Biyoloji Full [PDF]

Zitiervorschau

9. SINIF

BİYOLOJİ TEKRAR TESTİ 1. Canlılarda bulunan polisakkaritlerden;

3.

I. nişasta, II. glikojen, III. kitin, IV. selüloz

Hayvansal

A)

I ve II

III ve IV

B)

I ve III

II ve IV

C)

I ve IV

II ve III

D)

I ve III

I ve IV

E)

II ve IV

I ve III

2. İnsan vücudunda bulunan bazı organik besin çeşitleriyle ilgili aşağıdaki tablo verilmiştir. Organik besinin özelliği

Enerji verici olarak kullanılabilme

Düzenleyici olarak görev yapabilme

Hücre zarının yapısına katılabilme

a

b

Dışarıdan hazır hâlde alınma

a, c

b, d

Tablo incelendiğinde a, b, c ve d için seçeneklerden hangisi doğru olur? a A) Protein

b Trigliserit

c B vitamini

d Glikoz

B) Fosfolipit

Steroit

Temel aminoasit

Glikoz

C) Protein

Fosfolipit

Steroit

B vitamini

D) Glikoz

Trigliserit

B vitamini

Temel aminoasit

E) Glikoz

Protein

Temel aminoasit

B vitamini

2019 - 2020

Bitkisel

MEB − Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

bitkisel ve hayvansal olanlar şeklinde sınıflandırılırsa aşağıdakilerden hangisi doğru olur?

Organizmadaki fonksiyonu

Örnek

I. Savunma

Hemoglobin

II. Taşıma

Antikor

III. Yapıya katılma

Keratin

IV. Düzenleme

Enzim

Proteinlerin organizmadaki fonksiyonu ve bu fonksiyonun gerçekleşmesine neden olan örnek eşleştirmeleriyle ilgili verilen tablo incelendiğinde hangilerinin yanlış olduğu belirlenir? A) I ve II.

B) I ve III.

D) II ve IV.

C) II ve III.

E) III ve IV.

4. Canlılardaki yapım ve yıkım olaylarının tümü metabolizma olarak adlandırılır. Yapım tepkimelerine anabolizma, yıkım tepkimelerine ise katabolizma denir. Aşağıdaki olaylardan hangisi katabolizmaya örnektir? A) Karbondioksit ve sudan besin üretimi B) Amino asitlerden protein sentezi C) Besin maddelerinden solunumla ATP üretimi D) Glikoz moleküllerinden selüloz sentezi E) DNA’nın kendini eşlemesi

15 15

9. SINIF 5. Enzimatik bir reaksiyonun hız-zaman grafiği aşağıdaki gibidir.

8. Hücre teorisiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Reaksiyon hızı

A) Hücreler canlılığın temel birimidir. B) Bütün canlılar bir veya birden fazla hücreden oluşmaktadır.

0

t1

t2

t3

t4

C) Hücreler kalıtım materyalleri içerir ve bunu gelecek nesillere aktarırlar.

Zaman

D) Metabolik faaliyetlerin tamamı hücre organelleri içinde gerçekleşir.

Grafik incelendiğinde,

I. t1 aralığında substrat miktarı azalmış olabilir.

E) Yeni hücreler var olan hücrelerin bölünmesiyle oluşur.

II. t2 aralığında ortama aktivatör madde eklenmiştir.

III. t3 aralığında yüksek sıcaklık etkisiyle enzim yapısı denatüre olmuştur.

9. Şemada X, Y, Z canlılarının bulundurdukları organeller verilmiştir.

A) I ve III.

B) I ve IV.

D) II ve IV.

C) II ve III.

E) III ve IV.

6. ATP molekülü ile ilgili,

I. Üretildiği hücrede tüketilir. II. Yapısındaki fosfat grubu organik yapılıdır. III. Gerektiği kadar üretilir ve harcanır, depo edilemez. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

D) II ve III.

B) Yalnız II.

C) I ve III.

E) I, II ve III.

7. Aşağıda vitaminler ve eksikliğinde ortaya çıkan rahatsızlıklarla ilgili tablo verilmiştir. Vitamin

Eksikliğinde ortaya çıkan hastalık

I

A vitamini

Gece körlüğü

II

B vitamini

Beriberi

III

C vitamini

Kanın pıhtılaşmaması

IV

D vitamini

Raşitizm

V

K vitamin

Skorbüt



D) I, II ve V.

B) II ve IV.

Y

Z

Ribozom

+

+

+

Mitokondri

+

-

+

Kloroplast

+

-

-

Sentrozom

-

-

+

A) X, gelişmiş bir bitki olabilir. B) Y, oksijenli solunum gerçekleştirmez. C) Z, memeli bir hayvan olabilir. D) Z, ışık enerjisini kimyasal bağ enerjisine dönüştüremez. E) Y, fotosentez yapabilen bir bakteri hücresi olabilir.

10. DNA ve RNA’ya ait bazı özellikler verilmiştir.

1. Çift zincirli olma 2. Riboz şekeri bulundurma 3. Urasil bazı bulundurma 4. Fosfat içerme 5. Genetik bilgi taşıma 6. Kendini eşleme Verilen özelliklerin eşleştirilmesi hangisinde doğrudur?

Tablonun hangi satırlarında hata yapılmıştır? A) Yalnız III.

X

Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

2019 - 2020

yorumlarından hangileri doğru olur?

MEB − Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

IV. t4 aralığında ortamdaki su miktarı artmış olabilir.

C) III ve V.

E) II, IV ve V.

16

DNA

RNA

A)

1-4-5-6

2-3-4

B)

1-3-6

2-4-5

C)

2-3-6

1-4-5

D)

2-4-5

1-3-6

E)

3-4-5

1-2-4-6

TEKRAR TESTLERİ

9. Sınıf Biyoloji

2. Tekrar Testi 1. Canlıların ortak özelliklerinin yer aldığı bazı örnekler şöyledir: • Kurak ortamda yaşayan kaktüslerin yaprakları diken şeklindedir. • Tatlı suda yaşayan paramesyum, kontraktil kofulları sayesinde hücre içine giren fazla suyu atar. • Deniz yıldızından kopan parçalar yeni canlıları meydana getirir. • İnsanlar soluk verme ile akciğerlerden CO2 ve su buharı atar. Buna göre aşağıdaki ortak özelliklerden hangisine örnek verilmemiştir? A) Canlıların nesillerini devam ettirmeleri B) Atık maddeleri vücuttan uzaklaştırmaları C) Çevrelerindeki koşullara uyum sağlamaları D) Bulundukları ortamdaki etkenler ile durum değiştirmeleri E) İç ortamlarını kararlı tutmaları

2. En ilkel canlılardan en gelişmiş canlılara kadar ortak özellikler bulunmaktadır. Bu ortak özelliklerden bazıları verilmiştir.

ım

alt Boş

um

un Sol

on

Ad

asy apt

lara rıcı Uya ı tepki ş kar

Buna göre; I. develerin kirpiklerinin uzun olması, II. insan göz bebeğinin ışıkta küçülmesi, III. elma ağacının sonbaharda yaprak dökmesi, IV. küstüm otuna dokunulduğunda yapraklarını kapatması, V. öglenanın suda çözünmüş oksijeni hücre zarından osmozla sitoplazmaya alması, verilen örneklerin ortak özellikler ile eşleştirilmesi hangisinde yanlış verilmiştir? A) I-Adaptasyon

B) II-Hareket C) III-Boşaltım

D) IV-Uyarıcılara karşı tepki E) V-Solunum

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

t

eke

Har

2. Tekrar Testi 3. Öz ısı, bir maddenin bir gramının sıcaklığını 1°C artırmak için gereken ısı miktarıdır. Suyun özısısı diğer biyolojik birçok sıvıdan yüksektir. Bu sayede suyun daha çok ısıyı hapsettiği ve emilen bu ısının yavaş yavaş ortama verildiği görülür. Suyun bu özelliği; I. Göl-baraj gibi yerlerin etrafındaki karasal ortam aşırı sıcaktan daha az etkilenir. II. Kışın sucul ortamların etrafı ılıman özellikte olabilir. III. Suyun çözücülüğünü artırır. ifadelerinden hangilerine neden olur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) I,II ve III.

4. Maltoz, karbonhidratların disakkaritler grubundan bir şeker olup iki molekül glikozun dehidrasyon tepkimesiyle oluşur. Verilen bilgiye sahip bir öğrenci oldukça hassas bir terazinin iki kefesine aşağıdaki gibi molekülleri bırakmıştır. glikoz

maltoz

1 2

K

L

3 4

Buna göre terazinin K kefesinin 2, L kefesinin 3 yönünde ilerleyerek dengede kalması aşağıdakilerden hangisi ile açıklanır? A) Glikoz molekülleri arasında yapısal farklılığın olması B) Maltozu oluşturan yapı birimlerinin birbirinden farklı olması C) Maltozun yapısına dehidrasyon enziminin katılması D) Maltozun sentezi sırasında bir molekül su açığa çıkması E) Dehidrasyon sırasında ATP enerjisinin kullanılması

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 5. Bazal metabolik hız (BMH), bir insanın dinlenme durumunda vücut ağırlığını korumak için tüketmesi gereken enerji miktarıdır. Bazal metabolik hız cinsiyet, boy, yaş ve ağırlık gibi bazı faktörlere göre değişiklik gösterir. Aşağıdaki grafikte, • I. eğri 1,80 metre boyunda 45 yaşında farklı ağırlıklara sahip erkekler için, • II. eğri 1,68 metre boyunda 35 yaşında farklı ağırlıklara sahip kadınlar için çizilmiştir. Ağırlığa göre BMH 2100 I

2050 2000

II

BMH (kalori)

1950 1900 1850 1800 1750 1700 1650 1600

50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100 kg

Bu grafikten yararlanarak, I. Bazal metabolizma düzeyinde beslenen, aynı boy ve yaştaki erkeklerden 100 kg ağırlığındaki birey, vücut kütlesini koruyabilmek için 90 kg ağırlığındaki bireyden günlük 300 kalori daha fazla almalıdır. II. 70 kg ağırlığındaki bir erkeğin bazal metabolizma hızı, aynı ağırlıktaki bir kadının bazal metabolizma hızından yüksektir. III. 35 yaşında 1,68 metre boyunda 50 kg ağırlığında bir kadın aşırı beslenerek 20 kg daha ağırlaştığında bazal metabolizma hızında %8’den fazla artış görülür. açıklamalarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 6. Polisakkaritler, yüzlerce veya binlerce glikozun glikozit bağlarıyla bağlanması sonucu oluşur. Bitkiler, bir polisakkarit olan nişastayı depolar. Gerektiğinde glikoz monomerleri arasındaki bağlar kırılır ve bitki hücrelerinin gereksinimi olan glikoz bu depodan alınır. Patates ve tahıl insan diyetindeki temel nişasta kaynaklarıdır. Buna rağmen insana ait hücrelerde nişasta bulunmaz. İnsanlar ve diğer omurgalılar glikozun fazlasını başka bir polisakkarit çeşidi olan glikojen halinde depolar. Verilen bilgilerden yola çıkılarak aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? A) Nişasta sentezinden sorumlu genler bitkilerde ve insanlarda ortaktır. B) Nişastayı sindiren enzimler hem bitki hem de insan hücrelerinde bulunur. C) Polisakkaritler çok sayıda özdeş monomerden oluşan moleküllerdir. D) Nişasta sentezi, glikozun daha sonra kullanılmak üzere depolanmasını sağlar. E) Bitkiler ve insanlar için ortak olan küçük moleküller, özgül makromoleküller şeklinde düzenlenebilir.

7. 12 saat aç bırakıldıktan sonra bir kediye süt verilmiştir.Süt, verilmeden ve verildikten 2 saat sonra alınan kan örneğinde bulunan bazı karbonhidrat miktar analizi aşağıdaki tabloda verilmiştir. Karbonhidrat

1. Analiz

Glikoz

x mg

➟

Laktoz

-

2 saat sonra

Çeşidi

Karbonhidrat

2. Analiz

Çeşidi Glikoz

3x mg

Laktoz

-

Buna göre; I. Süt içerisinde laktoz bulunmaz. II. Verilen sütte 2x mg glikoz bulunur. III. Laktoz kanda sindirilmiş halde bulunur. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 8. Hayvansal hücrelerin zar yapısına katılan kolesterol, kanda çözünmesi ve taşınması için karaciğerde bir proteinle birleşir ve lipoprotein molekülü oluşur. Düşük yoğunluklu lipoproteinler (LDL), kan damarları duvarlarına girebilecek kadar küçüktür ve damarlara zarar verir. Yüksek yoğunluklu lipoproteinler (HDL) ise dokulardaki kolesterolün toplanarak dışarı atılmasını sağlar. Yukarıda verilen bilgilerden yola çıkılarak, I. Kolesterolü ölçmek için kan tahlili yapılabilir. II. Kolesterol, insanların beslenme programından çıkarılmalıdır. III. LDL, kolesterol havuzunun kirlilik seviyesi ise HDL bu havuzun arıtma sistemidir. yargılarından hangilerine varılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve III.

E) I, II ve III.

9. Proteinler biyolojik olarak işlevsel moleküllerdir. • Yumurta akındaki ovalbumin, gelişen embriyo tarafından kullanılır. • Antikorlar bakteri ve virüsleri etkisiz hale getirir. • İnsülin hormonu vücut hücrelerini kandan glikoz almaları için uyarır. • Aktin ve miyozin kas kasılmasından sorumludur. Buna göre proteinlerin işlevlerinden hangisine örnek verilmemiştir? A) Aminoasitlerin depolanması B) Kimyasal tepkimelerin hızlandırılması C) Hastalığa karşı koruma D) Koordinasyon E) Hareket

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 10. Farklı sıcaklıklarda yetişen aynı türe ait özdeş iki bitkinin hücre zarı fosfolipitlerinde bulunan 16 ve 18 karbonlu doymuş ve doymamış yağ asitlerinin miktarı aşağıdaki grafiklerde gösterilmiştir. Miktar

16 C’lu

Miktar

16 C’lu

18 C’lu

18 C’lu

Yağ asidi çeşidi

16 C’lu

16 C’lu

20°C

18 C’lu

18 C’lu

Yağ asidi çeşidi

30°C Doymuş yağ asidi Doymamış yağ asidi

Grafiklerdeki değişimlere göre aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez? A) Çevre sıcaklığındaki değişim doymuş ve doymamış yağ asidi sentez miktarını etkilemiştir. B) Her iki bitkide de hücre zarı lipit bileşimi farklılık gösterir. C) Sıcaklık artışına bağlı olarak doymuş yağ asidi sentezi artarken doymamış yağ asidi sentezi azalmıştır. D) Kısa zincirli yağ asidi sentezi sıcaklık değişiminden olumsuz etkilenmiştir. E) Doymamış yağ asidi üretiminde bitki için ideal sıcaklık değeri 20°C’dir.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 11. Deney tüpleri, her birine eşit miktarda enzim ve substrat ilavesi yapılarak sıcaklıkları belirtilen değerlerde tutulmuştur. Tepkimelere etki edecek diğer tüm faktörler ise optimumdur. 1

2

parça et 30°C

kıyma et 15°C

3

kıyma et 30°C

4

parça et 60°C

5

kuşbaşı et 30°C

Buna göre; I. 1.tüpteki tepkimenin 4.tüpten hızlı olması, II. 3.tüpteki tepkimenin 5.tüpten hızlı olması, III. 3.tüpteki tepkimenin 2.tüpten hızlı olması verilenlerden hangileri substrat yüzeyi ile ilişkilidir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

D) II ve III.

E) I,II ve III.

12. Proteinler birçok hücrenin kuru ağırlığının %50’sinden fazlasını oluşturur ve amino asit adı verilen yapı birimlerinden oluşur.20 çeşit amino asit kullanılarak farklı proteinler üretmek mümkündür.Bir protein molekülü yüzlerce hatta binlerce amino asit içerir.Her protein DNA’nın belirlediği özgün amino asit dizilimine sahiptir. Proteinlerin yapısal ya da işlevsel özellik gösterebilmesi için üç boyutlu yapı kazanmaları gerekir. Eğer proteini oluşturan amino asit diziliminde küçük de olsa bir değişiklik meydana gelirse protein yapısal-işlevsel özelliğini kaybedebilir. Çünkü bu değişim yanlış katlanmalara neden olarak proteinin üç boyutlu yapısını değiştirir. Bunun yanı sıra proteinin özgün yapısı ortam koşullarından da etkilenir. Örneğin, uygun olmayan pH değerleri, yüksek sıcaklık gibi faktörler proteinlerin özgün yapısını bozar. Bu duruma denatürasyon denir. Buna göre proteinler ile ilgili verilen açıklamalardan hangisine ulaşılamaz? A) DNA’nın protein için şifre veren bölümünde meydana gelebilecek bir değişim, yanlış katlanmış protein oluşumuna neden olur. B) Yüksek sıcaklık bazı proteinlerin üç boyutlu yapısını bozmaya başladığı için tehlikelidir. C) Amino asit dizilimi özgün ve doğru katlanmış her protein hücrenin yapısına katılır. D) Protein çeşitliliğin fazla olmasının nedeni 20 çeşit amino asitin özgün dizilimini belirleyen gen kombinasyonlarıdır. E) Olumsuz çevre koşulları protein yapısını bozar.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 13. Multivitamin kompleksi içeren bir ürünün şişesi görülmektedir. Şişe, yapısı itibari ile kalın ve koyu renklidir. Şişenin içerisine nem tutucu bir tablet konur ve şişe vakumlanarak kapatılır. Genellikle multivitaminlerin son kullanma tarihleri kısa olur.

Buna göre; I. su, II. ışık, III. hava faktörlerinden hangileri vitaminleri olumsuz etkiler? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

14. Enzimlerin substratları tanıyan protein yapılı kısmına apoenzim denir. Apoenzim ile substrat, yüzey ilişkisi sayesinde birbirlerini tanır ve zayıf etkileşimli bağlar ile birbirlerine tutunurlar. Apoenzimlerin karbonhidrat ve lipit yapılı olmayıp proteinden oluşmalarının nedeni; I. protein üretiminin karbonhidrat ve lipitlerden kolay gerçekleşmesi, II. karbonhidrat ve lipitlerin enerji üretiminde daha fazla kullanılması, III. proteinlerin DNA gen bilgisine göre sentezlenmesi ifadelerinden hangileridir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) I,II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 15. A, D ve E vitamini içeren besinler ve bu vitaminlerin eksikliklerinde ortaya çıkan hastalıklar tabloda verilmiştir. Balık

Karaciğer

Yumurta sarısı

Havuç

Yumurta sarısı

Süt

Gece körlüğü

A Vitamini

Balık

Karaciğer

Raşitizm Osteomalazi Osteoporoz

D Vitamini

Fındık-ceviz

Ton balığı

Kuru yemiş

Domates

E Vitamini

Kısırlık

I. X vitamini hayvansal gıdalarda bulunur. II. Z vitamini ağırlıklı olarak bitkisel gıdalarda bulunur. III. Y vitamini hem hayvansal hem bitkisel gıdalarda bulunur. Buna göre X , Y ve Z ile kodlanan vitaminlerin türü ve hastalıkları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) X, A vitaminidir ve eksikliği gece körlüğüne neden olur. B) Y, D vitaminidir ve eksikliği kemik gelişimi rahatsızlıklarına neden olur. C) Z vitaminine herhangi bir hayvansal kaynaklı besinde rastlanmaz. D) Z, E vitaminidir ve eksikliğinde kısırlık görülür. E) Y, D vitaminidir ve eksikliğinde osteoporoz görülür.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 16. DNA,nükleotit adı verilen birimlerden oluşur. Her nükleotit ise beş karbonlu şeker, fosfat ve azotlu organik baz içerir. DNA’daki organik bazlar dört çeşittir. Adenin(A) ve Guanin(G) çift halkalı, Timin (T) ve Sitozin (C) tek halkalıdır. 1 OH

5

O

CH2

3

2

2 O

CH2

1

1 O

CH2

4

2

6

2 O

CH2

1 1 O

CH2

6

4

2

2 O

CH2

1

1 O

CH2

3

2

5

2 O

CH2

OH

1

DNA modeli incelendiğinde bir nükleotitin şekeri ile bir sonraki nükleotitin fosfatı kovalent bağ ile bağlıdır. Bu sayede DNA’nın omurgası olan şeker-fosfat omurgası ortaya çıkar. DNA çift sarmal yapıdadır. İki zincir zıt yönlerde uzanır. Organik bazlar ise bu iki zincirin arasında yer alır. Her baz kendine uygun baz ile hidrojen bağı kurarak iki zincirin bir arada olmasını sağlar. A bazı T bazı ile, G bazı C bazı ile bağ kurmaya uygundur. A ile T arasında iki, G ile C arasında üç hidrojen bağı kurularak DNA’nın yapısı ortaya çıkar. Buna göre DNA modeli üzerinde numaralandırılmış moleküller hangi seçenekte doğru eşleştirilmiştir? 1

2

3

4

5

6

A)

Fosfat

Şeker

T

C

A

G

B)

Şeker

Fosfat

A

G

T

C

C)

Fosfat

Şeker

A

G

T

C

D)

Şeker

Fosfat

C

G

A

T

E)

Fosfat

Şeker

G

C

T

A

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 17. İnsan da ideal kan pH değeri 7.35-7.45 aralığıdır. pH 6.8’e kadar inmesi asidoza, 7.8’e kadar çıkması ise alkaloza neden olur. Kan pH’ının bu aralığın dışına çıkması insanın ölümüne neden olur. pH: ÖLÜM

6.80

7.35 ASİDOZ

7.45

NORMAL

7.80

ALKALOZ

ÖLÜM

Buna göre; I. kandaki karbondioksitin akciğerlerden uzaklaştırılması, II. kasların oksijen yetersizliğine bağlı fermentasyona geçmesi, III. bikarbonat (HCO3) molekülünün karbonik asite (H2CO3)dönüşmesi olaylarından hangileri asidoz duruma gelmiş kanın normale dönmesine yardımcı olur? A) Yalnız II.

B) Yalnız III.

C) I ve II.

D) I ve III.

E) I,II ve III.

18. Obezite genel anlamda bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artmasıdır. Günlük alınan kalorinin harcanan kaloriden fazla olması durumunda, harcanamayan enerji vücutta yağ olarak depolanmaktadır. Obezitenin sıklığı ırk, yaş ve cinsiyete göre değişiklik gösterir. Çocukluk dönemindeki obezite sıklığı hem ülkemizde hem de dünya çapında artış göstermektedir. Teknolojinin gelişmesi, besin tercihleri ve beslenme alışkanlıklarının değişmesi çocukluk döneminde başlayan obezitenin, yetişkinlikte de devam etmesine neden olmaktadır. Buna göre; I. Obezite artış hızının gelişmiş ülkelerde daha fazla olması beklenir. II. Obezitenin ortaya çıkmasında genetik faktörlerin etkisi yoktur. III. Yeterli ve dengeli beslenme ile hareketliliğin artması obezite ile mücadelede çok önemlidir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

D) I ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 19. Türk tipi beslenme alışkanlıkları ile besinlerin günlük tüketilmesi gereken miktarları karşılaştırılmıştır. GÜNLÜK HEDEF Tam tahıllar Sebzeler Meyveler Süt ürünleri Deniz ürünleri Doymamış yağ Lif Potasyum Vitamin D

SINIRLAYIN

Kalsiyum Katı yağ ve rafine şeker içeren gıdalar Sodyum Doymuş yağ 0%

50%

100%

150%

200%

250%

Türk tipi beslenme alışkanlıklarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Yağda çözünen vitaminlerin ince bağırsaktan kana emilimi değişmez. B) Yüksek kolesterol sonucu damar tıkanıklığı ve sertliği görülür. C) Sindirim hastalıklarına bağlı olarak kemik ve dişlerin yapısı bozulur. D) Yüksek tansiyon, böbrek taşı gibi rahatsızlıklar görülür. E) Kanser ve kalp hastalıklarına yakalanma riski fazladır.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

300%

2. Tekrar Testi 20. Aşağıdaki tabloda 60 kg ağırlığındaki bir insanın çeşitli aktivitelerle 1 saatte harcayabileceği kalori miktarı ve bazı besin çeşitlerinin içerdiği kalori değerleri verilmiştir. Besin kalorileri (kilokalori)

Besin Çizburger

295

Spagetti (100 gr)

241

Fırın patates (sade, kabuklu)

220 193

Kızarmış tavuk budu (100 gr) Zeytinyağlı fasulye Salamlı pizza (1 dilim)

Koşu

2160

Yüzme

558

Yürüyüş

288

Dans etme

204

Piyano çalma

73

Araba sürme

61

Oturma (yazı yazma)

28

166

Elma

81

Yeşil salata (200 gr) Brokoli (100 gr)

Enerji Harcanması (kcal/saat)

181

Yer fıstığı (28 gr)

Patlamış mısır (yağsız 100 gr)

Aktivite

189

56 31 25

Bu tabloya göre, I. Yüzmek dans etmeye göre iki katından fazla kalori yaktırır. II. Yarım saat koşarak 400 gr spagettideki kalori yakılabilir. III. Bir dilim pizzadaki kaloriyi yakmak için yarım saat dans etmek gerekir. IV. 100 gr tavuk budundaki kalori yarım saat yürüme ve bir saat piyano çalması ile yakılabilir. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) I ve III.

B) I ve IV. D) I, II ve IV.

C) II ve III. E) I, II, III ve IV.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz. Bu kitapçığın her hakkı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğüne aittir.

TEKRAR TESTLERİ

9. Sınıf Biyoloji

3. Tekrar Testi 1. Endoplazmik retikulum(E.R) çok sayıda molekül üreten, kese ve tüp şeklinde olabilen, çekirdek zarı ile bağlantılı bir organeldir. Dış zar yüzeyinde ribozom bulunduran çeşidine granüllü ER, bulundurmayan çeşidine ise düz ER denir. Bu iki ER çeşidi fiziksel olarak bağlantılı olsa da işlevsel olarak farklıdır. Örneğin, düz ER’nin en önemli görevlerinden biri alınan ilaçların toksik etkisini azaltmaktır. Antibiyotik, uyku ilacı gibi kimyasallar kullanıldığında karaciğerde düz ER’nin ve içeriğinin arttığı bilinmektedir. Ancak artan düz ER vücudun ilaca karşı direncini artırır ve alınan doz yetersiz kalır. Buna göre; I. Artan düz ER sonucu, aynı ilaçlardan fayda görebilmek için daha yüksek dozda kullanmak gerekir. II. E.R ökaryot hücrelerde bulunan zarlı bir organeldir. III. Düz ER’de herhangi bir fonksiyon bozukluğu olursa, onun görevini granüllü ER üstlenir. ifadelerinden hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) II ve III.

2. Ribozom, tüm hücrelerde amino asitlerin peptit bağlarıyla birleşmesi sonucu protein sentezinin yapıldığı organeldir. Yapısında rRNA ve protein bulunur. Küçük ve büyük olmak üzere iki alt birimden oluşur. Alt birimleri çekirdekçikte sentezlenir, birleştirilmesi ise sitoplazmada yapılır. Ribozom organeli ile ilgili olarak; I. Faaliyeti sırasında peptit bağ sayısı artar. II. Çekirdek zarından geçemeyecek boyuttadır. III. Nükleoprotein yapılıdır. yorumlarından hangileri yapılabilir? A)Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 3. Ökaryotik hücrelerde olup prokaryot hücrelerde olmayan temel özelliklerden bazıları şunlardır: - Zarla çevrili karmaşık yapılı organellerin olması, - Oksijenli solunum yapan hücresinde bunun için özelleşmiş mitokondri organelinin olması, - Diploit (2n) olup, diploit hücresinin vücut kromozomlarında her özellik için iki gen olması, - Mayoz bölünme ve döllenmeyi gerektiren eşeyli üremeyi yapabilmesi, - Daha karmaşık yapıda kamçı (flagella) içerebilmesi. Bu bilgilerden hareketle hangisi söylenemez? A) Ökaryot hücrede zarlı organeller tek veya çift katlı zarla çevrili olabilir. B) Prokaryot hücrede kamçı bulunabilir. C) Prokaryot hücre daima haploit (n) yapıdadır. D) Prokaryot hücreler oksijenli solunum yapamaz. E) Ökaryot hücre mayoz bölünme gerçekleştirmeden eşeyli üremeye katılabilir.

4. Bakteri ve bitki hücrelerine ait görseller verilmiştir.

Pilus

Kapsül

Hücre duvarı Hücre zarı DNA

Koful

Çekirdek

Hücre zarı

DNA Sitoplazma

Sitoplazma

Hücre duvarı

Endoplazmik retikulum

Mitokondri

Ribozom

Ribozom Kamçı

Plastitler

BAKTERİ HÜCRESİ

Golgi cisimciği BİTKİ HÜCRESİ

Bu iki hücre tipinin farklılıklarının karşılaştırılmasında; I. hareket etmesini sağlayan yapının bulunması, II. enerji üreten organele sahip olması, III. DNA’sının nerede bulunduğu, IV. ribozom organelinin varlığı verilen özelliklerden hangileri kullanılır? A) Yalnız I.

B) II ve III.

C) III ve IV.

D) I, II ve III.

E) I, II, III ve IV.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 5. Ökaryot hücrelerin çoğunda bulunan golgi organeli kıvrımlı zar kümelerinden oluşur. Hücrede sentezlenen protein ve lipitlere son halinin verilmesi, bu moleküllerin paketlenmesi, paketlerin hücrede ilgili bölgelere transferi golgi sayesinde gerçekleşir. Ayrıca golgi, hücre zarının onarımında, lizozom organelinin oluşumunda, bitki hücrelerinde duvar yapısına katılan bazı karbonhidratların sentezinden sorumludur. Tüm bu işlevler sırasında çok sayıda enzim çeşidi görev alır. Günümüzde hala etkin bir şekilde tedavi edilmeyen bazı hastalıkların temelinde ise golgideki işlev kaybının olduğu bilinmektedir. Örneğin; Alzheimer ve birçok sinir hastalığında golginin hem yapısında hem de işlevinde anormallikler tespit edilmiştir. Buna göre verilen açıklamalardan hangisine ulaşılamaz? A) Golgide meydana gelen bir aksaklık bazı organellerin yapımını etkiler. B) Golgi, üretimi tamamlanmış moleküllerin hücre zarına ya da diğer organellere taşınmasını organize eder. C) Moleküllerin golgiye alınması, saflaştırılması, depolanması ve dağıtımında aynı enzimler görev alır. D) Sinir hücreleri golgi fonksiyon bozukluğundan tehlikeli boyutta etkilenir. E) Hücre çeperinin temel karbonhidrat birimleri golgide üretilir.

6. Meyvelerin farklı renklerde olmasını yapısında bulundurdukları renk pigmentleri sağlar. Bu pigmentlerden klorofil kloroplast organelinin yapısında bulunurken, diğer renk pigmentlerini kromoplast organeli taşır. Pigmentler

Renk

Klorofil

Yeşil

Likopen

Kırmızı

Karoten

Turuncu

Ksantofil

Sarı

Buna göre; a. olgunlaşmamış domatesin güneşin etkisiyle olgunlaşması, b. muzun zamanla sarı renkli olması verilen örnekler ile ilgili; I. likopen pigmentinin birikmesi, II. pigmentlerin birbirine dönüşmesi, III. ham iken kloroplast organelinin bulunması ifadelerinden hangileri ortaktır? A) YalnızI.

B) Yalnız II.

C) I veII.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 7. Bir bitki hücresinde farklı yapı ve göreve sahip K ve L organellerinin birim zamanda kullandığı ve ürettiği maddelerin değişimi gösterilmiştir. Miktar

Miktar

O2

CO2

CO2

O2

Zaman

Zaman

K organeli

L organeli

K ve L organellerinin hücresel yapı ve işlevleriyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi söylenemez? ÖZELLİK A)

Çift zar bulundurma

B)

Çekirdeğin kontrolünde çoğalabilme

C)

Işık enerjisini kullanma

D)

Yönetici molekül bulundurma

E)

Enzim sentezi

K

L

+ + + ̶ +

+ + ̶ + +

8. İnsan sindirim kanalını oluşturan hücreler, metabolik faaliyetleri yüksek olan hücreler olup bu bölümlerde üretilen hidrolitik enzimler sindirim kanalında polimer besin maddelerinin monomer besinlere dönüşmesini sağlar. Buna göre aşağıda verilen hücresel yapılardan hangisinin aktivitesi insan sindirim kanalını oluşturan hücrelerde diğerlerine oranla daha az olması beklenir? A) Lizozom B) Golgi C) Ribozom D) Mitokondri E) Granüllü endoplazmik retikulum

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 9. Bir hücrenin; ● ikiye bölünme ile çoğaldığı, ● inorganik madde oksidasyonu ile enerji ürettiği, ● hücre çeperine sahip olduğu bilindiğine göre aşağıda verilen özelliklerden hangisine sahip olduğu kesinlikle söylenir? A) Yönetici molekülün zarla çevrili yapı içinde bulunması B) Enerji üretiminin sitoplazma ve mitokondri organelinde gerçekleşmesi C) Protein sentezinin ribozom organelinde gerçekleşmesi D) Tek çeşit nükleik asit bulundurması E) Besin üretimini kloroplast organeli sayesinde gerçekleştirmesi

10. Bir hidrolitik enzimin hücre içinde üretiminden dış ortama salgılanmasına kadar geçen süreçte; I. golgi, II. ribozom, III. hücre zarı, IV. granüllü endoplazmik retikulum verilen hücresel yapılar aşağıdaki hangi sıraya göre görev alır? A) I - III - II - IV.

B) II - I - IV - III.

C) II - IV - I - III.

D) IV - II - I - III.

E) IV - III - I - II.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 11. HIV, bağışıklık sistemi hücrelerini enfekte ederek AIDS hastalığına yol açar. HIV ile temas etmelerine rağmen az sayıda kişi AIDS hastalığına yakalanmaz. HIV ile enfekte olan ve olmayan hücreler verilmiştir.

Plazma zarı

Plazma zarı

Reseptör (CD4)

Koreseptör (CCR5)

Reseptör (CD4)

Dirençsiz Bireylerde

Dirençli Bireylerde

Buna göre; I. CCR5’i etkileyen ilaçlar HIV’in girişini bloke eder. II. CCR5 adı verilen yüzey proteinini kodlayan gen tüm insanlarda aynıdır. III. Hücre yüzeyindeki bazı proteinler hücrenin enfekte edilmesine neden olur. IV. HIV’in hücre üzerindeki CD4 reseptör proteinine bağlanması hücreyi enfekte etmesi için yeterlidir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II.

B) I ve III.

C) II ve III.

D) II ve IV.

E) III ve IV.

12. Farklı görevleri üstlenen tek zarlı organel olan kofulun bazı çeşitlerinin işlevleri verilmiştir. ● Tatlı sularda yaşayan tek hücreli organizmalarda hücre içerisine giren suyu kasılmalarla dışarı atar. ● Besin kofulu ile lizozom organelinin birleşmesi sonucu oluşur. ● Hücrenin oluşturduğu metabolik atıkların ve salgı maddelerin dışarı gönderilmesini sağlar. ● Akyuvarların mikroorganizmaları endositoz olayı ile yutması sonucu oluşur. Buna göre aşağıdaki koful çeşitlerinden hangisine değinilmemiştir? A) Depo koful

B) Boşaltım koful

C) Kontraktil koful

D) Besin kofulu

E) Sindirim koful

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 13. Bir hücrede bulunan ribozom organelinin yapısı ve işlevi hakkında şekil verilmiştir. Üretilen protein molekülü

Büyük alt birim Ribozom

Küçük alt birim

m-RNA Tek hücreli bir canlının hücresinde ribozom faaliyetinin artması sonucu hücrede amino asit miktarı azaldığına göre aşağıdakilerden hangisi faaliyet sonunda gerçekleşen olaylardan biri değildir? A) Protein sentezi artar. B) Hücrenin pH’ı azalır. C) Ozmotik basınç azalır. D) Kullanılan ribonükleotit sayısı artar. E) Turgor basıncı artar.

14. Koful organelini oluşturan yapı ve organeller ile ilgili kavram haritası verilmiştir. Glikolipit ve glikoprotein gibi moleküllerin son şeklini verir.

İçi hidroliz enzimi ile doludur.

Kofulu oluşturan yapı ve organellerin bazı görevleri Hücre içinde madde taşınmasını sağlar.

Hücreye madde giriş çıkışını kontrol eder.

Buna göre aşağıda verilen yapı ve organellerin hangisinden koful oluşmaz? A) Hücre zarı

B) Golgi aygıtı D) Lizozom

C) Endoplazmik retikulum E) Kloroplast

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 15. Prokaryot hücre yapısına sahip canlılarda çekirdek zarı ve zarlı organeller bulunmazken ökaryot hücre yapısına sahip canlılarda çekidek zarı, zarlı ve zarsız organeller bulunur. Bazı organeller sadece belli canlı grubunda bulunur. Buna göre; I. koful, II. kloroplast, III. sentrozom, IV. ribozom, V. mitokondri verilen organellerin hayvan, bitki ve bakteri hücrelerinde bulunma durumlarını gösteren şema hangisinde doğru gösterilmiştir? A)

Hayvan h. III

B)

Bitki h.

V

Hayvan h. IV, V

II

C)

Bitki h.

Hayvan h. III

I

Bitki h.

V

I

IV

II

I

III

II

Bakteri h.

Bakteri h.

Bakteri h.

D)

Hayvan h.

Bitki h. V, I

III IV

II

Bakteri h.

IV

E)

Hayvan h. III

Bitki h.

I, V

II

IV

Bakteri h.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 16. Akıcı mozaik zar modelinin yapısında bulunan moleküller ile ilgili bilgiler verilmiştir. ● Glikoz molekülleri protein ile birleştiğinde glikoprotein, lipit ile birleştiğinde ise glikolipitler oluşur. ● Fosfolipitler iki sıralı olup sürekli hareket halindedir. ● Proteinler zar yüzeyinde veya lipit tabakasının içine gömülü durumdadır. Bu bilgilere göre; 3 4

1

2 Hücre zarı modeli

hücre zarı modelinde gösterilen kısımların eşleştirilmesi hangisinde doğru verilmiştir? 1

2

3

4

A)

Fosfolipit

Glikolipit

Protein

Glikoprotein

B)

Glikoprotein

Glikolipit

Fosfolipit

Protein

C)

Fosfolipit

Protein

Glikolipit

Glikoprotein

D)

Glikoz

Protein

Glikolipit

Fosfolipit

E)

Protein

Fosfolipit

Glikoz

Glikolipit

17. Hücrelerdeki solunum faaliyetleri ve mitokondri sayısı ile ilgili bilgiler verilmiştir. Birçok hücrenin yaşamını sürdürebilmesi için mitokondri denilen ve ATP üreten santrallere ihtiyaç vardır. Bir hücrenin ne kadar mitokondriye sahip olacağını, üstlendiği faaliyetin yoğunluğu belirler. Bu nedenle kalp kası hücrelerinin %50’si, beyin hücrelerinin %30-%35‘i, böbrek ve karaciğer hücrelerinin ise %20-%25‘i mitokondriden oluşur. Metabolik faaliyetleri oldukça yavaş olan kemik ve yağ dokusu hücrelerinde ise 2-3 tane mitokondri bulunur. Hücrelerdeki mitokondriler azaldıkça ya da görevini tam olarak yapamadıklarında kronik yorgunluk, bağışıklık sisteminde zayıflama ve yaşlanma gibi bazı sorunlar oluşmaya başlar. Bu bilgilerden yararlanarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Düzenli egzersiz yapan bir insanın çizgili kaslarında egzersiz yapmayan insanlara göre mitokondri miktarı daha fazladır. B) Yaşlanmaya bağlı olarak hücredeki mitokondri sayısında düşüş görülebilir. C) Aynı canlının farklı dokularında mitokondri sayısı farklılık gösterebilir. D) Bütün hücrelerin yaşaması için mitokondri organeline ihtiyaç vardır. E) Hücrenin metabolizma hızı ile mitokondri sayısı arasında doğru orantı vardır.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 18. Yapım (anabolik) tepkimelerinde, basit moleküller birleşerek kompleks molekülleri oluşturması sonucu su açığa çıkar ve bu olaya dehidrasyon, yıkım (katabolik) tepkimelerinde ise büyük moleküller su kullanılarak monomerlerine ayrışır, bu olaya da hidroliz denir. Aşağıda bazı organellerin yapısı ve görevleri verilmiştir. LİZOZOM

MİTOKONDRİ

RNA

DNA

Matriks ATP sentaz

Sindirim enzimleri

Ribozom İç zar Zarlar arası boşluk

Lizozom zarı

Dış zar Krista • C6H12O6+6O2

• Hücre içi sindirimden sorumludur.

6CO2+6H2O tepkimesi gerçekleşir.

KLOROPLAST Dış zar

DNA

İç zar

RİBOZOM Büyük alt birim

RNA Ribozom

Küçük alt birim

Klorofil Demeti (Grana)

• 6CO2+6H2O

Ribozom Tilakoid zar

• Protein sentezinden sorumludur. • Yapısında ribozom ve rRNA bulunur.

Kloroplast Sıvısı (Stroma)

C6H12O6+6O2 tepkimesi gerçekleşir.

Buna göre; I. Mitokondri organelinde dehidrasyon tepkimesi gerçekleşmez. II. Kloroplast ve ribozom organelinde gerçekleşen olaylar anabolik tepkimelere örnek teşkil eder. III. Lizozom organelinde gerçekleşen olay katabolik tepkimelere örnektir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 19. Ayşe teninin yazın nemli ve yumuşak, kışın ise kuru ve sert olduğunu fark eder. Ayşe bu durumu hücre yapısını oluşturan; I. karbonhidrat, II. lipit, III. protein moleküllerinden hangilerinin neden olduğunu savunursa doğru bir çıkarımda bulunmuş olur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) II ve III.

20. Hücrenin keşfine katkı sağlayan bilim adamlarının çalışmaları özetlenmiştir. ● Robert Hooke, kendi geliştirdiği basit bir mikroskop ile mantar meşesinden aldığı kesitleri incelemiş ve gördüğü küçük odacık şeklindeki yapılara hücre adını vermiştir. ● Anton van Leeuwenhoek, tek mercekli bir mikroskopla sperm hücrelerini ve tek hücreli canlıları incelemiştir. ● Matthias Schleiden, tüm bitkilerin ve dokuların hücrelerden oluştuğunu bulmuştur. ● Theodor Schwann, hayvanların da hücrelerden oluştuğunu ve bu hücrelerin bitki hücreleri ile özdeş olduğunu deney ve gözlemlerine dayanarak açıklamıştır. ● Rudolf Virchow, hücre çalışmalarını daha da ilerletmiş ve canlıların cansız maddelerden oluştuğunu savunan teoriyi çürütmüştür. Hücrelerin büyümesi ve çoğalması üzerine çalışmalar yapmıştır. Buna göre; I. Canlıların en temel yapı birimi hücredir. II. Mikroskobun gelişmesi ile hücreye ve canlılığa yönelik yeni bilgiler edinilir. III. Bütün canlılar hücrelerden oluşur. IV. Benzer türlere ait olan organizmalardaki hücrelerin kimyasal yapısı temel olarak farklıdır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) I ve II.

C) III ve IV.

C) I, II ve III.

D) II, III ve IV.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz. Bu kitapçığın her hakkı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğüne aittir.

TEKRAR TESTLERİ

9. Sınıf Biyoloji

4. Tekrar Testi 1. Enerjinin temel molekülü olan ATP’nin yapısı verilmiştir. NH2 N —

O-

— —

— —

CH2— O — P — O ~ P — O ~ P — O-

N

— —

N

O-

—

O-

O

—

N

P1

P2

P3

O

OH Adenin

O

O

OH Riboz

Adenozin

AMP

Fosfatlar ADP ATP

ATP molekülü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Tüm biyokimyasal tepkimelerde gerekli olan aktivasyon enerjisi ATP'den sağlanır. B) ATP’den bir molekül inorganik fosfatın ayrılması ekzergonik bir tepkimedir. C) Hücrede, ATP'den salınan enerji doğrudan doğruya endergonik kimyasal tepkimeleri sürdürmek için kullanılabilir. D) Fosfat grupları arasında yer alan bağlar hidroliz ile kırılabilir. E) ATP'nin yapısında RNA yapısındaki nükleozitlerden biri bulunur.

2. Kum tilkisi Kuzey Afrika’nın ve Orta Doğu’nun çöl bölgelerinde yaşamını sürdüren bir tilki türüdür. Sıcak bölgelerde yaşamaya uyum sağlamış kum tilkileri vücut sıcaklığını korumak için ısı kaybını artıracak uzun kulak ve kuyruğa sahiptir. Bu canlının postunun üst kısmı gri-açık kahverengi, yan tarafı kum-bej rengi, karın bölgesi ise beyaz renklidir. Kum tilkilerinin boyları 40-52 cm arasında olup ağırlıkları ise 2,5-3 kg ulaşmaktadır. Sürü halinde yaşayan kum tilkisi geceleri böcek, küçük memeli, sürüngen gibi canlıları avlar. Bu tilkiler yılda bir kez ocak-şubat aylarında çiftleşerek mart-nisan aylarında ise doğum yapar. Kum tilkisinde gözlemlenen özellikler incelendiğinde canlıların hangi ortak özelliğinden bahsedilmemiştir? A) Beslenme

B) Üreme

C) Adaptasyon

D) Büyüme

E) Metabolizma

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 3. Bir hücrenin sitoplazmasında gerçekleşen olaylar ve bu hücrenin bulunduğu ortamla etkileşimi aşağıdaki şekilde gösterildiği gibidir. Nişasta

I Karbondioksit

Karbondioksit III + Amino asit Su + Enerji

II

Protein Hidrolitik enzim V

IV

Hidrolitik enzim

Glikoz

Glikoz

Oksijen

Oksijen

Şekil incelendiğinde numaralar ile gösterilen olaylardan hangisinin tüm canlı organizmalarda ortak gerçekleştirildiğinden söz edilir? A) I

B) II

C) III

D) IV

E) V

4. Erkek eşey hormonu olarak bilinen “testosteron” bir lipit çeşidi olan steroit yapısındadır. “Anabolik Steroitler” ise testosteronun etkilerini taklit eden ilaçlardır. Bu ilaçlar geri kalmış kemik gelişimi, erkeklerde gecikmiş ergenlik, bazı kanser çeşitleri ve AIDS gibi hastalıkların tedavisinde doktor kontrolünde kullanılmaktadır. Ancak bazı kişiler hiçbir sağlık sorunu olmadığı halde, yağ oranını azaltıp kas kitlesini artırmak için anabolik steroitleri kullanmaktadır. Bu ilaçları bilinçsizce ve yüksek dozda kullanan erkek bireylerde testis fonksiyonlarında ve sperm üretiminde azalma, prostat ve meme dokusunda büyüme, vücutta aşırı kıllanma, kellik, kan basıncında artma ve karaciğerde fonksiyon bozukluğu gibi birçok sağlık sorununun ortaya çıktığı bilinmektedir. Bu ilaçlar ve etkileri hakkında aşağıda verilen açıklamalardan hangisi söylenemez? A) Kas dokusunda protein yapımını hızlandırır. B) Aşırı dozda kullanıldıklarında sperm üretimini ve kalitesini artırır. C) Ergenliğe geçiş sürecinde uyarıcı etkiye sahiptir. D) Kontrollü ve yeterli dozda tedavi amaçlı kullanılabilirler. E) Yüksek dozda kullanıldıklarında ciddi yan etkileri vardır.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 5. Afrikada hayvansal protein yetersizliği özellikle çocuklarda görülen Kwashiorkor hastalığına neden olur. Bu hastalıkta büyüme durur ve vücutta özellikle karında yaygın ödemler, şişmeler görülür. Tüm organ sistemlerinde bozulmalar başlar; ciltte yaralar oluşur. Ayrıca ağır enfeksiyonlar ile mücadele edememe sonucu ölümler görülür. Yeteri kadar hayvansal protein alamayan bir çocuk ile ilgili; I. Zihinsel gelişim bozukluğu görülür. II. Akranlarına göre gelişimsel gerileme mevcuttur. III. Bağışıklık sistemi gelişemediği için hastalıklar ölümle sonuçlanır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

6. Bazı sebzeler ve meyveler kurutulduğunda yapısındaki su oranı azalır ve enzim aktivitesi gerçekleşmez .Böylece kurutulan besinler yaş meyve ve sebzeye göre daha uzun süre bozulmadan saklanabilir. Suyun enzimatik tepkimeler için önemli olmasının nedeni; I. enzimatik tepkimelerde substrat olarak kullanılması, II. enzim aktivasyonunun su yardımı ile sağlanması, III. enzim ve substratın tepkimeye girebileceği ortamı oluşturması verilen ifadelerden hangileridir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 7. Biyokimyasal bir reaksiyonun ortam sıcaklığının artışına bağlı hızındaki değişimi aşağıdaki grafikte gösterildiği gibidir. Reaksiyon hızı

5 10 t1

20 t2

30

40

Sıcaklık

55 t3

t4

Grafik incelendiğinde t1 zaman aralığının başlangıcından t4 zaman aralığının sonuna kadar olan süreçte ortamda biriken ürün miktarı aşağıdaki grafiklerden hangisinde gösterildiği gibi olmalıdır?

A)

B) Ürün miktarı

C) Ürün miktarı

Ürün miktarı

Zaman

Zaman

D)

Zaman

E) Ürün miktarı

Ürün miktarı

Zaman

Zaman

8. Lhon Sendromu, görme kaybı ile karakterize mitokondriyal bir hastalıktır. Mitokondriyal DNA’daki nokta mutasyonları sonucu hücrede oksijenli solunumun yapılamaması ile seyreden hastalık, genellikle erkeklerde genç erişkin dönemde başlamakla birlikte oldukça geniş bir yaş aralığına (5-80 yaş) sahiptir. Lhon sendromu ile ilgili; I. mitokondriye ait DNA’nın olduğu, II. mitokondrinin oksijenli solunumda görev aldığı, III. çekirdekteki DNA’da nokta mutasyon sonucu oluştuğu yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 9. Ökaryot hücrelerdeki endoplazmik retikulum (ER) organelinde, katlanma mekanizması ile birçok proteine üç boyutlu yapı kazandırılır. ER’de şekillenen ve olgunlaşan bu proteinler hem ilgili dokuda hem de tüm vücutta kararlı iç denge için görev yapar. Ancak ER’deki enzim bozuklukları, kalsiyum dengesizliği gibi sorunlar proteinlerin hatalı katlanmasına ya da olgunlaşmamış protein birikimine neden olur. “ER stresi” olarak adlandırılan bu durum insülin direnci, diyabet, obezite, kan kanseri, alzheimer, parkinson, romatizma gibi birçok hastalığa yol açar. Buna göre; I. Bir organelde meydana gelen problem o organizmadaki hücreler arası işbirliğini ve organizasyonu olumsuz etkiler. II. Proteinlerin yapısal ve işlevsel özellik kazanması ER’de gerçekleşir. III. Kararlı iç dengenin korunmasında ER’nin görevini sağlıklı yapması yeterlidir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) II ve III.

10. Bir disakkarit olan maltozun enzim yardımıyla glikoza hidrolizi gösterilmiştir. Glikoz Glikoz

Maltoz H 2O

Glikozit bağı Aktif bölge

Substrat enzim kompleksi

Serbest enzim

Serbest enzim

Bu tepkime ile ilgili olarak; I. Substrat değişmeden çıkar. II. Serbest enzim değişmeden çıkar. III. Substrat ile enzim geçici olarak birbirine bağlanır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi

11. A, B ve C organellerinin ilişkileri aşağıdaki şemada verilmiştir.

A

ATP CO2

Besin

B

H2O

C

Buna göre; I. A, B ve C organeline sahip bir hücre, bitki hücresi olamaz. II. Bir hücrede A organeli varsa, B organeli yoktur. III. C organelinde dehidrasyon tepkimesi gerçekleşir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) II ve III.

12. Bazı organellerin görevleri verilmiştir. ● İnsan embriyosunun parmak arasında bulunan perdelerin kaybolmasını sağlar. ● Patateste nişasta, fasulye tohumunda protein depolar. ● Hayvan hücrelerinde bölünme sırasında iğ ipliklerin oluşmasını sağlar. ● Ribozomda üretilen proteinlerin golgi cisimciğine taşınmasını sağlar. Aşağıdaki hücre organellerinden hangisinin görevi belirtilmemiştir? A) Lökoplast B) Sentrozom C) Endoplazmik retikulum D) Lizozom E) Kloroplast

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 13. Sağlıklı insanlarda açlık kan şekeri 70-100 mg/dL aralığındadır. Bu değerin altında ya da üstünde olması bazı metabolik hastalıklara neden olur. Buna göre açlık kan şekeri anormal derecede azalan bir bireye aşağıdaki karbonhidrat içeren besinlerden hangisinin verilmesi kan şekeri seviyesini daha kısa sürede yükseltir? A) Ekmek

B) Et suyu

C) Meyve suyu

D) Patates

E) Süt

14. Bir örgü ipini ayırdığınızda iki ince ipliğin birbirine sarıldığını görürsünüz. Bu örgü ipini bir makaraya sararak hem daha az yer kaplatırsınız hem de birbirine karışmasını engelleyerek maksimum düzeyde ipten faydalanırsınız. Daha sonra bu ipe ilmekler atarak ortaya bir bere çıkartırsınız. Anlatılanlardan yola çıkarak biyoloji ile ilgili aşağıda benzetilen terim sıralaması hangisinde doğru verilmiştir? A) DNA çift sarmalı – kromatin – kromozom B) DNA çift sarmalı – çekirdek – hücre C) Gen – DNA – kromozom D) Gen – nükleotid – DNA E) Kromatin – gen – kromozom

15. Bazı vitaminlerin etkileri ve bulundukları besin tablosu verilmiştir. Vitamin

Etkileri

Bulunduğu besinler

B

Enzimlerin yapısında koenzim (yardımcı) olarak görev alır. Tahıllar, sebzeler, yumurta, süt vb.

C

Bağışıklığın güçlenmesini sağlar.

Turunçgiller, domates, maydanoz, biber vb.

A

Epitel (örtü) dokunun korunmasını sağlar.

Yağ, yumurta, et, süt, havuç vb.

E

Hücre yenilenmesini sağlar.

Kuruyemişler, yeşil bitkiler, bitkisel yağlar, süt, buğday vb.

Sadece tabloya bakarak; I. Süt, hem suda hem de yağda eriyen vitaminleri barındırır. II. Tüm vitamin çeşitleri hayvansal gıdalarda daha fazla oranda bulunurlar. III. A ve C vitamini eksikliği vücudun savunma sisteminin zayıflamasına neden olur. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

C) I ve II.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 16. Aşağıda su ile ilgili bazı sorular yer almaktadır. 1-Sıcak bir yaz gününde suyun hangi özelliği sayesinde aşırı ısınmamız engellenir? 2-Tatlı sularda soğuğa karşı doğal bir izolasyon görebilmesini hangi özelliği sağlar? 3-Enzimlerin çalışması için neden gereklidir? 4-Yüksek ağaçların en uç bölgelerine hangi özelliği sayesinde ulaşabilmektedir? 5-Boşaltım maddelerinin uzaklaşmasında hangi özelliği kullanılır? Soruların cevapları aşağıda karışık olarak verilmiştir. ─ Kohezyon özelliği vardır. ─ Katısı sıvısında batmaz. ─ Metabolik tepkimeler için ortam hazırlar. ─ Öz ısısı yüksektir. Sorularla cevaplar eşleştirildiğinde hangi numaralı sorunun cevabı bulunmaz? A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

E) 5

17. Enzimler endüstriyel ve sağlık alanlarında, çevre temizliğinde, bilimsel çalışmalarda sıklıkla kullanılan biyolojik katalizörlerdir. Tepkimelerin daha düşük sıcaklıkta, hızlı olarak gerçekleşmesine olanak sağlarlar. Örneğin proteaz, laktaz, lipaz gibi bazı enzimler eczacılıkta sindirimi kolaylaştırıcı, deterjanların yapısına katılarak temizleyici ve dericilikte hayvan derisindeki kılların arındırılmasında veya yumuşatılmasında kullanılmaktadır. Yağların kalitesini, meyve sularının berraklığını artırmada, mürekkebin temizlenmesinde de yine enzimlerden yararlanılmaktadır. Enzimlerin ilaç, deterjan vb. maddelerin yapısına katılıp işlev yapabilmesi hangi özelliği ile doğrudan ilgilidir? A) Hücre dışında da çalışabilmesi B) Belli pH değerlerinde aktifleşmesi C) Suda çözünerek çalışabilmesi D) Etki ettiği madde ile anahtar kilit uyumunda olması E) Maddelere dış yüzeyinden etki edebilmesi

18. Eskimoların yaşam bölgesi Kuzey kutbudur. Yılın büyük bir kısmı soğuk ve dondurucu geçtiğinden toprakları verimsiz ve buzla kaplı olup bitki yetiştiriciliğine olanak sağlamaz. Bu nedenle Eskimolar avlanma konusunda uzmanlaşarak balina, ren geyiği, fok, tilki, misk öküzü ve alabalık gibi yağ ağırlıklı hayvansal besinlerle beslenirler. Eskimoların hayatta kalma şansını yağın özelliklerinden; I. yüksek enerji vermesi, II. vücut sıcaklığını koruması, III. hücre zarının yapısında bulunması hangileri artırır? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 19. Deoksiriboz ve riboz birbirinden farklı monosakkaritlerdir. Deoksiriboz şekerinin yapısında riboz şekerine göre bir oksijen eksik bulunur. Riboz, RNA ve ATP’nin; deoksiriboz ise DNA’nın yapısına katılır. K ve L ile gösterilen şekerlerin moleküler yapısı aşağıdaki gibidir.

CH2OH

CH2OH O

O

C

C

C

C

H

H

H

H

C

C

C

C

OH

OH

OH

H

K

L

Buna göre; I. K ve L, 5 karbonlu şeker grubu içerisinde değerlendirilir. II. K ribonükleik asitin, L deoksiribonükleik asitin yapısına katılır. III. L hücre zarından geçebilecek büyüklüğe sahip iken K için aynı durum geçerli değildir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

D) II ve III.

E) I, II ve III

20. İnorganik maddelerin canlılarda çeşitli görevleri vardır. Bu görevlerden bazıları; kemik ve dişlerin yapısını oluşturma, metabolik faaliyetleri gerçekleştiren enzimlerin yardımcı kısmını meydana getirmesi ve bazı canlılar tarafından hormon üretiminde kullanılmasıdır. Sadece yukarıdaki bilgilere göre inorganik maddeler; I. yapısal, II. düzenleyici, III. enerji verici hangileri için kullanılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) I, II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz. Bu kitapçığın her hakkı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğüne aittir.

TEKRAR TESTLERİ

9. Sınıf Biyoloji

Cevap Anahtarı 2. B 3. D 2. Tekrar 1. D Testi 16. C 17. D 18. D 2. E 3. D 3. Tekrar 1. C Testi 16. C 17. D 18. D 4. Tekrar 1. A Testi 16. E

4. D

5. C

19. A

20. D

4. D

5. C

19. B

20. B

4. B

5. E

2. E

3. C

17. A

18. D 19. C 20. D

6. A

7. C

8. D

9. B

10. D

11. B

12. C

13. E

14. C 15. D

6. D

7. D

8. A

9. C

10. C

11. B

12. A

13. B

14. E

15. E

6. C

7. B

8. C

9. D

10. D

11. C

12. E

13. C

14. A

15. B

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

10. SINIF

BİYOLOJİ TEKRAR TESTİ 3. Mitoz bölünmenin profaz evresinde eşlenmiş bir kromozomun şekli verilmiştir.

1. Hücre bölünmeleri sırasında gözlenen olaylardan hangisi yanlış verilmiştir? Mayoz

+

+

B) K  romozom sayısının yarıya inmesi

-

+

C) Homolog kromozomların ayrılması

+

-

D) Kardeş kromatitlerin ayrılması

+

+

E) Krossing-over

-

+

2. Arı toplumundaki partenogenetik çoğalma şematize edilmiştir. Erkek Arı (n)

Kraliçe Arı (2n)

Sperm

Yumurta

Gelişimde arı sütü ile beslenme

Zigot

Kraliçe Arı

Erkek Arı Gelişimde çiçek tozu ile beslenme İşçi Arı

Buna göre,

I. Kraliçe ve erkek arıda üreme hücreleri oluşurken homolog kromozom ayrılması görülür.

I

MEB − Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) DNA’nın eşlenmesi

2019 - 2020

Mitoz

II. İşçi arılardaki kalıtsal çeşitliliğin sebebi erkek arıda meydana gelen mutasyondur. III. Yumurta oluşumu sırasında meydana gelen sentromer sayısının bilinmesi bu popülasyonu oluşturan bireylerin kromozom sayısını bilmemiz için yeterlidir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

D) II ve III.

B) Yalnız III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

16 16

III

II Şekle göre numaralanmış kısımların isimlendirilmesi aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir? I

II

III

A)

Kinetokor

Kromatitler

İğ iplikleri

B)

Kromatitler

İğ iplikleri

Kinetokor

C)

İğ iplikleri

Kinetokor

Kromatitler

D)

Kinetokor

İğ iplikleri

Kromatitler

E)

İğ iplikleri

Kromatitler

Kinetokor

10. SINIF 4. Vejetatif üreme şekilleri ile bu şekilde üreyen canlılar tabloda karışık olarak verilmiştir. Üreme şekli

Görüldüğü canlı

I. Soğanla

a. Söğüt

II. Rizomla

b. Patates

III. Çelikle

c. Zencefil

IV. Yumruyla

d. Lale

7. İnsanda embriyo oluşumu şematize edilmiştir. Erkek üreme ana hücreleri (2n)

I

Spermler (n)

II Dişi üreme ana hücreleri (2n)

IV

A)

a

b

c

d

B)

b

d

a

c

C)

c

a

d

b

D)

d

c

a

b

E)

b

c

a

d

5. Aşağıdaki üreme örneklerinin hangisinde değişen ortam şartlarına uyum yeteneği fazla bireyler meydana gelir? A) Kopan kolları tamamlayarak meydana gelen deniz yıldızları B) Ana hidranın üzerinden tomurcuklanarak oluşmuş hidralar C) Kendi kendine döllenme sonucu oluşmuş planaryalar D) Arka arkaya iki kez bölünerek oluşmuş bakteriler E) Mitoz ile oluşmuş sporların çimlenmesiyle meydana gelen mantarlar



D) II ve III.

• Bir bitkiden alınan sürgünün başka bir bitkinin gövdesine eklenmesi tekniğidir. • Aynı türe ait iki gametin birleşmesi, gelişmesi ve yeni bir birey oluşturması şeklinde üreme çeşitidir. Verilen tanımlar arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Eşeyli üreme

E) Döllenme



D) 3/16

C) 1/16 E) 9/16

17

E) I, II ve III.

• Döllenmemiş yumurta hücresinin gelişerek yeni bir birey meydana getirmesidir.

D) Mayoz bölünme

B) 3/8

C) I ve II.

• Dişi ve erkek gametlerin çekirdeklerinin birleşmesi olayıdır.

C) Partenogenez

6. AABbEE genotipli dişi ile AabbEe genotipli erkeğin AAbbEe genotipli erkek çocuklarının olma olasılığı aşağıdakilerden hangisidir?

B) Yalnız II.

8. Canlılarda üremeyle ilgili aşağıdaki tanımlar verilmiştir.

B) Aşılama

A) 1/4

Embriyo

Yumurtalar (n)

A) Yalnız I.

MEB − Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

III

2019 - 2020

II

II

Buna göre numaralandırılmış olaylardan hangileri kalıtsal çeşitliliğe (varyasyon) olanak sağlar?

Buna göre üreme şekillerinin canlılarla eşleştirilmesi seçeneklerin hangisinde doğru yapılmıştır? I

I

Zigot (2n)

10. SINIF 9. Bir hücrenin mitoz bölünmesi sırasında DNA miktarındaki değişim grafikteki gibidir.

10. 2n=6 kromozomlu bir hücreye ait hücre bölünmesinin bir evresi verilmiştir.

DNA m�ktarı

4a 2a

0

1

t

2

t



3

(2a: İlgili hücrenin bölünmeden önceki DNA miktarını ifade eder.) Buna göre, farklı zaman dilimlerinde gerçekleşen olaylarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? t 0- t 1

Şekil incelendiğinde;

Zaman

t 1- t 2

t 2- t 3

A)

Replikasyon

Kromatit ayrılması

Sitokinez

B)

Replikasyon

Kromozom ayrılması

Sitokinez

C)

Replikasyon

Sitokinez

Kromatit ayrılması

D)

Replikasyon

Sitokinez

Kromozom ayrılması

E)

Çekirdek bölünmesi

Replikasyon

Sitokinez

MEB − Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

t

2019 - 2020

t

18

I. Hücre mayoz bölünmenin metafaz I. evresindedir. II. Bu hücre mitoz bölünme geçiremez. III. Bölünmeyle n=3 kromozomlu eşey hücresi oluşur. verilenlerin hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

D) I ve III.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

TEKRAR TESTLERİ

10. Sınıf Biyoloji

2. Tekrar Testi 1. Kamçı kuyruklu kertenkele (Kafkas kertenkelesi)’nin üreme periyodu aşağıda özetlendiği gibidir. • İlgili türün popülasyonlarında erkek birey yoktur. • Çiftleşme dönemlerinde bazı bireyler erkek gibi davranarak kur yapar. • Kur davranışı dişi canlıların mayoz sürecini tetikler. • Mayoz sonrası oluşması beklenen dört yumurtadan ikisi kaybolur,diğer ikisi kaynaşarak zigotu, zigot ise embriyoyu oluşturur. Verilen üreme süreci değerlendirildiğinde, I. Yeni birey döllenme gerçekleşmeden meydana gelir. II. Oluşan bireylerin değişen ortam koşullarına adaptasyonu ana canlı ile aynıdır. III. Oluşan bireyler arasındaki morfolojik farklılık modifikasyon ile açıklanır. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) I ve III.

2. İnsanın üç farklı hücresinin bölünme süreciyle ilgili aşağıdaki bilgiler verilmiştir. • K hücresi yeterli bölünme büyüklüğüne ulaşamamıştır. • L hücresinin DNA replikasyonu sırasında kopya DNA hatalı oluşmuştur. • M hücresinde mitoz bölünmenin metafaz evresinde bazı kromozomlar iğ ipliklerine tutunmamıştır. İlgili hücrelerde gerçekleşen anomali sonrasında normal koşullarda verilmesi gereken “dur” sinyali oluşmamış ve hücreler bölünme süreçlerine devam etmiştir. Bu üç hücrenin süreci tamamlamasiyla ilgili olarak; I. K hücresinden mutasyona uğramış hücreler oluşur. II. L hücresinden farklı genetik özelliklere sahip hücreler oluşur. III. M hücresinden farklı kromozom sayısına sahip hücreler oluşur. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 3. Biyoloji laboratuvarında öğrencilerle birlikte amip deneyi yapılmış ve tablodaki sonuçlar elde edilmiştir. Eylem

Sonuç

Amipin yeterince büyümesi beklendi.

Amip bölündü.

Amipin yeterli büyüklüğe ulaşması bir parçası kesilerek engellendi.

Amip bölünmedi. Çekirdekli kısım büyümeye devam etti. Çekirdeksiz kısım öldü.

Amip yeterli büyüklüğe ulaştıktan sonra kesilip küçültüldü.

Amip bölünmeye devam etti.

Tablodaki sonuçlara bakılarak; I. Amip sitoplazması belirli bir miktara ulaştığında bölünür. II. Sitoplazması kesilen amipin genetik yapısı değişmiştir. III. Hücrede yaşamsal faaliyetlerin devamı için çekirdeğe ihtiyaç vardır. IV. Sitoplazma miktarı bölünmeyi doğrudan etkilemez. yorumlarından hangileri yapılamaz? A) I ve II.

B) I ve III.

C) II ve IV.

D) I, II ve IV.

E) I, III ve IV.

4. Çok hücreli mantarlar hif denilen ipliksi filamentlerden oluşur. Bu hifler dallanarak iç içe geçmiş miselyum adı verilen bir ağ oluşturur. Örneğin, şapkalı mantarlarda yer altında kalan miselyum organik madde alımını sağlarken, şapka kısmı üremeyi gerçekleştirir. Şapka kısmında döllenme yeteneğinde olmayan haploit (n) spor hücreleri üretilir. Sporlar dış yüzeyinde bulunan örtü sayesinde olumsuz çevre koşullarına dayanıklıdır. Sporlar olgunlaştığında şapka açılır ve çok sayıda spor çevreye bırakılır. Rüzgar veya su gibi aracılarla etrafa yayılan sporlar nemli ve besin bulunan bir ortamda çimlenerek kendi türüne özgü mantarı oluşturur. Mantarlar ile ilgili verilen bu bilgiye göre; I. Sporlardan oluşan yeni bireyler diploittir. II. Sporlar döllenme olmaksızın, tek başına yeni bir organizma oluşturabilir. III. Sporların rüzgar ve su yoluyla yayılması geniş bir coğrafik alanda yaşamalarına olanak sağlar. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) II ve III.

E) I,II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 5. Bir öğretmen 2n=4 kromozomlu mitoz bölünme geçirebilen bir hücrenin metafaz evresini tahtaya çizmiştir. X X X X

Öğretmen Ali’den bu evreden bir önceki ve bir sonraki evreleri çizmesini istemiş ve Ali de aşağıdaki şekilleri çizmiştir. XX XX

XX XX

XX XX

önceki evre

sonraki evre

Ali’nin hata yaptığını gören öğretmen, Hasan’dan Ali’nin yaptığı hatayı düzeltmesini, bölünme sonunda kaç kromozomlu ve kaç tane hücre oluşacağını yazmasını istemiştir. Hasan aşağıda verilenlerden hangisini yazarsa soruya doğru cevap vermiş olur?

A)

B)

C)

D)

E)

Oluşan hücrelerin kromozom sayısı

Oluşan hücre sayısı

Doğru şekil

4

4

X X X X

8

4

4

2

2

2

8

2

X

X

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 6. Mitoz bölünme sırasında gerçekleşen olayları kartlar üzerine yazarak kart oyunu tasarlayan bir grup öğrenci oluşturdukları kart destesinden 1’er kart seçip daha önce seçilen kartların önüne, arkasına veya aralarına ekleyerek kart sırasını mitoz bölünmedeki gerçekleşme sırasına göre tamamlamaya çalışır. Seçilen kartlar şunlardır. 1

2

Bazı organeller eriyerek kaybolur.

Kromozomlar ekvatoral düzlemde sıralanır.

3

4

İğ ipliği kaybolur.

Sitoplazma boğumlanır.

Sıradaki öğrenci aşağıda verilen kartlardan hangisini seçerse kartı 2.ve 3.kartlar arasına yerleştirmek zorunda kalır? A) B) C)

Kardeş kromatitler birbirinden ayrılır.

Çekirdek zarı erir.

D)

Çekirdekçik yeniden oluşmaya başlar.

E) Kromatin iplikler kromozomlara dönüşür.

Yeni hücreler meydana gelir.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 7. Paramesyum ile bir domatesin mitoz bölünme sonucu nasıl değiştikleri resimde gösterilmiştir.

Buna göre; I. Mitoz bölünme, üremeyi sağlayabilir. II. Mitoz bölünme, büyüme ve gelişmeyi sağlayabilir. III. Mitoz bölünme tek hücreli ve çok hücreli canlılarda ortak görülen bir olaydır. yargılarından hangileri çıkarılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 8. Hücre döngüsü ile ilgili şekil ve bilgiler verilmiştir.

Hücre Büyümesi

İNTERFAZ

Sitokinez z kine o y r Ka

DNA Sentezi

Büyüme ve Mitoza Hazırlık İnterfaz evresinde ATP sentezi, organel sayısı ve protein sentezi gibi olaylar artar. Hayvan hücrelerinde sentrozom miktarında da artış görülür. Bu bilgilerden yararlanarak aşağıdaki sonuçlardan hangisi çıkarılamaz? A) İnterfaz evresi, hücrenin hayat devrinin en uzun dönemidir. B) Hücre döngüsü, bir hücrenin bölünmeye başlamasından sonra onu takip eden diğer bir hücre bölünmesine kadar geçen zaman aralığını kapsar. C) Hücrede interfaz sırasında mitokondri faaliyeti ve sayısı artış gösterebilir. D) Bir hücrenin interfaz evresi canlının bulunduğu alem hakkında bilgi verebilir. E) Mitotik evre sırasında kromozom sayısı iki katına çıkar.

9. Eşeyli üreyen canlılarda kalıtsal çeşitliliğin sağlanmasında rolü olan homolog kromozomlar arasında meydana gelen parça değişimi (krossing-over) olayını incelemek isteyen bir araştırmacının seçeneklerde verilen hücre tiplerinden hangisini kullanması doğru olur? A) Tohumun çimlenip büyümesiyle oluşan bitkinin yaprak hücrelerini B) Yumurta içinde gelişmekte olan civciv embriyonik hücrelerini C) Aşılama yöntemi uygulanan meyve ağacının bölünebilir doku hücrelerini D) Kraliçe arının eşey organındaki üreme ana hücresini E) Çilek bitkisinin sürünücü gövdesinden oluşan genç gövde hücrelerini

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 10. Aksolotllar tüm Meksika Xochimilia Gölü’nde yaşar. Üreme dönemlerinde erkek Aksolotllar spermator adındaki kapsüle spermini bırakır ve bu kapsül suyun dibine iner. Daha sonra dişi Aksolotllar gelip bu kapsülün üzerine yerleşir. Döllenen yumurtalardan yaklaşık 2 hafta sonra larvalar oluşur. Bu larvaların gelişmesiyle ergin bireyler oluşur. Bir semender çeşidi olan Aksolotllar tüm organlarını yenileyebilme özelliği ile bilim dünyasının ilgisini çekmektedir. Yenilenme sürecini nasıl başardığını anlamak üzere yapılan çalışmalarda; 1. evrede hücreleri incelendiğinde hücrelerde büyüme olduğu, 2. evrede hücre sayısını arttırdığı ve aynı RNA’ları ürettiği, 3. evrede DNA’larında nükleotit diziliminde değişme olmadığı halde farklı RNA’lar sentezlediği gözlenmiştir. Bundan hareketle Aksolotllar ile ilgili olarak, I. Üremeleri eşeyli olarak gerçekleştirmektedir. II. Yenilenmeyi mitoz bölünmelerle gerçekleştirir. III. Organ oluşumunda farklı genler aktifleşmiştir. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

11.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

D) II ve III.

E) I,II ve III.

3 Eşeysiz olarak çoğalabilmektedir.



3 Ototrof beslenmektedir.



3 Tohum ile çoğalmaktadır.

Yukarıda özellikleri verilen canlıda hücre bölünmeleri gerçekleşirken aşağıdakilerden hangisi gözlenmez? A) Sitokinezin ara lamel ile gerçekleşmesi B) Gamet oluşumu C) Döllenme olayının gerçekleşmesi D) DNA replikasyonu E) Sentriyollerin zıt kutuba çekilmesi

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 12. Canlılarda çeşitli nedenlerden dolayı zarar gören kısımların onarılmasına rejenerasyon, canlıdan kopan bir parçanın kendini tamamlayarak yeni bir canlı oluşturmasına ise rejenerasyonla üreme denir. Rejenerasyon canlılara göre doku, organ ve vücut düzeyinde gerçekleşir. Farklı canlılarda görülen rejenerasyon örnekleri; I. Meksika kökenli bir semender türü olan Aksolotlların kopan beyin parçalarını yenilemesi, II. yassı solucan türü olan planarya iki parçaya ayrıldığında başın bulunduğu kısım kuyruk, kuyruğun bulunduğu kısmın ise yeni bir baş oluşturması, III. insan vücudunda oluşan yaraların iyileşmesi ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Aksolotllarda rejenerasyon organ düzeyindedir. B) Canlı türüne göre rejenerasyon yeteneği farklıdır. C) İnsanda görülen rejenerasyon vücut düzeyindedir. D) Rejenerasyon yeteneği en düşük canlı insandır. E) Yassı solucanda görülen rejenerasyon çoğalmayı sağlar.

13. Ali Bey, komşunun bahçesinde bulunan kaliteli, meyvesi lezzetli kiraz ağacından aldığı sürgünü kendi bahçesinde bulunan vişne ağacını budayıp gövdesine eklemesiyle istediği özelliklere sahip kiraz ağacını üretir. Kiraz ağacı dalları

Vişne ağacı

Aşı

Kiraz ağacı

Anaç

Ali Bey’in yaptığı yöntem ile ilgili; I. Parçadan çoğalma anlamına gelen çelikle üremenin farklı bir şeklidir. II. Aşı anaçtan su ve diğer inorganikleri alabilir. III. Aşı anaçtan bağımsız gelişebilir. IV. Kirazın lezzetli olması vişne ağacında bulunan genlerle ilgilidir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II.

B) III ve IV.

C) I, III ve IV.

D) I, II ve III.

E) I, II, III ve IV.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 14. Hücre bölünmesi sırasında kromatin ipliklerin kısalıp kalınlaşması sonucunda kromozomlar oluşur.Bir kromozom iki kardeş kromatitten meydana gelir ve kardeş kromatitleri bir arada tutan yapı sentromerdir. Aşağıda hayvan hücresinde görülen mitoz bölünmenin iki evresi verilmiştir.

Ekvator Düzlem

Metafaz

Anafaz

Buna göre; I. Metafaz evresinde 8 kardeş kromatit vardır. II. 4 kromozomlu bir hücredir. III. Sentromer bölünmesi metafaz evresinde gerçekleşir. IV. Anafaz evresinde kardeş kromatitler ayrılır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II.

B) II ve III.

C) I, II ve IV.

D) II, III ve IV.

E) I, II, III ve IV.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 15. Krossing-over mayozun erken evresinde gerçekleşen parça değişimidir. Homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri arasında genlerin karşılıklı olarak yer değiştirmesi sonucu genetik rekombinasyon meydana gelir ve gamet çeşitliliği artar.

1

2

3 4

Buna göre şematize edilen homolog kromozom çiftine ait hangi kromatitler arasında krossing over olması beklenmez? A) 1-3

B) 2-3

C) 3-4

D) 2-4

E) 1-4

16. Mayoz bölünmede kromozom sayısının değişimi şekilde verilmiştir.

Haploit Hücre (n)

Diploit Ana Hücre (2n) Haploit Yavru Hücreler (n)

Haploit Hücre (n) İnterfaz

Mayoz I

Mayoz II

Mayoz sonucu oluşan haploid yavru hücreler olgunlaşma sürecinden sonra gametlere dönüşür. Haploid kromozomlu bu gametler döllenmeye katılırsa diploid kromozomlu yavrular oluşur. Buna göre; I. Mayoz her nesilde kromozom sayısının ikiye katlanmasını önler. II. Kromozom sayısı hem mayoz I’de hem de mayoz II ‘de yarıya düşer. III. İnterfaz sürecinde gen miktarı iki katına çıkar. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve III.

