Gloaasrium mediae et infimae latinitatis. Domino du Cange. OPQ [vol 6] [PDF]

Zitiervorschau

TOMUS VI.

SIGL^E BENEDICTINORUM :

Praeponitur vocabulis de novo additis. Praeponitur explicationibus quibus aut apertius Cangii sententia explanatur, aut emendatur opinio. [ ] Includuntur quae in ipsum textum Oangii inserta sunt. SIGLJ2 EDITIONIS DIDOTIAN^ :

* [*] *° E00]

Additamenta CABPENTEEII separatim posita. Additamenta CARPENTEBII Cangiano textui inserta. Voces novaa quse in hac editione accesserunt. Additamenta Editoris suis locis inserta. lis quas sunt Adelungii subjectum ADEL.

'

EDITIONIS :

Additamenta Editoris suis locis inserta. lis quae sunt DIEPENBAGHI subjectum DIEF. lis quae sunt ALOISII FRATI, Eq. Biblioth. municip. Bonon. Praef., subjectum FR.

DOMINO DU CANGE AUCTUM

A M O N A C H I S O R D I N I S S. B E N E D I C T I CUM SUPPLEMENTIS INTEGRIS

ADELUNGII, ALIORUM, SUISQUE DIGESSIT

c-

G. A. L. H E N S C H E L SEQUUNTUR

GLOSSARIDM GALLICUM, TABULA, INDICES AUCTORUM ET RERUM, DISSERTATIONS EDITIO NOVA auda pluribus verlis aliorum scriptorum A Leopold FAVRE Membre de la Soci^t^ de 1'Histoire de France et correspondant de k Soci&£ des Antiquaires deffrance.

TOMUS SEXTUS 0-Q

NIORT L. F A V R E ,

IMPRIMEUR-fiDITEUR 1886

TOUS DROITS

GLOSSARIUM AD SCRIPTORES

MEDIAE ET INFDLE LATINITATIS

o 0

0AM

Camdenusin Hi hernias descriptione. Jacob. Warseus in Antiquit. Hibernicis cap. 9. ait, regnante Brieno Rege HiberUndenos facit 0, cognosces sic numerando, nise, Hibernorum cognomina sive familiarum nomina coepisse esse fixa, posteseu ut habet Ugutio : risque tradita, cum praeposita, vel aspi0, numerum gestat, qui nunc undecimus extat. ratione, h, vel voce, va, quae postea muEidem literae si recta linea superadda- tata est in vocalem, O, et significat unum e posteris viri alicujus primarii, ut Otur, undecim millia signiflcat. 0, in superscriptions cantilense, figu- Brien, O-Conner, etc. 1 O pro u passim scriptum in vett. ram sui in ore cantantis ordinat. Nqtkerus Balbulus opusc. Quid singulse literae Instrumentis. Nuncopatur pro Nuncupatur, in Testamento ann. 690. apud Felisignificant in superscriptione cantilenas. bian. Hist. Sandionys. pag. xi. JobemVide A. 0. Sic dictae Antiphonae septem, quae mus pro Jubemus, apud eumdem pag. in Ecclesia Adventus Domini tempore xii. Pecodibus pro Pecudibus, in anticantantur, quod ab O, admirationis quis Canonibus Hibern. torn. 4. Anecd. nota, principium habeant. Vide Hono- Marten, col. 10. Ebor pro Ebur, Egorium Augustodun. lib.3. Gemmae animae menus pro Egumenus, seu Hegume, cap. 5. et Durandum lib. 6. Ration, cap. nus, etc. T OAMMA, f. Auditio, a Grasco wotfetv, ll.num.4.Statuta antiqua Canonicorum S. Quintini in Viromanduis : Vinum de Audire, apud Hesychium. Vita B. Ropastibus, de postmeridiis, caritatibus, et dulfl et V. Petri. seu Epistola Petri Dade omnibus O, ante Natale debet esse iri- miani ad Alexandrum II. PP.: Prascepit mihi Beatitudo tua, nt nunquam tibi litnum decens refectorium. teras mitterem, quae leve quid et oblivione * f. eodem sensu, Oleries, in Lit. re- diqnum ac frivolum continerent; quas miss, ann. 1478. ex Reg. 206. Chartoph. scilicet, max ut lector transsiliendo perreg. ch. 84 : Le Dimenche dernier des edax Oamma consumit; sed tale Oleries de devant Noel, le suppliant ala currerit, quid semper scriberem, quod et ad xdifi los engetz nee Oblationes, quas et quas fecerint alicui de dicto usatgio infringer e, impedire. Ubi leg. forte Obligationes. 1 OBLATIONES, Proppsitae conditiones. Responsio Legatorum Caroli VII. Regis Franc, ad Orationem Pii II. PP. torn. 9. Spicil. Acher. pag. 326: Legatis et nuntits per eamde'm Sedem missis ssepenumero Oblationes et varies apertures facias sunt. * Chron. Angl. Th. Qlterbourne edit. Hearn. pag. 118 : Anno Christi 1337. orfo, est grandis discordia inter reges Francias et Anglias, ex eo quod rex Francias multas terras et oppida in Vasconia improbe usurpaverat. Qua de causa rex Anglias plures Oblationes humiles regi fecerat Francias, si saltern sic terras suas recuperare posset. . OBLATIONARIUS, Subdiaconus, interdum et Diacon us, ad cujus ministerium pertinebat Oblatas, panem scilicet et vinum, Pontifici Missam celebranti e Patriarchio/ deferre, et eas Archidiacono offerre. Ordo Romanus: Et suscipit (Pontifex) Oblatas de manu Presbyterorum et Diaconorum, quibus licitum est accedere ad altare: deinde Archidiaconus suscipit Oblatas duas de Oblationario, et dat Pontifici. Alibi: Ornato vero altari tune Archidiaconus sumit amulam Pontificis de Subdiacono Oblationario regionario, et refundit super colum et in calicem. Anastasius in Gregorio III. PP. pag. 74 : lisdem institutis disposuit, ut in casmeteriis circumquaque positis Romas in diebus Nataliliorum, eorum luminaria ad vigilias faciendas et Oblationes de Patriarchio per Oblationarium deportentur ad celebrandas Missas per eum quern prxviderit Pontifex pro tempore Sacerdotem. Hist. Translat. S. Sebastian! n. 27: Oblationario itaque vocato, cujus erat sortis ex Romana consuetudine aperire sepulchrum, etc. Anastas. Bibl. ad 8. Synod, art. 2. ubi Sotiiarcxoe TWV ^TtoSiaxovwv apud Graecos occurrit, haec subdit: Quern Romani Oblationarium vocant. Oblationarium Ecclesiae Romanae meminerunt Benno in Vita Hildebrandi, initio, Ditmarus lib. 4. pag. 43. Luitprandus lib.

OBL

DBL

6. cap. 7. Charts variae apud Baronium ann. 963. n. 3. Ughellum torn. 1. Ital. Sacraa pag. 121.125. torn. 3. pag. 712. etc. IIpp? Charta admort. baria claustri. pro capit. Anic. ann. 1417. in Reg. 170. * PATINDS, Patinorum confector, nosChartoph. reg. ch. 60 : Item pro quodam tris Patinier, cujns ars Patinerie dicihospicio cum grangia, curte, Patilibus; tur. Stat. ann. 1303. ex Tabul. Massil. : invicem contiguis. Alia ann. 1445. in Item etiam pro parte Patinorum suppliReg. 177. ch. 121 : Item acquisivit quod- cantium, quod d& quolibet pari patinodam casale cum suo Patili, sitis Anicii in rum recipere posaint decem solidos, etc. claustris. Quo ultimo loco pratulum, Lit. remiss, ann. 1416. in Reg. 169. vulgo Preau, intellige. Vide Pratellum. Chartoph. reg. ch. 126 : Pierre Boy vin * Patoueil vero Coenosam lacunam, Patinier achetd du bois convenable A .vulgo Bourbier, mare, sonat, in Lit. re- faire patins et galoches. Stat. pro iisdem miss, ann. 1473. ex Reg. 195. ch. 979 : artific. ann. 1452. in Reg. 181. ch. 157 : Icelle femme tumba le visaige adens en Nous avoir receu I'umble supplication des ung petit Patoueil, qui estoit en lajrue,... maistres du mestiers de Patinerie de noset la en I'eaue dudit Patoueil estouffa. tre ville de Tours. PATILITER, Divise, aut patenter, in * Aliud vero sonat vox Gallica PatiGlossis antiquis MS$. forte partiliter, nous, miserum nempe et calamitosum, prima signiflcatione. a Latino pati, in Vitis SS. MSS. ex Cod. 1 PATIMONIUM, Passio, Gall. Sottf- 28. S. Viet. Paris, fol. 61. r°. col. 1 : Lifrance. Disput. inter Cathol. et Pater, quels est Patinous, laiz, consumpmez par apud Marten, torn. 5. Anecd. col. 1720 : maigresce. Per amaritudinem et viam Patrimonio* 2. PATINUS, f. pro Patrinus. Vide rutn salvantur. Ubi Jeg. patimoniorum. 1 1. PATINA SALINAEIUM, Idem quod supra Patinagium. 1 PATIRE, f. Disciplinam seu flagellaPatella sails. Vide in hac voce. tionem pati. Libellus de Remed. peccat. | 2. PATINA, pro Patena, Vas ministeapud Marten, torn. 7. Ampl. Collect, riis sacris destinatum, in Provinciali Lyndwoodi lib. 3. tit. 23. Alia notione col. 48 : Si vult minus psallere et non vult Patire, prosternet se, canet frequenvide in Padena. | PATINA ANIMABUM. Synodus Valen-ter in oratorio, videlicet vicibus centum, tina ann. 1584. inter Cone. Hisp. torn. 4. et dicat Miserere. pag. 290 : Impensse sumentur ex eleemo* PATISSIS, idem quod Patinus 1. synariis Beatss Maries Virginis, et ani- Stat. sabbatl Carcass, ann. 1402. torn. 8. marum Patinis, ubi eleemosynss abunda- Ordinat. reg. Franc, pag. 560. art. 7 : verint. Id est, ex eleemosynis. qua? pro Sive sint sotulares, stivales, Patisses, vel defunctis scutella in ecclesiis colli- aliud quodcumqueobragium sive opus noguntur. vum, etc. * PATINAGIUM, PATINATICUM. Tes* PATISSIUM, Tutela, protectio. [* Quas tam. ann. 1342. torn. 3. Hist. Cassin. ex pacto seu conventione conceditur. pag. 563. cpl. 1 : Item relinquo presby- Vide supra Pascissi.] Litterae Henrici tero Benedicto de dicta villa Peule pro VI. Reg. Angl. ann. 1440. apud Rymer. Patinatico tarenos tres. Item relinquo torn. 10. pag. 807 : Existentes, dictss civipresbytero Johanni de Caira de dicta tas et villa in Patissio seu sufferentia dovilla Matruntulas pro Patinatico tarenos mini de Labreto, Rodrigo de Vilantres. Aliud ann. 1409. ibid. pag. 591. col. drando.... contra dictum sufferentiam,