E) II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 17. Bir hücrenin mitoz ve mayoz hücre bölünmesinin geçirdiği evrelerin bir kısmı şekilde gösterilmiştir. Homolog kromozom

İnterfaz

Mitoza girerse

Kardeş kromotitler

Mayoza girerse

Anafaz

Anafaz-I

Mayoz-I sonu Mitoz sonu Anafaz-II

Mayoz-II sonu Tablodan hareketle verilen ifadelerden hangisi söylenemez? (Mutasyon gerçekleşmemiştir) A) Mitoz ve Mayoz Bölünme öncesinde hücre genetik maddesini eşler. B) Mitoz sonucu oluşan hücreler genetik olarak farklıdır. C) Mitoz bölünmede kromozom sayısı değişmez. D) Mayoz bölünmede kromozom sayısının yarıya inmesinin nedeni homolog kromozomların ayrılmasıdır. E) Mitozun anafaz evresi ile Mayozun anafaz II evresinde kardeş kromatitler ayrılır.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 18. Hücre, doku veya çok küçük organ parçalarını besleyici ortam koşullarında hücre bölünmesi yaptırarak büyütülmesine doku kültürü tekniği denir. Aşağıdaki görselde havuç kökündeki floem hücreleri izole edilerek yeni havuç fidelerinin oluşumu gösterilmiştir. Havuç bitkisinin kökü

Kökün enine kesiti Floem hücreleri

Embriyo gelişimi

Besin ortamındaki hücreler

Kültüre alınan fideler

Doku kültürünün amacını ve aşamalarını öğrenen bir öğrenci, I. tüp bebek yönteminde sperm ve yumurta hücrelerinin vücut dışında birleştirilip elde edilen zigotun embriyo haline getirilmesi, II. karaciğer parçalarının deney kabında mitoz bölünmelerle büyütülerek, elde edilen dokunun karaciğer nakli bekleyen hastalara aktarılması, III. insan kulak kepçesindeki kıkırdak hücrelerinin bir başka hayvanın dokuları arasına yerleştirilerek insana ait kıkırdak dokusunun elde edilmesi, IV. kalın bağırsaktaki bir hücre topluluğunun kontrolsüz olarak bölünmesi ile kanserli dokuların oluşumu süreçlerinden hangilerinde doku kültürü kullanıldığını söyleyebilir? A) Yalnız II.

B) I ve III.

C) II ve III.

D) I, II ve III.

E) I, II, III ve IV.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Tekrar Testi 19. Bal arılarının üreme süreci aşağıdaki şemada gösterildiği gibidir.

Kraliçe arı (2n)

Erkek arı (n)

Yumurtalar (n)

Spermler (n)

Kraliçe arı (2n) Erkek arılar (n)

Zigotlar

arı sütü polen sütü

İşçi ve asker arılar (2n) Verilen şemadan yola çıkılarak; I. Bal arısı popülasyonunda diploid kromozomlu bireyler dişi, haploid kromozomlu bireyler ise erkektir. II. İlgili popülasyonda tüm dişiler birbirinden farklı genetik yapıya sahipken, erkek arıların genetik yapıları birbirinin aynısıdır. III. Popülasyonun bireylerinde gamet hücrelerinin oluşumu sırasında homolog kromozom ve kromatit ayrılması olayları ortak olarak gözlenir. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

C) I ve II.

D) I ve III.

E) I, II ve III.

20. Bazı hücrelerin, diğer hücrelere zarar vermeden ortadan kaldırılmasına “Apoptozis” ya da “programlı hücre ölümü” denir. İnsanda embriyonik dönemden başlayarak tüm yaşam boyunca apoptozis gerçekleşir. Hücre ölümü genetik materyal kontrolünde enzimatik tepkimeler ile meydana gelir. Her saniye yaklaşık bir milyon hücremiz bu yolla vücuttan uzaklaştırılmaktadır. Hücre bölünmesi kontrolü bozulan hücreler bu sayede ortadan kaldırılır. Buna göre Apoptozis ile ilgili olarak, I. Hücre ölümlerine programlı denmesinin nedeni DNA kontrolünde gerçekleşmesidir. II. Vücuttaki hücre sayısının dengede tutulmasına olanak sağlar. III. Mitoz ile arasındaki kontrollü denge kanser oluşumunu engeller. açıklamalarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

C) I ve II.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz. Bu kitapçığın her hakkı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğüne aittir.

TEKRAR TESTLERİ

10. Sınıf Biyoloji

3. Tekrar Testi 1. Dünyada ve ülkemizde en sık görülen Akdeniz anemisi olarak da bilinen Talasemi, kemik iliğinde kırmızı kan hücreleri olan eritrositlerde oksijen taşıyan hemoglobin maddesinin yapımıyla ilgili genlerde bozukluk ya da yetersizlik sonucu oluşan kalıtsal bir hastalıktır. Hastalığa çekinik bir gen neden olur. Genotipi heterozigot olan bireyler hastalığa neden olan geni taşımalarına rağmen sağlıklı kan hücrelerine sahiptir. Ali ve Ayşe çifti Talasemi hastalığı bakımından taşıyıcı olduğuna göre bu çiftin doğacak çocuklarının hasta olma olasılığı kaçtır? A) %0

B) %25

C) %50

D) %75

E) %100

2. Küçük yaştan itibaren doğa bilimlerine ilgi duyan Mendel, Pisum cinsi bezelyeler ile yaptığı çalışmalarda bezelyelerin yedi özelliğini nesiller boyunca takip etmiş, bu özelliklerden baskın olanları büyük harf, çekinik olanları ise küçük harf ile göstermiştir. Baskın ve çekinik özellikteki alellerin gametlere dağılımının eşit olduğunu, oluşan gametlerde ise her alel çiftinden yalnızca birinin bulunabileceğini tespit etmiştir. Farklı özelliklere sahip bezelyeler çaprazlandığında oluşan bireylerin birbirine benzediğini, çaprazlama sonuçlarının daha önceki hesaplamalar ile uyumlu olmasını ise gametlerin rastgele birleşmesi ile açıklamıştır. Mendel’in elde ettiği sonuçlarsa “Mendel İlkeleri” olarak özetlenmiştir. Mendel İlkeleri ile ilgili verilenlere göre aşağıdakilerden hangisi bu ilkeler içinde değildir? A) Dominantlık yasası

B) Bağımsız dağılım ilkesi

D) Ayrılma ilkesi

C) Eş baskınlık ilkesi

E) Benzerlik yasası

3. Yumurta ve sperm, aktarılacak her karakter için genin sadece bir alelini taşır. Çünkü bir karakterin ortaya çıkmasından sorumlu olan iki alel, mayoz sırasında birbirinden ayrılır ve bu durum “Mendel’in Ayrılma İlkesi’’ olarak bilinir. Sperm ve yumurta döllenme sırasında sahip oldukları bu alelleri yavrulara aktarır. Böylece yavrular her bir karakter için çift alele sahip olmuş olur. AabbDDEe genotipine sahip olduğu varsayılan bir canlının yavrularının genotipinin; I. AAbbddee II. AaBbDdEe III. aaBBDDEE IV. AabbDDEE verilenlerden hangileri gibi olması beklenmez? A) I ve II.

B) I ve III.

C) III ve IV.

D) I, III ve IV.

E) II, III ve IV.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 4. Bir türde, bir özellik ile ilgili olarak ikiden fazla gen çeşidinin bulunmasına çok alellilik denir. Diploit bireyler bu alellerden sadece ikisini taşıyabilir ve aleller arasındaki baskınlık durumuna göre farklı fenotipler görülebilir. Örneğin, tavşanlarda post renklerini belirleyen aleller ve bu aleller arasındaki baskınlık ilişkisi aşağıda gösterildiği gibidir. Alellerin Baskınlık İlişkisi

Post renkleri Koyu Gri (C) Chinchilla (cch) Kısıtlı noktalı (ch) Albino (c)

>

>

(C)

(cch)

> (ch)

(c)

Bu bilgiler kullanılarak; I. Bu özellik bakımından kaç farklı homozigot genotip bulunur? II. Chinchilla tavşan kaç farklı genotipte olabilir? III. Ebeveynlerinden biri kısıtlı noktalı diğeri albino olduğunda doğacak yavru hangi fenotipte olur? IV. Ebeveynlerinden biri homozigot koyu gri olduğunda doğacak yavru hangi fenotipte olur? sorularından hangilerine kesin cevap verilir? A) I ve II.

B) II ve III.

C) III ve IV.

D) I, II ve IV.

E) I, II, III ve IV.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 5. Her ikiside etkisini bir araya geldiklerinde fenotipe yansıtan alel genlerden birisi K, diğeri ise L ile ifade edilmektedir. Bireyler bu karakter bakımından KK, LL ve KL genotiplerine sahip olmaktadır. Buna göre homozigot genotipli ama farklı fenotiplere sahip iki bireyin çaprazlanması sonucu elde edilen bireyler kendileştirilerek aşağıdaki punnet karesi oluşturulmuştur.

♀

♀

♂

♂a

b

a

I

II

b

III

IV

Oluşturulan punnet karesi için hangi seçenekteki ifadenin yanlış olduğundan söz edilir? A) a ve b aynı karakterlerin farklı özelliklerini ifade eder. B) Punnet karesinde üç farklı fenotip ve üç farklı genotip vardır. C) II ve III no’lu bireyler eş baskın fenotip gösterir. D) I ve IV homozigot, II ve III heterozigot genotiptedir. E) I ve IV no’lu bireyler ebeveynleri ile aynı özelliktedir.

6. İnsanda kıvırcık saç geni (A), düz saç geni (a) üzerine baskındır. Bir çiftin saç şekillerine göre çaprazlanması şekilde gösterilmiştir. Anne

Baba

aa

Gamet:

a

F1:

a

Aa

K

L

M

N

Buna göre; I. Anne düz saçlı, baba kıvırcık saçlıdır. II. K, M ve N kesinlikle düz saç genini taşır. III. Babanın genotipi Aa olduğunda M veya N genotipli bireyin oluşma ihtimali aynıdır. IV. Bu çiftin çocuklarının yüzde yüz kıvırcık saçlı olma ihtimali yoktur. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II.

B) III ve IV.

C) I, II ve III.

D) I, III ve IV.

E) I, II, III ve IV.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 7. AB0 ve Rh sistemi bakımından genotipi bilinmeyen iki bireyin çaprazlanmasıyla oluşabilecek fenotip çeşidinin oranları grafiklerde gösterilmiştir. Fenotip oranı

Fenotip oranı 1

3 1

A

B

AB

0

Fenotip çeşidi

Rh(+) Rh(-)

Fenotip çeşidi

Grafiklere göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Annenin genotipi A0 Rh(-)’dir. B) Çaprazlama sonucu oluşan fenotip çeşidi 8’dir. C) 0 Rh(+) erkek çocuğu doğma olasılığı 3/32’dir. D) Çaprazlama sonucu oluşan genotip çeşidi 12’dir. E) A Rh(-) bir çocuğun doğma olasılığı 1/16’dır.

8. Bir genin farklı alelleri birlikte bulunduğunda fenotipi belirleyen alel baskın, diğeri ise çekinik olarak adlandırılır. Baskın ve çekinik alellerin oluşturabileceği genotip ve fenotip çeşitleri tabloda verilmiştir. Genotip

Fenotip

AA

Baskın Özellik

Aa

Baskın Özellik

aa

Çekinik Özellik

Fenotipi çekinik olan bireyin genotipi kesin olarak bilinir; ancak tablodan da anlaşıldığı gibi fenotipi baskın olan bireyin genotipi için iki olasılık vardır. Baskın bireyin genotipini belirlemek için çekinik bireyle yapılan çaprazlamaya “Kontrol çaprazlama” denir. Örneğin; bir köpek türünde siyah kürklü olma, kahverengi kürklü olmaya baskındır. Soyağacında içi taralı bireyler kahverengi kürke sahip olduğuna göre;

Dişi

2

1

3

4

Erkek

5

yukarıdaki numaralı bireylerden hangileri için kontrol çaprazlama yapılmasına gerek yoktur? A) 1 ve 2

B) 1 ve 3

C) 2 ve 3

D) 2, 4 ve 5

E) 3,4 ve 5

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 9. Hemofili hastalığı, kanın pıhtılaşma mekanizmasında görülen sorunlardan kaynaklanan kalıtsal bir hastalıktır. Hemofili hastalığının kalıtımı ile ilgili bir araştırma yapan Ahmet; ✓ Hemofiliye neden olan alel sadece X kromozomundan taşınır. ✓ Hemofiliye neden olan alel çekiniktir. ✓ Hemofili hastaları pıhtılaşma faktörlerini dışarıdan aldığı sürece yaşamına devam edebilir. bilgilerine ulaşıyor. Hemofili hastalığının kalıtımı ile ilgili verilen soyağaçlarda taralı bireylerin hangisinin fenotipi yanlış gösterilmiştir? (Taralı bireyler hemofili hastasıdır.)

A)

B)

C)

D)

E)

Dişi

Erkek

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 10. AB0 kan gruplarının kalıtımı aşağıda verildiği gibidir. ● A ve B alelleri çekinik gen olan 0 üzerine baskındır. ● AA ya da A0 genotipi kan grubu A, BB ya da B0 genotipi ise B kan grubudur. ● Homozigot 00 genotipi kan grubu 0’dir. ● AB genotipi kan grubu AB’dir. Bir hastanede aynı zamanda doğum yapan Duygu, Zeynep ve Seval kız bebeği, Nilüfer ise erkek bebeği dünyaya getiriyor. Birbirine karışan bebeklerin kimlere ait olduğunu belirlemek için kan grubu tayini yapılıyor. Doğan bebeklerin ve 4 ailenin kan grupları aşağıda verildiği gibidir. 1.bebek kız: 0

2.bebek kız: AB

3.bebek erkek: A

4.bebek kız: B

X ailesi

Y ailesi

Z ailesi

T ailesi

Duygu: B

Nilüfer: AB

Zeynep: B

Seval: 0

Çağrı: B

Sercan: 0

Osman: A

Mahmut: AB

Buna göre; I. X ailesinin bebeğinin kan grubu 0’dır. II. Y ailesinin bebeğinin kan grubu A’dır. III. Z ailesinin bebeğinin kan grubu kesinlikle AB’dir. IV. T ailesinin bebeğinin 3. ve 4. bebek olma olasılığı vardır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II.

B) I ve IV.

C) I, II ve III.

D) II, III ve IV.

E) I, II, III ve IV.

11. Genotipleri bilinmeyen düzgün tohumlu iki bezelye çaprazlanıyor ve çaprazlama sonucu oluşan bezelyelerin genotip çeşidi 2, genotip oranı ise 2:2’dir. Buna göre; I. Çaprazlama sonucu oluşan bezelyelerin tamamı düzgün tohumludur. II. Çaprazlama sonucunda buruşuk tohumlu bezelye ile düzgün tohumlu bezelyelerin oluşma olasılığı aynıdır. III. Çaprazlanan bezelyelerden biri homozigot diğeri ise heterozigot genotiplidir. ifadelerinden hangileri doğrudur? (Bezelyelerde düzgün tohum, buruşuk tohuma baskındır.) A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve III.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 12. Bazı hastalık genlerinin gonozomlarda taşınmasına eşeye bağlı kalıtım denir. Gonozomlar, X ve Y olmak üzere iki çeşit olup dişilerde XX ve erkeklerde XY şeklinde bulunur. Gonozomal taşınan hastalıkların bazıları X kromozomunun özel bölgesinde bazıları Y kromozomunun özel bölgesinde bazıları ise X ve Y kromozomlarının ortak bölgesinde bulunmaktadır. Buna göre; I. Y kromozomu üzerinde bulunan bir genin oluşturduğu hastalık dişilerde görülebilir. II. Y kromozomunda taşınan bazı genler sadece erkeklerde bulunur. III. İnsanlarda bir genin etkin olabilmesi için kesinlikle diploit durumda olması gerekir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) I, II ve III.

13. Mendel’in kalıtım üzerine yaptığı çalışmalar aşağıda özetlenmiştir: Mendel başlangıçta bal arıları ile çalışmıştır. Çok çalışkan olan bir bal arısı türüyle çok uysal olan başka bir bal arısı türünü çaprazlamış fakat hedeflediği uysal ve çalışkan bal arısı ırkını elde edememiştir. Daha sonra hasekiküpesi, aslanağzı, bakla, akşamsefası, menekşe ve mısır gibi pek çok bitki türü üzerinde melezleme çalışmaları yapmıştır; ancak beklediği sonucu yine elde edememiştir. Bu başarısız denemelerden sonra sadece iki farklı şekli olan bezelye özelliklerini çaprazlamaya karar vermiştir. Bu çaprazlamalar sonucunda elde ettiği fenotipleri gruplandırarak istatistikler ortaya çıkarmış ve bu istatistikleri değerlendirerek ayrışım oranlarını belirlemiştir. Mendel’in yaptığı çalışmalarla ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Mendel’in çalışmalarını yürütebilmesi için daha az fenotipe sahip bir canlı türü gereklidir. B) Kalıtım çalışmalarında üremeyi takip edebilmek için hayvan yerine bitki kullanmak daha kolaydır. C) Mendel bezelyeden önce başka bitkiler ile çalışmış ancak bu bitkilerde çok fazla fenotip olması sonuç almasına engel olmuştur. D) Mendel birçok özelliği çaprazlamanın karmaşık olmasından dolayı istediği sonuçları elde edememiştir. E) Mendel’in çıkardığı sonuçlar ilk çalıştığı bitki ve hayvanlar için geçerli değildir.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 14. Bezelye bitkisinde görülen iki fenotipin kalıtım özellikleri resim ve tabloda gösterilmiştir. MEYVE

TOHUM KARAKTER

BASKIN ÖZELLİK

ÇEKİNİK ÖZELLİK

Sarı

Yeşil

Yeşil

Sarı

Tohum Rengi

Meyve Rengi

Buna göre; I. Bezelyenin çeşitli bölümlerinin renk kalıtımı farklı genler tarafından kontrol edilir. II. Bezelye bitkisinin farklı bölgelerinde görülen aynı rengin baskınlık durumu birbirinden farklıdır. III. Bezelyede yeşil tohumlu olmak yeşil meyveli olmaya baskındır. ifadelerinden hangileri çıkarılamaz? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) I, II ve III.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

15. Sağlıklı bir canlıya ait 7 kromozom çifti ile ilgili görsel verilmiştir. xx

1

2

3

4

5

6

7

Bu görselden yararlanarak; I. Bu canlı aynı tür cinsiyet kromozomuna sahiptir. II. Her kromozom çiftinin şekli ve boyutu eşi ile birebir aynıdır. III. Bu canlı diploid (2n) kromozom yapısına sahiptir. sonuçlarından hangileri çıkarılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 16. Bir genin birbirinden farklı iki alele sahip olma durumuna heterozigotluk denir. İki karakter bakımından heterozigot olan bireye dihibrit, bu bireylerin çaprazlanmasına ise dihibrit çaprazlama denir. Genotipi RrBb olan dihibrit iki bireyin çaprazlanması punnet karesinde verilmiştir.

♀ ♂ ♀ ♂ RB Yumurtalar

RB

Spermler rB Rb

rb

X

rB Rb Y

rb

Bu çaprazlamaya göre X ve Y ile gösterilen genotipli yavruların oluşma ihtimali sırasıyla nasıl olmalıdır? A) 1/16, 1/16

B) 1/16, 3/16

C) 3/16, 3/16

D) 9/16, 3/16

E) 3/16, 9/16

17. Homozigot olduğunda hayvanın doğmadan ölümüne yol açan çekinik bir alelin vücut kromozomları ile kalıtıldığı bilinmektedir. Buna göre bu karakter için heterozigot dişi ve erkeğin, kendileri ile aynı genotipe sahip yavruların doğma ihtimali kaçtır? A) 1

B) 1/2

C) 1/3

D) 2/3

E) 3/4

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 18. Farklı canlı türlerinde, belirli bir karakter üzerine etki eden alel genler arasındaki baskınlık-çekiniklik durumu ile ilgili aşağıdaki tablo oluşturulmuştur. Canlı türleri

Alel çeşit sayısı

K

3

L

3

M

4

N

4

Alellerin baskınlık-çekiniklik durumu K1>K2>K3 L1>L2=L3 M1>M2>M3>M4 N1>N2=N3>N4

Tablo incelendiğinde; I. L ve M türlerinde ilgili karakterlere yönelik aynı sayıda fenotip çeşitliliği gözlenir. II. İlgili karakterlerde fenotipik çeşitliliğin en fazla görüldüğü canlı türü M’dir. III. K türünde ilgili özellik için ortaya çıkan fenotip ve genotip çeşit sayıları birbirine eşittir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve II.

E) II ve III.

19. Kısmi renk körlüğü, X kromozomu üzerinde çekinik gen ile taşınan kırmızı ve yeşil rengi ayırt edememe hastalığıdır. Hatice ve Oğuz çiftinin Göktuğ isimli erkek çocuğu renk körüdür. Bu hastalık sadece Hatice’nin ve Oğuz’un erkek kardeşlerinde görülmektedir. Bu bilgilere göre Göktuğ’un doğacak kardeşinin renk körü olma olasılığı kaçtır? A) 0

B) 1

C) 1/2

D) 1/4

E) 1/8

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

3. Tekrar Testi 20. Bazı kalıtsal kavramların tanımları verilmiştir. Alel gen : Biri anneden diğeri babadan gelen ve aynı karakter üzerine etki eden genlerdir. Heterozigot gen : Alellerin farklı olması durumudur. Baskın gen : Heterozigot durumda bile etkisini gösteren gendir. Biri anneden diğeri babadan gelen kromozomların üzerinde bulunan genler şekilde gösterilmiştir.

A

a

b

b

e

E

h

h

D

D

Bu yapının içerdiği alel gen, heterozigot gen ve baskın gen sayıları sırasıyla hangisinde doğru verilmiştir? A) 10 - 3 - 5

B) 5 - 3 - 3

C) 10 - 2 - 2

D) 10 - 5 - 3

E) 5 - 2 - 4

21. Labrador cinsi köpeklerin kürk renkleri verilmiştir.

Labrador cinsi köpeklerde kürk renginin oluşmasında iki çift gen etkilidir (B-b, E-e). B ve E alelinin ikisine birden sahip olan bireyler siyah, bb taşıyan ve en az bir tane E geni taşıyan köpekler kahverengi olurken ee taşıyan tüm köpekler sarı kürklü olmaktadır. Buna göre B ve E için heterozigot siyah labrador ile Bb genlerine sahip sarı labradorun kahverengi kürklü yavru sahibi olma ihtimali nedir? A) 0

B) 1/4

C) 1/8

D) 3/8

E) 1/16

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz. Bu kitapçığın her hakkı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğüne aittir.

TEKRAR TESTLERİ

10. Sınıf Biyoloji

4. Tekrar Testi 1. İnsanın 2n kromozomlu iki farklı hücresinde görülen mitoz ve mayoz hücre bölünmesinin özellikleri soru-cevap şeklinde karşılaştırılmıştır. Mayoz

Mitoz

Nerede

Üreme ana hücresi

Vücut hücresi

Ne zaman

Ergenlikten-Ölüme

Ömür boyu

Nasıl

DNA kendini eşler. Hücre 2 kez bölünür.

DNA kendini eşler. Sonra bölünür.

Ne üretir

n kromozomlu genetik olarak özgün 4 hücre

2n kromozomlu genetik olarak özdeş 2 hücre

Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Mayoz bölünme insan yaşamının belirli bir döneminde gerçekleşir. B) Mayoz bölünme 2 basamakta gerçekleşirken mitoz bölünme 1 basamakta gerçekleşir. C) Mayoz bölünmede kromozom sayısı yarıya inerken, mitoz bölünmede kromozom sayısı değişmez. D) Mayoz ve mitoz bölünme sonucu oluşan hücrelerde genetik çeşitlilik görülmez. E) Üreme ana hücresi hem mitoz hem de mayoz bölünme geçirebilir.

2. Bir eşeysiz üreme şekli olan partenogenez, insanlar tarafından deneysel olarak gerçekleştirilebilir. Ancak doğal yaşamlarında bazı bitki ve hayvanların partenogenezi iki farklı biçimde yaptıkları gözlenmiştir. 1.tip partenogenez: Bal arısı, eşek arısı, karıncalarda gözlenir. Dişi bireyin ürettiği yumurtalar döllenmeksizin yavru döllere dönüşebilmektedir. Oluşan soylar sonradan üreme olayına katılır fakat gametlerini mayozla oluşturamazlar. 2.tip partenogenez: Balık, kurbağa, sürüngenlerde ve su piresinde gözlenir. Bu canlılar, mayoz 2’de körelmesi beklenen kutup hücresinin çekirdeğini yumurta ile kaynaştırıp diploid yumurta hücresi üretmektedir. Bu sayede bazen dönemsel bazen de tüm dönemlerinde erkek bireye ihtiyaç duymadan döl verebilmektedir. Verilen bilgilere göre sağlıklı bir partenogenez sonucu; I. Oluşan yavrular genetik olarak ataları ile aynı olur. II. Yavrular her özellik için tek takım kromozom taşır. III. Partenogenezde döllenme meydana gelmez. ifadelerinden hangileri kesin olarak söylenir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) I ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 3. Albinoluk bakımından taşıyıcı olan bir kişi ile taşıyıcı olmayan sağlıklı bir kişi evlenirse doğacak her bir çocuğun %50 taşıyıcı, %50 sağlıklı olma olasılığı vardır.

Ebeveyn:

X Sağlıklı

Taşıyıcı

Taşıyıcı

Sağlıklı

Oluşabilecek yavru genotipleri:

Buna göre; I. Albinoluk vücut kromozomlarında bulunan çekinik bir genle aktarılır. II. İki taşıyıcının evlenmesi sonucunda her bir çocuk için %25 oranında albino doğma ihtimali vardır. III. Hastalığın görülme sıklığı dişi ve erkek bireylerde farklı olması beklenir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

D) I ve III.

E) I, II ve III.

4. Aynı karaktere etki eden iki farklı alelin fenotipte etkisini göstermesi sonucu eş baskınlık oluşur. Eş baskın olarak aktarılan bir özelliği fenotipinde gösteren bir birey, homozigot özellikteki birey ile çaprazlanması sonucu oluşacak bireylerin her iki alele de sahip olma olasılığı kaçtır? A) 1/4

B) 1/2

C) 2/3

D) 3/4

E) 1

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 5. Aile fertlerinin kan gruplarını merak eden Ali elde ettiği bilgileri kullanarak aşağıdaki soy ağacını oluşturuyor.

A Rh (+)

B Rh (+)

Annem

Babam

0 Rh (–)

AB Rh (+)

Kız kardeşim

Ben

Erkek Dişi

Soy ağacında aile bireylerinin her birinin birbirinden farklı kan grubuna sahip olduğunu gören Ali, bu durumla ilgili olarak; I. “A” ve “B” özellikleri bana anne ve babamdan geçen özellikler olduğuna göre sahip olduğum özelliğin yarısını annemden diğer yarısını babamdan alırım. II. Kız kardeşimin kan grubu annem ve babamdan farklı olduğuna göre “0” özelliği ailemde gizli kalan ve kardeşimde ortaya çıkan bir özelliktir. III. Rh (-) özelliği sadece kız kardeşimde olan ve “0” özelliği gibi gizli kalan bir özelliktir. oluşturduğu çıkarımlardan hangilerinin doğru olduğu söylenebilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

6. Monohibrit çaprazlamada oluşacak fenotip çeşitleri ve oranları belirlemede, punnet karesi yönteminden faydalanılır. Punnet karesi; -Genotipi verilen ebeveynlerden olası oluşabilecek gametler belirlenir. -Dişi bireyden oluşan gametler sütuna, erkek bireyden oluşan gametler ise satıra yazılır. -Satır ve sütuna yerleştirilen gametler yan yana aynı kareye yazılarak oluşturulur. Heterozigot kahverengi gözlü bir dişi ile, mavi gözlü bir erkeğin çaprazlanması sonucu oluşacak punnet karesi aşağıdakilerden hangisidir? (İnsanlarda kahverengi göz rengi geni (A), mavi göz rengi(a) üzerine baskındır.) A)

B) ♀ ♀

♂ ♂

C) ♀ ♀

a

a

A

Aa

Aa

A

Aa

Aa D)

♂ ♂

♀ ♀

A

a

a

Aa

aa

a

aa

aa

♂ ♂

a

a

A

Aa

Aa

a

aa

aa

E) ♀ ♀

♂ ♂

A

a

A

Aa

Aa

a

Aa

aa

♀ ♀

♂ ♂

A

A

a

AA

AA

a

aa

aa

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 7. Bağımsız genlere sahip bireylerin oluşturacağı gamet çeşidi sayısı 2n formülü ile hesaplanır. Buradaki “n” heterozigot karakter sayısıdır. Buna göre; I. AABbDdEe II. AABBDdEE III. aaBBddEE genotipli bireylerin oluşturacağı gamet çeşidi sayısının büyükten küçüğe doğru sıralanışı hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) I - II - III

B) I - III - II

C) II - I - III

D) III - I - II

E) III - II - I

8. Tavşanların kürk rengi çok alelli kalıtıma örnek olup dört farklı alel tarafından belirlenmektedir. Bu alellerden koyu gri olan C, chinchilla olan cch, kısıtlı noktalı olan ch ve albino olan c sembolleriyle gösterilmektedir. Aleller arasındaki baskınlık durumu sırasıyla C - cch - ch - c şeklindedir. Buna göre bir tavşan popülasyonunda koyu gri, chinchilla, kısıtlı noktalı ve albino görülme olasılıkları hangi grafikte doğru olarak ifade edilmiştir? B) Görülme olasılığı

Tavşan tipleri

Koyu gri Chinchilla Albino Kısıtlı noktalı

D)

Görülme olasılığı

Tavşan tipleri

Tavşan tipleri

E)

Albino Kısıtlı noktalı Chinchilla Koyu gri

Görülme olasılığı

Görülme olasılığı

Tavşan tipleri

Albino Chinchilla Kısıtlı noktalı Koyu gri

Koyu gri Kısıtlı noktalı Chinchilla Albino

Görülme olasılığı

C)

Koyu gri Albino Kısıtlı noktalı Chinchilla

A)

Tavşan tipleri

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 9. Kız kardeşi hemofili hastası olan sağlam fenotipli bir bayan ile bu özellik bakımından sağlam fenotipli erkeğin evliliğinden doğacak çocuklarının hemofili hastası olma olasılığı nedir? (Hemofili geni X kromozomu üzerinden çekinik olarak aktarılır.) A) 0

B) %25

C) %50

D) %75

E) %100

10. Soyağaçları verilen üç aileye ait bireyler numaralandırılmıştır.

1

2

5

3

4

8

3

4

6

7

9

10

Buna göre, numaralı bireylerden hangileri arasındaki genetik benzerlik en uzaktır? A) 1 ve 9

B) 5 ve 4

C) 4 ve 7

D) 3 ve 10

E) 8 ve 9

11. Günümüzde birçok bitki türü ıslah edilmekte ve bu ıslah sonucu eskiden çekirdekli olan bitkilerdeki çekirdek sayısı azaltılmakta hatta çekirdeksiz hale getirilmektedir. Muz, çekirdeksiz üzüm ve son zamanlarda yapılan çalışmalarla mandalina da çekirdeksiz hale getirilmiştir. Bu çalışmalar ile çekirdeği olmayan ürünler daha lezzetli ve verimlidir. Islah sonucu bitkinin farklı varyantları yetiştirilmediği için bitkiye ait gen havuzunda daralma görülmektedir. Aşağıdakilerden hangisi bahsedilen yöntemin dezavantajlarından birisidir? A) Ürün kalitesinin artması B) Elde edilmiş olan özelliğin süreklilik göstermesi C) Aynı kalitede ürün veren canlıların elde edilmesi D) Sabit çevre koşullarına dayanıklı olması E) Daha hızlı şekilde istendik ürün elde edilmesi

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 12. Hücre bölünmesinin kontrolü aşağıda özetlenmiştir. Hücrelerin bölünebilmesi için ortamda yeterli büyüme faktörlerinin bulunması gerekir. Büyüme faktörü, belirli vücut hücreleri tarafından salgılanan ve diğer hücreleri bölünmeye sevk eden bir proteindir. Her hücre tipi belirli bir ya da birkaç çeşit büyüme faktörüne özgül cevaplar oluşturur. Birçok hücrede hücre döngüsü evreleri arasındaki kontrolü sağlayan G1, G2 ve M adı verilen üç kontrol noktası vardır. Bu noktalardaki “dur” sinyalleri hücre döngüsünü düzenler. Kontrol noktaları hücre döngüsünde bir önceki evreye ait olaylar tamamlanmadan sonraki evrenin başlamasını engeller. Denetleme sistemi ile oluşabilecek mutasyonların önüne geçilerek yeni hücrelerin sağlıklı olması sağlanır. Hücre bölünmesinin kontrolü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Yaralanan bir hücre, etrafındaki hücrelerin bölünmesini tetiklemek için büyüme faktörü salgılar. B) Büyüme faktörü salgılandığı hücrede bölünmeyi başlatır. C) Hücrenin kendi kendini denetleyen bir mekanizması vardır. D) Hücre döngüsünün kontrolü aksadığında, genetik yapısı değişmiş hücreler oluşabilir. E) Kontrol noktaları döngüde kendinden önceki bölümlerin doğruluğunu kontrol eder.

13. Kromozomlara ait yapısal ve sayısal bozuklukları belirlemek için bireylerden elde edilen çekirdekli, canlı ve bölünebilir hücreler uygun kültür ortamları kullanılarak çoğaltılır ve mitozun metafaz evresinde durdurularak kromozomlar elde edilir. Bu kromozomlar boyanarak elde edilen görüntü bilgisayara aktarılır. Aşağıda bir karyotip fotoğrafı gösterilmiştir.

Karyotipten yararlanılarak; I. bireyin cinsiyeti, II. kromatit sayısı, III. kromozom fazlalıkları ifadelerinden hangileri belirlenir? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

C) I ve II.

D) I ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 14. Didem misafirliğe gittiği komşusu Esra’nın evinde bir süs bitkisi görüyor ve bu bitkiyi çok sevdiğini söylüyor. Bunun üzerine Esra evindeki bitkiyi çoğaltıp Didem’e hediye etmek için aşağıdaki işlemi yapıyor.

Su dolu bardak içerisinde köklendirilir

Dal kesilir

Yeni kökler çıkar Esra’nın yaptığı çoğaltma işlemi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Çok sayıda ve kısa sürede süs bitkisi elde edilir. B) Bitkinin gövde parçasından yeni bitki oluşur. C) Yeni oluşan süs bitkisinin genetik yapısı farklıdır. D) Bahçecilik ve tarım sektöründe oldukça fazla kullanılan yöntemdir. E) Değişen ortam koşullarına uyum yeteneği düşüktür.

15. Aşağıda bitki ve hayvan hücresinde görülen mitoz bölünmeye ait bazı özellikler verilmiştir. Hayvan H.

X

Bitki H.

Y

Z

Venn diyagramı üzerinde gösterilen X, Y ve Z özellikleri ile ilgili verilenlerden hangisi yanlıştır? A) X: Sitoplazma bölünmesi ara lamel oluşumu ile gerçekleşir. B) Y: İğ iplikleri oluşur. C) Z: Mikrotübül proteinleri görev alır. D) Y: Sentromer bölünmesi görülür. E) X: Sentrozom organeli görev alır.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 16. Mayoz bölünmenin profaz I evresinde homolog kromozomların yan yana gelmesiyle oluşan dört kromatitli yapıya tetrat denir. Buna göre profaz I evresinde 23 tetrat bulunduran bir üreme ana hücresinin profaz II evresindeki kromozom sayısı kaçtır? (Bir kromozom iki kardeş kromatitten oluşur.) A) 23

B) 46

C) 48

D) 92

E) 96

17. Bütün tavukların başında etli yapıda olan tarak (ibik) bulunmaktadır. Tarak şekilleri ve genotipleri aşağıda gösterilmiştir.

Tekli rrpp

Bezelye rrP-

Gül R-pp

Ceviz R-P-

Ebeveynlerin genotipleri aşağıdakilerden hangisi gibi olursa dört tarak formuna sahip yavrular oluşabilir? A) RrPP X rrpp B) Rrpp X rrpp C) RRpp X RrPp D) Rrpp X rrPp E) RRPp X RrPP

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 18. 2n=6 kromozomlu bir hücrenin, kromozomları üzerindeki genler aşağıda verilmiştir.

A

A

B

B

a

E

e

E

e

f

F

f

F

a

B

B

G

g

G

g

d

d

D

D

Bu hücrenin mayoz bölünme sonucu oluşturduğu bazı üreme hücrelerinin kromozom durumu şekildeki gibidir. e

E A

A

d

A g

G B

E

F

B

d

G F

B

Y

X

D

f

Z

Buna göre; I. X hücresi oluşumu sırasında parça değişimi gerçekleşmiştir. II. Homolog kromozomların rastgele dağılımının çeşitliliğe olan katkısını Y ve Z hücreleri kanıtlamaktadır. III. Mayozla oluşan hücrelerde her bir karakter için bir gen bulunur. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve III.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

19. Bazı canlılar erkek ve dişi üreme organına aynı anda sahiptir. Bu tür canlılara hermafrodit canlı denir. Hermafrodit canlıların bazılarında dişi ve erkek üreme hücreleri aynı anda oluşabilir ve bu canlılar kendi kendini dölleme yeteneğine sahiptir. Bazı hermafrodit canlılarda ise erkek ve dişi üreme hücreleri farklı zamanlarda gelişir ve bu canlılar kendini dölleyemez. Hermafrodit canlılarda; I. türün neslinin devam etme olasılığının artması, II. kendini dölleyecek yeteneğe sahip olmaması, III. erkek ve dişi gametlerin farklı zamanlarda olgunlaşması görülen özelliklerden hangileri kalıtsal çeşitliliğin artmasına neden olur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 20. Mayoz bölünme sırasında homolog kromozomların ayrılmasının sonuçlarını göstermek isteyen bir öğrenci aşağıdaki şekilleri çizmiştir.

Metafaz I’de kromozomların düzenlenmesi

Öğrenci çiziminden; I. İki çift homolog kromozomlu bir hücrenin mayoz bölünme ile oluşturulan yavru hücrelerini çizmiştir. II. Yavru hücreler için kromozomlar bakımından dört kombinasyon bulmuştur. III. Metafaz I evresinde kromozom dizilimleri içeren iki ayrı olasılık düşünmüştür. hangileri çıkarılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

4. Tekrar Testi 21. Genotipi AaBbDDEeFfXY olan canlının AB ve DE genleri bağlı genlerdir. Bu canlının oluşturabileceği;

A I.

D

X

F B

E

A

D Y

II.

f b

E

a

D Y

III.

f b

e

gametlerin meydana gelebilme olasılığına göre sırası çoktan aza doğru nasıl olmalıdır? A) I > II=III

B) I > II > III

C) III >II > I

D) I = III > II

E) I = II = III

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz. Bu kitapçığın her hakkı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğüne aittir.

TEKRAR TESTLERİ

10. Sınıf Biyoloji

Cevap Anahtarı 2. Tekrar 1. A Testi 16. D

2. D

3. C

4. D

5. C

17. B

18. D

19. A

20. E

6. B

7. E

8. E

9. D

10. E

11. E

12. C

13. A

14. C 15. C

7. A

8. D

9. D

10. C

11. C

12. D

13. E

14. C 15. C

7. A

8. C

9. B

10. B

11. D

12. B

13. E

14. C

3. Tekrar 1. B Testi 16. A

2. C

3. B

4. D

5. E

6. C

17. D

18. A

19. D

20. E

21. C

1. D

2. C

3. C

4. B

5. E

6. C

16. A

17. D

18. E

19. D

20. E

21. D

4. Tekrar Testi

MEB 2019 - 2020 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

15. A

Soru 1:

Soru 5:

Canlıların dışarıdan aldıkları veya kendi ürettikleri besinleri enerjiye çevirmeleri, canlıların ortak özelliklerinden hangisini göstermektedir?

Aşağıda bitkiler ile ilgili verilen,

A) Beslenme

II. Uyarılara tepki verme

B) Solunum

III. Ototrof beslenme

C) Boşaltım D) Hareket E) Uyum

I. Ökaryot hücre yapısına sahip olma

özelliklerinden hangileri bakterilerde de görülebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Soru 2: Aşağıdakilerden hangisi insan metabolizmasını etkileyen çevresel faktörlerdendir? A) Çizgili kas faaliyetlerinin artması

D) I ve III E) II ve III

B) Vücut sıcaklığının artması C) Ortam sıcaklığının artması

Soru 6:

D) Kandaki adrenalin miktarının artması

Aşağıda verilen özelliklerden hangisi tüm canlılarda ortak olarak görülmektedir?

E) Vücut yüzeyinin artması

A) Eşeyli üreme B) Oksijenli solunum yapma Soru 3: Aşağıda canlıların ortak özellikleri ile ilgili tanımlar verilmiştir.

C) Sentez tepkimesi gerçekleştirme D) Ototrof beslenme E) Hücreler arası iş bölümü yapma

• Yaşamsal faaliyetleri sürdürebilmek için gerekli enerjinin sağlanmasıdır. • Yapım ve yıkım reaksiyonları sonucu oluşan atık maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasıdır. • Çevresel değişimlere rağmen kararlı bir iç yapının korunmasıdır. • Neslin devamı için canlıların çeşitli şekillerde sayılarını arttırmalarıdır. Verilen tanımlar arasında aşağıdakilerden hangisinin tanımı yer almaz? A) Homeostazi B) Solunum C) Üreme D) Boşaltım E) Metabolizma

Soru 4: İncelenen herhangi bir canlı aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip olmayabilir? A) Boşaltım ile homeostazisini koruma B) Adaptasyonla yaşadığı çevreye uyum sağlama C) Üreyerek neslini devam ettirme D) Hücre bölünmesi yaparak büyüyebilme E) Solunumla enerji elde etme

Soru 7: Aşağıdakilerden hangisi canlıların ortak özelliklerinden değildir? A) Hücresel yapıda olma B) Büyüme ve gelişme C) Aktif hareket etme D) Solunum E) Boşaltım

Soru 8:

Soru 11:

Aşağıda bazı yaşamsal olaylardan örnekler verilmiştir. -Küstüm otunun dokunulduğunda yapraklarını kapatması

Sonbaharda ormanda doğa yürüyüşü yaparken yerlerde bol miktarda sararmış yaprakları görmemiz, canlıların ortak özelliklerinden hangisini göstermektedir?

-Kutup ayısının kıllarının açık renk olması

A) Üreme

-Bazı bakterilerin oksijensiz solunum yapması

B) Hareket

-İnsanların üre gibi artık maddelerin böbrek ile dışarı atması Canlıların ortak özelliklerinden hangisine bu örneklerde yer verilmemiştir?

C) Solunum D) Etkiye karşı tepki E) Boşaltım

Soru 12: A) Boşaltım B) Uyum C) Uyarılara tepki verme D) Solunum E) Beslenme

Canlıların ortak özelliklerden biri olan solunumun amacı aşağıdakilerden hangisinde ifade edilmiştir? A) Metabolizma faaliyetleri sonucunda oluşan atık maddelerin vücuttan uzaklaştırmaktır. B) Canlılığın devamı için gerekli olan metabolizma faaliyetleri için enerjiyi sağlamaktır. C) Neslin devamı için genetik yapının korunarak birey sayısını arttırmaktır.

Soru 9:

D) Değişen çevre şartlarına uyum sağlayarak yaşama sansını arttırmaktır.

Aşağıda verilenlerden hangisi canlıların ortak özellikleri arasında gösterilemez?

E) Büyüyüp gelişmek amacıyla ihtiyaç duyulan maddelerin vücuda alınmasıdır.

A) Enzim sentezleme B) Hücre bulundurma C) Uyarılara tepki gösterme D) Mayoz bölünme geçirme E) Metabolizma için enerji üretme

Soru 13: Aşağıdakilerden hangisi bütün canlılarda ortak olarak gözlenen bir durum değildir? A) Organik maddeyi inorganik maddeye dönüştürmek

Soru 10: I. Bazı canlılar organ ve sistemlerden oluşur. II. Hücrelerin sayı ve hacim olarak artmasıdır.

B) Mitoz bölünme ile büyümek C) Gelen uyarılara tepki vermek D) ATP üretmek E) Enzim sentezlemek

III. Kararlı bir iç ortam oluşturmadır. IV. Canlılarının soylarını devam ettirmeleri için yeni bireyler oluşturmalarıdır. Yukarıda verilen tanımlardan hangisi seçeneklerde verilmemiştir? A) Organizasyon B) Büyüme

Soru 14: Canlılarla ilgili; I. hücresel yapıya sahip olma II. protein ve ATP sentezleme

C) Gelişme

III. inorganik maddelerden glikoz ve vitamin üretme

D) Üreme

özelliklerinden hangileri tüm canlılar için ortaktır?

E) Homeostasi

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 15:

Soru 18: Aşağıdakilerden hangisi canlıların ortak özelliklerindendir? A) Birçok hücrenin bir araya gelmesiyle oluşurlar. B) İnorganik maddelerden organik madde sentezi yaparlar. C) Metabolik faaliyetleri vardır. D) Hücre duvarına sahiplerdir. E) Oksijenli solunum yaparlar.

Soru 19: Aşağıdakilerin hangisinde canlıların organizasyon basamakları küçükten büyüğe doğru sıralanmıştır? A) Hücre - Organel - Doku - Sistem - Organizma B) Organizma - Hücre - Doku - Organel - Sistem C) Organel - Hücre - Sistem - Doku - Organizma D) Organel - Hücre - Doku - Sistem - Organizma E) Hücre - Organizma - Organel - Doku - Sistem Görseldeki canlılarla ilgili, I. Hücrelerinde çekirdek taşırlar II. Besinlerini dışarıdan hazır olarak alırlar

Soru 20:

III. Solunumla metabolizmaları için gerekli enerji üretirler

Canlıların gerçekleştirdiği;

yargılarından hangileri doğrudur?

I. eşeysiz üreme

A) Yalnız I

II. oksijenli solunum

B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

III. enerji kullanımı faaliyetlerinden hangileri tüm canlılar tarafından gerçekleştirilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Soru 16:

D) I ve II

Aşağıdakilerden hangisi tüm canlılar için ortaktır?

E) I, II ve III

A) Heterotrof beslenme B) Aktif hareket etme C) Boşaltım yapma D) Fotosentez yapma E) Eşeyli üreme

Soru 21: Canlıların gerçekleştirdiği; I. Polimer maddelerin hidrolizi II. ATP sentezi

Soru 17:

III. Karbondioksit özümlemesi

Aşağıdakilerden hangisi bakteri ve serçe için ortak bir özellik değildir?

olaylarından hangileri tüm canlılar tarafından gerçekleştirilebilir?

A) Solunum yapmak

A) Yalnız I

B) Boşaltım organına sahip olmak

B) Yalnız II

C) Hareket etmek

C) I ve II

D) Üremek

D) II ve III

E) Metabolik faaliyetlerde bulunmak

E) I, II ve III

Soru 22: Böcekçil bitkiler ve öglena için; I. Çok hücreli yapıya sahip olma

II. Hücrelerinde kloroplast organeli bulundurma III. Aktif hareket etme IV. Hem ototrof hem heterotrof beslenme verilen özelliklerden hangileri ortaktır?

A) Yalnız III B) Yalnız IV C) II ve IV D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

CEVAPLAR: 1-B 2-C 3-E 4-D 5-E 6-C 7-C 8-E 9-D 10-C 11-E 12-B 13-B 14-C 15-B 16C 17-B 18-C 19-D 20-C 21-C 22-C

Soru 1:

Soru 3: Enzim faaliyetlerini etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bunlardan biri de ortamdaki su miktarıdır. Ortamdaki su miktarı % 15’in altında olduğu durumlarda enzimlerin faaliyetleri durmaktadır. Aşağıda verilen örneklerden hangisi enzim çalışması ile ortamdaki su miktarı arasındaki ilişkiyi göstermez? A) Reçel yapılırken meyvelerin uzun süre kaynatılması B) Salça yapımında biber ya da domatesin uzun süre güneş altında kurutulması C) Etin salamura yapılarak pastırma şekline gelmesi D) Meyvelerin dondurularak saklanması E) Kuru fasulye, nohut gibi bakliyat ürünlerinin kuru ortamda çimlenmeden beklemesi

Soru 4: Buna göre, I. x; lipit, y ve z suda çözünen vitaminlerdir. II. y, karaciğerde depolanabilir. III. z, turunçgillerde bulunabilir. verilenlerden hangileri söylenemez? A) Yalnız I

Bir hücrede glikozit bağı oluşumunda; I. Glikoz II. Adenin III. Gliserol IV. ATP molekülü V. H2O molekülü olarak verilen moleküllerden hangileri kullanılmaz?

B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

A) I ve II B) II ve IV C) III ve V D) II, III ve V E) III, IV ve V

Soru 2: Ökaryot bir hücrede aşağıdaki bileşiklerden hangisi DNA'nın yapısında bulunur? A) Karbonhidrat B) Yağ C) Protein D) Vitamin E) Enzim

Soru 5:

Soru 7: Monosakkaritler ile ilgili olarak; I. Polisakkaritlerin yapı taşıdırlar II. Enerji üretiminde kullanılırlar III. C, H ve O içerirler IV. Tüm hücrelerde bulunurlar hangileri tüm monosakkaritler için geçerlidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I, III ve IV E) II, III ve IV

Soru 8: X kabında DNA, Y kabında RNA hidroliz ediliyor. verilenlerden hangileri yanlış olur? A) Yalnız I B) Yalnız II

I. Riboz II. Fosforik asit

C) Yalnız III

III. Timin bazı

D) I ve II

IV. Guanin bazı

E) II ve III

V. Adenin nükleotid Yukarıdaki moleküllerden hangilerine her iki kapta da rastlanabilir?

Soru 6:

A) I ve II B) I ve IV C) II ve III D) II ve IV E) II ve V

Buna göre, I. K, M’nin çalıştığı aralıkta çalışamaz II. M’nin pH toleransı, K’dan fazladır III. K, enziminin bazik pH’a duyarlılığı, L’den fazladır verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

Soru 9:

Soru 11: Bir hücrede enzim sentezine bağlı olarak; I. amino asit II. su

Yukarıda enzimlerin takım halinde çalışarak X ürününü oluşturduğu görülmektedir. X ürününün gerektiğinden fazla üretilmesi sonucu;

III. peptit bağı IV. ribozom

I. B maddesi sürekli artar

verilenlerden hangilerinin miktarı azalabilir?

II. E3'ün hızı artar

A) Yalnız I

III. Fazla miktardaki X maddesi E1'i inhibe eder

B) I ve III

IV. E3'ü kodlayan gen mutasyona uğrar olaylarından hangisi ya da hangileri gerçekleşir?

C) II ve III D) III ve IV E) I, II ve IV

A) Yalnız III B) Yalnız IV C) I ve II D) I, II ve III E) I, III ve IV

Soru 12: I. Adenin II. Deoksiriboz III. Urasil

Soru 10:

IV. Riboz V. Fosforik asit Yukarıda verilenlerden hangileri bir deoksiribonükleotitin yapısında kesinlikle yer alır? A) II ve V B) I, II ve V C) I, III ve V D) II, III ve IV E) III, IV ve V

Yukarıda dört farklı reaksiyon yolu numaralarla belirtilmiştir.Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I ve II bütün canlılarda gerçekleşir.

Soru 13: Vitamin ve mineraller için aşağıdakilerden hangisi ortak özellik değildir? A) Dışarıdan hazır alınırlar.

B) II O2'li solunum olayıdır.

B) Hücre için yapı maddesidirler.

C) IV yalnızca bitkilerde gerçekleşir.

C) Solunumda substrat olarak kullanılmazlar.

D) III bitkilerde gerçekleşmez.

D) Enzim yapısına katılırlar.

E) I dehidrasyon olayıdır.

E) Sindirilmeden hücre zarından geçerler.

Soru 14:

Soru 16:

Yukarıda bir çeşit organik bileşiğin kimyasal sindirimi ile ilgili grafik verilmiştir. Yukarıdaki grafikte enzim-substrat (E-S) kompleksinin zamana bağlı değişimi verilmektedir. Bu grafiğe göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Bu grafiğe göre; I. Kimyasal sindirime uğrayan bileşik bir çeşit polisakkarit olabilir II. 0 - t1 aralığında enzim aktiftir

A) 0-t1 aralığında serbest enzim azalır. B) t2 - t4 aralığında serbest enzim artar. C) t4 noktasında ürün maksimum seviyededir.

III. t1 anından sonra enzim-substrat kompleksi artmaktadır IV. t1 - t2 aralığında reaksiyon hızı değişmemektedir

D) 0 - t4 aralığında enzim miktarı değişmez.

maddelerinden doğru olanlar hangileridir?

E) 0 - t2 aralığında ürün artarken, t2 - t4 aralığında ürün azalır.

A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV D) I, II ve III

Soru 15:

E) I, II, III ve IV

Soru 17: I. Protein sentezi II.Sinirsel iletim Yukarıdaki tüplere uygun hidroliz enzimleri ilave edilmiştir. Reaksiyonlar sonucunda oluşacak en fazla monomer çeşidi sayısına göre tüpleri çoktan aza doğru sıralayınız? A) 1 > 2 > 3 > 4 B) 1 > 3 = 4 > 2

III. O2'li solunum IV. Kas kasılması Yukarıdaki olaylardan hangilerinde serbest ADP miktarı artar?

C) 2 > 3 = 4 > 1

A) Yalnız I

D) 2 > 3 > 4 > 1

B) Yalnız III

E) 3 > 1 > 2 > 4

C) I ve II D) I, II ve III E) I, II ve IV

Soru 18:

Soru 21:

Proteinler 20 çeşit amino asitten meydana gelmesine rağmen, canlılarda binlerce farklı protein sentezlenir. Bunun nedeni ile ilgili olarak; I. aynı çeşit amino asitlerin birden fazla kullanılması II. amino asit çeşitlerinin farklı sıralanması III. amino asitlerin peptid bağı ile bağlanması IV. protein sentezinde suyun açığa çıkması bilgilerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV

İçerisinde nişasta bulunduran bir çözelti bağırsak parçasına konularak ağzı sıkıca bağlanmış ve içinde nişastayı monomerlerine parçalayan enzimler ve su bulunan bir kaba konulmuştur. (Kabın ortamı enzimlerin çalışması için uygundur). Buna göre bir süre sonra I. Bağırsak içindeki madde miktarı azalır. II. Kap içindeki glikoz miktarı artar.

Soru 19:

III. Kap içindeki enzim miktarı azalır.

Sindirim enzimleri hem hücre içinde hem de hücre dışında aktivite gösterebilmektedir. Bunun nedeni aşağıda verilenlerden hangisidir?

IV. Bağırsak parçasında ve kap içerisinde madde yoğunluğu eşitlenmez.

A) Çift yönlü olarak çalışabilmesi B) Protein yapıda olması C) ATP enerjisine ihtiyaç duymaması D) Aktif halde olabilmek için suya ihtiyaç duyması E) Sıcaklık değişimlerinden etkilenmeleri

verilen durumlardan hangilerinin ortaya çıkması beklenemez? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 20: Bir insan işaretli karbon (C) içeren nişastalı bir besin ile beslenmiştir. Bu insanda sindirim olayı tamamlandıktan sonra işaretli karbona;

Soru 22:

I. Nişasta II. Glikojen III. Temel yağ asiti IV. Maltoz moleküllerinin hangisinin yapısında rastlanır? A) Yalnız I B) Yalnız II

Yukarıdaki tüplere glikozit bağlarını yıkan ve bazik ortamda çalışan X enzimi ekleniyor;

C) I ve II

hangi tüplerde glikozit bağı sayısı azalır?

D) I, III ve IV E) II, III ve IV

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Soru 23:

Soru 26: • Vücutta eksikliği ilk beliren vitamin grubudur. • İnsan kalın bağırsağında yaşayan faydalı bakteriler tarafından sentezlenen vitaminlerden biridir. • Eksikliği durumunda kısırlığa neden olabilen vitamindir. • Hücre yenilenmesi, mikroorganizmalara kaşı direnç kazanılması ve güneş ışığından korunmada görev alan vitamindir. Verilen özellikler incelendiğinde seçeneklerdeki verilen vitaminlerden hangisine değinilmediği gözlenir?

Deneyin sonunda,

A) A B) B

I. Çözelti mavi-mor renk almıştır

C) C

II. Tüpte su miktarı azalmıştır

D) D

III. Tüpte galaktoz miktarı artmıştır

E) E

verilenlerden hangilerine ulaşılabilir? (İyot çözeltisi nişasta ile mavi-mor renk verir.) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

Soru 27: Hidroliz ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) ATP kullanılır. B) Sadece hücre içinde gerçekleşir. C) Su miktarı artar. D) Tüm canlılarda gerçekleşir. E) Enzim tüketilir.

Soru 24: Protein içeren bir besin tüketildiğinde; I. DNA şifresine uygun proteinlerin ribozomda sentezlenmesi

Soru 28:

II. besinin içerisindeki proteinlerin amino asitlerine ayrılması

Bir hücrede enzim sentezine bağlı olarak;

III. hücrelerin ihtiyaç duyduğu amino asitleri alması

I. amino asit

IV. amino asitlerin bağırsaklardan emilerek kana geçmesi

II. su

olayları hangi sıra ile meydana gelir?

III. peptit bağı

A) I - II - III - IV

IV. ribozom

B) II - I - III - IV

verilenlerden hangilerinin miktarı azalabilir?

C) II - IV - III - I D) IV - II - III - I E) III - II - I - IV

A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III D) III ve IV E) I, II ve IV

Soru 25: İnsan vücudunda yer alan mineral maddeler ile ilgili aşağıdaki ifadelerinden hangisi doğrudur? A) Sindirime uğradıktan sonra kana karışır. B) Hücre zarının yapısına katılabilir. C) Ototrof canlılar tarafından sentezlenir. D) Gerektiğinde enerji verici olarak kullanılır. E) Hücresel solunum tepkimeleri ile parçalanır.

Soru 29:

Soru 31:

Belirtilen kısımlarla ilgili, I. RNA ve DNA’da a kısmı tamamen aynıdır II. c tüm nükleotitlerde değişmez III. Eğer b’de riboz var ise, RNA nükleotitidir verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III

. A) Substrat yüzeyinin artışı reaksiyon hızını artırır. B) Enzim miktarının artışı reaksiyon hızını artırır C) Substrat artışı reaksiyon hızını etkiler.

Soru 30:

D) Su, enzimlerin çalışması için gereklidir. E) Enzim etkinliğini substratın dış yüzeyinden başlatır.

Vücudumuzda bulunan mineraller için; I. hazır olarak alınma II. yapıya katılma

Soru 32:

III. düzenleyici rol oynama

Üç farklı canlıdan eşit sayıda fosfat içeren DNA'lar alınıyor ve 1. DNA'nın 5 dakikada, 2. DNA'nın 2 dakikada ve 3. DNA'nın 8 dakikada hidrolize uğradığı tespit ediliyor.

IV. inorganik yapıda olma verilen özelliklerden hangileri vitaminler için de geçerlidir? A) I ve II B) I ve III C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

Buna göre I. İkinci DNA'nın A+T / G+C oranı birinci DNA'dan büyüktür. II. Üçüncü DNA'nın G+C / A+T oranı ikinci DNA'dan büyüktür. III. İkinci DNA'nın fosfodiester bağı sayısı üçüncü DNA'dan azdır. IV. En fazla su üçüncü DNA hidroliz edilirken harcanır. İfadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve IV E) I, III ve IV

Soru 33:

Soru 36:

I. Kloroplast

Proteinler;

II. Ribozom

I. yüksek sıcaklık veya aşırı asit-baz ortamlarda yapısının bozulması

III. Mitokondri IV. Endoplazmik retikulum V. Golgi cisimciği yukarıda verilen organellerin hangilerinin yapısında nükleik asit bulunur? A) Yalnız II

II. DNA’nın genlerinde yer alan şifrelere göre sentezlenerek canlıya özgü olması III. sentezlenmesi sırasında ortamdaki asit karakterli moleküllerin kullanılmasına bağlı olarak pH’ın yükselmesi özelliklerden hangileri nedeniyle diğer tüm organik besin gruplarından ayrılır?

B) II ve III

A) Yalnız I

C) I, II ve III

B) Yalnız II

D) I, IV ve V

C) Yalnız III

E) I, II, III, IV ve V

D) I ve II E) II ve III

Soru 34: Enzimlerin reaksiyonlarda aktivasyon enerjisini düşürmesi, hücreye;

Soru 37: Protein sentezi sırasında,

I. Hücrenin zarar görmesini engelleme

I. DNA kendini eşler.

II. Daha az enerji harcanmasını sağlama

II. mRNA sentezlenir.

III. Hücrede olan reaksiyon çeşidini artırma

III. Su miktarı azalır.

gibi yararlardan hangilerini sağlar?

IV. Enzimler görev alır.

A) Yalnız I

olaylarından hangileri gerçekleşir?

B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) II, III ve IV E) I, II ve IV

Soru 35: Mineral maddelerin özellikleriyle ilgili;

Soru 38:

I. yapıcı-onarıcı olarak kullanılma

İnsan vücudunda bulunan mineral ve temel amino asitler için,

II. düzenleyici olarak çalışma III. hücresel solunum tepkimeleriyle parçalanma verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I

I. Canlılar tarafından sentezlenemez II. Organik yapıdadır III. Dışarıdan hazır olarak alınır

B) Yalnız II

verilenlerden hangileri ortaktır?

C) Yalnız III

A) Yalnız I

D) I ve II

B) Yalnız II

E) I, II ve III

C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III

Soru 39:

Soru 41:

Ayşe'de vitamin eksikliğine bağlı olarak kanın damar dışında geç pıhtılaştığı gözlenmiştir. I. D vitamini eksikliği II. E vitamini eksikliği III. Uzun süre antibiyotik kullanımı IV. K vitamini eksikliği Bunun sebebi yukarıdakilerden hangileri olabilir?

I. Oksijen çıkış hızı II > III > I şeklindedir.

A) I ve II

II. Reaksiyon hızını enzim miktarı ile substrat yüzeyi etkilemektedir.

B) Yalnız III C) Yalnız IV D) I , II ve IV

III. I'de reaksiyona giren enzim miktarı az olduğu için reaksiyon yavaştır.

E) III ve IV

IV. II'de substrat yüzeyi fazla olduğu için reaksiyon hızlıdır. ifadelerinden hangileri doğrudur?

Soru 40:

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

Glikojen suda çözünmeyen, çok fazla dallanma yapmış glikoz polimeridir. Karaciğer ve çizgili kaslarda glikozun fazlası, glikojen şeklinde depo edilir. Glikojen bu hücrelerde enerji depo bileşiği olarak görev yapar. Ancak bu hücrelerde enerji ham maddesi olarak doğrudan glikoz kullanılır.

D) I , II ve IV E) II , III ve IV

Hücrelerde enerji ham maddesi olarak glikoz kullanılmasına rağmen enerjinin glikojen şeklinde depolanmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

Soru 42:

A) Glikojenin kolaylıkla glikoza hidroliz edilmesi

Aşağıdakilerden hangisi kolesterol ile ilgili doğru bir ifade değildir?

B) Glikojenin sadece hayvan hücrelerinde depolanması C) Glikojenin disakkarit grubunda yer alması D) Glikojenin çok fazla dallanma yapmış olması E) Hücrenin osmotik basıncın ayarlanması ve hücreye fazla su girişinin engellenmesi

Kolesterol, steroit yapıda ve hayvanlar için hayati öneme sahip bir moleküldür.

A) Doymuş yağlar ve trans yağlar kandaki kolesterol düzeyini yükselterek sağlığı olumsuz etkiler. B) Kolesterol hayvansal besinlerde bulunur. C) Safranın yapısına katılır. D) Hayvan hücrelerinde hücre zarının bileşenini oluşturur. E) Kolesterol polimer yapılıdır.

Soru 43: DNA'nın replikasyonu sırasında; I. H (hidrojen) bağının artması II. Serbest nükleotit sayısının azalması III. Enerji açığa çıkması IV. Fosfodiester bağlarının artması olaylarından hangisi ya da hangileri gerçekleşir? A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve IV D) I, III ve IV E) II, III ve IV

Soru 44:

Soru 47:

I. Amino asitlerin sayısı

Bir nükleik asidin DNA ya da RNA olduğu

II. Amino asitlerin çeşidi

I. Adenin nükleotit

III. Amino asitlerin sırası

II. Fosfat

IV. Amino asitlerin birbirine bağlanma şekli

III. Beş karbonlu şeker

Yukarıda verilen özelliklerden hangileri proteinlerde çeşitliliği sağlar?

verilenlerden hangilerine bakılarak anlaşılabilir?

A) I ve II

B) Yalnız II

B) I ve III

C) Yalnız III

C) II ve III

D) I ve III

D) II ve IV

E) I, II ve III

A) Yalnız I

E) I, II ve III

Soru 45:

Soru 48: Ökayot bir hücrede bir nükleotit hidroliz edilir ise hangisi kesin olarak elde edilir? A) Adenin B) Riboz C) Guanin D) Fosforik asit E) Deoksiriboz

Soru 49: Pentozlarla ilgili olarak; X, Y, Z moleküllerinin özelliklerine ait tabloya göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

I. Yapısal izomerlerdir. II. RNA ve DNA moleküllerinin omurgasını oluştururlar.

A) X, çift sarmaldır. B) Y, hücrelerde kullanılabilen enerji kaynağı olabilir.

III. Riboz ve deoksiriboz şekerleri bu gruba

C) Z, RNA molekülü olabilir.

girer.

D) X ve Y riboz şekeri taşır.

IV. Monosakkarit grubunda yer alırlar.

E) Y, tüm canlı hücreler tarafından üretilebilir.

ifadelerinden hangileri doğru değildir? A) Yalnız I Soru 46: İnsan vücudunda bulunan minerallerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir? A) Klor, mide özsuyunun üretiminde görev alır.

B) II ve III C) I ve IV D) I ve III E) I, III ve IV

B) Magnezyum, kas ve sinir sisteminin çalışmasında etkilidir C) Fosfor, kanda oksijenin taşınmasında görev yapar. D) Sodyum, kalp ritminin düzenlenmesinde görev yapar. E) Kalsiyum, kanın pıhtılaşmasında görev alır.

Soru 50: Aşağıda verilen molekül çiftlerinden hangileri aynı hücrede sentezlenemez? A) Protein – Glikojen B) Maltoz – Laktoz C) Yağ – Protein D) Selüloz – Yağ E) Glikoz – Nişasta

Soru 51:

Soru 53: Vitaminler hayvansal organizmalar için esansiyel özellikte olup canlılığın sağlıklı şekilde devam edebilmesi için bu vitaminlerin dışarıdan hazır hâlde alınması gerekmektedir. Bununla birlikte bazı vitaminler dışarıdan provitamin (öncül) hâlde alınarak canlı vücudunda aktifleştirilir. Buna göre seçeneklerde verilen vitamin çiftlerinden hangisi canlı vücudunda aktifleştirilen vitaminlere örnektir? A) A ve B

Bu şemaya göre aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır ?

B) A ve C

A) VII ve X numara ile gösterilen olaylar dehidrasyondur.

D) B ve E

B) I numara ile gösterilen olayı bitkiler gerçekleştirir.

E) B ve K

C) A ve D

C) II numara ile gösterilen olay solunumdur. D) V numara ile gösterilen olayda ATP harcanır. E) III ile gösterilen olay hücre içinde meydana gelir.

Soru 54: Hayvansal hücrelerde gerçekleşen dehidrasyon olayları ile ilgili;

Soru 52:

I. Su açığa çıkar. II. ATP harcanmaz. III. Enzim görev alır. İfadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Yukarıda verilen bileşikler organik ve inorganik yapıda olanlar şeklinde sınıflanırsa seçeneklerden hangisi doğru olur? A) Organik

İnorganik

a ve c

b, d ve e

Soru 55: Hücrelerde bulunabilecek disakkaritler maltoz, laktoz ve sükrozdur. Bu disakkaritlerin ortak özellikleri,

B) Organik

İnorganik

I. Yapılarında glikoz bulundurma

b ve d

a, c ve e

II. Aynı hücrede üretilebilme

C) Organik

İnorganik

III. Dehidrasyonda kullanılan monomer çeşitleri

a ve e

IV. Hidrolizleri sonucunda oluşacak monomer çeşitleri

İnorganik

verilenlerden hangileri olamaz?

a ve c

A) Yalnız I

b, c ve d D) Organik b, d ve e E) Organik a, c ve e

İnorganik b ve d

B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve IV E) II, III ve IV

Soru 56:

Soru 59:

I. Azotlu organik baz

Yapısında 1000 nükleotit bulunan DNA molekülüne ait;

II. 5 karbonlu şeker

I. Deoksiriboz sayısı

III. 6 karbonlu şeker

II. H bağı sayısı

IV. Fosforik asit

III. Fosfat sayısı

Yukarıda verilenden hangileri bir nükleotitin yapısında bulunur?

IV. Adenin sayısı

A) I, II ve III B) I, II ve IV C) I, III ve IV D) I ve IV E) I, II, III ve IV

Soru 57: Protein, karbonhidrat ve yağlar ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Hepsinin yapısında C, H, O ve N bulunur.

verilerinden hangileri bulunabilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) II ve III E) I, II ve III

Soru 60:

B) Enerji üretiminde kullanım sıraları karbonhidrat, protein ve yağdır. C) İçerdikleri enerji miktarına göre yağ, karbonhidrat, protein şeklinde sıralanırlar. D) Canlı yapısına katılım oranları protein > yağ > karbonhidrattır. E) Hepsi düzenleyici olarak görev yapar.

Soru 58:

Yukarda verilen DNA molekülünde I, II, III ve IV nolu bağların adları hangi seçenekte doğru verilmiştir?

A) I:Glikozit, II:Hidrojen, III:Fosfodiester, IV:Ester B) I:Fosfodiester, II:Ester, III:Hidrojen, IV:Glikozit C) I:Hidrojen, II:Fosfodiester, III:Glikozit, V:Ester D) I:Ester, II:Hidrojen, III:Fosfodiester, IV:Glikozit E) I:Ester, II:Glikozit, III:Hidrojen, IV:Fosfodiester Verilen tepkimede Z maddesi bir dipeptit ise aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I dehidrasyon, II hidroliz reaksiyonudur. B) Y molekülü Z molekülünden daha küçüktür. C) X ve Y molekülleri arasında kurulan bağ peptit bağıdır. D) X ve Y molekülleri kimyasal sindirimle kendinden daha küçük maddelere ayrılamaz. E) Her iki reaksiyonda da ATP kullanılır.

Soru 61: Proteinlerin canlılar için önemi ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Kanın pıhtılaşmasında görev alırlar. B) Solunum gazları olan oksijen ve karbondioksidit taşınmasını sağlar. C) Yağlardan sonra yapıya en fazla katılan moleküldür. D) Kasların kasılmasında görev yaparlar. E) Vücut bağışıklığının sağlanmasında etkilidirler.

Soru 62:

Soru 65:

Normal yaşantısına devam eden Ali'nin, depo yağ miktarının arttığı belirlenmiştir.Bunun sebebi; aşağıdakilerden hangileri olabilir?

I. Fruktoz

I. Metabolizmasının hızlanması

III. Deoksiriboz

II. Hormon düzensizliği

IV. Kitin

III. Dengeli beslenme

Yukarıda verilen karbonhidrat molekülleri büyükten küçüğe doğru sıralanacak olursa, doğru sıralama nasıl olmalıdır?

II. Galaktoz

IV. Katabolik reaksiyonların artması A) Yalnız I

A) IV > I = II > III

B) Yalnız II

B) III > I = II > IV

C) I ve III

C) IV > I > II > III

D) II ve IV

D) I = II > III > IV

E) I, II ve IV

E) IV > III > II > I

Soru 63:

Soru 66: Hidrojen bağı sayısı ve toplam Guanin nükleotit sayısı bilinen bir DNA molekülünde Pürin / Pirimidin oranı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 B) 1/2 C) 1/3 D) 1/4 E) 3/4

Soru 67: Grafiğe göre, I. Enzimli reaksiyonlar daha hızlı gerçekleşir II. Enzimler, reaksiyonun başlaması için gerekli enerjiyi düşürür III. Oluşan ürün miktarını artırır sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

X enziminin katalizlediği reaksiyona ait grafik ile ilgili olarak hangisi söylenemez?

D) I ve II E) I, II ve III

A) t1 aralığında sıcaklık 0 C?nin altındadır. B) t2 aralığında sıcaklık arttırılmıştır. C) t3 aralığında pH değeri optimumdur.

Soru 64: Enzimler ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Biyokimyasal reaksiyonları başlatır. B) Etki ettiği maddeye substrat denir. C) Biyolojik katalizördür. D) Aktivasyon enerjisini düşürür. E) Organik yapılı bileşiktir.

D) t4 aralığında aktivatör eklenmiştir. E) t4 aralığında sıcaklık sürekli arttırılmıştır.

Soru 68:

Soru 70:

Buna göre, I. K ve L proteinlerinin farklı olması aminoasit çeşitliliğinden kaynaklanmaktadır. II. L ve M proteinlerindeki farklılık aminoasit sayılarından kaynaklanmaktadır. III. M ve N proteinlerinin farklı olması aminoasit dizilişlerinin farklı olmasından dolayıdır. IV. M ve N proteinlerinin sentezlenmesi için şifre veren gen bölümleri farklıdır.

Bu tepkime ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Enzimler belirli bir substrata özgüdür.

A) Yalnız III B) Yalnız IV C) I ve III D) II ve IV

B) Enzim substrat kompleksi kararsız bir yapı gösterir. C) Substrat miktarı artarken ürün miktarı azalır. D) Enzimin aktif bölgesi ile substrat geçici olarak bağlanır. E) Enzimler tepkimeden etkilenmeden çıkar.

E) I, II ve IV

Soru 71: Soru 69: Canlı bünyesinde tuzlar aşağıda belirtilen görevlerden hangisini gerçekleştiremez? A) Kasların kasılması

Adenin nükleotit ve toplam nükleotit sayısı bilinen bir DNA molekülü ile ilgili;

B) Kalbin ve sinir hücrelerinin çalışması

II. toplam guanin sayısı

C) Hücrelere enerji sağlanması D) Mide öz suyunun yapısına katılması E) Enzimlerin çalışması

I. tek zincirindeki nükleotit sayısı

III. hidrojen bağı sayısı yukarıda verilenlerden hangileri hesaplanabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Soru 72:

Soru 75:

DNA’ nın nükleotit dizisi ile ilgili;

Dehidrasyon sentezinin maksimum olduğu bir hücrede;

I.Bir türün bütün bireylerinde aynıdır. II. Metabolik faaliyetlerde kullanılacak proteinlerin şifresini içerir. III 5 çeşit organik baz içerir. ifadelerinden hangileri doğrudur?

I. ATP tüketimi artar II. Su miktarı azalır III. Enzim miktarı azalır olaylarından hangileri gerçekleşir? A) Yalnız I

A) Yalnız II

B) Yalnız II

B) I ve II

C) Yalnız III

C) I ve III

D) I ve II

D) II ve III

E) II ve III

E) I, II ve III

Soru 76: Soru 73:

Tek zincirindeki fosfat sayısı bilinen bir DNA molekülü ile ilgili, I. Nükleotit sayısı, fosfat sayısına eşittir II. Adenin nükleotit sayısı, Timin nükleotit sayısına eşittir

Bir bitki hücresinde disakkarit sentezi gerçekleşmektedir. Bu reaksiyonlar ile ilgili olarak hangisi söylenemez? A) X glikozdur.

III. Pürin nükleotit sayısı, Pirimidin nükleotit sayısından fazladır IV. Guanin nükleotit sayısı, fosfat sayısının yarısıdır

B) Y fruktozdur.

verilenlerden hangileri söylenebilir?

C) A maltozdur.

A) I ve II

D) B laktozdur.

B) I ve III

E) İki reaksiyon da anaboliktir.

C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Soru 74: ATP molekülü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Yapısında 3 tane fosforik asit vardır. B) Uzun süre depo edilir. C) İki tane yüksek enerjili bağa sahiptir. D) Hücreden hücreye aktarılamaz. E) Sentezlenmesine fosforilasyon denir.

Soru 77:

C)

Yukarıda gösterildiği gibi sınırlı miktarda maltaz enzimi bulunan bir deney tüpüne, sürekli maltoz ilave edilmektedir. Buna göre reaksiyon hızı-zaman grafiği aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A)

D)

E) B)

Soru 78:

Soru 81:

Enzimlerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

Bileşik enzimlerle ilgili olarak;

A) İnhibitörler enzimin etkinliğini arttırır.

II. Yardımcı kısmı organik bir madde ise kofaktör adını alır

B) Enzimler tekrar kullanılmaz. C) Enzimler genelde tersinir çalışır. D) Enzimler için optimum sıcaklık 50

oC

I. Protein kısımlarına apoenzim denir

derecedir.

E) Enzimler takım halinde çalışmaz.

III. Apoenzim inaktif olup yardımcı kısım olmadan görev yapamaz verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II

Soru 79: Proteinlerin etkinliği polipeptit zincirlerinin üç boyutlu özgün yapısını koruduğu sürece devam eder. Bu yapının bozulmasına denatürasyon denir.

C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

Proteinlerin özgün yapısı, I. yüksek sıcaklık II. pH III. basınç

Soru 82: Vitaminlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Vitaminler canlı yapısına katılmazlar. B) Vitaminler canlıda enerji kaynağı olarak kullanılmazlar. C) B ve C vitaminlerinin fazlası karaciğerde depolanır.

faktörlerinden hangileri nedeniyle bozulur?

D) Vitaminler enzimin koenzim kısmını oluştururlar.

A) Yalnız I

E) Vitaminler sindirilmeden hücre zarından geçebilirler.

B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III.

Soru 83: Glikozit bağına ve tek çeşit monomere sahip bir polimer, I. Nötral yağ

Soru 80:

II. Nişasta

Aşağıdakilerden hangisi lipitlerle ilgili değildir?

III. Protein

A) Hücre zarının yapısına katılır.

moleküllerinden hangileri olabilir?

B) Vücutta karbonhidratların ve proteinlerin fazlası yağ olarak depo edilir.

A) Yalnız II

C) Bazı hormonların yapısına katılır. D) Derinin altında bulunarak ısı kaybını önler. E) Bütün canlılarda yağ doku oluşumunu sağlar.

B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I,II ve III

Soru 84:

Soru 87:

Protein çeşidi ve görevleri ile ilgili,

RNA molekülünün sentezi sırasında gerçekleşen olaylar ile ilgili aşağıdaki grafiklerden hangisi çizilemez?

I. Hemoglobin, kan dokuda oksijen ve karbondioksidin taşınmasında görev alır II. Aktin ve miyozin, kas dokuda kasların kasılmasını sağlar III. Glikoproteinler, hücre zarında hücrelerin birbirini tanımasında görevlidir verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

A)

Soru 85: Aşağıdakilerden hangisi tüm RNA çeşitleri için ortak özelliktir? A) Ribozomun yapısına katılma B) H bağı taşıma C) Amino asitleri ribozoma taşıma D) DNA'daki genetik bilgiyi ribozoma taşıma E) DNA üzerinden sentezlenme B) Soru 86: Aşağıdaki moleküllerden hangisi hidrolize uğratılabilir? A) Glikoz B) Amino asit C) ATP D) Vitamin E) Yağ asidi

C) D)

E)

Soru 90:

Soru 88:

Buna göre deney sonucunda aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Vitaminlerle ilgili olarak,

A) Enzimler reaksiyonun sonunda değişmeden çıkar.