PAT Patissium literas, promissiones et sigilla dictorum. 1 PATITUR vocantLibellum aegrotanti raebendario concessum ut choro non itersit; est etiam signum quo notatur praebendarius absens ex morbo, vel ex ficentia, quo fit ut reditibus consuetis non privetur. Regula consueta Toribii Archiepisc. Limse torn. 4. Goncil. Hispan. pag. 677 : Prasbendarius qui petierit vel acceperit Patitur, dum infirmus est, et sine licentia domo egressus fuerit ad •aliquam aliam partem civitatis et non ad ecclesiam, perdet in posnam Patitur totius temporis per quod non frequentavit ecclesiam. Cencil. Mexicanum ann. 1585. ibid. pag. 408 : De Patitur prssbendatis aegrotantibus concesso. Pag. 409 : Si quis capitularis personaliter in choro vel alibi existens sibi pro vespertino tempore vel sequenti die hoc signum Patitur apppni a punctatore petierit, illud non obtineat. Quod si obtinuerit, totidem dierum aut horarum quibus tale Patitur habuefit, emoluments mandato prsssidentis multetur. Si tamen'aliquis ecclesise actualiter prassens adverse aliquo accidenti vel induoitato morbo correptus fuerit, idgue punctator insinuaverit, ejusdem Patitur signo in quadranti valide notetuf. Quod esse ensigne dicitur, in Statutis Eccl. Leichefeld. torn. 3. Monastici Anglic, pag. 244. 1 PATITUS, ut Patinus vel Patina. StatutaVercell. lib. 3. fol. 101... v°. : Item licitum sit cuilibet... ducere vel duci facere... calderias, subtulares, cathenas, Patitos, mercarias, etc. 1 PATIUM, Pratum, paseuum, Gall. Palis. Charta ann. 1196. in min. Chartular. S. Victoria Massil. pag. 188 : Prior de Sexfurnis contendebat Dellembis esse publicum Patium et paseuum... De malofossato prsecipiunf quod esset Patium et gastum. Charta Curiae Arelat. ann. 1225: Ex injuncto igitur sibi officio... determinaverunt corsoria et Patia in modum infrascriptum. T PATIVU& pro Patinus. Vide in hac voce. ^ PATOR, Hiatus, apertura, a verbo patere. Apuleius lib. 1. Metamorph.: Et jugulo ejus vulnus dehiscit in profundum Pator&n. Et lib. 3. : Pamphile mea jam vecors animi, tectum scandulare conscendit, quod altrinsecus asdium Patore perflatili nudatum. Occurrit praeterea lib. 10. et 11. 1 PATRABDLUM, Factum. Acta S, Huberti mop. torn. 7. Maii pag. 275 : An hoc egregium ac divinum Christi Patrabulum frustra litterarum monimentis traditum est ? T 1. PATRARE, Generare. Anonymus in Hist. Falsest, apud Ludewig. torn. 3. Reliq. MSS. pag. 25 : Satisfaciant ventribus, imperent et sermocineht per universam regionem illam, ut omnino dent sese ad petulantiam et luxuriam, multosque filios Patrare congaudeant. Hinc emendandae Glossae Isidori : Patravit, patrem fecit. Leg. patrem egit; quod jam monuerat Graevius. Onomast. : Patro, TcaiSoTOHw. Vide Patratio et Lexicon Marti nii v. Patro. * Glossar. Proyinc. Lat. ex Cod. reg. 7657 : Fotre.Provinc. opus venereum consummare, Patrare. * 2. PATRARE, Pal am facere, pervulgare. Vita B. Joach. torn. 2. April, pag. 456. col. 2 : Post eum diem, cum omnia Palrata essent, Joachimus hujus rei inscius, nequaquam per urbem aliquo pergendum dabatur, etc. Patration, pro Charta, instrumentum, in Chartul. S.

S

PAT Mart. Pontisar. ad ann. 1332 : Portant ces lettres au terms dessus dit, si comme dit est, sans autre Patration moustrer. PATRASTER. Vitricus, Jo. de Janua. Gloss. Sax. ^Elfrici : Vitricus, vel Patraster, s t e o p - f e d e r , [Gall. Paratre. Vetus Gloss. MS. Sangerm. : Vitricus, Patraster, vultuosus, contristatus.] * Glossar. Prpvinc. Lat. ex Cod. reg. 7657 : Payrastre, Proy. patreus, Patreaster, vitricus. Occurrit in vet. inscript. apud Murator. torn. 3. Inscript. pag. 1510. 2. Vide Patreus. 1 PATRASTUS, Ead. notione, in Chron. Besuensi torn. 1. Spicil. Acher, pag. 576 : Quasdam mulier Sufisia nomine, pro remedio animss filii sui Vuidonis, quern ex Gisleberto suscepit, etc. Signum Sufisise. Sign. JEduini Patrasti ejus. PATRATIO, est rei veneris consummatio, in Gloss. Arabico-Lat. [Vide Patrare. 1 PATREUS, Vitricus, in Gloss. Lat. MS. Reg. cod. 1013. et Isidori. Vide Matrea. In Gloss. Arabico-Lat. habetur Patros, vitricus. [Scribendum monet Graevius Patrous, Ttarpwo;. Gloss. Lat. Gall. Sangerm. : Patreus, parrastre. Occurrit eadem vox Parastre apud Bellomaner. cap. 57. in Consuet. Montensi art. 6. 8. et Melodun. art. 149.] 1. PATRIA, Pagus, provincia, regio, nostris, Pays : vox Virgilio lib. 1. jEneid. vers. 539. nota : Quod genus hoc hominum ? quaeque hunc tarn bar[bara morem Permittit patria ? hospilio prohibemur arenas ?

S. Augustinus lib. 1. contra Epist. Parmeniani cap. 7 : Multss interjacent Patrias gentium. Arnobius Junior in Psalmuna 104 : In quibus linguisgentessunt Patriarum quadringentas sex non diversarum linguarurn, sed, ut dixi, diversarum Patriarum : verbi gratia, cum una lingua, Latino, sit, sub una lingua diverse •*unt Patriai, Bnitiorum, Lucanorum, Apulorum,... et his atque hujuscemodi Patriis similia si dicamus. Gregor. Turon. lib. 5. Hist. cap. 1 : Qui diversos reges interfecit, noxias gentes elisit, Patrias subjugavit. Epitaphium Johannis XIX. PP. apud Baron, ann. 1009. num.2, ex Vegio : Doclrinis comptus sacris, et dogmate claro, Per Patrias sancta semina fudit ovans.

S. Bernardus de Morib. Episcop. cap. 7 : Cum prassideant urbibus valde populosis, et totas, ut ita "dicam, Palrias proprias dioecesis ambitu circumcludantf etc. Willelmus Brito lib. 8. Philippid. : Mox omnem Patriam sua Rex in jura reducens, etc.

Utuntur Gesta Dagoberti Regis cap. 36. Liber 3. Capit. cap. 8. Synodus Vermeriensis ann. 752. cap. 14. Isidorus Pacensis in Chronico pag. 2. 13.19. 20. Aimoinus lib. 1. de Miracul. S. Benedict! cap. 33. lib. 2. Hist. cap. 1. Vita S. Pauli Episc. Leonensis § 3. Thwroczius in Chron. Hungar. cap. 3. Hariulfus lib. 1. cap. 11. Simeon Dunelmensis ann. 786. Guillelmus de Baldensel in Hodoepor. pag. 111. etc. * Vide supra in Comes 2. Observat autem Just. Fontan. in vita Philippi a Turre, Patrias nomen prsesertim orse Fori Julii adhaesisse, cujus populos M. A. Sabellicus inde Patrianos appellat. Hist. Venet. decad. 2. lib. 9. pag. 1327. torn. 2. edit. C. S. Curionis, ubi etiam legitur, nunc vulgo alii Forum Julii, ipsi incolas Patriam appellant. T PATRIA CONSUETUDINARIA, Gall.

PAT Pals Coustumier, ut apte reddit V. CI. Secousse, in Litteris Caroli V. Reg. Franc, ann. 1366. torn. 4. Ordinat. pag. 686 : Qua lite pendents, Nos ipsos exponentes coram Gentibus nostris, videlicet ad Sedem de Sancti-Petri-Monasterio, coram baillivo nostro ipsius loci, qui propinquior Judex regius est et erat dictorum exponentium, in Patria Consuetudinaria. PER PATRIAM SE DEFENDERE, In Fleta lib. 1. cap.31. | 2.3.et alibi non semel, opponitur defensioni per corpus suum. Est autem genus defensionis, qua accusatus seu reus judicio totius patriae se submittit: idquein factis publicis locum habebat. Sunt autem 4. casus qui imponunt homini necessitatem, quod per patriarn se defendat, ut est in cap. 34. | 25. regia nempe dignitas, -cum patriam habeat pro campipne, foemineus sexus, vitium mahemii, et setas 60. annorum et ultra. Adde cap. 35. | 4. et Bractonum lib. 2. cap. 35. § 15. lib. 3. Tr. 2. cap. 19. | 6. cap. 22. | 6. cap. 25. § 1. [«f Vide^ Phillips. Histor. Jur. Anglic, torn. 2. pag. 299.] PER JUDIGIUM ET BONAM PATRIAM

ab imposito crimine se purgare, in Regiam Majestatem lib. 4. cap. 5. 110. id est, Skenaeo, per assisam ex bonis hominibus patriae. Inquirere per bonam Patriam super facto alicujus, cap. 28. T PER PATRIA TESTIMONIUM contentio terminari dicitur in Charta ann. 1255. ex Tabular. Rothon. cum a pagensibus seu hominibus ejusd. pagi judicatur : Item si inter nos et dictum Oliverium aliqua contentio oriatur, kinc inde concessum est, quod per Fairies testimonium sine decasura feodi terminetur. * 2. PATRIA, Familia. Charta Phil, de Sabaud. ann. 1331. torn. 1. Cod. Ital. diplom. col. 639 : Quidam aemuli, volentes, plus sapere quam oportet, asserunt et affirmanf per Patriam inter nos et charissimos nepotes nostros... esse aliqualem discordiam. Lit. remiss, ann. 1395. in Reg. 149. Chartoph. reg. ch. 164: Respondit diet us Raymundus quod ea quas arrestaverat (bajulus), ipse desarestaoat, et quod de ejus arresto aliud compotum non tenebat,quam de pejori fundo femoralium sive bracarum totius Patrias faciebat. * PATRIALES, Patrias seu pagi alicujua incolas, indigenae. Joan. Blakman. de virtut. Henr. VI. reg. Angl. pag. 302 : Isti Patriales insimul conglobati, rabie quadam crudelissima pr&fatum regem misericordissimum potestate regia privaverunt. Vide supra Patria 1. et Patrienses. PATRIARCHS, in Ecclesia primitus . quinque fuere, tres per se et ex natura sua, Romanus, Alexandrinus, et Antiochenus : duo per accidens, Constantinopolitanus et Hierdsolymitanus. H33C nota. PATRIARCH^;, dicti etiam Primates. Ita Desiderius Episcopus Cadurcensis Epist. 12. Sulpitium Archiepiscopurn Patriarcham compellat, et primes Sedis Antistitem, Innocentius III. Papa in Epist. ad Trinovitanum Archiepisc. Primatem totius Bulgari33 et Blachiae, in Gestis ejusdem PP. pag. 60 : Fraternitatem suatn scire volentes, quod apud nos hsec duo nomina, Primas et Patriarcha, pene penitus idem sonant, cum Patriarchas et Primates teneant unam formam, licet eorum nomina sint diversa. Adde Gregorium VII. lib. 6. Epist. 35. In prsefatione Synodi Matisconensis II. ann. 585. Priscus Lugdunensis Episcopus Patriarcha nuncupatur ; in Canone

PAT vero ultimo Metropolitanus. [Cantuarienses Archiepiscopi Patriarchse dicuntur, in Hist. Translat. S. August, et aliorum, saec. 6. Bened. part. 2. pag. 749.] Petrus venerab. in Epitaphio Reinaldi Archiep. Lugdunens. qui obiit ann. 1129 : Vezeliacensis prius Abbas, post Patriarcha Lugduni, etc.

Epitaphium Henrici Archiepiscopi Bituricensis qui decessit ann. 1199 : Hie bonus Henricus, vir nobilis et Patriarcha Quondam Biluricus, tumuli jacet hujus in area.

Vide Epistolani 3. Aiiacleti I. PP. cap. 3. Epist. Nicolai I. PP. ad Bulgar. cap. 92. ejusdem Epist. ad Rodulphum Archiep. Bituricensem cap. 2. Concilium Matisconense II. "in Praefat. Vitam S. Bernardi Archiepiscopi Viennensis, frag. 2. pag. 565. Morinum lib. 1. Exercit. sacr. exercit. 7. 8. 27. Allatium de Concordia utriusque Eccles. lib. 1. cap. 25. Marcam de Primat. et alios. * PATRIARCHS titulus concessus episcopo Parisiensi, in Hist. Senens. Fr. Thqmasii apud Murator. torn. 20. Script. Ital. col. 24 : Archiepiscopus, sive potius Patriarbha Parisiensis (utroque siquidem modo appellabatur) Senas venit, sacrss theologies ac sacrorum canonum doctores sex a Parisiensi gymnasia missos, secum adducens ; statimque Francorum nationi praeses. declarator. SBS" Haud scio tamen an iste Patriarchse titulus aliquam prastulerit prasrogativam et jurisdictionem in ceteros Metropolitanos. Et quidem Agiulfus Bituric. Archiepiscopus, tametsi Patriarcha vocatur a Theodulfo, Archiepiscopis nihilominus Narbonensi et Burdegalensi postponitur in Capitulari Ludqvici Pii ann. 828. Illud idem colligere licet ex Episcopis quibus idem nomen concessum est, quod ob eximias quorumdam virtutes,. aut a privatis hotninibus factum credere par est. Sic Alcuinus Arnonem Episcopum Saltsburgensem Patriarcham compellat torn. 9. Spicileg. Acher. -pag. 116. Te ducente, Pater, Pastor, Patriarcha, Sacerdos.

Exstat vetus Inscriptio Ecclesise S. Agathae apud Fleetwood. in Inscript. antiq. Sylloge pag. 386. in qua 318. Niceni Patres titulo Patriarchal omnes donantur ; quod foedissimo errore factum notat Fleetwoodus : sed vereor ne inclementius dictum videatur, cum eumdem titulum Episcopis concessum constet, nisi monitum lectorem velit ea aetate inusitatum fuisse Patriarchse vocabulum ; quod probabilissimum est. PATRIARCHS, titulus etiam datus, Summo Pontiflci Romano, qui in Occidente unicus est, semperque fuit, Occidentis Patriarcha, inquit Morinus. Leo Romanus Patriarcha nominatur a Theodosio in Epistolis Concilio Calchedonensi prseflxis. Epistola 3. Ratherii Episcopi Veronensis inscribitur Summo primes, hoc est Romanes Sedis Pontifici, Domino Patriarchse reverendissimo Joanni. Rabanus de Gregorio IV. Papa : Tu caput Ecclesiie es, primus Patriarcha per Orbem.

[Gualdo in Vita S. Anscharii ubi de Clemente II. PP.: Auspiciis Patriarcha tuis ad regmina surgit.]

Vide Glossar. med. Graecit. col. 1134. Adde Baronium ann. 515. num. 4. ann. 520. num. 41. , PATRIARCHS titulus concessus Episc.

PAT de Firmitate, cum certis aliis, dictis fratri et sorori nostris, in Patriatu seu appanagio, tradite fuerint seu eciam assignate. Pariatus eadem notione occurrit in Litteris Johannis Reg. Franc, ann. 1361. ibid. torn. 3. pag. 544 : Nonobstantibus quod hujusmodi villa (de Virtuto) caslrum, castellania, prepositura et ressortum^dicti loci de Firmitate super AlPATRIARCHS nomenclatura Y)you[iivoii; bam, cum alhs terris predictis dicto filio seu Abbatibus tribuitur in Vita S. Nili nostro (genero scilicet Johanni Galeaz)... in Pariatu... tradite constant. Haud scio Junioris pag. 12. 20. * Charta Hugon. reg. Ital. ann. 928. an mendx>se, cum utraque vox eodem apud Murator. torn. 5. Antiq. Ital. med. signiflcatu usurpari potuerit. Vide Apaaevi col. 939: Idcirco noverit omnium fide- namentum in Apanare et Paragium. Hum sanctss Dei ecclesiss industria, 1 PATRICIAN!, Haeretici, qui ab aucUrsum venerabilem Patriarcham nostrum tore quodam Patricio ann. circ. 387. humiliter adiisse clementiam, quatenus humanam carnem a diabolo creatam pro Dei amore animseque nostrss reme- impie asserebant. Vide August, haer. 61. dium, monasterium ejus de Gazo sub Isidorum lib. 8. cap. 5. Philastrium nostrss tuicionis munburgum obtegere de- haer. 62. Baron, ad annum 203. Stockman, in Lexico Haeres. et supra Paierbuissemus. PATRIARCHIS, seu Patriarchates, 5. niani. t PATRICIATDS. Vide Patricius. prsecipuse Romas Basilicas apellataa, ut PATRIGINUS, auT6x8wv, aborigo, indilis adjuncta Palatia, Patriarchia: sc. Lateranensis, S. Petri in Vaticano, S. gina, in Gloss. Gr. Lat. Glossae alias pag. Pauli extra muros, S. Marias Majoris, et 386. Edit. H. Steph. habent Patricius. •T PATRICISSA. Vide post Patricius. SS. Stephani et Laurentii. Vide ConciJiab. Rom. ann. 1160. Hist. Pergam. PATRIGIUS, Dignitas a Constantino torn. 3. pag. 422. Attil. Serranum, Pan- M. instituta ut auctor est Zozimus lib. vinium, etc. 2. quae caeteras anteibat, etiam PrasfecPATRIARCHICON, Ecclesia Patriarch a- tos praetorio. Priscus in Hist. ^pag. 56. lis, apud Ansel mum Havel bergensem edit. Reg.: 'Ev TOT? Hatptxtot? o-uv Ixetve.) Episc. lib. 3. Dialogor. cap. 8. xaTaXsy6{i.evov o! SY] ra? apx*? avaSESTJxaff'i 1 PATRIARCHIUM , Palatium Patriar- uaara?. Procopius lib. 1. de Bello Vandal. chs. Anastasius in Vita Gregorii III. Tifx^ YI avwTaTw. Walafridus Strabo lib. PP.: Ut oblationes de Patriarchio per de Rebus Eccl. cap. 31: Patriciis, qui oblationarium deportarentur ad celebran- primi post Csesares in Imperils fuisse das Missas. Idem in Vita Zachariaa : Hie videntur. Patriciatus dignitatis formuin Lateranensi Patriarchio ante basili- lam descripsit Senator lib. 5. Epist. 2. cam beatse memorise Theodori Papse novo ex qua observare est [hanc dignitatem fecit triclinium. Synodus Leonis PP. III. uni tantum cedere fulgori, hoc est, Conadv. Felicem act. 2 : Ipsum suum ortho- sulatui, atque] sola morte solutam: doxum libellum super sacrosancta Dei Max ut datus fuerit hie honor in vitss mysteria in nostro Patriarchio ponens, tempus reliqtium homini fit cosevus, etc. juravit sic tenere et confiteri. Atque id forte causae est quod Patricia| PATRIARCHIUM , Dignitas Patriar-tus dignitas cum alia persaepe dignitate chas, apud Giiibertum in Hist. Palses- copulata legatur, cum haec perpetua tina. esset, altera vero temporaria. Sed id PATRIARCHS JUDSORUM, in Palses- obtinuisse apud Gothos tantum volunt tina dicti Principes ac Summi Pontifl- alii: cum in Synodo Chalcedonensi Act. ces Judssorum, qui successionis jure ad 1. initio, et in Cod. Theod. Expatricius hanc dignitatem perveniebant, ut Epi- legatur. Cum vero plures interdum phanius docet in haaresi Ebionit. cap. essent hac dignitate conspicui, qui ante 30. de quibus copiose egit Jacobus Goto- alios earn obtinuerat, Primus Patriciofredus ad 1.1. Cod. Th. de Judasis, etc. rum dicebatur, ut Aspar apud MarcelHorum nomen exstinctum ac dignita- linum Comitem. HpwTouaTptxtov etiam tem sublatam a Theodosio juniore ob- dixit Malcbus in Excerptis pag. 92, Vide servat idem Gotofredus ad leg. 29. eod. Glossar. med. Graecit. col. 1135. tit. quibus successere Primates, qui in PATRICIATUS dignitatem ut eminenSynedriis eligebantur. tissimam Regibus ac principibus extef PATRIARCHISSA. Bernardus Thesaur. ris, ab Augustis Byzantinis saspe delade Acquisitione T. S. cap. 143. apud tam legimus : sed maxime iis qui-ConsMurator. torn. 7. col. 779: Sciscitantibus, tantinopolim concedebant, vel sedibus qusenam esset hssc mulier tanti fastus, suis depulsi ad Imperatores confugieresponsum erat Patriarchissam esse. bant, ut Theodorico Gothorum Regi, et * PATRIARCHARI, Patriarchaa dignita-' Odoacro, a Zenone, apud Procop. lib. 1. tern obtinere. Hist, suscept. brachii S. de Bello Goth. cap. 1. lib. 2. cap. 6. et Stephan. in Breviar. Bisunt. xij. saec. Malchum in Excerptis pag. 94. Sigisubi de Joanne Hierosol.: Is enim ea mundo Regi Burgundionum, apud Avitempestate Patriarchabatur Jerosolymis, tum Viennensem Epist. 7. Vitigi Gothout sibi transmiiteret partem pretiosissimi rum Regi, et Arethae Saracenorum Printhesauri a se reperti, videlicet de corpore cipi, a Justiniano lib. 16. Histor. Misc. prothomartyris Stephani. pag. 457. 469. apud Theophanem pag. « PATRIARE, In patriam reverti. 203. Vide Procopium lib. 1. de Bello Vandal, cap. 9. Hunnorum Regi, et NiRuodlieb. fr. 3. vers. 222 : cetae Sarbari Persarum Ducis filio, et Reges inter se quando dixere valete, Curvatp Hunogundurorum Domino, ab Oscula dando sibi placet his patriando reverti. Heraclio, apud Nicephorum ConstantiAdde ibid. vers. 412. nop. pag. 36. 64. 72. 1. edit. Telericho f PATRIATUS, Pars haereditatis pa- Bulgariae Principi a Leone Philosopho, ternae, quae secundogenitis datur a pri- apud Landulphum Sagacem lib. 23. mogenito fratre. Litterae Caroli V. Reg. Hist. Miscellae pag. 720. Taronis PrinFranc, ann. 1366. torn. 4. Ordinat. pag. cipibus ab eodem Leone, apud Cons685 : Nortobstante quod dicta prepositura tantinum de Admin. Imp. cap. 43. BoloGradensi et Aquileiensi. Vide Baronium ann. 570. n. 10. ann. 630. n. 18. Allatium de Concordia utriusque Eccl. lib. 1. cap. 25. n. 7. Ughell. in Ital. sacra, et Marcam de Primat. n. 20. 21. [Domnus Radaldus Patriarcha istius sancte sedis Aquilensis ecclesie, in Notitia ann. 971. apud Murat. delle Antic. Estensi pag.