I. Lipitlerde çözünen vitamin grubu A, D, E ve K’dır. II. Sıcaklık, metallerle temas, bekletilme gibi unsurlar vitamin yapısını bozar.

B) Enzimler tersinir çalışabilir. C) Enzimler hücre içinde ve dışında çalışabilir. D) Enzimler reaksiyonları çok hızlı gerçekleştirir. E) Enzimler takım halinde çalışabilir.

III. Hidrolize uğramadan kana karışabilirler. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 91: Enzimlerle ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Enzimin substratına geçici olarak bağlandığı ve etki ettiği bölgeye aktif merkez denir. B) Tüm enzimler çift yönlü (tersinir) çalışır.

Soru 89: Vitamin bakımından zengin besinler tazeyken tüketilmelidir. Çünkü; ısı, ışık, bekletme, metallerle temas gibi faktörler vitaminlerin yapısını bozar.

C) Enzimler, hem hücre içinde hem de hücre dışında çalışabilir. D) Enzimler, tepkimelerden değişmeden çıkar. E) Zamanla yapısı bozulan enzimler amino asitlerine kadar yıkılır.

Buna göre vitaminler aşağıdaki besin gruplarından hangisine benzetilebilir? A) Proteinler B) Karbonhidratlar C) Lipitler

Soru 92: Aşağıda verilen moleküllerden hangisi protein yapılı değildir?

D) Mineraller

A) Hemoglobin

E) Tuzlar

B) Antikor C) Kitin D) Enzim E) Zar reseptörleri

Soru 93:

Soru 94:

Aşağıdaki grafiklerden hangisi sıcaklığın enzim reaksiyonlarının hızına etkisini göstermektedir?

DNA’nın kendini eşlemesi sırasında; I. ATP II. riboz şekeri III. enzim IV. adenin nükleotit verilenlerden hangisinin azalması beklenmez?

A)

A) I ve II B) I ve III C) I ve IV D) II ve III E) II ve IV

B) Soru 95:

C)

D) Yukarıdaki grafikte enzimatik bir reaksiyonun t1 anından itibaren reaksiyon hızının azalması ve t2 anında durmasının sebebi aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Sıcaklığı 35 C'ye getirmek. B) Reaksiyon ortamına su ilave etmek. C) Reaksiyon ortamına inhibitör madde koymak. E)

D) Reaksiyon ortamının pH'ını en uygun seviyeye getirmek. E) Reaksiyon ortamına enzim ilave etmek.

Soru 96:

Soru 98:

Bir bitki hücresinde;

Üç tüpe eşit miktarda patates ve amilaz enzimi konuluyor.

I. Glikoz

I. tüp - 10 oC'de

II. Glikojen

II. tüp 60 oC'de

III. Nişasta

III. tüp 30 oC'de

IV. Kitin

2 saat tutulduktan sonra tüpler oda sıcaklığına ( 25 oC) alınıyor. Hangi tüplerde enzim aktivitesi görülür?

V. Selüloz gibi karbonhidrat çeşitlerinden hangilerinin sentezi gerçekleşmez?

A) Yalnız I

A) I ve II

C) I ve II

B) II ve III

D) I ve III

C) II ve IV

E) I , II ve III

B) Yalnız II

D) III, IV ve V E) I, III ve V Soru 99: ATP canlılarda hangi olaylarda kullanılmaz? A) Aktivasyon enerjisi

Soru 97:

B) Biyosentez reaksiyonları

• K = Karbonhidrat

C) Aktif taşıma D) Hareket kasılma

• Y = Lipit

E) Hidroliz reaksiyonları

• P = Protein olmak üzere verilen moleküller, I. açlıkta kullanım önceliğine göre (ilk kullanılandan son kullanılana doğru) II. yapıya katılma oranlarına göre (en çok katılandan en az katılana doğru) özelliklerine göre aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak sıralanmıştır? A)

B)

I

II

K-Y- P

Y-K-P

I

II

K-Y- P C)

I

II

K-Y- P D)

I

Y-K- P E)

K-P-Y

I

Y-K- P

P-Y-K II

P-Y-K II

K-P-Y

Soru 100: Vitaminlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Kaynağı genellikle bitkilerdir. B) Enerji verici olarak kullanılır. C) Sindirilmeden kana geçer. D) Hücre yapısına katılmaz. E) Enzim çalışmasını düzenler.

CEVAPLAR: 1-A 2-A B 17-E 18-C 19-C A 33-C 34-C 35-D D 49-A 50-B 51-D A 65-A 66-A 67-D E 81-B 82-C 83-A C 97-C 98-D 99-E

3-D 4-C 5-B 6-D 7-C 8-E 20-B 21-E 22-B 23-B 24-C 36-B 37-C 38-C 39-E 40-E 52-B 53-C 54-D 55-E 56-B 68-B 69-C 70-C 71-E 72-A 84-E 85-E 86-C 87-E 88-E 100-B

9-A 10-A 11-A 12-A 13-B 14-E 15-D 1625-B 26-D 27-D 28-A 29-E 30-B 31-B 3241-B 42-E 43-C 44-E 45-D 46-C 47-C 4857-D 58-E 59-B 60-A 61-C 62-B 63-D 6473-D 74-B 75-A 76-A 77-B 78-C 79-E 8089-A 90-C 91-B 92-C 93-A 94-D 95-C 96-

Soru 1:

Soru 4:

Buna göre,

I, II, III ve IV ile ilgili aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?

I. Aminoasitler birbirine radikal grupları ile bağlanır.

A) I, sadece bitkiler tarafından gerçekleştirilir

II. Bu bir dehidrasyon tepkimesidir.

B) II, hayvan hücrelerinde gerçekleşmez.

III. Aminoasitler arasında peptit bağı kurulur.

C) III, tüm canlı hücrelerde gerçekleşir.

verilenlerden hangisi yanlıştır?

D) IV, tüm hayvanlarda gerçekleşmez. E) III, bakterilerin tamamında gerçekleşir.

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III D) I ve II.

Soru 5:

E) II ve III.

Doğadaki protein çeşitliliğinin sınırsız olması aşağıdakilerden hangisi ile açıklanamaz? A) Kullanılan aminoasitlerin çeşidinin farklı olması

Soru 2:

B) Sentez için şifre veren gen bölümlerinin farklı olması C) Aminoasitlerin dizilişlerinin farklı olması D) Her aminoasit çeşidinin kullanım miktarının farklı olması E) Aminoasitlerin bağlanma biçimlerinin farklı olabilmesi

Soru 6: Amino asitlerin yapısı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Karboksil grubu moleküle asitlik özelliği verir. verilenlerden hangileri yanlıştır?

B) Polipeptit oluşturuken karboksil grubu ile amino grubu birleşir.

A) Yalnız I

C) Amino asitin çeşidini radikal grup belirler.

B) Yalnız II

D) Tüm amino asit çeşitleri bitkiler tarafından üretilebilir.

C) Yalnız III

E) Merkezi karbon atomu ile radikal grup arasında peptit bağı bulunur.

D) I ve II E) I, II ve III

Soru 3: Steroidlerle ilgili olarak verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Hücre zarının yapısına katılarak zar geçirgenliğini artırır. B) İnsan vücudunda provitamin D’nin aktifleşmesinde kullanılır. C) Sinir hücrelerinde iletim hızı artıran miyelin kılıfın yapısına katılır. D) Eşeysel hormonlarının yapısına katılırak düzenleyici olarak görev yapar. E) Çift tabakalı olacak şekilde sıralanarak hücre zarının iskeletini oluşturur.

Soru 7:

Soru 9: Çöl hayvanları ve uzun mesafeli göç yollarını kullanan hayvanlar vücutlarında lipit depolar. Ayrıca farklı iklim ve koşullarda yaşayan canlıların vücutlarındaki lipit depolama miktarı farklı olabilmektedir. Verilen bilgiler incelendiğinde aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılamaz? A) Develer su ve enerji ihtiyaçlarını hörgüçlerinde depoladıkları lipit moleküllerinden sağlar. B) Göçmen kuşlar uzun mesafeli uçuşları için gerekli enerji ve su ihtiyacını lipit moleküllerinden sağlar.

Deneyin sonunda,

C) Lipit molekülleri hücresel solunumda kullanıldığında bol miktarda su ve enerji açığa çıkar.

I. Çözelti mavi-mor renk almıştır

D) Lipit molekülleri bazı hormonların yapısına katıldığı için düzenleyicidir.

II. Tüpte su miktarı azalmıştır

E) Soğuk iklimlere adapte olmuş hayvanların deri altında biriktirilen lipit miktarı fazladır.

III. Tüpte galaktoz miktarı artmıştır verilenlerden hangilerine ulaşılabilir? (İyot çözeltisi nişasta ile mavi-mor renk verir.)

Soru 10:

A) Yalnız I

Organik;

B) Yalnız II C) Yalnız III

I. kitin

D) I ve III

II. hemoglobin

E) I, II ve III

III. antikor moleküllerinden hangilerinin yapısında amino asitler yer alır?

Soru 8: Mineral maddelerin özellikleriyle ilgili;

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

I. yapıcı-onarıcı olarak kullanılma

D) II ve III

II. düzenleyici olarak çalışma

E) I, II ve III

III. hücresel solunum tepkimeleriyle parçalanma verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I

Soru 11:

B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Amino asitin harflerle belirtilen bölümler ile ilgili verilenlerden hangisi yanlıştır? A) a, karboksil grubu olup moleküle asit özelliği kazandırır. B) b, amino grubu olup moleküle baz özelliği kazandırır. C) c, hidrojen grubu tüm amino asit çeşitlerinde aynıdır D) c ve d molekülleri peptit bağı ile birbirine bağlanır. E) Amino asit çeşidini d grubu belirler.

Soru 12:

Soru 15:

Organik ya da inorganik besinlere ait,

Nişasta ve glikojen molekülleri için;

I. Mide özsuyunda klor iyonlarının bulunması

I. çok sayıda glikoz molekülünden oluşma

II. Bazı hormonların lipit yapılı olması

II. bitkiler tarafından sentezlenme

III. Enzimlerin protein yapılı olması

III. dehidrasyon sentezi ile oluşma

IV. Bazı organik moleküllerin solunumda kullanılması

verilenlerden hangileri ortaktır?

Özelliklerinden hangileri dengeli ve düzenli beslenmenin önemini vurgulamaktadır?

A) Yalnız I

A) I ve II

C) Yalnız III

B) II ve III

D) I ve II

C) III ve IV

E) I ve III

B) Yalnız II

D) I, II ve III E) I, II, III ve IV Soru 16: Soru 13: Günlük lipit ihtiyacımız aktiviteye göre 50-100 gram kadardır.Lipiti bu oranın üzerinde tüketmek obeziteye neden olmaktadır. Ayrıca doymuş ve trans lipitlerin fazla tüketilmesi kalp ve damar hastalıklarına neden olabilmektedir. Buna göre, I. Lipit tüketimi engellenmelidir II. Obezitenin engellenebilmesi için karbonhidrat tüketimine ağırlık verilmelidir III. Bitkisel kaynaklı doymamış lipitler sağlıklı beslenmede etkilidir yorumlarından hangileri yapılabilir?

Buna göre a, b, c ve d için seçeneklerden hangisi doğru bir tanımlamadır? A) a, azotlu polisakkarittir. B) b, hücre çeperini oluşturur. C) c, karaciğerde depolanır. D) d, insanlar tarafından sindirilmez. E) c ve d suda iyi çözünür.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II

Soru 17:

E) I, II ve III

Bir polisakkarit olan kitin ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Hayvansal yapı polisakkaritidir.

Soru 14:

B) Mantarların hücre duvarını oluşturur. C) Suda çözünmeyen bir polisakkarittir. D) Yapısında glikoz molekülü ve kalsiyum elementi bulunur. E) Eklem bacaklıların dış iskeletini oluşturur.

ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III

Soru 18:

Soru 20:

Hidrolizleri sonucu tek çeşit monomer oluşturan karbonhidratlar hangi seçenekte bir arada verilmiştir?

I. B vitamini

A) Selüloz ve sükroz B) Maltoz ve fruktoz C) Maltoz ve glikojen D) Fruktoz ve sükroz E) Nişasta ve sükroz

II. C vitamini III. K vitamini IV. A vitamini verilen vitamin çeşitlerinin eksik alınması durumunda belirecek, a. kansızlık b. skorbüt

Soru 19: Organik bileşiklerle ilgili; I. düzenleyici olma

c. kanın pıhtılaşmaması d. gece körlüğü

II. enerji verme

hastalıklarıyla doğru eşleştirilmesi seçeneklerin hangisinde gösterilmiştir?

III. yapıya katılma

A) I

özelliklerden hangileri inorganik bileşikler için de geçerlidir? A) Yalnız I B) Yalnız II

E) I, II ve III

III

IV

----- -------- ------- -----a

b

B) I

c II

d III

IV

----- -------- ------- ------

C) I ve II D) I ve III

II

a

c

C) I

b II

d III

IV

----- -------- ------- -----b

d

D) I

a II

c III

IV

----- -------- ------- -----b

c

E) I

d II

a III

IV

----- -------- ------- -----c

a

d

b

Soru 21: Monosakkaritlerle ilgili olarak, I. Kanda bulunabilen tek karbonhidrat çeşitidir II. Sindirime uğradıktan sonra hücre zarından geçebilir III. Yapısında bir tane glikozit bağı bulunur verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 22:

Soru 24:

Doymuş yağ asitleri ile ilgili, I. Karbon atomları arasındaki bağların hepsi tektir. II. Yapısına katıldıkları yağlar oda sıcaklığında sıvıdır. III. Genellikle hayvansal kaynaklı yağ asitleridir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) I ve III. E) II ve III.

Grafik ve nötral yağ oluşumu dikkate alındığında, I. K gliserolü, L ise yağ asitini ifade eder II. Oluşan nötral yağ sayısı kadar su üretilir III. Kullanılan L sayısı kadar ester bağı kurulur

Soru 23:

ifadelerinden hangileri doğru olur?

Bir polisakkarit olan selüloz ile ilgili,

A) Yalnız I

I. Suda çözünür

B) Yalnız II C) Yalnız III

II. Bitkilerin hücre duvarında bulunur

D) I ve II

III. Selüloz lifleri bağırsakta mukus salgısını artırır

E) I ve III

ifadelerinde hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II

Soru 25:

C) I ve III

Bazı özellikleri,

D) II ve III E) I, II ve III

• Hayvan hücreleri tarafından üretilen enzimlerle hidrolizi gerçekleşir. • Patates, buğday, pirinç gibi bitkilerde bol miktarda bulunur. • Suda çok az çözünür. • İyotla boyandığında mavi renk oluşturur. verildiği gibi olan karbonhidrat çeşidi seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir? A) Glikoz B) Laktoz C) Selüloz D) Glikojen E) Nişasta

Soru 26:

Soru 28:

• Vücutta eksikliği ilk beliren vitamin grubudur. • İnsan kalın bağırsağında yaşayan faydalı bakteriler tarafından sentezlenen vitaminlerden biridir. • Eksikliği durumunda kısırlığa neden olabilen vitamindir. • Hücre yenilenmesi, mikroorganizmalara kaşı direnç kazanılması ve güneş ışığından korunmada görev alan vitamindir. Verilen özellikler incelendiğinde seçeneklerdeki verilen vitaminlerden hangisine değinilmediği gözlenir?

A) A B) B C) C D) D E) E grafiklerindeki değişimlerden hangileri gözlenir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III

Soru 27: Dengeli ve düzenli beslenmede aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Organik ve inorganik besinlerden günlük ihtiyaç kadar tüketilmelidir. B) Kaliteli protein ve lipit tüketilmelidir. C) Vejeteryan beslenilmelidir. D) Protein ağırlıklı beslenilmelidir. E) Karbonhidrat, lipit ve vitamin ağırlıklı beslenilmelidir.

CEVAPLAR: 1-A 2-D 3-E 4-B 5-E 6-E 7-B 8-D 9-D 10-D 11-D 12-E 13-C 14-D 15-E 16D 17-D 18-C 19-D 20-A 21-A 22-D 23-D 24-E 25-E 26-E 27-A 28-D

Soru 1:

Soru 3: İnsan hücreleri; I. temel amino asit sentezleme II. temel amino asit içeren protein sentezleme III. amino asitleri ihtiyaç hâlinde glikoza çevirme verilenlerden hangilerini gerçekleştiremez?

Yukarıda şematize edilen organelin harflendirilmiş kısımları ile ilgili;

A) Yalnız I

I. P, zarsız bir organel olan ribozomdur

C) Yalnız III

II. R, solunum enzimlerini taşıyan kristadır

B) Yalnız II D) I ve II E) I ve III

III. S, hücrenin kalıtım materyalidir IV. T, matriks sıvısıdır verilenlerden hangileri yanlıştır?

Soru 4:

A) Yalnız III B) Yalnız IV C) II ve III D) I ve IV E) III ve IV

Soru 2:

Madde yoğunlukları %3, %2, %1 olan üç farklı hücre, aynı maddeyi içeren yoğunlukları şekilde verilen farklı çözeltilere konuyor. Bu madde hücre zarından geçebilen bir madde olduğuna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) B hücresine dış ortamdan su girer. B) C hücresinin bulunduğu ortam hipertoniktir. C) A hücresi su vererek dış ortamla osmotik dengeye ulaşabilir. D) A ve C hücrelerine madde taşınması ancak aktif taşımayla olur.

Bir araştırmacı iki ucu açık olan cam borunun bir ucunu bağırsak zarıyla kapatıyor ve içine saf su dolduruyor. Sonra bu boruyu %10'luk glikoz çözeltisi içeren behere şekildeki gibi yerleştiriyor. Bir gün bekledikten sonra cam boruya glikoz ayıracı olan benedict çözeltisi damlatıldığında tuğla kırmızısı renk oluştuğunu gözlüyor. (Glikoz varlığında benedict çözeltisinin rengi tuğla kırmızısına döner.) Bu deneyi yapan araştırmacı aşağıdaki olaylardan hangisini ispatlamış olur?

E) B hücresinde bu maddenin miktarında bir azalma olur.

Soru 5: I. Mitokondri II. Ribozom

A) Hücre zarının porlarından büyük moleküllerin geçemeyeceğini

III. Kloroplast

B) Hücre zarının seçici geçirgen olmadığını

IV. Çekirdek

C) Hücre zarından besin monomerlerinin geçebileceğini D) Su miktarının fazla olduğu cam borudan behere osmoz gerçekleştiğini E) Glikoz miktarının beherde zamanla artacağını

V. Sitoplazma DNA molekülü ökaryot hücrelerde yukarıdaki yapıların hangilerinde bulunur? A) I ve IV B) III ve V C) I, II ve IV D) I, III ve IV E) I, II, III, IV ve V

Soru 6:

Soru 8: Sentrozom, hayvan hücresinde bulunan ve mikrotübüllerden oluşan bir organeldir. Hücre bölünmesi sırasında eşlenir ve hücrenin zıt kutuplarına çekilir. Aralarında iğ ipliklerini oluşturur. Ancak bazı hayvan hücrelerinde sentrozom bulunmaz. Bu durumun sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) Mikrotübül üretiminin olmaması B) Hücre bölünmesi sırasında eşlenmesini sağlayan enzimlerin bulunmaması C) Hücrelerin bazılarının bölünme özelliğini kaybetmesi

Yarı geçirgen bir zarla bölünmüş ‘’ U ‘’ şeklinde bir cam borunun A ve B kollarına eşit hacimlerde fakat farklı yoğunlukta sükroz çözeltisi konuyor. Bir süre beklendikten sonra bu borunun kollarında seviye değişikliği gözleniyor.

D) Sentrozomun görevini başka bir organelin üstlenmesi E) Sentrozomun basit yapılı olması

Buna göre; I. Ortamda bulunan zardan geçemeyen madde miktarı suyun difüzyonunu belirler. II. Son duruma bakıldığında A kolundaki çözeltinin yoğunluğu azalmış, B kolundaki çözeltinin yoğunluğu ise artmıştır. III. Son durumda yarı geçirgen zardan iki ortam arasında su geçişi olmaz. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 7: Işık ve elektron mikroskoplarının özellikleri dikkate alındığında aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Işık mikroskobunda hücre çeperini gözlemleyebiliriz. B) Elektron mikroskobunda ribozomu gözlemleyebiliriz. C) Işık mikroskobunda ökaryot hücrenin çekirdeğini net olarak görebiliriz. D) Elektron mikroskobuyla molekül düzeyinde inceleme yapabiliriz. E) Işık mikroskobunda hücrelerin kimyasal yapılarını inceleyebiliriz.

Soru 9: Aşağıda çekirdek zarı ile ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Granülsüz endoplazmik retikulum tarafından oluşturulur. B) Çift katlı olup iki zar arasında boşluk bulunur. C) Üzerinde ribozom bulunur. D) Porların büyüklüğü ribozom alt birimlerinin geçebileceği büyüklüktedir. E) Hücre bölünmesi sırasında eriyerek kaybolur.

Soru 10:

Soru 12:

Hücre içi glikoz konsantrasyonları %40 olan farklı tipteki X ve Y hücreleri glikoz konsantrasyonları %20 olan iki ayrı çözeltiye konuluyor. Bir süre sonra X hücresinin konduğu çözeltinin glikoz konsantrasyonu azalırken, Y hücresinin konduğu çözeltininki artıyor. Canlı bir hücre için hazırlanan deney düzeneği yukarıda verilmiştir. Buna göre yeterli bir süre beklenildikten sonra meydana gelebilecek değişimlerle ilgili olarak, I. Hücre potasyum iyonlarını pasif taşıma ile alamaz. II. Hücre içi glikoz konsantrasyonu artar.

Bunun nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) X hücresinden dışarıya difüzyonla su çıkmıştır. B) Y hücresinden dışarıya difüzyonla su çıkmıştır. C) Y hücresi aktif taşıma ile glikoz almıştır. D) X hücresi aktif taşıma ile glikoz almıştır. E) X hücresine difüzyonla glikoz girmiştir.

III. Klor iyonları aktif taşıma ile hücre dışına atılamaz. Yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I

Soru 13:

B) Yalnız II

Kloroplast organeli ile ilgili olarak

C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

I. DNA ve RNA bulundurma II. fotofosforilasyon ile ATP sentezleme III. protein sentezleyebilme

Soru 11: Paramesyum tatlı sudan deniz suyuna atıldığında aşağıdakilerden hangisi gerçekleşir? A) Hücreden dışarıya kontrolsüz su çıkışı olur.

verilenlerden hangileri mitokondri organeli için de söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II

B) Hücre deplazmolize uğrar.

C) Yalnız III

C) Kontraktil kofullar görev yapmaya devam eder.

D) I ve III

D) Hücre yaşamaya devam eder.

E) I, II ve III

E) Hücre hemolize uğrar.

Soru 14: Hücrenin kalıtım maddesi içerdiği bilgisi hücre teorisine sonradan eklenmiştir. Bunun nedeni olarak; I. Işık mikroskobunun geliştirilmesi II. Elektron mikroskobunun geliştirilmesi III. Hücre bölünmesinin tespit edilmesi gelişmelerinden hangileri gösterilebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

Soru 15:

Soru 18:

Hücre dışına sindirim enzimi salgılayan ökaryot bir hücrede

Kromoplastlarla ilgili,

I. lizozom II. ribozom III. golgi cisimciği IV. endoplazmik retikulum

I. Çiçeklerinin taç yapraklarında bol miktarda bulunur II. Turuncu renkli olanları ksantofil pigmenti taşır III. Bazıları kloroplastların dönüşümü ile oluşur verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I

V. mitokondri

B) Yalnız II

verilen organellerden hangisinin sayıca fazla olması beklenmez?

C) I ve III

A) Yanlız I

E) I, II ve III

D) II ve III

B) Yanlız II C) Yanlız III D) Yanlız IV E) Yanlız V

Soru 19: Bitki ve hayvan hücrelerinde ortak olarak bulunan bir organel de kofuldur. Ancak koful, hayvan hücrelerinde küçük ve çok sayıda iken bitki hücrelerinde büyük ve az sayıdadır.

Soru 16: Aynı dokuyu oluşturan iki hücrede I. Kromozom sayısı, II. Sitoplazma miktarı, III. Hücre organel sayısı, IV. Ürettikleri enzim çeşitleri verilerinden hangileri farklılık gösterebilir? A) I ve II B) II ve III

Bitki hücrelerinde kofulun büyük ve az sayıda olması ile ilgili; I. Bitkide depo edilecek besin miktarının fazla olması II. Bitki hücresinde yaşlandıkça kofulun küçülecek olması III. Bitki hücrelerinde kofulun birden fazla birim zarla çevrili olması yorumlarından hangileri yapılabilir?

C) III ve IV

A) Yalnız I

D) I, II ve III

B) Yalnız II

E) II, III ve IV

C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 17: l. Yalancı ayak ll. Ekzositoz lll. Pinositoz lV. Kamçı Yukarıdaki verilenlerden hangileri hücre zar yüzeyinin kısmen de olsa büyümesi ya da küçülmesini sağlar?

Soru 20: Hücre çekirdeği ve kısımları ile ilgili, I. Çekirdek sıvısının yoğunluğu sitoplazmadan daha azdır II. Çekirdekçikte ribozomların büyük ve küçük alt birimleri sentezlenir

A) l ve IV

III. Nükleik asit ve proteinden meydana gelen genetik materyale kromatin adı verilir

B) ll ve lll

verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

C) l, ll ve lll D) lll ve IV E) l, ll, lll ve lV

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 21: Kolaylaştırılmış difüzyon ve aktif taşımad I. Suda çözünen maddelerin zardan tek yönlü taşınması II. Taşıyıcı protein kullanılması III. ATP kullanılması

Soru 25: Aşağıdakilerden hangisi tek hücreliden çok hücreliye geçişte karşılaşılan sorunlardan biri değildir? A) Hücreler arası koordinasyonun sağlanması B) İç dengenin kararlı tutulması C) Enerji tasarrufu sağlanması D) Atıkların uzaklaştırılması E) Besin ve oksijenin diğer hücrelere dağılımı

olaylarından hangileri ortak olarak gerçekleşir? A) Yalnız II B) I ve II

Soru 26:

C) I ve III

Hücre çekirdeği ile ilgili,

D) II ve III E) I, II ve III

I. Tüm ökaryot hücre çeşitlerinde bir tane çekirdek bulunur II. Bölünmeyle oluşan yavru hücrelere kalıtsal bilginin aktarılmasından sorumludur

Soru 22: Hücre zarından madde geçişleriyle ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? A) Amip --- Fagositoz

III. Hücre bölünmesi esnasında çekirdek de bölünür ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I

B) Akyuvar hücresi --- Fagositoz

B) Yalnız II

C) Bakteri --- Fagositoz

C) I ve II

D) Böcekçil bitki --- Ekzositoz

D) I ve III

E) Paramesyum --- Endositoz

E) II ve III

Soru 23:

Soru 27:

Lizozom faaliyeti artmış bir hücrede

Aşağıda bilimsel çalışmalar yapan bilim insanları ve yapmış oldukları çalışmalar verilmiştir. Bu bilim insanlarından hangisinin yapmış olduğu çalışma karşısındaki ile yanlış eşleştirilmiştir?

I. Sitoplazma yoğunluğu azalır II. Hücrenin emme kuvveti artar III. Kullanılan ATP miktarı artar

A) R. Hooke: Geliştirdiği mikroskop ile gördüğü yapılara hücre adını vermiştir.

verilenlerden hangileri gerçekleşir?

B) A.V. Leeuwenhoek: Su birikintilerindeki tek hücreli canlıları gözlemiştir.

A) Yalnız II

C) L. Pasteur: Mikroorganizmaların varlığını kanıtlamıştır.

B) I ve II

D) C. Linneaus: Kastaki enerji dönüşümlerini incelemiştir.

C) I ve III

E) M. Schleiden: Bitkilerin hücrelerden oluştuğunu öne sürmüştür.

D) II ve III E) I, II ve III

Soru 28: Soru 24: Aşağıda verilen yapı veya organellerin hangisinden koful oluşmaz? A) Çekirdek zarı B) Endoplazmik retikulum C) Lizozom D) Golgi cisimciği E) Hücre zarı

Suda çözünen bir molekülün ATP harcanmadan taşıyıcı proteinler yardımı ile hücre zarından konsantrasyon farkına bağlı olarak geçişi sırasında aşağıdaki yollardan hangisi kullanılmıştır? A) Osmoz B) Aktif taşıma C) Kolaylaştırılmış difüzyon D) Basit difüzyon E) Fagositoz

Soru 29:

Soru 32:

Ribozom organeli ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

Hücre iskeleti ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) Hücrelerin en küçük ve zarsız organelidir.

A) Hücre içi organizasyonu sağlar.

B) Büyük ve küçük olmak üzere iki alt birimden meydana gelir.

B) Kromozomların hareketine yardımcı olur.

C) Ökaryot hücrelerin ribozomları, prokaryot hücrelerin ribozomlarından daha küçüktür.

D) Mikrotübül ve mikrofilament olmak üzere iki çeşidi vardır.

D) Prokaryot hücrelerde sitoplazmada serbest hâlde bulunur.

C) Hücrenin şeklinin korunmasını sağlar. E) Organellerin hücre içinde yer değişimine yardımcı olur.

E) Ribozomlar salgı yapan hücrelerde sayıca daha fazladır. Soru 33: Soru 30: I. Kloroplast II. Ribozom

Glikoz yoğunluğu %7 olan bir hayvan hücresi yoğunlukları I. %3

II. %6

III. %10

IV. %1

V. %17

III. Endoplazmik retikulum

olan glikoz çözeltilerinin hangilerine bırakılırsa plazmolize uğrar?

IV. Koful

A) Yalnız III

V. Mitokondri Yukarıda verilen organeller ile zar yapısı bakımından çiftler oluşturulursa hangisi açıkta kalır?

B) Yalnız V C) III ve V D) I, II ve IV E) II, III ve V

A) I B) II C) III D) IV

Soru 34:

E) V

I. Olgun alyuvar hücresi II. Yumurta hücresi III. Sinir hücresi

Soru 31: Ökaryot hücrelerin sitoplazmasında bulunan,

IV. Yaprak hücresi

I. Endoplazmik retikulum

Yukarıda verilen hücre çeşitlerinin hangilerinde sentrozom organeli bulunmaz?

II. Mitokondri

A) I ve II

III. Kloroplast Organellerin hangilerinin içinde ya da üzerinde başka bir organel bulunabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

B) II ve III C) II ve IV D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

Soru 35:

Soru 38:

Plazmolize uğramış olan %9 glikoz yoğunluğuna sahip bir bitki hücresi

Glikoproteinler,

I. %3

II. %6

III. %10

IV. %1

V. %17

• Hücre yüzeyinde bulunur. • Hücrelerin birbirini tanımasını sağlar.

olan glikoz çözeltilerinin hangilerine bırakılırsa deplazmolize olur?

• Hücrenin diğer hücrelerle ilişki kurmasını sağlar.

A) Yalnız I

• Embriyonik hücre hareketlerinin oluşmasını sağlarlar.

B) Yalnız V

Buna göre,

C) III ve V D) I, II ve IV E) II, III ve V

I. Bazı bir hücreli organizmaların DNA aktarımı yapabileceği hücreyi tanıması, II. Embriyonik gelişim sırasında farklılaşmış hücrelerin bir araya gelerek doku oluşturması, III. Akyuvarların hastalık etkenlerini tanıyarak yok etmesi,

Soru 36: I. Sitoplazma

olaylarından hangileri glikoproteinler sayesinde gerçekleşir?

II. Mitokondri

A) Yalnız I

III. Ribozom

B) I ve II C) I ve III

IV. Çekirdek

D) II ve III

RNA molekülü ökaryot hücrelerde yukarıdaki yapıların hangilerinde bulunur?

E) I, II ve III

A) I ve II B) I ve III C) II ve IV

Soru 39:

D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV

Soru 37: Aşağıda bazı organellerin görevleri verilmiştir. I. Madde iletimi yapmak. II. ATP üretmek.

Yukarıdaki X ve Y organelleri ile ilgili,

III. Nişasta, protein, yağ depolamak.

I. X, oksijenli solunum yaparak ATP sentezler.

IV. Çiçek ve meyve yapraklarına renk vermek.

II. Y’de fotosentez olayı gerçekleşir.

Buna göre görevi verilmeyen organel seçenektekilerden hangisidir?

III. X ve Y tüm ökaryot hücrelerde bulunur.

A) Lökoplast

IV. X ve Y’nin DNA, RNA ve ribozomları vardır.

B) Mitokondri

verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

C) Kromoplast

A) I ve II.

D) Golgi cisimciği

B) II ve III.

E) Endoplazmik retikulum

C) II ve IV. D) I, II ve III. E) I, II, ve IV.

Soru 40:

Soru 43:

Mitokondri; kendine ait DNA, RNA, ribozom, ETS, solunum enzimlerini içeren gelişmiş bir organeldir. Çift katlı zara sahip olan mitokondride dış zar düz bir yapıya sahipken; iç zar kıvrımlıdır.

Lizozom, hücre içinde büyük moleküllerin hidroliz edildiği organellerdir. İçerisinde bulunan hidrolitik enzimlerin üretilmesi aşamasında bir dizi organel görev alır.

İç zarın kıvrımlı bir yapıya sahip olmasının mitokondriye sağladığı avantaj aşağıdakilerden hangisidir?

Hidrolitik enzimlerin üretilmesinde görev alan organeller aşağıdakilerden hangisinde doğru sırayla verilmiştir? A) Granüllü endoplazmik retikulum, ribozom, koful

A) Ribozomları ile daha fazla protein sentezlenmesini sağlamak.

B) Ribozom, granüllü endoplazmik retikulum, golgi cisimciği

B) Daha fazla ETS elemanının dizilmesini ve daha fazla enerji elde edilmesini sağlamak.

D) Granüllü endoplazmik retikulum, ribozom, koful

C) Enzimlerin çalışması için uygun ortam sağlamak.

C) Ribozom, golgi cisimciği, koful E) Ribozom, granüllü endoplazmik retikulum, koful

D) DNA’nın kendini eşlemesi için uygun ortam sağlamak. E) Enerjinin depo edilmesi için alan oluşturmak. Soru 44: Soru 41: I. Kloroplast II. Mitokondri III. Endoplazmik retikulum Yukarıda verilen organellerin hangilerinde protein sentezi gerçekleşebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Soru 42: Metabolizma, küçük moleküllerden büyük moleküllerin sentezlendiği anabolizma ve büyük moleküllerin daha küçük moleküllere ayrıştırıldığı katabolizma olaylarının tamamıdır. Buna göre; I. ribozom,

Şekli verilen organel ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) ATP sentezi yapabilir.

II. lizozom,

B) Tek katlı zar yapısına sahiptir.

III. kloroplast,

C) Madde iletiminden sorumludur.

IV. golgi aygıtı verilen organellerden hangilerinin faaliyeti anabolizma olarak nitelendirilebilir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I,II ve III E) I, III ve IV

D) Üzerinde ribozom bulundurabilir. E) Hücre zarı ile çekirdek zarı arasında uzanır.

Soru 45:

Soru 49:

Hücre zarındaki glikoprotein ve glikolipitler reseptör olarak da görev yaparlar. Aşağıdakilerden hangisi reseptörlerin görevlerinden değildir?

Bir araştırmacı, özelliklerini bilmediği ökaryot bir hücrenin üç farklı organeli ile ilgili aşağıdaki bilgilere ulaşmıştır.

A) Hücre zarına seçici geçirgenlik kazandırır. B) Yabancı proteinleri tanıma özelliği sağlar.

A organeli faaliyeti sonucunda serbest amino asit miktarı azalmıştır.

C) Lipitler çözünen vitaminlerin geçişini kolaylaştırır.

B organeli ortamın oksijen miktarını artırmıştır.

D) Hücreler arası haberleşmede görev alır. E) Hormonlara tüm organların tepki vermesini sağlar.

C organeli glikoprotein salgılamıştır. Bu sonuçlara göre; I. A organeli hücre içi sindirimden sorumlu bir organeldir.

Soru 46: Aşağıdakilerden hangisi canlılarda gerçekleşen kolaylaştırılmış difüzyon ile basit difüzyonun ortak özelliklerinden biri değildir? A) Madde geçişi derişimi çok olandan az olana doğrudur.

II. B organeli çift katlı zara sahiptir.

B) Madde geçişleri sırasında ATP harcanmaz.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

C) Madde geçişleri sırasında sıcaklık etkilidir. D) Madde geçişleri hücre zarıyla gerçekleşir. E) Madde geçişleri sırasında taşıyıcı proteinler kullanılır

III. C organeli golgidir. IV. A, B veya C organeli aynı hücrede bulunabilir.

A) I ve II B) II ve IV C) II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

Soru 47: Kloroplast organeli ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Kendini eşleyebilir. B) Çift katlı zara sahiptir. C) ATP sentezi gerçekleştirebilir. D) İçini dolduran sıvı stromadır. E) Fotosentetik tüm canlılarda bulunur.

Soru 50: Fotosentez yapabilen bir bitki hücresinde aşağıdaki organellerden hangisi bulunmaz? A) Mitokondri B) Sentrozom C) Koful D) Ribozom E) Golgi cisimciği

Soru 48: Aşağıda verilen özelliklerden hangisi tüm canlılarda ortak olarak görülmektedir? A) Eşeyli üreme B) Oksijenli solunum yapma C) Sentez tepkimesi gerçekleştirme D) Ototrof beslenme E) Hücreler arası iş bölümü yapma

Soru 51: Sentrozom organeli ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Bakteride bulunmaz. B) Zarsız bir organeldir. C) İğ ipliği oluşumunu sağlar. D) Sperm hücresinde bulunmaz. E) Hücre bölünmesinde görev yapar.

Soru 52:

A) Çift zar sistemine sahip olma

Soru 56: Hücre-doku-organ-sistem-organizma ilişkisi göz önüne alındığında aşağıdakilerden hangisi doğru bir sıralama olur? A) Epitel doku- Dil- Yassı epitel- Tat duyusu- Sindirim sistemi- Kurbağa

B) Kendine ait DNA yapısına sahip olma

B) Bağ doku- Alyuvar- Kalp- Dolaşım sistemi- İnek

C) Fosforilasyon enzimi bulundurma

C) Sinir hücresi- Sinir doku- Beyin- Sinir sistemi- Tavşan

D) Bitki ve hayvan hücrelerinde birlikte görülme

D) Çizgili kas hücresi- Bacak- Kas doku- Destek ve hareket sistemi- İnsan

Aşağıdakilerden hangisi mitokondri ve kloroplast organellerinin ortak özelliklerinden değildir?

E) Çekirdek kontrolünde sayısını arttırabilme

E) Kemik hücresi- Kemik doku- Destek hareket sistemi- KuşKanat Soru 53: Ökaryot hücrelerde çekirdeğin DNA' yı nesiller boyunca değiştirmeden aktarması aşağıdakilerden hangisinin sonucudur? A) DNA' da dört çeşit nükleotit bulunması B) Replikasyonunu hatasız olarak gerçekleştirmesi C) Protein sentezi için şifre vermesi

Soru 57: Genç bir yaprak hücresinin yaşlanması sürecinde I. Hücre çeperi kalınlaşır

D) Farklı genlerden meydana gelmesi

II. Merkezi koful oluşur

E) Mutasyonlara karşı korumalı olması

III. Sitoplazma miktarı azalır verilenlerden hangileri gerçekleşebilir?

Soru 54:

A) Yalnız I B) Yalnız II

Aşağıda verilen organellerden hangisi tüm ökaryot hücrelerde ortak olarak bulunmaz?

C) I ve II

A) Çekirdek

E) I, II ve III

D) I ve III

B) Mitokondri C) Golgi D) Sentrozom E) Endoplazmik retikulum

Soru 58: Aşağıda hücrede gözlenen bazı olaylar verilmiştir. l. Glikoz sentezi

Soru 55:

ll. Atıkları depolama

Hücrede inceleme yapan bir bilim insanı ribozomun iki alt biriminin birleştiğini gözlemlemiştir. Bu gözleme dayanarak bilim insanının yaptığı yorumlardan hangisi yanlıştır?

lll. Glikolipid sentezi

A) Ribozom organeli protein sentezlemektedir. B) mRNA ribozoma tutunmuştur. C) Sitoplazmada serbest amino asit sayısı azalmaktadır. D) Hücre içi osmotik basınç düşmektedir. E) Bu durum hidroliz enzimlerinin çalıştığını göstermektedir.

Bu olayların gerçekleştiği organeller aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Kloroplast:I Golgi: III Koful: II B) Kloroplast:III Golgi: II Koful: I C) Kloroplast:II Golgi: I Koful: III D) Kloroplast:I Golgi: II Koful: III E) Kloroplast:III Golgi: I Koful: II

Soru 59:

Soru 61:

Hücre iskeleti ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Özel proteinlerin oluşturduğu ipliksi ve tüpsü yapılardır. B) Hücre bölünmesi, ekzositoz ve endositoz olaylarında görevleri vardır. C) Hücre çekirdeği ve organellerin hücre içinde sabitlenmesini sağlar. D) Hücre iskeletini oluşturan elemanlar, oluştuktan sonra hücre ölünceye kadar sabit kalırlar. E) Sil, kamçı ve hücre duvarı oluşumunda görev alırlar.

Soru 60:

Üç özdeş akyuvar hücresi, yoğunlukları bilinmeyen üç ayrı kaba (I, II, III) konulmuştur. Bir süre sonra akyuvar hücrelerinde meydana gelen değişiklikler yukarıda verilmiştir. Buna göre I, II ve III kaplarında bulunan çözeltilerle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) (I) Hipotonik çözelti, (II) Hipertonik çözelti, (III) İzotonik çözelti B) (I) Hipertonik çözelti, (II) Hipotonik çözelti, (III) Hipotonik çözelti C) (I) Hipertonik çözelti, (II) Hipertonik çözelti, (III) Hipotonik çözelti D) (I) İzotonik çözelti, (II) Hipotonik çözelti, (III) Hipertonik çözelti E) (I) Hipotonik çözelti, (II) İzotonik çözelti, (III) Hipertonik çözelti

Aşağıdakilerden hangisi kesinlikle taralı alandaki ortak özelliklerden biridir? A) Çekirdeğe sahip olma B) Oksijenli solunum yapma C) Eşeysiz olarak üreme D) Hücre zarına sahip olma E) Fotosentez yapma

Soru 62: İnsan embriyosunun gelişimi sırasında el ve ayak parmakları arasındaki bazı hücrelerin parçalanmasını sağlayarak boşlukların oluşumuyla el ve ayak parmaklarının şekil almasında etkili olan organel aşağıdakilerden hangisidir? A) Lizozom B) Sentrozom C) Ribozom D) Mitokondri E) Golgi cisimciği

Soru 63: Kontraktil koful ile ilgili, I. Tatlı sularda yaşayan ökaryot tek hücreli canlılarda bulunur II. Hücrede su homeostazisini sağlamakla görevlidir III. Gerçekleştirdiği olayı ATP harcamadan yapar verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 64:

Soru 67: Aşağıda verilen organellerden hangisi hücre zarının üretiminde görev almaz? A) Lizozom B) Golgi cisimciği C) Endoplazmik retikulum D) Ribozom E) Mitokondri

Yukarıda şekli verilen organel ile ilgili I. Nükleoprotein yapılıdır II. Protein sentezinde görevlidir III. Tüm canlı hücrelerde bulunur ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I

Soru 68: Sitoplazma ile ilgili olarak I. Yarı akışkan bir sıvıdır II. %90’ını su oluşturur

B) Yalnız II

III. Tüm canlı hücrelerde bulunur

C) Yalnız III

verilenlerden hangileri söylenebilir?

D) I ve III E) I, II ve III

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II

Soru 65:

E) I, II ve III

Granülsüz endoplazmik retikulumun görevleri ile ilgili; I. zararlı molekülleri zararsız hale dönüştürmek II. kas hücrelerinde Ca+ depolamak III. yağ ve karbonhidrat sentezlemek

Soru 69: Bir molekülün aktif taşımayla hücreye alınabilmesi için;

verilenlerden hangileri doğrudur?

I. Hücre içi ve hücre dışı molekülün konsantrasyon farkının olmaması

A) Yalnız I

II. İlgili enzimlerin bulunması

B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

III. Yeterli ATP nin bulunması IV. Hücrede mitokondrinin olması durumlarından hangilerinin olması zorunludur? A) Yalnız I B) Yalnız IV

Soru 66: l. Tüm hücrelerde kalıtım materyalleri bulunur. ll. Kalıtım materyalleri, ana hücrenin bölünmesi ile oluşan yavru hücrelere aktarılır. lll. Hücre; yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının gerçekleştiği yerdir. Verilen bilgilerden hangileri tüm canlılar için ortaktır? A) Yalnız l B) Yalnız lI C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

C) II ve III D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

Soru 70:

Soru 73:

I. Endoplazmik retikulumda üretilen maddelerin depolanıp, paketlenmesi

Hücre zarında yer alan kanal ve taşıyıcı proteinler ile ilgili;

II. Glikolipit ve lipoprotein üretimi

I. Çift katlı lipit tabakasında alternatif geçiş yolları oluştururlar.

III. Lizozomların oluşumu Yukarıda verilen olayların tamamında görevli organel aşağıdakilerden hangisidir? A) Golgi aygıtı B) Mitokondri

II. Kanal proteinleri zar boyunca uzanan su kanallarıdır. III. Taşıyıcı proteinler taşıdıkları molekül ve iyonlara bağlanırlar ve şekil değiştirerek taşınmayı gerçekleştirir. ifadelerinden hangileri doğrudur?

C) Ribozom

A) Yalnız III

D) Kloroplast

B) I ve II

E) Peroksizom

C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 71: Soru 74: Aşağıdakilerden hangisi prokaryotlara ait bir özellik değildir? A) DNA, sitoplazmada serbest halde bulunur. B) Çekirdekleri yoktur. C) Zarlı organelleri yoktur. Buna göre a, b ve c için I. a’ da klorofil sentezi görülür

D) Tüm hayatsal olaylar sitoplazmada gerçekleşir. E) Ribozom gibi sentez yapan başka organelleri de bulunur.

II. Patatesin yeşermesi b olayına örnektir III. c’de karoten, ksantofil vb. birikimi olur verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II

Soru 75: l. Yalancı ayak ll. Kamçı

C) Yalnız III

lll. Mikrovillus

D) I ve II

lV. Kapsül

E) I, II ve III

Yukarıdaki yapılardan hangileri hücre zarında emilim yüzeyini artırmak için oluşturulur? A) Yalnız lll

Soru 72: Tatlı sularda yaşayan tek hücreli organizmalar hücre içerisine giren fazla suyu aşağıdaki organellerden hangisi ile hücre dışına atar?

B) l ve II C) l ve lll D) ll ve lll E) l, ll, lll ve lV

A) Lizozom B) Besin kofulu C) Kontraktil koful D) Golgi cisimciği E) Endoplazmik retikulum

Soru 76: Aşağıdakilerden hangisi hücre zarının görevlerinden değildir? A) Hücreyi korur. B) Hücreye şekil verir. C) Hücreye enerji verir. D) Sitoplazmanın dağılmasını önler. E) Madde alışverişini sağlar.

Soru 77:

Soru 81:

Hücre zarının biyokimyasal yapısı dikkate alındığında;

Hücrede bulunan organellerle ilgili;

I. Lipit

I. Tüm canlılarda ortak olarak bulunan bir tane organel çeşidi vardır.

II. Protein III. Karbonhidrat

II. Zar sistemine sahip organeller sadece ökaryot canlılarda bulunur.

verilen organik besinlerin hücre zarında bulunma oranı çoktan aza doğru nasıl olmalıdır?

III. Tek hücreli canlılarda mitokondri bulunmaz.

A) I, II ve III

verilenlerden hangileri yanlıştır?

B) II, I ve III

A) Yalnız I

C) I, III ve II

B) Yalnız II

D) II, III ve I

C) Yalnız III

E) III, I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

Soru 78: Hücrede gerçekleşen olaylardan hangisi hücre yüzeyini değiştirmez? A) Fagositoz

Soru 82: Aşağıdaki organellerden hangisi prokaryot ve ökaryot tüm hücrelerde bulunur?

B) Pinositoz

A) Lizozom

C) Endositoz

B) Ribozom

D) Ekzositoz

C) Koful

E) Difüzyon

D) Golgi E) Sentrozom

Soru 79: Aşağıda verilen organellerden hangisinde dehidrasyon tepkimesi gerçekleşmez? A) Ribozom

Soru 83: Ökaryot yapılı canlılarda bulunan mitokondri organeli ile ilgili;

B) Golgi cisimciği

I. Çift kat zar yapısına sahiptir.

C) Lizozom

II. Hücre içerisinde gece ve gündüz aktif olarak çalışır.

D) Endoplazmik retikulum E) Mitokondri

III. Çekirdek kontrolünde kendini eşleyebilir. IV. Enerji ihtiyacı fazla olan hücrelerde çok sayıda bulunur. V. Kendine ait DNA ve RNA bulundurur.

Soru 80: Tatlı sularda yaşayan bir hücreli canlılarda, hücrenin osmotik basıncını düzenleyen hangi yapı canlılığını devam ettirmesini sağlar? A) Ribozom B) Siller C) Kamçı D) Kontraktil koful E) Boşaltım kofulu

verilenlerden hangileri kloroplast organeli ile ortaktır? A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV D) I, III ve V E) I, II, III, IV ve V

Soru 84:

Soru 87: Aşağıdaki maddelerden hangisi koful oluşumu ile hücre içine alınır? A) Glikoz B) Su C) Vitamin D) Yağ asitleri E) Protein

Soru 88: Aşağıdaki organellerden hangisi RNA taşır? A) Ribozom B) Golgi C) Koful D) Sentrozom E) Lizozom Yukarıda prokaryot bir canlıya ait şekil verilmiştir. Bu şekilde belirtilen kısımlardan hangisi tüm canlı hücrelerde ortaktır? A) Çekirdek B) Pilus ve kamçı

Soru 89:

D) Ribozom

Başlangıçta ozmotik denge halinde olan bir hücrede protein sentezi artmaya başlamıştır. Bu durumda aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez?

E) Kapsül

A) Hücrenin emme kuvveti azalır.

C) Hücre duvarı

B) Hücreden dışarıya su çıkışı olur. C) Ribozom faaliyeti artar. Soru 85:

D) Hücrenin ozmotik basıncı azalır. E) Hücre dışarıdan su alır.

Peroksizom (Mikrocisimcikler) ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Hem bitki hem hayvan hücrelerinde bulunur. B) Çift katlı zarla çevrilidir.

Soru 90:

C) Yapısında 50’ye yakın enzim bulundurur.

l. Canlının yapı ve işlev birimi hücredir.

D) Hidrojen peroksiti su ve oksijene parçalar. E) Oksijen tüketimi gerçekleştirir.

ll. Canlılar bir ya da çok sayıda hücreden meydana gelmiştir. lll. Yeni hücreler, kendinden önce var olan bir hücrenin bölünmesi ile oluşur.

Soru 86: Zarlı organel taşımayan bir hücreyle ilgili hangi özelliği vurgulamış oluruz? A) Prokaryot yapılı olduğunu

Yukarıda verilen ifadelerden hangileri hücre teorisine aittir? A) Yalnız l B) Yalnız lI

B) Hücre çeperine sahip olduğunu

C) I ve II

C) Gelişmiş yapılı bir hücre olduğunu

D) II ve III

D) Hayvan hücresi olduğunu

E) I, II ve III

E) Mantar hücresi olduğunu

Soru 91:

İnsanlardaki lizozomlar, fagositoz yapmayan hücrelerde de aktif olabilir. Hücreler metabolik faaliyetlerinin sorunsuz geçebilmesi için bazı hücresel yapılarını yıkıp yeniden yapar. Hücresel yapıların kontrollü ve programlı şekilde yıkılması lizozomlar tarafından yapılır ve otofaji olarak bilinir. Otofaji ile ilgili ifadelerden; I. Otofaji sonucu hücresel yapılar yıkılamadığında lizozomal depolama hastalıkları ortaya çıkar

II. Otofaji sırasında hidrolitik enzimler hücre dışında etkinlik gösterir III. Otofaji olayında hidrolitik enzimler lizozomlarda üretilip sitoplazmaya gönderilir hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

CEVAPLAR: 1-C 2-C 3-A E 17-D 18-C 19-A 20-D D 33-C 34-E 35-D 36-E C 49-D 50-B 51-D 52-D E 65-E 66-E 67-A 68-E D 81-C 82-B 83-D 84-D

4-D 5-C 6-A 7-E 8-C 21-A 22-C 23-A 24-C 37-D 38-E 39-E 40-B 53-B 54-D 55-E 56-C 69-C 70-A 71-A 72-C 85-B 86-A 87-E 88-A

9-A 10-C 11-A 12-D 13-D 14-B 15-A 1625-C 26-E 27-D 28-C 29-C 30-B 31-E 3241-E 42-E 43-B 44-A 45-E 46-E 47-E 4857-E 58-A 59-D 60-D 61-C 62-A 63-C 6473-E 74-E 75-A 76-C 77-B 78-E 79-C 8089-E 90-E 91-A

Soru 1:

Soru 5:

l. Besin alması ll. Aktif hareket edebilmesi

Bir canlının embriyonik gelişim basamakları dikkate alındığında; aşağıdaki sınıflandırma basamaklarından hangisinde canlı özellikleri en son ortaya çıkar?

lll. Canlının kendini savunması

A) Âlem

Yukarıda verilen görevlerden hangileri sil, kamçı ve yalancı ayaklara ait ortak özelliklerdendir?

B) Sınıf

A) Yalnız I B) Yalnız II

C) Şube D) Familya E) Takım

C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 2: Protista âleminden olan algler bazı bölgelerde besin olarak kullanılmaktadır. Algler aşağıda verilen hangi özelliklerinden dolayı besin olarak kullanılmaktadır? A) Yüksek protein içermeleri B) Bol miktarda nişasta içermeleri

Soru 6: Aşağıda verilenlerden hangisi canlıların biyolojik süreçlere, ekonomiye ya da teknolojiye katkısına örnek olarak verilemez? A) Bazı bakterilerin arıtmada kullanılması B) Bazı bakterilere karşı antibiyotik üretilmesi C) Bazı arkebakterilerin metan gazı üretmesi D) Alglerin kozmetikte kullanılması E) Bitkilerin ahşap endüstrisinde kullanılması

C) Bol miktarda lipit içermeleri D) Bol miktarda enerji vermeleri E) İnorganik maddeleri depolamaları

Soru 7: I. İletim demetleri vardır.

Soru 3: Kontraktil kofulu aktif çalışan bir canlının yer aldığı âlem ve bulunduğu ortam hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) Bitki— Hipertonik B) Bitki –Hipotonik C) Protista—Hipotonik D) Arke — Hipertonik E) Protista— Hipertonik

II. Eşeysiz ve eşeyli üreyebilirler. III. Tohum oluşturamazlar. IV. Nemli ve ılık yerlerde yaşarlar. Yukarıda verilen özellikleri kapsayan bitki örneği hangisidir? A) Kara yosunu B) Çam C) Kiraz D) Ciğer otu E) Eğrelti otu

Soru 4: Arkeler ve bakterilerin genel özellikleri dikkate alındığında; I. hücre duvarına sahip olma II. halkasal DNA içerme III. prokaryot hücre yapısında olma yukarıda verilen özelliklerinden hangileri ortaktır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 8:

Soru 11:

Arkeler ve bakterilerin genel özellikleri dikkate alındığında;

Aşağıda ifade edilen özelliklerden hangisi, birbirinden farklı âlemlere ait iki canlının ortak özelliği olamaz?

I. Glikojen depo etme

A) Tek hücreli olma

II. Plazmit bulundurma

B) Prokaryot hücre yapısına sahip olma C) Hücre duvarı bulundurma

III. Prokaryot hücre yapısında olma

D) Fotosentez yapma

Yukarıda verilen özelliklerinden hangileri ortaktır?

E) Sinir sistemine sahip olma

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 12: Aşağıda verilen özelliklerden hangileri hem arkelerde hem de bakterilerde görülür? l. Hücre zarı

Soru 9: l. Aktif hareket ll. Kontraktil koful lll. Eşeyli üreme

ll. Peptidoglikan yapısındaki hücre duvarı lll. Ribozom lV. Yüksek G/S oranına sahip DNA taşıma A) Yalnız I B) Yalnız II

Yukarıdaki özelliklerden hangileri tatlı sularda yaşayan tek hücreliler için ortaktır?

C) I ve III

A) Yalnız I

E) II, III ve IV

D) I, II ve III

B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 13:

Soru 10: Bir insana, I. Verem aşısı yapıldıktan bir süre sonra verem etkeninin verilmesi II. Zatürre geçirmeden önce zatürre etkeninin verilmesi III. Grip hastalığı geçirdikten sonra grip etkeninin verilmesi uygulamalarından hangileri yapılırsa hastalanması beklenir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Tablodaki bilgilere göre A, B, C canlıları hakkında aşağıda verilen özelliklerden hangisi kesinlikle yanlıştır? A) A canlısı heterotrof beslenir. B) C canlısı prokaryot yapılıdır. C) B canlısı klorofile sahiptir. D) A canlısı fotosentez yapar. E) C canlısı endospor oluşturur.

Soru 14:

Soru 18:

Bakterilerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Tüm bakterilerde hücre çeperi bulunur. B) Konjugasyon sırasında plazmit adı verilen DNA parçası aktarılır. C) Fotosentez yapanlarda kloroplast bulunur. D) Bazı bakteriler zor şartlarda endospor oluşturur. E) Oksijenli solunum yapanlarda mezozom bulunur.

Arkelerle ilgili; I.

105 0C sıcaklıktaki yanardağ bacalarında yaşayabilirler.

II. Metan üreten arkeler için oksijen zehir etkisi yapar. III. Aşırı tuzlu ortamlarda yaşayabilirler. IV. Fotosentetik arkelerde klorofil vardır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve III B) I ve IV

Soru 15: Virüsler için,

C) II ve III D) II ve IV E) I, II ve III

I. Hücresel yapıları yoktur. II. Antibiyotiklerden etkilenirler. III. Mutasyona uğrarlar.

Soru 19:

İfadelerinden hangileri doğrudur?

Bakterilerin bazıları hasta olmamıza neden olurken,birçoğu da oldukça yararlıdır. Yararlı olan bakterilerden bazıları insan kalın bağırsağında vitamin de sentezler.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Bu vitaminler aşağıda verilenlerden hangileridir?

D) I ve III

A) B ve C

E) I, II ve III

B) A, B ve C C) A, D, E ve K D) B ve K E) A ve C

Soru 16: Aşağıdakilerden hangisi memeli canlı sınıfına ait bir özellik değildir? A) Akciğerlerinde alveol bulunur. B) Vücut örtüleri kıllıdır. C) İç gelişme görülür. D) Göğüs ve karın boşluğu arasında kaslı diyafram vardır. E) Olgunlaşmış alyuvarları çekirdeklidir.

Soru 20: Kemosentetik bir bakteri ile akasya çiçeği için; I. Ribozom organeli bulundurma II. Prokaryot hücre yapısında olma III. Ototrof olma IV. Kloroplast organelinde glikoz sentezleme özelliklerinden hangileri ortaktır?

Soru 17: Aşağıda verilenlerden hangisi mantarlar âleminin özelliklerinden biri değildir? A) Sporla üreme B) Selüloz hücre çeperi bulundurma C) Glikojen sentezleme D) Ökaryot yapılı olma E) Saprofit beslenme

A) I ve III B) I ve IV C) II ve III D) III ve IV E) I, III ve IV

Soru 21:

Soru 25:

Fungi âlemini (gerçek mantarlar) oluşturan canlılar ile ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi doğrudur?

Tarihte bilinen ilk sınıflandırmayı yapan Yunanlı bilim insanı Aristo'dur (M.Ö. 384-322).

A) Klorofilleri bulunduğundan fotosentez yaparlar.

l Aristo canlıları bitkiler ve hayvanlar olarak sınıflandırmıştır.

B) Prokaryort hücre yapısındadır. C) Çoğunlukla sporla ürerler. D) Kontraktil kofulları vardır. E) Hücre çeperleri bulunmaz.

ll Aristo hayvanları karada, suda ve havada yaşayanlar olarak sınıflandırmıştır. lll Aristo bitkileri, tohumlu ve tohumsuz olarak sınıflandırmıştır. lV Aristo yapay (ampirik) sınıflandırma yapmıştır.

Soru 22: Paramesyum, arke, papatya canlılarından; X :Prokaryot yapılı tek hücreli Y:Ökaryot yapılı tek hücreli

Yukarıda verilen bilgilerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I, II ve III D) I, II ve IV E) II, III ve IV

Z:Ökaryot yapılı çok hücreli olanlar aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Paramesyum: X, Arke: Y, Papatya: Z

Soru 26:

B) Paramesyum: Y, Arke: X, Papatya: Z

Canlıların sınıflandırılması ile ilgili ;

C) Paramesyum: Z, Arke: X, Papatya:Y

I. Yakın akraba olan türler, aynı familyada yer alır.

D) Paramesyum: X, Arke: Z, Papatya:Y E) Paramesyum: X, Arke: Y, Papatya: Z

II. Aynı türe ait canlılar, kendi aralarında üreyebilir. III. Aynı cinse ait canlılar, kesinlikle aynı sınıfta yer alır. IV. Türden aleme doğru gidildikçe analog organ sayısı artar.

Soru 23:

verilen yargılardan hangileri doğrudur?

Amip, Öglena (Kamçılı hayvan), Paramesyum (Terliksi hayvan), Plazmodyum (Sıtma Paraziti) gibi canlıların ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yalnız I

A) Kontraktil kofula sahip olmaları

D) II, III ve IV

B) Ökaryot hücre yapısına sahip olmaları

E) I, II, III ve IV

B) I ve II C) I, II ve IV

C) Fagositozla besin almaları D) Fotosentezle besin üretmeleri E) Çıplak gözle görülebilmeleri Soru 27: l. Atık metallerin zehirli özelliklerinin azaltılması Soru 24:

ll. Kalitesi düşük metallerin kullanılabilir hale getirilmesi

Canlılarda ortak özelliklerin azalması ve birey sayısının artması dikkate alınarak sıralama yapılırsa aşağıda verilenlerden hangisi doğru olur?

lll. Metallerle kirlenmiş suların temizlenmesi

A) Keseli memeli - Kanguru - Memeliler - Omurgalılar

Yukarıdakilerden hangileri arkelerin biyolojik ve ekonomik özelliklerindendir?

B) Omurgalılar - Kanguru - Keseli memeli - Memeliler

lV. Hayvan atıklarından biyogaz eldesi

C) Memeliler - Kanguru - Omurgalılar - Keseli memeli

A) Yalnız l

D) Kanguru - Keseli memeli - Memeliler - Omurgalılar

B) Yalnız ll

E) Kanguru - Omurgalılar - Keseli memeli - Memeliler

C) ll ve lll D) l, lll ve lV E) l, ll, lll ve lV

Soru 28:

Soru 32:

Aynı takıma ait olduğu bilinen iki canlı için,

Protista ve bakterilere ait türlerde;

I. Aynı sınıf, aynı şube ve aynı âleme sahiptirler.

l. Mitokondri

II. Aynı tür olabilirler.

ll. Plazmit

III. Farklı cinse ait olamazlar.

lll Ribozom

İfadelerinden hangileri yanlıştır?

lV.Nükleik asit

A) Yalnız I

yapılarından hangileri ortak olarak bulunur?

B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I,II ve III

A) Yalnız III B) I ve II C) III ve IV D) I, II ve III E) II, III ve IV

Soru 29: I. Enzim sentezlemesi

Soru 33:

II. Aktif hareket yapması

Yapay sınıflandırma yapılırken;

III. Çürümüş atıklar üzerinde beslenebilmesi

l. Canlının dış görünüşüne bakılır.

Yukarıda verilen olaylardan hangileri bakterinin dış ortama enzim salgıladığını kesin olarak ispatlar?

ll. Kökenleri farklı, görevleri aynı organlara bakılır.

A) Yalnız I

lll. Kökenleri aynı görevleri farklı organlara bakılır.

B) Yalnız II

Yukarıdaki ifadelerinden hangileri doğrudur?

C) Yalnız III

A) Yalnız I

D) I ve III

B) Yalnız lll

E) II ve III

C) l ve II D) I ve IIl E) I, II ve lll

Soru 30: Aşağıdakilerden hangisi homolog organlara örnek verilir? A) Kelebeğin kanadı, balinanın yüzgeci B) Yarasanın kanadı, insanın kolu

Soru 34:

D) Atın ön bacağı, karıncanın bacağı

Çevre kirliliğinin engellenmesinde özellikle bakteri, alg ve mantar gibi biyolojik canlıların kullanılmasının önemi aşağıdakilerden hangileridir?

E) Tavşanın bacağı, çekirgenin bacağı

l. Uygulanmasının kolay olması

C) Köpek balığının yüzgeci, arının kanadı

ll. Uygulanmasının ekonomik olması Soru 31: Aşağıda verilen özelliklerden hangisi mantarlar âleminin özelliklerinden biri değildir?

lll. Uygulandığında çevreye zararsız olması A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

A) Sporla üreme

D) II ve III

B) Selüloz hücre çeperi bulundurma

E) I, II ve III

C) Glikojen sentezleme D) Ökaryot yapılı olma E) Saprofit beslenme

Soru 35: Bitkilerde görülen

l. Otsu özellik ll. Paralel damarlı yaprak lll. Kambiyum bulundurma lV. Kazık kök

Soru 38: HIV virüsü insanda AIDS hastalığına neden olmaktadır. l. Bağımsız yaşam döngüsüne sahip olması ll. Olumsuz şartlarda kristal halinde korunması lll. Hızlı mutasyon göstermesi Bu virüsün tedavisinde kesin sonuç alınamamasının nedeni yukarıdakilerden hangileridir? A) Yalnız I

B) Yalnız III C) I ve II

özelliklerinden, tek ve çok yıllık bitkilere ait olanlar aşağıda verilenlerden hangisinde doğru sınıflandırılmıştır?

D) II ve III E) I, II ve III

A) Tek yıllık: I,II, lII,IV Çok yıllık: I,II, lII,IV B) Tek yıllık: l, lV

Çok yıllık: ll, lll

C) Tek yıllık: l,II, lV D) Tek yıllık: IIl, lV

Çok yıllık: ll, lll Çok yıllık: l, lV

E) Tek yıllık: II, lII

Çok yıllık: l, lV

Soru 39: Sınıflandırma biliminin geliştirilmesiyle, I. Canlıların ortak özelliklerinin belirlenmesi

II. Canlıların birbirlerinden farklı özelliklerinin ortaya çıkarılması Soru 36: Mantarlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Klorofil içerme

III. Canlı çeşitliliği hakkında veri toplanması

B) Nişasta depolama

A) Yalnız I

C) Kitin yapılı hücre duvarı bulundurma

B) Yalnız II

D) Gerçek kökleriyle topraktan su alma

C) I ve II

E) Mineral sentezleme

D) I ve III

sonuçlarından hangileri hedeflenmektedir?

E) I,II ve III

Soru 37: Ortak bir atadan gelen yapı ve işlev bakımından benzer özellikler taşıyan ve doğal koşullarda çiftleştiklerinde kısır olmayan yavrular verebilen bireyler topluluğuna tür denir. Türden aleme gidildikçe meydana gelen değişimlerle ilgili verilenlerden hangisi doğru değildir?

A) Birey sayısı artar. B) Canlı çeşitliliği artar. C) Gen çeşitliliği azalır. D) Protein benzerliği azalır. E) Genetik benzerlik azalır.

CEVAPLAR: 1-B 2-A 3-C 4-E 5-D 6-B 7-E 8-E 9-C 10-B 11-E 12-C 13-D 14-C 15-D 16E 17-B 18-E 19-D 20-A 21-C 22-B 23-B 24-D 25-B 26-E 27-E 28-B 29-C 30-B 31-B 32C 33-C 34-E 35-A 36-C 37-C 38-B 39-E

Soru 1:

Soru 3:

Bitkilerde vejetatif çoğalmanın yaygın bir şekilde gözlenmesi;

• Hücre döngüsünün kontrolünün bozulması K,

I. fotosentez yeteneklerinin yüksek olması, II. Büyüme bölgesindeki hücrelerin bölünme limitinin olmaması, III. tohum üretme yeteneklerinin yüksek olması verilenlerin hangilerinden dolayıdır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

• K hücrelerinin kan ve lenf yoluyla diğer dokulara yayılması L olarak tanımlanır. Buna göre, I. K kanser durumunu ifade etmekte olup kontrolsüz hücre çoğalması şeklinde belirti verir. II. L metastaz olup tümör oluşumu vücudun farklı bölgelerinde de olabilmektedir. III. L’nin önlenmesindeki en etkili yöntem tümörlü dokunun ameliyatla çıkarılmasıdır.

D) I ve II

verilenlerden hangileri doğrudur?

E) II ve III

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Soru 2:

D) I ve II E) I, II ve III

Soru 4: Bir bitkiye ait; I. embriyo, II. organ, III. hücre yapılarının hangileri doku kültürü yöntemiyle geliştirilip yeni bir bitkinin oluşmasına neden olabilir? Aşılama yöntemi yukarıda şematize edildiği şekilde gerçekleşmektedir. Şekil incelendiğinde, I. K, aşı, L ise anaçtır.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

II. B bitkisinin kalıtsal yapısı değişir. III. A bitkisinin üremesi sağlanmış olur. ifadelerinden hangileri doğru olur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

Soru 5: Mitoz hücre bölünmesiyle, I. Kromozom sayısının nesiller boyunca korunması sağlanmış olur. II. Genetik özelliklerin değişmeden yavru hücrelere aktarılması sağlanır. III. Eşeysiz üremeyle canlıların çoğalması sağlanır. verilenlerden hangileri gerçekleşir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III

Soru 6:

Soru 8:

Kabuksuz deniz salyangozu denizlerde yaşayan hermafrodit bir canlıdır.

Mayoz II ve mitoz hücre bölünmeleri karşılaştırıldığında;

Buna göre bu canlıyla ilgili olarak; I. İki cinsiyete ait üreme organı vardır II. Hem sperm hem yumurta oluşturur. III. Genetik çeşitliliği artırmak için kendi türünün başka bireyleri ile döllenmeyi tercih eder.

I. kromozomların ekvator düzleminde yan yana sıralanması, II. öncesinde DNA replikasyonunun gerçekleşmesi, III. kardeş kromatitlerin anafaz evresinde ayrılması verilenlerden hangilerinin ortak olmadığı söylenir? A) Yalnız I

verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I

B) Yalnız II

B) Yalnız II

C) Yalnız III

C) I ve II

D) I ve II

D) II ve III

E) II ve III

E) I, II ve III

Soru 9: Soru 7:

Mitoz hızı canlılarda farklı olduğu gibi aynı canlının farklı dokularında da değişkenlik gösterir. Bitkilerin kök, gövde ve dal uçlarında bulunan meristem dokusu hücreleri çok hızlı mitoz geçirirken, diğer dokuların çoğu hiç bölünmez. Hayvanlarda epitel doku hızlı bölünürken, kemik hücreleri çok yavaş bölünür. Canlı yaşlandıkça mitoz hızı da azalır. Mitoz, embriyo ve gençlik döneminde en hızlıdır. Yetişkinlik döneminde sabit hızla devam eder. Yaşlanma başlayınca mitoz hızı da düşer. Verilen bilgilere göre;

Hayvansal bir hücrede farklı zaman dilimlerinde gerçekleşen DNA miktarınadki değişim aşağıdaki grafikte gösterilmiştir. (Sadece çekirdek DNA 'sı dikkate alınmıştır.) Buna göre t1, t2, t3 ve t4 zaman aralıklarında gerçekleşen olaylar ile ilgili olarak,

I. Yaşlı insanların yaralarının geç iyileşmesi mitoz hızı ile ilgilidir. II. Hayvanlarda gelişim süreci boyunca mitoz hızı azalır. III. Bitkilerde meristem doku hücrelerinin mitoz hızı, diğer dokulardan yüksektir.

I. t1 aralığında hücre mitoz bölünme yapmıştır.

İfadelerinden hangileri doğrudur?

II. t2 Mayoz II sırasındaki kromatit değişimine bağlı olarak gerçekleşmiştir.

A) Yalnız I

III. t3’ten önce çekirdek DNA’sı replikasyon yapmıştır.

C) I-III

IV. t4 zaman aralığında hücre döllenmiştir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve IV D) II ve III E) I, III ve IV

B) I-II D) II-III E) I- II- III

Soru 10: 2n = 2m gr kromozom ağırlığına sahip bir hücrenin, • İ = interfaz • M = mitoz • S = sitokinez süreçlerindeki kromozom ağırlığı değişimi aşağıdaki grafiklerin hangisinde verilmiştir?

D) E)

A) B)

C)

Soru 11: Aşağıda verilen hücrelerin mayoz geçirmesiyle en fazla gamet çeşidi hangisinden oluşur? (Crossover’in gerçekleştiği düşünülecektir.)

E)

Soru 12: A)

Bir bitkinin doku kültürü yöntemiyle çoğaltılması sürecinde; I. bölünme yeteneğini yitirmiş hücrelerden kallus oluşturmaya çalışma, II. kallusun gelişebilmesi için sentetik oksin ve sitokinin hormonlarını verme, III. kallusun geliştiği ortama glikoz, vitamin gibi besleyici maddeleri ekleme işlemlerinden hangileri yapılmalıdır? A) Yalnız I

B)

B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Soru 13: Adli tıp uygulamalarında olay yerinden elde edilen saç, tırnak, deri vs. gibi kalıntılar yardımıyla suçluların tespiti yapılabilmektedir. C)

Yukarıda anlatılan durum seçeneklerden hangisinin sonucudur? A) Vücut hücrelerinin tamamının mitoz bölünmeler sonucu oluşması B) Aynı bireyin saç ve tırnak yapılarında farklı DNA’ların bulunması C) Bir bireyin vücut hücrelerinin tamamında farklı genetik bilgilerin oluşması D) Saç, tırnak, deri gibi yapılarda diğer vücut hücrelerinden farklı olan genlerin bulunması E) Saç, tırnak, deri gibi yapılarda bireyin özellikleri ile ilgili ikişer adet genin yer alması

D)

Soru 14:

Soru 17:

Mitoz bölünmeyle büyüme ya da çoğalma sağlanırken, sadece mayoz bölünmeyle;

İnterfaz sürecinde bulunan bir hücre için,

I. çoğalma, II. gamet oluşturma, III. büyüme, IV. döllenme

I. Kromozom sayısı iki katına çıkar. II. Hacim ve yüzeysel olarak büyüme gözlenir. III. Protein sentezi ve ATP tüketim hızı yüksektir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız II

verilenlerden hangileri sağlanır?

B) Yalnız III

A) Yalnız I

C) I ve II

B) Yalnız II

D) II ve III

C) I ve III

E) I, II ve III

D) II ve IV E) I, III ve IV Soru 18: Soru 15: Farklı canlıların üremesi ile ilgili; I. erkek arılarda sperm oluşması, II. fasülye tohumunun çimlenmesi, III. dişi farede yumurta oluşumu olaylarından hangilerinde krossing over meydana gelir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Mayoz bölünme geçirmekte olan bir hücreye ait mikroskop görünümü yukarıda verildiği gibidir.

D) I ve II

Buna göre bu hücre ve bölünme evresiyle ilgili olarak,

E) I ve III

I. Altı çift homolog kromozoma sahiptir. II. Birinci mayozun anafaz evresindedir.

Soru 16: Üreticiler istenilen özelliğe sahip bir meyve ağacı üretiminde,tohumla üretim yerine çelikle üretimi tercih etmektedir.Tohumla üretimin ön basamağı olan mayoz bölünmede gerçekleşen hangi olay üreticiyi buna itmektedir? A) Mutasyonlar B) Sitokinez C) Döllenme D) Kromatitlerin birbirinden ayrılması E) Kromozomların şansa bağlı olarak kutuplara çekilmesi

III. Bölünme tamamlandığında üç kromozomlu gametler oluşur. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 19:

Soru 22: Eşeyli üreme ile oluşan iki kardeşin tek yumurta ikizleri dışında genetik yapıları aynı olmaz Bu duruma neden olarak; I. Sperm ve yumurtanın aynı sayıda kromozom taşıması II. Sperm ve yumurtanın sitoplazma miktarının farklı olması III. Bir spermin rastgele bir yumurtayı döllemesi IV. Homolog kromozomların farklı kutuplara bağımsız olarak taşınması

Mitoz bölünmenin belirli bir evresinde mikroskop görüntüsü verilen şekildeki gibi olan hücre için; I. 2n = 6 kromozomludur.

verilenlerden hangileri söylenebilir? A) I ve II B) II ve III

II. Bölünme sonrası n = 3 kromozomlu hücreler oluşur.

C) III ve IV

III. Anafaz evresi gerçekleşmektedir.

D) I, II ve III

ifadelerinden hangileri doğrudur?

E) II, III ve IV

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III

Soru 23: Hücreler; I. sitoplazmanın çekirdeğin yönetemiyeceği kadar büyümesi, II: hücre yüzeyinin hücre için gerekli madde alışverişine yeterli olmaması,

Soru 20:

III. çok hücreli canlılarda çeşitli hormonların etkisi,

AABBDDRR genotipli bireyin oluşturacağı gamet çeşidi X ise, aşağıdakilerden hangisinin mayozuyla X+1 çeşit gamet meydana getirebilir?

verilenlerinden hangilerinin etkisiyle bölünme geçirir?

A) MMtt

B) I ve II

B) MMTT

C) I ve III

C) MMTt

D) II ve III

D) MmTt

E) I, II ve III

A) Yalnız I

E) mmtt

Soru 24: Soru 21: Mayoz bölünmenin Profaz - I evresinde 12 tetrat oluşturan hayvansal bir organizmanın kas hücresindeki kromozom sayısı kaçtır?

Aynı türe ait bireylerin benzerlikleri olmasına rağmen bazı farklılıklara da sahiptir. Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi bu farklılıklara sebep olan bir olay değildir?

A) 6

A) Homolog kromozomların bağımsız dağılımı

B) 12

B) Mayozda cross-over gerçekleşmesi

C) 24

C) Yumurta ve spermin rastgele döllenmesi

D) 36

D) Kalıtsal devamlılığın sağlanması

E) 48

E) Genetik materyalde meydana gelen mutasyonların görülmesi

Soru 25:

Soru 27:

Mitoz bölünme sonucu meydana gelen aynı canlıya ait iki hücrede

Aşağıda bazı karakterlere ait alel genler verilmiştir.

I. Çekirdekte bulunan DNA miktarı

I. AA Bb Cc dd II. Aa Bb Cc Dd

II. Kromozom sayısı

III. aa bb cc DD

III. Organel sayısı

IV. Aa bb cc Dd

IV. Sitoplazma miktarı

V. Aa Bb CC DD

verilenlerden hangileri kesin olarak aynıdır? A) Yalnız I B) I ve II

Buna göre mayoz bölünme sonucu oluşturabilecekleri gamet çeşitliliği en fazla olan verilenlerden hangisidir? A) I

C) I, II ve III

B) II

D) II, III ve IV

C) III

E) I, II, III ve IV

D) IV E) V

Soru 26: Soru 28: Partenogenezle çoğalma aşağıda verilen canlılardan hangisinde görülmez? A) Eğrelti otları B) Bal arıları C) Su pireleri 2n kromozomlu bir hücrenin farklı bölünmeler sırasındaki kromozom sayısı değişimi yukarıdaki grafikteki gibidir.