PAT gudae et Gylae Turcorum seu Hungarorum Ducibus, a Constantino Porphyrogenito, ,apud Zonaram pag. 155. et Scylitzem pag. 636. Adalgiso Desiderii Longobardorum Regis filio, a Constantino Copronymq, apud Eginhardum ann. 774. Bulgarise Principibus aliquot, a Basil io Bulgaroctono apud Zonararn pag. 181. Cegeni denique Patzinacorum Principi, a Constantino Monomacho, apud eumdem Zonaram pag. 205. Vide Pater Imperatoris, prseterea quse alii de hac dignitate congessere, ac prsesertim Jacobus Gotofredus ad leg. 1. Cod. Th. de Consulibus. Exstat haec forma constituendi Patricii, in Historia Pauli Forojuliani de Gestis Longob. asservata in Bibliotheca Vaticana : Patricii dig nit as taliter disponenda est, quatenus ilia non vili personse, nee alicui concedatur ignoto. Sit enim valde notus Imperatori, sit fidelis et prudens, non elatus. Protospatharius veniens ante Imperator em, osculetur suum humerum, et dicat: Maxime Imperatorum, adest quern vocasti. Tune stet ad sinistram Imperatoris illius Hyparchus, quern nos dicimus Prasfectum, et dicat ei Imperator, Cum Protospathario futurum Patricium adducito. Dum autem venerit Patrieius, in primis osculetur pedes Imperatoris, deinde genu, ad extremum osculetur ipsum : tune osculetur omnes Romanos circumstantes, et dicant omnes, Seneveniatis: Nobis nimium laboriosum esse videfur concessum nobis a Deo mintsterium solum procurare: quocirca te nobis ittdjutorem facimus, et hunc honorem tibi ^oncedimus, ut Ecclesiis Dei et pauperibus legem facias, et inde apud altissimum Judicem rationem reddas. Tune induat ,eum Imperator mantum, et ponat ei in dextiro indice annulum, et det ei bombacinum propria manu scriptum, ubi taliter contineatur scriptum: Esto Patrieius, misericors, et Justus. Tune ponat ei ift caput aureum circulum, et dimittat. [Eadem fere habet Cassiodorus var. lib. 3. Epist. 9. nisi quod praeter chlamydem, etiam calceqs addit. Haec praeterea ocu,-lis firmare licet ex figura Caroli M. in Patricii habitu quam exhibuit Chiffle•tius in Anastasi Childerici et ex eo Marbillonius in Supplem. Diplom. pag. 40.] Sane Protospatharius et Hyparchus in hac Patricii constituendi forma nominati, satis arguunt id potlssimum spectare Patricios qui ao Jmperatoribus Constant! nopolitanis constituebantur, maximeque, ni fallor, Patricios Italiae, vel Siciliae. Nam Patricios etiam peculiari nomenclatura appellabant, Siciliae et Longobardiae Praefectqs, Constantinopoli ab Augustis submissos : cum in Italiam potissimum soli fere Patricii mitti solerent. Malchus Rhetor pag. 93. ait Augustum Orestis filium orasse Zenonem Imper. ut Odoachrum Patriciatus dignitate ornaret, et Italicam dioecesim ei regendam committeret. Constantinus vero Porphyrogenit. de Administ. Imp. cap. 27. scribit translata Constantinopolim Imperii sede, missos inde Patricios duos, qui utramque provinciam regerent, quorum, inquit, alter Siciliae, Calabriae, Neapoli, et Amalphiae praeerat: alter vero Benevento, Capuse, Papiae, et reliquis urbibus quae Byzantinis Augustis parebant: quod intelligenduni, maxime post occupatas plerasque Italiae provincias a Gotnis, Longobardis, et Saracenis. Hinc Patricios Siciliae, id est, Praefectos, legimus in Codice Caroline Epist. 73. 88. Patricium Panormitanum, apud Gregorium M. lib. 10.

PAT Epist. 44. Patricios Italiae, locis indicatis in voce Catapanus; Patricium Africx, apud eumdem Gregorium eodem lib. Epist. 43. et Victorem Tunnensem. Ita etiam Damianum quemdam Patricium Seleucise, id est Praefectum, nqminat Codinus in Originib. edit. Meursii.pag. 75. ut Patricios Laziex Cedrenus pag. 443. et Anastasius in Collectaneis pag. 254. Patricium Alanorum, idem Anastasius pag. 255. Patricium Armeniarum, Theophanes pag. 286. De ejusmodi patriciis, ac praesertim Italiae, intelligendus Diurnus Romanus cap. 1. tit. 3. Neque alii fuere, Patricii Romanorum, quam Prsefecti Romanae urbis: quam quidem dignitatem, postquam sese a Graecanici Imperii jugq subduxere, Longobardis etiam devictis et superactis, Pipino primum, deinde Carolo Magno et Carolomanno Romani ipsi adscripsere, ut colligere est ex Anastasio in Vita Stephani IV. Papae : Itaque in exordia ordinationis suss, quo isdem sanctissimus Prsesul Pontificalus apicem assumpsit, direxit Francise partibus ad excellentissimos viros Pipinum, Carolum, et Carolomannum Reges Francorum, et Patricios Romanorum, etc. Exstant ejusdem Stephani et" Pauli Summorum Pontiflcum Epistolae in Codice Carolino 1. 4. 7. 8. 9. 41. 42. 45. 47. etc. inscriptfe Dominis excellentissimis Pippino, Carolo, et Carolomanno Regibus, et, nostris Romanorum Patriciis. Habentur complures alias in eodem Codice ab iisdem Pontificibus, Pippino Regi Francorum, et Patricio Romanorum scriptse, ut Adriani ad Carolum M. quarum pleraeque, post devictos et exactps Longobardos, exaratse, Carolo Regi Francorum et Longobardorum , atque Patricia Romanorum inscribuntur : [quem titulum ipse Carolus ante initum Longobardiae regnum minime usurpare consueverat.] Sed coronato a Leone III. Papa eodem Carolo, ablato Patricii nomine, Imperator et Augustus appellatus est, ut habent Annales Francor. ann. 801. Atque abstinuere deinceps hocce titulo gentis Francicae Augusti, ut qui Imperatoriae dignitatis longe eminentiori obscuraretur, eoque ipso Romae imperarent; tametsi in aliquot veteribus Tabulis sub eodem Carolo turn Imper. in adscriptis annis, Rex Longobardorum et Patrieius Romanorum adhuc indigitetur, apud MabilIqnium torn. 5. Vitar. SS. Ord. S. Benedicti pag. 88. 89. Quippe Patriciatus Romanorum intelligendus proprie de urbis Romae, vel etiam Italiae praefectura, quae a Patriciis, uti diximus, regi solebat, quae est etiam sententia Nicolai Alemanni in Dissert, de Lateranensibus Parietinis cap. 11. Non mirum igitur, si Carolus Imperator factus a Patricii titulo abstinuit, cum Patriciatus dignitas fuerit Imperatoriae subdita: non quod idem Carolus Imperatori Constantinopolitano, ea ultro accepta, sese ei obnoxium reddiderit, cum contra, Sumino Pontifice id enixius postulante, hanc arripuerit, ut et Romam et Italicas provincias, cum adversus Graecos, quibus Romana turn Ecclesia secesserat, turn etiam Longobardos,qui earn acrius infestabant, tutaretur, idque qbiret muneris quod ipsi Italiae Patricii seu Praefecti, qui ab Imperatore Constantinopolitano mittebantur. Patriciatum Caroli, a Patriciatu Beati Petri distinguit exerte Hadrianus PP. in Codice Carolino Epist. 85. ita ut Patriciatus Caroli fuerit urbis Romae et Romanorum praefectura, vel etiam do-

PAT

215

minium : Patriciatus vero B. Petri, id quod Ecclesise Romanae Patrimonium vulgq vocamus, ex Pipini et ejusd. Caroli liberalitatibus conflatum. Sic autem Summus Pontifex: Tamen fidelissimi vestri prasfali Missi viderunt ipsos Ra~ vennianos, quos vobis prsesentaverunt, qualiter nobis in superbia extiterunt: sed quassumus vestram Regalem Potentiam, nullam novitatem in holocaustum, quod Beato Petro, sanctae recordationis genitor vester obtulit, et vestra Excellentia amplius confirmavit, imponere satagat,*quia, ut fati estis, honor Patriciatus vestri a nobis irrefragabiliter conservatur, etiam et plus amplius honorifice honoralur: simili modo ipse Patriciatus Beati Petri, fautoris vestri, tarn a sanctss recordationis Domno Pippino, mag no Rege, genitore vestro, in scriptis in integro concessus, et a vobis amplius confirmatus, irrefragabili jure permaneat. [** Vide Savinii Histor. Jur. Rom. med. temp. torn. 1.1110.] Putant Junius et Meursius Patricios Romanorum dictos primitus Imperatores, quos postea Romanorum Reges appellavere, Imperatores nempe Principum consensu et electione ad supremum istud fastigium eductos, qui Regum primo, turn corona ac diademate donati, Imperatorum titulos sibi adrogabant: quod vel inde eliciunt, quod Carolo M. in Imperatorem coronato a Leone Papa 1. Patricii Romanorum in eo titulus cessarit. Improbat id Gretzerus lib. 3. Comment- in Codinum cap. 17. hac potissimum ratione, quod hac.dignitate donati fuerint Pipinus et Carolomannus, qui Imperatoriam nunquam adept! sint: quamquam non desunt, atque in iis Lalandius, qui nescio quo argumento aliam fuisse in Pipino et Carolomanno, aliam in Carolo 'M. Patricii dignitatem contendunt, quod sane aegre ii possent firmare. Hadrianus Valesius lib. 6. rerum Francicarum eosdem censet Patricios Romanorum, et Patricios urbis Romas, quos Senatores inferior setas appellavit, qui eadem qua olim Consules dignitate fungebantur. * Consule Tract. Gentilis de Patriciorum jure et dignitate , ubi lib. 2. de Patriciatu Caroli M. disserit. Verum, non alia indubie fuit Patricii Romas dignitas, a praefectura urbis et circumjacentium regionum, quam ultro Pipino, Ca,rolomanno, et Carolo' Magno concessereRomani, ut essent qui eos regerent et tutarentur : unde Patricii et Defensores Romanorum ii conjunctim valgo appellati. Annales Francor. Metenses ann. 773 : Ibi venit ad eum Missus D. Adriani Papas nomine Petrus, obnixe postulans, ut ad defendendam Ecclesiam Romanam festinaret, et ut populum Romanum de manibus superbi Regis Desiderii liberaret: adjungens, quod ipse legitimus tutor et defensor esset ipsius Ecclesise, quoniam illud prasdecessor suus sanctse memorise Stephanus Papa unctione sacra liniens, in Regem ac Patricium Romanorum ordinavit. In Capitulari 1. ann. 769. et Aquisgr. ann. 789. Carolus M. inscribitur Rex, regnique Francorum rector, et devotus S. Ecclesise defensor atque adjutor in omnibus Apostolicae Sedis. Hugo Flaviniac. in Chron. pag. 223 : Non debere Regem Imperatoris filium, qui non sine causa gladium portaret, qui Romanse reipublicse Patrieius, tutor, et defensor esse deberet, tantam pati Ecclesias Dei conculcationem, etc. Neque alia videtur esse sententia Nicolai Alemanni in Dissertat. de Latera-