D) Yaprak bitleri E) Kamçı kuyruklu kertenkele

Buna göre a, b ve c için seçeneklerden hangisi doğru olur? a

b

c

A) Mitoz

Mayoz I

Mayoz II

B) Mitoz

Mayoz II

Mayoz I

C) Mayoz II

Mayoz I

D) Mayoz II

Mitoz

E) Mayoz I

Mayoz II

Mitoz Mayoz I Mitoz

Soru 29: Hücre bölünmesi sırasında karyokinezin görüldüğü ama sitokinezin gerçekleşmediği gözlenmiş ise, oluşacak yeni hücrelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru olur? A) Bölünme sonrası çok çekirdekli hücre oluşur B) Her biri tek çekirdekli az miktarda sitoplazma içeren hücreler oluşur. C) Sitoplazma miktarı ve çekirdek sayıları farklı olan çok sayıda hücre oluşur D) Oluşacak hücrelerin yarısı çekirdekli yarısı çekirdeksiz olur. E) Oluşacak hücrelerin hiçbirinde çekirdek bulunmaz.

Soru 30:

Soru 33: Bir araştırmacı çimlenmiş soğan kökünden elde ettiği kesiti aseto - karmin çözeltisi ile boyamış ve hazırlanan preparatı mikroskop altında incelemeye başlamıştır. Buna göre bu araştırmacı ikili şekilde verilen aşağıdaki evrelerden hangisinde birbirinin tersi olan olayları gözlemler? (Aseto - karmin, kromatit ve kromozomları boyar.) A) Profaz - Metafaz

Yukarıda mayoz geçirmekte olan 2n=4 kromozomlu bir hücre şekli verilmiştir. I. Eşlenmiş homolog kromozomlar bir araya gelerek tetrat oluşturur. II. Kromozomlar hücrenin ekvator düzleminde yan yana dizilir. III. Homolog kromozomun kardeş olmayan kromatitleri arasında parça değişimi olur. IV. Çekirdekçik kaybolur ve çekirdek zarı parçalanır. Numaralarla verilen olaylardan hangileri şekilde verilen evrenin bir önceki evresinde gerçekleşen olaylardır?

B) Metafaz - Anafaz C) Profaz - Telofaz D) Telofaz - Metafaz E) Anafaz - Telofaz

Soru 34: Mitoz bölünmede kalıtsal çeşitlilik oluşmamasının temel nedeni seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir? A) Sitokinez sonrasında iki hücrenin oluşması

A) I ve II B) I, II ve III C) II, III ve IV D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV

Soru 31: Mayoz bölünmenin birinci profaz evresinde 40 kromatit gözlendiğine göre, bölünen hücre bölünme öncesi kaç kromozoma sahiptir? A) 4 B) 8

B) Profaz evresinde kromozomların iğ ipliklerine tutunması C) İnterfaz evresinde replikasyon ile DNA miktarının iki katına çıkması D) Anafaz evresinde kardeş kromatitlerin birbirinden ayrılması E) Metafaz evresinde kromozomların ekvatoral düzlemde sıralanması

Soru 35: Bitki ve hayvan hücrelerinin mitoz bölünmesi; I. DNA’nın replikasyon şekli, II. iğ ipliklerinin oluşum şekli,

C) 10

III. sitoplazmanın bölünme şekli

D) 20

verilenlerin hangilerinden dolayı farklılık göstermez?

E) 40

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Soru 32: Bazı bitkilerde yan dalların uçları bitkiden ayrılmadan toprakla örtülüp gelişmeye bırakılabilir. Bu durumda toprağın altında kalan dallar yeni kökler oluşturarak gelişmeye başlar. Yan dalların gelişimi yeterli düzeye ulaştığında ana bitkiden kesilerek ayrılma gerçekleşir. Üreme şekli yukarıdaki gibi olan vejetatif yöntem seçeneklerin hangisindeki ile adlandırılır? A) Aşılama B) Daldırma C) Çelikleme D) Rizomla çoğalma E) Sürünücü gövdeyle çoğalma

D) I ve II E) II ve III

Soru 36:

Yukarıda şematize edilen kromozom yapısı incelendiğinde a, b ve c için aşağıdakilerden hangisi yanlış olur? A) Hücrede kromozom sayısı kadar b bulunur. B) a kardeş kromatitler olup genetik yapıları aynıdır C) b sentromer bölgesi olup sadece hayvansal hücrelerde bulunur. D) c kromatitlerin iğ ipliğine tutunmasını sağlayan kinetokordur. E) Hücrede kromozom sayısının iki katı kadar a bulunur.

Soru 38:

Mayoz I’in profaz evresindeki kromozomları temsil eden şekilde harflerle gösterilen yapılar için, I. a1 ve a2 kardeş kromatitlerdir. II. b sinapsisi ifade eder. III. c1 ve a2 arasında cross over gerçekleşebilir. IV. d tetrat yapısıdır. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I

Soru 37: Vejetatif üreme, tarımsal değeri olan bitkilerin kısa sürede ve mevcut genetik özelliklerini bozmadan üretilmesi açısından son derece önemlidir.

B) Yalnız III C) II ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

Buna göre I. Çelikleme yöntemi ile yeni bir asma bitkisi elde edilmesi II. Ayva çekirdeğinden yeni bir ayva bitkisi elde edilmesi III. Daldırma yöntemi ile yeni bir ahududu bitkisinin elde edilmesi IV. Yer elmasının depo organı olan yumru gövdesinden yer elması bitkisinin elde edilmesi yukarıda verilenlerden hangileri vejetatif üremeye uygun bir yöntem değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) I, II ve IV E) II ve IV

Soru 39: İnsan vücudunda bulunan hücrelerin bölünme hızı farklılık gösterir. Bazı hücreler sürekli bölünürken bazı özelleşmiş hücreler bölünme yeteneğini kaybetmiştir. Buna göre I. Gözde retina hücresi II. Karaciğer hücresi III. Bağırsak epitel hücresi IV. Olgun alyuvar hücresi yukarıda verilen hücrelerden hangileri bölünemez? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve IV D) II ve III E) II, III ve IV

Soru 40:

Soru 44:

Bir üretici aşağıda verilen yöntemlerden hangisini kullanarak kalıtsal yapısı farklı olan bitkileri üretebilir? A) Yer elmasından elde ettiği yumru gövdenin toprağa ekilmesiyle B) Sarımsak dişlerinden birinin ayrıştırılıp toprağa ekilmesiyle C) Menekşeden koparılan yaprağın saksıya ekilmesiyle D) Kayısıdan alınan dalın başka bir ağaca aşılanmasıyla E) Elmadan elde edilen tohumun toprağa ekilmesiyle

I. İğ iplikleri kaybolur. II. Kardeş kromatitler birbirinden ayrılır. III.Kromozomlar incelip uzayarak kromatin halini alır.

Soru 41: Mitoz ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Mitoz bölünme sonucu oluşan yavru hücrelerin kromozom sayısı ana hücre ile aynıdır.

IV. Kromozomlar hücrenin ekvator düzleminde tek sıra halinde dizilir. Yukarıda verilen olaylardan hangileri şekilde verilen mitoz evresinden bir sonraki evrede gerçekleşir?

B) Mitoz bölünme tek hücreli canlılarda sayı artışı ve üremeyi sağlar.

A) I ve II

C) Yüksek yapılı canlılarda büyüme, gelişme ve onarım mitoz bölünme ile gerçekleşir.

C) II, III ve IV

D) Mitoz bölünme bitki ve hayvan hücrelerinin tümünde gözlenir.

E) I, II, III ve IV

B) I ve III D) I, III ve IV

E) Mitoz bölünme ile oluşan bireylerde kalıtsal çeşitlilik ancak mutasyon sonucu ortaya çıkabilir. Soru 45: Mayoz sırasında gerçekleşen Soru 42: Hücre döngüsü G1, G2 ve M kontrol noktalarında “dur” ya da “devam et” sinyalleri ile denetlenir. Buna göre bir hücrenin mitozu sırasında aşağıdakilerden hangisi “dur” sinyalinin verilmesine neden olur? A) Kromozomlar ekvatoral düzleme sıralanmamışsa B) Ortamda yeterli besin ve büyüme faktörü bulunuyorsa C) DNA hasarsız bir şekilde eşlenmişse D) Hücre uygun büyüklüğe ulaşmışsa E) İğ iplikleri kromozomlara tutunmuşsa

I. Krossing over II Tetrat oluşumu III. Kromatit ayrılması IV. Homolog kromozomların ratgele ayrılması olaylarından hangileri metafaz I evresinden önce gerçekleşir? A) I ve II B) I, II ve III C) III ve IV D) I, II ve IV E) I, II, II ve IV

Soru 43: Mayoz bölünme süresince bazı olaylar farklı evrelerde tekrarlanır. Aşağıdakilerden hangisi tekrarlanan olaylara örnek gösterilebilir?

Soru 46:

A) DNA eşlenmesi

Bal arılarının partenogenezi sırasında gözlenen, olaylarından hangisi gerçekleşirken genetik çeşitlenme söz konusu olur?

B) Tetrar oluşumu

A) Erkek arıdan spermlerin oluşması

C) Krossing over meydana gelmesi

B) Zigotun özel beslenmesi ile kraliçe arının oluşması

D) Sitoplazma bölünmesi

C) Döllenmemiş yumurtanın gelişmesiyle erkek arının oluşması

E) Homolog kromozomların ayrılması

D) Zigotun polen ile beslenmesi sonucu kısır işçi arının oluşması E) Kraliçe arıdan yumurtaların oluşması

Soru 47:

Soru 50:

Kanserin tedavi edilmesinde;

Mitoz çekirdek bölünmesi ile ilgili

I. radyoterapi yöntemiyle yüksek enerjili ışınlar verilmesi,

- Çekirdek zarı erir, çekirdekçik kaybolur.

II. kemoterapi yöntemiyle ilaç uygulanması,

- Sentriyoller zıt kutuplara doğru hareket eder.

III. iyi huylu tümörlerin ameliyatla alınması

- Sentriyoller tarafından iğ iplikleri oluşturulur.

yöntemlerinden hangileri kullanılır?

- Kromatin iplikler bu evrede kısalıp kalınlaşarak kromozom adını alır.

A) Yalnız I B) I ve II

verilen özellikler hangi evrede gerçekleşir?

C) I ve III

A) İnterfaz

D) II ve III

B) Profaz

E) I, II ve III

C) Metafaz D) Anafaz E) Telofaz

Soru 48: Aşağıda verilen hücre döngüsünün evreleri ve bu evrelerde gerçekleşen olaylar incelendiğinde hangisinin doğru olduğu söylenir? Bölünmeye hazırlık A) İnterfaz B)

Çekirdek

Sitoplazma

bölünmesi

bölünmesi

Sitokinez

G2

G2

Sitokinez

G1

C) İnterfaz

Karyokinez

D) G1

S

E) Karyokinez

Sitokinez Karyokinez

İnterfaz

G1

Soru 49: Mitoz bölünme sonrasında oluşan hücrelerle ana hücre arasında, verilenlerden hangisi mutasyonun olduğuna dair kesin kanıt oluşturur? A) Sitoplazma miktarının farklı olması B) Hücre büyüklüklerinin farklı olması C) Organel sayılarının farklı olması D) Aktif genlerin farklı olması E) Genetik materyalin farklı olması

Soru 51: Ökaryot bir hücrenin bölünmesi esnasında meydana gelen aşağıdaki olayların hangisine bakarak bölünmenin mayoz olduğunu anlarız? A) DNA eşlenmesi B) Kardeş kromatitlerin ayrılması C) Çekirdek zarının kaybolması D) İğ ipliklerinin oluşması E) Homolog kromozomların farklı kutuplara çekilmesi

Soru 52:

Soru 54: Aşağıda verilen canlılardan hangisinde rejenerasyonla çoğalma gözlenir? A) Uğur böceği B) Kertenkele C) Planarya D) Ahtapot E) Ağaç kurbağası

Soru 55: Eşeyli üreme ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Tür içinde çeşitlilik sağlanır. B) Farklı canlılarda farklı şekillerde gerçekleşebilir. C) Yeni oluşan bireylerin çevreye uyum yeteneklerini artırır. D) Tüm canlı türlerinde görülür E) Yeni gen kombinasyonlarının oluşumunu sağlar Yukarıda bal arılarında gerçekleşen üreme şematize edilmiştir. Buna göre I. Erkek arıların genetik yapısı farklıdır.

Soru 56:

II. Yumurta ve spermler mayozla oluşur.

Aşağıda verilenlerden hangisi hücre döngüsünün interfaz evresinde meydana gelmez?

III. Döllenme sonucu oluşan bireyler dişidir.

A) Organellerin sayıca çoğalması

IV. Kraliçe ve işçi arılar partenogenez sonucu oluşur. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I

B) Hücre solunumu C) İğ ipliklerinin kromozomlara bağlanması D) DNA ‘nın eşlenmesi E) Protein sentezi

B) I ve II C) I ve III D) II ve IV E) II, III ve IV

Soru 57:

Soru 53: Canlılarda gerçekleşen mayoz hücre bölünmesinde genetik çeşitliliği artıran olaylar aşağıdakilerden hangisinde birlikte doğru olarak verilmiştir? A) Mayoz I’de homolog kromozomların rastgele ayrılması – İnterfazda DNA’nın kendini eşlemesi B) Mayoz I’de kromozomlar arasında parça değişimi – Mayoz I’de homolog kromozomların rastgele ayrılması

Yukarıdaki şekilde mayoz bölünmeye ait evreler karışık olarak verilmiştir. Bu evrelerin gerçekleşme sırası aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

C) İnterfazda DNA’nın kendini eşlemesi - Mayoz I’de kromozomlar arasında parça değişimi D) Döllenmeye katılan gametlerin rastgele birleşmesi – Bölünme sırasında iğ ipliklerinin oluşması

A) I, II, V, III ve IV

E) Mayoz I’de homolog kromozomların rastgele ayrılması – Kromozomların ekvatoral düzlemde dizilmesi

C) II, IV, III, I ve V

B) II, I, V, III ve IV D) III, II, I, V ve IV E) IV, III, II, I ve V

Soru 58:

Soru 60:

Çoğalmasını bölünme yoluyla yapan bir organizma için, I. Tek hücrelidir. II. Ortam koşullarına dayanıklı bireyler oluşturur. III. Bölünmesi sadece mitoz bölünmeyle olur. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

Soru 59: Bu evrelerden hangisi mitoz sırasında gözlenemez? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IV D) I, II ve IV E) II ve III

Soru 61: Buna göre hayvansal bir hücrede; • DNA miktarının iki katına çıktığı (a), • İğ ipliği ve kromozomların oluştuğu (b), • Boğumlanma ile sitoplazmanın bölündüğü (c) evreler seçeneklerin hangisinde doğru eşleştirilmiştir? İnterfaz -

Karyokinez

-

Sitokinez

A)

a

b

c

B)

a

c

C)

b

a

c

D)

b

c

a

E)

c

b

b

a

1. deney sonrasında hücrenin bölünmediği, 2. deney sonrasında ise hücrenin bölündüğü gözlendiğine göre, hücre bölünmesi için gerekli olan unsur aşağıdakilerden hangisidir? A) Sitoplazmanın hacimsel genişlemesi B) Hücre zarının yüzeysel artışı C) Çekirdeğin bölünme emrini vermesi D) Çekirdeğin sitoplazma üzerindeki etkisini yitirmesi E) Hücredeki hacim/yüzey oranının bozulması

Soru 62: 2n = 2 kromozomlu bir hücre için aşağıda verilen evrelerden hangisi mitoz bölünmenin metafazını ifade eder?

E)

Soru 63: A)

• Deniz yıldızında vücuttan kesilen parçanın yeni bir birey oluşturması • Bira mayasının üzerinde tomurcuk yapısının oluşması • Plazmodyum sporlarının kan hücresi içerisinde çoğalması Farklı canlılara ait yukarıda verilen durumlarla ilgili seçeneklerdeki ifadelerden hangisinin ortak olduğu söylenir? A) Mitoz temeline dayanması B) Genetik farlılıklara yol açması C) Gamet oluşturulması D) Canlıların üreme organlarında gerçekleşmesi

B)

E) Değişen çevre koşullarına dirençli bireylerin meydana gelmesi

Soru 64: Kromozom sayısının nesiller boyunca sabit kalması durumu; I. mitoz bölünme, II. mayoz bölünme, III. DNA replikasyonu, C)

IV. döllenme verilenlerden hangi ikisinin gerçekleşmesi ile sağlanır? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

D)

Soru 65:

Soru 68:

Yukarıda hücre döngüsünün evreleri şematize edilmiştir.

Yukarıdaki şekilde mitoza ait evreler karışık olarak verilmiştir.

Buna göre numaralı bölümlerden hangileri interfazı ifade eder?

Bu evrelerin gerçekleşme sırası aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) I - II - III

A) I, II, IV ve III

B) I - II - V

B) I, IV, III ve II

C) II - III - IV

C) II, IV,III ve I

D) II - IV - V

D) III, II, I ve IV

E) III - IV - V

E) IV, III, II ve I

Soru 66:

Soru 69:

2n = 26 kromozomlu bir hücre peş peşe üç mitoz geçirirse, a) Bölünme sonrası oluşacak hücre sayısı b) Bölünme sonrası oluşan hücrelerin kromozom sayısı değerleri seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir?

A) 2

26

Mitoz bölünme sırasındaki mikroskop görünümleri şematize edildiği gibi olan hücre için bu evrelerin gerçekleşme sırası aşağıdakilerden hangisinde belirtilmiştir?

B) 4

26

A) I - II - III - IV

a

b

C) 8

26

B) I - III - II - IV

D) 8

13

C) III - I - II - IV

E) 4

13

D) IV - II - III - I E) IV - III - II - I

Soru 67: Canlılar mitoz hücre bölünmesi ile; I. çoğalma, II. büyüme-gelişme, III. kalıtsal çeşitlilik verilenlerden hangilerini gerçekleştirebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

CEVAPLAR: 1-B 2-D D 18-D 19-E 20-C C 34-D 35-A 36-C E 50-B 51-E 52-C B 66-C 67-D 68-B

3-D 21-C 37-B 53-B 69-B

4-E 5-E 6-E 7-C 8-B 22-C 23-E 24-D 25-B 38-E 39-C 40-E 41-D 54-C 55-D 56-C 57-B

9-E 10-B 11-A 12-E 13-A 14-B 15-C 16-E 1726-A 27-B 28-A 29-A 30-D 31-D 32-B 3342-A 43-D 44-B 45-A 46-E 47-E 48-C 4958-A 59-A 60-B 61-C 62-D 63-A 64-C 65-

Soru 1:

Soru 3:

Buna göre X ile gösterilen bireyin “AO” genotipinde olma ihtimali aşağıdakilerden hangisidir? A) 1/2 B) 1/3 C) 1/4 D) 2/3 E) 3/4

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 2: B Rh- kan grubuna sahip bir kadın ile A Rh+ kan grubuna sahip bir erkeğin ilk çocukları O Rh- kan gruplu olmuştur. Bu ailenin doğacak ikinci çocuklarının AB kan gruplu olma ve kan uyuşmazlığının görülme olasılığı nedir? A) 1/2 B) 1/4 C) 1/8 D) 1/16 E) 1/32

Soru 4: Renk körü olmayan anne ile babanın renk körü çocukları doğduğuna göre I. Kız çocuklarında renk körü hastalığı görülmez. II. Anne taşıyıcıdır. III. Renk körü erkek çocuklarının olma olasılığı ¾’ tür. yorumlarından hangileri yapılamaz? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

Soru 5:

Soru 7:

Canlılarda bulunan kromozomlar ve kromozomlar üzerinde bulunan genler ile ilgili

Arda, bazı genetik özelliklerin ailesinde ve akrabalarında sadece erkek bireylerde görüldüğünü öğrenmiştir. Sonra gözlemler yapmış ve aşağıdaki sonuçları elde etmiştir.

I. Aynı kromozom üzerinde bulunan genler bağlı, farklı kromozom üzerinde bulunan genler ise bağımsız genlerdir. II. Vücut hücrelerinde iki tane, eşey hücrelerinde ise bir tane eşey kromozomu (gonozom) bulunur. III. Diploit hücrelerde bulunan gonozom çeşidi, bazı canlılarda tek çeşit olabilirken bazılarında iki çeşit olabilir. IV. Diploit kromozomlu canlıların vücut hücrelerindeki otozom sayısı, eşey hücrelerindekinin iki katıdır.

I. Amcam geniş alınlıdır. II. Kuzenim Ozan kısmi renk körüdür. III. Büyükbabamda kulak kıllılığı vardır. IV. Dayım dilini yuvarlayamamaktadır. V. Kardeşim Eren ayrık kulak memesine sahiptir.

İfadelerinden hangileri doğrudur?

Sonuçlardan hangisi Arda’nın öğrendiği bilgiyi destekler niteliktedir?

A) II ve IV

A) I

B) III ve IV

B) II

C) I, II ve III

C) III

D) II, III ve IV

D) IV

E) I, II, III ve IV

E) V

Soru 6:

Soru 8: I. Krossing over II. Tam baskınlık III. Eş baskınlık IV. Bağımsız dağılım Yukarıda verilenlerden hangileri Mendel’in ilkelerinde yer almaz?

Buna göre içi taralı bireyin annesi ile aynı genotipte olma ihtimali nedir? A) 1 B) 1/2 C) 1/4 D) 1/6 E) 1/256

A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) I, II, III ve IV

Soru 9:

Soru 12:

Ömer’in kan grubu O Rh+ tir. Ömer, biyoloji öğretmeninin istediği performans ödevini tamamlayarak aşağıdaki sonuçlara ulaşmıştır.

I. Albinoluk

I. Kız kardeşim A Rh- kan grubundandır.

III. Akdeniz anemisi

II. Erkek kardeşim AB Rh+ kan grubundandır.

IV. Kan uyuşmazlığı

III. Annem AB Rh+, babam B Rh+ kan grubundandır.

Yukarıda verilen hastalıklardan hangileri akraba evliliklerinde daha sık görülmektedir?

II. Akdeniz ateşi

Bu sonuçlardan hangilerine kesinlikle ulaşılamaz? A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III

A) I ve II

E) II ve III

B) II ve III C) II ve IV D) I, II, III E) II, III ve IV

Soru 10: Şekildeki 4 farklı kan serumdan alınan örneklerdeki antikor çeşidi sayısı 1 > 4 > 2 > 3 olduğuna göre deney tüplerindeki antijenler hangisi olabilir? 1 A) 0(-)

2 B(+)

3

4

AB(-)

A(+)

B) AB(+)

B(+)

0(-)

C) 0(-)

A(+)

AB(+)

D) A(-)

0(-)

B(-)

E) 0(+)

A(-)

B(+)

A(-) B(-) AB(-) AB(+)

Soru 13: Bir kız çocuğunun fenotipinde görülen bir özellik ebeveynlerinin fenotipinde görülmüyorsa bu özelliğin ortaya çıkmasını sağlayan alel için I. Otozom kromozomlarda taşınan çekiniktir. II. Otozom kromozomlarda taşınan baskındır. III. X kromozomunda taşınan çekiniktir. ifadelerinden hangileri doğrudur?

Soru 11: İnsanlarda X kromozomu üzerinde taşınan çekinik bir alel ile ortaya çıkan kalıtsal bir özellikle ilgili I. Bu aleli tek başına bulunduran erkek birey, fenotipinde bu özelliği her zaman gösterir. II. Bu aleli tek başına bulunduran dişi birey, fenotipinde bu özelliği her zaman gösterir. III. Bu özelliğin erkeklerde ortaya çıkma olasılığı dişilere göre daha yüksektir. ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 14:

Soru 16:

“İnsanlarda beyin hücrelerindeki lipitlerin yıkımı ve yenilenmesini sağlayan bir enzimin eksikliğinde Tay Sachs hastalığı ortaya çıkar. Bu hastalık felç ve erken yaşta ölüme neden olur. Tay Sachs hastalığının nedeni otozomal kromozomlarda çekinik olarak etkisini gösteren bir gendir.”

İnsanlarda kısmi renk körlüğü X kromozomunda çekinik bir genle taşınır.

Bu hastalık bakımından heterozigot genotipli bir çiftin Tay Sachs hastası çocuğunun ve taşıyıcı çocuğunun olma olasılığı nedir? (Hasta olma olasılıkları - Taşıyıcı olma olasılıkları) A) 1/4 - 2/4 B) 1/2 - 1/4 C) 3/4 - 2/4

Buna göre kısmi renk körlüğü hastalığı ile ilgili I. Kısmi renk körü olan bir erkek çocuğun annesi kısmi renk körüdür. II. Kısmi renk körlüğü geni taşıyan sağlıklı bir annenin kız çocukları da taşıyıcı olur. III. Kısmi renk körlüğü geni taşıyan bir kız çocuğunun babası sağlıklı olabilir. verilenlerden hangisi kesinlikle doğrudur?

D) 1/8 - 3/4

A) Yalnız I

E) 1/4 - 1/8

B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II

Soru 15:

E) I, II ve III

Soru 17: Heterozigot genotipe sahip mor çiçekli ve uzun boylu iki bezelye bitkisi çaprazlandığında hem mor çiçekli ve uzun boylu hem de mor çiçekli ve kısa boylu bitkilerin oluşması I. Baskınlık ilkesi II. Bağımsız açılım ilkesi III. Benzerlik ilkesi

verilenlerden hangileri olabilir?

yukarıda verilen Mendel ilkelerinden hangileri ile açıklanabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

A) Yalnız I

D) I ve III

B) Yalnız II

E) I, II ve III

C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III

Soru 18:

Soru 21:

Kedilerde siyah kürk rengi (A) beyaz kürk rengine (a), kısa tüy (R) uzun tüye (r) baskındır. I. siyah-kısa tüy II. siyah - uzun tüy III. beyaz - kısa tüy IV. beyaz - uzun tüy Buna göre siyah renkli kısa tüylü bir kedinin genotipini öğrenmek için yukarıda verilen çaprazlamalardan hangilerinin yapılması gerekir?

Yukarıdaki tabloda verilen I, II ve III numaralı boşluklara gelecek ifadeler aşağıdakilerden hangisidir? I

II

II

A) Yalnız I

A) Anti-B

0

Rh(+)

B) Yalnız III

B) Anti-A

0

Rh(+)

C) Yalnız IV

C) Anti-B

0

Rh(-)

D) I ve IV

D) Anti-B

AB

Rh(-)

E) I, II, III ve IV

E) Anti-A

AB

Rh(-)

Soru 19:

Soru 22:

İnsanlarda ayrık kulak memesi, yapışık kulak memesine baskındır. Heterozigot ayrık kulaklı iki bireyin evliliğinden meydana gelen çocukların, ayrık kulak memesi olan kız çocuğu olma olasılığı kaçtır? A) 1/4 B) 1/8 C) 1/16 D) 3/16

Şekildeki 4 farklı kan serumdan alınan örneklerdeki antikor çeşidi sayısı 1 > 4 > 2 > 3 olduğuna göre deney tüplerindeki antijenler hangisi olabilir?

E) 3/8

Soru 20:

A) 2 numaralı birey kısmi renk körüdür. B) 5 numaralı birey kısmi renk körüdür. C) 7 numaralı birey hastalık genini sadece 1 numaralı bireyden almıştır. D) 8 numaralı birey kısmi renk körlüğü geni bulundurur. E) 13 numaralı birey kısmi renk körlüğü genini, hem 7 hem de 8 numaralı bireyden almıştır.

1

2

A)

0(-)

B)

AB(+)

B(+)

C)

0(-)

A(+)

D)

A(-)

0(-)

E)

0(+)

A(-)

B(+)

3 AB(-) 0(-) AB(+) B(-) B(+)

4 A(+) A(-) B(-) AB(-) AB(+)

Soru 23:

Soru 25: Endülüs tavuklarında siyah tüy rengi (S) beyaz tüy rengine (B) eksik baskındır. Heterozigot durumda mavi-gri renk oluşmaktadır. I. SS X BB II SS X SB III. SB X BB IV. SB X SB Buna göre verilen çaprazlamaların hangilerinden siyah renkli civcivler oluşmaz? A) I ve II

Buna göre verilen bireylerin hangilerinin evlenmesi sonucu kan uyuşmazlığı görülebilir? A) Yasemin - Kerem B) Merve - Tarık

B) I ve III C) II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

C) Yasemin - Tarık D) Merve - Berk E) Nur - Berk

Soru 26:

Soru 24:

Eşeyli üremenin görüldüğü bir popülasyonda A karakteri için üç farklı alel bulunduğuna göre (A1, A2 ve A3) popülasyonda bu genlerin oluşturacağı kaç farklı genotip ve fenotip çeşidi vardır?

İnsanlarda ABO kan grubu sistemi ile ilgili olarak

(A1 geni, A2 genine; A2 geni, A3 genine baskındır.)

I. Otozomal olarak aktarılır. II. Çok alellilik ve eş baskınlık görülür.

A) 6 -3

III. Genotip çeşidi, fenotip çeşidine eşittir.

B) 4 - 2

yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur?

C) 10 - 4 D) 6 - 4 E) 3 - 6

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 27: I. Yetiştirmenin kolay olması II. Bir mevsimde birkaç döl alınabilmesi III. Dışarıdan polen almaya uygun çiçek yapısının olmaması Bezelyelerin yukarıda verilen hangi özelliklere sahip olması, Mendel’in çalışmalarında başarılı olmasını sağlamıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Soru 28:

Soru 30:

Bezelyelerde sarı tohum yeşil tohuma, yuvarlak tohum buruşuk tohuma baskındır.

Farelerde kürk rengi çok alellilik ile kalıtılan bir karakterdir. Alellerin baskınlık ilişkisi ise şu şekildedir;

Homozigot sarı-yuvarlak tohumla, yeşil-buruşuk tohumlu iki bitki çaprazlandığında;

F (Siyah) > Fb (beyaz) > Fg (Gri) > Fa (Albino)

I. sarı-yuvarlak,

Buna göre bu farelerde gözlenebilecek fenotip sayısı (X) ve genotip sayısı (Y) aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

II. sarı-buruşuk,

X

III. yeşil-yuvarlak,

Y

A) 4

10

B) 6

10

verilenlerden hangileri F1 dölünde görülmez?

C) 4

27

A) I ve II

D) 4

18

E) 6

20

IV. yeşil-buruşuk,

B) III ve IV C) II ve III D) I, II ve III E) II, III ve IV

Soru 31:

Soru 29: Bezelyelerde yuvarlak tohum şekli (Y) buruşuk tohum şekline (y) tam baskındır. Genotipi bilinmeyen iki yuvarlak tohumlu bezelyenin her biri buruşuk tohumlu bezelyeyle çaprazlanıyor. I. Çaprazlamada %100 olasılıkla heterozigot yuvarlak tohum II. Çaprazlamada %50 olasılıkla heterozigot yuvarlak, % 50 olasılıkla buruşuk tohumlu F1’ler oluşuyor. Buna göre I. ve II. çaprazlamalardaki genotipi bilinmeyen atalar aşağıda verilenlerden hangileri olabilir? I

II

A)

yy

YY

B)

YY

yy

C)

YY

Yy

D)

Yy

Yy

E)

yy

yy

Buna göre yukarıda verilen soy ağacındaki numaralı bireylerden hangilerinde bu hastalık görülebilir? (Hemofili geni X kromozomu üzerinde taşınan çekinik bir gendir.) A) 1 ve 2 B) 2 ve 3 C) 3 ve 4 D) 2, 3 ve 4 E) 1, 2, 3 ve 4

Soru 32:

Soru 33:

Bezelyelerde uzun gövde kısa gövdeye baskındır. Uzun gövdeli bezelyeler diğer uzun gövdeli bezelyelerle çaprazlandığında 3:1 fenotip oranında F1 dölleri oluşmaktadır.

Hemofili geni bakımından taşıyıcı bir anne ile sağlam bir babanın çocuklarının genotipini bulmak için oluşturacak punnett karesi aşağıdakilerden hangisidir?

Buna göre yukarıda ifade edilen çaprazlama sonucunda oluşabilecek genotip oranları seçeneklerden hangisindeki gibi olmalıdır? Homozigot Baskın Homozigot Çekinik A) 3

Heterozigot Baskın 1

B) 2

1

C) 1

2

D) 1

2

E) 0

1

0 1 1

A)

2 3

B)

C)

D)

E)

Soru 34:

Soru 36:

A) Yalnız III B) Yalnız IV Buna göre numaralı bireylerden hangilerinin kan grubu kesinlikle B’dir?

C) I ve II D) II ve IV E) I, II ve III

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III

Soru 37:

E) II ve III

Renk körü bir anne ile normal görüşlü bir babanın çocukları ile ilgili seçeneklerden hangisi söylenebilir? (Renk körlüğü X kromozomu üzerinde taşınan çekinik bir gendir.)

Soru 35: Bezelyelerde mor çiçek (M) beyaz çiçeğe (m), sarı tohum (S), yeşil tohuma (s), yuvarlak tohum (Y), buruşuk tohuma (y) baskındır. Üç karakter açısından homozigot olan farklı iki bezelye çaprazlandığında F1 dölünün fenotipi dişi ebeveyn ile aynı oluyor. Buna göre çaprazlanan bireylerin ve F1’in genotipi aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? ♀

♂

F1

A) Tüm çocuklar sağlamdır. B) Kız çocuklarının yarısı taşıyıcıdır. C) Erkek çocukların tamamı taşıyıcıdır D) Kız çocuklarının tamamı renk körüdür. E) Erkek çocukların tamamı renk körüdür.

Soru 38:

A) MMSSyy

MmssYY

MmssYY

Anneannesi kısmi renk körü olan Elif’in dedesi sağlıklıdır. Elif’in de sağlıklı olduğu bilindiğine göre

B) mmSsYy

Mmssyy

MmSsYy

I. Annesi taşıyıcıdır.

C) MMssyy

MMssyy

MmSsyy

D) MMSSYY

mmssyy

MmSsYy

E) mmssYy

mmssyy

mmssyy

II. Babası kısmi renk körüdür. III. Doğacak erkek kardeşi sağlıklı olur. ifadelerinden hangilerinin doğruluğu kesindir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Soru 39:

Soru 42:

İnsanda M ve N kan grubunda M aleli N’ye; A, B ve O kan gruplarında ise A aleli B’ye eş baskındır. ABMN genotipli bir dişiyle BBMM genotipli erkeğin evliliğinden A ve N kan grubu fenotipli birey meydana gelme olasılığı nedir? A) 0 B) 1/2 C) 1/4 D) 1/6 E) 1/8

Buna göre numaralanmış ailelerin hangilerinde doğan erkek çocukların renk körü olma olasılığı 1/2’dir? (Renk körlüğü X kromozomunda çekinik gen ile taşınır.) A) Yalnız I

Soru 40:

B) Yalnız IV C) I ve IV D) II ve IV E) I, II, III ve IV

Soru 43:

Yukarıdaki soy ağacında balık pulluluk hastalığına sahip bireyler taralı olarak verilmiş ve soy ağacı çizilirken bazı yanlışlıklar yapılmıştır. Buna göre hangi bireylerin fenotipi yanlış gösterilmiştir? (Balık pulluluk, Y kromozomu üzerinde taşınan kalıtsal bir hastalıktır.) A) 1 ve 2 B) 2 ve 4 C) 3 ve 5 D) 2, 3, 4 ve 5 E) 1, 2, 3, 4 ve 5

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 41: Kontrol çaprazlaması ile ilgili olarak I. Baskın fenotipli bireyin genotipinin belirlenmesi amacıyla yapılır. II. Oluşan nesilde çekinik özellikte yavruların bulunması kontrol çaprazlaması yapılan bireyin heterozigot olduğunu gösterir. III. Baskın fenotipli birey aynı karakter açısından çekinik fenotipli bireyle çaprazlanır.

Soru 44: A ve B antijenlerinden sadece bir tanesini bulunduran ebeveynlerin evliliğinden doğan kız çocuğu babasına kan veremiyor fakat annesine kan verbiliyor, erkek çocuğu ise tüm aile fertlerine kan veriyor, ancak aile fertlerinden kan alamıyor. Buna göre aile fertlerinin kan grubu genotipleri hangisi olabilir?

yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Kız

Erkek

Baba

Anne

A) A0

00

B0

A0

B) B0

AB

A0

B0

C) 00

A0

A0

B0

D) A0

00

A0

A0

E) A0

AB

B0

A0

Soru 45:

Soru 47:

Bir karakterin fenotipi, genotipe bağlı olduğu kadar çevreyede bağlı olarak ortaya çıkabilir. Örneğin eş yumurta ikizlerinin tüm genotip yapıları aynı olmasına rağmen fenotip yapıları farklılık gösterebilir.

İnsanlarda koyu ten, beyaz tene; kıvırcık saç, düz saça baskındır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi eş yumurta ikizlerinde bu farklılığa neden olamaz?

Heterozigot koyu tenli ve kıvırcık saçlı iki bireyin evliliğinden meydana gelen çocukların bu özellikler bakımından fenotip oranı nedir? A) 3:1

A) Aşı olma

B) 1:2:1

B) Beslenme

C) 1:3

C) Spor yapma

D) 9:3:3:1

D) Güneşlenme

E) 3:9:2:3

E) Farklı işler yapma

Soru 46:

Bu bölgelerle ilgili, I. a bölgesindeki genler birbirinin homoloğudur. II. b bölgesinde renk körlüğü, hemofili genleri bulunabilir. III. c bölgesindeki genler babadan sadece erkek çocuklarına aktarılır. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

Soru 48: Kedilerde kısa kıllılık (T) uzun kıllılığa (t) baskındır. Kıl uzunlukları farklı olduğu bilinen iki kedinin çiftleşmesi sonucu oluşan F1 kısa kıllı bir kedidir. Buna göre, F1 dölünün kendileştirilmesiyle oluşacak F2 dölünün fenotip ve genotip oranını bulmak için çizilecek punnett karesi aşağıdakilerden hangisindeki gibi olmalıdır?

E)

Soru 49: Genotipi bilinmeyen bir hücreden cross-over sonucu 1/2 olasılıkla ABc genotipli gamet oluşmuştur. I. AABbcc A)

II. AaBBcc III. aaBBCc Buna göre ana hücrenin genotipi yukarıda verilenlerden hangileri olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

B) Soru 50: Tavuk ve horozlarda Gül ibiklilik (G) balta ibikliliğe (g), Uzun bacak (U) kısa bacaklılığa (u) baskındır. I. Gülibik-kısa bacaklı tavuk II. Gülibik-uzun bacaklı horoz III. Balta ibik-kısabacaklı horoz IV. Balta ibik-uzun bacaklı tavuk C)

Buna göre verilen fenotiplerden hangisinin genotipi kesin olarak bilinemez? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve IV E) II, III ve IV

D)

Soru 51:

Soru 54: Aslanağzı bitkisinde kırmızı çiçek geni ile (BK), beyaz çiçek geni (BB) arasında eksik baskınlık vardır. Kırmızı ve beyaz çiçeklerin çaprazlanması ile pembe çiçekler oluşur. (BKBB) Bu özellik bakımından pembe iki bitki çaprazlandığında yeni oluşan döllerin bu özellikler bakımından homozigot olma olasılığı kaçtır? A) 1/64 B) 1/32

Buna göre annenin fenotipi ve genotipi verilenlerden hangileri olabilir?

C) 1/16

A) Yalnız I

E) 1/2

D) 1/18

B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III

Soru 55:

E) I, II ve III

AABbcc genotipindeki dişi ile AaBbCc genotipindeki erkek bireyin çaprazlanması sonucu bu ailenin Abc fenotipinde bir yavru oluşturma ihtimali kaçtır? (Genler bağımsızdır.)

Soru 52: X: Aynı karaktere ait birbirinden farklı fenotipteki iki bireyin çaprazlanması sonucu oluşan yavrunun fenotipinin ebeveynlerinin fenotipinin arasında bir görünüme sahiptir. Y: Bir karakterin kalıtımından sorumlu iki alelin bir arada bulunduğu zaman her birinin etkisini fenotipte göstermesidir.

A) 1 B) 1/2 C) 1/4 D) 1/8 E) 1/16

Z: Bir karakterin kalıtımından sorumlu ikiden fazla sayıda alel olmasıdır. Yukarıda verilen X, Y ve Z kavramları incelendiğinde seçeneklerden hangisi doğru olur? X

Y

Z

A) Eksik baskınlık çaprazlama

Eş baskınlık

Kontrol

B) Eksik baskınlık

Eş baskınlık

Çok alellilik

C) Eksik baskınlık çaprazlama

Çok alellilik

D) Eş baskınlık

Kontrol çaprazlama

E) Kontrol çaprazlama baskınlık

Eksik baskınlık

Kontrol Çok alellilik Tam

Soru 56: Kısmi renk körlüğü X kromozomunda çekinik bir genle taşınır. Kısmi renk körlüğü ile ilgili I. Erkek çocuklar kısmi renk körlüğü genini annesinden alır, II. Anne renk körü ise bütün erkek çocuklar renk körü olur. III. Anne renk körü, baba sağlıklı olduğu durumlarda kız çocuklar taşıyıcı olur. IV. Taşıyıcı bir annenin sağlıklı erkek çocukları olabilir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I

Soru 53: Sığırlarda kızıl kıl rengi beyaz kıl rengine eş baskındır. Heterozigot durumda sığırlarda demirkırı renk görülür. Demirkırı iki bireyin çaprazlamasından oluşabilecek renkler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Demirkırı - Beyaz B) Beyaz - Siyah C) Kızıl - Demirkırı D) Kızıl - Demirkırı - Beyaz E) Beyaz - Siyah - Demirkırı

B) I ve II C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

Soru 57:

Soru 60: Canlılarda bulunan karakterler ile ilgili I. Bazı karakterlerin oluşumu sadece genler tarafından kontrol edilir. II. Bir insanda dış görünüşe yansıyan bazı karakterler çekinik genle kontrol edilebilir. III. Bazı karakterler gen ve çevrenin ortak etkileşimi sonucu oluşur. yukarıda verilen açıklamalardan hangileri doğrudur?

Buna göre bu özellik aşağıdakilerden hangisiyle aktarılamaz?

A) Yalnız I

A) Otozomal kromozomlarda taşınan baskın gen

B) I ve II

B) Y’de taşınan baskın gen

C) I ve III

C) Otozomal kromozomlarda taşınan çekinik gen

D) II ve III

D) Otozomlarda eş baskın gen

E) I, II ve III

E) X kromozomunda taşınan çekinik gen

Soru 61: Soru 58:

İnsanda MN kan grubundan sorumlu genlerde eş baskınlık görülür. I. MM X MM II. NN X NN III. MN X MN IV. MN X MM V. NN X MN

Buna göre verilen Punnett karesinde numaralı bireylerin fenotipi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I. → Kırmızı - tüylü B) II. → Kırmızı-tüysüz C) III.→ Kırmızı-tüysüz D) IV.→ Sarı - tüysüz E) V. → Sarı - tüylü

Soru 59: AaKkDdEeXRXr genotipli bireyde AKD genleri bağlı olup diğerleri bağımsızdır. Bu birey bu karakterler açısından kaç çeşit gamet oluşturabilir? (Krossing over gerçekleşmemiştir.)

A) 2 B) 4 C) 8 D) 16 E) 32

Buna göre verilen çaprazlamaların hangilerinde eş baskın fenotipin görülme oranı %50 olur? A) I, II ve III B) II, III ve IV C) III, IV ve V D) II, III, IV ve V. E) I, II, III, IV ve V

Soru 62:

Soru 64:

Bir karaktere ait baskın ve çekinik özelliklerin kalıtımından sorumlu genler iki harf ile gösterilir.

Canlılarda homolog kromozomlar üzerinde bulunan alellerin özellikleri ile ilgili

Buna göre, I. Baskın alel büyük harfle gösterilir. II. Her iki alel aynı ise homozigot biri diğerinden farklıysa heterozigottur. III. Yumurta, sperm gibi gametlerde sadece bir tane alel bulunur.

I. Aleller, aynı genin farklı biçimleridir. II. Homolog kromozomlar üzerinde farklı lokuslar üzerinde bulunur. III. Homolog kromozomlar üzerinde karşılıklı lokuslar üzerinde bulunur. IV. Diploit bir canlı bir karakter için iki alel taşır.

verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

verilenlerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I

A) YalnızI

B) Yalnız II

B) Yalnız IV

C) I ve II

C) I ve II

D) I ve III

D) I, II ve III

E) I, II ve III

E) I, III ve IV

Soru 63:

Soru 65:

I. Mayoz bölünme sırasında gerçekleşen parça değişimi II. Homolog kromozomların rastgele ve bağımsız kutuplara çekilmesi III. Bir genin diziliminde meydana gelen ani değişmeler Yukarıda verilen olaylardan hangileri genetik varyasyonlara neden olur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Soy ağacında X kromozomunda çekinik bir genle ortaya çıkan hastalığa sahip bireyler içi taralı gösterilmiştir. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) 3 - 6 nolu bireylerin genotipinde bu gen bulunmaz. B) 1 - 7 - 9 nolu bireyler bu özellik bakımından heterozigottur. C) 11 nolu bireye bu gen 8 nolu bireyden taşınmış olabilir. D) 10 - 11 nolu bireyler çift yumurta ikizi ve genotipleri farklıdır. E) 5 nolu bireyin doğacak erkek çocuklarının hepsi hasta olacaktır.

Soru 66:

Soru 68:

Bir canlıda oluşabilecek gamet çeşidini

P:

♀

♂

I. Heterozigot karakter sayısı

?

II. Krossing over olayınının gerçekleşmesi

F1 → AabbCcDd

III. Homozigot karakterlerin bulunması verilenlerden hangileri artırıcı yönde etkiler?

X

aabbccdd

Yukarıda kontrol çaprazlama sonucu oluşan F1 dölünün genotipi verilmiştir. I. AABbCCDd II. aaBBCcDD III. AabbCcDd

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Buna göre dişi bireyin genotipi verilenlerden hangileri olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

Soru 67: Baskın özellikte olan sarı-düzgün tohumlu bezelyelerin her iki karakter açısından genotipini tek seferde tespit etmek için

Soru 69: Bezelyelerle yapılan çaprazlamalar sonucu fenotipte 9:3:3:1 oranı bulunmuştur. Buna göre çaprazlanan bezelyelerin genotipleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

I. Sarı, düzgün II. Sarı, buruşuk III. Yeşil, düzgün IV. Yeşil, buruşuk fenotipli bezelyelerden hangileriyle çaprazlanması gerekir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) Yalnız IV

A) MMTT X MMTT B) MMTt X MMTT C) MmTT X MmTT D) MmTt X MmTt E) mmtt X MmTt

D) I ve II E) III ve IV Soru 70: Bireyler arasında çeşitlilik gösteren çiçek rengi gibi kalıtılabilen özelliklere “karakter” adı verilir. Bir karakterin her bir farklı tipine de “özellik” denir. Aşağıdakilerden hangisi bu duruma örnek verilemez? Karakter A) Göz rengi

Özellik Mavi göz

B) Kürk rengi

Albino tavşan

C) Tohum şekli

Buruşuk tohum

D) Bağlı gen

Kas distrofisi

E) Çiçek rengi

Mor renk

Soru 71:

Soru 73:

Bu kromozoma sahip olan kraliçe arının yumurtasından gelişen erkek arının genotipi aşağıdakilerden hangisi gibi olamaz? A) ABE Yukarıdaki soy ağacında X kromozomu üzerinden taşınan çekinik bir genin neden olduğu hastalığa sahip bireyler taralı olarak gösterilmiştir.

B) aBe

Buna göre numaralanmış bireylerden hangisi bu geni taşımaz?

E) ABe

C) aBE D) Abe

A) 1 B) 2 C) 3

Soru 74:

D) 4

İnsanlarda altı parmaklılık çekinik genlerle taşınan bir özelliktir.

E) 5

Buna göre altı parmaklı bir çocuğun ebeveynlerinin genotipi aşağıda verilenlerden hangisi olamaz? Soru 72:

♀ Anne

♂ Baba

A) AA

aa

B) Aa

aa

C) aa

Aa

D) Aa

Aa

E) aa

aa

Soru 75:

A) K>L>M>N B) K=L=M>N C) K>M>L>N D) N>L>K=M E) L=N>K=M

Şekildeki hücrenin kromozomlarına bakarak seçeneklerden hangisi söylenebilir? A) Üreme hücresidir. B) Fenotip AbE’dir C) İki kromozomludur. D) Tüm özellikleri homozigottur E) İki tane çekinik gen taşır.

Soru 76:

Soru 79:

MM nn PP RR ss genotipli birey aşağıdakilerden hangisiyle çaprazlanırsa oluşan yavru birey tümüyle heterozigot genotipe sahip olur?

Aşağıda verilen fenotip ve ilgili genotip örneklerinden hangisi yanlış gösterilmiştir?

A) MM nn PP RR ss B) mm NN pp rr SS C) Mn Nn pp rr Ss D) MM nn PP rr ss E) mm nn pp rr ss

Fenotip

Genotip

A) a

aa

B) A

Aa

C) A

AA

D) a

Aa

a

E) X Y

XaY

Soru 77: Yapışık kulak memesi fenotipindeki bir adam, ayrık kulak memesi fenotipindeki bir kadınla evlidir. Bu çiftin ilk çocukları yapışık kulak memesi fenotipine sahip bir erkektir. Buna göre I. Fenotipik farklılığın nedeni tek bir genin iki aleli olmasıdır. II. Yapışık kulak memesi fenotipi X bağlantılı bir gen tarafından ortaya çıkar. III. Yapışık kulak memesi fenotipini ortaya çıkaran gen baskındır. ifadelerinden hangileri doğrudur?

Soru 80: • Bir karakterin genlerle ifade edilmesidir. • Heterozigot durumda etkisini gösteremeyen gendir. • Homozigot ve heterozigot durumda iken kendini gösteren gendir. • Aynı karakter üzerinde etkili olan gen çiftidir. Yukarıda verilen maddeler incelendiğinde hangisinin karşılığı seçeneklerde yoktur? A) Genotip B) Gen C) Çekinik gen

A) Yalnız I

D) Baskın gen

B) Yalnız III

E) Alel

C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III Soru 81:

Soru 78:

AaBbccddEeFfGg genotipli birey kaç çeşit gamet oluşturabilir? A) 4 B) 8 C) 16 D) 32 E) 64

A) SSDdkk B) SsddKK C) Ssddkk D) ssddkk E) SSddKk

CEVAPLAR: 1-D 2-C C 17-B 18-C 19-E C 33-E 34-B 35-D A 49-C 50-D 51-E E 65-B 66-C 67-C B 81-D

3-B 20-B 36-C 52-B 68-D

4-B 5-E 6-B 7-C 8-B 21-C 22-C 23-E 24-B 37-E 38-A 39-A 40-A 53-D 54-E 55-D 56-E 69-D 70-D 71-E 72-E

9-B 25-B 41-E 57-B 73-D

10-C 26-A 42-C 58-A 74-A

11-C 27-E 43-C 59-C 75-B

12-B 28-E 44-A 60-E 76-B

13-A 29-C 45-A 61-C 77-A

14-A 30-A 46-E 62-E 78-C

15-B 31-C 47-D 63-E 79-D

1632486480-

Soru 1:

Soru 4:

Çevresel sorunlarla ilgili

I. Aşırı hayvan otlatılması

I. Bitki örtüsünün azalması II. Sera etkisi III. Kuraklık

II. Yeni tarım alanları açmak

ifadelerinden hangileri küresel ısınma nedeniyle ortaya çıkan sonuçlardan biri değildir?

IV. Aşırı ve plansız ağaç kesimi

III. Toprağın yetersiz ya da fazla sulanması

A) Yalnız I

Yukarıda verilen durumlardan hangileri erozyonu hızlandırır?

B) Yalnız II

A) I ve II

C) Yalnız III

B) II ve IV

D) I ve II

C) I, II ve III

E) I, II ve III

D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV

Soru 2: Soru 5: Aşağıda verilen I. Anadolu parsı II. Anadolu yaban koyunu III. Yılanboyun kuşu IV. Asya fili canlılardan hangilerinin Türkiye’de soyu tükenmiştir? A) Yalnız I B) I ve II A) Yalnız I

C) II, III ve IV

B) I ve II

D) II ve III

C) I ve III

E) I, III ve IV

D) II ve III E) I, II ve III Soru 6: Soru 3:

Aşağıda verilenlerden hangisi sera etkisine yol açan gazlardan biri değildir?

Tarım ilaçlarının kullanılması

A) CO2

I. Hava kirliliği II. Su kirliliği III. Radyoaktif kirlilik

B) CH4

türlerinden hangilerine yol açar?

E) NO2

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

C) NH3 D) CFC

Soru 7:

Soru 10:

Endemik türler ile ilgili I. Sadece sınırlı bir coğrafi alanda yaşayabilir. II. Sayılarının fazla olması biyolojik çeşitliliği artırır. III. Doğal yaşama zarar vermek endemik tür sayısını etkilemez. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Yukarıdaki grafiklerden hangisi ya da hangileri ayrıştırıcı canlıların faaliyeti sonucu oluşmaz? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I ve III

Soru 8: Doğada bulunan nadir türler veya korunmak istenilen türlerin tekrar yetiştirilmek, saklamak veya çeşitliliğini artırmak amaçlı koruma altına alındıkları özel yerlere gen bankaları denir. Gen bankalarının kurulma amacı ile ilgili I. Gelecekte insanların besin ihtiyaçlarının karşılanması II. İlaç yapımında kullanılması III. Gelecek nesillere türlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması IV. Deneylerde kullanılması ifadelerden hangileri doğrudur? A) I ve II

Soru 11: Herbisitler, tarım alanlarında kullanılan yabancı bitki öldürücü kimyasal ilaçlardır. Atrazin bunlardan biridir. ABD’nin Iowa bölgesindeki yağmur sularında 40 ppb (milyarda bir parçacık), bu ilacın kullanımının yasak olduğu İsviçre’deki yağmur sularında yaklaşık 1 ppb atrazin bulunmuştur. Laboratuvarlarda 0.1 ppb düzeyinde atrazin etkisi altında olan su kurbağası larvalarında, erkek iribaşların dişileştiği; normal ergin su kurbağalarında ise testesteron üretiminin on kat azaldığı ve sperm üretiminin durduğu gözlenmiştir. Doğal ortamlarda ise atrazin birikimi saptanan tüm sularda, erkek su kurbağaların üreme sistemlerinde anormallikler saptanmıştır. Atrazin birikimi rastlanmayan bir bölgede ise erkek su kurbağalarının üreme sistemlerinin normal olduğu gözlenmiştir.

B) I, III ve IV

Verilen bilgilerden yola çıkarak;

C) I, II ve III D) II, III ve V

I- Atrazin, su kurbağalarında gelişim bozukluklarına yol açar.

E) I, II, III ve IV

II- Herbisitler, canlılara zarar verebilir. III- Atrazin etkisi altında kalan popülasyonlarda birey yoğunluğu artar.

Soru 9: Aşağıdaki verilen I. Yıldırım ve şimşek II. Nitrifikasyon III. Azotlu gübrelerin kontrollü kullanımı IV. Denitrifikasyon ifadelerinden hangileri topraktaki azotlu bileşiklerin miktarını ve toprak verimliliğini artıran olaylardan değildir? A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve IV D) III ve IV E) I, II ve III

IV- Doğal ortamlardaki atrazin birikimi tarımsal kullanım ile ilişkilidir. önermelerinden doğru olanların bulunduğu seçeneği işaretleyiniz. A) I-III B) II-IV C) I- II- III D) I-II-IV E) I-II-III-IV

Soru 12:

Soru 14:

Azot döngüsünde a canlılarının organik atıkları parçalaması sonucu oluşan amonyak önce b canlıları tarafından nitrite dönüştürülür. Daha sonra c canlıları nitritten nitratın oluşmasını sağlar. b ve c canlıları bu dönüşüm olaylarında inorganik maddeyi oksitleyerek kimyasal enerjinin açığa çıkmasını sağlar. Bu kimyasal enerjiyi de besin sentezinde kullanır. b ve c canlıları sayesinde oluşan nitrat tuzlarını d canlıları topraktan alarak kullanır. Nitrat tuzlarındaki azot, d canlılarının amino asit sentezlemesi sırasında kullanılır.

Aşağıdaki ifadelerden hangileri

Azot döngüsünde görev alan canlılar yukarıdaki paragrafta a, b, c, ve d harfleri ile gösterilmiştir. Bu canlılarla ilgili I. a canlısı holozoiktir.

I. Biyolojik çeşitliliğin sürdürülebilirliğini sağlamak II. Soyu tükenme tehlikesi altında olan türleri korumak III. Soyu tükenmiş canlıları tespit etmek gen bankalarının kurulma amaçlarından biri değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

II. b canlısı nitrat bakterisidir. III. c canlısı nitrit bakterisidir. IV. d canlısı bitki olabilir.

Soru 15:

ifadelerinden hangileri doğru değildir? A) I ve II B) II ve IV C) I, II ve III D) III ve IV E) I, II ve IV

Soru 13: Doğaya bırakılan zararlı maddelerin bir kısmı beslenme faaliyetleri sırasında canlı organizmalar tarafından alınır. Bu zehirli maddelerin bazıları canlıda etkisiz hâle getirilebilir veya boşaltım yoluyla dışarı atılabilir. Ancak bazı zararlı bileşikler, vücuttan atılamaz ve yağ doku gibi belirli dokularda birikir. Biriken bu maddeler, organizmanın işleyişi üzerinde olumsuz etkilere sebep olur. Eğer biyolojik olmayan zararlı kimyasal madde vücuttan atılamayıp vücut içinde tutuluyorsa besin zincirindeki canlılarda birikim gösterecektir. Bu duruma biyolojik birikim denir. Karasal bir ekosistemde besin zincirini oluşturan X, Y, Z ve T canlılarının dokularındaki biyolojik birikim oranı T > Y > X > Z olduğuna göre bu canlılarla ilgili

Yukarıdaki besin zincirinde I.İnorganik maddeden organik madde sentezleme II.Güneş enerjisini kimyasal bağ enerjisine dönüştürme III.En fazla biyokütleye sahip olma özelliklerini taşıyan canlı grubu hangisidir? A) I B) II

I. T canlısı üreticidir.

C) III

II. En fazla biyokütleye sahip canlı Z’ dir.

D) IV

III. Verilen ekosistemdeki besin zinciri Z --> X --> Y --> T şeklindedir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

E) V

Soru 16:

Soru 18:

Karbon ayak izi ; birim karbondioksit cinsinden ölçülen ,kurum veya bireylerin ulaşım, ısınma, elektrik tüketimi faaliyetlerinden kaynaklanan toplam sera gazı salım miktarıdır.

I. Ormandaki ağaçların çeşitli amaçlar için kesilmesi

Bir yerden bir yere ulaşımda; I-Metroyu kullanmak,

II. Yol ve havalimanı yapılması III. Spreylerde ve soğutucu cihazlarda kullanılan gazlar IV. Kimyasal ve radyoaktif atıklar nedeniyle su ve toprağa ağır metallerin karışması

III-Otomobili kullanmak,

Yukarıda verilen insan kaynaklı uygulama ve olaylardan hangileri canlı yaşamının tehlikeye girmesine neden olur?

IV-Otobüsü kullanmak,

A) I ve II

II-Bisikleti kullanmak,

V- Uçağı kullanmak, Verilenlerden hangisini kullanmak karbon ayak izinizi küçültür?

B) II ve III C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

A) I B) II C) III D) IV

Soru 19:

E) V

Dünya genelinde doğal ortamların ve biyoçeşitliliğin sürdürülebilirliği açısından en büyük sorun, düzensiz kentleşmedir. Bu durum I. Canlı türlerinin yaşam alanlarının işgal edilmesine

Soru 17: Su döngüsü ile ilgili

II. Doğal yaşam alanlarındaki madde ve enerji akışının bozulmasına

I. Su, atmosferde buhar hâlinde; yer altı kaynaklarında ve kayalıkların çatlaklarında sıvı hâlde bulunur.

III. Ekosistemdeki canlı tür çeşitliliğinin azalmasına

II. Atmosferin soğuk bölümlerinde su buharı yoğuşur, yağmur ve kar olarak yeryüzüne döner.

A) Yalnız I

III. Su, okyanus ve göllerden buharlaşmayla canlılardan ise terleme ve solunumla atmosfere karışır.

D) I ve II

verilenlerden hangisine neden olmaktadır?

B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III

verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Soru 20: Bir ekosistemin yapısının bozulması sonucunda I. Ormanlık alanların yerleşim yerlerine dönüştürülmesi bu bölgedeki canlıları olumsuz etkiler. II. Havalimanlarının yapımı, kuş göç yollarının değişmesine neden olabilir. III. Atmosfere salınan kloroflorokarbon gazları, ozon tabakasının incelmesine sebep olarak canlı yaşamasını tehlikeye sokar. durumlarından hangileri ortaya çıkabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 21:

Soru 24:

Işık, ekosistemde canlıları etkileyen abiyotik faktörlerdendir.

Toprak kirliliği ile ilgili

Buna göre ışık ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi söylenemez?

I. Organik tarım yapılması II. Endüstriyel atıkların toprağa karışması III. Tarım ilaçlarının kullanılması

A) Güneş ışığının fazla olması, çöl ortamında yaşayan bitkilerde; gövdede su depolama,yaprak yüzeyinin dar olması ve gelişmiş kök sistemine sahip olma gibi özelliklerin ortayaçıkmasına neden olmuştur. B) Işık alma süresi; bazı hayvanların üreme zamanının birçok bitkinin ise çiçeklenme zamanının belirlenmesinde etkili olur. C) Güneş ışığının çok fazla geldiği bölgelerdeki canlıların DNA’larının zarar görmesi her zaman biyolojik çeşitliliği artırır.

uygulamalarından hangileri kirliliği arttırıcı yönde etki yapar? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

D) Fotosentez yapan canlılar, fotosentez sırasında enerji kaynağı olarak Güneş ışığından yararlanır. E) Bazı bitki türleri, yoğun ışık alan bölgelere uyum sağlarken bazıları gölge bölgelere uyum sağlamaktadır.

Soru 25: Popülasyonlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir ?

Soru 22: Su, atmosferde ……….. hâlinde; yer altı kaynaklarında, kayalıklardaki çatlakların arasında, deniz göl ve akarsularda bulunur. Su; okyanus, deniz ve göllerden ………….., canlılardan ise ………. ve …………. atmosfere su buharı olarak döner. Atmosferdeki su buharı da …………., kar ve yağmur olarak yeryüzüne ulaşır.

A) Aralarında gen alışverişi yapabilen bireylerden oluşur. B) Aynı beslenme şekline sahip bireylerden oluşur. C) Bireyleri farklı türdendir. D) Birbirleri ile çiftleşip kısır olmayan yavrular oluşturabilir. E) Aynı türe ait farklı bölgelerde yaşayan popülasyonlar bulunabilir.

Yukarıda su döngüsü ile ilgili bir metin parçaları verilmiştir. Buna göre metin parçasında boş bırakılan yerlere aşağıdaki ifadelerden hangisi yazılamaz?

Soru 26:

A) yoğuşur

Aşağıda verilen karbon döngüsü ile ilgili

B) buhar

I. Solunum II. Yanma III. Fotosentez

C) yanma D) terleme E) solunumla

kavramlarından hangileri atmosferde CO2’in artışına neden olmaz? A) Yalnız III

Soru 23: Biyokaçakçılık I. Genetik çeşitlilik kaybı II. Biyolojik çeşitlilik kaybı III. Sürdürülebilirliğin olumsuz etkilenmesi olaylarından hangilerine neden olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III

B) I ve II C) II ve III D) I ve III E) I, II ve III

Soru 27:

Soru 30:

Organik besin ihtiyacını diğer canlıları tüketerek sağlayan canlı türü …………….. grubuna aittir. Bu gruptaki canlılar, kendi besinlerini kendileri üretemez. Ölü bitki ve hayvanların organik maddelerini inorganik maddelere dönüştürerek madde döngülerinin devamını sağlayan canlılar ……………… grubuna aittir. İnorganik maddeleri kullanarak organik madde sentezleyebilen canlılar ……………. grubuna aittir. Bu gruptaki canlılar ……………. ve ……………… olayları ile organik madde sentezini gerçekleştirir.

I. Tarımda kullanılan kimyasal ilaçlar

Yukarıda verilen paragrafta boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz ?

II. Organik atıklar III. Kimyasal atıklar IV. Asit yağmurları Yukarıda verilenlerden hangileri tatlısu kaynaklarını ve toprağın pH’ını değiştirerek canlıların yaşamının tehlikeye girmesine neden olabilir? A) I ve II

A) Fotosentez

B) II ve III

B) Ayrıştırıcılar

C) III ve IV

C) Üreticiler

D) I, II ve IV

D) Çürüme

E) I, II, III ve IV

E) Tüketiciler

Soru 31: Soru 28: Aşağıdakilerden hangisi ekolojik dengenin bozulmasını engelleyecek tedbirlerden biri değildir? A) Ağaçlandırma çalışmalarını yaygınlaştırmak B) Tarımsal zararlılarla mücadelede kimyasal ilaç kullanımını artırmak C) Fosil yakıt tüketimini azaltmak D) Tasarruflu ampul kullanımını teşvik etmek E) Geri dönüşüme katkıda bulunmak

Aşağıdaki I. Birey sayısında azalma II. Tür kaybı III. Ekosistemin zenginleşmesi IV. Ekosistemin diğer bileşenlerinin olumsuz etkilenmesi ifadelerinden hangileri biyokaçakçılığın etkilerinden değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II

Soru 29:

E) I, II ve III

Yakıldıklarında kükürt, karbon ve azot oksitleri yayan fosil yakıtlar hava kirliliğinin temel nedenidir. Bu gazlar ve neden oldukları olumsuz etkilerle ile ilgili

Soru 32:

I. Bu gazlar atmosferdeki su buharında çözünür ve kimyasal tepkimeler sonucu nitrik asit, sülfürik asit ve karbonik asit oluşur.

Biyokaçakçılık, canlıların resmî izinler alınmadan yurt dışına götürülmesidir. Aşağıdakilerden hangisi biyokaçakçılığın önlenme yöntemlerinden değildir?

II. Gazların kimyasal tepkimeleri sonucu havadaki yağmur damlalarının pH değeri 4,5’lere düşer. Bu tür düşük pH değerindeki yağmura asit yağmurları adı verilir.

A) Sınır kapılarında kontrol sağlanması

III. Asit yağmurları bitki, hayvan, bina, tarihi eser ve insanlara zarar verir.

D) Kıymetli bitki ve hayvan türlerin toplanıp saklanması

ifadelerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

B) Halkın bilinçlendirilmesi C) Bilgilendirici tabelaların artırılması E) İrtibat merkezlerinin kurulması

Soru 33:

Soru 35: Karbon ayak izini azaltmak için I. Enerji tasarruflu ampul kullanma II. Fosil yakıtlar yerine yenilenebilir enerji türlerini kullanma III. Özel araç yerine toplu taşıma araçlarını kullanma IV. Bilgisayar, cep telefonu gibi teknolojik araçların aşırı kullanımı ve tüketimi ifadelerinden hangileri alınabilecek önlemlerdendir? A) I ve II B) I ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

Soru 36: Abiyotik faktörlerden sıcaklığın ekosistem içerisinde değişmesi canlılarda I. Kış uykusuna yatma II. Göç etme A) Yalnız I

III. Üreme

B) Yalnız II

davranışlarından hangilerine neden olur?

C) Yalnız III

A) Yalnız I

D) I ve II

B) Yalnız II

E) I, II ve III

C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Soru 34: I. Endemik ve nesli tehlike altında bulunan türlerin yer aldığı önemli alanların belirlenerek buralarda türlerin korunmasına öncelik verilmesi II. Organik tarım uygulamalarının yaygınlaştırılarak korunması ve desteklenmesi

Soru 37: Aşağıdaki

III. Zarar görmüş ekosistemlerin restorasyonu ve geri kazanımı için kaynak yaratılması

I. Karbon döngüsü II. Azot döngüsü III. Su döngüsü IV. Oksijen döngüsü

Yukarıda verilenlerden hangileri ülkemizde biyolojik çeşitliliğin korunmasına yönelik çalışmalardandır?

madde döngülerinden hangileri ekosistemin canlı faktörleri olmadan da gerçekleşebilir?

A) Yalnız I

A) Yalnız I

B) I ve II

B) Yalnız II

C) I ve III

C) Yalnız III

D) II ve III

D) I ve II

E) I, II ve III

E) I, II ve III

Soru 38:

Soru 41:

Hava kirliliği

Ayrıştırıcı canlıların etkinliklerinin azalması hâlinde aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesi beklenemez?

I. Ozon tabakasının incelmesi II. Asit yağmurları III. Küresel iklim değişikliği olaylarından hangilerine neden olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II

A) Heterotrof canlı sayısının azalması B) Atmosferdeki oksijen miktarının artması C) Üretici canlı sayısının azalması D) Doğadaki organik atık birikiminin artması E) Doğadaki madde döngülerinin yavaşlaması

C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Soru 42:

Soru 39: Ekolojik organizasyon basamakları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez? A) Aynı türe ait canlıların belirli bir yaşam alanında oluşturduğu topluluk popülasyon olarak adlandırılır. B) Birden fazla popülasyondan oluşan topluluk komünite olarak adlandırılır. C) Bir organizmanın doğal olarak yaşayıp üreyebildiği yaşam alanı ekosistemdir D) Yeryüzündeki tüm canlı organizmaların yaşadığı kara, hava, deniz ve yerin katmanları biyosfer olarak adlandırılır. E) Ekolojik organizasyon basamakları küçükten büyüğe doğru; organizma-popülasyonkomünite-ekosistem-biyosfer şeklindedir.

Soru 40:

Elysia chlorotica (elizya kılorotika) türü deniz salyangozu beslendiği deniz yosununun plastitlerini sindirmeden vücuduna alır. Deniz yosununun diğer kısımlarını sindirerek besin sağlar. Salyangoz, vücuduna aldığı plastitlerin faaliyetinden de besin sağlayabilmektedir. Salyangozun genomunda fotosentez süreci ile ilgili gen varlığı tespit edilmiştir.

Ekosistemler ile ilgili I. Canlı ve cansız ögeler bir arada bulunur.

Yukarıda verilen bilgilere göre

II. Canlı ve cansız ögeler arasındaki etkileşim süreklidir.

I- Hayvanlar ışık enerjisinden yararlanamazlar. II- Bitkiler dışındaki canlılar fotosentez yapamazlar. III- Bu tür ışık, su ve CO2 bulunan ortamlarda diğer hayvanlardan uzun süre yaşamını sürdürebilir. IV- Salyangoz solunumla ürettiği CO2 ' i organik besin üretiminde kullanabilir.

III. Ekosistemler, madde ve enerji akışı için kendi kendine yeterlidir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

ifadelerinden hangileri söylenebilir? A) I, III B) II , III C) III , IV D) I, II ve III E) I, II ve IV

Soru 43:

Soru 45:

Bir ilaç firmasının atıklarını bıraktığı dere suyunda yapılan araştırmalar sonucunda ,canlıların ölümüne neden olan toksik maddelere rastlanmıştır.

20. yüzyılda Sanayi Devrimi ile insanoğlunun doğa ile olan ilişkisinde bir artış görülmüştür. İnsanoğlunun sınırsız ihtiyaçlarını karşılama isteği, sınırsız bir kaynak olarak gördüğü doğadan faydalanmasına, onu hor kullanmasına ve bu ilişki sonucunda çevreyi kirletmesine neden olmuştur. Özellikle II. Dünya Savaşından sonra çevre kirliliğinin büyük boyutlara ulaşması, artık ne olursa olsun büyümek yerine, özünde insana önem veren, mevcut ve gelecek kuşakların menfaatini gözeten, doğal ve kültürel kaynakların optimum kullanımını öngören, kalkınmanın her aşamasında ekonomik ve sosyal politikaların çevre politikaları ile uyumunu savunan sürdürülebilirlik politikasını gündeme getirmiştir.

Bu deredeki besin zincirini oluşturan aşağıdaki canlıların hangisinin dokularında toksik maddenin en fazla olması beklenir? A) Yılan B) Çekirge C) Kurbağa D) Su bitkisi E) Yırtıcı kuş

Sürdürülebilirlik ile ilgili I. Doğal kaynakların dünyada devamlılığını sağlar.

Soru 44: Bir komünitedeki tavşanlar herhangi bir nedenle azalacak olursa onların üzerinden beslenen baykuşların aç kalacakları düşünülebilir.Ancak tavşanların azalması çevredeki bitkilerin artmasına, farelerin daha iyi saklanacak ve beslenecek ortam bulmasına böylece sayıca artmasına neden olur. Baykuşlar tavşanlardan vazgeçerek farelerle beslenmeyi sürdürürler. Yukarıda verilen besin zincirinden aşağıdaki sonuçlardan hangisi çıkarılamaz?

II. Gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılamak için atılmış önemli bir adımdır. III. İnsanların doğadaki canlı kaynaklar üzerindeki olumsuz etkisini artırır. ifadelerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

A) Bir ekosistemde I. derece tüketiciler üretici canlılarla beslenir. B) Bu ekosistemde tavşan sayısı artabilir. C) Besin ağında ne kadar çok seçenek mevcutsa o komünite o kadar dayanıklıdır.

Soru 46:

D) Herhangi bir canlı sayısının aşırı şekilde artması veya azalması komünitenin dengesini değiştirmez.

Trofik düzeyle ilgili

E) Baykuşların farelerle beslenmeye başlaması nedeniyle fare sayısı gittikçe azalır.

I. Canlıların beslenme ilişkisini gösteren her katman, o canlının trofik düzeyini ifade eder. II. Bir canlının beslenme şekilleri bakımından bulunduğu konumu gösterir. III. Tüketici canlıların tamamı ikinci trofik düzeyde yer alır. IV. Üretici canlıların tümü birinci trofik düzeyde yer alır. verilenlerden hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV

Soru 47:

Soru 49:

Azot döngüsünde gerçekleşen I. Nitrifikasyon II. Denitrifikasyon III. Çürüme olaylarından hangileri topraktaki azot miktarını artırır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

Soru 48: Besin piramidinde üreticilerin biyokütlesinin diğer trofik düzeydeki canlılara göre genellikle yüksek olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Ürettikleri enerji miktarının çoğunu diğer basamaklara aktarmaları B) Üreticilerin birey sayısının tüketicilere göre fazla olması C) Biyolojik faaliyetleri için kendi ürettikleri organik maddeyi kullanmaları D) Biyolojik birikimin en yüksek olduğu trofik düzeyde olmaları E) Besin piramidinde yer alan diğer canlıların besin ihtiyacını karşılamaları

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

CEVAPLAR: 1-B 2-A 3-D 4-E 5-E 6-C 7-B 8-E 9-A 10-E 11-D 12-C 13-D 14-C 15-A 16B 17-E 18-E 19-E 20-E 21-C 22-C 23-E 24-D 25-C 26-A 27-D 28-B 29-E 30-E 31-C 32D 33-C 34-E 35-D 36-E 37-C 38-E 39-C 40-E 41-B 42-C 43-E 44-D 45-A 46-D 47-D 48C 49-D

1

9. Sınıf Biyoloji

Canlıların Ortak Özellikleri 1. Aşağıda verilenlerden hangisi tüm canlılar tarafından gerçekleştirilir?

4. Aşağıda ökaryot ve prokaryot iki canlının özelliklerine ait şema çizilmiştir.

A) Eşeysiz üreme B) Oksijenli solunum C) Enerji kullanımı D) Organik besin üretimi E) Karbondioksit özümlemesi

Prokaryot

Ökaryot

Aşağıdakilerden hangisi kesinlikle taralı alandaki ortak özelliklerden biridir?

I. Polimer maddelerin hidrolizi, II. ATP sentezi III. Karbondioksit özümlemesi olaylarından hangileri tüm canlılar tarafından gerçekleştirilebilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

3. Aşağıda verilenlerden hangisi canlıların ortak özellikleri arasında gösterilemez?

MEB 2018 - 2019

2. Canlıların gerçekleştirdiği;

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Çekirdeğe sahip olma B) Oksijenli solunum yapma C) Eşeysiz olarak üreme D) Hücre zarına sahip olma E) Fotosentez yapma

5. İncelenen herhangi bir canlı aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip olmayabilir? A) Boşaltım ile homeostazisini koruma B) Adaptasyonla yaşadığı çevreye uyum sağlama C) Üreyerek neslini devam ettirme D) Hücre bölünmesi yaparak büyüyebilme E) Solunumla enerji elde etme

6. Canlılarla ilgili; I. hücresel yapıya sahip olma, II. protein ve ATP sentezleme,

A) Enzim sentezleme B) Hücrelerden oluşma

III. inorganik maddelerden glikoz ve vitamin üretme

C) Uyarılara tepki gösterme

özelliklerinden hangileri tüm canlılar için ortaktır?

D) Mayoz bölünme geçirme

A) Yalnız I.

E) Metabolizma için enerji üretme



http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

1

9. Sınıf Biyoloji

Canlıların Ortak Özellikleri 9. Aşağıdakilerin hangisinde canlıların organizasyon basamakları küçükten büyüğe doğru sıralanmıştır?

7. Aşağıda dört farklı canlı gösterilmiştir.

A) Hücre - Organel - Doku - Sistem - Organizma B) Organizma - Hücre - Doku - Organel - Sistem C) Organel - Hücre - Sistem - Doku - Organizma D) Organel - Hücre - Doku - Sistem - Organizma

I. Hücrelerinde çekirdek taşırlar. II. Besinlerini dışarıdan hazır olarak alırlar. III. Solunumla metabolizmaları için gerekli enerji üretirler. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

8. Aşağıda canlıların ortak özellikleri ile ilgili tanımlar verilmiştir. • Yaşamsal faaliyetleri sürdürebilmek için gerekli enerjinin sağlanmasıdır. • Yapım ve yıkım reaksiyonları sonucu oluşan atık maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasıdır. • Çevresel değişimlere rağmen kararlı bir iç yapının korunmasıdır. • Neslin devamı için canlıların çeşitli şekillerde sayılarını arttırmalarıdır.

MEB 2018 - 2019

Görseldeki canlılarla ilgili,

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

E) Hücre - Organizma - Organel - Doku - Sistem

10. Canlıların ortak özelliklerden biri olan solunumun amacı aşağıdakilerden hangisinde ifade edilmiştir? A) Metabolizma faaliyetleri sonucunda oluşan atık maddelerin vücuttan uzaklaştırmaktır. B) Canlılığın devamı için gerekli olan metabolizma faaliyetleri için enerjiyi sağlamaktır. C) Neslin devamı için genetik yapının korunarak birey sayısını arttırmaktır. D) Değişen çevre şartlarına uyum sağlayarak yaşama sansını arttırmaktır. E) Büyüyüp gelişmek amacıyla ihtiyaç duyulan maddelerin vücuda alınmasıdır.

11. Canlıların gerçekleştirdiği; I. eşeysiz üreme, II. oksijenli solunum, III. enerji kullanımı faaliyetlerinden hangileri tüm canlılar tarafından gerçekleştirilir? A) Yalnız I.

D) I ve II.