216 nensibus Parietinis , quam tamen non omnino probat vir doctissimus Carol us Cointiusin Annalibus Ecclesiast. Francor. ann. 796. Quibus omnibus addendus Alcuinus Epist. 84. sub nomine Caroli M. ad Leonem PP. Spr Idem exerte docet Gregorius Mon. in Chron. Farfensi apud Murator. torn. 2. part. 2. col. 640. ubi scribit Italiam totam semper habuisse imperatorios procuratores, rectores, Patricias, exarchos, et duces qui imperatoria jura et reipublicas potentissime possidenfes defenderent, dominiumque Italicum obtinerent, usque ad tempera Pipini Regis Francorum, quern Stephanus Papa II. apud "Parisium coronavit et unxit cum duobus filiis suis circa annum Doniinicas Incarnatioriis DCGLIV. Exstat Statutum Leonis yill. PP. in concilio Romano anni 957. in Chronico Reicherspergensi, ex quo docemur Hadrianum PP. Carolo M. Patriciatus dignitatem, ac ordinalionem Apostolicas Sedis, et investituram Episcoportfm concessisse. Idne verum sit, non disquirp : id constat eamdem Patricii non omnino extinctam dignitatem cum Carolo M. Siquidem prostat Epistola Paschalis Papae apud Mabillonium torn. 6. Vitar. SS. Ordin. S. Benedict! pag. 567. quae sic clauditur : Data per manum Georgii Bibliothecarii S. Sedis Apost. nonis Decemb. imperante D. nostro piissimo Prin.cipe Augusta Ludovico a Deo coronato, mag no et pio Imperatore, anno quarto, et Patriciatus ejus tertio. Id praeterea colligitur ex iis, quae scribit Adrianus II. PP. in Epist. 34. ad Carol urn Calvum Regem : Te optamus omnis clerus et plebs, et nobilitas totfas orbis et urbis, nonsolum ducem et Regem, Patricium et Imperatorem, sed in praesenti Ecclesia defensorem, et in asterna cum omnibus Sanctis participem fore. Praeterea cum hanc ambierint postmodum. Germanici Imperatores,, et peculiaribus ipsius dignitatis insignibus interdum iidonati legantur, ut ex sequentibus facile erit colligere. Otto Imp. in Gharta ann. 963. in Chron. Laurishamensi pag. 69. et apud Meibomium ad Wittikindum pag. 123. inscribitur Rex Francorum et Longobardorum, ac Pairicius Romanorum. De Henrico III. sic Hermannus Contrac. et Bertholdus Constantiensis ann. 1061: Romas Nicolao PP. defuncto Romani coronam et alia munera Henrico Regi transmiserunt, eumque pro eligendo Summo Pontifice interpellaverunt. Qui ad se convocatis omnibus Italian Episcopis^ generalique conventu Basileas habito^ eidem imposita corona, Patricius Romanorum appellatus est. Concilium Osboriense ann. 1082. ubi Eegius Advocatus : Hoc negare non potes quod pater domini mei Regis piss memoriae Henncus (HI.) Imperator, factus est Patricius Romanorum, a quibus accepit in electione super ordinando Pontifice principatum. Ipse Henricus III. in Bullario Casinensi torn. 2. pag. 11 : Ego Henricus Dei gratia Romanorum Imperator et Patricius, dum adhuc regni et coronas de statu incertus hinc inde anxius volutabdr, etc. De Henrico -IV. Leo Ostiensis lib. 2. cap. 80 : Bambergensis Episcopus de gente Saxonum Papa Romanus eligitur, eique Clemens nomen imponilur ; ob hujusmodi res tarn prospere, tarn canonice gestas, eidem Henrico Patriciatus honorem Romani tribuunt : eumque prteter imperil coronam auream, torque uti decemunt. Albericus et Matth. Paris, ann. 1084 : Henricus Rex Patricius Romano-

PAT

PAT

rum constituitur, et a Clemenle Papa in Imperatorem benedicitur. De Henrico V. Willelm. Malmesbur. lib. 5. Hist. pag. 167 : Imperatori autem exeunti de camera, et suis regalibus exuto, (post ejus coronationem) occurrerunt Romani Patricii, cum aureo circulo, quern imposuerunt Imperatori in capite, et per eum dederunt sibi summum Patriciatum Romanes urbis, communi consensu, et volenti animo. De Lothario, Petrus Diacon. lib. 4. Chronici Casinensis cap. 120 : Ipse vero coronam Patriciatus accepturus in civitate remansit. Aliis tamen interdum quam Augustis Germanicis concessa legitur Patricii Romanorum dignitas. Hugo Flaviniacensis ann. 941 : Hoc anno Dominus Odo venerabilis multorum Monasteriorum restaurator, cum multum laborasset in componenda pace, inter Hugonem Regem Italiae et Albericum Patricium Romanorum, obiit Turonis. Helinandus in Chronico ann. 999 : In Italia Crescens Patriciatu Romanorum arrepto contra Ottonem Imperatorem rebellat. Idem ann. 1001 : Otto Imperator Romas Crescentem Patricium aggreditur. Victus Crescens, etc. ex fuga relractus capitur, vilique jumento averse impositus circumdudtur, etc. Romualdus Salernitanus Archiep. in Chron. MS. ann. 998. de Silvestro PP. : Hie autem mortuo Alberico, qui Patriciatus sibi nomen vindicdverat, a Crescentio Numentano, qui Patricius dicebatur, Papa ordinatus est. Vide Vincentium Belvac. lib. 24. cap. 108. Scribit Otto Frisingensis lib. 7. Chr. cap. 31. et 34. ex Epistola Lucii Papae ad Conradum Imper. Romanos tumultuantes, Senatoribus quos ante instituerant, Patricium adjecisse, atque ad hanc dignitaterfi Jordanem Petri Leonis ftlium eligentes, omnia ei tariquam Principi subiecisse, Praefecturae dignitate abolita : sed Eugenio III. Pontiflcatum excipiente, pacem cum Romanis compositam, ea cojiditione ut Patriciatus dignitatem exfestucarent, et Pr&fectum in pristinam dignitatem reciperent, Senatores vero ex ejus auctoritate tenerent ; quod actum ait sub annum 1145. Id ipsum ex Alberico habet Magnum Chronicon Belgicum, in quo restituendum ann. 1146. pro 1144. ex Ottone. Romualdus Salernitanus in Chronico MS. eodem an. : Non multo autem post populus Romanus contra voluntatem ejusdem Papas Jordanum ftlium Petri Leenis Patricium promovit, et Senatores de novo in urbe creavit. SSS" Inter Duces Amalphitanorum quorum catalogum exhibet Julius Caesar Gapacius in Hist. Neapolit. memorantur ad ann. 952. Sergius Imperialis Patricius et ad ann. 959. Manso Imperialis itiaem Patricius et Antipatus. Ibidem in quodam Instrumento legitur : Temporibus dom. Johannis gloriosi Duds et Imperialis Patricii, Antipati et Vestis. Vide Brencmanni DIssertat. de Republ. Amalphit. pag. 23. Patricii dignitas in Francia etiam obtinuit, eodem fere quo apud Byzantinps gradu, cum post Regem proxima fuerit. Lex Ripuar. tit. 50. § 1 : Si quis testes ad mallum ante Centenarium, vel Comitem seu ante Ducem, Patricium vel Regem necesse habuerit, ut donent testimonium, etc. Ubi Patricius Duci praeponitur, ut etiam apud Marculfum lib. 1. form. 8 : Idea tibi actionem Comitatus, Ducatus, Patriciatus in pago illo, quern antecessor tuus ille usque nunc visits est egisse, tibi

ad agendum regendumque commisimus, ita ut semper extra regimen nostrum ftdem inlibatam custodias, et otnnes populi ibidem commanentes, tarn Franci, Romani, Burgundiones, vel reliquss nationes sub tuo regimine ac gubernatione degant,etc. Ex quibus primum eruimus Patricias, perinde ac Duces et Comites, provincias rexisse, etpopulisjusdixisse, suosque habuisse districtus, quos Patriciatus terminos vqcat Fredegarius in Chron. cap. 90. Deinde quod Burgundiones tertio loco, ut Patriciatus, locentur, satis indicari Patricias, praesertim Burundiones spectasse ; cum in Burgunionum^ regno maxima ac suprema post regem exstiterit dignitas, alia tamen a dignitate Majoris-domus, licet summa parque fuerit utriusque potentia et auctoritas, dispari tamen nomine. Quanquam Patricios domui etiam regiae praefuisse videatur indicare Cyprianus in Vita S. Caesarii Arelatensis : Partherius Patricius, qui casteris servis praefectus, apud Dominum suum prascipuum gratias locum obtinebat, etc. Id porrp nominis ac dignitatis apud Burgundiones potius obtinuisse quam apud Francos, ex eo conjicere est, quod data primitus Sigismundo Burgundionum Regi ab Imperatore Constantinopolitano legatur ; in cujus aula cum praecipua fuerit, ita Reges Burgundici primam in sua esse statuerunt: nisi dicamus Patriciorum servatam in Burgundiae, atque adeo Provincial Regno dignitatem, eique attributam rerum administrationem, quod Gothorum in Italia Reges, qui huic parti Galliarum, inclinante Romanorum in Italia et in Galliis potestate, imperabant, hanc regendam .committerent viris illustribus qui Patrieii dignitatem p;btineban-t: quacerte donatus legitur Petnis Marcelli« nus Felix Liberius Prsefectus Praetorio Galliarum, qui Concilio Arausicano ann. 529. interfuit, sub Theodorico II. Gothorum in Italia Rege, a quo restaurata fuerat praefectura in GaJliis anno 511. quae dominantibus Wisigothis desierat, ut observat vir doctissimas ^gidius Lacarrius in Historia Galliarum sub Praefectis Praetorio. Sed^et ante haec tempora Romanos Augustos viros illustres dignitate Patricios in Gallias, qui eas regerent, misisse satis convincunt quae de Aetio, ^Egidio, et aliis Patriciis, habent Scriptores Francici. Utcumque se res habeat, constat Patricios Francicos promiscue Patricios Gallias, vel Galliarum, Burgundies, vel Massiliss sese inscripsisse, quod regni Burgundiae urbs praecipua esset, atque in ea degerent regni Burgundiae Reges, ut et Praefecti. Unde Fortunatus de Bodegisilo Duce lib. 7. Poem. 5 :

f

Massiliae Ductor felicia vota dedisti, Rectoremque suum laude perenne refert.

Exercitus etiam ductasse Patricios Francicos, testantur passim historici, ex quibus eorumqui hac in Galliis, seu potius in Burgundico regno functi sunt dignitate, sequentem seriem eruimus, omissis caeteroquin Galliarum Patriciis a Romanis Imperatoribus subinde submissis. Ac primus quidem occurrit. SEGUNDINUS Patricius, in Vita S. Joannis Abbat. Reomaensis lib. 2. cap. 1. qui idem forte est qui sub Theudeberto Rege magnae auctoritatis habebatur, ut tradit Gregorius Turon. lib. 3. Histor. cap. 33. PLACIDUS Patricius inscribitur in Epistolis Pelagii PP. ad Sapaudum

PAT Arelatensem Episcopum, cujus genitor fuisse dicitur, apud Baronium ann. 556. num. 21. ann. 559. n. 9. HECCA ex primoribus Palatii mortuo Clotariq missus a Sigeberto Rege, ut provinciam Massiliensem disponeret, in Vita S. Eucherii Lugdun. pag. 76. edit. Chifflet. AGRICOLA Patricius sub Guntranno Rege ann. 565. apud Gregor. Turpn. lib. 4. Hist. cap. 24. et Fredegarium in Histor. Epitom. cap. 55. quo amoto CELSUS Patriciatu donatur ab eodem Rege. Gregor. Turon. lib. 4. cap. 24. 30. Marius Aventic. ann. 4. Justini, Fredegarius cap. 55. 62. Habetur Epitaphium Silvise matris Celsi Patricii in torn. 1. Histor. Francor. pag. 516. AMATUS, Celsi in Patriciatu successor, a Guntranno in Longobardos missus, ab iis caesus interiit anno 575. Gregorius Turon. lib. 4. cap. 36. Hermannus Contract, ann. 575. Patricius Provincial dicitur Paulo Warnefrido lib. 3. cap. 3. huic successit ENNIUS cognom. Mummolus, de quo agunt Greg. Turon. lib. 4. Hist. cap. 36. 37. 39. 40. lib. 7. cap. 34. 36. etc. Fredegarius, Aimoin. Hermannus ann. 576. 579. 584. 585. Paulus Warnefrid. lib. 3. cap. 3. Vita S. Quintidii Episcopi Vasion. num. 7. ^SGILANES, qui et Mgila, Patricius anno 24. Guntranni, et ann. 7. Theuderici. Chron. Fredegar. cap. 2. 21. DINAMIUS Patricius Galliarum ann. 593. 596. apud Gregorium M. lib. 2. Ind. 11. Epist. 33. lib. 5. Epist. 6. quern Massiliensem vocat Fortunatus lib. 6. Poemat. 11. De eo etiam Poem. 12. ubi, ut hoc obiter moneam, sub finem, pro sedis aplaudo, Codex S. German! Parisiens. Longobardicis literis exaratus prsefert, Sede sapaudo. Ejusdem Dinamii, et Eucherise conjugis habetur Epitaphium in torn. 1. Hist. Franc, pag. 519. Exstat Vita S. Maximi Episcopi Regiensis, scripta ab eodem Dinamio Patricio, in Chrpnologia Lerinensi. ARIGIUS Patricius de Galliis, ann. 596. 604. eidem Gregorio lib. 5. Epist. 57. lib. 12. Epist. 12. ASCLEPIODOTUS Patricius in Galliis ann. 599. 604. eidem Gregorio lib. 7. Epist. 125. Ind. 2. lib. 12. Epist. 17. Eumdem esse putant viri docti qui As-i clipiadus dicitur in Decretione Childe berti Regis ann. 595. cap. 14. LEUDEGISILUS Patricius partibus Provincias ordinatur a Guntranno ann. 26. regni. Fredeg. cap. 5. Hermannus ann. 587. GUNDOBALDUS et WiNTRio, Patricii dicuntur Childeberti Regis Austrasiorum, qui defuncto Guntranno patruele regnum Burgundiae acceperat, in Gestis Regum Francor. cap. 36. postremus Quintrio Dux Campamensis appellatur a Fredegario in Chronico cap. 14. et 18. quo occiso, Brunechilde instigante, anno 3. Theodeberti COLENTJS, genere Francus anno 3. Theuderici Patricius ordinatur. Fredeg. cap.18. PARTHERIUS Patricius, circa tempora Childeberti Regis, apud Cyprianum in Vita S. Csesarii Arelat. LIBEEIUS Patricius, circa eadem tempora apud Messianum, in Vita ejusdem S. Caesarii. PEOTADIUS genere Romanus, defuncto "Wandalmaro Duce in Pago Ultrajurano et Scutingorum, Patricius ordinatur ann. 8. Theuderici, ut est apud Fredegar. cap. 24. adeo ut incertum sit, an VI

PAT

PAT

217

Wandalmarus revera Patricii dignita- Dux Normanniae in Charta ann. 1015. tem et titulum obtinuerit. Protadio arte apud Hemeraeum in Augusta ViromanBrunechildis interfecto, eadem procu- duprum : Qui nuncupor Richardus, felicissimi C omit is filius, dicorque gratia rante, VULFUS Patricius substituitur, ut est summss individuxque Trinitatis deificas apud Fredeg. cap. 27. 29. quo perinde Normannorum, licet indignus, Dux et Patricius. Hocce etiam Patricii titulo non occiso, RiCHOMEREs genere Romanus, in Pa- semel donatur a Dudone de Moribus triciatum ejus subrogatur ann. 11. Theu- Norman. : Hie Comes, Dux Patriciusque summits. Et infra : derici. Fredeg. cap. 29. PHILIPPUS Patricius, cujus mentio Patrici Richarde, Comes, Dux, Marchio, Princeps. est in Epistolis ad Desiderium Episc. Infra : Plaudebant omnes... qui illis PaCadurcensem Epist. 65. ALETHEUS Patricius ann. 30. Chlota- tricium et Ducem tantorum bonorum incrementis largitus est cluentem. Unde rii II. Fredeg. cap. 43. 44. WILLIBALDUS Patricius Burgundise flrmari posset eorum sententia, qui Pasub Dagoberto Rege, a Floacato Majore- res Francisz a Patriciis Francicis dedudomus interfectus circa ann. 651. Gesta cunt, nisi aliunde constaret vocis origo. Dagob. cap. 21. 36. Fredeg. cap. 90. Vita Vide Par Francias. Patricios suos habuere etiam Reges S. Eligii, etc. | AUDERDUS vir inlustris atque Patri-Anglo-Saxonum. Charta Ina3 Regis torn. cius subscribit Ghartam Chlodovaei II. 1. Monastic! Anglic, pag. 13 : Pro amReg. ann. 653. apud Felibian. inter Pro- pliori firmitatis testamento Principes et Senatores, Judices et Palricios subscribat. Hist. Sandionys. pag. 6. 1 AUDOBERGTHUS et Roccus Patricii bere fecimus. Charta Athelredi Regis ex Charta Theuderici Reg. ann. 678. ibidem pag. 51 : Quapropler ego Athelibid. pag. 8. redus Rex Merdorum rogatus a Patricio HECTOR vel HICTOR, in fascibus Pa- meo, et propinquo Coenfrido, etc, qui in triciatum Massilite rexisse, Childeberto subscriptione Comes indigitatur. Aliam 11. regnante, dicitur in Vita S. Leod- Oflfae Regis Merciorum subscripsit stagarii cap. 5. et in Vita S. Prsejecti n'. 10. tim post Episcopos, et ante Principes et 12. Exhinc Patricii Provinciae aliquot Duces, Brordanus Patricius, in Addialii occurrunt usque ad tempora Caroli tamentis ad Matth. Paris pag. 155. In M. in veteri Charta 'quam descripsere Concilio Calchutensi sub eodem Offa Sammarthani in Episc. Massiliensibus ann. 787. subscribit Goscha Patricius. n. 14. scilicet Unde colligitur prsecipuam fuisse in MEMPHIDIUS Patricius, cui uxor fuit hoc regno dignitatem. Apud Simeonem Dunelmensem ann. 780. mentio fit Adultrudis. Deinde ANTENER Patricius, qui non alius Beam Patricii Elfwadi, Regis. Anno 786. Sicgan Patricii ejusdem Elfwadi, a quo videtur ab eo qui ANTHERIUS Patricius Provinciarum Rex ipse interfectus est ann. 793. ut appellatur in vetustissima Charta,edita narrat idem scriptor, quo loco Sicgan a Columbo in Episc. Vivariensibus lib. Ducis titulo donatur. Idem denique ut 1. n. 35. in qua etiam Sulpitia ejus uxor et Hovedenus, meminit anno 796. Osbaldi Patricii, qui Ethelredo Regi ocnominatur. METRAKO Patricius in eadem Charta ciso in Regnum est suffectus, ut et Alcuihus ininscriptione Epistplae 29. Massiliensi. Denique ABBO Patricius. Atque hie videtur poPATRIGISSA, uxor Patricii : quaa Pastremus qui inter Patricios Provincise tricia, apud Gregorium M. in Epistolis. occurrat, cum haec dignitas exstincta Anonymus Barensis* in Chron. ann. postmodum fuerit sub altera Regum 1024 : Barcavit Bugiano in Cprbatia cum stirpe, Regibus ipsis alias sibi hunc ti- Barenses, et comprehendit ipsam Patritulum asserentibus, uti supra observa- cissa uxor Cosmizi, et adduxit illam in tum. Incertum porro an is Abbo sit ille Bari. [Vide Brencmanni Dissertat. de Abbo Patricius, qui sub Theoderico Fran- Republ. Amalphit. pag. 23.] ciae Rege vixit, et Monasterium NovaT PATRICII LOVANIENSES, quorum frelicense construxisse dicitur in ejus Tes- quens mentio'in Charta Wenceslai Dutamento, in quo etiam cis Brabantiae ann. 1373. apud Miraeum AGNARIGUS Patricius nominatur : Et torn. 2. pag. 1024. De eorum origine ita colonica in ipso pago (Viennensi)... quern scribit Justus Lipsius in Descript. Loincontra Ardulfo per judicio Agnarico vanii lib. 2. cap. 8 : Aiunt Bastinum Patricio evindicavimus. quemdam olim fuisse (tempus aliter non BONITUS, postea Arvernorum Episco- designant) corpore et animo validum, qui pus, electus a Theodorico I. Rege Prae- septem filias habuit, et eas totidem viris fectus MassilisR primse Provincial fuit, ut elocavit ; sed cum lege, quoniam ipse yiest in ejus Vita. Sed am Patricii dignita- rilis sexus liberos non haberet, has nobilitem gesserit, incertum. Vide torn. 1. tatis suse jus tenerent et diffunderent, Hist. Franc, pag. 862. et Diurnum Ro- atque ex iis nati tales censerentur. Sive manum cap. 6. tit. 7. res fuit, sive inventiuncula est, non taVerum quamquam exstincta in Fran- men absona a vero et more. Plura vide cia fuisse videatur dignitas post Pipi- in ilotis Miraei ad hunc locum. num et Carolum M. rursum tamen obti•* PATRICIUS IMPERIALIS. Praefectus nuisse videtur sub Regibus Burgundicis ab imperatpribus Constantinopolitanis qui posthsec in hisce Galliae provinciis regendae alicui provinciae, ita appellaregnavere, quod praesertim docet Sy- batur. Charta ann. 899. apud Murator. nodi Mantalensis ann. 879. legatio ad torn. 1. Antiq. Ital. med. eevi col. 181 : Bosonem Regem (Provinciae) designa- Declaro ego Waimarius princeps et impetum : Justus Patricius vestris majoribus rialis Patricius, quia concessum est mihi et minoribus apparentes, veritatem ore et a sanctissimis et piissimis imperatoribus opere proferentes, etc. Leone et Alexandra per berbum et firmisPatricii titulum Erchinoaldo Majori- simum prasceptum bulla aurea sigillatum, domus Franciae tribuunt Beda lib. 3. integram sortem Benebenlanse probinciee, Hist. cap. 19. et Chronicon Fontanel- sicut divisum est inter Sichenolfum et Radelchisum principem, ut licere me lense cap. 1. n. 5. 6.8. Patricium sese indigitat Richardus exinde facere omnia, quod voluero, sicut 28