Verilen tanımlar arasında aşağıdakilerden hangisinin tanımı yer almaz? A) Homeostazi

B) Solunum

D) Boşaltım

C) Üreme

E) Metabolizma

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

2

9. Sınıf Biyoloji

İnorganik Besinler 1. Asitlerle ilgili olarak verilenlerden hangisi yanlıştır?

4. Bazı özellikleri, • Eksikliğinde kemiklerde yumuşama meydana gelir. • Çizgili kasların çalışması sırasında görev alır. • Süt ve süt ürünlerinde bol miktarda bulunur.

A) Tatları ekşidir. B) pH değerleri 7’nin altındadır. C) Sulu çözeltilerine OH– iyonu verir. D) Mavi turnusol kâğıdını kırmızıya çevirir.

olan mineral madde aşağıdakilerden hangisidir?

E) Bazlarla birleştiğinde tuzları oluşturur.

A) Magnezyum

I. enzimlerin çalışabilmesi için uygun ortamı oluşturma, II. zorunlu durumlarda enerji verici olarak görev yapma, III. vücut ısısının dengede kalmasına yardımcı olma verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

D) I ve III.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

3. İnsan vücudunda bulunan minerallerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir? A) Klor, mide özsuyunun üretiminde görev alır. B) Magnezyum, kas ve sinir sisteminin çalışmasında etkilidir.

MEB 2018 - 2019

2. Canlılar için suyun önemine ilişkin;

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) Flor

D) İyot

C) Kalsiyum E) Fosfor

5. Aşağıda bir pH metre verilmiştir.

I 1

2

3

II 4

5

6

7

III 8

9 10 11 12 13 14

Buna göre I, II ve III bölgelere ait örnekler hangi seçenekte doğru verilmiştir?

I

II



III



A) Karbondioksit

Amonyak

Su

B) Elma

Maden suyu

Kahve

C) Amonyak

Su

Karbondioksit

D) Gazoz

Su

Brokoli

E) Gazoz

Amonyak

Elma

6. Depresyon, diş çürüğü, egzama, saç dökülmesi gibi rahatsızlıkların nedeni vücudumuzdaki asit baz dengesinin bozulmasıdır. Bu durum, asit ve bazların aşağıda verilen hangi özelliğinden kaynaklanır?

C) Fosfor, kanda oksijenin taşınmasında görev yapar.

A) Sindirim için ortam oluşturmaları

D) Sodyum, kalp ritminin düzenlenmesinde görev yapar.

B) Enerji vermeleri

E) Kalsiyum, kanın pıhtılaşmasında görev alır.

C) Homeostasiyi etkilemeleri D) İnorganik olmaları E) Hücre zarından geçebilmeleri

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

2

9. Sınıf Biyoloji

İnorganik Besinler 7.

10. Sağlıklı bir insanın kan pH değerinin değişimi ile ilgili aşağıdaki grafik verilmiştir.

a. NH3

b. C2H5OH c. CO2

Kan pH değeri

d. C6H12O6

7,6

e. H2O

7,4

Yukarıda verilen bileşikler organik ve inorganik yapıda olanlar şeklinde sınıflanırsa seçeneklerden hangisi doğru olur? Organik

İnorganik

A) a ve c

b, d ve e

B) b ve d

a, c ve e

C) b, c ve d

a ve e

D) b, d ve e

a ve c

E) a, c ve e

b ve d

II. düzenleyici olarak çalışma, III. hücresel solunum tepkimeleriyle parçalanma verilenlerden hangileri doğrudur? B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019

D) I ve II.

t3

Zaman

t4

I. t1 zaman diliminde,

I. yapıcı-onarıcı olarak kullanılma,

A) Yalnız I.

t2

İnsan kanının normal pH değerinin 7,4 olduğu düşünülürse,

8. Mineral maddelerin özellikleriyle ilgili;



t1

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



7,2

H+ + HCO3

Enzim







tepkimesinin gerçekleşmesiyle pH dengelenmiştir.

H2CO3

II. t2 zaman diliminde hücresel solunum sonucu açığa çıkan CO2 pH değerinin yükselmesini sağlamıştır.

III. t3 zaman diliminde kandaki H+ iyonu artışına bağlı olarak pH dengelenmiştir.

verilenlerden hangileri yanlış olur?

A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

11. İnsan vücudunda yer alan mineral maddeler ile ilgili aşağıdaki ifadelerinden hangisi doğrudur? A) Sindirime uğradıktan sonra kana karışır. B) Hücre zarının yapısına katılabilir. C) Ototrof canlılar tarafından sentezlenir. D) Gerektiğinde enerji verici olarak kullanılırlar. E) Hücresel solunum tepkimeleri ile parçalanırlar.

9. Organik bileşiklerle ilgili; I. düzenleyici olma, II. enerji verme,

12. Mineraller ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

III. yapıya katılma özelliklerden hangileri inorganik bileşikler için de geçerlidir? A) Yalnız I.

D) I ve III.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

A) Enzimlerin yapısına kofaktör olarak katılır. B) Eksikliğinde çeşitli hastalıklar ortaya çıkar. C) İnorganik besin grubu içerisinde değerlendirilir. D) Tüm canlılarda yapıya en fazla katılan bileşendir. E) Metabolizmanın düzenlenmesinde etkilidir.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

3

9. Sınıf Biyoloji

Karbonhidratlar 1. Karbonhidratlarla ilgili,

4. Polisakkarit oluşumu aşağıda ifade edildiği gibidir;

I. Genel formülleri Cn(H2O)n şeklindedir.

II. Biyokimyasal tepkimelerde düzenleyici olarak görev yaparlar.

Buna göre, I. Polisakkarit üretimi bitki hücresinde gerçekleşiyor ise kullanılan monosakkaritler fruktozdur.

III. Monomerleri arasında glikozit bağları bulunur. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

(n) monosakkarit → Polisakkarit + (n − 1) H2O

II. Polisakkarit üretimi sırasında oluşan su miktarının bir eksiği kadar glikozit bağı kurulur.

C) Yalnız III.

III. Üretilen polisakkarit eğer hayvansal ise hücre içinde yedek besin kaynağı olarak kullanılabilir.

E) II ve III.

I. çok sayıda glikoz molekülünden oluşma, II. bitkiler tarafından sentezlenme, III. dehidrasyon sentezi ile oluşma verilenlerden hangileri ortaktır? A) Yalnız I

B) Yalnız II

D) I ve II

C) Yalnız III E) I ve III

3. Bitki ve hayvansal organizmalarda bulunabilen polisakkaritlerin işlevleriyle ilgili aşağıdaki tablo oluşturulmuştur. Bulunduğu canlı İşlev

Hayvan

Bitki

Deposal

a

b

Yapısal

c

d

Buna göre a, b, c ve d için seçeneklerden hangisi doğru bir tanımlamadır? A) a, azotlu polisakkarittir. B) b, hücre çeperini oluşturur. C) c, karaciğerde depolanır. D) d, insanlar tarafından sindirilmez. E) c ve d suda iyi çözünür.

MEB 2018 - 2019

2. Nişasta ve glikojen molekülleri için;

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

5. Bir polisakkarit olan selüloz ile ilgili, I. Suda çözünür. II. Bitkilerin hücre duvarında bulunur. III. Selüloz lifleri bağırsakta mukus salgısını artırır. ifadelerinde hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve III.

E) I, II ve III.

6. Aşağıda bir bitki hücresinde gerçekleşen bazı dönüşüm olayları gösterilmiştir. I CO2+H2O

Glikoz III

II

Nişasta

IV

I, II, III ve IV ile ilgili aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur? A) I, sadece bitkiler tarafından gerçekleştirilir. B) II, hayvan hücrelerinde gerçekleşmez. C) III, tüm canlı hücrelerde gerçekleşir. D) IV, tüm hayvanlarda gerçekleşmez. E) III, bakterilerin tamamında gerçekleşir.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

3

9. Sınıf Biyoloji

Karbonhidratlar 7. Hidrolizleri sonucu tek çeşit monomer oluşturan karbonhidratlar hangi seçenekte bir arada verilmiştir?

10. Bir polisakkarit olan kitin ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Selüloz ve sükroz

A) Hayvansal yapı polisakkaritidir.

B) Maltoz ve fruktoz

B) Mantarların hücre duvarını oluşturur.

C) Maltoz ve glikojen

C) Suda çözünmeyen bir polisakkarittir.

D) Fruktoz ve sükroz

D) Yapısında glikoz molekülü ve kalsiyum elementi bulunur.

E) Nişasta ve sükroz

8. Üç farklı disakkaritin oluşumu sembolik olarak aşağıda verildiği gibi ifade edilmiştir. • « + « → «« + u • « + n → «n + u • « + l → «l + u Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) « sembolü ile gösterilen molekül glikozdur. B) «n disakkariti bitki hücrelerine özgü ise n sembolü fruktozu ifade eder. C) l sembolü hayvansal hücrelere özgü ise, «l sembolü galaktozu ifade eder. D) u sembolü dehidrasyon tepkimesi sonucu oluşan su molekülünü ifade eder.

MEB 2018 - 2019

E) «n ve «l sembolleri ile gösterilen disakkaritler aynı hücrede bulunamaz.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

E) Eklem bacaklıların dış iskeletini oluşturur.

9. Bazı özellikleri, • Hayvan hücreleri tarafından üretilen enzimlerle hidrolizi gerçekleşir. • Patates, buğday, pirinç gibi bitkilerde bol miktarda bulunur. • Suda çok az çözünür. • İyotla boyandığında mavi renk oluşturur.

11. Aşağıda verilen deney tüpüne nişastayı sindiren amilaz enzimi konulmuş ve bir süre beklendikten sonra iyot çözeltisi damlatılmıştır. Amilaz

Nişasta

Deneyin sonunda, I. Çözelti mavi-mor renk almıştır. II. Tüpte su miktarı azalmıştır. III. Tüpte galaktoz miktarı artmıştır. verilenlerden hangilerine ulaşılabilir? (İyot çözeltisi nişasta ile mavi-mor renk verir.) A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

E) I, II ve III.

12. Monosakkaritlerle ilgili olarak, I. Kanda bulunabilen tek karbonhidrat çeşitidir. II. Sindirime uğradıktan sonra hücre zarından geçebilir. III. Yapısında bir tane glikozit bağı bulunur.

verildiği gibi olan karbonhidrat çeşidi seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir?

verilenlerden hangileri doğrudur?

A) Glikoz

A) Yalnız I.



D) Glikojen

B) Laktoz

C) Selüloz E) Nişasta

C) Yalnız III.



D) II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) I ve II.

C) I ve III. E) I, II ve III.

4

9. Sınıf Biyoloji

Yağlar - Proteinler 1. Çöl hayvanları ve uzun mesafeli göç yollarını kullanan hayvanlar vücutlarında yağ depolar. Ayrıca farklı iklim ve koşullarda yaşayan canlıların vücutlarındaki yağ depolama miktarı farklı olabilmektedir.

4. Fosfolipitlerle ilgili verilen; I. Hücre ve organel zarlarının yapısal molekülüdür. II. Molekülün fosfatlı kısmı hidrofobiktir. III. Gliserole bağlı iki yağ asiti ve bir fosfat grubundan oluşur.

Verilen bilgiler incelendiğinde aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılamaz?

ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Develer su ve enerji ihtiyaçlarını hörgüçlerinde depoladıkları yağ moleküllerinden sağlar.

A) Yalnız I.

B) Göçmen kuşlar uzun mesafeli uçuşları için gerekli enerji ve su ihtiyacını yağ moleküllerinden sağlar.

D) I ve III.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

E) II ve III.

D) Yağ molekülleri bazı hormonların yapısına katıldığı için düzenleyicidir. E) Soğuk iklimlere adapte olmuş hayvanların deri altında biriktirilen yağ miktarı fazladır.

2. Doymuş yağ asitleri ile ilgili, I. Karbon atomları arasındaki bağların hepsi tektir. II. Yapısına katıldıkları yağlar oda sıcaklığında sıvıdır. III. Genellikle hayvansal kaynaklı yağ asitleridir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) II ve III.

K

MEB 2018 - 2019

3. Aşağıda nötral yağların oluşumu ile ilgili grafik verilmiştir. Nötral Yağ

4 3 2 1 3

6

9

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

C) Yağ molekülleri hücresel solunumda kullanıldığında bol miktarda su ve enerji açığa çıkar. 5. Steroidlerle ilgili olarak verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Hücre zarının yapısına katılarak zar geçirgenliğini artırır. B) İnsan vücudunda provitamin D’nin aktifleşmesinde kullanılır. C) Sinir hücrelerinde iletim hızı artıran miyelin kılıfın yapısına katılır. D) Eşeysel hormonlarının yapısına katılırak düzenleyici olarak görev yapar. E) Çift tabakalı olacak şekilde sıralanarak hücre zarının iskeletini oluşturur.

6. Günlük yağ ihtiyacımız aktiviteye göre 50-100 gram kadardır. Yağı bu oranın üzerinde tüketmek obeziteye neden olmaktadır. Ayrıca doymuş ve trans yağların fazla tüketilmesi kalp ve damar hastalıklarına neden olabilmektedir. Buna göre, I. Yağ tüketimi engellenmelidir.

L

12

II. Obezitenin engellenebilmesi için karbonhidrat tüketimine ağırlık verilmelidir.

Grafik ve nötral yağ oluşumu dikkate alındığında,

III. Bitkisel kaynaklı doymamış yağlar sağlıklı beslenmede etkilidir.

I. K gliserolü, L ise yağ asitini ifade eder. II. Oluşan nötral yağ sayısı kadar su üretilir. III. Kullanılan L sayısı kadar ester bağı kurulur. ifadelerinden hangileri doğru olur? A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I.

C) Yalnız III.



E) I ve III.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E)I, II ve III.

4

9. Sınıf Biyoloji

Yağlar - Proteinler 7. Amino asitlerin yapısı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

10. Bir amino asitin yapısı aşağıda şematize edildiği gibidir. a

A) Karboksil grubu moleküle asitlik özelliği verir.

COOH

B) Polipeptit oluşturuken karboksil grubu ile amino grubu birleşir.

b NH2

C) Amino asitin çeşidini radikal grup belirler. D) Tüm amino asit çeşitleri bitkiler tarafından üretilebilir.

C R

E) Merkezi karbon atomu ile radikal grup arasında peptit bağı bulunur.

c H d

Amino asitin harflerle belirtilen bölümler ile ilgili verilenlerden hangisi yanlıştır? A) a, karboksil grubu olup moleküle asit özelliği kazandırır.

8. Organik; I. kitin, II. hemoglobin, III. antikor moleküllerinden hangilerinin yapısında amino asitler yer alır? A) Yalnız I. D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

C) c, hidrojen grubu tüm amino asit çeşitlerinde aynıdır. D) c ve d molekülleri peptit bağı ile birbirine bağlanır. E) Amino asit çeşidini d grubu belirler.

11. İnsan hücreleri; I. temel aminoasit sentezleme, II. temel aminoasit içeren protein sentezleme, III. aminoasitleri ihtiyaç hâlinde glikoza çevirme verilenlerden hangilerini gerçekleştiremez? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III. E) I ve III.

MEB 2018 - 2019



B) I ve II.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

B) b, amino grubu olup moleküle baz özelliği kazandırır.

9. Doğadaki protein çeşitliliğinin sınırsız olması aşağıdakilerden hangisi ile açıklanamaz? A) Kullanılan aminoasitlerin çeşidinin farklı olması B) Sentez için şifre veren gen bölümlerinin farklı olması

12. Proteinlerin etkinliği polipeptit zincirlerinin üç boyutlu özgün yapısını koruduğu sürece devam eder. Bu yapının bozulmasına denatürasyon denir. Proteinlerin özgün yapısı, I. yüksek sıcaklık,

C) Aminoasitlerin dizilişlerinin farklı olması

II. pH,

D) Her aminoasit çeşidinin kullanım miktarının farklı olması E) Aminoasitlerin bağlanma biçimlerinin farklı olabilmesi

III. basınç faktörlerinden hangileri nedeniyle bozulur? A) Yalnız I.

D) II ve II.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

5

9. Sınıf Biyoloji

Proteinler 1. Dört farklı proteinin aminoasit dizilimleri aşağıda verildiği gibidir.

K proteini: Metiyonin

Valin

Lösin

Valin



L proteini: Metiyonin

Lösin

Valin

Valin



M proteini: Metiyonin

Serin

Valin

Valin



N proteini: Metiyonin

Serin

Valin

3. Aşağıda dipeptit oluşum denklemi verilmiştir.

NH2

ifadelerinden hangileri doğrudur? C) I ve III.

E) I, II ve IV.

2. Bir hücrede polipeptit molekülü hidroliz edilirken, Polipeptit miktarı

Harcanan su miktarı

I

Aminoasit sayısı

II

H

H

COOH

NH2

C

C N C

H

H

COOH +

verilenlerden hangisi yanlıştır? ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

IV. M ve N proteinlerinin sentezlenmesi için şifre veren gen bölümleri farklıdır.

Yıkılan peptit bağı sayısı

C OH+H N C

O H R2

III. Aminoasitler arasında peptit bağı kurulur.

MEB 2018 - 2019

III. M ve N proteinlerinin farklı olması aminoasit dizilişlerinin farklı olmasından dolayıdır.

B) Yalnız IV.

C

R1

II. Bu bir dehidrasyon tepkimesidir.

II. L ve M proteinlerindeki farklılık aminoasit sayılarından kaynaklanmaktadır.

D) II ve IV.

H R2

I. Aminoasitler birbirine radikal grupları ile bağlanır.

I. K ve L proteinlerinin farklı olması aminoasit çeşitliliğinden kaynaklanmaktadır.

A) Yalnız III.

O

Buna göre,

Buna göre,



R1

A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III

E) II ve III.

4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi protein yapılı değildir? A) Hemoglobin

B) Antikor

D) Enzim

C) Kitin

E) Zar reseptörleri

5.   • K = Karbonhidrat • Y = Yağ • P = Protein olmak üzere verilen moleküller, I. açlıkta kullanım önceliğine göre (ilk kullanılandan son kullanılana doğru) II. yapıya katılma oranlarına göre (en çok katılandan en az katılana doğru)

Ortamdaki su miktarı

özelliklerine göre aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak sıralanmıştır? III



Ortamdaki monomer madde miktarı

grafiklerindeki değişimlerden hangileri gözlenir? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) II ve III.

I



II

A) K-Y- P

Y-K-P

B) K-Y- P

K-P-Y

C) K-Y- P

P-Y-K

D) Y-K- P

P-Y-K

E) Y-K- P

K-P-Y

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

5

9. Sınıf Biyoloji

Proteinler 6.

9. Protein içeren bir besin tüketildiğinde;

I. Protein II. Nişasta

I. DNA şifresine uygun proteinlerin ribozomda sentezlenmesi,

III. Trigliserit Yukarıda verilen moleküller sentezlenirken oluşan kimyasal bağlar, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak eşleştirilmiştir? II

III

A)

Peptit

Glikozit

Ester

B)

Ester

Glikozit

Peptit

C)

Peptit

Ester

Glikozit

D)

Glikozit

Ester

Peptit

E)

Ester

Peptit

Glikozit

7. İnsan vücudunda bulunan mineral ve temel amino asitler için, I. Canlılar tarafından sentezlenemez. II. Organik yapıdadır. III. Dışarıdan hazır olarak alınır. verilenlerden hangileri ortaktır?



B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

IV. amino asitlerin bağırsaklardan emilerek kana geçmesi, olayları hangi sıra ile meydana gelir? A) I - II - III - IV

MEB 2018 - 2019

A) Yalnız I.

III. hücrelerin ihtiyaç duyduğu amino asitleri alması,

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

I

II. besinin içerisindeki proteinlerin amino asitlerine ayrılması,

8. Protein çeşidi ve görevleri ile ilgili,

B) Solunum gazları olan oksijen ve karbondioksidit taşınmasını sağlar. C) Yağlardan sonra yapıya en fazla katılan moleküldür. D) Kasların kasılmasında görev yaparlar. E) Vücut bağışıklığının sağlanmasında etkilidirler.

11. Proteinler; I. yüksek sıcaklık veya aşırı asit-baz ortamlarda yapısının bozulması II. DNA’nın genlerinde yer alan şifrelere göre sentezlenerek canlıya özgü olması III. sentezlenmesi sırasında ortamdaki asit karakterli moleküllerin kullanılmasına bağlı olarak pH’ın yükselmesi

III. Glikoproteinler, hücre zarında hücrelerin birbirini tanımasında görevlidir.



D) II ve III.

B) I ve II.

C) I ve III. E) I, II ve III.

E) III - II - I - IV

A) Kanın pıhtılaşmasında görev alırlar.

II. Aktin ve miyozin, kas dokuda kasların kasılmasını sağlar.

A) Yalnız I.

D) IV - II - III - I

C) II - IV - III - I

10. Proteinlerin canlılar için önemi ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

I. Hemoglobin, kan dokuda oksijen ve karbondioksidin taşınmasında görev alır.

verilenlerden hangileri doğrudur?

B) II - I - III - IV

özelliklerden hangileri nedeniyle diğer tüm organik besin gruplarından ayrılır? A) Yalnız I.

D) I ve II.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

6

9. Sınıf Biyoloji

Vitaminler 1.   • İnce bağırsak ve böbreklerden Ca2+ emilimini kolaylaştırır. • Kemiklere Ca2+ geçişini sağlayarak kemiklerin güçlenmesini sağlar. • Eksikliğinde çocuklarda raşitizm, yetişkinlerde osteomalazi hastalığı görülür.

4. Vitaminler hayvansal organizmalar için esansiyel özellikte olup canlılığın sağlıklı şekilde devam edebilmesi için bu vitaminlerin dışarıdan hazır hâlde alınması gerekmektedir. Bununla birlikte bazı vitaminler dışarıdan provitamin (öncül) hâlde alınarak canlı vücudunda aktifleştirilir.

Bazı özellikleri verildiği gibi olan vitamin çeşidi aşağıdakilerden hangisinde gösterilmiştir?

Buna göre seçeneklerde verilen vitamin çiftlerinden hangisi canlı vücudunda aktifleştirilen vitaminlere örnektir?

A) A vitamini

A) A ve B

2.

D) D vitamini

C) C vitamini

E) E vitamini



I. B vitamini II. C vitamini III. K vitamini IV. A vitamini verilen vitamin çeşitlerinin eksik alınması durumunda belirecek, a. kansızlık b. skorbüt c. kanın pıhtılaşmaması d. gece körlüğü



I

II

III

IV

A) a

b

c

d

B) a

c

b

d

C) b

d

a

c

D) b

c

d

a

E) c

a

d

b

B) A ve C

D) B ve E

C) A ve D E) B ve K

5.   • Vücutta eksikliği ilk beliren vitamin grubudur. • İnsan kalın bağırsağında yaşayan faydalı bakteriler tarafından sentezlenen vitaminlerden biridir. • Eksikliği durumunda kısırlığa neden olabilen vitamindir. • Hücre yenilenmesi, mikroorganizmalara kaşı direnç kazanılması ve güneş ışığından korunmada görev alan vitamindir. Verilen özellikler incelendiğinde seçeneklerdeki verilen vitaminlerden hangisine değinilmediği gözlenir? A) A

B) B

C) C

D) D

E) E

MEB 2018 - 2019

hastalıklarıyla doğru eşleştirilmesi seçeneklerin hangisinde gösterilmiştir?

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) B vitamini

6. Vitaminlerle ilgili olarak, 3. Suda çözünen vitaminlerle ilgili olarak,

I. Yağda eriyen vitamin grubu A, D, E ve K’dır.

I. Hücre zarından geçemezler. II. Zorunlu durumlarda enerji verici olarak kullanılır.

II. Sıcaklık, metallerle temas, bekletilme gibi unsurlar vitamin yapısını bozar.

III. Vücutta depo edilmezler.

III. Hidrolize uğramadan kana karışabilirler. verilenlerden hangileri doğrudur?

verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız II.

B) Yalnız III.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) II ve III.

A) Yalnız I.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

D) II ve III.

B) I ve II.

C) I ve III. E) I, II ve III.

6

9. Sınıf Biyoloji

Vitaminler 7. Vitamin bakımından zengin besinler tazeyken tüketilmelidir. Çünkü; ısı, ışık, bekletme, metallerle temas gibi faktörler vitaminlerin yapısını bozar.

10. Vücudumuzda bulunan mineraller için; I. hazır olarak alınma, II. yapıya katılma,

Buna göre vitaminler aşağıdaki besin gruplarından hangisine benzetilebilir? A) Proteinler

B) Karbonhidratlar

D) Mineraller

III. düzenleyici rol oynama, IV. inorganik yapıda olma

C) Yağlar

verilen özelliklerden hangileri vitaminler için de geçerlidir?

E) Tuzlar

A) I ve II.

B) I ve III.

D) II, III ve IV.

C) I, II ve III.

E) I, II, III ve IV.

B) Enerji verici olarak kullanılır. C) Sindirilmeden kana geçer. D) Hücre yapısına katılmaz. E) Enzim çalışmasını düzenler.

9. Bir kişinin gün içerisinde dışarıdan aldığı x, y ve z vitaminlerinin oranı aşağıdaki gibidir. Miktar

N

N: Normal değer

y

x

z

Vitamin çeşitleri

Bu vitaminlerle ilgili olarak, • x’in fazlası karaciğerde depolanmıştır. • y’nin eksikliği geç ortaya çıkmıştır. • z’ye idrarda rastlanmıştır.

MEB 2018 - 2019

A) Kaynağı genellikle bitkilerdir.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

8. Vitaminlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

11. Aşağıdaki tabloda vitaminlerle ilgili bazı bilgiler verilmiştir. Vitamin

Bulunduğu Besin

Alınma Nedeni

Eksikliğinde Oluşan Durum

A vitamini

Havuç ve Domates

Hücre yenilenmesi

Büyümede düzensizlik

D vitamini

Süt ve Tereyağ

Kemiklere Ca emilimi

Kemiklerin yumuşaması

C vitamini

Taze meyve ve sebzeler

Hücreler arası maddenin yapımı ve korunması

Yaraların geç iyileşmesi

Buna göre tablo incelendiğinde aşağıda verilen sonuçlardan hangisine ulaşılamaz? A) A vitamini çocukların büyümesinde etkilidir. B) C vitamini bitkisel kaynaklı besinlerde bulunur. C) D vitamini hayvansal kaynaklı besinlerde bulunur. D) A vitamini eksikliği, C vitamini ile giderilebilir. E) D vitamini kemik gelişiminde etkilidir.

bilgilerine ulaşılmıştır. Buna göre, I. x; yağda, y ve z suda çözünen vitaminlerdir. II. y, karaciğerde depolanabilir. III. z, turunçgillerde bulunabilir.

12. Aşağıdakilerden hangisi suda çözünen vitaminlerdendir?

verilenlerden hangileri söylenemez? A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

A) A vitamini

B) E vitamini

D) D vitamini

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) C vitamini

E) K vitamini

7

9. Sınıf Biyoloji

Enzimler - 1 4. Aşağıda verilen A ve B deney kaplarında uygun ortam sağlandıktan sonra birine bakteri hücresi konulurken diğerine aynı bakteri türünün özütü konulmuş ve üzerlerine şeker çözeltisi ilave edilmiştir. Bir süre sonra her iki kapta gaz biriktiği gözlenmiştir.

1. Enzimler ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Biyokimyasal reaksiyonları başlatır. B) Etki ettiği maddeye substrat denir. C) Biyolojik katalizördür. D) Aktivasyon enerjisini düşürür.

Aktivasyon Enerjisi Enzimsiz Enzimli

Substrat

Ürün Tepkimenin ilerleyişi Grafiğe göre, I. Enzimli reaksiyonlar daha hızlı gerçekleşir. II. Enzimler, reaksiyonun başlaması için gerekli enerjiyi düşürür. III. Oluşan ürün miktarını artırır. sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

3.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

I. Su II. Sıcaklık IV. pH Yukarıda verilen etkenlerden hangileri enzimlerin çalışma hızını etkiler?



B) II ve IV.

D) I, II ve III.

Buna göre deney sonucunda aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Enzimler reaksiyonun sonunda değişmeden çıkar. B) Enzimler tersinir çalışabilir. C) Enzimler hücre içinde ve dışında çalışabilir. D) Enzimler reaksiyonları çok hızlı gerçekleştirir. E) Enzimler takım halinde çalışabilir.

5. Pankreastan salgılanan inaktif tripsinojen enzimi ince bağırsakta aşağıdakilerden hangisinin etkisi ile aktif tripsin enzimine dönüşür? A) B vitamini

B) Ca+2

D) Mg+2

C) Enterokinaz E) K+

6.   • Kurutulan meyve ve sebzeler, yaş meyve ve sebzelere göre daha uzun süre bozulmadan saklanabilir. • Reçel, bal ve pekmez gibi besinler küflenmeden uzun süre bekleyebilir. Yukarıda verilen iki durumun temel nedeni enzimlerin hangi özelliğinden dolayıdır?

III. Kimyasal maddeler

A) I ve II.

MEB 2018 - 2019

2. Aşağıda enzimli ve enzimsiz gerçekleşen bir reaksiyonun grafiği verilmiştir.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

E) Organik yapılı bileşiktir.

C) I, II ve IV.

E) I, II, III ve IV.

A) Enzimlerin çalışması ortamdaki su oranı %15’in altına düştüğünde yavaşlar. B) Enzimler hücre içinde ve hücre dışında çalışabilir. C) Enzimlerin etkinlikleri çok hızlı gerçekleşir. D) Enzimle substratı arasında anahtar-kilit uyumu vardır. E) Her farklı enzim farklı bir substrata etki gösterir.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

7

9. Sınıf Biyoloji

Enzimler - 1 7. Aşağıdaki deneyde aynı miktarda et parçası; parça, kuşbaşı, kıyma haline getirilip kaplara konulduktan sonra üzerlerine hidroliz enzimleri ilave edilmiştir.

9.

Maltoz

Hidroliz enzimleri

K sıvısı

Kıyma III

Deneyin sonunda kaplardaki ürün oluşum hızı ve nedeni hangisinde doğru olarak verilmiştir? Ürün Oluşum Hızı

Nedeni

A)

III > II > I

Substrat yüzeyi farkı

B)

III > II > I

Substrat yoğunluğu farkı

C)

I > II > III

Substrat yüzeyi farkı

D)

I > II > III

Substrat yoğunluğu farkı

E)

III > I > II

Substrat yüzeyi farkı

8. Hidrojen peroksit güçlü bir oksitleyicidir. Bu yüzden hücrelerden kısa sürede uzaklaştırılması gerekir. Bu molekül katalaz enzimi sayesinde su ve oksijene parçalanır. Katalaz enzimi; bir saniyede 5 milyon hidrojen peroksiti parçalayabilirken enzimsiz aynı molekül 300 senede parçalanmaktadır. Yukarıda verilen durum enzimlerin hangi özelliği ile açıklanabilir? A) Enzimler takım halinde çalışabilir. B) Enzimler substratlarına özgü moleküllerdir. C) Enzimler reaksiyon sonunda değişmeden çıkar. D) Enzimler girdikleri tepkimeleri hızlandırır. E) Enzimler aynı reaksiyon için tekrar tekrar kullanır.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Kuşbaşı et II

Yukarıda gösterildiği gibi sınırlı miktarda maltaz enzimi bulunan bir deney tüpüne, sürekli maltoz ilave edilmektedir. Buna göre reaksiyon hızı-zaman grafiği aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Reaksiyon hızı

B) Reaksiyon hızı

Zaman

C) Reaksiyon hızı

Zaman

D) Reaksiyon hızı

Zaman

E)

Zaman

Reaksiyon hızı

MEB 2018 - 2019

Bütün et I

Maltaz enzimi

Zaman

10. I. Aşırı sıcaklık II. Ağır metal iyonları III. Aşırı asidik ortam Yukarıda verilenlerden hangileri enzim çalışmasını olumsuz yönde etkileyebilir? A)Yalnız I.

D) I ve II.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

8

9. Sınıf Biyoloji

Enzimler - 2 1.

Nişasta + su

Amilaz

Yağ + su Protein + su

Pepsin

4. Aşağıdaki grafikte K, L ve M enzimlerinin çalıştıkları pH aralıkları gösterilmiştir.

Maltoz

Lipaz

Yağ asidi+Gliserol Polipeptit

Reaksiyon hızı K L M enzimi enzimi enzimi

Yukarıda verilen tepkimeleri katalizleyen enzimler için; I. hidroliz reaksiyonlarında yer alma, II. asitli ortamda görev yapma,

Ph

III. protein yapısında olma ifadelerinden hangileri ortaktır?



2.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

A substratı + a enzimi

Ürün1 + a enzimi

B substratı + b enzimi

Ürün2 + b enzimi

C substratı + c enzimi

Ürün3 + c enzimi

Yukarıda verilen tepkimelerde yer alan a, b ve c enzimleri için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Substratlarına özgüdür. B) Reaksiyon sonunda değişmeden çıkar. C) Aynı apoenzim yapısındadır. D) Çift yönlü çalışır.

I. K, M’nin çalıştığı aralıkta çalışamaz. II. M’nin pH toleransı, K’dan fazladır. III. K, enziminin bazik pH’a duyarlılığı, L’den fazladır. verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

5. Aşağıdaki deneyde; bir karaciğerden üç eşit parça alınmış,parçalardan biri ezilmiş, diğeri kıyılmış, kalan parçada kuşbaşı doğranmıştır. Daha sonra tüplere eşit miktarda hidrojen peroksit (H2O2) ilave edilmiştir. t zaman sonra, birinci tüpte oluşan oksijen miktarının diğer tüplerden daha fazla olduğu gözlenmiştir.

HO

MEB 2018 - 2019

E) Farklı substratlara etki eder.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

Buna göre,

3.

Bir grup enzimin çalışma mekanizmasını gösteren yukarıdaki şemaya göre aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) E3’ün ürünü, E5’in substratıdır.

B) E5 tersinir çalışan bir enzimdir.

C) L substratından farklı ürünler oluşabilir. D) E1 görev yapmazsa, M ve O oluşabilir. E) E4 denatüre olursa M oluşabilir.

Ezlmş karacğer I

Kıyılmış karacğer II

Kuşbaşı karacğer III

Yukarıda verilen deneyin sonucuna göre seçeneklerdeki yargılardan hangisine ulaşılır? (H2O2 Katalaz H2O + 1/2 O2) A) Substrat yüzeyinin artışı reaksiyon hızını artırır. B) Enzim miktarının artışı reaksiyon hızını artırır. C) Substrat artışı reaksiyon hızını etkiler. D) Su, enzimlerin çalışması için gereklidir. E) Enzim etkinliğini substratın dış yüzeyinden başlatır.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

8

9. Sınıf Biyoloji

Enzimler - 2 6. Bir enzim monomerlerine kadar hidroliz edildiğinde;

9.

I. vitamin,

Protein + su Polipeptit + su

II. mineral,

Dipeptit + su

III. aminoasit moleküllerinden hangileri kesinlikle oluşur? A) Yalnız I.

B)Yalnız II.

D) I ve III.

Enzim 1

Polipeptit

Enzim 2

Dipeptit

Enzim 3

Aminoasit + Aminoasit

Yukarıda verilen tepkimelerde yer alan enzimler için, I. Peptit bağına etki eder.

C)Yalnız III.

II. Çalışması için su gereklidir.

E) I, II ve III.

III. Takımlar halinde çalışır. ifadelerinden hangileri söylenebilir?

HOLOENZİM (Bileşik enzim)

APOENZİM

Yardımcı kısım

VİTAMİN (Koenzim)

MİNERAL (Kofaktör)

Buna göre bileşik enzimler için aşağıda verilenlerden hangisi yanlış olur? A) Apoenzim, aminoasitlerden oluşur. B) Yardımcı kısım, organik ya da inorganik yapıda olabilir. C) Fe+2, Mg+2 gibi iyonlar kofaktör olarak kullanılabilir. D) Apoenzim yapısı substrata göre farklılık gösterebilir. E) Tüm tepkimelerde bileşik enzimler görev alır.



D) I ve III.

B)Yalnız II.

C)Yalnız III.

E) I, II ve III.

10. Enzimlerle ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Enzimin substratına geçici olarak bağlandığı ve etki ettiği bölgeye aktif merkez denir. B) Tüm enzimler çift yönlü (tersinir) çalışır. C) Enzimler, hem hücre içinde hem de hücre dışında çalışabilir. D) Enzimler, tepkimelerden değişmeden çıkar. E) Zamanla yapısı bozulan enzimler amino asitlerine kadar yıkılır.

MEB 2018 - 2019

7. Bir bileşik enzimin yapısı aşağıdaki gibidir.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

11. Bileşik enzimlerle ilgili olarak; 8. Bir hücrede enzim sentezine bağlı olarak;

I. Protein kısımlarına apoenzim denir. II. Yardımcı kısmı organik bir madde ise kofaktör adını alır.

I. aminoasit, II. su,

III. Apoenzim inaktif olup yardımcı kısım olmadan görev yapamaz.

III. peptit bağı, IV. ribozom verilenlerden hangilerinin miktarı azalabilir? A) Yalnız I. D) III ve IV.

B) I ve III.

C) II ve III.

E) I, II ve IV.

verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I.

D) I ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B)Yalnız II.

C)Yalnız III.

E) I, II ve III.

9

9. Sınıf Biyoloji

Yönetici Moleküller 4. Aşağıda bir nükleik asitin şekli verilmiştir.

1. DNA molekülü ile ilgili,

P

I. Kalıtsal bilgiyi depolar.

Adenin

II. Hücre yönetimini sağlar. III. Tüm canlı hücrelerde bulunur.

P

verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B)Yalnız II.

D) I ve II.

C)Yalnız III.

Urasil

P

E) I, II ve III.

Sitozin

2. Aşağıda yönetici moleküllerle ilgili tablo verilmiştir. Özellikler

Moleküller X

Y

Z

Eşlenebilme

+

-

-

Protein sentezinde görev alma

+

+

+

Yapı birimi nükleotitdir

+

+

+

X, Y, Z moleküllerinin özelliklerine ait tabloya göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) X, çift sarmaldır.

MEB 2018 - 2019

B) Y, hücrelerde kullanılabilen enerji kaynağı olabilir.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Yukarıda şekli verilen nükleik asit çeşidi için;

C) Z, RNA molekülü olabilir. D) X ve Y riboz şekeri taşır. E) Y, tüm canlı hücreler tarafından üretilebilir.

I. ribonükleik asittir, II. protein sentezinde görev yapar, III. riboz şekeri bulundurur. verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I.

B)Yalnız II.

D) I ve II.

C)Yalnız III.

E) I, II ve III.

5. DNA’nın bir bölümüne ait baz dizilişi aşağıdaki gibidir.

1. zincir

A

A

2. zincir

A A

S

G

S

T

G

Buna göre bu DNA molekülünün 1. zincirinin baz dizilişi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) AAA

AGG

SST

B) TTT

TSS

GGT

C) GGG

GAA TTS

D) SSS

STT

AAG

E) TTT

TSS

GGA

3. Bir nükleik asidin DNA ya da RNA olduğu; I. adenin nükleotit II. fosfat III. beş karbonlu şeker verilenlerden hangilerine bakılarak anlaşılabilir? A) Yalnız I.

D) I ve III.

B)Yalnız II.

C)Yalnız III.

E) I, II ve III.

6. Hidrojen bağı sayısı ve toplam Guanin nükleotit sayısı bilinen bir DNA molekülünde Pürin / Pirimidin oranı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) 1/2

C) 1/3

D) 1/4

E) 3/4

9

9. Sınıf Biyoloji

Yönetici Moleküller 10. Aşağıda sitozin nükleotitin yapı taşları a, b, c şeklinde verilmiştir.

7. RNA molekülünün sentezi sırasında gerçekleşen olaylar ile ilgili aşağıdaki grafiklerden hangisi çizilemez?

Sitozin nükleotit

B) Riboz şekeri

A) Fosfat

Zaman

Zaman

D) Enzim

C) ATP

a

b

Azotlu organik baz

Şeker

c Fosfat

Belirtilen kısımlarla ilgili,

E) Timin bazı

Zaman

8. DNA’nın kendini eşlemesi sırasında; I. ATP, II. riboz şekeri, III. enzim, IV. adenin nükleotit verilenlerden hangisinin azalması beklenmez? A) I ve II.

B) I ve III.

D) II ve III.

C) I ve IV. E) II ve IV.

9. Adenin nükleotit ve toplam nükleotit sayısı bilinen bir DNA molekülü ile ilgili;

MEB 2018 - 2019

Zaman

Zaman

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

I. RNA ve DNA’da a kısmı tamamen aynıdır. II. c tüm nükleotitlerde değişmez. III. Eğer b’de riboz var ise, RNA nükleotitidir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

E) I, II ve III.

11. Tek zincirindeki fosfat sayısı bilinen bir DNA molekülü ile ilgili, I. Nükleotit sayısı, fosfat sayısına eşittir. II. Adenin nükleotit sayısı, Timin nükleotit sayısına eşittir. III. Pürin nükleotit sayısı, Pirimidin nükleotit sayısından fazladır. IV. Guanin nükleotit sayısı, fosfat sayısının yarısıdır. verilenlerden hangileri söylenebilir? A) I ve II.

B) I ve III.

D) II ve IV.

C) II ve III. E) III ve IV.

12. DNA’nın hücredeki görevleriyle ilgili olarak, I. Genetik bilginin yavru döllere aktarılmasını sağlar.

I. tek zincirindeki nükleotit sayısı,

II. Sentezlenecek proteinle ilgili şifre verir.

II. toplam guanin sayısı,

III. Ribozoma bağlanarak aminoasitlerin peptitleşmesini sağlar.

III. hidrojen bağı sayısı yukarıda verilenlerden hangileri hesaplanabilir?

verilenlerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I.

A) Yalnız I.



D) I ve II.

C) Yalnız III.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.



D) I ve II.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

10

9. Sınıf Biyoloji

Sitoplazma ve Organeller - 1 1. Aşağıda verilen organellerden hangisi hücre zarının üretiminde görev almaz?

4. Granülsüz endoplazmik retikulumun görevleri ile ilgili; I. zararlı molekülleri zararsız hale dönüştürmek,

A) Lizozom

II. kas hücrelerinde Ca+ depolamak,

B) Golgi cisimciği

III. yağ ve karbonhidrat sentezlemek

C) Endoplazmik retikulum D) Ribozom

verilenlerden hangileri doğrudur?

E) Mitokondri

A) Yalnız I.

2. Kloroplast organeli ile ilgili olarak; I. DNA ve RNA bulundurma, II. fotofosforilasyon ile ATP sentezleme, III. protein sentezleyebilme verilenlerden hangileri mitokondri organeli için de söylenebilir? A) Yalnız I. D) I ve III.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019



B) Yalnız II.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



3.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

5. T R

P S

Yukarıda şematize edilen organelin harflendirilmiş kısımları ile ilgili; I. P, zarsız bir organel olan ribozomdur. II. R, solunum enzimlerini taşıyan kristadır. III. S, hücrenin kalıtım materyalidir. IV. T, matriks sıvısıdır. verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız III.

B) Yalnız IV.

D) I ve IV.

C) II ve III.

E) III ve IV.

I. Kloroplast II. Ribozom 6. Aşağıda verilen organellerden hangisinde dehidrasyon tepkimesi gerçekleşmez?

III. Mitokondri IV. Endoplazmik retikulum V. Golgi cisimciği

A) Ribozom

Yukarıda verilen organellerin hangilerinin yapısında nükleik asit bulunur?

B) Golgi cisimciği

A) Yalnız II.

D) Endoplazmik retikulum



B) II ve III.

D) I, IV ve V.

C) I, II ve III.

E) I, II, III, IV ve V.

C) Lizozom E) Mitokondri

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

10

9. Sınıf Biyoloji

Sitoplazma ve Organeller - 1 7.

I

10. Sitoplazma ile ilgili olarak,

Kloroplast

II. Ribozom

I. Yarı akışkan bir sıvıdır.

III. Endoplazmik retikulum

II. %90’ını su oluşturur.

IV. Koful

III. Tüm canlı hücrelerde bulunur.

V. Mitokondri

verilenlerden hangileri söylenebilir?

Yukarıda verilen organeller ile zar yapısı bakımından çiftler oluşturulursa hangisi açıkta kalır?

A) Yalnız I.

A) I.



C) III.

D) IV.

E) V.

8. Sentrozom organeli ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Bakteride bulunmaz. B) Zarsız bir organeldir. C) İğ ipliği oluşumunu sağlar. D) Sperm hücresinde bulunmaz.

MEB 2018 - 2019

E) Hücre bölünmesinde görev yapar.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

B) II.

9. Tatlı sularda yaşayan tek hücreli organizmalar hücre içerisine giren fazla suyu aşağıdaki organellerden hangisi ile hücre dışına atar?

C) Kontraktil koful D) Golgi cisimciği E) Endoplazmik retikulum

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

11. Lizozom faaliyeti artmış bir hücrede, I. Sitoplazma yoğunluğu azalır. II. Hücrenin emme kuvveti artar. III. Kullanılan ATP miktarı artar. verilenlerden hangileri gerçekleşir? A) Yalnız II.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

12.

Küçük brm

Büyük brm

Yukarıda şekli verilen organel ile ilgili; I. Nükleoprotein yapılıdır. II. Protein sentezinde görevlidir.

A) Lizozom B) Besin kofulu

B) Yalnız II.

III. Tüm canlı hücrelerde bulunur. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

D) I ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

11

9. Sınıf Biyoloji

Sitoplazma ve Organeller - 2 1.

4.

I. Olgun alyuvar hücresi II. Yumurta hücresi III. Sinir hücresi IV. Yaprak hücresi Yukarıda verilen hücre çeşitlerinin hangilerinde sentrozom organeli bulunmaz? A) I ve II.

B) II ve III.

D) II, III ve IV.

C) II ve IV.

E) I, II, III ve IV.

A) ATP sentezi yapabilir. B) Tek katlı zar yapısına sahiptir. C) Madde iletiminden sorumludur. D) Üzerinde ribozom bulundurabilir. E) Hücre zarı ile çekirdek zarı arasında uzanır.

2. Aşağıdaki organellerden hangisi prokaryot ve ökaryot tüm hücrelerde bulunur?



B) Ribozom

D) Golgi

C) Koful

E) Sentrozom

MEB 2018 - 2019

A) Lizozom

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Şekli verilen organel ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

5. Hücre iskeleti ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Hücre içi organizasyonu sağlar. B) Kromozomların hareketine yardımcı olur. C) Hücrenin şeklinin korunmasını sağlar. D) Mikrotübül ve mikrofilament olmak üzere iki çeşidi vardır. E) Organellerin hücre içinde yer değişimine yardımcı olur.

6. Aşağıda bazı organellerin görevleri verilmiştir. I. Madde iletimi yapmak. II. ATP üretmek. III. Nişasta, protein, yağ depolamak. IV. Çiçek ve meyve yapraklarına renk vermek.

3. Kloroplast organeli ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Kendini eşleyebilir. B) Çift katlı zara sahiptir. C) ATP sentezi gerçekleştirebilir. D) İçini dolduran sıvı stromadır. E) Fotosentetik tüm canlılarda bulunur.

Buna göre görevi verilmeyen organel seçenektekilerden hangisidir? A) Lökoplast B) Mitokondri C) Kromoplast D) Golgi cisimciği E) Endoplazmik retikulum

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

11

9. Sınıf Biyoloji

Sitoplazma ve Organeller - 2 7. Genç bir yaprak hücresinin yaşlanması sürecinde,

10.

H 2O CO2

I. Hücre çeperi kalınlaşır. II. Merkezi koful oluşur.

X

III. Sitoplazma miktarı azalır.

Y

verilenlerden hangileri gerçekleşebilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C6H12O6 O2

C) I ve II.

E) I, II ve III.

Yukarıdaki X ve Y organelleri ile ilgili, I. X, oksijenli solunum yaparak ATP sentezler.

8. Aşağıda verilen yapı veya organellerin hangisinden koful oluşmaz? A) Çekirdek zarı B) Endoplazmik retikulum C) Lizozom D) Golgi cisimciği

MEB 2018 - 2019

E) Hücre zarı

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

II. Y’de fotosentez olayı gerçekleşir.

9.

III. X ve Y tüm ökaryot hücrelerde bulunur. IV. X ve Y’nin DNA, RNA ve ribozomları vardır. verilen bilgilerden hangileri doğrudur? A) I ve II.

B) II ve III.

D) I, II ve III.

C) II ve IV.

E) I, II, ve IV.

11. Hücre dışına sindirim enzimi salgılayan ökaryot bir hücrede; I. lizozom, II. ribozom, III. golgi cisimciği, IV. endoplazmik retikulum, V. mitokondri verilen organellerden hangisinin sayıca fazla olması beklenmez? A) I.

B) II.

C) III.

D) IV.

E) V.

I. Kloroplast II. Mitokondri III. Endoplazmik retikulum Yukarıda verilen organellerin hangilerinde protein sentezi gerçekleşebilir? A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

12. Fotosentez yapabilen bir bitki hücresinde aşağıdaki organellerden hangisi bulunmaz? A) Mitokondri

B) Sentrozom

D) Ribozom

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) Koful

E) Golgi cisimciği

12

9. Sınıf Biyoloji

Sitoplazma ve Organeller - 3 1.

4. Kromoplastlarla ilgili,

I. Endoplazmik retikulumda üretilen maddelerin depolanıp, paketlenmesi

I. Çiçeklerinin taç yapraklarında bol miktarda bulunur.

II. Glikoprotein ve lipoprotein üretimi III. Lizozomların oluşumu

II. Turuncu renkli olanları ksantofil pigmenti taşır.

Yukarıda verilen olayların tamamında görevli organel aşağıdakilerden hangisidir? B) Mitokondri

D) Kloroplast

C) Ribozom



2. Kontraktil koful ile ilgili, I. Tatlı sularda yaşayan ökaryot tek hücreli canlılarda bulunur. II. Hücrede su homeostazisini sağlamakla görevlidir. III. Gerçekleştirdiği olayı ATP harcamadan yapar. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) II ve III.

A) Yalnız I.

E) Peroksizom

C) I ve II.

E) I, II ve III.

3. Hücre iskeleti ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Özel proteinlerin oluşturduğu ipliksi ve tüpsü yapılardır. B) Hücre bölünmesi, ekzositoz ve endositoz olaylarında görevleri vardır. C) Hücre çekirdeği ve organellerin hücre içinde sabitlenmesini sağlar. D) Hücre iskeletini oluşturan elemanlar, oluştuktan sonra hücre ölünceye kadar sabit kalırlar. E) Sil, kamçı ve hücre duvarı oluşumunda görev alırlar.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



verilenlerinden hangileri doğrudur?

MEB 2018 - 2019

A) Golgi aygıtı

III. Bazıları kloroplastların dönüşümü ile oluşur.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve III.

E) I, II ve III.

5. Ribozom organeli ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Hücrelerin en küçük ve zarsız organelidir. B) Büyük ve küçük olmak üzere iki alt birimden meydana gelir. C) Ökaryot hücrelerin ribozomları, prokaryot hücrelerin ribozomlarından daha küçüktür. D) Prokaryot hücrelerde sitoplazmada serbest hâlde bulunur. E) Ribozomlar salgı yapan hücrelerde sayıca daha fazladır.

6. Aşağıda şekilde kloroplast organelinin bazı kısımları numaralanmıştır. II III IV I Numaralanmış kısımlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) I numaralı kısım kloroplastın stromasıdır. B) II, protein sentezi yapan ribozomdur. C) III, kloroplastın çekirdek kontrolü dışında çoğalmasını sağlayan DNA’dır. D) IV, üst üste dizilerek grana adı verilen yapıları oluşturan tilakoittir. E) IV numaralı yapı klorofil pigmentlerini taşır.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

12

9. Sınıf Biyoloji

Sitoplazma ve Organeller - 3 7. Bitki hücrelerinde plastitlerin birbirine dönüşümüyle ilgili aşağıdaki şema çizilmiştir. a b

Lökoplast

Kloroplast

c

10. Hücre çekirdeği ile ilgili, I. Tüm ökaryot hücre çeşitlerinde bir tane çekirdek bulunur. II. Bölünmeyle oluşan yavru hücrelere kalıtsal bilginin aktarılmasından sorumludur.

Kromoplast

III. Hücre bölünmesi esnasında çekirdek de bölünür.

Buna göre a, b ve c için,

ifadelerinden hangileri doğrudur?

I. a’da klorofil sentezi görülür.

A) Yalnız I.

II. Patatesin yeşermesi b olayına örnektir.



III. c’de karoten, ksantofil vb. birikimi olur.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) II ve III.



B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

8. Aşağıda verilen organellerden hangisi tüm ökaryot hücrelerde ortak olarak bulunmaz? A) Çekirdek B) Mitokondri C) Golgi D) Sentrozom E) Endoplazmik retikulum

9. Metabolizma, küçük moleküllerden büyük moleküllerin sentezlendiği anabolizma ve büyük moleküllerin daha küçük moleküllere ayrıştırıldığı katabolizma olaylarının tamamıdır.

11. Aşağıda çekirdek zarı ile ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Granülsüz endoplazmik retikulum tarafından oluşturulur. B) Çift katlı olup iki zar arasında boşluk bulunur. C) Üzerinde ribozom bulunur. D) Porların büyüklüğü ribozom alt birimlerinin geçebileceği büyüklüktedir. E) Hücre bölünmesi sırasında eriyerek kaybolur.

MEB 2018 - 2019

A) Yalnız I.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

verilenlerden hangileri yanlıştır?

12. Hücre çekirdeği ve kısımları ile ilgili,

Buna göre;

I. Çekirdek sıvısının yoğunluğu sitoplazmadan daha azdır.

I. ribozom,

II. Çekirdekçikte ribozomların büyük ve küçük alt birimleri sentezlenir.

II. lizozom, III. kloroplast,

III. Nükleik asit ve proteinden meydana gelen genetik materyale kromatin adı verilir.

IV. golgi aygıtı verilen organellerden hangilerinin faaliyeti anabolizma olarak nitelendirilebilir? A) I ve II.

B) II ve III.

D) I ve II ve III.

C) III ve IV.

E) I, III ve IV.

verilen ifadelerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

13

9. Sınıf Biyoloji

Hücre Zarından Madde Geçişi - 1 4. Hücre zarı seçici geçirgendir. Bir molekülün zardan geçip geçemeyeceği molekül ve hücrenin özelliğine göre değişir. Bu moleküllerin seçilmesinde bazı genel kurallar vardır.

1. Hücre zarında bulunan proteinler yüzey (periferal) ve iç (integral) proteinleri olarak iki bölümde incelenir. İç proteinler çift tabakalı fosfolipitin hidrofobik kısmına girmiş haldedir. Hidrofobik kısımları polar olmayan amino asitleri içerir. Hidrofilik kısımları ise zarın her iki yüzeyinde sulu çözelti ile temas halindedir. Bazı iç proteinler; molekülleri kendilerine bağlayarak ve şekil değiştirerek taşırlarken, bazı çeşitleri hidrofilik bir kanal oluşturarak maddeleri taşırlar. Yağ tabakaları arasında kanal oluşturarak madde taşınmasını sağlayan bu proteinlere kanal proteinleri denir.

Buna göre; I. Nötr atomlar → Negatif iyonlara, II. Pozitif iyonlar → Negatif iyonlara, III. Yağda eriyen vitaminler → Suda eriyen vitaminlere, IV. Yağı çözen maddeler → Yağda çözünen maddelere göre daha kolay geçer.

Buna göre kanal proteinleri ile ilgili,

ifadeler incelendiğinde hangileri doğrudur?

III. Polimer maddelerin geçişini sağlar. açıklamalarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I.

B) Yalnız II. D) I ve III.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

2. Difüzyon ile ilgili, I. Cansız ortamlarda da gerçekleşir. II. Taşıyıcı proteinler görev alır. III. İki ortam arasındaki yoğunluk farkını azaltır. olaylarından hangileri aktif taşıma için de söylenebilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II. D) II ve III.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

3. Hücre zarının yapısında, hücrelerin birbirini ve kimyasalları tanımasını sağlayan glikoprotein ve glikolipit gibi moleküller bulunur. Bu moleküller ile ilgili, I. Her hücrenin zar yapısındaki miktarı ve dağılımı farklıdır. II. Hücre zarının özgüllüğünü sağlar. III. Mikroorganizmaları tanıma, reseptör gibi görevler üstlenir.

B) Yalnız II. D) I ve II.

A) I ve II.

B) I ve III.

D) II, III ve IV.

C) I, III ve IV.

E) I, II, III ve IV.

5. Bitkilerde bulunan hücre çeperi için, I. Hücre zarının dışında yer alır. II. Hücreyi dış etkilerden korur. III. Tam geçirgendir. IV. Karbonhidrat yapılıdır. bilgilerinden hangileri doğrudur? A) I ve II.

B) II ve III. D) I, III ve IV.

C) III ve IV. E) I, II, III ve IV.

6. Hücre zarı ile ilgili, I. Yapısında çift katlı yağ tabakası bulunur. II. Proteinler yağ tabakasının yüzeyinde kısmen ya da tamamen gömülüdür. III. Yağ ve proteinlere bağlı karbonhidratlar reseptör görevi görür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

MEB 2018 - 2019

II. Bazı çeşitleri her zaman açıkken, bazıları belirli bir sinyale tepki olarak açılabilir ya da kapanabilir.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

I. Su gibi polar moleküllerin zardan geçişini sağlar.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III. http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) Yalnız II. D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

13

9. Sınıf Biyoloji

Hücre Zarından Madde Geçişi - 1 7. Aşağıda hücre zarından a, b, c maddelerinin geçişi gösterilmiştir.

b

Hücre dışı

9. Hücre zarından difüzyon ile; I. oksijen,

c

II. glikoz, III. protein, IV. su,

Hücre zarı

V. yağ moleküllerinden hangileri geçemez?

Hücre içi

Taşıyıcı proteinler

a

A) I ve II.

B) II ve III. D) III ve V.

Buna göre,

C) II ve IV. E) IV ve V.

III. c ; yağda çözünen bir vitamindir. IV. Üç maddenin geçişinde de yoğunluk farkı önemlidir. yargılarından hangileri kesinlikle söylenir? A) Yalnız IV.

B) I ve III.

C) III ve IV.

D) I, II ve IV.

E) I, II, III ve IV.

8. Laboratuvarlar; cam, porselen, plastik, kauçuk ve metallerden yapılmış araç ve gereçlerin bulunduğu, bu araç ve gereçler kullanılarak deney, araştırma ve incelemelerin yapıldığı yerlerdir. Laboratuvarlarda deneyler yapılmadan önce burada kullanılan malzemeler ve düzenekler hakkında bilgi sahibi olunmalıdır. Laboratuvar araç gereçleri ile ilgili olarak; • İçerisinde sıvı, katı vb. maddeler ilave edilebilen, ısıya dayanıklı, ince ve uzun, bir tarafı kapalı bir tarafı açık, camdan yapılmış deney aracıdır. • Saf sıvıların ve çözeltilerin hacmini ölçmek için kullanılan üzerinde mililitre cinsinden bölmeler bulunan cam kaplardır. • Deneylerde kesim işlemlerinde kullanılan araçtır. • Su emme özelliğinden dolayı ihtiyaç duyulan deneylerde kullanılır. yapılan tanımlardan hangisine yer verilmemiştir? A) Mezür (Dereceli silindir)

B) Bistüri

C) Kurutma kağıdı

D) Beher E) Cam tüp

10. Aşağıda verilenlerden hangisi hücre zarından madde geçişlerinde difüzyon hızını etkileyen faktörlerden biri değildir? A) Sıcaklık B) Molekül büyüklüğü C) Yoğunluk farkı D) ATP miktarı E) Por sayısı

MEB 2018 - 2019

II. b ; glikoz molekülüdür.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

I. a ; oksijen gazıdır.

11. Basit difüzyona ait; I. Taşıyıcı proteinler kullanılır. II. ATP harcanmadan gerçekleşir. III. Cansız ortamlarda gerçekleşemez. özelliklerinden hangileri doğru değildir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II. D) I ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

14

9. Sınıf Biyoloji

Hücre Zarından Madde Geçişi - 2 3. Aşağıdaki deney düzeneğinde cam huni içerisine %10’luk glikoz çözeltisi, kaba ise %20’lik nişasta çözeltisi ve %1’lik maltoz çözeltisi konulmuştur.

1. Bir amip önce saf suya sonra da tuzlu suya bırakılıyor. Buna göre hücrenin osmotik basınç değişimine ait grafik aşağıdakilerden hangisi olmalıdır? A)



Osmotik basınç

B)

Cam huni

Osmotik basınç Kap

C) Osmotik basınç

%10 glikoz çözeltisi

Zaman

Zaman



%20 nişasta çözeltisi ve %1 maltoz

D) Osmotik basınç Seçici geçirgen zar

Zaman

Zaman

2. Aşağıda bir bakteri hücresinin ve bulunduğu ortamın madde yoğunlukları verilmiştir. Bu bakteri hücresi glikozu hücre içerisine alırken, vitamini hücre dışına atmaktadır. Glikojen miktarında ise bir değişim olmamaktadır.

Glkoz

Vtamn Glkojen

Bakter Hücres

Ortam

Glkoz

% 0,02

% 0,01

Vtamn

% 0,02

% 0,03

Glkojen % 0,02

% 0,02

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Osmotik basınç

MEB 2018 - 2019

E)

Bir süre sonra,

Zaman

I. Cam hunide nişasta molekülüne rastlanır. II. Kaptaki sıvı seviyesi yükselir. III. Cam huniye iyot çözeltisi damlatılacak olursa hem kapta hem de cam hunide mavi-mor renk oluşur. IV. Cam huninin yoğunluğu artar. olaylarından hangileri gerçekleşir? (İyot, nişasta ile mavi-mor renk verir.) A) I ve II.

B) I ve III.

D) III ve IV.

C) II ve IV.

E) I, III ve IV.

4. Aşağıda endositoz yapan bir hücre şematize edilmiştir. Katı besin

I II

III

Lizozom

Buna göre I, II ve III nolu yapılar aşağıdakilerden hangisidir? I

II

III

Tabloya göre aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?

A) Fagositik cep

Sindirim Kofulu

Besin Kofulu

A) Glikoz hücre içerisine difüzyon ile girer.

B) Fagositik cep

Besin Kofulu

Sindirim Kofulu

B) Vitamin hücre dışına difüzyon ile çıkar.

C) Pinositik cep

Sindirim Kofulu

Besin Kofulu

C) Glikojen aktif taşıma ile hücre içerisine girebilir.

D) Pinositoz

Besin Kofulu

Sindirim Kofulu

D) Bir süre sonra hücrenin osmotik basıncı artar.

E) Difüzyon

Vurgan Kofulu

Besin Kofulu

E) Glikoz ve vitamin aktif taşıma ile taşınmıştır.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

14

9. Sınıf Biyoloji

Hücre Zarından Madde Geçişi - 2 8. I. Aktif taşıma II. Difüzyon III. Fagositoz IV. Osmoz V. Ekzositoz

5. U şeklinde bir boru alınarak X koluna %20’lik glikoz çözeltisi, Y koluna %10’luk maltoz çözeltisi konulmuştur. X kolu Y kolu

%20’lik Glikoz çözeltisi

Yukarıda verilen taşıma şekillerinden hangilerinde ortamlar arasındaki yoğunluk farkı önemsizdir?

%10’luk Maltoz

A) I ve II.

Seçici geçirgen zar



B) II ve III.

D) I, III ve V.

C) III ve V.

E) III, IV ve V.

Buna göre bir süre sonra, I. X kolunda sıvı seviyesi bir süre yükselir.

olaylarından hangileri gerçekleşir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

6. Aktif taşıma ile ilgili, I. Az yoğun ortamdan çok yoğuna doğru olur. II. Zardan geçebilecek küçük moleküller taşınır. III. Taşıyıcı proteinler ve enzimler görev alır. özelliklerinden hangisi basit difüzyon için de söylenebilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

7. Hayvan hücreleri tarafından gerçekleştirilebilen; I. kolaylaştırılmış difüzyon, III. fagositoz, olaylarından hangileri hücre çeperi bulunduran bir hücre tarafından da gerçekleştirilebilir?

D) I, II ve IV.

Bağırsak

Gliserol

Amino asit Protein

Bu kapta meydana gelebilecek değişikliklerle ilgili, I. Amino asit ve gliserol difüzyon ile bağırsak içerisine girer. II. Protein polimer olduğu için bağırsak içerisine fagositoz ile girebilir. III. Kaptaki su seviyesinde azalma olur. durumlarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I ve III.

Hücredek su mktarı

10. Yandaki grafikte bir amip hücresinin farklı ortamlarda bekletildiğinde hücresindeki su miktarının zamana bağlı değişimi gösterilmiştir.

t1

IV. ekzositoz

A) I ve II.

9. İçi boş bir bağırsak parçası içerisinde amino asit, protein, gliserol, bulunan su dolu bir kaba bırakılıyor.

t1

t2

t3

Zaman

Grafiğe göre amipin bekletildiği ortam yoğunlukları aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

II. aktif taşıma,



MEB 2018 - 2019

III. Her iki kolda da maltoz görülür.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

II. Y kolunda glikoza rastlanır.

B) II ve III.

C) II ve IV.

E) I, III ve IV.

t2

t3

A)

Hipertonik

Hipotonik

İzotonik

B)

Hipotonik

Hipertonik

İzotonik

C)

İzotonik

Hipertonik

Hipotonik

D)

İzotonik

Hipotonik

Hipertonik

E)

Hipotonik

İzotonik

Hipertonik

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

15

9. Sınıf Biyoloji

Hücre Zarından Madde Geçişi - 3 1. Hipotonik ortama konulan bir hayvan hücresi ile ilgili;

4. Protein sentezinin hızlandığı bitki hücresinde;

I. Su kaybederek plazmolize uğrar.

I. turgor basıncının artması,

II. Bir süre sonra hemolize uğrayabilir.

II. emme kuvvetinin artması,

III. Hücrenin osmotik basıncı artar.

III. hücre zarının, selüloz çeperden uzaklaşması

durumlarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

olaylarından hangileri gerçekleşebilir? C) Yalnız III.

A) Yalnız I.

E) I ve III.



B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

2. Aktif taşıma ile ilgili olarak, I. ATP harcanır. II. Taşıyıcı proteinler ve enzimler görev alır. III. İki ortam arasındaki yoğunluk farkını artırır. özelliklerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019

3. Kan plazmasından çeşitli yöntemler kullanılarak alınan bir alyuvar hücresi, yoğunluğu bilinmeyen K çözeltisine alındığında alyuvar hücresinin su yoğunluğunun zamana bağlı değişimi aşağıdaki grafikte gösterilmiştir.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

5. Özdeş üç bitki hücresinin konulduğu ortamlarda gösterdiği değişiklikler sırasıyla şöyledir.

Hücre içi su yoğunluğu

Zaman

I. Ortamdaki hücrenin hücre zarı ile hücre çeperi birbirinden uzaklaşmıştır. II. Ortamdaki hücrenin hücre zarı ile hücre çeperi birbirine yaklaşmıştır. III. Ortamdaki hücrenin hücre zarı ile hücre çeperi arasında mesafe değişmemiştir. Bu bitki hücresinin konulduğu ortamların yoğunlukları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) I > II > III

B) I > III > II

D) II > III > I

C) II > I > III

E) III > I > II

6. Nişasta moleküllerinin hidrolize uğratıldığı bir hücre ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi söylenemez? A) Osmotik basıncı artmıştır. B) Turgor basıncı azalmıştır. C) Emme kuvveti artmıştır. D) Sentrozom ve kloroplastı birlikte bulundurur. E) Bitki hücresi olabilir.

Buna göre K çözeltisindeki alyuvar hücresinde; I. Plazmoliz II. Hemoliz III. Turgor durumu olaylarından hangilerinin gerçekleşebileceği söylenebilir? A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

7. Bir tatlı su algi olan Nitella bulunduğu ortama göre sitoplazmasında 1000 kat daha fazla potasyum bulundurur. Bu durumu sağlayan olay aşağıdakilerden hangisidir? A) Difüzyon

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

D) Osmoz

B) Endositoz

C) Aktif taşıma

E) Fagositoz

15

9. Sınıf Biyoloji

Hücre Zarından Madde Geçişi - 3 10. Fagositoz olayı ile ilgili,

8. Bir amipin bulunduğu ortam ile madde alış verişi şekilde gösterildiği gibidir. I H 2O (%40) %25

III Yağ (%15)

açıklamalarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

II Glikoz (%5)

%5

%5

I. Büyük katı moleküllerin hücre içine alınmasıdır. II. ATP harcanarak gerçekleşir. III. Tüm canlı hücrelerde gerçekleşebilir.



B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

II

III

A)

Osmoz

Aktif Taşıma

Ekzositoz

B)

Osmoz

Aktif Taşıma

Pinositoz

C)

Difüzyon

Aktif Taşıma

Fagositoz

D)

Kolaylaştırılmış Difüzyon

Endositoz

Aktif Taşıma

E)

Aktif Taşıma

Difüzyon

Pinositoz

9. Aşağıdaki grafikte bir bitki hücresinin bırakıldığı ortamın yoğunluğunun zamana bağlı değişimi gösterilmiştir. Ortamın yoğunluğu N

t1

t2

Zaman

t3

MEB 2018 - 2019

I

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Buna göre amipin gerçekleştirdiği olaylar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? 11. I. Hücre zarı yüzeyi azalır. II. Bitki, mantar ve bakteri hücrelerinde gerçekleşmez. III. Tek yönlü gerçekleşir. Yukarıdaki ifadelerden hangileri endositoz ve ekzositoz için ortaktır? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

E) I, II ve III.

12. İzotonik ortamda bulunan bir bitki hücresi önce hipertonik sonra da hipotonik bir ortama bırakılıyor. Buna göre hücrenin turgor basıncını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Turgor basıncı

N: Normal yoğunluk

B) Turgor basıncı

Zaman

Buna göre, I. t1 zamanında hücre su kaybetmiştir.

C) Yalnız III.

Zaman

D) Turgor basıncı

C) Turgor basıncı

II. t2 zamanında hücre turgor durumuna geçmiştir.

III. t3 zamanında hücre ve ortam arasında madde alış verişi durmuştur. verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I.

D) I ve III.

B) Yalnız II.

Zaman

Zaman

E) Turgor basıncı C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

Zaman

16

9. Sınıf Biyoloji

Sınıflandırma Sistemleri 1. Canlıların sınıflandırılması ile ilgili,

4. Doğal (filogenetik) sınıflandırma yapılırken canlıların;

I. Aynı takımda bulunan canlılar, aynı şubede yer alır. II. Aynı türden iki canlı çiftleştiğinde verimli döl verebilir.

I. orjinleri (kökenleri),

III. Aynı takımda bulunan iki canlı, farklı cinslerde yer alamaz.

III. analog organları,

II. embriyolojik benzerlikleri, IV. kromozom sayıları

yargılarından hangileri doğrudur? D) I ve II.



Ortak gen sayıları

I

II

III

IV

V

VI

VII

Sınıflandırma birimleri

Grafiğe bakılarak, I. Canlı çeşitliliğinin en fazla olduğu birim IV’tür. II. IV alem, I ise tür birimidir. III. IV’te bulunan canlıların protein benzerliği diğerlerinden fazladır. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I.

D) II ve III.

A) Yalnız I.

E) I ve III.

2. Aşağıdaki grafikte sınıflandırma birimlerinin sahip oldukları ortak gen sayıları gösterilmektedir.

özelliklerinden hangileri dikkate alınır?

C) Yalnız III.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

3. Bilimsel adları; Pinus brutia ve Pinus nigra olan iki canlı ile ilgili,

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) Yalnız II.

B) Yalnız II.

D) I, III ve IV.

C) I ve II.

E) II, III ve IV.

5. Bilimsel sınıflandırmada türden aleme doğru gidildikçe; I. canlı sayısı, II. ortak gen sayısı, III. canlı çeşitliliği, IV. protein benzerliği verilen özelliklerden hangileri artar? A) I ve II.

D) II ve IV.

B) I ve III.

C) II ve III.

E) III ve IV.

MEB 2018 - 2019

A) Yalnız I.

6. Aynı aile (familya) içerisinde birlikte bulunan iki canlı; I. takım,

I. Aynı takım içinde yer alırlar.

II. cins,

II. Verimli döl oluşturabilirler.

III. şube,

III. Ortak enzimlere sahiptirler.

IV. tür

yargılarından hangilerinin doğruluğu kesindir?

sistematik birimlerden hangilerinde birlikte bulunur?

A) Yalnız I.

A) I ve II.



D) I ve III.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

D) II ve IV.

B) I ve III.

C) II ve III.

E) III ve IV.

16

9. Sınıf Biyoloji

Sınıflandırma Sistemleri 7.

10. Aristo ve öğrencisi Theophratus, yaptığı sınıflandırmada canlıları bitkiler ve hayvanlar olarak iki grupta toplamıştır. Bitkileri de; yapı ve büyüklüklerine göre otlar, çalılar, ağaçlar olarak ayırmıştır.

canina (kuşburnu) b

Rosa a c

Yukarıdaki ikili adlandırmaya göre,

Aristo’nun yaptığı bu sınıflandırmaya göre,

I. a, cins adıdır.

I. Canlıların dış görünüşlerini dikkate almıştır.

II. b, tür adıdır.

II. Yapay (ampirik) bir sınıflandırmadır.

III. İlk isimlerinin aynı olması iki canlının akraba olduğunu gösterir.

III. Köken benzerliklerini dikkate almamıştır. IV. Canlıları yaşadığı ortama göre gruplandırmıştır.

yargılarından hangileri doğrudur?

B) Yalnız II.

D) I ve III.

A) Yalnız I.

E) II ve III.

8. İki canlının aynı türden olduğu yargısına seçeneklerden hangisine bakılarak kesin olarak ulaşılır? A) Kromozom formüllerinin aynı olmasına B) Habitatlarının aynı olmasına C) Enzim benzerliklerine D) Ortak atadan gelmelerine



MEB 2018 - 2019

E) Aralarında verimli yavrular oluşturmalarına

9.

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

C) Yalnız III. ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

I. Iris orientalis



Protein benzerliği

Alem

Tür

I

Kromozom sayısı

Alem

II

Tür

Çeşitlilik

Tür

III

Alem

grafiklerden hangileri çizilebilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I ve III.

12. Kökenleri aynı, görevleri farklı ya da aynı olan organlara homolog organ denilir. I. yarasanın kanadı, II. insanın kolu,

IV. Pinus nigra

III. kedinin ön ayağı,

İkili adlandırmalar dikkate alındığında hangi iki canlının benzerliği daha fazladır?

D) II ve IV.

E) I, II, III ve IV.

11. Canlıların sınıflandırılmasında sistematik birimler dikkate alındığında,

III. Iris germenica



D) I, II ve III.

C) II ve IV.

Buna göre;

II. Globularia orientalis

A) I ve II.

B) Yalnız III.

B) I ve III.

C) I ve IV.

E) III ve IV.

IV. sineğin kanadı yapılarından hangileri homolog organa örnek olarak verilebilir? A) I ve II.

D) I, II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) I ve III.

C) I ve IV.

E) I, II, III ve IV.

17

9. Sınıf Biyoloji

Bakteri - Arke 4. Bakteriler, 20 dakikada bir bölünerek çoğalır.

1. Işıklı ve ışıksız ortamda besin sentezi yapabilen bir bakteri ile ilgili,

Birey sayısı

Birey sayısı

I. Klorofil pigmentine sahiptir. II. İnorganik maddeleri oksitleyebilir. III. Kemoototrof beslenme gösterir. I

yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) Yalnız III.

Zaman

Zaman

II

Buna göre bakterilerin I. grafikteki gibi çoğalması beklenirken, II. grafikteki gibi çoğalmalarının nedeni;

E) II ve III.

I. metabolik atıkları ile zehirlenmeleri,

2. Arkeler ile ilgili seçeneklerde verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Bazı türleri karbondioksit kullanarak metan gazı üretir. B) Oksijenli solunum yapan türleri vardır. C) Diploid kromozomlu olup, DNA’ları histon proteinine sarılı değildir. D) Diğer organizmaların yaşayamayacağı habitatlarda yaşayabilir.

MEB 2018 - 2019

E) Ototrof veya heterotrof beslenen çeşitleri vardır.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

II. endospor oluşturmaları, III. konjugasyon yapmaları ifadelerinden hangileri ile açıklanabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I ve III.

5. Aşağıda canlılara ait bazı özellikler verilmiştir. I. Hücre çeperi bulundurma II. Fotofosforilasyon ile ATP sentezi III. Oksijenli solunum tepkimelerini mitokondride gerçekleştirme Buna göre, bu özelliklerin hangileri bakterilerde görülür? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

3. I. Ribozom organeli bulundurma II. Hücre duvarının yapısal özelliği III. Ekstrem koşullarda yaşayabilme IV. Ekolojik yaşam koşulları Arkeler yukarıda verilen hangi özellikler ile bakterilerden ayrılır? A) Yalnız I.

D) I, III ve IV.

B) I ve III.

C) II ve III.

E) II, III ve IV.

6. Aşağıdakilerden hangisi tüm bakterilerde ortak olarak bulunan bir yapıdır? A) Kamçı

B) Kapsül

C) Ribozom

D) Mezozom

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

E) Klorofil

17

9. Sınıf Biyoloji

Bakteri - Arke 7. İnorganik maddelerden organik besin üretebilen bir bakteri ile ilgili;

10. Metanojenler; metan (CH4) gazı oluşturarak enerji elde eder. Oksijen bu arkelere zehir etkisi yapar. Bataklıklarda, pis sularda, gübrede, çöplerde ve otçul memelilerin sindirim sistemlerinde yaşarlar.

I. Ototroftur. II. Ayrıştırıcıdır.

Buna göre,

III. Klorofili ile güneş ışığını tutar.

I. Metanojenler, mezozomlarında ATP sentezi yapar.

IV. Ribozomu ile protein sentezi yapar.

II. Enzim sistemleri zor koşullara dayanıklıdır.

ifadelerinden hangilerinin doğruluğu kesindir? A) I ve III.

B) II ve III.

D) III ve IV.

III. Otçul memelilerin sindirim kanallarında metan gazı oluşturur.

C) I ve IV.

E) I, III ve IV.

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

A) Bazı bakteriler hem oksijenli, hem de oksijensiz solunum yaptıklarından ekildikleri deney tüpünün her yerinde çoğalabilirler. B) Bazı bakteriler çoğalma sırasında önce çekirdeklerini sonra sitoplazmalarını bölerek sayılarını artırırlar. C) Bazı bakteriler klorofilleri olmasa da inorganik maddelerden organik besin üretebilir. D) Bazı bakteriler konjugasyon yada mutasyonla kalıtsal yapısını değiştirerek adaptasyon yeteneğini artırır. E) Bazı bakteriler endospor oluşturarak olumsuz çevre koşullarında uzun süre canlı kalabilirler.

9. Farklı canlılara ait çeşitli hücre tiplerinin bazı özellikleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablodaki “+” işareti ilgili yapının varlığını göstermektedir. Hücre Plazmit

Hücre duvarı



B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

11. I. Antibiyotik üretimi II. Yoğurt, sirke, turşu yapımı III. Bazı vitaminlerin sentezlenmesi IV. Biyoremediasyonla çevre temizliği V. Organik atıkları ayrıştırma Yukarıdaki olaylardan hangileri bakteriler tarafından gerçekleştirilebilir? A) I, II ve III.

B) II, III ve V.

C) I, III ve V.

D) II, IV ve V.



E) I, II, III, IV ve V.

Klorofil Kloroplast Lizozom

X

+

Y

+

+

Z

+

+

+

+

+

T

+

Buna göre X, Y, Z ve T hücrelerinden hangilerinin bir bakteriye ait olduğu söylenebilir? A) Yalnız X

MEB 2018 - 2019

8. Bakteriler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

B) Yalnız Y

D) X, Y ve T

C) Y ve Z

E) Y, Z ve T

12. Aşağıdaki hücresel yapılardan hangisi bir bakterinin oksijenli solunum yaptığını kanıtlar? A) Pilus

B) Hücre çeperi

C) Mezozom

D) Kapsül



Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

E) Plazmit

18

9. Sınıf Biyoloji

Protista - Fungi - Bitki 1. Mantarların organik atıkları ayrıştırma, ilaç üretimi, besin kaynağı olma gibi faydalarının yanında bazı canlılarda hastalık yapma gibi olumsuz etkileri de vardır.

4. Protista aleminde yer alan canlılarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Buna göre mantarlar ile ilgili,

A) Kitin hücre duvarına sahiptir.

I. Ototrof organizmalardır.

B) Saprofit yaşayan türleri vardır.

II. Parazit ve çürükçül türleri vardır.

C) Tamamı ökaryottur.

III. Madde döngüsüne görev alırlar.

D) Ototrof ya da heterotrof beslenebilirler.

IV. Bazı antibiyotiklerin üretiminde kullanılırlar.

E) Tek hücreli ve çok hücreli türleri vardır.

yargılarından hangileri söylenebilir?

B) II ve III.

D) II, III ve IV.

C) I, III ve IV.

E) I, II, III ve IV.

A) Aktif hareket etme B) Fagositoz ile beslenme C) Konjugasyon yapma D) Fotosentez ile oksijen üretme E) Ökaryot hücre yapısına sahip olma

3. Bitkiler aleminde yer alan tüm canlılar;

MEB 2018 - 2019

2. Aşağıdaki ifadelerden hangisi protista aleminde yer alan canlılar için ortak bir özelliktir?

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) I ve II.

5. Bitkilerin kökleriyle ilgili olarak; I. bitkiyi toprağa bağlama, II. inorganik besinlerden organik besin sentezleme, III. su ve minerallerin bitkiye alınmasını sağlama, IV. besin depo etme özelliklerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

D) I, III ve IV.

C) II ve IV.

E) I, II, III ve IV.

6. Aşağıda bitkiler aleminde incelenen canlılara ait bazı özellikler belirtilmiştir. I. Damar bulundurmaz.

I. nişasta depolama,

II. Meyve oluşumu gerçekleşmez.

II. besin sentezleme,

III. Üreme organı çiçektir.

III. kök ve gövdeye sahip olma,

IV. Tamamının gövdesi odunsudur.

IV. selüloz çeper bulundurma özelliklerden hangilerine sahiptir? A) I ve III.

B) I ve IV.

C) II ve IV.

D) I, III ve IV.



B) Yalnız III.

E) I, II, III ve IV.

V. Yaprakları ibre şeklindedir. Buna göre, kapalı tohumlu bitkiler belirtilen özelliklerin hangilerine sahiptir? A) Yalnız III.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) I ve IV.

D) I, III ve IV.

C) II ve V.

E) II, III, IV ve V.

18

9. Sınıf Biyoloji

Protista - Fungi - Bitki 7. Protista aleminde görülen;

10. Mantarlar aleminde yer alan canlılar;

I. saprofit,

I. hücre duvarının varlığı,

II. parazit,

II. heterotrof beslenme,

III. ototrof

III. sporla üreme,

beslenme çeşitlerinden hangileri mantarlar aleminde de görülür? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

IV. monomerlerden polimer sentezi belirtilen hangi özellikler bakımından bitkilere benzetilebilir?

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

A) I ve III.

8. Protista alemi içerisinde yer alan canlılardan hangisi volvox, pandorina gibi kolonileri oluşturabilir? A) Algler

D) Paramesyum

C) Amipler

E) Plazmodyum

MEB 2018 - 2019



B) Öglena

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



9. Nişasta depolayabilen çok hücreli bir canlı için, I. Hücre çeperi selülozdur. II. Karbondioksit özümlemesi yapabilir. III. Tüm hücrelerinde kloroplast bulunur.



D) I ve II.

B) Yalnız II.

D) I, III ve IV.

C) I ve IV.

E) II, III ve IV.

11. Mantarlar aleminde yer alan canlılar için aşağıda verilenlerden hangisi ortaktır? A) Ökaryot yapılı olma B) Parazit beslenme C) Çok hücreli olma D) Hücrelerinde birden fazla çekirdek bulundurma E) Eşeyli ve eşeysiz üreme

12. Mantarların yapısında “hif” adı verilen ince iplikçikler bulunur. Hifler birleşerek “miselyum” yapılarını oluşturur. Miselyumlar mantarın toprağa tutunmasını sağlar. Miselyumdan enzimler salgılanarak polimer besinler parçalanır ve oluşan monomerler emilerek alınır. Buna göre; I. Mantarlar ekzositoz ve endositoz yapabilir.

yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız I.

B) II ve III.

II. Miselyum bitkilerdeki köklere benzer görevler üstlenir. C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

III. Mantarların hücre dışı sindirim sistemleri gelişmiştir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

19

9. Sınıf Biyoloji

Hayvanlar 1. Hayvanlar aleminde sinir sisteminin en basit şekliyle ortaya çıktığı canlı örneği aşağıdakilerden hangisidir?

4. Üç farklı solucan grubuna ait canlı örneklerinin eşleştirilmesiyle ilgili seçeneklerden hangisi doğrudur? Halkalı solucan

A) Sünger C) Plazmodyum D) Sazan

A)

Planarya

Sülük

Tenya

B)

Toprak solucanı

Bağırsak

Tenya

solucanı

E) Ahtapot



I. Bazı türleri tek hücrelidir.



II. Tamamı eşeyli ve eşeysiz üreme ile çoğalır.



III. İskelet sistemi kemik ve kıkırdaktan oluşmuştur.



IV. Tamamı heterotrof beslenme gösterir.



yargılarından hangileri doğrudur? B) Yalnız IV.

E) II, III ve IV.

Toprak solucanı

Planarya

Bağırsak solucanı

D)

Bağırsak solucanı Tenya

Sülük

E)

Tenya

Bağırsak solucanı

Sülük

5. Aşağıdaki özelliklerden hangisi sürüngenlere ait değildir? A) Dolaşım organı kalptir. B) Kemik yapılı iç iskelete sahiptir. C) Akciğer solunumu yapar. D) Derileri sert ve keratinimsi bir yapıdadır. E) Vücut sıcaklıkları sabit olup, çevre sıcaklığına göre değişmez.

MEB 2018 - 2019

D) I, II ve IV.

C) I ve III.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

C)

2. Omurgasız hayvanların genel özellikleriyle ilgili,



Yassı solucan

solucan

B) Hidra

A) Yalnız II.

Yuvarlak

3. Aşağıdakilerden hangisi hayvanların sınıflandırılmasında kullanılan kriterlerden değildir?

6. Aşağıdaki yargılardan hangisi tüm memeli canlılar grubu için ortak bir özellik değildir?

A) Hücre yapısı

A) Süt bezleri gelişmiştir.

B) İskelet çeşidi

B) Kaslı diyaframa sahiptirler.

C) Vücut simetrisi

C) Vücut sıcaklıkları sabittir.

D) Vücut boşlukları

D) Akciğer solunumu yapar.

E) Sinir şeridinin yeri

E) Embriyonik dönemde plasenta ile beslenirler.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

19

9. Sınıf Biyoloji

Hayvanlar 7.   • Derileri nemli ve yumuşaktır. • Kış uykusu görülür. • Dört veya beş parmaklı üyeleri vardır. • Başkalaşım görülür.

11. Hayvanlar alemindeki canlıların ekonomiye ve teknolojiye katkıları oldukça fazla olmuştur. Farklı ortamlara adaptasyon sağlamış hayvanlar, insanların dikkatini çekmiş ve bu ortamlarda hayatta kalma şansını artıran özellikleri incelenip araştırılmıştır. Bu gözlemler ışığında çeşitli hayvan sınıflarına ait canlılar, günümüzde kullanılan birçok teknolojik araca ilham kaynağı olmuştur. Örneğin ses hızını aşmayı başarabilen concorde uçaklarının tasarımında, yunusların burun şekli ve kuyruk kısmı özelliklerinden esinlenilmiştir.

Özellikleri belirtilen omurgalı hayvan grubu aşağıdakilerden hangisidir? A) İki yaşamlılar

B) Sürüngenler

C) Kemikli balıklar

D) Kuşlar

8.





E) Memeliler

I. Yunus



Bu açıklamaya göre; I. Yarasalar kör olmamasına karşın çıkardıkları çok yüksek frekanslı ses dalgalarının etraflarındaki cisimlere çarpıp geri dönmesi yardımıyla yönlerini bulurlar. Bilim insanları da yarasaların yankı ile yer tespiti üzerinde çalışmalar yapmıştır. Bu çalışmalar ile günümüzde kullanılan radar ve sonar cihazları geliştirilmesi ,teknolojik araçların yapımında hayvanlardan esinlenilmesiyle ilgili başka bir örnek oluşturur.



II. Yapılan teknolojik araçlar, esinlenilen canlıların nesillerinin tükenmesine neden olmuştur.



III. Bilim insanları farklı ortamlarda yaşayan canlıların, sahip oldukları özellikleri ne amaçla kullandığına dair gözlemler yapmış, tespitlerde bulunmuşlardır.



yorumlarından hangileri yapılabilir?

IV. Penguen

Yukarıda verilen canlılardan hangilerinin vücut sıcaklığı çevre sıcaklığına göre değişir? A) I ve II.

B) I ve IV.

D) III ve IV.

C) II ve III.

E) I, II ve III.

9. Kuşlar sınıfının tüm üyelerinde;

I. ağızda dişin bulunmaması,



II. vücutlarının tüylerle örtülü olması,



III. iç döllenme-dış gelişme ile çoğalması,



IV. yılın belirli zamanlarında göç etme



özelliklerinden hangileri ortaktır? A) I ve II.

B) III ve IV.

D) II, III ve IV.

C) I, II ve III.

E) I, II, III ve IV.

A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III

C) Yalnız III.

E) II ve III.

MEB 2018 - 2019

III. Yılan

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

II. Semender

10. Omurgasızlar şubesinde yer alan hayvanların bazı sınıflarında görülen; I. çizgili kas yapısı,

12. Hücrelerinde laktoz sentezi yapabilen çok hücreli bir canlı ile ilgili, I. Zarsı diyafram bulundurur.



II. iç iskelet bulundurma,



II. Memeli sınıfına ait bir dişidir.



III. başkalaşım geçirme,



III. Olgun alyuvarları çekirdeksizdir.



IV. açık dolaşım özelliklerinden hangileri omurgalılar şubesinde de görülür?



çıkarımlarından hangileri doğru değildir?

A) Yalnız I.

B) II ve IV.

D)II, III ve IV.

C ) I,II ve III.

A) Yalnız I.

D) I ve III.

E) I, II,III ve IV.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B)Yalnız II.

C) Yalnız III. E) II ve III.

20

9. Sınıf Biyoloji

Virüsler 1. Hepatit B virüsü ve oluşturduğu hastalık ile ilgili,

4. Virüsler ile ilgili,



I. Karaciğer kanserine ve siroza neden olur.



I. Zarlı ya da zarsız organelleri yoktur,



II. Yalnızca kan yoluyla bulaşır.



II. Enzim sistemleri gelişmemiştir,



III. Antibiyotik ile tedavi edilir.



III. Mutasyona uğrar özelliklerinden hangileri bakterilerde de görülür?

ifadelerinden hangileri söylenebilir?

B) Yalnız II.

D) I ve II.



E) I, II ve III.

2. Tüm virüslerde,

I. deoksiribonükleik asit,



II. protein kılıf,



III. ribonükleik asit yapılarından hangileri ortak olarak bulunur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

MEB 2018 - 2019



A) Yalnız I.

C) Yalnız III.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

3. Virüslerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Zorunlu hücre içi parazittir. B) Antibiyotiklerden etkilenmezler. C) Nükleoprotein yapılıdır. D) Ribozom ve hücre zarına sahiptirler. E) Tüm besin çeşitlerinin bulunduğu besin ortamında çoğalamazlar.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

5. Bir bakteriyofajın çoğalmasıyla ilgili,

I. Kuyruk kısmında bulunan enzim ile bakteri çeperi eritilir.



II. Bakteriyofajlar bakterinin duvarına tutunur.



III. Virüs DNA’sı bakteri nükleotitlerini kullanarak eşlenir.



IV. Virüs protein kılıfları bakteri ribozomlarında sentezlenir.



V. Virüsler bakteri zarını parçalayarak dışarı çıkarlar.



olaylarından hangisi 3. sırada gerçekleşir? A) I.

B) II.

C) III.

D) IV.

E) V.

6. Her virüs ancak belirli konakçı türünde canlılığa ait özellikler gösterebilir. Virüs, konakçısını hücre zarındaki proteinler ile tanır. Bazı virüslerin konakçı sınırı genişken, bazıları yalnızca bir tür canlıya özgüdür.

Buna göre;



I. Virüs ile konağının zar proteinleri uyumlu olmalıdır.



II. Virüsler konağına özeldir, her hücrede çoğalamaz.



III. Konakçı, virüslerin içinde yaşadığı canlı organizmalardır.



yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

20

9. Sınıf Biyoloji

Virüsler 7. I

II

10. Virüslerin neden olduğu hastalıklar ve çoğaldıkları konak hücrelerle ilgili aşağıda verilen eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

III

Hastalık

Konakçı hücre

A)

Kuduz

Beyin ve Omurilik

B)

Uçuk

Deri

C)

Grip

Üst solunum yolu

D)

Hepatit B

Karaciğer

E)

AIDS

Sinir sistemi

N�şasta Prote�n

xxxxx xxxxx xxxxx

Bes�n monomerler� (Gl�koz, Am�no as�t)

Yukarıda gösterilen deney tüplerinin hangilerinde bakteriofajların çoğalması beklenir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

8. Virüsler ile ilgili,

I. DNA veya RNA’ya sahiptirler.



II. Sitoplazma ve organelleri yoktur.



III. Metabolik enzimleri yoktur.



IV. Mutasyona uğrayabilirler.



özelliklerinden hangileri canlı (a) olduklarını, hangileri cansız (b) olduklarını gösterir?

b

I ve II

III ve IV

B)

I ve III

II ve IV

C)

I ve IV

II ve III

D)

II ve III

I ve IV

E)

III ve IV

I ve II

11. Virüsler metabolik aktiviteleri için canlı hücreye ihtiyaç duyar.

Buna göre ,bir virüs çoğalması sırasında;



I. nükleotit,



II. amino asit,



III. kılıf proteini,



IV. ATP



moleküllerinden hangilerini konak hücrelerden doğrudan kullanarak karşılar? A) I ve II.

MEB 2018 - 2019

a A)

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



Bakter� hücres�



B) II ve III.

D) I, II ve IV.

C) II ve IV.

E) I, II, III ve IV.

12. Antibiyotiklerin virüslere etkisi yoktur. 9. Virüsler;

I. beslenme,



II. büyüme,



III. çoğalma



olaylarından hangilerini gerçekleştirebilir? A) Yalnız I.

D) I ve III.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.



Bunun nedeni; I. genetik materyallerinin tek çeşit olması,



II. enzim sistemlerinin olmaması,



III. sitoplazma ve organellerinin olmaması



virüslere ait yukarıdaki özelliklerden hangileri ile açıklanabilir? A) Yalnız I.

D) I ve II.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

1

10. Sınıf Biyoloji

Mitoz ve Eşeysiz Üreme - 1 4. Amipin bölünme süreciyle ilgili aşağıdaki deney yapılmıştır.

1. Hücreler;

Bölünme emri verilmemiş

I. sitoplazmanın çekirdeğin yönetemiyeceği kadar büyümesi,

1. Deney

II: hücre yüzeyinin hücre için gerekl madde alışverişine yeterli olmaması, III. çok hücreli canlılarda çeşitli hormonların etkisi,



B) I ve II.

D) II ve III.

Kesilip atılan parça

Çekirdek

Sitoplazma Hücre zarı

verilenlerinden hangilerinin etkisiyle bölünme geçirir? A) Yalnız I.

Kesme düzlemi

C) I ve III. E) I, II ve III.

Bölünme büyüklüğüne ulaşmış amip Bölünme emri verilmiş

I. fotosentez yeteneklerinin yüksek olması, II. meristem hücrelerinin bölünme limitinin olmaması, III. tohum üretme yeteneklerinin yüksek olması verilenlerin hangilerinden dolayıdır? A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

3. Adli tıp uygulamalarında olay yerinden elde edilen saç, tırnak, deri vs. gibi kalıntılar yardımıyla suçluların tespiti yapılabilmektedir. Yukarıda anlatılan durum seçeneklerden hangisinin sonucudur? A) Vücut hücrelerinin tamamının mitoz bölünmeler sonucu oluşması B) Aynı bireyin saç ve tırnak yapılarında farklı DNA’ların bulunması C) Bir bireyin vücut hücrelerinin tamamında farklı genetik bilgilerin oluşması D) Saç, tırnak, deri gibi yapılarda diğer vücut hücrelerinden farklı olan genlerin bulunması

MEB 2018 - 2019

2. Bitkilerde vejetatif çoğalmanın yaygın bir şekilde gözlenmesi;

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Deney

Kesilip atılan parça Bölünme büyüklüğüne ulaşmış amip

1. deney sonrasında hücrenin bölünmediği, 2. deney sonrasında ise hücrenin bölündüğü gözlendiğine göre, hücre bölünmesi için gerekli olan unsur aşağıdakilerden hangisidir? A) Sitoplazmanın hacimsel genişlemesi B) Hücre zarının yüzeysel artışı C) Çekirdeğin bölünme emrini vermesi D) Çekirdeğin sitoplazma üzerindeki etkisini yitirmesi E) Hücredeki hacim/yüzey oranının bozulması

5. Hücre bölünmesi sırasında karyokinezin görüldüğü ama sitokinezin gerçekleşmediği gözlenmiş ise, oluşacak yeni hücrelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru olur? A) Bölünme sonrası çok çekirdekli hücre oluşur. B) Her biri tek çekirdekli az miktarda sitoplazma içeren hücreler oluşur. C) Sitoplazma miktarı ve çekirdek sayıları farklı olan çok sayıda hücre oluşur. D) Oluşacak hücrelerin yarısı çekirdekli yarısı çekirdeksiz olur. E) Oluşacak hücrelerin hiçbirinde çekirdek bulunmaz.

E) Saç, tırnak, deri gibi yapılarda bireyin özellikleri ile ilgili ikişer adet genin yer alması http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

1

10. Sınıf Biyoloji

Mitoz ve Eşeysiz Üreme - 1 6.

8. İnsan vücudunda yer alan ve bölünme özellikleri farklılık gösteren bazı hücreler şunlardır

a

I. Deri epitel hücresi II. Sinir hücresi

b

III. Çizgili kas hücresi IV. Kemik iliği hücresi

İğ ipliği

Buna göre verilen hücrelerden hangilerinin bölünme özelliklerini kaybettiği söylenir?

c

A) I ve II.

A) Hücrede kromozom sayısı kadar b bulunur. B) a kardeş kromatitler olup genetik yapıları aynıdır. C) b sentromer bölgesi olup sadece hayvansal hücrelerde bulunur. D) c kromatitlerin iğ ipliğine tutunmasını sağlayan kinetokordur. E) Hücrede kromozom sayısının iki katı kadar a bulunur.

7. Hücre döngüsü aşağıda şematize edildiği gibidir.

R İNTE FAZ

Sito

kine

OZ MİT

inez

yok Kar

z

MEB 2018 - 2019

Yukarıda şematize edilen kromozom yapısı incelendiğinde a, b ve c için aşağıdakilerden hangisi yanlış olur?

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Kromozom

B) I ve III.

D) II ve IV.

C) II ve III. E) III ve IV.

9. Kanserin tedavi edilmesinde; I. radyoterapi yöntemiyle yüksek enerjili ışınlar verilmesi, II. kemoterapi yöntemiyle ilaç uygulanması, III. iyi huylu tümörlerin ameliyatla alınması yöntemlerinden hangileri kullanılır? A) Yalnız I.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

10. İnterfaz sürecinde bulunan bir hücre için, I. Kromozom sayısı iki katına çıkar. II. Hacim ve yüzeysel olarak büyüme gözlenir. III. Protein sentezi ve ATP tüketim hızı yüksektir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız II.

B) Yalnız III.

D) II ve III.

D) I ve II.

E) I, II ve III.

Buna göre hayvansal bir hücrede; • DNA miktarının iki katına çıktığı (a), • İğ ipliği ve kromozomların oluştuğu (b), • Boğumlanma ile sitoplazmanın bölündüğü (c)

11. Canlılar mitoz hücre bölünmesi ile; I. çoğalma,

evreler seçeneklerin hangisinde doğru eşleştirilmiştir?

II. büyüme-gelişme,

İnterfaz Karyokinez Sitokinez

A) B) C) D)

a a b b

b c a c

c b c a

E)

c

b

a

III. kalıtsal çeşitlilik verilenlerden hangilerini gerçekleştirebilir? A) Yalnız I.

D) I ve II.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

2

10. Sınıf Biyoloji

Mitoz ve Eşeysiz Üreme - 2 1. Mitoz bölünmenin belirli bir evresinde mikroskop görünümü yanda verilen şekildeki gibi olan hücre için,

4.

Sentriol Kromatit Ekvator düzlemi

I

II. Bölünme sonrası n = 3 kromozomlu hücreler oluşur.

C) I ve II.

E) II ve III.

2. Bitki ve hayvan hücrelerinin mitoz bölünmesi; I. DNA’nın replikasyon şekli, II. iğ ipliklerinin oluşum şekli, III. sitoplazmanın bölünme şekli verilenlerin hangilerinden dolayı farklılık göstermez? A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III. E) I ve III.

3. 2n = 26 kromozomlu bir hücre peş peşe üç mitoz geçirirse, a) Bölünme sonrası oluşacak hücre sayısı b) Bölünme sonrası oluşan hücrelerin kromozom sayısı değerleri seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir? A) B) C) D) E)

MEB 2018 - 2019

B) Yalnız III.

D) I ve III.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

III. Hayvan hücresi olup anafaz evresi gerçekleşmektedir. ifadelerinden hangileri doğrudur?



III

IV

Mitoz bölünme sırasındaki mikroskop görünümleri şematize edildiği gibi olan hücre için bu evrelerin gerçekleşme sırası aşağıdakilerden hangisinde belirtilmiştir?

I. 2n = 6 kromozomludur.

A) Yalnız I.

II

A) I - II - III - IV

B) I - III - II - IV

C) III - I - II - IV

D) IV - II - III - I E) IV - III - II - I

5. Mitoz bölünme sonrasında oluşan hücrelerle ana hücre arasında, verilenlerden hangisi mutasyonun olduğuna dair kesin kanıt oluşturur? A) Sitoplazma miktarının farklı olması B) Hücre büyüklüklerinin farklı olması C) Organel sayılarının farklı olması D) Aktif genlerin farklı olması E) Genetik materyalin farklı olması

6. 2n = 2 kromozomlu bir hücre için aşağıda verilen evrelerden hangisi mitoz bölünmenin metafazını ifade eder? A)

a b 2 26 4 26 8 26 8 13 4 13

B)

D)

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

C)

E)

2

10. Sınıf Biyoloji

Mitoz ve Eşeysiz Üreme - 2 10. Mitoz hücre bölünmesiyle,

7. Aşılama yöntemi aşağıda şematize edildiği gibi gerçekleşmektedir. Kesilerek çıkarılır

I. Kromozom sayısının nesiller boyunca korunması sağlanmış olur. II. Genetik özelliklerin değişmeden yavru hücrelere aktarılması sağlanır.

K

III. Eşeysiz üremeyle canlıların çoğalması sağlanır.

A bitkisi

verilenlerden hangileri gerçekleşir? A) Yalnız I. B bitkisinin gelişimi izlenir

B bitkisinin işlem görmüş dalı

Şekil incelendiğinde, I. K, aşı, L ise anaçtır. II. B bitkisinin kalıtsal yapısı değişir. III. A bitkisinin üremesi sağlanmış olur. ifadelerinden hangileri doğru olur? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

8. Mitoz bölünmede kalıtsal çeşitlilik oluşmamasının temel nedeni seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir? A) Sitokinez sonrasında iki hücrenin oluşması B) Profaz evresinde kromozomların iğ ipliklerine tutunması C) İnterfaz evresinde replikasyon ile DNA miktarının iki katına çıkması D) Anafaz evresinde kardeş kromatitlerin birbirinden ayrılması E) Metafaz evresinde kromozomların ekvatoral düzlemde sıralanması

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

B bitkisi

MEB 2018 - 2019

L



B) Yalnız III.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) II ve III.

11. Bazı bitkilerde yan dalların uçları bitkiden ayrılmadan toprakla örtülüp gelişmeye bırakılabilir. Bu durumda toprağın altında kalan dallar yeni kökler oluşturarak gelişmeye başlar. Yan dalların gelişimi yeterli düzeye ulaştığında ana bitkiden kesilerek ayrılma gerçekleşir. Üreme şekli yukarıdaki gibi olan vejetatif yöntem seçeneklerin hangisindeki ile adlandırılır? A) Aşılama B) Daldırma C) Çelikleme D) Rizomla çoğalma E) Sürünücü gövdeyle çoğalma

12.   • Deniz yıldızında vücuttan kesilen parçanın yeni bir birey oluşturması • Bira mayasının üzerinde tomurcuk yapısının oluşması • Plazmodyum sporlarının kan hücresi içerisinde çoğalması Farklı canlılara ait yukarıda verilen durumlarla ilgili seçeneklerdeki ifadelerden hangisinin ortak olduğu söylenir?

9. Aşağıda verilen canlılardan hangisinde rejenerasyonla çoğalma gözlenir? A) Uğur böceği

B) Kertenkele

C) Planarya

D) Ahtapot E) Ağaç kurbağası

A) Mitoz temeline dayanması B) Genetik farlılıklara yol açması C) Gamet oluşturulması D) Canlıların üreme organlarında gerçekleşmesi E) Değişen çevre koşullarına dirençli bireylerin meydana gelmesi

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

3

10. Sınıf Biyoloji

Mitoz ve Eşeysiz Üreme - 3 1.   • Hücre döngüsünün kontrolünün bozulması K,

3. Hücre döngüsünün kontrolü siklin ve siklin bağımlı kinazlar yardımıyla olmaktadır. Bunlardan S siklin DNA replikasyonunu başlatırken, M siklin mitozun başlamasına neden olur.

• K hücrelerinin kan ve lenf yoluyla diğer dokulara yayılması L olarak tanımlanır. Buna göre,

Buna göre S ve M siklinin üretildiği evrelerle ilgili olarak verilenlerden hangisi doğrudur?

I. K kanser durumunu ifade etmekte olup kontrolsüz hücre çoğalması şeklinde belirti verir. II. L metastaz olup tümör oluşumu vücudun farklı bölgelerinde de olabilmektedir.

A) S ve M siklin üretimi → İnterfaz

III. L’nin önlenmesindeki en etkili yöntem tümörlü dokunun ameliyatla çıkarılmasıdır.

C) S ve M siklin üretimi → Mitoz

B) S siklin üretimi → İnterfaz, M siklin üretimi → Mitoz D) M siklin üretimi → İnterfaz, S Siklin üretimi → Mitoz

verilenlerden hangileri doğrudur?

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

2. 2n = 2m gr kromozom ağırlığına sahip bir hücrenin, • İ = interfaz • M = mitoz • S = sitokinez süreçlerindeki kromozom ağırlığı değişimi aşağıdaki grafiklerin hangisinde verilmiştir? A)

Kromozom ağırlığı

B)

4m 2m m İ

C)

İ

D)

Kromozom ağırlığı

4m 2m m İ

4m 2m m

Evreler

M S

E)

M S

Evreler

Kromozom ağırlığı

4m 2m m

Evreler

M S

Kromozom ağırlığı

İ

M S

Evreler

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) Yalnız II.

MEB 2018 - 2019

A) Yalnız I.

E) S ve M siklin üretimi → Sitokinez

4. Bir bitkinin doku kültürü yöntemiyle çoğaltılması sürecinde; I. bölünme yeteneğini yitirmiş hücrelerden kallus oluşturmaya çalışma, II. kallusun gelişebilmesi için sentetik oksin ve sitokinin hormonlarını verme, III. kallusun geliştiği ortama glikoz, vitamin gibi besleyici maddeleri ekleme işlemlerinden hangileri yapılmalıdır? A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

5. Çoğalmasını bölünme yoluyla yapan bir organizma için, I. Tek hücrelidir. II. Ortam koşullarına dayanıklı bireyler oluşturur.

Kromozom ağırlığı

III. Bölünmesi sadece mitoz bölünmeyle olur. verilenlerden hangileri doğrudur?

4m 2m m

A) Yalnız I. İ

M S

Evreler



http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III. E) I ve III.

3

10. Sınıf Biyoloji

Mitoz ve Eşeysiz Üreme - 3 9. Hücre döngüsü G1, G2 ve M kontrol noktalarında “dur” ya da “devam et” sinyalleri ile denetlenir.

6. Bir bitkiye ait; I. embriyo,

Buna göre bir hücrenin mitozu sırasında aşağıdakilerden hangisi “dur” sinyalinin verilmesine neden olur?

II. organ, III. hücre yapılarının hangileri doku kültürü yöntemiyle geliştirilip yeni bir bitkinin oluşmasına neden olabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

A) Kromozomlar ekvatoral düzleme sıralanmamışsa B) Ortamda yeterli besin ve büyüme faktörü bulunuyorsa

C) I ve III.

C) DNA hasarsız bir şekilde eşlenmişse

E) I, II ve III.

D) Hücre uygun büyüklüğe ulaşmışsa

A) Yer elmasından elde ettiği yumru gövdenin toprağa ekilmesiyle B) Sarımsak dişlerinden birinin ayrıştırılıp toprağa ekilmesiyle C) Menekşeden koparılan yaprağın saksıya ekilmesiyle D) Kayısıdan alınan dalın başka bir ağaca aşılanmasıyla E) Elmadan elde edilen tohumun toprağa ekilmesiyle

8. Aşağıda hücre döngüsünün evreleri şematize edilmiştir. I V IV

G2

S

kinez

Karyo

II ez

in ok

G1

Buna göre numaralı bölümlerden hangileri interfazı ifade eder?



Bölünmeye hazırlık

Çekirdek bölünmesi

Sitoplazma bölünmesi

A)

İnterfaz

Sitokinez

B)

G1

G2

G2

B) I - II - V.

D) II - IV - V.

Sitokinez

C)

İnterfaz

Karyokinez

Sitokinez

D)

G1

S

Karyokinez

İnterfaz

G1

E)

Karyokinez

11. Bir araştırmacı çimlenmiş soğan kökünden elde ettiği kesiti aseto - karmin çözeltisi ile boyamış ve hazırlanan preparatı mikroskop altında incelemeye başlamıştır.

A) Profaz - Metafaz

III

A) I - II - III.

10. Aşağıda verilen hücre döngüsünün evreleri ve bu evrelerde gerçekleşen olaylar incelendiğinde hangisin doğru olduğu söylenir?

Buna göre bu araştırmacı ikili şekilde verilen aşağıdaki evrelerden hangisinde birbirinin tersi olan olayları gözlemler? (Aseto - karmin, kromatit ve kromozomları boyar.)

t

Si

MEB 2018 - 2019

7. Bir üretici aşağıda verilen yöntemlerden hangisini kullanarak kalıtsal yapısı farklı olan bitkileri üretebilir?

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

E) İğ iplikleri kromozomlara tutunmuşsa

C) II - III - IV.

B) Metafaz - Anafaz C) Profaz - Telofaz D) Telofaz - Metafaz E) Anafaz - Telofaz

E) III - IV - V.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

4

10. Sınıf Biyoloji

Mayoz ve Eşeyli Üreme - 1 1. Kromozomlarla ilgili aşağıdaki şekil verilmiştir.

3. Mitoz bölünmeyle büyüme ya da çoğalma sağlanırken, sadece mayoz bölünmeyle;

b

I. çoğalma, II. gamet oluşturma, III. büyüme,

Babaya ait homolog kromozom

IV. döllenme

Anneye ait homolog kromozom

verilenlerden hangileri sağlanır? A) Yalnız I.

a1

a2 c1

c2

d

Mayoz I’in profaz evresindeki kromozomları temsil eden şekilde harflerle gösterilen yapılar için, I. a1 ve a2 kardeş kromatitlerdir. II. b sinapsisi ifade eder.

III. c1 ve a2 arasında cross over gerçekleşebilir.

IV. d tetrat yapısıdır.

verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) I, II ve III.

C) II ve IV.

E) I, II, III ve IV.

2. Hayvansal bir hücrede farklı zaman dilimlerinde gerçekleşen DNA miktarındaki değişim aşağıdaki grafikte gösterilmiştir. (Sadece çekirdek DNA’sı dikkate alınmıştır.)

MEB 2018 - 2019

DNA miktarı 4m 2m m t1

t2

t3

t4

Zaman

Buna göre t1, t2, t3 ve t4 zaman aralıklarında gerçekleşen olaylar ile ilgili olarak, I. t1 aralığında hücre mitoz bölünme yapmıştır.

II. t2 Mayoz II sırasındaki kromatit değişimine bağlı olarak gerçekleşmiştir. III. t3’ten önce çekirdek DNA’sı replikasyon yapmıştır. IV. t4 zaman aralığında hücre döllenmiştir.



B) Yalnız IV.

D) II ve III.

C) I ve IV.

E) I, III ve IV.

D) II ve IV.

C) I ve III.

E) I, III ve IV.

4. Kromozom sayısının nesiller boyunca sabit kalması durumu; I. mitoz bölünme, II. mayoz bölünme, III. DNA replikasyonu, IV. döllenme verilenlerden hangi ikisinin gerçekleşmesi ile sağlanır? A) I ve II.

B) I ve III.

D) II ve IV.

C) II ve III. E) III ve IV.

5. Partenogenezle çoğalma aşağıda verilen canlılardan hangisinde görülmez? A) Eğrelti otları B) Bal arıları C) Su pireleri D) Yaprak bitkileri E) Kamçı kuyruklu kertenkele

6. Mayoz hücre bölünmesi sonrasında kalıtsal çeşitliliğin sağlanmış olmasının temel nedeni seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir? A) Bölünme öncesinde DNA replikasyonunun gerçekleşmesi B) Profaz - I’de kromozomlar arasında gen alış-verişinin olması C) Anafaz - I’de homolog kromozomların ayrılması

verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) Yalnız II.

D) Metafaz -II’de kromozomların ekvator düzlemine sıralanması E) Anafaz -II’de kardeş kromatitlerin ayrılması

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

4

10. Sınıf Biyoloji

Mayoz ve Eşeyli Üreme - 1 7. Eşeyli üreyen bir canlı türünde çoğalma süreci aşağıda ifade edildiği gibidir. Dişi birey

Erkek birey

Dişi üreme hücresi

Erkek üreme hücresi

9. Mayoz bölünme geçirmekte olan bir hücreye ait mikroskop görünümü aşağıda verildiği gibidir.

Buna göre bu hücre ve bölünme evresiyle ilgili olarak, I. Altı çift homolog kromozoma sahiptir. II. Birinci mayozun anafaz evresindedir.

I. Dişi üreme hücresinde dişi bireyin vücut hücresinin yarısı kadar kromozom bulunur. II. Erkek üreme hücresinin kalıtsal yapısı ile erkek bireyin kalıtsal yapısı birbirinden farklıdır. III. Yavru birey atalarının her birine %50 oranında kalıtsal benzerlik gösterir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

8. Mayoz hücre bölünmesi sırasında gözlenen; I. tetrat oluşumu, II. homolog kromozomların ayrılması, III. kardeş kromatitlerin ayrılması olayları aşağıda verilen hangi sıraya göre gerçekleşir? A) I - II - III

D) III - I - II

B) I - III - II

MEB 2018 - 2019

Buna göre,

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Yavru birey

III. Bölünme tamamlandığında üç kromozomlu gametler oluşur. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

10. Mayoz hücre bölünmesinin genel özellikleriyle ilgili aşağıda verilen açıklamalardan hangisi yanlıştır? A) Sadece üreme ana hücreleri tarafından gerçekleştirilir. B) Sadece 2n kromozomlu hücreler gerçekleştirebilir. C) Tetrat, sinapsis ve cross over olayları gözlenir. D) Bölünme sonrası kromozom sayısı yarıya iner. E) Mayoz I ve Mayoz II öncesinde DNA eşlenmesi gerçekleşir.

11. Mayoz II ve mitoz hücre bölünmeleri karşılaştırıldığında; I. kromozomların ekvator düzleminde yan yana sıralanması,

C) II - III - I

E) III - II - I

II. öncesinde DNA replikasyonunun gerçekleşmesi, III. kardeş kromatitlerin anafaz evresinde ayrılması verilenlerden hangilerinin ortak olmadığı söylenir? A) Yalnız I.

D) I ve II.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

5

10. Sınıf Biyoloji

Mayoz ve Eşeyli Üreme - 2 1. 2n kromozomlu bir hücrenin farklı bölünmeler sırasındaki kromozom sayısı değişimi aşağıda verilen grafikteki gibidir.

3. Bal arılarının partenogenezi sırasında gözlenen, olaylarından hangisi gerçekleşirken genetik çeşitlenme söz konusu olur?

Kromozom sayısı

A) Erkek arıdan spermlerin oluşması

4n

B) Zigotun özel beslenmesi ile kraliçe arının oluşması

2n

C) Döllenmemiş yumurtanın gelişmesiyle erkek arının oluşması

n a

b

D) Zigotun polen ile beslenmesi sonucu kısır işçi arının oluşması

Hücre bölünmeleri

c

E) Kraliçe arıdan yumurtaların oluşması



a



b



c

A) Mitoz

Mayoz I

Mayoz II

B) Mitoz

Mayoz II

Mayoz I

C) Mayoz II

Mayoz I

Mitoz

D) Mayoz II

Mitoz

Mayoz I

E) Mayoz I

Mayoz II

Mitoz

2. Anne ve babaya ait homolog kromozomlar aşağıda verildiği gibi olup kromozom üzerindeki genler harflerle gösterilmiştir. a b c d e

g

G

H

H

M

M

n

N

Babaya ait homolog kromozom

Buna göre seçeneklerde verilen gametlerden hangisi oluşurken cross-over olayı görülmemiştir? A)

a b c d e g H M n

B)

A b c D E G H M N

C)

a b c d e G H M N

D)

a b c D E g H M n

E)

4. Mayoz bölünme süresince bazı olaylar farklı evrelerde tekrarlanır. Aşağıdakilerden hangisi tekrarlanan olaylara örnek gösterilebilir? A) DNA eşlenmesi B) Tetrar oluşumu C) Krossing over meydana gelmesi D) Sitoplazma bölünmesi E) Homolog kromozomların ayrılması

MEB 2018 - 2019

Anneye ait homolog kromozom

A b c D E

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Buna göre a, b ve c için seçeneklerden hangisi doğru olur?

A b c d e G H M N

5. Ökaryot bir hücrenin bölünmesi esnasında meydana gelen aşağıdaki olayların hangisine bakarak bölünmenin mayoz olduğunu anlarız? A) DNA eşlenmesi B) Kardeş kromatitlerin ayrılması C) Çekirdek zarının kaybolması D) İğ ipliklerinin oluşması E) Homolog kromozomların farklı kutuplara çekilmesi

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

5

10. Sınıf Biyoloji

Mayoz ve Eşeyli Üreme - 2 6. Mayoz bölünmenin Profaz - I evresinde 12 tetrat oluşturan hayvansal bir organizmanın kas hücresindeki kromozom sayısı kaçtır? A) 6

B) 12

C) 24

D) 36

10. Eşeyli üreme ile oluşan iki kardeşin tek yumurta ikizleri dışında genetik yapıları aynı olmaz Bu duruma neden olarak;

E) 48

I. Sperm ve yumurtanın aynı sayıda kromozom taşıması II. Sperm ve yumurtanın sitoplazma miktarının farklı olması III. Bir spermin rastgele bir yumurtayı döllemesi IV. Homolog kromozomların farklı kutuplara bağımsız olarak taşınması verilenlerden hangileri söylenebilir?

B) Farklı canlılarda farklı şekillerde gerçekleşebilir. C) Yeni oluşan bireylerin çevreye uyum yeteneklerini artırır. D) Tüm canlı türlerinde görülür. E) Yeni gen kombinasyonlarının oluşumunu sağlar.

8. Farklı canlıların üremesi ile ilgili; I. erkek arılarda sperm oluşması, II. fasülye tohumunun çimlenmesi, III. dişi farede yumurta oluşumu olaylarından hangilerinde krossing over meydana gelir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III. E) I ve III.

MEB 2018 - 2019

A) Tür içinde çeşitlilik sağlanır.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

7. Eşeyli üreme ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) I ve II.

B) II ve III.

D) I, II ve III.

C) III ve IV.

E) II, III ve IV.

11. Kabuksuz deniz salyangozu denizlerde yaşayan hermafrodit bir canlıdır. Buna göre bu canlıyla ilgili olarak; I. İki cinsiyete ait üreme organı vardır II. Hem sperm hem yumurta oluşturur. III. Genetik çeşitliliği artırmak için kendi türünün başka bireyleri ile döllenmeyi tercih eder. verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

12. Aynı türe ait bireylerin benzerlikleri olmasına rağmen bazı farklılıklara da sahiptir. Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi bu farklılıklara sebep olan bir olay değildir? A) Homolog kromozomların bağımsız dağılımı 9. Mayoz bölünmenin birinci profaz evresinde 40 kromatit gözlendiğine göre, bölünen hücre bölünme öncesi kaç kromozoma sahiptir? A) 4

B) 8

C) 10

D) 20

E) 40

B) Mayozda cross-over gerçekleşmesi C) Yumurta ve spermin rastgele döllenmesi D) Kalıtsal devamlılığın sağlanması E) Genetik materyalde meydana gelen mutasyonların görülmesi

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

6

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 1 1. AABBDDRR genotipli bireyin oluşturacağı gamet çeşidi X ise, aşağıdakilerden hangisinin mayozuyla X+1 çeşit gamet meydana getirebilir? A) MMtt

B) MMTT D) MmTt

4. Kalıtılan bir özellikten sorumlu iki alelin gamet oluşumu sırasında birbirinden ayrılıp farklı gametlere gitmesine “ayrılma kuralı” denir. Buna göre PpRrSsVv genotipli bireyin oluşturacağı gametler düşünülürse aşağıda verilenlerden hangisi bu kurala uygun olmaz?

C) MMTt E) mmtt

A) pRsv

Buna göre aşağıdakilerden hangisi eş yumurta ikizlerinde bu farklılığa neden olamaz? A) Aşı olma B) Beslenme C) Spor yapma D) Güneşlenme E) Farklı işler yapma

3. Aşağıda bir hücrenin kromozomları gösterilmiştir.

MEB 2018 - 2019

2. Bir karakterin fenotipi, genotipe bağlı olduğu kadar çevreyede bağlı olarak ortaya çıkabilir. Örneğin eş yumurta ikizlerinin tüm genotip yapıları aynı olmasına rağmen fenotip yapıları farklılık gösterebilir.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) PRsv

C) PRSV

D) prsv

E) PrSsV

5. Genotipi bilinmeyen bir hücreden cross-over sonucu 1/2 olasılıkla ABc genotipli gamet oluşmuştur. I. AABbcc II. AaBBcc III. aaBBCc Buna göre ana hücrenin genotipi yukarıda verilenlerden hangileri olabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

6. Kraliçe arının bir homolog kromozomu aşağıda verilmiştir. A

a

B

B

E

e

Şekildeki hücrenin kromozomlarına bakarak seçeneklerden hangisi söylenebilir? A) Üreme hücresidir. B) Fenotip AbE’dir C) İki kromozomludur. D) Tüm özellikleri homozigottur.

Bu kromozoma sahip olan kraliçe arının yumurtasından gelişen erkek arının genotipi aşağıdakilerden hangisi gibi olamaz? A) ABE

E) İki tane çekinik gen taşır.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) aBe

C) aBE

D) Abe

E) ABe

6

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 1 7. Bireyler arasında çeşitlilik gösteren çiçek rengi gibi kalıtılabilen özelliklere “karakter” adı verilir. Bir karakterin her bir farklı tipine de “özellik” denir.

10. Aşağıda verilen fenotip ve ilgili genotip örneklerinden hangisi yanlış gösterilmiştir?

Aşağıdakilerden hangisi bu duruma örnek verilemez? Özellik

A) Göz rengi

Mavi göz

B) Kürk rengi

Albino tavşan

C) Tohum şekli

Buruşuk tohum

D) Bağlı gen

Kas distrofisi

E) Çiçek rengi

Mor renk



C) Çekinik gen

D) Baskın gen

E) Alel

9. Bir karaktere ait baskın ve çekinik özelliklerin kalıtımından sorumlu genler iki harf ile gösterilir.

II. Her iki alel aynı ise homozigot biri diğerinden farklıysa heterozigottur. III. Yumurta, sperm gibi gametlerde sadece bir tane alel bulunur. verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

D) I ve III.

aa

B)

A

Aa

C)

A

AA

a

Aa

XaY

X aY

11. Aşağıda verilen hücrelerin mayoz geçirmesiyle en fazla gamet çeşidi hangisinden oluşur? (Crossover’in gerçekleştiği düşünülecektir.) A)

B) A B

a b

E F

e f

A B

A E B F

C

c G

g

C

C

D

d H

h

D

D

C)

E f

D) A b

a b

E f

E f

c

c

g

g

E)

12. Aşağıda bazı karakterlere ait alel genler verilmiştir. I. AA Bb Cc dd III. aa bb cc DD

I. Baskın alel büyük harfle gösterilir.



a

II. Aa Bb Cc Dd

Buna göre,

A) Yalnız I.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Yukarıda verilen maddeler incelendiğinde hangisinin karşılığı seçeneklerde yoktur? B) Gen

A)

E)

8.   • Bir karakterin genlerle ifade edilmesidir. • Heterozigot durumda etkisini gösteremeyen gendir. • Homozigot ve heterozigot durumda iken kendini gösteren gendir. • Aynı karakter üzerinde etkili olan gen çiftidir.

A) Genotip

Genotip

D)

MEB 2018 - 2019

Karakter

Fenotip

B) Yalnız II.

C) I ve II.

IV. Aa bb cc Dd V. Aa Bb CC DD Buna göre mayoz bölünme sonucu oluşturabilecekleri gamet çeşitliliği en fazla olan verilenlerden hangisidir? A) I.

B) II.

E) I, II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) III.

D) IV.

E) V.

7

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 2 1. İnsanlarda altı parmaklılık çekinik genlerle taşınan bir özelliktir.

4. İnsanlarda ayrık kulak memesi, yapışık kulak memesine baskındır.

Buna göre altı parmaklı bir çocuğun ebeveynlerinin genotipi aşağıda verilenlerden hangisi olamaz?

Heterozigot ayrık kulaklı iki bireyin evliliğinden meydana gelen çocukların, ayrık kulak memesi olan kız çocuğu olma olasılığı kaçtır?

A)

AA

aa

B)

Aa

aa

C)

aa

Aa

D)

Aa

Aa

E)

aa

aa

A) 1/4

2. Bezelyelerde uzun gövde kısa gövdeye baskındır. Uzun gövdeli bezelyeler diğer uzun gövdeli bezelyelerle çaprazlandığında 3:1 fenotip oranında F1 dölleri oluşmaktadır. Buna göre yukarıda ifade edilen çaprazlama sonucunda oluşabilecek genotip oranları seçeneklerden hangisindeki gibi olmalıdır? Homozigot Baskın

Heterozigot Baskın

Homozigot Çekinik

A)

3

1

0

B)

2

1

1

C)

1

2

1

D)

1

2

2

E)

0

1

3

3. Domates bitkisinde kırmızı meyve (A) sarı meyveye (a) baskındır. Tüysüzlük (T) tüylülüğe (t) baskındır. ♀\♂

AT

AT

At

aT

aT

at

I

At

B) 1/8



IV

at

C) 1/16

D) 3/16

E) 3/8

5. İnsanlarda koyu ten, beyaz tene; kıvırcık saç, düz saça baskındır. Heterozigot koyu tenli ve kıvırcık saçlı iki bireyin evliliğinden meydana gelen çocukların bu özellikler bakımından fenotip oranı nedir? A) 3:1

B) 1:2:1



D) 9:3:3:1

C) 1:3 E) 3:9:2:3

6. MM nn PP RR ss genotipli birey aşağıdakilerden hangisiyle çaprazlanırsa oluşan yavru birey tümüyle heterozigot genotipe sahip olur? A) MM nn PP RR ss B) mm NN pp rr SS C) Mn Nn pp rr Ss D) MM nn PP rr ss E) mm nn pp rr ss

7. Bezelyelerde sarı tohum yeşil tohuma, yuvarlak tohum buruşuk tohuma baskındır. Homozigot sarı-yuvarlak tohumla, yeşil-buruşuk tohumlu iki bitki çaprazlandığında;

II III

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

♂ Baba

MEB 2018 - 2019

♀ Anne

V

I. sarı-yuvarlak,

Buna göre verilen Punnett karesinde numaralı bireylerin fenotipi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

II. sarı-buruşuk, III. yeşil-yuvarlak, IV. yeşil-buruşuk,

A) I. → Kırmızı - tüylü

B) II. → Kırmızı-tüysüz

verilenlerden hangileri F1 dölünde görülmez?

C) III.→ Kırmızı-tüysüz

D) IV.→ Sarı - tüysüz

A) I ve II.

E) V. → Sarı - tüylü

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) III ve IV.

D) I, II ve III.

C) II ve III.

E) II, III ve IV.

7

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 2 11. Bezelyelerde mor çiçek (M) beyaz çiçeğe (m), sarı tohum (S), yeşil tohuma (s), yuvarlak tohum (Y), buruşuk tohuma (y) baskındır.

8. İnsanda kahverengi göz, mavi göz rengine baskındır. Homozigot kahverengi gözlü bir erkekle fenotipi bilinmeyen bir kadının evliliğinden, kahverengi gözlü çocuk dünyaya geliyor. Genotip

Fenotip

I.

AA

Kahverengi

II.

Aa

Kahverengi

III.

aa

Mavi

Üç karakter açısından homozigot olan farklı iki bezelye çaprazlandığında F1 dölünün fenotipi dişi ebeveyn ile aynı oluyor. Buna göre çaprazlanan bireylerin ve F1’in genotipi aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? F1

Buna göre annenin fenotipi ve genotipi verilenlerden hangileri olabilir? D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

9. Aşağıda örnek bir punnett karesi verilmiştir. ♀\♂

RA

Ra

rA

ra

RA

1

2

3

4

Ra

5

6

7

8

rA

9

10

11

12

ra

13

14

15

16

Verilen örnek punnett karesinde dişi ve erkeğe ait gametlerden oluşacak yavruların hangilerinin genotipi birbiriyle aynıdır? A) 1-10

B) 6-16



C) 8-14

D) 5-11

E) 14-16

10. Tavuk ve horozlarda Gül ibiklilik (G) balta ibikliliğe (g), Uzun bacak (U) kısa bacaklılığa (u) baskındır.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) Yalnız II.

MEB 2018 - 2019

A) Yalnız I.

A)

MMSSyy

MmssYY

MmSsYY

B)

mmSsYy

Mmssyy

MmSsYy

C)

MMssyy

mmSsYy

MmSsyy

D)

MMSSYY

mmssyy

MmSsYy

E)

mmssYy

mmssyy

mmssyy

12. Kedilerde kısa kıllılık (T) uzun kıllılığa (t) baskındır. Kıl uzunlukları farklı olduğu bilinen iki kedinin çiftleşmesi sonucu oluşan F1 kısa kıllı bir kedidir. Buna göre, F1 dölünün kendileştirilmesiyle oluşacak F2 dölünün fenotip ve genotip oranını bulmak için çizilecek punnett karesi aşağıdakilerden hangisindeki gibi olmalıdır? A)

B)

T

t

T

TT

Tt

T

TT TT

t

Tt

tt

t

Tt

tt

T

T

t

t

C)

D)

T

I. Gülibik-kısa bacaklı tavuk

T

TT

TT

t

tt

tt

II. Gülibik-uzun bacaklı horoz

T

TT

TT

t

tt

tt

III. Balta ibik-kısabacaklı horoz IV. Balta ibik-uzun bacaklı tavuk Buna göre verilen fenotiplerden hangisinin genotipi kesin olarak bilinemez? A) I ve II.

T

B) II ve III.

D) I, II ve IV.

C) III ve IV.

E) II, III ve IV.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

E)

t

t

T

Tt

Tt

t

tt

tt

8

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 3 4. Kedilerde siyah kürk rengi (A) beyaz kürk rengine (a), kısa tüy (R) uzun tüye (r) baskındır.

1. Bazı genlerin birden fazla karakter üzerinde etkiye sahip olmasına pleiotropi denir. I. İnsanda orak hücre anemisine neden olan gen, heterozigot durumda insanın sıtmaya karşı dirençli olmasını sağlar.

I. siyah-kısa tüy II. siyah - uzun tüy III. beyaz - kısa tüy

II. İnsanda fenilketonüri hastalığına neden olan gen aynı zamanda hastaların saç, göz ve derilerinin açık renkli olmasına neden olur.

IV. beyaz - uzun tüy Buna göre siyah renkli kısa tüylü bir kedinin genotipini öğrenmek için yukarıda verilen çaprazlamalardan hangilerinin yapılması gerekir?

III. Siyam kedilerinde kürk renginden sorumlu gen aynı zamanda kedinin gözlerinin şaşı olmasına neden olur.

A) Yalnız I.

Buna göre yukarıda verilenlerin hangileri bu duruma örnek gösterilebilir?



B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

2. Bezelyelerde yuvarlak tohum şekli (Y) buruşuk tohum şekline (y) tam baskındır. Genotipi bilinmeyen iki yuvarlak tohumlu bezelyenin her biri buruşuk tohumlu bezelyeyle çaprazlanıyor. I. Çaprazlamada %100 olasılıkla heterozigot yuvarlak tohum II. Çaprazlamada %50 olasılıkla heterozigot yuvarlak, % 50 olasılıkla buruşuk tohumlu F1’ler oluşuyor.

I

II

A)

yy

YY

B)

YY

yy

C)

YY

Yy

D)

Yy

Yy

E)

yy

yy

MEB 2018 - 2019

Buna göre I. ve II. çaprazlamalardaki genotipi bilinmeyen atalar aşağıda verilenlerden hangileri olabilir?

3. İnsanda M ve N kan grubunda M aleli N’ye; A, B ve O kan gruplarında ise A aleli B’ye eş baskındır. ABMN genotipli bir dişiyle BBMM genotipli erkeğin evliliğinden A ve N kan grubu fenotipli birey meydana gelme olasılığı nedir? A) 0

B)1/2

C) 1/4

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.



D) 1/6

E) 1/8

B) Yalnız III.

D) I ve IV.

C) Yalnız IV.

E) I, II, III ve IV.

5. Sığırlarda kızıl kıl rengi beyaz kıl rengine eş baskındır. Heterozigot durumda sığırlarda demirkırı renk görülür. Demirkırı iki bireyin çaprazlamasından oluşabilecek renkler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Demirkırı - Beyaz B) Beyaz - Siyah C) Kızıl - Demirkırı D) Kızıl - Demirkırı - Beyaz E) Beyaz - Siyah - Demirkırı

6. Aslanağzı bitkisinde kırmızı çiçek geni ile (BK), beyaz çiçek geni (BB) arasında eksik baskınlık vardır. Kırmızı ve beyaz çiçeklerin çaprazlanması ile pembe çiçekler oluşur. (BKBB) Bu özellik bakımından pembe iki bitki çaprazlandığında yeni oluşan döllerin bu özellikler bakımından homozigot olma olasılığı kaçtır? A) 1/64

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B)1/32

C) 1/16

D) 1/18

E) 1/2

8

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 3 10. X: Aynı karaktere ait birbirinden farklı fenotipteki iki bireyin çaprazlanması sonucu oluşan yavrunun fenotipinin ebeveynlerinin fenotipinin arasında bir görünüme sahiptir.

7. Endülüs tavuklarında siyah tüy rengi (S) beyaz tüy rengine (B) eksik baskındır. Heterozigot durumda mavi-gri renk oluşmaktadır. I. SS X BB

Y: Bir karakterin kalıtımından sorumlu iki alelin bir arada bulunduğu zaman her birinin etkisini fenotipte göstermesidir.

II SS X SB III. SB X BB IV. SB X SB

Z: Bir karakterin kalıtımından sorumlu ikiden fazla sayıda alel olmasıdır.

Buna göre verilen çaprazlamaların hangilerinden siyah renkli civcivler oluşmaz?

D) II, III ve IV.

E) I, II, III ve IV.

8. Farelerde kürk rengi çok alellilik ile kalıtılan bir karakterdir. Alellerin baskınlık ilişkisi ise şu şekildedir; F (Siyah) > Fb (beyaz) > Fg (Gri) > Fa (Albino) Buna göre bu farelerde gözlenebilecek fenotip sayısı (X) ve genotip sayısı (Y) aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? X

Y

A)

4

10

B)

6

10

C)

4

27

D)

4

18

E)

6

20

Yukarıda verilen X, Y ve Z kavramları incelendiğinde seçeneklerden hangisi doğru olur?

C) II ve III.

9. İnsanda MN kan grubundan sorumlu genlerde eş baskınlık görülür. I. MM X MM II. NN X NN III. MN X MN

X

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) I ve III.

MEB 2018 - 2019

A) I ve II.

Eş baskınlık

Kontrol çaprazlama

B)

Eksik baskınlık

Eş baskınlık

Çok alellilik

C)

Eksik baskınlık

Çok alellilik

Kontrol çaprazlama

Kontrol çaprazlama

Çok alellilik

Eksik baskınlık

Tam baskınlık

E)

11. P :

Kontrol çaprazlama

♀ ♂ ? X aabbccdd F1 → AabbCcDd

I. AABbCCDd

V. NN X MN

II. aaBBCcDD

Buna göre verilen çaprazlamaların hangilerinde eş baskın fenotipin görülme oranı %50 olur? B) II, III ve IV.

Eksik baskınlık

Yukarıda kontrol çaprazlama sonucu oluşan F1 dölünün genotipi verilmiştir.

IV. MN X MM

A) I, II ve III.

Z

A)

D) Eş baskınlık



Y

III. AabbCcDd Buna göre dişi bireyin genotipi verilenlerden hangileri olabilir?

C) III, IV ve V.

A) Yalnız I.

D) II, III, IV ve V.



D) I ve III.

E) I, II, III, IV ve V.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

9

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 4 3. Aşağıdaki soy ağacında bireylerin kan grupları gösterilmektedir.

1. Aşağıdaki soy ağacında bireylerin kan grupları gösterilmektedir.

B

II

A

A

AB

AB

B B

III

0

AB

Buna göre numaralı bireylerden hangilerinin kan grubu kesinlikle B’dir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

2. Aşağıdaki taloda bazı bireylerden alınan kan örnekleri üzerine damlatılan serumların gerçekleştirdiği çökelme durumları verilmiştir. Anti A

Anti B

Anti D

Tarık

+

-

-

Kerem

+

+

-

Berk

-

-

+

Nur

+

+

-

Merve

-

+

+

Yasemin

-

+

-

A) 1

B) Merve - Tarık

C) Yasemin - Tarık

D) Merve - Berk

B) 1/2



D) 1/16

C) 1/4 E) 1/256

4.

Deney tüpü 1

2

3

4

Şekildeki 4 farklı kan serumdan alınan örneklerdeki antikor çeşidi sayısı 1 > 4 > 2 > 3 olduğuna göre deney tüplerindeki antijenler hangisi olabilir?

Buna göre verilen bireylerin hangilerinin evlenmesi sonucu kan uyuşmazlığı görülebilir? A) Yasemin - Kerem

0

Buna göre içi taralı bireyin annesi ile aynı genotipte olma ihtimali nedir?

+ çökelme olur - çökelme olmaz

E) Nur - Berk

0 AB

0

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

AB

MEB 2018 - 2019

I

1

2

3

4

A)

0(-)

B(+)

AB(-)

A(+)

B)

AB(+)

B(+)

0(-)

A(-)

C)

0(-)

A(+)

AB(+)

B(-)

D)

A(-)

0(-)

B(-)

AB(-)

E)

0(+)

A(-)

B(+)

AB(+)

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

9

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 4 8.

5. Dört bireyin kan alışverişleri aşağıdaki gibidir.

B

A

I Merve

Sevda

Ece

0

Bilge

II

B A

B

III

Buna göre bu bireylerin kan grubu genotipleri, Merve

Sevda

Ece

Bilge

B0

A0

BB

AB

II.

00

AA

AB

AB

III.

A0

00

B0

AB

I.

A IV

E) I, II ve III.

6. Bir iş yerindeki personelin kan grubu yüzdeleri bakımından dağılımı aşağıdaki gibidir. • %15’i 0 kan grubu • %30’u AB kan grubu • %25’i A kan grubu • %30’u B kan grubu Buna göre bu iş yerinde çalışan ve kan grubu A olan Zeynep personelin % kaçına kan verebilir? A) % 25

B) % 45 D) % 60

C) % 55 E) % 100

7. Aşağıda kan grupları ile ilgili bir tablo verilmiştir. Alyuvardaki Antijen

Plazmadaki Antikor

A

A

I

II.

−

III.

−

Anti-A Anti-B Anti-Rh(D)

Yukarıdaki tabloda verilen I, II ve III numaralı boşluklara gelecek ifadeler aşağıdakilerden hangisidir?

I



II

III

A) Anti-B

0

Rh(+)

B) Anti-A

0

Rh(+)

C) Anti-B

0

Rh(-)

D) Anti-B

AB

Rh(-)

E) Anti-A

AB

Rh(-)

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

D) I ve III.

C) I ve II.

MEB 2018 - 2019



B) Yalnız II.

V

Yukarıdaki soyağacında kan grubu fenotipleri verilen bireylerden hangileri heterozigot genotipe sahiptir?

verilenlerden hangileri olabilir? A) Yalnız I.

B

0

A) I, II ve V.

B) I, III ve IV.

D) III, IV ve V.

C) II, IV ve V.

E) I, II, III ve IV.

9. Aşağıdaki soy ağacında sadece taralı bireyler AB kan grubuna sahiptir. X

A

B Buna göre X ile gösterilen bireyin “AO” genotipinde olma ihtimali aşağıdakilerden hangisidir? A) 1/2

B) 1/3

C) 1/4

D) 2/3

E) 3/4

10. A ve B antijenlerinden sadece bir tanesini bulunduran ebeveynlerin evliliğinden doğan kız çocuğu babasına kan veremiyor fakat annesine kan verbiliyor, erkek çocuğu ise tüm aile fertlerine kan veriyor, ancak aile fertlerinden kan alamıyor. Buna göre aile fertlerinin kan grubu genotipleri hangisi olabilir? A) B) C) D) E)

Kız A0 B0 00 A0 A0

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

Erkek 00 AB A0 00 AB

Baba B0 A0 A0 A0 B0

Anne A0 B0 B0 A0 A0

10

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 5 1. Aşağıda X ve Y kromozomları üzerindeki bazı bölgeler a, b ve c şeklinde gösterilmiştir.

3. Aşağıda renk körlüğü ile ilgili ebeveynlerin genotipleri verilmiştir. I.

b

II. c

III. IV.

a

a

I. a bölgesindeki genler birbirinin homoloğudur. II. b bölgesinde renk körlüğü, hemofili genleri bulunabilir. III. c bölgesindeki genler babadan sadece erkek çocuklarına aktarılır. verilenlerden hangileri doğrudur?



B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019

2. Hemofili hastalarında kanın pıhtılaşması için gerekli proteinler eksik olduğu için hastalar kan kaybından ölebilir. XHXH

XhY

1

2

3 X X H

XRXR

XrY

XRY

XrXr

XRY

XRXr

XrY

(Renk körlüğü X kromozomunda çekinik gen ile taşınır.)

Y

Bu bölgelerle ilgili,

A) Yalnız I.

Baba

XRXr

Buna göre numaralanmış ailelerin hangilerinde doğan erkek çocukların renk körü olma olasılığı 1/2’dir?

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

X

Anne

h

A) Yalnız I.

B) Yalnız IV.

D) II ve IV.

C) I ve IV.

E) I, II, III ve IV.

4. Renk körü bir anne ile normal görüşlü bir babanın çocukları ile ilgili seçeneklerden hangisi söylenebilir? (Renk körlüğü X kromozomu üzerinde taşınan çekinik bir gendir.) A) Tüm çocuklar sağlamdır. B) Kız çocuklarının yarısı taşıyıcıdır. C) Erkek çocukların tamamı taşıyıcıdır. D) Kız çocuklarının tamamı renk körüdür. E) Erkek çocukların tamamı renk körüdür.

5. Aşağıdaki soy ağacında X kromozomu üzerinden taşınan çekinik bir genin neden olduğu hastalığa sahip bireyler taralı olarak gösterilmiştir. 1

4 X X H

h

XY h

2

Buna göre yukarıda verilen soy ağacındaki numaralı bireylerden hangilerinde bu hastalık görülebilir? (Hemofili geni X kromozomu üzerinde taşınan çekinik bir gendir.) A) 1 ve 2.

B) 2 ve 3.

D) 2, 3 ve 4.

C) 3 ve 4.

E) 1, 2, 3 ve 4.

4

3

5

Buna göre numaralanmış bireylerden hangisi bu geni taşımaz? A) 1.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) 2.

C) 3.

D) 4.

E) 5.

10

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 5 6. Hemofili geni bakımından taşıyıcı bir anne ile sağlam bir babanın çocuklarının genotipini bulmak için oluşturacak punnett karesi aşağıdakilerden hangisidir? A)

♀

♂

XH

B)

YH

♀

♂

XH

XH

Xh

XH

Xh

8. Aşağıdaki soy ağacında balık pulluluk hastalığına sahip bireyler taralı olarak verilmiş ve soy ağacı çizilirken bazı yanlışlıklar yapılmıştır.

Y

Hasta erkek Sağlıklı erkek Sağlıklı dişi 1

♂

X

D)

YH

♀

♂

Xh

XH

Xh

Xh

E)

♀

♂

XH

Xh

Y

Y

X

H

Xh

7. Soy ağacında X kromozomunda çekinik bir genle ortaya çıkan hastalığa sahip bireyler içi taralı gösterilmiştir. 1

3

2

4

5

7

8 9

6 10

11

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

♀

MEB 2018 - 2019

C)

2

3

4

5

Buna göre hangi bireylerin fenotipi yanlış gösterilmiştir? (Balık pulluluk, Y kromozomu üzerinde taşınan kalıtsal bir hastalıktır.) A) 1 ve 2.

B) 2 ve 4.

D) 2, 3, 4 ve 5.

B) 1 - 7 - 9 nolu bireyler bu özellik bakımından heterozigottur. C) 11 nolu bireye bu gen 8 nolu bireyden taşınmış olabilir. D) 10 - 11 nolu bireyler çift yumurta ikizi ve genotipleri farklıdır. E) 5 nolu bireyin doğacak erkek çocuklarının hepsi hasta olacaktır.

C) 3 ve 5.

E) 1, 2, 3, 4 ve 5.

9. Aşağıdaki soy ağacında belli bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler taralı olarak verilmiştir.

1

2

3

4 5

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) 3 - 6 nolu bireylerin genotipinde bu gen bulunmaz.

Çift yumurta ikizi

Buna göre bu özellik aşağıdakilerden hangisiyle aktarılamaz? A) Otozomal kromozomlarda taşınan baskın gen B) Y’de taşınan baskın gen C) Otozomal kromozomlarda taşınan çekinik gen D) Otozomlarda eş baskın gen E) X kromozomunda taşınan çekinik gen

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

11

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 6 1. İnsanda kas distrofisi; distrofin adlı kas proteinini şifreleyen genin X kromozomu üzerinde bulunmadığı zaman görülür.

4. Yalnızca Y kromozomu üzerinde bulunan genlerle ilgili; I. Bu genlerin kontrol ettiği fenotipik özellikler sadece erkeklerde görülür.

Bu geni taşımayan bireyler için, I. Kas yapısı bozulur. II. Kaslar uyumlu çalışamaz.

II. Aktarılmasında ya da taşınmasında özelliğin baskın ve çekinik olması önemli değildir.

III. Spor ve beslenme ile düzeltilebilir.

III. Bu özellikler ailedeki bütün erkek bireylerde görülür.

yargılarından hangileri doğrudur? D) I ve II.

C) Yalnız III.



2. Şekildeki soy ağacında balık pulluluğu hastalığının kalıtımı gösterilmektedir. Taralı bireyler bu özelliği fenotipinde gösterir. 1

2

Özelliği gösteren erkek

3

Özelliği gösteren dişi

4 5

Buna göre numaralı bireylerden hangisinde mutasyon görülmüştür? A) 1.

B) 2.

A) Yalnız I.

E) II ve III.

C) 3.

D) 4.

E) 5.

3. Renk körlüğü geni X kromozomu üzerinde taşınan çekinik bir özelliktir.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) Yalnız II.

MEB 2018 - 2019

A) Yalnız I.

yargılarından hangileri doğrudur?

III. Renk körü hastası Renk körü hastası bir erkeğin yukarıda bu hastalık bakımından genotipi verilen bayanlardan hangisiyle yapacağı evlilikte renk körü hastası çocuk doğma olasılığı kesinlikle yoktur? A) Yalnız I.



D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve III.

E) I, II ve III.

6. Aşağıdaki soy ağacında taralı bireyler kısmi renk körüdür. Kısmi renk körlüğü X kromozomunda çekinik bir genle aktarılır. 3 Dişi 1

Erkek

2

4

II. Erkek çocukların hiçbirinde bu gene rastlanmaz.

A) Yalnız I.

E) I, II ve III.

II. Renk körü geni taşımayan

I. Renk körü baba, ilgili geni kız çocuklarına aktarır.

yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?

D) I ve II.

C) Yalnız III.

5. I. Renk körü taşıyıcısı

Kısmi renk körü bir erkek ile normal görüşe sahip bir kadının evliliğinden doğacak çocuklar için,

III. Kız çocuklarının tamamı bu hastalığı gösterir.

B) Yalnız II.

5

Buna göre numaralandırılmış bireylerden hangisinin genotipi kesin olarak bulunamaz? A) 1.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) 2.

C) 3.

D) 4.

E) 5.

11

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 6 7. Kısmi renk körlüğü karakteri bakımından taşıyıcı bir dişi ile, kısmi renk körü bir erkeğin ikinci çocuklarının kısmi renk körü kız olma ihtimali aşağıdakilerden hangisidir? 1 A) 4

3 B) 4

1 C) 8

3 D) 8

10. Bazı kalıtsal hastalıklar ve bu hastalığı sembolize eden uygun genotipler ile ilgili; I. Hemofili hastası dişi → XhXh

II. Kısmi renk körü erkek → XYr

1 E) 16

III. Kısmi renk körlüğü geni taşımayan dişi → XRXR IV. Hemofili hastası erkek → XhY V. Hemofili taşıyıcısı dişi → XHXH eşleştirmelerinden hangileri yanlıştır? A) Yalnız II.

A) Sağlıklı AB kan gruplu erkek çocuk B) Taşıyıcı O kan gruplu kız çocuk C) Taşıyıcı A kan gruplu kız çocuk D) Hemofili hastası B kan gruplu kız çocuk E) Hemofili hastası O kan gruplu erkek çocuk

9. İnsanların eşey kromozomlarına ait; I. Cinsiyetin belirlenmesinde görevli olan genleri taşıyan kromozomlara gonozom denir.

MEB 2018 - 2019

8. Hemofili taşıyıcısı ve A kan gruplu bir anne ile, hemofili olmayan B kan gruplu bir babanın aşağıda fenotipi verilen bireylerden hangisi çocuğu olamaz?

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) I ve IV.

D) I, III ve V.

E) II, IV ve V

11. İnsanlarda eşeyin belirlenmesinde; I. gonozom çeşidi, II. otozom sayısı, III. otozom çeşidi, IV. gonozom sayısı durumlarından hangileri etkilidir? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) I, II ve III.

12. Aşağıdaki soy ağacında taralı bireyler kısmi renk körü, diğerleri ise renk körü değildir. 3

III. Gonozomlar sadece cinsiyetin belirlenmesi ile ilgili genler taşırlar.

1

IV. Eşey kromozomları dişi bireylerde XX, erkek bireylerde XY ile gösterilir.

2

V. Eşey kromozomlarının fazlalığında ya da eksikliğinde çeşitli kalıtsal hastalıklar ortaya çıkar.

A) I

B) II

C) III

D) IV

E) V

C) II ve IV.

E) II, III ve IV.

II. Sağlıklı bireylerde 44 otozom, 2 gonozom bulunur.

özelliklerinden hangisi doğru değildir?

C) II ve V.

4

5

Buna göre rakamlarla gösterilen bireylerden hangisinin genotipi kesin olarak bulunamaz? A) 1

B) 2

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) 3

D) 4

E) 5

12

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 7 1. İnsanlarda orak hücre anemisi otozomal çekinik kalıtılan bir hastalıktır.

3. Aşağıdaki soy ağacında kan grubu (AB0) çekinik olan bireyler koyu renkte gösterilmiştir.

Kuzen olan Kübra, Selma ve Mehmet ile akrabalık ilişkisi olmayan ve kendi aralarında kuzen olan Osman, Elif ve Taner’in orak hücre anemisi ile ilgili durumları aşağıda verilmiştir. • I. aileden Kübra’da orak hücre anemisi görülmüştür. • II. ailede bu gen hiç bir bireyde bulunmamaktadır.

1

3

Buna göre aşağıdaki evliliklerin hangisinden doğacak çocuğun orak hücre anemisi olma ihtimali yüksektir?



B) Elif - Taner

D) Kübra - Taner

C) Selma - Osman

E) Kübra - Mehmet

MEB 2018 - 2019

2. Soy ağacında herhangi bir karakterin kalıtımı verilmiş olup bu karakteri fenotipinde gösteren bireyler koyu olarak gösterilmiştir.

AB

B ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Elif - Osman

2

4

5

Buna göre numaralandırılmış bireylerden hangilerinin kan grubu kesinlikle belirlenir? A) Yalnız 1.

B) Yalnız 3.

D) 1, 2 ve 3.

C) 4 ve 5.

E) 1, 2, 4 ve 5.

4. Soy ağacında belli bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler taralı olarak verilmiştir.

Buna göre, I. otozomal baskın, II. otozomal çekinik, III. X kromozomunda taşınan çekinik,

Buna göre, aktarılan özellikle ilgili olarak,

IV. Y kromozomunda baskın

I. Otozomal çekiniktir.

soy ağacındaki özellik hangileriyle aktarılmaktadır?

II. X kromozomu üzerinde çekinik aktarılır. III. Erkek ve dişilerde görülme olasılığı eşittir. IV. Eş baskındır.



yargılarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) I, III ve IV.

A) Yalnız I.

C) II ve IV.

E) II, III ve IV.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) Yalnız II.

D) I, III ve IV.

C) II ve III.

E) II, III ve IV.

12

10. Sınıf Biyoloji

Kalıtım - 7 5. Bir genin birden fazla karakterin oluşmasında etkili olmasına pleiotropi denir. Pleiotropi olayına örnek olarak orak hücre anemisine neden olan genin aynı zamanda sıtma hastalığına dayanıklılık sağlaması verilebilir.

7. Akraba evliliklerinin olası riskleriyle ilgili; I. Sağlıklı çocukların doğması imkansızdır. II. Kalıtsal hastalıkların ortaya çıkma riski artmaktadır. III. Çekinik genlerin birbiriyle karşılaşma olasılığı artar.

Orak hücre anemisine neden olan gen ile ilgili,

IV. İlk çocukların sağlıklı doğması, sonraki çocukların da sağlıklı olacağının kanıtı olamaz.

I. Hastalığa neden olan gen çekinik olup, homozigot çekinik genotipte hastalık yapar.

V. Homozigot genotipli bireylerin oluşma olasılığı artar. sonuçlarından hangisine varılamaz?

II. Heterozigot durumda hastalık yapmadığı gibi, bireyin sıtma hastalığına dayanıklı olmasını sağlar. III. Homozigot baskın durumda hastalığa neden olmaz fakat sıtma hastalığına karşı da dayanıklılık sağlamaz. A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019

6. Aşağıdaki soy ağacında bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler taralı olarak belirtilmiştir.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

yargılarından hangileri doğrudur?

A) I.

Taralı bireylerde görülen bu özellik;

B) II.

C) III.

D) IV.

E) V.

8. Aşağıdaki soy ağacında otozomal çekinik olarak aktarılan bir özelliğin kalıtımı gösterilmiştir. Taralı bireyler bu özelliği fenotipinde göstermektedir.

X Buna göre x ile gösterilen bireyin çekinik fenotipli erkek olma olasılığı nedir? 1 B) 4

1 A) 2

3 C) 4

1 D) 8

3 E) 8

9. Soy ağaçlarında belli bir karakterin kalıtımı verilmiş olup, bu karakteri fenotipinde gösteren bireyler koyu olarak gösterilmiştir.

I. Otozomal çekinik II. X’e bağlı çekinik III. X’e bağlı baskın IV. Y’ye bağlı baskın durumlarından hangileriyle aktarılmaktadır? A) Yalnız I.

B) Yalnız III

D) II ve IV.

C) I ve II.

E) II, III ve IV.

I

II

III

IV

Buna göre soy ağaçlarından hangilerinde verilen özellik X kromozomunun homolog olmayan bölgesinde baskın bir karakter olarak aktarılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) I, II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) II ve IV.

E) II, III ve IV.

13

10. Sınıf Biyoloji

Genetik Uygulamalar - 1 1. Bir genin diziliminde meydana gelen değişimlere mutasyon denir.

4. Aşağıdakilerden hangisi genetik varyasyonlara neden olmaz?

Mutasyonlar için,

A) Mayoz bölünme sırasında gerçekleşen parça değişimi

I. Genetik varyasyonlara neden olur.

B) Bir kromozomda genin birden fazla kopyasının olması

II. Vücut hücrelerindeki mutasyon bireyi etkiler.

C) Homolog kromozomların rastgele ve bağımsız kutuplara çekilmesi

III. Eşey hücresi mutasyonları kalıtsaldır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I. B) I ve II.

2. Genetik çeşitliliğe, I. Mutasyon II. Krossing-over III. Modifikasyon verilenlerden hangileri katkı sağlar?

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019

A) Yalnız I.

3. 45+XX

44+XXX

Down sendromu

Tripl-X

E) Mitoz bölünmede kardeş kromatitlerin ayrılması

E) I, II ve III.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

D) II ve III.

D) Bir genin diziliminde meydana gelen ani değişmeler

C) I ve III.