218

PAT

qntecessores mei omnes principles fecerunt. * PATRICIUS, idem interdum apud nostros, qui Major domus. Chron. Asserii Menev. ex Cod. reg. 6236: Dimissis ordinate omnibus , navigavit (Furseus) Galliam: ibique a rege Francorum Lothario vel Patricia Erconpaldo honorifice susceptus, monaslerium construxit in loco Latiniaco nominate; ac non inulto post infirmitate correptus, diem clausit ultimum. Cujus corpus idem Erconpaldus Patricius accipiens, etc. * PATRICIALIS CIRCULUS, Aureus scililicet, quo Patricii eaput ornabatur. Benzo in Panegyr. Henr. IV. apud Menck. torn. 1. Script, rer. Germ. lib. 1. cap. 9: Cum viridissima chlamyde, cum nivea mitra, cui superimponit Patricia'lem cireulum. PATRIEtfSES, Indigenae : Galli Ceux du pa'is dicunt. Encomium Emmee Reginae : Terra quod esset optima inspecta, malv.it conversari vitam fertili patria, cum Patriensibus pace confecta, quam velut expulsus domum .redire. Occurrit apud Hariulfum lib, 3. cap. 8. 201 25. et in Vita S. Eusebise Abbatissse Hamaticensis num. 3. * PATRILOGUS. [Grece sermo patris latine. DIEP.J 1 PATRILOQUIUM, Corolla precatoria, Gall. Chapelet. Process us de canonizat. S. Francisci de Paula torn. 1. Aprilis pag. 121: Utebatur etiam ad orationes tarn verbales quam vocales actitandas tolum Patriloquiis, vulgo dictis corona Dominae nostrie. Menoti serm. fol. 42: Quero a vobis in bona equitate : vos domine que estis ita bene ornate, et habetis grossa Patriloquia de auro valentia L. ducatos, an hoc prosit vobis ? Vide Paternoster. * £ PATRIMES. [Puer assimilatus patri; patri similis; superstes defuncto patre. DIEF.") 1 PATRIMpNIALES FILII , Legitimi. Concil. Mexican, ann. 1585. inter Hispan. torn. 4. pag. «387: Statuimus filiis aumtaxat Patrimonialibus, descendentibus ab incolis, qui ex Hispania dictam provinciam transmearunt, etc. Ibidem pag. 388^: Volumus autem quod donee existant filii Patrimoniales, qui juxta prsefatam consuetudinem Palentinam possint eligi ad dicta beneficia, provisio dictorum beneficiorum fiat ad prsesentationem dictarum Catholicarum Majestatum, patronorutn et non alias. Pluries ibi. * PATRIMONIALIA REGIA, Tributa, vectigalia publica et flscalia, bona quae ad regium domanium pertinent. Charta ann. 1342. in Reg, 72. Chartoph. reg. ch. 341: Cum judex major... archivum regium, in quo. scripta Patrimonialia regia et alise. scripture dominum regem tangentes, sub quatuor clavium clausura, in turri firmata in castro regio civitatis Carcassonse tenentur, intrasset. etc. * PATRIMONIALIS TITULUS. Vide in Titulus 3. PATRIMONIUM varie sumiturapud JO. nam, ut de vulgari significatu taceam, cum tres essent Principisrapto^o-tat,seu facultates, Largitiones, Privatse, et Patrimoniales, Largitionum appellatione donatus est flscus seu thesaurus Principis, cui regendo praefectus erat Comes sacrarum largitionum; Rerum privatatdrum nomine, intelliguntur bona Principis quae privatis usibus erant dicata, quibus gubernandis prseerat Comes rerum privatarum. Denique per Patrimonium, sacrum intelligitur, proinde diversum a privato, cui prseerat Comes

PAT

PAT

sacri patrimonii, cujus curas incumbebat regias, ut ait Senator, epulas sollicita ordinatione disponere, ut et apothecas et enthecas aulicas, prseterea prasdiorum patrimoniaJium proventus excipere, etc. Quae patrimonia pluribus explicat Cujacius in Paratitl. lib. 1. Cod. tit. 32. 33. et 34. et ad lib 11. tit. 62. Atque ita domus regiae fundi appellantur a Procopio lib. 1. deBello Goth. cap. 4. et 6: Xwpt'a T/I? BaatXla)? olxtac, v^v 8Yi

PATRINUS, 'AvaSoxoc, Sponsor, qui levat aliquem de sacro fonte, velintromittit in Ecclesiam, apud Jo. de Janua. Nostris Parrain. Higinus PP. de Conseer, dist. 4: In Catechismo, et in Baptismo, et in Confirmatione unus Patrinus fieri potest, si necessitas cogit. Non est tamen consuetudo Romana, sed per sin~gulos singuli suscipiunt. [Charta Pipini Reg. ann. 752. apud Calmet torn. 1. Hist. Lothar. col. 273 : Sanctissimus vir Patrinus videlicet seu spiritualis pater noster Willibrordus, etc.] Chronicon Urspergense ann. 1124: Infantes suos in Sabbato sancto Paschse et Pentecostes cum candelis, et cappa, quse dicitur vestis candida, et Patrinis comitantibus ad baplismum deferant,... ne etiam filios suos, et filias suas ad baptismum teneant, sed sibi Patrinos quserant, Patrinis etiam fidem et amicitiam, tit carnalibus parentibus servant. Epistola 5. inter Francicas torn. 1. Historiae Francicae: Ipse ergo meus est Pater ex lavacro. [Jesse Episc. Arabian, libello de Ord. baptismi cap. 1: Signent ipsos infantes in fontibus eorum susceptores viri vel femtnse, id est, Patrini vel matrinse.]Dommzo lib. 2. de Vita Mathildis cap. 1:

PATRIMONIUM ECCLESIASTIGUM , seu Patrimonium S. Petri : ita appellabant Ecclesiae Romanae praedia, ditiones vel census in provinciis. Anastasius in S. Cpnone PP. pag. 59: Hujus temporibus pietas Imperialis relevavit per sacram jussionem suam ducenta annonse capita, quse Patrimonii custodes et Lucanias annue persolvebant. Infra : Rector Patrimonii Sicilise. In S. Zacharia pag. 8 : In Patrimonio Tusciss. Ecclesiarum Patrimoniumf id Hadriano pag. 119. piurnus Romanus cap. 6. tit. 3. 4. : Patrimonium juris S. Romanes Ecclesiae. Theophanes in Leone Isauro, et ex eo Cedrenus : Ta Si Xeyofxeva TtaTptfitivta TWV ev Peo[i.ir} vawv TWV aytwv xa\ xopu^aetov 'ATcoffToXwv'. Vide Nicolaurn Alemannum in Dissertat. de Lateranensibus parietinis cap. ult. et Paulum Sarpi in libello De materia Seneficiar. nuper edito pag. 40. et infra in voce Rector. 1 PATRIMONIUM CRUCIFIXI, Bona ecclesiastica vocat S. Bernardus lib. 4. de tDonsiderat. : Qui non de dote viduse, et Patrimonio Cruciftxi se vel suos ditare festinent ; quae et Patrimonia pauper um dicuntur in Capitul. lib. 1. cap. 77. PATRIMONIUM. Tabularium S. Mauricii Andegav. de donatione Plessiaci au G-rammoire eidem Ecclesiae faeta a FulconeComite Andegav. anno 1109: Statuit(Fu\CQ)EcclesiamS.MauriciiAndegavensis Episcopi sedem, ut quse sua mater, suseque terrse cdput est, non Patrimoniis, non mifneribus transitoriis, sed rebus in posterum mansuris pro sua suorumque antecessorum suorumque successorum salute ampliare. Quidquid enim habebat in Plaissiaco Grammatici, cum omnibus appendiciis suis, nee non et apudRuigniacum cum suis.... ei benigne ac libere de* dit donumque cum baculo in manu domini Marbodi \Redonensis Episcopi, qui tune tempons Rainaldo secundo Andegavensi Episcopo Romse mprante Episcopi negotia administrabat, posuit, etc. Ubi patrimonium pro re mobili usurpatur. t PATRIMONIUM, Quod a patre in dotem filiae concessum est. Charta ann. 1095. ex Tabul. Major. Monast. : Hildebertus.... civis Nannetensis habuit ibidem duos molendinos in exteriis marinis, quorum unum dedit Frioldo.... cum filia sua nomine Delicata quam ille in uxorern accipiebat.... Concessit igitur B. Martina..... idem Frioldus.... molendinum ssepedictum, concedente Delicata uxore sua, ex cujus Patrimonio ipse erat molendinua. t PATRINA, pro Matrina, Gall. Maraine. Ricobaldus in Histor. Pontif. Roman. apud Murator. torn. 9. col. 149. ubi de Hygino PP. : Hie constituit ut patrinus vel Patrina suscipiat levatum a fonte baptismatis. * PATRINARIUS, Paillier, in Glossar. Lat. Gall, ex Cod. reg. 7692. 1 PATRINATUS, Offlcium patrini. Statuta Danielis Episc. Nannet. apud Marten. torn. 4. Anecd. col. 954 : Prohibemus ne baptizandis parvulis, plures personse quam tres ad Patrinatum seu compatrinatum hujusrnodi admit tantur.