44+XXY Klinefelter

5. Üreme hücrelerinin mayoz ile oluşması sırasında kromozomlarda ayrılmama olayı meydana gelebilir. Ayrılmama olayı sonucunda meydana gelen eksik veya fazla kromozoma sahip üreme hücrelerinin döllenmesiyle kromozom sayısı değişmiş bireyler meydana gelir. Bu olay ile ilgili, I. Down sendromu, otozomlarda ayrılmama sonucunda oluşan bir anomalidir. II. Gonozomlarda ayrılmama ile 44+Y0 genotipine sahip sağlıklı erkek bireyler oluşur. III. Ayrılmama sonucu oluşan 44+XXX genotipe sahip bireylerin bazıları normal şekilde üreyebilir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

D) II ve III.

I. 47 kromozomludur. II. Hepsi dişidir. III. Mayoz bölünmede ayrılmama sonucu oluşur. ,

’nin ortak özelliği ifadelerinden hangileridir?

A) Yalnız I.

D) II ve IV.

B) Yalnız II.

C) I ve III.

E) I, III ve IV.

E) I, II ve III.

♀

22+0

22+XX

22+X

I

II

22+Y

III

IV

♂

IV. Kromozomlardaki mutasyonlar sonucu oluşmuştur.

C) I ve III.

6. X kromozomuna sahip olmayan bireylerin yaşama şansının olmadığı bilinmektedir.

Yukarıdaki şekillere göre,

,

B) Yalnız II.

Bu bilgiye göre verilen Punnett karesinde numaralandırılmış bireylerden hangileri yaşayamaz? A) Yalnız I.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

D) Yalnız IV.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II, III ve IV.

13

10. Sınıf Biyoloji

Genetik Uygulamalar - 1 7. I. Eşey organları gelişmediği için kısırdırlar.

10. İnsanda kromozomlarda ayrılmama sonucu oluşan gametler ve bunların normal gametlerle döllendiklerinde oluşturabilecekleri genotipler aşağıda verilmiştir.

II. 45 + XX ya da 45 + XY kromozom formülüne sahiplerdir. III. Mitozda ayrılmama sonucu oluşur. Yukarıdaki yargılardan hangileri otozomlarda ayrılmama sonucunda oluşan Down sendromlu bireylerinin özelliklerindendir? A) Yalnız I.

B) I ve II.

D) II ve III.

44+XX

21+X

Gametler

C) I ve III.

44+XY

23+X

22+X

22+Y

E) I, II ve III.

a. Eşey hücrelerinin birinde fazla diğerinde eksik kromozom bulunması durumudur.

Mutasyon

II. Hemofili

b. Herhangi bir kanama durumunda kanın pıhtılaşamaması hastalığıdır.

III. Ayrılmama

c. Genlerdeki nükleotit baz çifti sıralamalarındaki değişimdir.

Yukarıda verilen kavramlar, karşılarında verilen ifadelerle eşleştirilirse seçeneklerden hangisi doğru olur? A) B) C) D) E)

I b c a a c

II c b c b a

III a a b c b

9. BRh+

ARh+

Kıvırcık saçlı Kıvırcık saçlı

I

II

0Rh çocuk

Düz saçlı çocuk

-

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) I. ve II. zigot 45 kromozomludur. B) IV. birey 47 kromozomlu erkektir. C) II. zigot 45 kromozomludur ve ölür. D) III. ve IV. bireylerin zihinsel gelişimleri geri kalmıştır. E) III. birey otozomal ayrılmama sonucu oluşan erkektir.

11.

I.

♂

MEB 2018 - 2019

8. I.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

43+XX 43+XY 45+XX 45+XY I II III IV

II.

♀

22+XX

22+0

♀

♂

22+Y

22+XY

22+X

22+0 III.

♂

♀

22+X

22+0

22+XX

22+0

22+YY

Renk körü

Renk körü

22+0

III Normal gözlü çocuk

Yukarıdaki durumlardan hangileri bir mutasyon sonucu oluşmuş olabilir? A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

2n = 48 kromozomlu bir erkek çocuğun oluşumunu sağlayan sperm ve yumurtadaki kromozom sayısı durumu gösterilen tablolardan hangileri olabilir? A) Yalnız I.

D) II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

14

10. Sınıf Biyoloji

Genetik Uygulamalar - 2 1. 2n = 18 olan bir canlının üreme ana hücrelerinde mayoz bölünme sonucu oluşan gametlerin kromozom sayısı şöyledir; 10

10

8

8

1

2

3

4

4. Canlılardaki mutasyonlara neden olan etmenlere mutagen denir. Buna göre, I. Röntgen ışınları, II. Virüsler, III. Ultrasonografi,

Buna göre,

IV. pH değişimleri

I. 1-2, 10. kromozomda ayrılmama sonucu oluşmuştur.

faktörlerinden hangileri mutagen olarak kabul edilir?

II. 3-4, 8. kromozomda ayrılmama sonucu oluşmuştur.

A) I ve II.

III. Anafaz I’de ayrılmama sonucu bu durum oluşmuştur.



olaylarından hangisi kesinlikle doğrudur? A) I

B) II

C) III

D) IV

E) V

2. Homolog kromozomlarla ilgili; I. Birbirlerinin tıpa tıp aynı olmaları II. Aralarında krossing over yapabilmeleri III. Mayoz bölünmede bağımsız ve rastgele ayrılmaları durumlarından hangileri canlılarda genetik çeşitliliği artırıcı yönde değerlendirilemez? A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

3. Aşağıdaki ifadelerden hangisi genetik varyasyonlara neden olmaz?

MEB 2018 - 2019

V. Mayoz bölünme sırasında kromozom sayı mutasyonu olmuştur.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

IV. Anafaz II’de ayrılmama sonucu bu durum oluşmuştur.

E) Mitoz bölünmede kardeş kromatitlerin ayrılması

E) I, II, III ve IV.

I. İki ayrı DNA molekülünün birleşerek yeni DNA molekülü oluşması sonucu oluşan kalıtsal çeşitliliktir. II. Çeşitli nedenlerle DNA’nın yapısının değişmesidir. III. Genlerin ya da DNA’nın canlılarda kalıtsal değişiklikler meydana getirmesidir. Buna göre, belirtilen tanımlara karşılık gelen kavramlar seçeneklerin hangisinde doğru olarak eşleştirilmiştir?

I



A) Mutasyon

II



Mutagen

III Genetik varyasyon

B) Genetik varyasyon Mutagen

Ayrılmama

C) Rekombinasyon

Mutasyon

Mutagen

D) Rekombinasyon

Mutasyon

Genetik varyasyon

E) Mutasyon

Ayrılmama Genetik varyasyon

6. Arkeolojik bir kazı sonucunda bulunmuş bazı vücut hücrelerinden elde edilen DNA’nın polimeraz zincir reaksiyonları ile çoğaltılması sırasında; I. Gen çeşidi II. Nükleotid dizilişi

B) Bir kromozomda, genin birden fazla kopyasının olması

D) Bir genin diziliminde meydana gelen ani değişmeler

D) II, III ve IV.

C) I, II ve III.

5. Aşağıda biyolojik çeşitlilik ile ilgili bazı tanımlar verilmiştir.

A) Mayoz bölünme sırasında gerçekleşen parça değişimi C) Homolog kromozomların rastgele ve bağımsız kutuplara çekilmesi

B) III ve IV.

III. Adaptasyon yeteneği özelliklerinden hangilerinde bir değişim beklenmez? A) Yalnız I.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) Yalnız III.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

14

10. Sınıf Biyoloji

Genetik Uygulamalar - 2 7. Aşağıdaki olaylardan hangisi canlılarda meydana gelen biyolojik çeşitliliğin nedenleri arasında değildir?

10. Canlının genotipinde oluşan zararlı mutant aleller; I. Homozigot çekinik

A) Döllenme

II. Homozigot baskın

B) Kromatitlerin ayrılması

III. Heterozigot

C) Krossing over

durumlarından hangilerinde doğal seleksiyonla elenmeden dölden döle aktarılma ihtimali daha fazladır?

D) Ayrılmama E) Mutasyon

A) Yalnız I.

8. İnsan DNA’larında belli aralıklarla tekrarlanan ve protein sentezi ile ilgili olmayan bölümler vardır. İşlevsel özelliklere sahip genlerin arasında bulunan bu bölümlerin sayısı kişiden kişiye değişir ve kişinin “DNA parmak izi”ni oluşturur. DNA parmak izi yöntemi; I. babalık testlerinde, II. bazı kalıtsal hastalıkların teşhisinde, III. suçluların tespitinde durumlarından hangileri için kullanılır? A) Yalnız I. D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019



B) Yalnız II.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



9. Mutasyonlar, I. eşeyli üreyen canlıların vücut hücrelerinde, II. eşeyli üreyen canlıların eşey ana hücrelerinde, III. eşeysiz üreyen canlıların spor hücrelerinde

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

11. Tek yumurta ikizleri bir yumurta ve spermin birleşmesi sonucunda oluşan zigotun, ilk hücre bölünmesinin ardından iki ayrı zigot gibi davranarak, kendi içlerinde anne karnında gelişmeye devam etmesiyle oluşur. Tek yumurta ikizlerinin cinsiyetleri, kan grupları gibi kalıtsal özellikleri aynıdır. Dış görünüşleri çok benzerdir. Buna göre insan popülasyonlarında tek yumurta ikizliliği oranının zamanla artmasıyla; I. Biyolojik çeşitlilik olumsuz etkilenir. II. Genetik varyasyon azalır. III. Doğal seçilim mekanizmasına olumlu olarak yansır. popülasyonun geleceği ile ilgili yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

12. Mutasyonlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir? A) Orak hücre anemisi mutasyon sonucu oluşan bir hastalıktır.

gerçekleştiğinde hangilerinde nesilden nesile aktarılabilir?

B) Gerçekleşen bütün mutasyonlar gelecek nesillere aktarılmaz.

A) Yalnız I.

D) Kromozom mutasyonları ve nükleotit değişimi mutasyonları şeklinde mutasyon çeşitleri vardır.



B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

C) Aşırı sıcaklık mutasyon nedeni olamaz.

E) Biyolojik çeşitliliğin oluşmasında başlıca nedenlerden biri de mutasyonlardır.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

15

10. Sınıf Biyoloji

Ekosistem Bileşenleri 4. Avlanmanın serbest olduğu dönemde balıkçıların Karadeniz’den avladıkları tonlarca hamsi balığı ekolojide hangi topluluğa karşılık gelir?

1. Ekosistemler ile ilgili, I. Canlı ve cansız öğeler bir arada bulunur. II. Ekosistemde yer alan canlılar arasında madde ve enerji akışı vardır.

A) Tür

III. Cansız etmenler canlı sayısını etkiler.



B) Popülasyon D) Habitat

C) Komünite

E) Ekolojik niş

yargılarından hangileri doğrudur?



B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

2. Ekolojik organizasyona göre; I. Beyşehir Gölü’ndeki aynalı sazan balıkları II. Şanlıurfa Suruç’taki kelaynak kuşları III. Sahra Çölü’ndeki yılanlar yukarıda verilenlerden hangileri komünite örneğidir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

3. Aşağıdaki şekilde ekolojik terimler büyüklük bakımından sıralanmıştır. Z

MEB 2018 - 2019

Y

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

X Popülasyon

5. Abiyotik faktörlerden olan sıcaklığın, ekosistemde değişmesi canlılarda; I. göç etme, II. kış uykusu, III. aktif hareket davranışlarının hangilerinin ortaya çıkmasına neden olabilir? A) Yalnız I.

II. Y, belli bir bölgede yaşayan canlılar ve cansız çevreden oluşan biyosferdir. III. Z, yeryüzündeki canlıların yaşadığı tabaka olan ekosistemdir. yargılarından hangileri doğrudur? D) I ve III.

E) I, II ve III.

6. Çevre şartlarındaki değişimler ekosistemlerin yapısını ve komünitelerin tür çeşitliliğini değiştirir. I. Kimyasal atıklar

I. X, belirli bir bölgede yaşayan tüm popülasyonların oluşturduğu komünitedir.



D) I ve III.

C) I ve II.

Buna göre;

Buna göre,

A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

II. Tarım ilaçları III. Çöpler IV. Asit yağmurları maddelerinden hangileri toprak ve tatlı su kaynaklarındaki pH’ı değiştirerek canlıların yaşamını tehlikeye sokabilir? A) I ve II.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) II ve III.

D) I, II ve IV.

C) III ve IV.

E) I, II, III ve IV.

15

10. Sınıf Biyoloji

Ekosistem Bileşenleri 7.

10. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ekosistemin biyotik ve abiyotik faktörleri ile ilgili örnekler yanlış verilmiştir?

I. Popülasyon II. Ekosistem III. Komünite IV. Biyosfer Yukarıda verilen ekolojik birimlerin küçükten büyüğe doğru sıralanışı hangi seçenekte verilmiştir? A) I - III - II - IV

B) II - III - I - IV

C) III - I - II - IV

D) IV - III - I - II

A) B) C) D) E)

8. Ayrıştırıcılar ile ilgili, I. Organik atıkları hücre dışında sindirir. II. Işık enerjisi ile ATP sentezlerler. III. Yaşam için gerekli olan karbon, azot gibi elementlerin devamlılığını sağlar. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. D) I ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019



B) Yalnız II.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

E) V - IV - II - III

Biyotik

Abiyotik

Toprak Tüketiciler Üreticiler Ayrıştırıcılar Ayrıştırıcılar

Ayrıştırıcılar Sıcaklık pH Su Işık

11. Belirli bir bölgede yaşayan aynı türe ait bireylerin oluşturduğu topluluğa popülasyon denir. Bu tanımlamaya göre, I. Bir popülasyonu oluşturan bireyler başka bir popülasyonla aynı bölgeyi paylaşabilir. II. Popülasyonlar her zaman geniş alanlara yayılmalıdır. III. Popülasyondaki tüm bireylerin genetik yapıları aynı olmak zorundadır. yorumlarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

9. Bir ekosistemde canlıların üstlendiği göreve “ekolojik niş” denir. Bir canlının ekolojik nişinin belirlenmesinde; I. inorganik maddeden organik madde sentezlemesi, II. besinini büyük katı parçalar halinde alması,

A) Karbondioksit özümlemesi

III. solunumla enerji üretmesi

B) İnorganik madde oksitlemesi

olaylarından hangileri dikkate alınır? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

12. Aynı ekosistemde yaşayan bir kominitedeki tüm canlılarda aşağıdaki özelliklerden hangisi ortaktır?

C) I ve II.

E) I, II ve III.

C) Oksijenli solunum ile ATP sentezi D) Hücre dışı sindirim yapma E) Defosforilasyon

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

16

10. Sınıf Biyoloji

Canlılarda Beslenme 1.

Mantarlar ve böcekçil bitkiler;

4. Böcekçil bitkiler;

I. Fotosentez yapma

I. kükürt,

II. Dışarıdan organik besin alma

II. azot,

III. Protein sentezleme

III. su,

IV. Topraktan su ve mineral alma

IV. fosfor

olaylarından hangilerini ortak olarak gerçekleştirir? A) I ve II.

B) I ve IV.

D) II, III ve IV.

maddelerinin hangileri bakımından fakir topraklarda yaşarlar?

C) I, III ve IV.

A) Yalnız II.

E) I, II, III ve IV.

2. Aşağıda beslenme şekilleri ile ilgili şema verilmiştir. Hepçil

Otçul

Etçil

Uygun canlıların şemaya yerleştirilmesi istendiğinde seçeneklerden hangisi yanlış olur? Etçil

Hepçil

Keçi

Köpek

Maymun

B)

Koyun

At

Tilki

C)

Geyik

Kedi

İnsan

D)

Tavşan

Kurt

Ayı

E)

At

Kaplan

Karga

D) I, III ve IV.

C) II, III ve IV.

E) I, II, III ve IV.

5. Holozoik beslenen canlılar için aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Besinlerini doğrudan üreticilerden karşılayanlara herbivor denir. B) Otçullarla beslenenlerin kesici dişleri gelişmiştir. C) Etçillerin bağırsaklarında selüloz sindiren bakteriler bulunur. D) Besinlerini büyük ve katı parçalar şeklinde alırlar. E) Kas, sinir ve sindirim sistemleri iyi gelişmiştir.

MEB 2018 - 2019

Otçul A)

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) II ve III.

3. Aynı ekosistemde bulunan; I. kedi, II. fare, III. insan, IV. bira mayası, V. kene canlılarından heteretrof ve ototrof beslenenler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) B) C) D) E)

Heteretrof II - III I - II - III I - IV - V I - II - III - V I - II - III - IV - V

Ototrof V IV - V II - III IV -

6. Ototrof beslenen canlılarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Mantarlar ototrof canlıların en önemli grubudur. B) Heterotrof canlıların doğrudan ya da dolaylı besin kaynağıdır. C) İnorganik maddelerden organik madde sentezlerler. D) Ekosistemdeki toplam biyokütlesi en fazla olan gruptur. E) Karbon ve oksijenin atmosferdeki değişiminde etkilidirler.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

16

10. Sınıf Biyoloji

Canlılarda Beslenme 10. Bitkiler ekosistemin üretici basamağında yer almasına rağmen bazı türleri kök sistemine bazı türleri de klorofil ve kök sistemine sahip değildir.

7. Aşağıda verilen canlılardan, a. b. c. d. e. f.

Karayosunu Çiyan Cin saçı Mantar Karınca Gül

Buna göre aşağıda K, L ve M bitkileri ile ilgili tablo verilmiştir. Özellik

K

L

M

hangileri sadece ototrof beslenme gösterir?

Karbondioksit özümleme

+

+

−

Dışarıdan organik besin alma

+

−

+

A) Yalnız a

Köke sahip olma

+

−

−



B) a ve f

D) b, c, e ve f

C) a, b ve c

E) c, d, e ve f

Tabloda belirtilen özellikler incelendiğinde;

Buna göre ayrışma işlemi sırasında; I. kitin, II. selüloz, III. glikojen, IV. nişasta verilen polisakkaritlerden hangilerinin hidroliz edilmesi beklenir? A) I ve II.

B) I ve III.

D) II, III ve IV.

C) I, II ve III.

E) I, II, III ve IV.

MEB 2018 - 2019

8. Bir ekosistemde orman diplerinde yaşayan saprofitler ağaçlardan düşen yaprakları ve ölü hayvan atıklarını hücre dışı sindirim yaparak ayrıştırır.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

I. K bitkisi böcekçil bitkidir. II. M bitkisi heterofrof beslenir. III. L bitkisi K ve M’den daha gelişmiştir. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

11. Canlılarda görülen beslenme şekillerinin bazıları aşağıda örneklerle belirtilmiştir. I. Otçul beslenen inek II. Saprotif beslenen mantar III: Holozik beslenen fare IV. Ototrof beslenen fasulye Buna göre örneklendirilmiş beslenme şekillerinden hangilerine sahip canlılarda organik moleküller diğer canlılar üzerinden hazır olarak alınır? A) Yalnız II.

B) Yalnız IV.

D) I, II ve III.

C) I ve III.

E) II, III ve IV.

12. I. Fotoototrof canlılar II. Omnivor canlılar

9. Böcekçil bitki ve çam ağacı için;

III. Kemoototrof canlılar

I. kloroplast organeli bulundurmak,

IV. Otçul canlılar

II. hücre dışı sindirim yapmak, III. hem ototrof hem heterotrof beslemek verilenlerden hangileri ortaktır? A) Yalnız I.

D) I ve III.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

Yukarıda beslenme şekilleri verilen canlılardan hangileri hücrelerinde ışık enerjisini kullanarak inorganik maddelerden organik madde üretimi yapabilir? A) Yalnız I.

B) I ve III.

D) I, II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) II ve IV.

E) II, III ve IV.

17

10. Sınıf Biyoloji

Ekosistemde Madde ve Enerji Akışı 1.

3. Aşağıdaki grafikte bir deniz ekosistemindeki besin zincirinin basamaklarını oluşturan dört farklı canlı türünün biyokütleleri numaralandırılarak gösterilmiştir.

I. Su yosunu II. Deniz kestanesi

IV

III. Su samuru

III II

Biyokütle

IV. Katil balina

V

V. Saprofitler

I Canlıların yediği besinlerle birlikte alınan zehirler piramitte birbirini izleyen basamaklarda yukarı doğru gidildikçe artış gösterir. Bu olaya “Biyolojik birikim” denir.

C) III.

D) IV.

E) V.

Bu besin zinciri ile ilgili, I. Kartal besin ağındaki tüm canlılarla beslenebilir. II. Fare sayısı artarsa bir süre sonra yılan sayısı da artar.

A)

ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II.

B) II ve III.

D) I, II ve III.

C) III ve IV.

E) II, III ve IV.

B)

II III IV I

D)

III II I IV

4. r cıla

C)

IV II III I

E)

IV I II III

I II III IV

Üçüncül tüketici İkincil tüketici Birincil tüketici Üretici

Yukarıda verilen besin piramidinde trofik basamaklarda son tüketiciden üretici organizmaya doğru gidildikçe toplam biyokütle ve canlı sayısındaki değişim aşağıdakilerden hangisinde gösterilmiştir?

III. Yılan sayısı azalırsa, çekirge sayısı azalır. IV. Çekirge sayısı artarsa kartal sayısı bundan etkilenmez.

Canlı türleri

VI

Buna göre bu besin zincirindeki canlıların besin piramidindeki yerleri seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

MEB 2018 - 2019

2. Şekilde kara ekosistemindeki bir besin zinciri gösterilmektedir.

III

ştı rı

B) II.

II

Ay rı

A) I.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Buna göre dokularda biriken zehirli madde miktarının en fazla olduğu basamak hangisidir?

I

Toplam Biyokütle

Canlı Sayısı

A)

Azalır

Azalır

B)

Artar

Artar

C)

Değişmez

Değişmez

D)

Azalır

Artar

E)

Artar

Azalır

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

17

10. Sınıf Biyoloji

Ekosistemde Madde ve Enerji Akışı 7. Bir ekosistemde;

5.

I. iklim şartları,

İnsanlar (V)

II. besin miktarı, III. avcı sayısı,

Ton balıkları (IV)

IV. tarım ilaçları

Küçük balıklar (III)

gibi faktörlerden hangilerinin etkisinin değişmesi besin zincirindeki canlılardan herhangi birinin sayısını azaltabilir?

Hayvansal planktonlar (II)

A) Yalnız II.

Bitkisel planktonlar (I)

A) Küçük balık sayısı azalır. B) Ototrof canlı sayısı artar. C) Bitkisel planktonlar azalır. D) Ton balıkları olumsuz etkilenir. E) İnsanların tüketebileceği balık miktarı azalabilir.

6. Aşağıda üç farklı besin piramidi verilmiştir.

ar

cıl tırı

rış

Küçük balık

lar

Bitkiler

Ton balığı

rıcı ıştı

Koyun

Ay

Ayr

İnsan

r

ıcıla

ıştır

Ayr İnsan

İnsan

Hayvansal plankton

Bitkiler

Bitkisel plankton

Buna göre, I. Piramidin ilk halkasını her zaman üreticiler oluşturur. II. Ayrıştırıcılar her basamakta görev yapar. III. İnsan besin piramidinde farklı trofik düzeylerde yer alabilir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

D) I ve III.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019

Hayvansal plankton sayısının azaldığı bir tuzlu su ekosisteminde aşağıdakilerden hangisinin meydana gelmesi beklenmez?

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) Yalnız IV.

D) II, III ve IV.

C) I ve III.

E) I, II, III ve IV.

8. Aşağıda bir ekosistemden seçilmiş dört canlının resimleri gösterilmiştir.

1

2

3

4

Bu canlılar ile ilgili yargılardan hangisi yanlıştır? A) Besin zinciri oluşması için sıralama 1 → 4 → 2 → 3 şeklinde olmalıdır. B) Enerji aktarımının en yüksek olduğu canlı grubu 2’dir. C) 2. canlının sayısı artarken, 4. canlının sayısı azalır, 3. canlı sayısı artar. D) 1, 2, 3 ve 4. canlıların ölümünden sonra ayrıştırıcılar görev alır. E) Bu besin zincirinde biyolojik birikimin en çok olduğu canlı 3’tür.

9. Ekosistemdeki madde ve enerji akışıyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğru değildir? A) Biyosferde enerji akışı tek yönde üreticilerden tüketicilere doğru gerçekleşir. B) Ekosistemlerde madde ve enerji akışının dengede kalması üretici, tüketici ve ayrıştırıcı canlılarla sağlanır. C) Enerji akışının durduğu canlılar besin piramidinin en üstünde yer alır. D) Besin ağlarında besin maddeleri trofik düzeylerden geçerken her basamaktaki toplam enerjinin %10’u bir üst basamağa aktarılır. E) Biyosferde maddeler döngüsel olarak dolaşır.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

18

10. Sınıf Biyoloji

Madde Döngüleri 1. Aşağıda azot döngüsü şematize edilmiştir.

4. Aşağıda verilenlerden hangisi atmosferin karbon kaynaklarından biri değildir?

Atmosferdek azot gazı Btk

V

A) Volkanik patlamalar Yıldırım Şmşek

Hayvan

B) Laktik asit fermantasyonu

I

C) Ayrıştırıcıların faaliyetleri D) Fosil yakıtların kullanılması

II III

E) Bitki ve hayvanların solunumu

NH3

Buna göre numaralandırılmış olayları gerçekleştiren canlılar ile ilgili seçeneklerdekinden hangisi ortak olabilir? A) Fotosentez yapma B) Prokaryot hücre yapısına sahip olma C) Heterotrof beslenme D) Çok hücreli olma E) Atmosferik azota aynı yönlü etki etme

2. Bazı bakteriler topraktaki zararlı olan amonyağı yararlı azot tuzlarına dönüştürür. Bu sırada açığa çıkan kimyasal bağ enerjisini kullanarak kendi besinlerini sentezler. Bu bakteriler için, I. Kemosentez yapmaktadır. II. Prokaryot hücre yapısına sahiptir. III. Azotun tekrardan atmosfere dönmesini sağlar. özelliklerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

D) I ve III.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

3. Ekosistemlerdeki su döngüsü ile ilgili hangisi doğru değildir?

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

IV

NO2

MEB 2018 - 2019

NO3

5. Aşağıda nitrifikasyonda oluşan moleküllerin zaman içinde değişim grafiği verilmiştir. Topraktaki azotlu bileşik miktarı II I III

Zaman

Buna göre numaralandırılmış yerlere gelmesi gereken moleküller hangisinde doğru verilmiştir? I A) Amonyak

Nitrat

Amin

Nitrit

Nitrat

Nitrat

Nitrit

Amonyak

D)

Nitrit

Amonyak

Nitrat

E)

Nitrat

Amonyak

Nitrit

6. Hayvanlar tarafından tüketilen su; I. terleme,

B) Bitkiler terleme ile su döngüsüne katılır.

III. fotosentez

E) Atmosferdeki su buharı yağmur, kar ve dolu şeklinde toprağa iner.

Nitrit

C)

II. solunum,

D) Suya karışan ağır metaller buharlaşma ile atmosfere verilir.

III

B)

A) Su buharı yoğunlaşarak bulutları oluşturur. C) Toprağa sızan su, yeraltı sularının oluşmasını sağlar.

II

olaylarından hangileri ile tekrar atmosfere geri döner? A) Yalnız I.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

D) I ve III.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

18

10. Sınıf Biyoloji

Madde Döngüleri 7. Aşağıda azot döngüsü şematize edilmiş ve bazı canlılar numaralandırılarak gösterilmiştir.

10.

Atmosferdeki CO2

Btk

V

a

Yıldırım Şmşek

Hayvan

III

NH3

Kömür Petrol Doğal gaz

Buna göre numaralandırılmış canlılardan hangileri ışık enerjisine bağımlı olmadan besin üretimi yapabilir? A) Yalnız I.

B) I ve III.

D) II, IV ve V.

C) III ve IV.

E) II, III, IV ve V.

8. Aşağıda su döngüsü şekil olarak gösterilmiştir.

II I

Su döngüsüne ait şekilde I ve II numara ile gösterilen yerlere ne yazılmalıdır? I

II

A)

Yoğunlaşma

Buharlaşma

B)

Buharlaşma

Yoğunlaşma

C)

Yüzey akışı

Buharlaşma

D)

Buharlaşma

Yüzey akışı

E)

Yoğunlaşma

Yüzey akışı

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

NO2

Tüketiciler Ölü organik atıklar

Fosil yakıtlar

V

IV

Saprofitler

Ekosistemdeki karbon döngüsü yukarıda şematik olarak gösterilmiştir. Buna göre numaralarla belirtilen olaylarla ilgili verilen ifadelerden hangisi doğru değildir? A) I. olay atmosferdeki CO2 oranının azalmasını sağlar.

B) II, III ve V. olaylar hücresel solunumdur.

C) IV. olay ile polimer organik maddeler inorganik maddelere dönüştürülür. D) Üreticiler inorganik karbonu I olayı ile organik karbona dönüştürür. E) I ve II olayları otçul canlılar tarafından gerçekleştirilir.

11. Biyosferdeki azot döngüsünün bazı basamaklarında gerçekleşen dönüşüm olayları aşağıdaki şekilde özetlenmiştir.

T

MEB 2018 - 2019

IV

III

II

Üreticiler

I

II NO3

I

Yanm

Atmosferdek azot gazı

NH3 (Amonyak)

X NO2 (Nitrit)

N2/g Y NO3 (Nitrat)

Z

Buna göre, I. X ve Y olaylarına nitrifikasyon denir. II. Z ve T olaylarını gerçekleştiren canlılar kemoototrof beslenir.

9. Bir göl ekosistemine karbonu işaretlenmiş CO2 verildiğinde, işaretli karbon aşağıdaki canlılarda bulunan moleküllerden hangisinin yapısında gözlemlenemez?

III. Z olayı denitrifikasyondur. IV. T olayı azot bağlayan bakteriler tarafından gerçekleştirilir.

A) Otçul balıktaki glikojen B) Fitoplanktondaki protein

açıklamalarından hangileri doğrudur?

C) Su bitkisindeki glikoz D) Etçil balıkların kemiklerindeki mineral E) Zooplanktondaki nükleotit

A) Yalnız II

B) I ve III.

D) I, III ve IV

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) II ve IV

E) I, II, III ve IV

19

10. Sınıf Biyoloji

Güncel Çevre Sorunları - 1 1. Ozon tabakasının delinmesi aşağıdaki olaylardan hangisinin gerçekleşmesine neden olmaz?

4. Aşağıdaki olaylardan hangisi içme sularındaki nitrit, nitrat ve amonyak miktarını artırmaz? A) Yoğun derecede gübre kullanımı

B) Astım, bronşit gibi solunum yolu hastalıklarını artırır.

B) Bitki ve hayvanların çürümesi

C) İnsanlarda güneş yanıkları artar.

C) Kanalizasyonun toprak yüzeyine boşaltılması

D) Denizlerin su seviyesi yükselir.

D) Bitkilerin fotosentezi

E) Bitkiler mor ötesi ışınları soğurarak fotosentez yapar.

E) Endüstriyel atıklar

2. Ekosistem dengesinin korunmasında,

I. dökülen yapraklar,



II. sera etkisi,



III. asit yağmurları



olaylarının hangilerinin artması olumsuz bir etkiye neden olmaz? A)Yalnız I. D)I ve II.

C)Yalnız III. E)II ve III.

MEB 2018 - 2019



B)Yalnız II.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Isı artar.

5. Aşağıdaki tabloda çevre sorunlarından ortaya çıkan kirlilik çeşitleri ve bu kirlilik çeşitlerinin neden olduğu hastalıklar eşleştirilmiştir. Kirlilik Çeşidi



Sağlık Sorunu

I.

Su

Sıtma

II.

Hava

Astım

III.

Ses

Genetik şifrenin bozulması

IV.

Radyasyon

Stres

V.

Toprak

Biyolojik birikim

Buna göre, eşleştirmelerinden hangileri yer değiştirirse tablo doğru olarak düzenlenmiş olur? A) I ve II.

B) II ve IV.

D) IV ve V.

C) III ve IV. E) V ve I.

3. Ekosistemlerde,

I. hava,



II. su,



III. toprak,



IV. ses



kirliliklerinden hangileri sonucunda biyolojik birikim meydana gelir? A) I ve III.

6. Karbon ayak izi artışına aşağıdaki olaylardan hangisi neden olmaz?

B) II ve IV.

D) II,III ve IV.

C) I,II ve III.

E) I,II,III ve IV.

A) Toplu taşıma araçlarını tercih etmemek. B) Ağaçlandırma çalışmalarını artırmak. C) Besin tüketimini artırmak. D) Modaya uygun olarak kıyafet alımını fazlalaştırmak. E) Evlerde ısınmak için kömür kullanılmasını tercih etmek.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

19

10. Sınıf Biyoloji

Güncel Çevre Sorunları - 1 7. Su kirliliği,

10. Aşağıdakilerden hangisi ekosistem dengesinin bozulmasını önleyecek tedbirlerden biri değildir?



I. ötrofikasyon,



II. asit yağmurları,



III. bulaşıcı hastalıklar



olaylarından hangilerine neden olmaktadır?

C) Geri dönüşüme katkıda bulunmak

A) Yalnız I.

E) Ağaçlandırma çalışmalarına katkıda bulunmak

B) Fosil yakıt tüketimini arttırmak

B) Yalnız II.

D) I ve II.

D) Kullanılmış yağları geri dönüşüme göndermek

C) Yalnız III. E) I ve III.

8. Aşağıdakilerden hangisinin ekosistemlerin dengeli ve kararlı bir durumda devam etmesi üzerine etkisi yoktur? A) Suların temizlenmesi B) Sera gazlarının azaltılması C) O2 ve CO2 dengesinin kurulması

D) Avlanma yasaklarının kaldırılması

MEB 2018 - 2019

E) Toprağın verimli hale getirilmesi

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



A) Tasarruflu ampul kullanmak

9. Bir ekosistemde,

11. Tarımda,

I. Ürünlere zarar veren parazit, böcek gibi canlılara karşı ilaç kullanmak.



II. İnorganik madde bakımından zengin hayvansal gübre kullanmak.



III. Baklagiller gibi toprağı azot yönünden zenginleştiren bitkiler ekmek.



uygulamalarından hangileri çevreye zarar vermez? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

12. Teknolojik gelişmeler ekosistemlerde,

I. Hayatımızı kolaylaştıran makinaların icadı daha çok enerji kullanımına neden olmuştur.

● Kimyasalların kullanılması





gibi durumlara bağlı olarak ekosistem dengesi bozulur.

II. Teknolojik araçların kullanımı doğada geri dönüşümü olmayan zararlara yol açmaktadır.





Buna göre, ekosistem dengesinin bozulmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi en fazladır?

III. Yeni teknolojik çalışmalar ve buluşlar hayatımızı kolaylaştırmıştır.



olaylarının hangisine neden olduğu için bozulmalara sebep olabilir?



● Ağaçların kesilmesi



● Suların kirletilmesi



A) Depremler B) Küresel ısınma

A) Yalnız I.

C) İnsanlar



D) II ve III.

D) Doğal yangınlar E) Volkanik patlamalar

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) I ve II.

C) I ve III. E) I, II ve III.

20

10. Sınıf Biyoloji

Güncel Çevre Sorunları - 2 1. Dünya genelinde doğal ortamların ve biyolojik çeşitliliğin sürdürülebilirliği açısından en büyük tehlike kentleşmedir.

4. Hızlı nüfus artışı;

I. doğal kaynakların hızla tüketilmesine,



Bu durum,



II. biyolojik çeşitliliğin azalmasına,



I. Doğal yaşam alanlarının düzeninin bozulmasına,



III. habitat çeşitliliğinin artmasına



II. Nüfusun artması ile doğal kaynakların tükenmesine,



III. Nüfus artışının yeni iş imkanları sağlamasına



durumlarından hangilerine neden olabilir?



olaylarından hangilerine neden olmaktadır?



B) Yalnız II.

D) I ve II.



B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

2. Tarım arazilerinin verimin düşmesinde aşağıdaki olaylardan hangisinin etkisi yoktur? A) Fosil yakıtlar B) Tarım ilaçları C) Kimyasal gübre D) Islah çalışmaları

5. Bozulmuş ekosistemlerin onarımında ve sürdürülebilirliğinde,

I. Toprağı azot bakımından zenginleştirmek için baklagiller ekilebilir,



II. Kentlerde doğal bitki örtüsüne yer verilebilir,



III. Tarım arazilerine yeni fabrikalar açılabilir



uygulamalarından hangileri yapılmalıdır? A) Yalnız I.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019

E) Yanlış sulama teknikleri

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

A) Yalnız I.

3. Doğal bir ekosistemin sürdürülebilirliğinin sağlanması için;

6. Aşağıdakilerden hangisi ekosistemin sürdürülebilirliğini tehlikeye sokan nedenlerden biri değildir?



I. yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı,

A) Kirlilik artışı



II. otlak ve meraların korunması için yasaların çıkarılması,

B) Geri dönüşüm



III. fosil yakıtların kullanımının artması

C) İklim değişiklikleri



uygulamalarından hangileri gerçekleştirilmelidir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

D) Düzensiz kentleşme E) Sanayileşme

C) I ve II.

E) I,II ve III.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

20

10. Sınıf Biyoloji

Güncel Çevre Sorunları - 2 10. Aşağıdakilerden hangisi insan etkisiyle biyolojik çeşitliliği tehdit eden olaylardan değildir?

7. Ekosistemin bozulmasının önlenmesi, onarımının sağlanması için,

I. Tükenebilir enerji kaynakları yerine yenilenebilir enerji kaynakları kullanılmalıdır,

A) Hızlı kentleşme



II. Teknolojik araç ve gereçler bilinçli kullanılmalıdır,



III. Endüstrileşmiş tarıma ara verilerek geleneksel tarıma geçilmelidir

C) Baraj yapımı çalışmaları



olaylarından hangileri yapılmalıdır?

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

8. Çevrenin kalitesini yüksek düzeyde tutarak, gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için canlılığın ve yerkürenin devam ettirilmesine ne ad verilir? A) Sürdürülebilirlik

E) Gen bankalarının oluşturulması

B) Ekolojik denge

C) Doğal yaşam D) Organik tarım E) Biyolojik birikim

9. İnsan nüfusunun bazı bölgelerde hızla artması; tarım alanlarının bozulmasına, yeni yerleşim merkezlerinin ve ticari bölgelerin kurulmasına, habitatların bölünmesine ve bozulmasına neden olmaktadır.

● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) I ve II.

D) Madenlerin aşırı kullanımı

MEB 2018 - 2019

A) Yalnız I.

B) Meralardaki aşırı otlatma

11. Aşağıdaki canlılardan hangisinin ülkemizde nesli tükenmiştir? A) Ters lale B) Akdeniz foku C) Safran D) Hazar kaplanı E) Kelaynak kuşu

12. a. Endemik tür

b. Biyolojik çeşitlilik

c. Gen merkezi d. Biyokaçakçılık



Bu değişim;



I. bazı türlerin farklı habitatlara taşınmasına,

Yukarıda gösterilen yapılandırılmış grittle ilgili seçeneklerdeki yargılardan hangisi doğrudur?



II. bitki ve hayvan çeşitliliğinin azalmasına,

A) a, yeryüzünde çok geniş alanlarda dağılım gösterir.



III. ekosistemin sürdürülebilirliğinin bozulmasına

B) b, sadece bitki çeşitliliği ile sınırlıdır.



sonuçlarından hangilerine neden olmuştur?

C) c, ülkemizde buğday bitkisi örnektir.

A) Yalnız I.

D) II ve III.



B) I ve II.

C) I ve III. E) I, II ve III.

D) Ülkeler d ile gen bankaları kurarak, canlıların hücrelerini koruma ve araştırma evlerinde saklamaktadır. E) b, tür çeşitliliği ile ters orantı gösterir.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

1

12. Sınıf (B) Biyoloji

Canlıların Ortak Özellikleri 1. Aşağıdakilerden hangisi biyoloji biliminin sağlık sorunlarının çözümüne katkısı içerisinde değerlendirilemez?

4. Bitki hücrelerinde gözlenen; I. hücre zarı, II. mitokomdri,

A) Gen aktarımı ile ihtiyaç duyulan tedavi ürünlerinin elde edilmesi

III. çekirdek, IV. ribozom organeli

B) Kalıtsal hastalıkların teşhisi için gen haritalarının çıkarılması

yapılarından hangilerine diğer tüm canlı hücrelerde de rastlanır?

C) Kök hücre izolasyonu ile vücuttaki hasarlı bölgelerin onarılmasının sağlanması

A) Yalnız I.

D) Ziraat teknikleriyle daha kısa sürede daha çok ürün elde edilmesi

2. Aşağıda bir hücrede gerçekleşen olaylardan bazıları verilmiştir. I Glikoz O2

O2

II aa

IV

aa+aa..

V

H 2O protein

CO2

III CO2

Buna göre numaralandırılan olaylardan hangisi tüm canlı hücrelerde görülür? A) I.

B) II.

C) III.

D) IV.

E) V.

3. Hücresel solunumun amacı, aşağıdakilerden hangisi ile açıklanır?

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

E) Gen terapisinin kanser gibi hastalıkların tedavisinde kullanılması



B) Yalnız III.

D) II ve III.

E) I, III ve IV.

5. Aşağıda verilenlerden hangisi tüm canlıların ortak özelliklerinden biri değildir? A) Hücresel yapıya sahip olma B) Hücre bölünmeleri ile büyüme gösterme C) Hücre içinde metabolik faaliyet gerçekleştirme D) Hücre zarı üzerinde madde alış-verişi gerçekleştirme E) Hücre içi kontrolü DNA molekülü ile sağlama

6. Canlılarla ilgili; I. mayoz bölünme ile gamet oluşturma,

A) Metabolizma için gerekli enerjinin kazanılması

II. oksijenli solunumla enerji üretme,

B) Polimer maddelerin monomerlerine dönüştürülmesi

III. çeşitli şekillerde hareket etme

C) Güneş enerjisinin organik besin yapısına aktarılması D) Monomer besinlerin polimerlerine dönüştürülmesi E) Monomer besinlerin inorganik bileşenlerine ayrıştırılması

C) I ve IV.

özelliklerinden hangileri ortaktır? A) Yalnız I.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

1

12. Sınıf (B) Biyoloji

Canlıların Ortak Özellikleri 7. Hücre içinde gerçekleşen katabolik tepkimelerin tamamı için,

10. Canlılar çevrelerinden aldıkları etki şeklindeki uyarılara karşı tepki şeklinde cevap verir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi etkiye karşı tepki gösterme örneklerinden değildir?

I. ATP enerjisi kullanılır. II. Su yardımıyla polimerler monomerlere yıkılır. III. Enzim kullanılır.

A) Bitkilerin ışığa yönelmesi B) Bakterilerin zehirli kimyasallardan uzaklaşması

verilenlerden hangileri doğrudur?



B) Yalnız III.

D) I ve III.

C) Et gören bir köpeğin salya akıtması

C) I ve II.

D) Susuz kalan bir bitkinin yapraklarının kuruması

E) II ve III.

E) Korkan bir kedinin tüylerinin dikleşmesi

8. Aşağıda verilen biyokimyasal tepkimelerden hangisi özümleme reaksiyonları içerisinde değerlendirilir? A) Protein + (n – 1)H2O → (n) aminoasit

B) C6H12O6 → 2C2H5OH + 2CO2

C) Sakkaroz + H2O → Glikoz + Fruktoz D) 6CO2 + 6H2O → C6H12O6 + 6O2

E) H2O2 → H2O + ½ O2

9. Doğada incelenen bir canlının; • aktif hareket ile konumunu değiştirdiği, I • yaşadığı ortamda adaptasyonu sağlayabildiği, II • mayoz bölünme ile gamet oluşturduğu, III • heterotrof beslendiği, IV

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

11. Canlıların ortak özellikleri ile ilgili aşağıdaki tanımlar verilmiştir. • Enerji veren besin monomerlerinin enzimler yardımıyla parçalanması K, • Enerji veren besin maddelerinin organizmaya kazandırılması süreci L, • Enerji veren bütün maddelerin hücresel solunum sonucu oluşturduğu metabolik ürünlerin organizmadan uzaklaştırılması M. Verilen tanımlar incelendiğinde K, L ve M için hangisi doğru olur?

C) III.

L



M

Beslenme

Boşaltım

B) Sindirim

Beslenme

Dışkılama

C) Solunum

Beslenme

Boşaltım

D) Solunum

Sindirim

Boşaltım

E) Solunum

Beslenme

Dışkılama

12. Canlıların gerçekleştirdiği, I. Enzim üretimi, II. Glikoz sentezi, III. DNA eşlenmesi,

Buna göre altı çizili ifadelerden hangisini tüm canlılar ortak olarak gerçekleştirir? B) II.



A) Sindirim

• oksijenli solunum ile enerji ürettiği V tespit edilmiştir.

A) I.

K

D) IV.

E) V.

IV. Vitamin üretimi olaylarından hangileri tüm canlılar için ortaktır? A) Yalnız I.

B) I ve III.

D) I, II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) II ve IV.

E) I, III ve IV.

2

12. Sınıf (B) Biyoloji

İnorganik Bileşikler 1. Mineral maddeler;

4.

I. düzenleyici olma, II. yapıya katılma, III. sindirime uğrama özelliklerinden hangilerine sahiptir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

Mineral Madde I. Kalsiyum

a. DNA, RNA, ATP’nin yapısını oluşturur.

II. İyot

b. Dişlerin yapısına katılır.

III. Flor

c. Kas çalışmasında etkindir.

IV. Fosfor

d. Tiroksin hormonunun bileşenlerindendir.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

Tabloda verilen mineral madde-organizmadaki fonksiyonu eşleştirmesinin doğru yapıldığı seçenek aşağıdakilerden hangisidir?

2. Bir hücrede bulunan; I. karbondioksit, II. amonyak, III. üre molekülleri asit, baz ve tuz olma özelliklerine göre sınıflandırılırsa aşağıdakilerden hangisi doğru olur? Asit

Baz

A)

I

B)

I

C)

II

Tuz

II

III



III

 II



I

III

D)

II

III

I

E)

 III

I

 II

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A)



Organizmadaki Fonksiyonu

I-c

B)

I-c

C)

I-c

II - a

II - d

II - d

III - b

III - a

III - b

IV - d

IV - b

IV - a

D) I - d E) I - d II - c

II - a

III - b

III - b

IV - a

IV - c

5. Aşağıda verilenlerden hangisi insan vücudunda bulunan inorganik bileşiklere örnek gösterilmez? A) Karbondioksit

B) Ca2+ minerali

C) B vitamini

D) Amonyak E) Su

3. pH değişimleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir? A) pH, çözeltideki H+ iyonunun derişimini gösteren bir değerdir. B) Hidrojen ve hidroksit iyonları derişimlerinin eşit olduğu çözeltiler nötrdür. C) pH metrede 0-7 arası bazik, 7 nötr, 7-14 arası asidiktir. D) Çözeltideki hidrojen iyonu arttıkça pH düşer. E) Bazlık derecesi ile pH değeri doğru orantılıdır.

6. Aşağıda verilen besinlerden hangisi pH metrede 0-7 aralığında yer almaz? A) Brokoli

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

D) Limon

B) Kahve

C) Gazoz E) Muz

2

12. Sınıf (B) Biyoloji

İnorganik Bileşikler 7. Asitlerin özellikleriyle ilgili olarak,

10. Bitkiler ihtiyaçları olan mineral maddeleri;

I. Kırmızı turnusol kâğıdını maviye çevirirler. II. Sulu çözeltilerine

H+

I. fotosentez tepkimeleriyle inorganik bileşiklerden, II. stomaların yardımıyla atmosferden,

iyonu verirler.

III. kök emici tüyleri yardımıyla topraktan

III. Tatları acıdır.

verilen yöntemlerin hangileri ile bünyelerine katabilir?

verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. D) I ve II.

Oran % 65 20 15 5 2 1 C

H

N

Ca P

K

Elementler

S

Grafikteki verilere bakılarak, I. Oksijenin fazla olması insan vücudundaki su oranının fazla olmasındandır. II. Organik molekül yapısına katılan elementlerin oranı %10’un üstündedir. III. Mineral maddelerin vücut için önemi yoktur. yorumlarından hangileri yapılamaz? A) Yalnız II.



E) II ve III.

8. İnsan vücudundaki elementlerin kütlece oranlarıyla ilgili aşağıdaki grafik çizilmiştir.

O

A) Yalnız II.

C) Yalnız III.

B) Yalnız III.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü



B) Yalnız II.

B) Yalnız III.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) II ve III.

11. Suyun organizmadaki görevleri ile ilgili, I. Enzimlerin çalışması için uygun ortam oluşturur. II. Kanda madde taşınmasında görev alır. III. Hidroliz tepkimelerinde biyolojik bağların koparılmasını sağlar. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız II.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

12. Suyun özellikleri ile ilgili, I. +4°C’de en düşük özgül ağırlığa sahiptir. II. Çözücülük potansiyeli çok düşüktür. III. Öz ısısı yüksektir.

9.   • Kandaki hemoglobin pigmentinin yapısına katılıp, eksikliğinde kansızlık görülür. • Karaciğerde görev alan katalaz enziminin kofaktörüdür. Bazı özellikleri verilen mineral madde çeşidi aşağıdakilerden hangisidir? A) Demir

B) Kalsiyum D) Potasyum

C) Magnezyum

E) Kükürt

IV. Molekülleri arasındaki hidrojen bağları kohezyon kuvveti oluşturur. verilenlerden hangileri doğru değildir? A) Yalnız I.

D) II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) I ve II.

C) I ve IV. E) I, II ve IV.

3

12. Sınıf (B) Biyoloji

Organik Bileşikler - 1 1. Karbonhidratların genel özellikleriyle ilgili,

4. Monosakkaritler için seçeneklerdeki açıklamalardan hangisi yanlıştır?

I. Genel formülleri CnH2nOn şeklindedir.

A) Yapısında tek glikozit bağı bulunur.

II. Monomerleri arasında glikozit bağı vardır.

B) Kanda bulunabilen tek şeker grubudur.

III. İsimlendirme yapılırken genellikle -oz takısı alırlar.

C) Solunum yoluyla parçalanabilir.

verilenlerden hangileri doğrudur?



B) Yalnız II.

D) I ve III.

I. Monosakkaritler hücre zarından geçebilir. II. Disakkaritlerin tümü tek çeşit monosakkaritten oluşur. III. Polisakkaritlerin yapısında C, H ve O atomu yanında N ve P gibi diğer atomlarda bulunur. ifadelerinden hangileri doğrudur?



E) 3 ile 8 arası karbon atomu taşıyabilir.

E) I, II ve III.

2. Karbonhidratlarla ilgili,

A) Yalnız I.

D) Hücre zarının yapısına katılabilir.

C) Yalnız III.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

5. Aşağıda dehidrasyon sentezi ile disakkarit oluşum tepkimeleri gösterilmiştir. • K + K → L + H2O

• K + M → N + H2O • K + P → R + H2O

N disakkaritinin bitkisel olduğu bilindiğine göre seçeneklerde verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) K, üzüm veya kan şekeridir. B) M, meyve şekeridir. C) P, hayvan hücrelerinde bulunur. D) L, çay şekeridir. E) R, süt şekeridir.

3.   • Azot taşıyan tek karbonhidrattır. 6. Selüloz polisakkariti ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

• Bitkilerin depo şekeridir. • Bitki hücre duvarının yapısını oluşturur. • Bakteri, mantar ve hayvan hücrelerince depo edilir.

A) Bitkilerde hücre duvarının yapısında bulunur.

Bazı özellikleri verilen karbonhidrat çeşitleri incelendiğinde aşağıdakilerden hangisinin tanımı yapılmamıştır?

B) İnsanlarda sindirimi yapılamaz.

A) Selüloz C) Sakkaroz

B) Kitin D) Glikojen E) Nişasta

C) Bağırsaklarda mukus üretilmesini uyarır. D) Yapısındaki glikoz molekülleri arasında çift glikozit bağı vardır. E) Otcul memeli bağırsağında bakteriler tarafından sindirilebilir.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

3

12. Sınıf (B) Biyoloji

Organik Bileşikler - 1 7. Bir trigliseritin hidrolizi sırasında aşağıda verilen grafiklerdeki değişimlerden hangisi gözlenmez? A) Yağ asiti

10. Aşağıda hücre içinde sentezi yapılan bir Z molekülüne ait grafik verilmiştir. Kullanılan Y molekülü

B) Gliserol

Z molekülü

12 9 Zaman

C) ATP miktarı

6

Zaman

3

D) Trigliserit

2

1

3

Kullanılan X molekülü

4

Zaman

Zaman

E) H2O

Zaman

8. Yağların hücresel solunumda kullanılmaları sonucu fazla miktarda enerji ve metabolik su açığa çıkarmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Hidrolizlerinin diğer besinlere göre zor olması B) Yapısında iki farklı monomerin bulunması C) Yapı taşları arasında ester bağının olması D) Yapısındaki hidrojen atomu sayısının çok olması E) Diğer besinlere göre hacimce çok yer kaplaması

9. Yağlarla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Buna göre X, Y ve Z için aşağıdakilerden hangisi doğru olur?



Y



Z

A) Glikoz

Fruktoz

Sukroz

B) Fruktoz

Maktoz

Sukroz

C) Gliserol

Trigliserit

Yağ asiti

D) Yağ asiti

Gliserol

Trigliserit

E) Gliserol

Yağ asiti

Trigliserit

11. Aşaıda bir yağ asidinin molekül yapısı verilmiştir. O C OH

H

H

H

H

H

H

H

H

H

C

C

C

C

C

C

C

C

C

H

H

H

H

H

H

H

H

H

H

Molekül yapısı verildiği gibi olan yağ asidi çeşidi için, I. Karbon atomları hidrojence zengindir. II. Hayvansal kaynaklı besinlerde bulunur. III. Laboratuvar ortamında margarinlere dönüştürülür. ifadelerinden hangileri yanlıştır? A) Yalnız III.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

12. Kolesterol ile ilgili olarak, I. Fazlalığı damar sertliğine yol açar.

A) Temel yağ asitleri insan vücudunda sentezlenemez.

II. Derinin su kaybının artmasına neden olur.

B) Doymamış yağlar oda sıcaklığında sıvı haldedir. C) Kolestrol hücre zarının geçirgenliğini artırır.

X

III. Bitki hücre zarının yapısını oluşturur.

D) Fosfolipitler fosfat grubuna bağlı iki yağ asitinden oluşur.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

E) Yağlar bazı vitamin ve hormonların yapısına katılır.

A) Yalnız I.

D) I ve II.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III. E) I ve III.

4

12. Sınıf (B) Biyoloji

Organik Bileşikler - 2 1. Aşağıda dehidrasyon sentezi ile ilgili örnekler verilmiştir.

4. Aşağıda bir amino asitin yapısı gösterilmiştir.

• aminoasit + aminoasit → K + H2O

O

• (n) aminoasit → polipeptit + (M) H2O

C

• K + aminoasit → L + H2O

Verilen örnekler incelendiğinde K, L ve M için seçeneklerden hangisi doğru olur?

H

c

N

A) K’nın yapısında iki peptit bağı vardır.

C

d

D) K ve L aynı çeşit aminoasitlerden oluşmak zorundadır. E) K ve L hidroliz edilirken aynı çeşit bağlar parçalanır.

2. Proteinler; I. yapı taşlarında azot atomunun bulunması, II. DNA’daki şifrelere göre sentezlenmesi, III. dehidrasyon tepkimeleri sonucu oluşması verilenlerin hangilerinden dolayı diğer tüm organik besin gruplarından ayrılır?



D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

3. Organik besinlerin vücuttaki görevleriyle ilgili aşağıdaki tablo oluşturulmuştur. Karbonhidrat Yağ Protein Vitamin Enerji verici olma Yapıcı-onarıcı olma Düzenleyici olma

I

II III IV

Buna göre numaralı yerlerin işaretleri sırasıyla seçeneklerin hangisinde verilmiştir?



B) +, –, +, +

D) –, +, –, –

b

C) +, –, +, –

E) –, +, –, +



Buna göre a, b, c ve d için aşağıdakilerden hangisi yanlış bir açıklamadır? A) a, karboksil grubu olup moleküle asit özelliği kazandırır. B) c, amino grubu olup moleküle baz özelliği kazandırır. C) b, karbon atomunun dördüncü bağının oluşmasını sağlar. D) d, amino asitlerin birbirinden farklı olmasına neden olur. E) Yapıdaki peptit bağı a ve c arasında kurulur.

5. Bir insanda protein yetersizliğine bağlı olarak; I. vücut direncinin azalması, II. kanın pıhtılaşma süresinin uzaması, III. zihinsel gelişmede gerileme durumlarından hangileri ortaya çıkabilir? A) Yalnız II.

D) II ve III.

B) I ve II.

C) I ve III. E) I, II ve III.

6. Proteinlerin canlılar için önemi ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

(İstenilen özellik eğer var ise +, yok ise – işareti konulur.)

A) +, +, +, +

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

R

C) M, polipeptit oluşumunda kurulan peptit bağı sayısının 1 eksiğini ifade eder.

B) Yalnız II.

H

H

B) L oluşurken yeni iki peptit bağı kurulur.

A) Yalnız I.

a H

O

A) Hücre zarının yapısına katılarak madde alış verişini düzenlerler. B) Gerektiğinde hücrelerin enerji ihtiyacını karşılamak için kullanılırlar. C) Fazlalığında bağışıklık sistemini zayıflatırlar. D) Tepkimelerin oluşmasını sağlayan enzimlerin yapısına katılırlar. E) Hücre zarında reseptör görevi yaparlar.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

4

12. Sınıf (B) Biyoloji

Organik Bileşikler - 2 7. Doğada yirmi çeşit aminoasit olmasına karşılık sınırsız çeşitte protein olabilmesinin nedenleri arasında seçeneklerde verilenlerden hangisi gösterilemez?

10. Organik besinlerin canlı yapısına katılma oranlarıyla ilgili grafik aşağıda verildiği gibidir. Yapıya katılma oranı

A) Sentez sırasında kullanılan aminoasitlerin dizilişlerinin farklı olması B) Sentez sırasında kullanılan aminoasit çeşitlerinin birbirinden farklı olması C) Protein yapısında bulunan aminoasit sayılarının birbirinden farklı olması

K

D) Aminoasitlerin bağlanma biçimlerinin birbirinden farklı olması

8. Vitamin çeşidi ve eksikliğinde beliren hastalıklarla ilgili aşağıda verilen eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

Vitamin

Hastalık

A)

A

Gece körlüğü

B)

B

Pellegra

C)

C

Beriberi

D)

D

Raşitizm

E)

E

Kısırlık

I. Eşey organlarının gelişiminde etkilidir. II. Fındık, fıstık ve yağlı tohumlarda bol bulunur. III. Eksikliğinde kısırlık görülebilir. olan vitamin aşağıdakilerden hangisidir? B) B

C) C

D) D

Organik besinler

I. K, solunumu sonucunda en fazla enerjiyi veren besin grubudur. II. L enzimlerin yapısına katılarak düzenleme görevi üstlenir. III. M uzun süren açlıkta ikinci sırada enerji verici olarak kullanılır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III. E) I ve III.

11. Vitaminler ile ilgili, I. Hayvansal organizmalar için esansiyel özellik taşır. II. Sindirime uğradıktan sonra kan dolaşımına katılır. III. DNA kontrolünde ribozomlarda sentezlenir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

D) II ve III.

B) I ve II.

C) I ve III. E) I, II ve III.

12. Aşağıda verilenlerden hangisi suda eriyen vitaminlerin özelliklerinden değildir?

9. Bazı özellikleri,

A) A

M

Buna göre K, L ve M besinleriyle ilgili,

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

E) Sentez için şifre veren gen bölümlerinin birbirinden farklı olması

L

A) Depo edilmezler. B) Eksikliğinde kansızlık, gelişme geriliği gibi hastalıklar görülür. C) Yeşil sebze ve meyvelerde bol miktarda bulunur.

E) E

D) Eksikliği yağda eriyenlere göre geç hissedilir. E) Yağda eriyenlere göre hücre zarından zor geçerler.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

5

12. Sınıf (B) Biyoloji

Enzimler - 1 1. Enzimlerle ilgili olarak,

4. Biyolojik katalizörlerle ilgili,

I. Her farklı reaksiyon için farklı bir enzim görev alır.

I. Biyokimyasal reaksiyonları başlatmakla görevlidir.

II. Bir enzim aynı reaksiyon çeşidi için tekrar tekrar kullanılabilir.

II. Reaksiyon için gerekli olan aktivasyon enerjisini düşürür.

III. Farklı çeşitteki enzimler aynı substrat üzerine etki gösterebilir.

III. Reaksiyonun gerçekleşme süresini uzatır. verilenlerden hangileri doğrudur?

verilenlerden hangileri doğrudur?



B) Yalnız II.

D) I ve II.

I. gliserol, II. amino asit, III. vitamin, IV. inorganik element moleküllerinden hangilerinin açığa çıkması kesindir?





E) I, II ve III.

2. Bir enzimin momomerlerine kadar hidroliz edildiğinde;

A) Yalnız I.

A) Yalnız I.

C) Yalnız III.

B) Yalnız II.

D) II ve IV.

C) II ve III.

E) II, III ve IV.

3. Bir bileşik enzimin yapısı aşağıda şematize edilmiştir. Apoenzim

Yardımcı kısım

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

5. Verilen açıklamalardan hangisi enzimler için yanlış bir açıklamadır? A) Bütün enzimlerin protein kısmı DNA kontrolünde ribozomlarda sentezlenir. B) Enzim sentezi ATP gerektirdiği için sadece canlı hücrelerde yapılır. C) Hücre içinde üretilen enzimler sadece hücre içinde görev alır. D) Hücre dışına gönderilecek enzimler hidroliz tepkimelerinde görev alabilir. E) Enzimin yapısına katılacak moleküller hücre dışından karşılanabilir.

6. Bir bileşik enzimin hidrolizi sırasında aşağıdaki grafiklerdeki değişimlerden hangisi gözlenmez? A) Ortamdaki glikoz

B) Ortamdaki aminoasit

miktarı

miktarı

Zaman

Zaman

C) Ortamdaki su

D) Ortamdaki mineral

Buna göre, I. Apoenzim kısmı protein yapılıdır. II. Yardımcı kısım vitaminden oluşmuştur. III. Yardımcı kısım enzimin aktifleşmesini sağlar. verilenlerinden hangileri tüm bileşik enzimler için doğrudur? A) Yalnız I.

D) I ve III.

B) Yalnız II.

Zaman

Zaman

E) Peptit bağı sayısı

C) I ve II.

E) I, II ve III.

Zaman http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

5

12. Sınıf (B) Biyoloji

Enzimler - 1 7. Biyokimyasal bir reaksiyonun gerçekleşebilmesi için gerekli olan aktivasyon enerjisi grafiği aşağıda verildiği gibidir.

9. Aşağıda inhibitör maddelerin aynı enzim çeşidi üzerindeki etkisi gösterilmiştir. Aktif bölge

Enerji

Normal durum

K

+ Apoenzim

L

+

Substrat

Ürün

İnhibitör Reaksiyon başlangıç noktası

Ürünler

L’deki enerji düzeyinin enzim varlığında gözlendiği belirlendiğine göre, I. Enzim olmadan biyokimyasal tepkimeler gerçekleşmez. II. Reaksiyonun başlayabilmesi için ortamda enzim bulunması şarttır. III. K ve L’de substratın ürüne dönüşümü aynı zaman dilimi içerisinde gerçekleşir. verilenlerden hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) II ve III.

8.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

BİLEŞİK ENZİMLER Apoenzim çeşiti

Yardımcı grup

K

Magnezyum

L

Demir

M

Magnezyum

N

C vitamini

P

B vitamini

Verilen tablo incelendiğinde bileşik enzimler için, I. Bir apoenzim çeşidi sadece bir çeşit yardımcı grup ile çalışır. II. Yardımcı grup çeşidi apoenzim çeşidine özeldir. III. Farklı apoenzimler aynı çeşit yardımcı grup ile çalışabilir. yorumlarından hangileri yapılamaz? A) Yalnız II.

B) Yalnız III.

D) I ve III.

Reaksiyon yok

+

Reaksiyon yok

İnhibitör Etkisi MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Tepkime ilerlemesi

+

Buna göre inhibitörlerle ilgili, I. Substratı taklit ederek enzim-substrat kompleksinin oluşumunu engeller. II. Enzimin aktif bölgesinin yapısını değiştirerek ezim-substrat kompleksinin oluşumunu engeller. III. Yardımcı grubun yapısını bozarak enzim-substrat kompleksinin oluşumunu engeller. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

10. Biyokimyasal bir reaksiyon hızının zamanla verilen grafikteki gibi değişmesine; Reaksiyon hızı

Zaman

I. enzim miktarının sabit tutulup sıcaklığın sürekli artırılması, II. enzim miktarının sınırlı tutulup aktivatör miktarının artırılması, III. enzim ve substrat miktarının sürekli artırılması IV. enzim miktarının sınırlı tutulup substrat miktarının sürekli artırılması verilenlerden hangileri neden olmuştur?

C) I ve II.

E) II ve III.

A) Yalnız I.

B) Yalnız III. D) II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

D) Yalnız IV.

E) I, III ve IV.

6

12. Sınıf (B) Biyoloji

Enzimler - 2 1. Enzim denetimli biyokimyasal bir reaksiyon aşağıda şematize edildiği gibi gerçekleşmektedir.

4. pH değerinin enzim çalışma hızı üzerine etkisiyle ilgili aşağıdaki grafik çizilmiştir. Reaksiyon hızı

+

+

K

L

M

K

yorumlarından hangileri yapılamaz? C) I ve III.

E) I, III ve IV.

2. Biyokimyasal bir reaksiyon zinciri aşağıda verildiği gibidir.

A

Gen I Enzim I

Gen II

B

Gen III

Enzim II

C

Enzim III

D

Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Enzim I, Enzim II ve Enzim III takımlar hâlinde çalışmaktadır. B) Enzim I’in ürünü Enzim II’nin substratıdır. C) Gen II’de meydana gelen bir mutasyon ortamda C maddesinin birikmesine neden olur. D) Ortamda D maddesinin aşırı birikmesi Enzim I için inhibitör etkisi yapabilir. E) Enzim III’ün yapısının bozulması sonucu oluşabilecek aksaklık Enzim I ve Enzim II ile giderilemez.

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

IV. Reaksiyon sırasında L miktarının artmasına bağlı olarak N miktarı azalmaktadır.



7

9

pH

II. I, mide, II, ağız, III ise bağırsakta görev alan bir enzim olabilir.

III. M enzim-substrat kompleksini ifade etmektedir.

D) II ve IV.

2

I. Her üç enzimin çalıştığı ortak bir pH aralığı yoktur.

II. Reaksiyonun enzimi tersinir çalışmaktadır.



III

Buna göre,

I. Reaksiyonda K katalizör olarak görev yapmaktadır.

B) Yalnız IV.

II

N

Şema incelendiğinde,

A) Yalnız I.

I

III. Ortam pH’sının sürekli artması I. enzimi olumlu yönde etkiler. verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

5. Aşağıda verilen deney düzeneklerinin içerisine eşit miktarda H2O2 konularak açığa çıkan oksijen miktarı ölçülmüştür. (H2O2, karaciğerde üretilen katalaz enzimi ile su ve oksijene paçalanır.) Oksijen ölçer 200 mlt H2O2 500 gr parça karaciğer

I

200 mlt H2O2 Su 500 gr kuşbaşı doğranmış karaciğer

II

200 mlt H2O2 Su 500 gr ezilmiş karaciğer

Su III

Deneyin başlamasından bir süre sonra oksijen ölçerdeki değerler III > II > I şeklinde gözlenmiştir. Buna göre bu durumun oluşması seçeneklerden hangisi ile açıklanır? A) Substrat yüzeyinin genişlemesi

3. Aşağıdakilerden hangisi inaktif enzimlere örnektir? A) Tripsin

D) Glikojen

B) Erepsin

C) Amilaz

E) Pepsinojen

B) Enzim miktarının artması C) Substrat miktarının artması D) Ortam sıcaklığının fazla olması E) Ortam su değerinin %15’in üstünde olması

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

6

12. Sınıf (B) Biyoloji

Enzimler - 2 6. Farklı yapıdaki enzimlerde;

9. Aşağıdakilerden hangisi aktivatör değildir? A) Magnezyum

I. inorganik yapıda yardımcı grup taşıma,



II. dehidrasyon tepkimelerinde görev alma,

B) A vitamini

D) Demir

C) Civa E) NAD

III. aminoasitlerden oluşan apoenzim grubu taşıma verilenlerden hangileri kesinlikle gözlenir?



B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

7. Enzim denetimli biyokimyasal bir reaksiyonun hız-zaman grafiği aşağıda verildiği gibidir. Reaksiyon hızı

t1

t2

t3

Zaman

t4

Grafik incelendiğinde, I. t1 ve t4 zaman aralıklarında aktivatör, t2 ve t3 aralıklarında inhibitör madde etkisi gözlenmiştir. II. t2’nin sonunda 60°C’ye çıkarılan sıcaklık, t4’de optimum düzeye çekilmiştir. III. t1’den t4’e kadar geçen süreçte ürün miktarı sürekli artmıştır. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) II ve III.

10. Enzim ve substrat miktarının sınırlı tutulduğu deney ortamında reaksiyon hızının zamanla değişimi aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

A) Reaksiyon hızı

Zaman

C) Reaksiyon hızı

Zaman

D) Reaksiyon hızı

Zaman

Zaman

E) Reaksiyon hızı

Zaman

11.   • Tripsinojen • Polipeptit 8. Yeterli substratın bulunduğu bir ortamda,

B) Reaksiyon hızı

Enterokinaz Tripsin

Tripsin Dipeptit

Yukarıda verilen iki farklı tepkime incelendiğinde,

I. substrat yüzeyinin artırılması,

I. Enzimler çift yönlü çalışabilir.

II. enzim miktarının artırılması,

II. Bir enzim başka bir enzimin aktifleşmesini sağlayabilir.

III. pH’ın artırılması

III. Enzimler sadece -az takısı alarak adlandırılır.

durumlarından hangilerinde enzimatik reaksiyonun hızı sürekli artar?

verilenlerden hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I.

A) Yalnız I.



B) Yalnız III.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) II ve III.



D) I ve II.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

7

12. Sınıf (B) Biyoloji

Sitoplazma ve Organeller - 1 1. Bazı özellikleri,

4. Bir bitkiye ait hücresel organeller zar yapısına göre sınıflandırılırsa seçeneklerden hangisi doğru olur?

I. Çok sayıda yassılaşmış kesecikten oluşmuştur.

Zarsız organel

Tek zarlı organel

Çift zarlı organel

A)

Ribozom

Lizozom

Koful

B)

Sentrozom

Lizozom

Mitokondri

C) Ribozom

Koful

Golgi

D) Ribozom

Golgi

Lökoplast

E)

Golgi

Mitokondri

II. Glikolipit ve glikoproteinlerin üretimini gerçekleştirir. III. Tükrük bezi, pankreas gibi doku hücrelerinde diğer hücreler göre daha fazla bulunur. olan hücre organeli aşağıdakilerden hangisidir?



B) Lizozom

D) Mitokondri

C) Golgi

E) Sentrozom

2. Proteinlerin üretiminden hücre dışına salgılanması sürecinde, I. Golgi aygıtı II. Salgı kofulu III. Granülsüz endoplazmik retikulum IV. Ribozom V. DNA yapıları hangi sırayla görev alırlar? A) I - II - III - IV - V

B) V - IV - III - II - I

C) V - IV - III - I - II D) IV - V - II - III - I E) V - III - II - IV - I

3. Sindirim kanalı boyunca mukus salgısı görülür. Bu salgı besinlerin kaygan bir zemin üzerinde ilerlemesi ile organların fiziksel ve kimyasal etkenlerden korunmasını sağlar. Bu önemli salgı ürünü sindirim organlarına çok sayıda yerleşmiş olan goblet hücreleri tarafından üretilir. Buna göre goblet hücrelerinde aşağıda verilen organellerden hangisinin diğer vücut hücrelerine oranla daha fazla sayıda bulunması beklenir? A) Lizozom B) Besin kofulu C) Sindirim kofulu D) Sentrozom

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Ribozom

Sentrozom

5. Golgi organeli ile ilgili olarak, I. Hücre içi sindirim yapan lizozomların üretiminden sorumludur. II. Granülsüz endoplazmik retikulum tarafından oluşturulur. III. Zarları üzerinde çok sayıda ribozom bulundurur. verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

6. Endoplazmik retikulumun hücre içindeki görevleriyle ilgili aşağıda verilen açıklamalardan hangisi yanlıştır? A) Hücre içindeki moleküllerin taşınmasını sağlar. B) Granülsüz olanı yağ, karbonhidrat ve mineral depolar. C) Hücre içindeki tepkimelerinin gerçekleşmesi için uygun pH’a sahip odacıklar oluşturur. D) İçerisinde gerçekleşen biyosentez tepkimeleri için gerekli olan enerjiyi üretir. E) Granüllü olanı hücre dışına gönderilecek protein yapılı moleküllerin üretimini sağlar.

E) Granüllü endoplazmik retikulum

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

7

12. Sınıf (B) Biyoloji

Sitoplazma ve Organeller - 1 7. Ribozom ile ilgili,

10. Mitokondri organeli aşağıda verilen görünüme sahiptir.

I. Tüm canlı hücrelerde bulunur. II. Aminoasit sentezinden sorumludur.

a

III. Nükleoprotein yapıdadır. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) I ve II.

D) II ve III.

b

C) I ve III. E) I, II ve III.

Şekilde gösterilen a ve b yapıları için,

8. Mitokondri ve kloroplast organellerinin karşılıklı etkileşimleriyle ilgili aşağıdaki şema çizilmiştir. X Y

Z T

Buna göre, I. X su, Y ise karbondioksit olabilir. II. Z, aminoasit, T ise oksijen olabilir. III. Z, ATP, Y ise ADP olabilir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

I. a iç zarın kıvrılmasıyla oluşan kristadır. II. b matriks olup DNA ve RNA içerir. III. b’de hücresel solunumun ETS tepkimeleri gerçekleşir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) I ve II.

D) II ve III.

b

Lökoplast



B) Sinir hücresi C) Karaciğer hücresi

c

Kloroplast

Kromoplast

Buna göre a, b ve c için, I. a’da klorofil sentezi görülür. II. Patatesin yeşermesi b olayı ile açıklanabilir. III. c’de karoten, ksantofil vb. karetonoidlerin birikimi olur. verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I.

A) Retina hücresi

E) I, II ve III.

11. Bitki hücrelerinde plastitlerin birbirine dönüşümüyle ilgili aşağıdaki şema çizilmiştir. a



9. Bir insana ait aşağıda verilen hücrelerin hangisinde sentrozom organeli bulunabilir?

C) I ve III.



B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

12. Ökaryot hücrelerin sitoplazmasında aşağıda verilenlerden hangisi bulunmaz?

D) Yumurta hücresi

A) Vitamin

E) Olgun alyuvar hücresi



D) DNA

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yağ

C) ATP E) RNA

8

12. Sınıf (B) Biyoloji

Sitoplazma ve Organeller - 2 1. Hidrolik bir enzimin üretiminden hücre dışına salgılanmasına kadar geçen süreç içerisinde;

4. Lizozomla ilgili; I. Sindirim enzimleri taşıyan tek katlı zarla çevrili organeldir.

I. ribozom, II. granüllü endoplazmik retikulum,

II. Enzimlerin protein kısımları ribozomlar tarafından sentezlenir.

III. golgi

III. Enzimlerin aktifleşmesi granülsüz endoplazmik retikulumda gerçekleşir.

organelleri aşağıda verilen hangi sıraya göre görev alır?



B) I - III - II

D) III - I - II

Aminoasit miktarı



Su miktarı

Zaman

I

Zaman

II

Protein Miktarı

Zaman

III

Buna göre bu faaliyeti yapan organel; I. mitokondri, II. çekirdek, III. kloroplast, IV. ribozom verilenlerden hangileri olabilir? A) Yalnız II.

A) Yalnız I.

E) III - II - I

2. Hücrenin bir metabolik faaliyeti sırasında aşağıdaki grafikler elde edilmiştir.

bilgilerinden hangileri doğrudur?

C) II - III - I

B) I ve III.

D) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) I - II - III

5.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

I. Canlı olma, II. Polimer maddelerin geçebilmesi, III. Seçici geçirgen özellikte olma, IV. Çift zarlı olma, Verilen özellikler, a. hücre zarına ait olanlar b. çekirdek zarına ait olanlar şeklinde sınıflanırsa seçeneklerden hangisi doğru olur?

a



b

A) I ve III

II ve IV

B) I ve III

I, II ve IV

C) II ve III

I ve IV

D) I, II ve IV

II ve III

E) I, II, III ve IV

I, II ve III

6. Ökaryot hücrelerde bulunan; C) II ve IV.

I. Kloroplast

E) I, III ve IV.

II. Ribozom III. Golgi IV. Kloroplast

3. Aşağıda verilen organellerden hangisi tüm ökaryot hücrelerde ortak olarak bulunmaz? A) Çekirdek

B) Mitokondri

D) Sentriyol

C) Golgi

E) Endoplazmik retikulum

organellerinden hangilerinin yapısında nükleik asit bulunur? A) I ve II.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) I ve III.

D) I, II ve III.

C) I, II ve IV.

E) I, III ve IV.

8

12. Sınıf (B) Biyoloji

Sitoplazma ve Organeller - 2 10. Hücre iskeletinin yapı ve görevleri ile ilgili,

7. Lizozom organeli içerisinde bulunan hidrolitik enzimler;

I. Mikrofilament, arafilament ve mikrotübüllerden oluşur.

I. embriyonik gelişim sırasında el ve ayak parmak aralarının açılmasında,

II. Hücre bölünmesinde, endositoz ve ekzositoz olaylarında etkilidir.

II. erginleşen kurbağanın kuyruğunu bırakmasında, III. yaşlılıkta cilt üzerindeki lekelerin oluşmasında

III. Amip gibi hücrelerde yalancı ayak oluşumunda görev alır.

verilenlerin hangilerinde görev alır? A) Yalnız I.

B) I ve II.

D) II ve III.

IV. İskelet elemanları hücrenin durumuna göre yıkılıp yeniden yapılabilir.

C) I ve III. E) I, II ve III.

yargılarından hangileri doğrudur?

8. İçerisinde çok çeşitli enzimler bulunduran bir organelde aşağıda verilen biyokimyasal tepkime gerçekleşmektedir.

H2O2

Katalaz

H2O + ½O2

Buna göre verilen organelle ilgili olarak, I. Zarsız organel grubu içerisindedir. II. Kullandığı enzimleri kendisi üretir. III. Zehirli molekülü zehirsiz hâle getirir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

9. Plastid çeşidi olan lökoplast ile ilgili;

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) I ve III.

A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

E) I, II, III ve IV.

I. Sitoplazmadaki aminoasit miktarının azalmasına neden olur. II. Sadece protein sentezleneceği zaman aktifleşir. III. Nükleoprotein yapıdaki iki alt birimden oluşmuştur. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

12. Granülsüz endoplazmik retikulumun görevleri ile ilgili, I. Hücre ve organellerin zar yapısına katılan yağ moleküllerinin sentezinde görev alır. II. Protein yapılı hormonlar hücrenin bu kısımda sentezlenir.

II. Nişasta , yağ ve protein depolayabilme özelliğine sahiptir.

verilenlerden hangileri doğrudur?

D) II, III ve IV.

C) I, II ve IV.

11. Bir bakteri hücresinde bulunabilen sitoplazmik organelle ilgili olarak,

I. Bitkilerde kök, gövde, tohum ve yumru kısımlarında bulunur ve renksizdir.

III. Uzun süre güneş ışığına maruz kalsa dahi kloroplastlara dönüşmez.

B) II ve IV.

III. Çizgili kas hücrelerinde kasılma için gerekli kalsiyum (Ca+2) iyonlarını depolar. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) I ve III.

E) I, II ve III.

9

12. Sınıf (B) Biyoloji

Hücre Zarından Madde Geçişi - 1 1. Hücre zarında bulunan glikolipit ve glikoproteinlerin görevleri ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

4. Bir hücrede osmotik basınç (OB)-turgor basıncı (TB) değişimi aşağıda verilen grafikteki gibidir. Basınç

A) Sayısı, çeşidi, dizilişi hücreden hücreye değişim gösterdiğinden hücreye özel kimlik verir.

OB

B) Hücrelerin hormonları tanımasında ve cevap oluşturmasında etkilidir. C) Hücre zarına seçici-geçirgen özelliğini kazandırır.

TB

D) Hücreler birbirlerine temas ettiklerinde kontrolsüz hücre bölünmelerine neden olur.

t0

E) Doku ve organ nakillerinde bu yapıların uyumuna dikkat edilir.

I. iyonlar nötr atomlara göre, II. yağda çözünen vitaminler suda çözünenlere göre, III. küçük moleküller büyük moleküllere göre daha kolay geçer bilgilerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

3. Bir hücrenin sitoplazması ve bulunduğu ortamdaki madde yoğunlukları ile bu maddelerin taşınma yönlerine ilişkin aşağıdaki şekil verilmiştir.

II

I %0,01 Na+

%0,01 Na+

%0,015 CO2

%0,7 CO2

Buna göre, MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

2. Hücre zarında gerçekleşen basit difüzyonla geçiş kolaylığı ile ilgili;

Zaman

t

I. t0 - t aralığında hücre hipertonik ortama bırakılmıştır. II. t anında hücrenin emme kuvveti maksimum değerdedir. III. t0 anında hücrenin su alma isteği yüksektir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız III.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

5. Özdeş üç alyuvar hücresi yoğunlukları farklı olan K, L ve M ortamlarına bırakıldıktan sonra aşağıdaki görünümlere sahip olmuşlardır.

K ortamı

L ortamı

M ortamı

III %20 Protein

%3 Protein

Dış ortam

%2 Glikoz

Buna göre K, L ve M ortamları için seçeneklerden hangisi doğru olur?

Hücre zarı



Sitoplazma

A)

K

L

M

B)

K

M

L

Buna göre hücrede numaralarla ifade edilen geçişlerin hangileri sırasında ATP tüketimi gerçekleşmez?

C)

L

K

M

D)

M

L

K

A) Yalnız I.

E)

M

K

L

IV %4 Glikoz



B) Yalnız II.

D) I, II ve IV.

C) II ve III.

Hipotonik

E) II, III ve IV. http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

İzotonik

Hipertonik

9

12. Sınıf (B) Biyoloji

Hücre Zarından Madde Geçişi - 1 6. Aşağıdaki ifadelerden hangisi canlı bir hücrenin zarında gerçekleşen difüzyon olayı ile ilgili yanlış bir açıklamadır?

9. %20’lik glikoz yoğunluğuna sahip bir hücre sırasıyla aşağıda belirtilen ortamların her birinde ozmotik denge hâli sağlanıncaya kadar bekletiliyor.

A) Hücre içi ve dışı ortamlar arasındaki yoğunluk farkı artarsa difüzyon hızlanır. B) Hücre zarı üzerindeki por sayısının artması difüzyon hızını artırır.

Hücre - %20’lik glikoz K kabı L kabı M kabı içeriğine - %10’luk glikoz - %15’lik glikoz - %20’lik glikoz sahip çözeltisi çözeltisi çözeltisi - t1 zaman dilimi - t2 zaman dilimi - t3 zaman dilimi

C) Hücre zarının yüzeyinin genişlemesi difüzyon hızını artırır.

E) Yağı çözen moleküller yağda çözünenlere göre hücre zarı üzerinden daha kolay difüzyona uğrar.

7. Aşağıda U borusuyla hazırlanan deney düzeneği gösterilmiştir. L ucu

K ucu

1 %20’lik Glikoz çözeltisi

2 %30’luk Sükroz çözeltisi

Bağırsak zar

Düzenekte gözlenecek değişimler için, I. K ucundaki sıvı seviyesi yükselir. II. 1 yönüne doğru sükroz geçişi olur. III. Bağırsak zarın iki farklı tarafında glikoz miktarları eşitlenir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız II.

D) II ve III.

B) Yalnız III.

C) I ve III.

E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

D) Zarın yapısından dolayı suda çözünen vitaminler yağda çözünenlere göre daha kolay difüzyona uğrar.

Buna göre aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğru olur? A) K kabı hücreye göre hipertonik olan sıvıyı bulundurmaktadır. B) t1 zaman diliminde hücrenin osmotik basıncı artar.

C) t2 zaman diliminde hücre osmozla su alır.

D) M kabına bırakılan hücre t3 zaman dilimi içerisinde plazmoliz olur.

E) Hücre M kabında uzun süre bekletilirse hemolize uğrayabilir.

10. Verilen deney düzeneğinde bitki hücresinin sitoplazması organellerinden ayrıştırılıp pipet yardımıyla K bölmesindeki sıvıya damlatılmaktadır Sitoplazma içeriği

Pipet

K L M

Sabitleyici Hücre duvarından oluşturulmuş perde Hücre zarından oluşturulmuş perde

Buna göre deney sonucunda, I. M bölmesindeki sıvı içerisinde protein ve enzime rastlanır.

8. Bir çözeltide çözünmüş amonyak ve üre gibi azotlu bileşiklerin yarı geçirgen zardan karşı tarafa konulan özel çözeltiler sayesinde difüzyonla çözeltiden uzaklaştırılması aşağıdakilerden hangisi ile tanımlanır? A) Osmoz

D) Fagositoz

B) Ekzositoz

C) Pinositoz

E) Diyaliz

II. L bölmesinde sükroz ve nişasta taneciklerine rastlanır. III. Sadece K bölmesinde glikoz ve aminoasit birikimi gözlenir. verilenlerden hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I.

D) I ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

10

12. Sınıf (B) Biyoloji

Hücre Zarından Madde Geçişi - 2 1. Hücre zarından geçebilecek büyüklüğe sahip;

4. Aşağıda iki farklı ortam arasındaki madde geçişleri verilmiştir.

I. glikoz, III. laktik asit,

B) I - IV - II - III

C) IV - I - II - III E) IV - III - II - I

D) IV - II - III - I

2. Difüzyon olayı ile ilgili aşağıdaki grafikler verilmiştir. Difüzyon hızı

Difüzyon hızı

Ortamın sıcaklığı

Molekül büyüklüğü

II

Difüzyon hızı

Por sayısı

III

Verilen grafiklerdeki değişimlerden hangileri doğru olur? A) Yalnız I.

D) II ve III.

B) I ve II.

C) I ve III. E) I, II ve III.

A) Selüloz

B) Protein D) Yağ

C) Fruktoz E) Sükroz

Doku sıvısı

%5 protein Sitoplazma

Hücre zarı

Buna göre numaralarla ifade edilen madde geçişlerinden hangileri aktif taşımaya örnektir? A) I ve II.

B) III ve IV.

D) I, III ve IV.

C) I, II ve IV.

E) II, III ve IV.

5. Özdeş üç bitki hücresinin farklı yoğunluktaki ortamlara bırakılmaları sonucu aşağıdaki mikroskobik görünümler elde edilmiştir. Merkezi koful Çekirdek K ortamına bırakılan hücre

L ortamına bırakılan hücre

M ortamına bırakılan hücre

Buna göre K, L ve M ortamlarının yoğunluklarına göre en yoğun olandan en az yoğun olana doğru sıralanması hangi seçenekte yapılmıştır? A) K - L - M

3. Aşağıda verilen besin maddelerinden hangisinin hücre dışına gönderilmesi ekzositoz ile olmaz?

%20 su

IV

%10 protein

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) I - II - III - IV

%3 Na

III

%40 su

molekülleri geçiş kolaylıklarına göre en kolaydan en zora sıralanırsa seçeneklerden hangisi doğru olur?

%10 glikoz

II

%5 Na

IV. karbondioksit

I

I

%10 glikoz

II. deoksiriboz,

B) K - M - L

D) M - K - L

C) L - K - M

E) M - L - K

6. Aşağıda verilen moleküllerden hangisinin hücreye alınması için ATP enerjisi harcamak zorundadır? A) Glikoz

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) Maltoz D) Riboz

C) Fruktoz

E) Galaktoz

10

12. Sınıf (B) Biyoloji

Hücre Zarından Madde Geçişi - 2 7. Aşağıda hayvansal bir hücreye ait zar yapısı gösterilmiştir.

9. Aşağıda K maddesinin hücre zarından taşınımı şematize edilmiştir.

a ortamı

Hücre zarı

K Sitoplazma

CO2

Ca+2

Aminoasit

B vitamini

Na+

Glikoz

D vitamini

D) Sükroz

Laktoz

Riboz

E) Protein

Yağ

Nişasta

A) Maltoz B) Glikoz C)

8. Bir bitkide topraktan alınan suyun terleme ile yapraklardan atmosfere gönderilmesi aşağıda şematize edildiği gibidir. AK

YAPR

H2O(gaz)

GÖVDE

Suyun hareketi KÖK

K

K

I. b hücre içi ortamdır. Madde geçiş yönü II. Şematize edilen olay aktif taşımadır. III. L taşıyıcı proteindir. verilenlerden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

10. Bir hücredeki su miktarının değişimiyle ilgili aşağıdaki grafik verilmiştir.

Su miktarı

N (Normal) t1

t2

t3

t4

t5

Zaman

Buna göre, I. Hücre t1 ve t3 aralıklarında hipotonik ortama bırakılmıştır. II. t4 zaman diliminde hücre hemolize uğramştır.

III. O.B.(YAPRAK) > O.B.(GÖVDE)

III. t5 zaman diliminde hücrenin emme kuvveti artmıştır.

durumlarından hangileri gözlenir?

ifadelerinden hangileri doğrudur?

(O.B. = Ozmotik basınç) D) II ve III.

L

K

K

Buna göre,

II. O.B.(GÖVDE) > O.B.(KÖK)



K

ADP + Pi

I. O.B.(TOPRAK) > O.B.(KÖK)

B) I ve II.

K

ATP

H2O(sıvı)

Buna göre bu süreçte,

A) Yalnız II.

KL

K

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü





KL

L

K

, ve şeklinde sembolize edilen moleküllerin çok oldukları ortamdan az oldukları ortama doğru taşındığı bilindiğine göre seçeneklerden hangisi doğru olur?

b ortamı

C) I ve III. E) I, II ve III.

A) Yalnız I.

D) I ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

11

12. Sınıf (B) Biyoloji

Sınıflandırma Sistemleri 1. Aşağıda bir türün binomial isimlendirilmesi verilmiştir.

4. Kökenleri aynı görevleri aynı ya da farklı olabilen organlarla ilgili olarak,

Coccinella septempunctata = Yedi noktalı uğur böceği a

I. Analog organlar olarak tanımlanır.

b c

II. Filogenetik sınıflandırmada kullanılır. III. Sınıf kategorisinde birlikte olan canlılarda bulunur.

Buna göre harflendirilen bölümler için,

verilenlerden hangileri doğrudur?

I. a, canlının cins ismini ifade eder. II. b, türün tanımlayıcı adıdır.

A) Yalnız I.

III. c, canlının tür ismini ifade eder.



B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

verilenlerden hangileri doğrudur?



B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

2. Yapay sınıflandırma yapılırken canlıların; I. dış görünüş, II. yaşam ortamı, III. fizyolojik benzerlik verilenlerden hangilerine dikkat edilir? A) Yalnız I.

3.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

I. Pinus nigra II. Pinus halepensis

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

5.

Alem - Şube - Sınıf - Takım - Ale - Cns - Tür a b

Verilen şekilde a ve b yönünde değişen özellikler ile ilgili seçeneklerden hangisi doğrudur? A) a yönünde biyoçeşitlilik artar. B) a yönünde birey sayısı artar. C) a yönünde analog organ sayısı artar. D) b yönünde protein benzerliği azalır. E) b yönünde protein çökelme oranı azalır.

6.

I. Sinek kanadı, II. Böcek ayağı, III. Yarasa kanadı, IV. Kedi ayağı, Yukarıda verilenler; a) analog organlar,

III. Morus nigra

b) homolog organlar

IV. Morus alba V. Nymphea alba

Sistematikteki isimlendirilmeleri yukarıdaki gibi olan canlılar için seçeneklerden hangisi yanlıştır? A) Üç farklı cinse ait türler verilmiştir. B) Beş farklı canlının isimlendirilmesi yapılmıştır. C) I ve II. canlılarda ortak genler bulunur. D) I ve III arasındaki benzerlik, III ve IV’ten daha fazladır. E) Üç farklı tanımlayıcı isim verilmiştir.

şeklinde sınıflanırsa seçeneklerden hangisi doğru olur?

a



b

A) I ve II

III ve IV

B) I ve III

II ve IV

C) I ve III

III ve IV

D) II ve IV

I ve III

E) III ve IV

I ve II

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

11

12. Sınıf (B) Biyoloji

Sınıflandırma Sistemler 7. Sistematik kategorilerde bulunan canlı çeşitliliği ile ilgili aşağıdaki grafik verilmiştir.

10. Aynı türün sağlıklı tüm bireyleri için aşağıdakilerden hangisi yanlış bir açıklamadır?

Canlı çeşitliliği

A) Beslenme şekilleri aynıdır. d

B) Boşaltım ürünleri aynıdır. e

C) Aynı sistematik isimle adlandırılır.

g

D) Aynı kromozom sayısına sahiptir.

c a

E) DNA nükleotit dizilimleri aynıdır.

b f

Sistematik kategoriler

11. Sistematik çalışması yapılan bir canlının kurbağa sınıfına ait olduğu belirlenmiştir.

I. d’deki canlılar e’deki canlılara göre daha çok ortak özellik taşır. II. Analog organ sayısı c’deki canlılarda b’dekilere oranla daha fazladır. III. f’nin bireyleri kendi aralarında çiftleştiğinde verimli döller oluşturur. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) II ve III.

8. Bir hayvanın filogenetik sınıflandırması yapılırken; I. iskelet-kas sistemlerinin anatomik yapısı, II. kalp, böbrek gibi organların çalışma fizyolojisi, III. yaşadığı ortamın fiziksel özellikleri, IV. canlının morfolojik yapısı verilenlerden hangilerine bakılması yapılan sınıflandırmanın güvenilirliğini artırır? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) II ve IV.

C) I ve II.

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Buna göre,

Buna göre çalışmanın bundan sonraki aşamasında canlının hangi kategorik özelliklerinin belirlenmesi hedeflenir? A) Alem

B) Şube

C) Takım

D) Familya

E) Cins

12. Üç farklı canlının sınıflandırılmasıyla ilgili aşağıdaki şema verilmiştir. Hayvanlar

Omurgalılar Memeliler Etçiller Kedigiller

Köpekgiller

Ayıgiller

Kedi

Köpek

Ayı

Ev kedisi

Evcil köpek Kutup ayısı

Şema incelendiğinde,

E) I, III ve IV.

I. Memeliler takım basamağında beslenme şekillerine göre farklılık gösterir. II. Aynı sınıfta yer alan canlıların şube ve alemleri de aynı olmak zorundadır.

9. Memeli bir canlının embriyonik gelişimi sırasında en son ortaya çıkan sistematik özelliği seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir? A) Cins

B) Tür D) Şube

C) Familya E) Sınıf

III. Aynı familyada bulunan canlıların cins ve türleri de aynı olmak zorundadır. yorumlarından hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I.

D) I ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

12

12. Sınıf (B) Biyoloji

Canlılar Alemi - 1 1. Prokaryot hücre yapısına sahip canlı alemlerinin tamamında;

4. Bir bakterinin mikroskop görünümü aşağıda verildiği gibidir.

I. kamçısı ile aktif hareket etme,

DNA I

II. ribozomlarında protein sentezleme, III. hücre zarı yardımıyla madde taşıma,

Ribozom II

IV. mezozomları ile oksijenli solunum yapma verilenlerden hangileri görülür?



B) I ve IV.

D) II ve IV.

C) II ve III. E) III ve IV.

2. Protista aleminde görülen, I. Saprofit beslenme II. Parazit beslenme III. Ototrof beslenme çeşitlerinden hangileri mantarlar aleminde de görülür? A) Yalnız I

3.

B) Yalnız II

D) II ve III.

C) I ve II

E) I, II ve III

K Amip L Öglena M Paramesyum Verilen canlıların aktif hareket etmeyi sağlayan hücresel yapılarıyla ilgili seçeneklerdeki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?

K

Hücre zarı IV



L



MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) I ve II.

RNA III

Klorofil VI Hücre duvarı V

Kamçı VIII Mezozom VII

Buna göre numaralandırılan yapıların hangileri sadece bazı bakteri türlerinde bulunur? A) III ve V.

B) IV ve VI.

D) III, IV ve V.

C) I, II ve III.

E) VI, VII ve VIII.

5. Aşağıda verilen deney kabına X bakteri türü ekimi yapılarak bakterinin yaşaması için gerekli olan ideal koşullar sağlanmıştır. b d

a c x bakterileri Deney kabı

t zaman sonra

(a, b, c ve d antibiyotik tabletleridir.) Buna göre t zaman sonraki görünüm incelendiğinde X bakteri türünün deney ortamına bırakılan antibiyotik çeşitlerine duyarlılık derecesi seçeneklerin hangisindeki gibi olmuştur? A) a > b > c > d

B) a = b > c > d

C) b > c > a > d

D) d > b > c > a E) d = c = b = a

6. Arkebakterilerden elde edilen enzimler;

M

I. atık maddelerdeki zehirli özelliklerin giderilmesi,

A) Yalancı ayak Kamçı

Sil

II. kalitesi düşük metal cevherlerin işlenmesi,

B) Yalancı ayak Kamçı

Kamçı

III. boya tanklarındaki suyun temizlenmesi,

C) Kamçı

Sil



Sil

IV. biyogaz üretimi

D) Kamçı

Sil



Yalancı ayak

E) Sil

Kamçı

Yalancı ayak

verilenlerin hangilerinde kullanılır? A) I ve II.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) III ve IV.

D) II, III ve IV.

C) I, II ve III.

E) I, II, III ve IV.

12

12. Sınıf (B) Biyoloji

Canlılar Alemi - 1 10. Organik artık maddeleri ayrıştıran, hastalık yapan mantarların yanı sıra, bazı mantarlar insanlar tarafından besin kaynağı olarak kullanılırken bazı mantarlardan da ilaçların üretiminde faydalanılır.

7. Metan üreten arkebakterileri, karbondioksiti hidrojen ile birleştirip metan gazı (CH4) oluşturarak enerji elde eder. Bu gruptaki arkebakteriler için oksijen zehir etkisi yapar. Buna göre metan üreten arkebakterilerin yaşam ortamları içerisinde aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

Buna göre mantarlar ile ilgili, I. Ototrof organizmalardır.

A) Bataklık

II. Parazit ve çürükçül türleri vardır.

B) Kanalizasyon suyu

III. Madde döngüsüne görev alırlar.

C) Gübre

IV. Antibiyotikler mantarlardan elde edilirler.

D) Buzul

verilenlerden hangileri söylenebilir?

E) Otçul memelilerin sindirim sistemi

8. Bakterilerin diğer canlı alemlerinden ayırt edilmesinde aşağıda verilenlerden hangisi kullanılmaz? A) Protein kılıfa sahip olmayan halkasal DNA taşımaları B) Kompleks karbonhidratların aminoasitlerle birleşmesi sonucu oluşan peptidoglikan yapıda hücre duvarı bulundurmaları C) Bulundukları ortamın yüzeyine ve birbirlerine tutunmayı sağlayan piluslara sahip olmaları D) Hücre içi protein metabolizması sonucunda amonyak üreterek madde döngülerinin sürekliliğini sağlamaları E) Hücre zarının kıvrılmasıyla oluşan mezozom yapıları sayesinde oksijenli solunumu gerçekleştirmeleri

9. Mantarlar alemini oluşturan canlıların tamamında; I. polisakkarit olarak glikojen depolama, II. hücre dışı sindirim yapabilme,

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) II, III ve IV C) I, III ve IV

D) I ve II E) I, II, III ve IV

11. İki farklı bitkiye ait yaprak yapısı aşağıda verildiği gibidir.

K

L

Buna göre, K ve L bitkilerinin özellikleriyle ilgili olarak, Özellik

K bitkisi

Gövde yapısı

Odunsu

Otsu

II.

Kök yapısı

Gelişmiş kök sistemi

Basit kök sistemi

III. Üreme hücrelerini üreten yapı

Çiçek

Kozalak

IV. Tohumun etrafında ovaryum bulunması

Var

Yok

verilenlerden hangileri doğrudur? A) I ve II.

B) I ve III.

D) II ve IV.

C) II ve III. E) III ve IV.

12. Bitkiler aleminin üyeleriyle ilgili,

III. hücre sayısını artırarak büyüyebilme,

I. Depo polisakkaritleri nişastadır.

IV. sporlanarak üreme

II. Tamamı çok hücrelidir.

A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I, III ve IV.

L bitkisi

I.

III. Selüloz yapılı hücre çeperi vardır.

verilenlerden hangileri gözlenir?



B) II ve III

C) I, II ve III.

E) II, III ve IV.

verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

D) II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) I ve II.

C) I ve III. E) I, II ve III.

13

12. Sınıf (B) Biyoloji

Canlılar Alemi - 2 1. Genellikle böceklerle tozlaşma yapan bitkilerde aşağıda verilen adaptasyonlardan hangisinin gelişmiş olması beklenmez?

4. Üç farklı solucan grubuna ait canlı örneklerinin eşleştirilmesiyle ilgili seçeneklerden hangisi doğrudur? Halkalı solucan

A) Çiçekte gösterişli taç yaprakların bulunması B) Polenlerin kanat, paraşüt gibi yapılara sahip olması C) Çiçeğin cezbedici kokular üretmesi D) Üretilen polenlerin yapışkan özellikte olması

2. Bitki kökünün görevleriyle ilgili olarak; I. bitkiyi toprağa bağlama, II. inorganik besinlerden organik besin sentezleme, III. su ve minerallerin bitkiye alınmasını sağlama, IV. besin depo etme verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) I, III ve IV.

C) II ve IV.

E) I, II, III ve IV.

3. Omurgasız hayvanların genel özellikleriyle ilgili; I. Bazı türleri tek hücrelidir. II. Tüm çeşitlerinde karında uzanan sinir kordonu vardır. III. İskelet sistemi kemik ve kıkırdaktan oluşmuştur. IV. Tamamı heterotrof beslenme gösterir.



B) Yalnız IV.

D) I, II ve IV.

5.

Yassı solucan

A) Planarya

Sülük

B) Sülük

Bağırsak solucanı Tenya

C) Toprak solucanı

Planarya

Tenya Karaciğer kelebeği

D) Bağırsak solucanı Tenya

Sülük

E) Tenya

Bağırsak solucanı

Sülük

I. Semender II. Balina III. Köpek balığı IV. Penguen V. Su yılanı Verilen canlılar gelişmişlik dereceleri dikkate alınarak basitten gelişmişe sıralanırsa seçeneklerden hangisi doğru olur? A) II - I - III - IV - V

B) II - IV - V - I - III

C) III - I - V - IV - II D) III - V - I - II - IV E) III - I - II - IV - V

6. Böcekler ile ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Vücutları baş, göğüs ve karın olmak üzere üç bölmeden oluşmuştur. B) İki çift kanat ve üç çift ayak taşırlar. C) Başkalaşım geçirirler. D) Boşaltım ürünleri ürik asittir.

verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız II.

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

E) Çiçekte üretilen bal özü miktarının fazla olması

Yuvarlak solucan

E) Dış döllenme-dış gelişme gösterirler. C) I ve III.

E) II, III ve IV.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

13

12. Sınıf (B) Biyoloji

Canlılar Alemi - 2 7. Memeli canlılarda aşağıda verilenlerden hangisi farklılık göstermez?

10. Aşağıda bir bakteriyofajın yapısı gösterilmiştir. Protein kılıf

A) Yaşam ortamı B) Gelişme şekli

Baş

Nükleik asit

C) Vücut örtüsü

Boyun

D) Heterotrof beslenme şekli E) Üreme şekli

Kuyruk

8. Sadece memeli hayvanlar sınıfına ait olan özellikler düşünüldüğünde aşağıda verilenlerden hangisi bu grup içerisinde değerlendirilmez? A) Yavrularını sütle besleme B) Kaslı diyaframın bulunması C) Yavru bakımının görülmesi D) Vücut örtüsünün kıllardan oluşması E) Olgun alyuvarlarının çekirdeksiz olması

9. Kuşlar sınıfının tüm üyelerinde;

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Şekil incelendiğinde virüslerle ilgili olarak, I. Hücresel özellik gösterir. II. Nükleoprotein yapıdadır. III. İki kalıtım materyali taşır. verilenlerden hangileri doğru olur? A) Yalnız I.

II. Bulunduğu canlıya zarar verdikleri için parazittirler. III. Her farklı virüsün kendine özel konağı vardır. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

C) I ve III. E) I, II ve III.

I. konak hücre DNA’sının protein sentezi için şifre vermesi, II. virüs genomunun hücre içindeki nükleotitleri kullanarak çoğalması,

IV. akciğerlerine bağlı hava keselerinin olması

III. hücre içindeki virüslerin hücreyi parçalayarak dış ortama çıkması

verilen özelliklerden hangileri görülür?

D) II, III ve IV.

D) II ve III.

B) I ve II.

12. Virüslerin çoğalması sırasında;

III. iç döllenme-dış gelişme ile çoğalması,



E) II ve III.

I. Sadece canlı hücre içinde çoğalır.

II. vücutlarının tüylerle örtülü olması,

B) III ve IV.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

11. Virüslerle ilgili olarak,

I. gagada dişin bulunmaması,

A) I ve II.

B) Yalnız II.

C) I, II ve III.

E) I, II, III ve IV.

verilenlerden hangileri gözlenmez? A) Yalnız I.

D) I ve II.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) I ve III.

14

12. Sınıf (B) Biyoloji

Yönetici Moleküller 1. DNA’nın hücredeki görevleriyle ilgili olarak,

4. DNA yapısıyla ilgili,

I. Genetik bilginin yavru döllere aktarılmasını sağlar.

I. Birbiriyle sarmal oluşturan iki iplik bulundurur.

II. Sentezlenecek proteinle ilgili şifre verir.

II. Nükleotitler fosfodiester bağlarıyla birleşerek polinükleotit yapısını oluşturur.

III. Ribozoma bağlanarak aminoasitlerin peptitleşmesini sağlar.

III. Nükleotit sayısı kadar pentoz ve fosfor bulundurur.

verilenlerden hangileri doğrudur?



B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.



2. Bir insan hücresinde bulunan DNA molekülüyle ilgili, A+G T+S A+T II. G+S Pürin bazı sayısı III. Toplam pentoz sayısı I.

verilenlerden hangileri tüm canlılarda aynı değere sahiptir? (A: Adenin, T: Timin, G: Guanin, S: Sitozin bazlarını ifade eder.) A) Yalnız I.

A) Yalnız I.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

3. Bir hücre DNA’sındaki toplam hidrojen bağı sayısının hesaplanabilmesi için;

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız I.

verilenlerden hangileri doğrudur? B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

5. Aşağıda kurgulanan DNA modelinde ; organik bazı, pentozu, ise fosfatı ifade etmektedir. L

K

1

2

3

4

5

6

7

8 H bağları

I. plk

;

II. pl

k

Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlış olur? A) L fosfat grubu olup DNA’da nükleotit sayısı kadar bulunur. B) K ve L arasında fosfodiester bağı kurulur. C) 1 Adenin ise 2 Timin olmak zorundadır. D) 3 pürin ise 4 pirimidin bazı olabilir. E) 6 ve 8 karşılıklı geldiğinde hidrojen bağı kurulur.

I. toplam nükleotit sayısı, II. toplam guanin sayısı, III. pürin bazlarının toplam nükleotit sayısına oranı, IV. fosfat sayısının toplam nükleotit sayısına oranı verilenlerden hangi ikisinin bilinmesi yeterlidir? A) I ve II.

D) II ve III.

B) I ve III.

C) I ve IV. E) II ve IV.

6. DNA molekülü aşağıda verilen yapıların hangisinde bulunamaz? A) Sitoplazma

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) Mitokondri

D) Kloroplast

C) Ribozom

E) Çekirdek

14

12. Sınıf (B) Biyoloji

Yönetici Moleküller 10.

7. RNA molekülü aşağıda verilenlerin hangisinde genetik bilginin aktarımından sorumlu olabilir? A) Bakteri

B) Arke D) Virüs

Özellik

DNA

RNA

+

I

2. Pentoz bulundurma

II

+

3. Protein sentezinde görev alma

III

+

4. Çift zincirden oluşabilme

+

IV

1. Kendini eşleyebilme

C) Protista E) Bitki

+ ; ilgili özelliğin bulunduğunu, – ; ilgili özelliğin bulunmadığını belirtir.

8. Pnömokok bakterileri patojen etki gösterip zatürreye neden olmaktadır.

Yukarıdaki tablo incelendiğinde numaralı yerlerin işaretleri sırasıyla seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir?

1. Deney: Kapsülsüz bakteri

Fareye enjekte edilir. → Fare yaşar.

2. Deney: Kapsüllü bakteri

Fareye enjekte edilir. → Fare ölür.

3. Deney: Isıtılan kapsüllü bakteri özütü

Fareye enjekte edilir. → Fare yaşar.

4. Deney: K apsülsüz bakteri + Isıtılan kapsüllü bakteri özütü

Fareye enjekte edilir. → Fare ölür.

Buna göre deney sonuçları incelendiğinde DNA molekülü ile ilgili, I. DNA sonradan girdiği bakterilerin kalıtsal yapısını ve özelliklerini değiştirmiştir. II. Kapsülsüz bakteriler hastalık etkeni olan kapsül yapısını ortamdaki ölü kapsüllü bakterilerden almıştır. III. Hücrelerdeki hayatsal olaylar DNA tarafından yönetilir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Aşağıda bu bakteriye ait farklı formların fareye uygulanmasıyla elde edilen sonuçlar gösterilmiştir.

A) +, –, +, –

B) +, –, –, +

D) –, +, –, –

a

b

c d e Buna göre numaralı bölümlerle ilgili seçeneklerde verilen açıklamalardan hangisi doğrudur? A) a, yüksek enerjili hidrojen bağıdır. B) b, glikozit bağıdır. C) c, urasil organik bazıdır. D) d, deoksiriboz şekeridir. E) e, ATP’nin yapısında da bulunur.

12. Normal (14N) azotlu DNA taşıyan bir bakteri önce ağır (15N) azot taşıyan besi yerinde bir kez, sonra da normal azotlu ortamda peş peşe iki kez bölünüyor. Buna göre sonuçta oluşan bakterilerin DNA’sı izole edilip santrifüj edilirse seçeneklerde verilen dağılımlardan hangisi gözlenir? B)



D) Riboz

B) Timin

6k

C)

2k

2k

A) Adenin

E) –, –, +, +

11. Aşağıda bir ribonükleotit yapısı şematize edilmiştir.

A)

9. Bir hücrede bulunan DNA ve RNA molekülleri tüm monomerlerine kadar hidroliz edildiğinde seçeneklerde verilenlerden hangisinin sayıca en çok oluşması beklenir?

C) –, +, +, –

2k 6k

2k

D)

C) Fosfat E) Urasil

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

2k

E)

2k

2k 2k

15

12. Sınıf (B) Biyoloji

Protein Sentezi 1. Aşağıda verilenlerden hangisi bir hücrenin yaşam döngüsü içerisinde sadece bir kez gerçekleşir? A) Aminoasit üretimi C) Translasyon

4. Protein sentezi sırasında gözlenen; I. mRNA’nın ribozomun küçük alt birimine bağlanması,

B) Peptitleşme

II. aminoasitlerin ribozomun büyük alt biriminde peptitleşmesi,

D)Transkripsiyon E) Replikasyon

III. RNA polimeraz enzimi yardımıyla mRNA’nın sentezlenmesi, 2.

IV. ribozomun büyük ve küçük alt birimlerinin birbirinden ayrılması

a b

c

mRNA

Yukarıda özetlenen santral dogma olayı için, I. a sırasında helikaz ve DNA polimeraz enzimleri görev alır. II. b sırasında gözlenecek bir mutasyon kalıtsal olup yavru döllere aktarılır. III. c sırasında hücredeki tRNA sayısında artış olur. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

3. Aşağıda bazı aminoasit çeşitlerinin şifrelenmesinden sorumlu olan kodon çeşitleri verilmiştir. Aminoasit çeşitleri

olayları aşağıda verilen hangi sıraya göre gerçekleşir?

Protein

Kodonlar

Metiyonin (met)

AUG

Arjinin (Arg)

AGA, AGG

Glisin (Gly)

GGU, GGC, GGA, GGG

Lizin (Lyz)

AAA, AAG

Prolin (Pro)

CCU, CCC, CCA, CCG

Serin (Ser)

UCU, UCC, UCA, UCG

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

DNA

A) II - I - III - IV

B) II - III - IV - I

C) III - I - II - IV

D) III - I - IV - II E) III - IV - II - I

5.

K L M-

AUG

CCA

GCG

UCA

GCU

UGA

UAC

UAG

AUG

GUA

UAA

CGC

ACC

AUG

AUG

CCG

UAG

CCA

K, L ve M şeklinde belirtilen üç farklı mRNA incelendiğinde bu mRNA’lardan oluşturulacak proteinlerdeki aminoasit sayısının büyükten küçüğe doğru sıralaması seçeneklerden hangisinde verilmiştir? A) K - M - L

B) K - L - M

D) M - L - K

C) M - K - L

E) L - K - M

Sentezlenen bir proteindeki aminoasit diziliminin Met

Lyz

Pro

Lyz

Gly Arg

Arg

Ser

Ser

Arg

6. Aşağıdakilerden hangisi yeni bir proteinin sentezi sırasında gerçekleşmek zorundadır? A) DNA’nın yarı korunumlu eşlenmesi

Lyz

B) mRNA’nın çekirdekten sitoplazmaya geçmesi şeklinde olduğu bilindiğine göre bu proteinin sentezlenmesi sürecinde üretilen mRNA molekülünde en fazla kaç çeşit kodon görev almıştır? A) 8

B) 9

C) 10

D) 11

C) Gendeki şifrenin mRNA’ya yazılması D) Kloroplastlarda aminoasit sentezlenmesi E) UAG kodonunun kullanılması

E) 12 http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

15

12. Sınıf (B) Biyoloji

Protein Sentezi 7. Bir proteinin sentezi sırasında görev alan DNA, mRNA ve tRNA’lara ait nükleotit dizilimleri aşağıda verildiği gibidir.

9.

I. DNA II. Gen



III. Kod

GAG

1

TAC

DNA’nın anlamlı ipliği

Bir insanın kromatin ipliği içerisinde yer alan yukarıdaki yapılar moleküler büyüklüğü dikkate alınarak sıralanırsa seçeneklerden hangisi doğru olur? A) I > II > III > IV > V

GUA

4

mRNA

5

ACC

Şekil incelendiğinde numaralı bölümlerin nükleotit dizilişi, sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde verildiği gibi olmalıdır? TGG CTC AAT

B) ATG AUG UGG CUC AAU C) TAC

ATG

UGG GAG AAU

D) ATG UAC ACC GAG AAU E) TAC UAC TGG GAG UUA

8. Aşağıda sentezlenecek bir proteinde ilgili bölüme lözin aminoasitinin gelmesine neden olan kodon çeşitleri verilmiştir.

CUU CUC

Lösn

CUA CUG

Buna göre ilgili aminoasidin dört çeşit kodon tarafından şifrelenebilmesi;

10. Üç farklı RNA çeşitinin özellikleriyle ilgili aşağıdaki tablo verilmiştir. Özellik

mRNA

tRNA

rRNA

I. DNA tarafından üretilme

+

−

−

II. Hidrojen bağı taşıma

−

+

−

III. Aminoasit tanıma

−

+

−

IV. Yapısal olma

+

−

+

(+, ilgili özelliğin bulunduğu; −, ise bulunmadığını ifade eder.) Buna göre numaralı özelliklerin hangilerinde yanlışlık yapılmıştır? A) I ve II.

B) I ve IV.

D) II ve IV.

C) II ve III. E) III ve IV.

11. Ökaryot hücre sitoplazmasında gözlemlenebilen polizom olayı ile ilgili olarak,

I. olası mutasyonlar sonucuna yanlış protein oluşma ihtimalini en aza indirme,

I. Üretilecek protein sayısı kadar mRNA üretimi gerçekleşir.

II. olası mutasyonlar sonucu protein çeşitliliğini artırma,

II. Üretilecek protein sayısı kadar ribozom kullanımı gerçekleşir.

III. ilgili aminoasidin sentezlenen proteinde farklı görevlerinin olabilmesi

III. Üretilecek protein sayısı kadar tRNA kullanımı gerçekleşir. verilenlerden hangileri doğrudur?

verilenlerin hangilerinden dolayıdır? A) Yalnız I.

B) I > III > II > V > IV

C) II > I > III > IV > V D) II > III > I > V > IV E) II > V > IV > I > III

tRNA’lar

A) TAC ATG

V. Organik baz

3

AUG

2

IV. Nükleotit

TTA

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

DNA’nın tamamlayıcı ipliği

B) Yalnız III.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

A) Yalnız I.

D) I ve II.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

16

12. Sınıf (B) Biyoloji

Mitoz ve Eşeysiz Üreme 1. Aşağıda eşeysiz üreme çeşitlerinden biri şematize edilmiştir.

3. Mitoz bölünme geçiren bitki ve hayvan hücrelerinde; I. kardeş kromatitlerin sentromerlerinden ayrılması, II. DNA’nın eşlenme mekanizması,

I

III. sitoplazma bölünmesinin boğumlanarak gerçekleşmesi

II

verilenlerin hangilerinde farklılık gözlenir?

III

A) Yalnız III.

Yassı solucan



B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

A) Şematize edilen olay rejenerasyondur. B) Bu üreme şekli omurgasız ve omurgalı tüm hayvanlarda birey sayısının artışını sağlar. C) Bu olay sırasında sistem düzeyinde yenilenme görülür. D) Bitkilerde görülen vejatatif üremenin karşılığıdır. E) Bu olay sırasında hücre bölünmeleri ve farklılaşmaları görülür.

2. Aşağıda hidranın tomurcuklanması şematize edilmiştir.

To m

ur

cu

kl

an

m

a

Medüz

Polip Tomurcuklanma Hidra

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 4. Mitoz bölünme sonucunda oluşan iki hücrenin; I. organel çeşidi, II. sitoplazma miktarı, III. nükleotid dizilişi verilenlerden hangileri farklı olabilir? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve III.

E) I, II ve III.

5. Eşeysiz üreme ile ilgili, I. Tüm canlılarda görülür. II. Kalıtsal yapının korunmasını sağlar. III. Canlının yaşama ve üreme şansını artıran adaptasyonların oluşmasını sağlar. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız II.

B) Yalnız III.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

Buna göre, I. Medüzde tomurcuklanma görülmez. II. Hidranın tomurcuklanması sonucu oluşan yapılardan bazıları ana bireye bağlı kalarak polipi oluşturur.

6. Bir hücrede birden fazla çekirdeğin görülmesinin sebebi; I. kromozomlarda ayrılmama, II. replikasyon sırasında meydana gelen mutasyon,

III. Medüz ve polipin genetik yapısı ana canlının genetik yapısı ile aynıdır.

III. sitoplazma bölünmesinin gerçekleşmemesi

verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

verilenlerden hangileri olabilir?

A) Yalnız I.

A) Yalnız I.



B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.



http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

16

12. Sınıf (B) Biyoloji

Mitoz ve Eşeysiz Üreme 7. Aşılama ile ilgili,

10. I. Bir hücreden kalıtsal özellikleri ata canlı ve birbirleriyle aynı iki hücre oluşması

I. Yeni bitkinin üst kısmını oluşturmak için eklenen parçaya aşı denir.

II. Çok hücreli canlılarda zigottan canlının ölümüne kadar devam etmesi

II. Yeni bitkinin alt kısmı ve köküne anaç denir.

III. Eşeysiz üremenin temeli olması

III. Kaliteli ürün veren yeni bitki türlerinin üretilmesi sağlanır.

Yukarıda verilen özelliklerden hangileri mitoz bölünme ile ilgilidir?

verilenlerden hangileri yanlıştır?



B) Yalnız III.

D) II ve III.

I. nöron, II. olgun alyuvar, III. epitel hücrelerinden hangileri mitoz bölünme gerçekleştiremez?



B) Yalnız II.

D) I ve II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

9. Ökaryot hücrelerde hücrenin yönetim ve denetim merkezi çekirdektir. Çekirdeğin etki ettiği alan sınırlıdır. Buna göre; I. hücrenin II. hücrenin

çekirdek sitoplazma alan hacim

oranının artması,

verilenlerden hangileri ökaryot hücrelerin bölünme sebeplerindendir?



B) Yalnız III.

D) I ve III.

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve III.

E) I, II ve III.

11. 2n = 6 kromozomlu bir hücrenin mitoz bölünmeye ait bazı evreleri aşağıda verilmiştir.

I

II

III

Buna göre bu evrelerin gerçekleşme sırası seçeneklerin hangisinde verilmiştir? A) I - II - III.

B) II - I - III.

D) III - I - II.

C) II - III - I.

E) III - II - I.

oranının küçülmesi,

III. hücre zarındaki madde geçişlerinde aksaklıklarının görülmesi

A) Yalnız I.



E) I, II ve III.

8. Bir insanda bulunan;

A) Yalnız I.

A) Yalnız I.

C) I ve II.

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Yalnız II.

C) I ve II.

E) II ve III.

12. Aşağıda verilen canlı-üreme biçimi eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) Öglena - Bölünerek B) Hidra - Tomurcuklanarak C) Karayosunu - Sporla D) Ekmek küfü - Sporla E) Yer elması - Tomurcuklanarak

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

17

12. Sınıf (B) Biyoloji

Mayoz ve Eşeyli Üreme 1. Aşağıda bir canlıya ait yumurta ana hücresinin mayoz bölünme evresi şematize edilmiştir.

4. Aşağıda mayoz bölünme sonucu oluşan bazı yapılar verilmiştir. I. Sperm II. Spor III. Yumurta Buna göre verilen yapılardan hangileri döllenme olmadan yeni birey oluşumuna katılabilir?

Buna göre, I. Anafaz II evresine ait bir şekildir.

A) Yalnız I.

II. Bölünme sonucunda 2n = 6 kromozomlu hücreler oluşur.



B) Yalnız III.

D) II ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

2. Aşağıdaki grafikte bir hücrenin bölünme sırasında DNA miktarındaki değişimi verilmiştir. DNA miktarı 4x 2x x I

II

III

Zaman

Buna göre seçeneklerde verilen ifadelerden hangisi doğrudur? A) Mayoz bölünme geçiren bir hücreye aittir. B) I ve II. zamanlarda replikasyon (DNA eşlenmesi) görülür. C) II. zamanda kardeş kromatitler ayrılır. D) III. zamanda diploid kromozomlu hücrelerden haploid kromozomlu hücreler oluşur. E) Kromozomlu sayısı hem II. hem de III. zamanda yarıya iner.

3. Mitoz ve mayoz bölünmede seçeneklerdeki ifadelerden hangisi ortaktır? A) Sadece diploit hücrelerde görülme B) Homolog kromozomların zıt kutuplara çekilmesi C) Gerçekleşen karyokinez ve sitokinez sayısı

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

III. Bölünmesi verilen canlı 2n = 10 + XX kromozom formülüne sahiptir.

5. Aşağıda mayoz bölünme şematize edilmiştir. I

Ana hücre DNA eşlenmesi

II

Mayoz I

III

Mayoz II

IV

Buna göre numaralandırılmış hücrelerin kromozom sayıları seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? I II III IV A) 2n

n

n

n

B) 2n

2n

2n

n

C) 2n

2n

n

n

D) 2n

4n

n

n

E) 4n

2n

2n

n

6. Cross-over ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur? A) Homolog kromozomların kardeş kromatitleri arasında görülen parça değişimidir. B) Her mayoz bölünmede mutlaka gerçekleşir. C) Kromozomlardaki gen sayısının değişimine sebep olur. D) Hem mayoz I hem de mayoz II’de görülür.

D) DNA eşlenmesinin bir kez gerçekleşmesi E) Kardeş olmayan kromatitler arasında görülen parça değişimi

E) Bağlı genlerin arasındaki mesafe arttıkça cross-over ihtimali artar.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

17

12. Sınıf (B) Biyoloji

Mayoz ve Eşeyli Üreme 7. Aşağıda arılarda görülen partenogenez olayı şematize edilmiştir. Kraliçe Arı

Erkek Arı

Yumurta

Sperm

10. Aşağıda iki hücreye ait bölünme evreleri verilmiştir.

X Erkek Arı

Y

Buna göre X ve Y ile ilgili olarak,

Zigot

I. Aynı hücrenin mayoz bölünmesine ait olabilir. Kraliçe Arı

İşçi Arı

II. Y hücresinin bölünmesi ile dört yeni hücre oluşur.

I. Erkek arılar haploid, dişi arılar diploid kromozom sayısına sahiptir. II. Bir kovandaki tüm erkek arıların kalıtsal özellikleri aynıdır. III. İşçi arıların kalıtsal özellikleri birbirinden farklıdır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I.

B) Yalnız II.

D) I ve III.

C) Yalnız III.

E) I, II ve III.

8. Mayoz I ve Mayoz II; I. DNA eşlenmesi, II. sentromer ayrılması, III. cross-over, IV. iğ ipliklerinin oluşması verilenlerden hangileri bakımından farklılık gösterir? A) Yalnız II.

B) I ve II.

D) I, II ve III.

C) II ve IV.

E) II, III ve IV.

9. Bakteri ve paramesyum konjugasyonunda,

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Buna göre,

III. X hücresinin bölünmesi tamamlandığında diploid, Y hücresinin bölünmesi tamamlandığında haploid hücreler oluşur. ifadelerinden hangileri yanlıştır? A) Yalnız II.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

11. Canlılarda görülen eşeyli üreme ile ilgili, I. Mayoz bölünme ve döllenme türün kromozom sayısının sabit kalmasını sağlar. II. Mayoz bölünme sırasında gerçekleşen cross-over ve homolog kromozomların rastgele ayrılması kalıtsal çeşitliliğin artmasını sağlarken, döllenme olayının kalıtsal çeşitliliğe etkisi yoktur. III. Eşeyli üremede mutlaka mayoz bölünme ve döllenme gerçekleşir. ifadelerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I.

D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.

12. Arılarda sperm oluşumu sırasında meydana gelen bir mutasyonun yeni oluşacak;

I. plazmit aktarımı

I. erkek arı,

II. birey sayısı artışı

II. kraliçe arı,

III. varyasyonların ortaya çıkması

III. işçi arı

verilenlerden hangileri ortak olarak gerçekleşir?

bireylerinin hangilerinde görülme olasılığı vardır?

A) Yalnız I.

A) Yalnız I.



D) I ve II.

B) Yalnız II.

C) Yalnız III.

E) II ve III.



D) I ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

B) Yalnız II.

C) I ve II.

E) II ve III.

18

12. Sınıf (B) Biyoloji

Kalıtım - 1 1. Aşağıda kalıtımla ilgili bazı kavramlar tanımlanmıştır.

4. “AaBbccDDEe” genotipine sahip bireyde aşağıda verilen gametlerden hangisinin mutasyonla oluştuğu kesindir?

• Kalıtsal olarak bir canlıdan yavrularına aktarılabilen özelliklerdir. • Bir karakterin kalıtımından sorumlu gen çeşitlerinden her biridir.

A) abcde

• Bir karakter için aynı aleli taşıyan bireylerdir.

B) ABcDE D) aBcDe

C) AbcDe E) AbcDE

• Kromozomlarda her karakter için ilgili genin bulunduğu yerdir. 5. “AaBbCc” genotipine sahip bir bireyle ilgili,

Buna göre seçeneklerde verilen kavramlardan hangisinin tanımı verilmemiştir?



B) Lokus

D) Alel

C) Karakter E) Genotip

2. “KkLlMmNn” genotipine sahip bir bireyde oluşabilecek gamet çeşidi sayısı x; “OoPpRrSStt” genotipine sahip bir bireyde “oprSt” genotipli bir gametin oluşma olasılığı y ise x oranı aşağıdakilerden hangisiy dir? B) 27

A) 2

1 E) 11 2

1 D) 7 2



C)

1 24

3. Aşağıda bir eşey ana hücresinde bulunan karakterlere ait genlerin kromozomlar üzerindeki durumu verilmiştir. A

a

B

b

C

c

D

d

Bu bireyde cross-over olmadan oluşabilecek gamet çeşidi sayısı (I) ve cross-over gerçekleşmesi durumunda oluşabilecek gamet çeşidi sayısı (II) seçeneklerinin hangisinde verilmiştir?

I

II

A) 2

2

B) 2

8

C) 2

16

D) 4

8

E) 4

16

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) Homozigot

I. 4 çeşit gamet oluşturabiliyorsa bağlı genler vardır ve bu genler arasında cross-over gerçekleşmemektedir. II. “AC” gameti mayoz bölünme sırasında ayrılmama olayı ile oluşabilir. III. “abc” gametinin oluşma olasılığı “ABC” gametinin oluşma olasılığına eşittir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız II.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

6. İki gen arasındaki mesafe arttıkça cross-over olma olasılığı artar. Aşağıda iki gen arasındaki cross-over olma olasılıkları (%) verilmiştir.



Cross-over



A - B

%16



 B - D

%34



A - C

%8



C - D

%10



A - D

%18



B - C

%24

Buna göre verilen genlerin kromozom üzerindeki sıralaması aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E)

B

A

D

C

B

A

C

D

A

C

B

D

A

B

D

C

A

B

C

D

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

18

12. Sınıf (B) Biyoloji

Kalıtım - 1 10. Kıvırcık saçlı iki bireyin ilk çocukları düz saçlıdır.

7. A

a D

B

b

C

c

d

E

E

F

F

A

a

B

b

C

c

d

E

E

F

F

A) 1 2

A

a C

c

B

b D

d

C) 3 4

D) 3 8

E) 9 16

E

E F

F

11. Aşağıda iki karakter bakımından çaprazlama sonucu sütun grafiği ile verilmiştir. Birey sayısı

Yukarıda verilen bireylerde oluşabilecek gamet çeşidi sayısı arasındaki ilişki seçeneklerin hangisinde verilmiştir? (Genler arasında cross-over meydana gelmemektedir.) A) I > II > III

B) II > III > I

D) III > II > I

C) III > I > II

E) I > III > II

8. MM nn PP RR ss genotipli birey aşağıdakilerden hangisiyle çaprazlanırsa oluşan yavru birey tümüyle heterozigot genotipe sahip olur? A) MM nn PP RR ss B) Mn Nn pp rr Ss C) mm NN pp rr SS D) MM nn PP rr ss E) mm nn pp rr ss

300

BC

Bc

bC

100

bc Fenotip çeşidi

Buna göre bu iki karakter bakımından yapılan çaprazlama seçeneklerden hangisindeki gibi olmalıdır? A) BbCc x BbCc

B) BbCc x Bbcc

C) BBCC x BbCc D) BBCC x bbcc E) BbCc x BBCc

12. Bezelyeler üzerinde yapılan bir çaprazlamada tohum zarfı bakımından 651 yanda, 207 uçta bezelyeler meydana gelmiştir. Buna göre, I. Yapılan çaprazlamada ebeveynlerin ikisi de heterozigottur.

9. AaBbCc x AabbCC genotipli iki bireyin çaprazlanması sonucunda açığa çıkan genotip çeşidi sayısı (X) ve fenotip çeşidi sayısı (Y) aşağıdakilerden hangisidir?

B) 1 4

II

III



Buna göre bu ailenin ikinci çocuklarının kıvırcık saçlı bir kız olma olasılığı aşağıdakilerden hangisidir?

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

I

D

II. Tohum zarfı bakımından yanda bezelye oluşumunu sağlayan gen, uçta bezelye tohumu oluşumu sağlayan gene baskındır. III. Oluşan yanda tohum zarfına sahip bezelyeler çaprazlanacak olursa %100 homozigot baskın genotipli bezelyeler ortaya çıkar.

X

Y

A) 12

4

B) 12

8

C) 8

8

D) 4

4

A) Yalnız II.

E) 4

2



verilenlerden hangileri doğrudur? B) Yalnız III.

D) II ve III.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) I ve II.

E) I, II ve III.

19

12. Sınıf (B) Biyoloji

Kalıtım - 2 1. Aşağıdaki soyağacında otozomal çekinik olarak aktarılan bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler taralı olarak verilmiştir.

4. “AabbCcDD” genotipine sahip bir birey “ABCD” genotipinde bir gametle çaprazlanırsa aşağıda verilen genotiplerdeki bireylerden hangisi oluşamaz?

2

1

A) AABbCcDD

B) AABbCCDD

C) AaBbCcDD

D) AaBbCCDD E) AABBCCDD

4

3

: Dişi 5

Buna göre numaralandırılmış bireylerden hangisinin genotipi kesin olarak bulunamaz? A) 1.

B) 2.

C) 3.

D) 4.

E) 5.

2. Aşağıdaki soyağacında otozomal çekinik olarak aktarılan bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler taralı olarak verilmiştir : Dişi : Erkek

X Buna göre X ile gösterilen bireyin heterozigot genotipli olma olasılığı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 2

B) 2 3

C) 1 4

D) 3 4

E) 1

3. İnsanlarda siyah saç rengi aleli sarı saç rengi aleline, sağ elini kullanma aleli sol elini kullanma aleline baskındır. Siyah saçlı ve sağ elini kullanan bir kadının babası sol elini kullanan ve sarı saçlıdır. Kadın ile aynı genotipteki bir erkeğin, sarı saçlı, sol elini kullanan kız çocukları olma olasılığı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 16

B) 3 16

C) 9 16

D) 1 32

E) 3 32

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

: Erkek

5. Aşağıdaki soyağacında baskın genotipli bireyler taralı olarak verilmiştir.

X Buna göre X ile gösterilen bireyin çekinik fenotipli kız olma olasılığı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 2

B) 1 4

C) 3 4

D) 3 8

E) 9 16

6. Mendelin yaptığı çalışmalarda bezelyeleri kullanması; I. kolay yetiştirilmesi, II. kontrollü tozlaşma yapılabilmesi, III. kısa sürede yeni nesiller verebilmesi verilenlerden hangileri yönünden avantaj sağlamıştır? A) Yalnız I.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

B) Yalnız II.

D) II ve III.

C) I ve III.

E) I, II ve III.

19

12. Sınıf (B) Biyoloji

Kalıtım - 2 7. Endülüs tavuklarında siyah tüylülük geni (TS), beyaz tüylülük genine (TB) eksik baskındır.

10. Bir canlıda K karakteri 3, L karakteri 4, M karakteri 5 alelle kalıtılmaktadır.

Buna göre siyah tüylü tavuklar ile beyaz tüylü horozların çaprazlanması sonucu oluşan F1 dölündeki bireylerin kendileştirilmesi sonucu mavi tüylü bir horozun oluşma olasılığı aşağıdakilerden hangisidir?

Bir bireyin bu karakterler için oluşturabileceği genotip çeşidi sayısı kaçtır?

B) 1 4

C) 3 4

D) 3 8

8. Bir canlıda D karakteri 6 farklı alelle kalıtılmaktadır. Buna göre bu karakterle ilgili bir bireyde oluşabilecek genotiplerden homozigot olanların heterozigot olanlara oranı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 2

B) 2 5

C) 3 7

D) 5 12

E) 3 16

9. Aşağıdaki tabloda isimleri verilen bireylerden alınan kan örneklerinin üzerine ayrı ayrı damlatılan anti-A, anti-B ve Anti-D antikorları ile çökelme durumları verilmiştir. Pınar

Anti-A

Anti-B

Anti-D

+

−

−

Mehmet

−

+

+

Funda

+

+

−

İlker

−

−

+

+ çökelmenin olduğunu, − çökelmenin olmadığını göstermektedir. Buna göre, I. Pınarın kan grubu A Rh(+)’dir. II. Funda ve Mehmet’in 0 kan gruplu çocukları olamaz. III. Pınar ve İlker’in kan uyuşmazlığı görülen çocukları olabilir. IV. Funda tüm kan grupları ile kan alışverişi yapabilir. verilen yorumlardan hangileri doğrudur? A) I ve II.

B) II ve III.

D) I, II ve III.

C) III ve IV.

B) 150



E) 9 16

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

A) 1 2

A) 60

C) 300

D) 900

E) 1200

11. Aşağıdakilerden soyağacında bazı bireylerin kan grubu fenotipleri verilmiştir. A Rh +

B Rh +

1

2 4

3 B Rh +

B Rh –

0 Rh +

0 Rh +

5

AB Rh +

A Rh –

Buna göre numaralandırılmış bireylerden hangisinin kan grubu genotipi kesin olarak bulunamaz? A) 1.

B) 2.

C) 3.

D) 4.

E) 5.

12. Pleiotropizm, bir genin birden fazla karakterin oluşumunu etkilemesidir. Normal alyuvar oluşumunu sağlayan “A” geni orak hücre anemisine sebep olan “a” genine baskındır. Bu özellik bakımından heterozigot genotipe sahip bireyler sıtma hastalığına karşı dayanıklıdırlar. Buna göre heterozigot genetipe sahip iki bireyin normal alyuvara sahip ve sıtmaya dayanıksız kız çocuklarının olma olasılığı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 2

B) 1 4

E) II, III ve IV.

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) 1 8

D) 3 8

E) 3 16

20

12. Sınıf (B) Biyoloji

Kalıtım - 3 1. A Rh (+) M kan gruplu bir erkek ile B Rh (−) N kan gruplu bir kadının ilk çocukları 0 Rh (−) MN kan grupludur.

5. Aşağıdaki soyağacında bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler taralı bireyler taralı olarak verilmiştir.

Bu ebeveynlerin AB, MN kan gruplu kan uyuşmazlığı görülen erkek çocuklarının olma olasılığı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 16

B) 1 C) 1 8 4

D) 1 3

E) 1 2

2. Zülal, Yusuf ve Kaan arasındaki kan alışverişi, • Zülal Yusuf’tan kan alabilirken Kaan’dan kan alamaz ve her ikisine de kan veremez. • Yusuf Kaan’a kan verebilir fakat ondan kan alamaz. şeklindedir. Buna göre Zülal’in kan grubu genotipinin homozigot B olma olasılığı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 2

B) 1 C) 1 4 6

D) 1 8

E) 2 3

3. AB Rh (+) kan gruplu bir erkek aşağıda verilen kan grubuna sahip bireylerden hangisi ile evlenirse çocuklarında kan uyuşmazlığı görülebilir? A) A Rh (+)

B) 0 Rh (+)

D) B Rh (+)

C) AB Rh (+)

E) AB Rh (−)

4. Renk körlüğü karakteri bakımından taşıyıcı bir dişi ile renk körü bir erkeğin 1. çocuklarının renk körü kız, 2. çocuklarının sağlam erkek olma olasılığı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 4

B) 1 C) 3 8 8

D) 1 16

E) 3 16

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Buna göre aktarılan özellik; I. X kromozomunun Y kromozomu ile homolog olmayan segmentinde taşınan çekinik gen ile II. X kromozomunun Y kromozomu ile homolog segmentinde taşınan baskın gen ile III. otozomal baskın gen ile IV. otozomal çekinik gen ile verilenlerden hangileri ile taşınmaktadır? A) Yalnız I.

B) Yalnız IV.

D) I, II ve IV.

C) II ve III.

E) II, III ve IV.

6. Renk körlüğü karakteri bakımından normal görüşlü, A kan gruplu bir erkek ile renk körlüğü karakteri bakımından taşıyıcı ve B kan gruplu bir kadının aşağıda fenotipi verilen bireylerden hangisi çocuğu olamaz? (Renk körlüğü geni X kromozomunun Y kromozumu ile homolog olmayan segmentinde taşınan çekinik bir karakterdir. Kan gruplarını oluşturan genler arasındaki ilişki A = B > 0’dır.) A) Renk körü 0 kan gruplu erkek B) Normal görüşlü AB kan gruplu kız C) Taşıyıcı A kan gruplu kız D) Renk körü B kan gruplu erkek E) Taşıyıcı 0 kan gruplu erkek

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

20

12. Sınıf (B) Biyoloji

Kalıtım - 3 7. Baskın fenotipli bir bireyin genotipini tespit etmek için aynı karakterin homozigot resesifi ile yapılan çaprazlamaya kontrol çaprazlaması denir.

10. Aşağıdaki soy ağacında Y kromozomlu taşınan yapışık parmaklılık hastalığının kalıtımı verilmiştir.

Buna göre;

1

I. otozomol baskın karakterli gametofit bitki, II. pembe renkli akşam sefası,

2

III. otozomal baskın karakterli erkek arı,

3

4

verilen canlılardan hangilerinin genotipini bulmak için kontrol çaprazlaması yapılmasına gerek yoktur?

5

A) Yalnız II.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

8. Hemofili geni bakımından taşıyıcı bir anne ile sağlam bir babanın çocuklarının genotipini bulmak için oluşturacak punnett karesi aşağıdakilerden hangisidir? A)

XH

B)

Y

Xh

XH

XH

Xh

XH

C)

X

D)

YH

Xh

X

X

Xh

Xh

h

Y

Y

H

E)

XH

YH

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

(Akşam sefası bitkisinde kırmızı çiçek rengi geni ile beyaz çiçek rengi geni eksik baskındır.)

Buna göre numaralandırılmış bireylerden hangisinde belirtilen özelliğin mutasyonla ortaya çıktığı kesindir? A) 1.

B) 2.

C) 3.

D) 4.

E) 5.

11. Aşağıdaki soyağacında belirli bir karakteri fenotipinde gösteren bireyler taralı olarak verilmiştir.

Buna göre aktarılan özellik;

X

I. X’e bağlı çekinik,

X

II. X’e bağlı baskın,

H h

III. otozomal baskın, IV. otozomal çekinik 9. Babası renk körü, annesi normal görüşlü bir kadın ile annesi renk körü, babası normal görüşlü bir erkeğin doğacak çocuklarının renk körü olma olasılıklarının, renk körü olmama olasılıklarına oranı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1

B) 1 C) 1 2 4

D) 3 4

verilen genlerden hangileri ile taşınmaktadır? A) I ve II.

B) II ve III.

D) II, III ve IV.

E) 1 8

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

C) III ve IV.

E) I, II, III ve IV.

21

12. Sınıf (B) Biyoloji

Canlılar ve Çevre 1.

4. Yeryüzünde sadece belirli bölgelerde bulunan türler endemik tür olarak adlandırılır.

I. Rüzgâr II. Jeotermal

Buna göre endemik türlerle ilgili olarak,

III. Orman IV. Güneş

I. Yayılma potansiyelleri yüksektir.

V. Toprak

II. İklim toleransları geniştir.

VI. Su

III. Diğer canlı türlerinden izole hâldedir.

Verilen kaynaklar;

verilenlerden hangilerine ulaşılamaz?

a. daimi kaynaklar,

A) Yalnız I.

b. yenilenebilen kaynaklar



a



b

A) I, II, IV

III, V, VI

B) I, IV, VI

II, III, V

C) I, V, VI

II, III, IV

D) II, III, V

I, IV, VI

E) II, III, IV

I, V, VI

2. Aşağıda verilen bitki türlerinden hangisi ülkemiz sınırları içerisinde bulunan endemik canlılara örnek gösterilmez? A) Çiğdem

B) Madımak

D) Üzüm

C) Ada çayı E) Üvez

3. Toprağın üst katmanı bitki, hayvan kalıntılarının dolayısıyla da mikroorganizma faaliyetinin yüksek olduğu bölümdür. Bu durum toprak verimliliğinin yüksek olmasına neden olmaktadır. Aynı zamanda bu alan erozyon tehlikesiyle de karşı karşıya kalınılan bölümdür. Buna göre erozyona maruz kalmış bir toprak parçası için, I. Verimliliği düşmüştür. II. Su tutma gücü yükselmiştir.



D) I ve II.

E) I, II ve III.

I. Bilinçsiz suni gübre kullanımının artması II. Tarım zararlıları ile mücadelede kimyasal ilaçların kullanılması III. Topraktaki nitrifikasyon faaliyetinin artması Verilenlerden hangileri toprak kirliliğinin oluşmasında etkilidir? A) Yalnız I.

B) Yalnız III.

D) I ve III.

C) I ve II.

E) II ve III.

6. Radyasyonun insan vücudundaki olası etkileri; I. DNA yapısının bozulması sonucu kanserleşme, II. hormon salgılama mekanizması ve hormon düzeyindeki bozulma, III. derinin anatomik ve morfolojik yapısında değişme verilenlerin hangileri şeklinde gerçekleşebilir? A) Yalnız I.

B) I ve II.

D) II ve III.

C) I ve III. E) I, II ve III.

7. Aşağıda verilenlerden hangisi geri dönüşüm uygulamalarının faydaları arasında sayılmaz? B) Enerji tasarrufu sağlanır.

verilenlerden hangileri doğru olur? B) Yalnız II.

5.

D) II ve III.

C) I ve III.

A) Doğal kaynakların korunması sağlanmış olur.

III. Biyoçeşitliliği azalmıştır.

A) Yalnız I.

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

şeklinde sınıflanırsa seçeneklerden hangisi doğru olur?

B) I ve II.

C) Atık madde miktarı azalır. C) Yalnız III.

E) I ve III.

D) Fosil yakıt tüketimi artırılır. E) Ekonomik kazanç elde edilir.

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

21

12. Sınıf (B) Biyoloji

Canlılar ve Çevre 8. Madenciliğin yaygın olduğu bölgelerde kadmiyum zehirlenmesine bağlı itai itai hastalığı ortaya çıkmıştır. Bu süreçte sırasıyla, • Madensel atıklarla kadmiyumun nehirlere karışması • Bu nehirle beslenen göllerde balık ölümlerinin artması • Nehir suyunun pirinç tarımında kullanılması sonucu bitkilerin kadmiyumu absorbe etmesi • Kadmiyumun beslenme sonucu insan vücuduna geçmesi • İnsanlarda kadmiyum zehirlenmesine bağlı kemik ve eklem ağrılarının oluşması

10. Aşağıda verilenlerden hangisi doğal kirleticiler içerisinde değerlendirilmez? A) Çöl fırtınaları ile taşınan toz zerrecikleri B) Orman yangınları sonucu oluşan karbonmonoksit gazı C) Hücresel solunum sonucu oluşan karbondioksit gazı D) Volkan patlamaları sonucu oluşan kül bulutları E) Evsel ısınmada kullanılan petrol türevlerinin oluşturduğu gazlar

Buna göre; I. kadmiyumlu göl suyunu, içme su kaynağı olarak kullanma, II. kadmiyumu absorbe eden bitkileri tüketme, III. kadmiyum kirliliğinin yaşandığı ortamda soluk alış-verişi yapma verilenlerin ilgili hastalığı oluşturma güçlerine göre sıralaması seçeneklerin hangisindeki gibi olur? A) I - II - III

B) I - III - II

D) III - I - II

C) II - III - I

E) III - II - I

9. Bir göldeki su kirliliği oranının yıllara göre değişimi aşağıdaki grafikte verildiği gibidir. Su kirliliği oranı

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Zaman (Yıl)

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

durumları ortaya çıkmıştır.

11. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanım sıklığının artmasıyla; I. fosil yakıt üretimine ayrılan bütçenin azalması, II. hava kirliliği oranının azalması, III. sanayileşme oranının azalması verilenlerden hangileri hedeflenmektedir? A) Yalnız II.

D) II ve III.

B) I ve II.

C) I ve III. E) I, II ve III.

12. I. Fosil yakıt tüketiminin artması II. Atmosferde biriken karbon türevlerinin artması III. Güneşten dünyaya çarpıp yansıyan ısının daha çok tutulması

Grafikle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

IV. Büyük buz kütlelerinin erimeye başlaması

A) 1. yılda üretici ve tüketici organizma sayısının artması beklenir.

V. Deniz seviyesinin yükselmesi

B) 2. yılda göldeki kirlilik oranı tehlikeli boyuta ulaşmamış olabilir. C) 3. ve 4. yılda göl suyuna endüstriyel atık karışmış olabilir. D) 5. yılda göldeki organizmalar kirlilikten etkilenmemiştir. E) 6. yılda kirliliğin önlenmesi için biyolojik mücadele yapılmış olabilir.

Sera etkisinin oluşumu ve olası etkileri incelendiğinde verilen olayların gerçekleşme sırası aşağıdakilerden hangisidir? A) I - II - III - IV - V

B) I - III - II - V - IV

C) II - I - III - IV - V D) II - V - I - IV - III E) III - V - IV - I - II

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.

9. Sınıf Biyoloji ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

CEVAP ANAHTARI Test 1

1. C

2. C

3. D

4. D

5. D

6. C

7. B

8. E

9. D

10. B

11. C

Test 2

1. C

2. D

3. C

4. C

5. D

6. C

7. B

8. D

9. D

10. B

11. E

12. D

Test 3

1. D

2. E

3. D

4. D

5. D

6. B

7. C

8. C

9. E

10. D

11. B

12. A

Test 4

1. D

2. D

3. E

4. D

5. E

6. C

7. E

8. D

9. E

10. D

11. A

12. E

Test 5

1. B

2. E

3. A

4. C

5. C

6. A

7. C

8. E

9. C

10. C

11. B

Test 6

1. D

2. A

3. B

4. C

5. D

6. E

7. A

8. B

9. A

10. B

11. D

Test 7

1. A

2. D

3. E

4. C

5. C

6. A

7. A

8. D

9. B

10. E

Test 8

1. D

2. C

3. D

4. D

5. B

6. E

7. E

8. A

9. E

10. B

11. B

Test 9

1. E

2. D

3. D

4. E

5. E

6. A

7. E

8. D

9. E

10. E

11. A

12. D

Test 10

1. A

2. D

3. C

4. E

5. C

6. C

7. B

8. D

9. C

10. E

11. A

12. E

Test 11

1. A

2. B

3. E

4. E

5. D

6. D

7. E

8. C

9. E

10. E

11. A

12. B

Test 12

1. A

2. C

3. D

4. C

5. C

6. C

7. A

8. D

9. E

10. E

11. A

12. D

Test 13

1. C

2. B

3. E

4. C

5. E

6. E

7. A

8. D

9. D

10. D

11. D

Test 14

1. A

2. E

3. C

4. B

5. D

6. B

7. D

8. C

9. E

10. C

Test 15

1. B

2. E

3. E

4. A

5. B

6. D

7. C

8. B

9. A

10. D

11. C

12. D

Test 16

1. D

2. C

3. D

4. C

5. B

6. B

7. D

8. E

9. B

10. E

11. E

12. D

Test 17

1. E

2. C

3. E

4. D

5. D

6. C

7. C

8. B

9. C

10. D

11. E

12. C

Test 18

1. D

2. E

3. B

4. A

5. D

6. A

7. D

8. A

9. D

10. D

11. A

12. D

Test 19

1. B

2. B

3. A

4. B

5. E

6. E

7. A

8. C

9. C

10. C

11. D

12. A

Test 20

1. A

2. B

3. D

4. C

5. C

6. E

7. C

8. C

9. C

10. E

11. D

12. B

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

12. C

10. Sınıf Biyoloji ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

CEVAP ANAHTARI Test 1

1. E

2. B

3. A

4. C

5. A

6. C

7. A

8. C

9. E

10. D

11. D

Test 2

1. E

2. A

3. C

4. B

5. E

6. D

7. D

8. D

9. C

10. E

11. B

Test 3

1. D

2. B

3. A

4. B

5. A

6. E

7. E

8. B

9. A

10. C

11. C

Test 4

1. E

2. C

3. B

4. C

5. A

6. C

7. E

8. A

9. D

10. E

11. B

Test 5

1. A

2. C

3. E

4. D

5. E

6. C

7. D

8. C

9. D

10. C

11. E

12. D

Test 6

1. C

2. A

3. B

4. E

5. C

6. D

7. D

8. B

9. E

10. D

11. A

12. B

Test 7

1. A

2. C

3. A

4. E

5. D

6. B

7. E

8. E

9. C

10. D

11. D

12. A

Test 8

1. D

2. C

3. A

4. C

5. D

6. E

7. B

8. A

9. C

10. B

11. D

Test 9

1. B

2. E

3. B

4. C

5. B

6. C

7. C

8. B

9. B

10. A

Test 10

1. E

2. C

3. C

4. E

5. E

6. E

7. B

8. A

9. B

Test 11

1. D

2. D

3. A

4. E

5. B

6. E

7. A

8. D

9. C

Test 12

1. E

2. D

3. B

4. B

5. E

6. C

7. A

8. B

9. C

Test 13

1. E

2. C

3. E

4. E

5. C

6. C

7. B

8. B

Test 14

1. E

2. A

3. E

4. E

5. D

6. E

7. B

Test 15

1. E

2. C

3. A

4. B

5. E

6. E

Test 16

1. D

2. B

3. E

4. A

5. C

Test 17

1. D

2. B

3. A

4. B

Test 18

1. B

2. C

3. D

Test 19

1. E

2. A

Test 20

1. D

2. A

12. A

10. C

11. A

9. C

10. E

11. B

8. E

9. D

10. A

11. D

12. C

7. A

8. D

9. C

10. A

11. A

12. E

6. A

7. B

8. E

9. A

10. C

11. D

12. A

5. C

6. E

7. E

8. B

9. C

4. B

5. A

6. C

7. C

8. A

9. D

10. E

11. D

3. C

4. D

5. C

6. B

7. E

8. D

9. C

10. B

11. E

12. B

3. C

4. C

5. B

6. B

7. B

8. A

9. E

10. E

11. D

12. C

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

12. E

12. Sınıf (B) Biyoloji ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

CEVAP ANAHTARI Test 1

1. D

2. E

3. A

4. C

5. B

6. C

7. B

8. D

9. B

10. D

11. C

12. B

Test 2

1. D

2. A

3. C

4. C

5. C

6. A

7. B

8. B

9. A

10. B

11. E

12. B

Test 3

1. E

2. A

3. C

4. A

5. D

6. D

7. C

8. D

9. D

10. E

11. A

12. A

Test 4

1. E

2. B

3. B

4. E

5. E

6. C

7. D

8. C

9. E

10. A

11. A

12. D

Test 5

1. E

2. B

3. D

4. B

5. C

6. A

7. E

8. A

9. D

10. B

Test 6

1. B

2. C

3. E

4. C

5. B

6. C

7. A

8. C

9. C

10. E

11. B

Test 7

1. C

2. C

3. E

4. D

5. C

6. D

7. C

8. B

9. C

10. B

11. A

12. D

Test 8

1. A

2. E

3. D

4. D

5. B

6. C

7. E

8. C

9. C

10. E

11. E

12. C

Test 9

1. D

2. D

3. B

4. A

5. A

6. D

7. B

8. E

9. D

10. D

Test 10

1. E

2. C

3. C

4. A

5. A

6. B

7. C

8. D

9. E

10. D

Test 11

1. E

2. D

3. D

4. D

5. D

6. D

7. E

8. C

9. B

10. E

11. C

12. C

Test 12

1. C

2. C

3. A

4. E

5. A

6. E

7. D

8. D

9. A

10. A

11. E

12. E

Test 13

1. B

2. D

3. B

4. B

5. C

6. E

7. E

8. C

9. E

10. B

11. E

12. A

Test 14

1. D

2. C

3. A

4. E

5. E

6. C

7. D

8. E

9. C

10. C

11. E

12. B

Test 15

1. E

2. A

3. B

4. C

5. A

6. C

7. D

8. A

9. A

10. B

11. B

Test 16

1. B

2. E

3. A

4. B

5. A

6. C

7. B

8. D

9. D

10. E

11. A

12. E

Test 17

1. D

2. A

3. D

4. D

5. C

6. E

7. D

8. D

9. C

10. D

11. E

12. E

Test 18

1. E

2. B

3. C

4. A

5. E

6. B

7. D

8. C

9. A

10. D

11. B

12. C

Test 19

1. C

2. B

3. D

4. E

5. B

6. E

7. B

8. B

9. B

10. D

11. C

12. C

Test 20

1. A

2. B

3. E

4. D

5. C

6. E

7. E

8. A

9. A

10. D

11. D

Test 21

1. B

2. D

3. E

4. E

5. C

6. E

7. D

8. A

9. D

10. E

11. B

Test 22

1. C

2. B

3. C

4. A

5. A

6. B

7. C

8. B

9. D

10. E

11. D

Test 23

1. C

2. B

3. D

4. E

5. B

6. E

7. D

8. A

9. A

10. E

11. C

Test 24

1. D

2. C

3. A

4. B

5. C

6. C

7. C

8. B

9. E

10. A

11. D

Test 25

1. D

2. E

3. D

4. B

5. B

6. A

7. E

8. B

9. E

10. B

11. A

Test 26

1. C

2. D

3. C

4. A

5. D

6. A

7. E

8. E

9. C

10. D

11. E

Test 27

1. E

2. B

3. E

4. B

5. A

6. D

7. B

8. C

9. B

10. E

11. D

12. E

Test 28

1. B

2. C

3. B

4. E

5. B

6. E

7. D

8. A

9. D

10. B

Test 29

1. A

2. A

3. C

4. C

5. A

6. E

7. C

8. E

9. D

10. D

11. E

12. C

Test 30

1. E

2. D

3. D

4. C

5. A

6. B

7. A

8. B

9. C

10. C

11. B

12. C

Test 31

1. B

2. C

3. B

4. E

5. D

6. B

7. D

8. E

9. B

10. A

11. E

12. C

Test 32

1. E

2. C

3. C

4. C

5. B

6. A

7. B

8. E

9. A

10. D

11. A

Test 33

1. D

2. A

3. B

4. C

5. C

6. B

7. E

8. A

9. B

10. C

11. B

Test 34

1. D

2. A

3. B

4. A

5. E

6. D

7. C

8. C

9. E

10. E

11. C

Test 35

1. E

2. A

3. D

4. E

5. B

6. A

7. A

8. C

9. E

10. E

Test 36

1. A

2. B

3. E

4. B

5. C

6. B

7. D

8. C

9. C

10. E

11. A

12. D

Test 37

1. E

2. B

3. A

4. D

5. E

6. C

7. C

8. A

9. C

10. A

11. D

12. B

Test 38

1. A

2. C

3. C

4. C

5. E

6. B

7. A

8. E

9. D

10. D

11. D

12. A

Test 39

1. A

2. B

3. C

4. B

5. C

6. B

7. D

8. E

9. E

10. E

Test 40

1. C

2. E

3. C

4. E

5. B

6. B

7. B

8. E

9. C

10. D

11. D

12. D

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/

12. A

12. D