Qui Pater in lavacro Regis fuerat sacrosancto.

Leges Henrici I. Reg. Angl. cap. 79: Qui alicujus filiotym, vel Patrinum occiderit, erga eum et parentes mortui conjunctim reus sit, et crescat emendatio secundum weram, sicut mdnbota secundum dominum. Adde Concilium Calchutense ann. 786. cap. 2. Walafridus Strabon. lib. de Reb. Eccl. cap. 26. Honorium Augustod. lib. 3. cap. 115. Fulbertum Carnot. Epist. 33. Leges Alfonsi IX. Regis Hispaniae part. 1. tit. 4. lege 7. etc. Vide Tenere. In aliquot Conciliis et Synodis plures statuuntur adhiberi Patrini, in levatione scilicet maris, duo mares et una femina, in feminss vero levatione unus mas et duse feminse, in Eboracensi ann. 1195. cap. 4. Sarisberiensi ann. 1217. cap. 19. Wigorniensi ann. 1240. cap. 5. Coloniensi ann. 1280. cap. 4. Synodo Santoniensi ann. 1280. cap. 6. Exoniensi ann. 1287. cap. 2. etc. Adde Statuta Odonis Episcopi Parisiensis cap. 3. f 5. SS^ Varia fuit hac in re Ecclesiae disciplina. Unum patrinum praecipiunt Statuta Eccles. Biterr. ann. 1368. apud Marten, torn. 4. Anecd. col. 644 : Item, prsecipimus plures ad suscipiendum infantem de sacro fonte non accedent. Sit autem unus Patrinus tantum in baptismo, sive vir, sive mulier, et alius si voluerit in catechismo. Idem deflniunt Statuta Eccles. Cadurc. etc. ibid. col. 685. ut et Eccl. Nemaus. col. 1026. Sistaric. col. 1080. et Trecor. ann. 1457. col. 1161. Duos susceptores adhiberi posse permittunt Statuta Eccl. JMuensis ann. 1468. ibid. col. 505: Inhibetur quod ad levandum puerum de sacro fonte, ne ultra recipiantur. Idem legitur in Statutis Eccles. Catalaun. ann. 1393. ibid. col. 669. Tres vero admittunt Statuta Eccl. Trecor. cap. 8.E ibid. col. 1098 : Item, ad levandum infantem de sacro fonte duse personse vel tres tantummpdo admittantur. SSif Ab officio patrini excluduntur Regulares, excommunicati, poenitentes publici, et nondum conflrmati. Concil. Paris. VI. cap. 34 : lllos tamen specialiter ab his offtciis removendos judicamus ne alias de sacrosancto fonte baptismatis suscipiant, nee etiam adpercipiendum S. Spirilus donum aliorum patroni existant, qui et communions canonica privati et

PAT

PAT

219

poznitentise publicss sunt subacti. Sta- gis Navarrse, apud Yepez in Chron. Or- rursum in Ch. Hug. de Montef. ann. tuta Eccles. Cadurc. etc. apud Marten, dinis S. Benedict! torn. 5. pag. 468. etc. 1197. ibid. fol. 5. et fol. 67. ex Ch. ann. torn. 4. Anecd. col. 685: Prohibemus PATRIOTICUS, non semel apud Sena- 1155. Alia ann. 1253. in Chartul. Fiscan. etiam districte ne in Patrinum Regularis torem lib. 11. et 12. in Concilio Aurelian. fol. 29. v°. : Radidfus filius meus nullum aliquis admittatur, nee aliquis alius qui can. 7. et apud Gregor. Turon. in Vita jus habet in Patrocinatu ecclesiae. de Heuin sententia est positus vel ligatus excom- S. Maurilii Episc. MS. cap. 9. [Pro Pa- ditot; sed illud ad abbatem et conventum municationis vel interdicti, vel qui non trius, apud Marten, torn. 9. Ampliss. Fiscan. noscitur pertinere. Vide in Paest confirmatus. [** C. 103. D. iy. de Collect, col. 921: Ubi ventum fuerit ad trocinium 1. 1. PATROCINIUM , Tutela Patroni, vestitum peregrinis, ut dixi, potiusquam cons.] cui se committebant liberti, seu servi PATRINI, in Confirmatione pueri. Con- Patrioticis amiciuntur ornatibus.] cilium Sarisberiense ann. 1217. cap. 74 : PATRIPASSIANI, Sabelliani Haaretici, libertate donati. Primum Testamentum In hoc Sacramento contrahitur proximitas qui Patrem Passum esse asserebant, Widradi Abbatis : Similiter et illas cesspiritualis, sicut in Baptismo, inter illos apud S. Augustinum hser. 41. Philas- sioneSf quas ad libertos nostros Gisleberto qui suscipiunt pueros, et illos quorum trium, etc. Unde eos etiam, inquit Fer- et Grimberto Clericis ad eorum ingenuisunt pueri, et inter pueros susceptos. randus Diac. in Epist. ad Severum, Pa- tates confirmandas Daolonecas inBornato 55P" Quid vero requiratur ut in Con- tripassianos appellari vetustas ostendit. et in Ceresio fecimus, quando ipsos pro firmatione patrinus quis esse possit, do- Vetus auctor Consultationum, sive al- animss nostras remedio ingenuos dimisicent Articuii Paris, ann. 1586. a Marten, tercationum inter Zachseum Christia- mus, ut dum advivunt, hoc teneant, et editi torn. '4. Anecd. col. 1202: Nulli num, et Apollonium Philosophum lib. post eorum discessum, cum omne superpoprasterea Patrini vel susceptores, ad sus- 2. cap. 11: Patripas&ianus esse quidem sito ad jam dictam casam S. Projecti, ceptionem adhibeantur, nisi sacro chris- astruit Patrem, sed ipsum max esse sibi ubi eorum Patrocinia et defensionem conmate inuncti, confirmative sint, ac nisi Filiumf atque eumdem ab inila substan- stituimus, revertere faciant. Capitula ad ejusdem sexus, cum mulieres a viris sus- tia, in nativitatem passionemque descen- Legem Bajwar. tit. 1. cap. 7: Qui vero cipi e re non esse, nisi urgente necessi- der e, sanctum perinde Spiritum etiam in per chartam ingenuitatis dimissi sunt tate, compertum sit: ac ne parentes aut persona eundern esse, non tertium. Adde liberif ubi nullum Patrocinium, et defenconjuges, fratresve sint, aut eorumdem S. Cyprianum in Epist. ad Jubaianum sionem non elegerint, similiter Regi comqui confirmantur in baptismo susceptores de baptizandis Haereticis, Marium Mer- ponantur cum 40. sol. Concilium Toletafuerint. catorem in Anathematismo Nestoriano num IV. can. 68 : Episcopus qui mancipium juris Ecclesiae, non retento Eccle* Patrini offlcium praestare non debet | 20. Agunt de iis prasterea Rufflnus pater aut mater confirmandi, ex Stat. Aquileiensis de Symbolo et in Apologia siastico Patrocinio, manumitti desiderat, synod. Guill. Duprat episc. Olaromont. Ensebii Pamphyli pro Origene, Faustus duo meriti ejusdem et peculii coram Conann. 1537: Confirmati alias procurent Regiensis de Ratione fidei, Marius Vic- cilio cuipraeminet per commutationem.... Jiabere Patrinos, quam Patrem aut torinus lib. 1. Adversus Arium, Ruper- offerat. Adde can. 69. 70. 71. 72. 73. 74. matrem. tus lib. 11. de Divin. offlc. cap. 11. Isi- Concil. Tolet. IX. can. 14. 16. Emeri** PATRINI eorum, qui in monachos dorus lib. 8. cap. 5. Papias in Noechiani tense can. 20. Leges Wisigoth. lib. 8. attondebantur. Vide Glossar. med. Grae- heretici, etc. Deipassiani dicuntur Mar- tit. 1. § 3. 4. Additam. 2. ad Legem Burcellino Comiti in Anastasio. cit. voce 'AvaSoyoc, col. 67. gund. § 2. Capitulare 3. ann. 813. cap. | PATRIXARE, pro Patrissare, Patrem11.13. etc. ** PATRIOT, in baptismate campanarum. Vide Haltaus. Glossar. German, imitari. Charta ann. 1095. in Tabular. PATROCINIA SANCTORUM , Reliquiae B. M. de Bono-Nuntip Aurelian.: Adela Sanctorum quorum patrocinia invocanvoce Grospathen col, 756. * PATRIOT appellati, qui duello pri- Comitissa.... Stephani Comitis uxor bene tur, vel reliquiae Patronorum, seu Sancvato testes aderant. Vide supra in Ditel- Patrixans erga nos beneficia multa con- torum tutelarium. Aimoinus deMiracul. lum. tulit. S. Benedict! cap. 15. [36]: Erant autem * PATRINUS, idem qui Confessarius et j PATRIZARE, Eadem n9tione. S. Ber- quse ferebantur cum Patrocinio S. BenePater spiritualis. Ritus publ. poenit. im- nardus in Vita S. Malachiae : Patrizans dicti pretiosissimsB reliquiae beatissimopon. Homicid. in eccl. Senensi an. circ. in sectando justitiam et amorem viri. rum Confessorum Eucherii et Verani. 1220. apud Murator. torn. 5. Antiq. Ital. Vita S. Drausii torn. 1. Martii pag. 406: Odo Abbas lib. de Miracul. S. Mauri med. aevi col. 767 : Feria quarta in capite Procurent in exequendis antecessorum cap. 6. [17.] : Beati quoque Petri ApoQuadragesimaSf pomitentes qui pro homi- fideliter factis Patrizare et per omnia stoli Patrocinia sunt reperta, etc. Vita S. cidio sponte commisso carcerem subire te- commorigerari. Bovo in Relat. invent. Judoci cap. 13 : Pretiosa plurimorum nentur, debent prius a Patrinis-suis pos- Reliquiar. S. Bertini sasc. 3. Bened. Sanctorum Patrocinia^ secum inde revernitentiam recipere de omnibus all is pec- part. 1. pag. 161: Tripertito paterno im- surus tollere cupiebat. Adde cap. 14. Leo catis. Et postea cum ipsis Patrinis venire perio, dum singuli per singula regna Pa- Qst. lib. 3. cap. 23: Cum diversis Ecclead episcopalem ecclesiam ante archipres- trizare, seque secundum paternam magni- siastici ministerii apparatibus, ac Sancbyterum vel pcenitentiarium canonicum. ficentiam protelare cupiunt Lotharius, torum Patrociniis plurimis. Aribo EpisEt tune ipse quseret ab eo, si de aliis pec- ! Ludovicus et Carolus. Patrissare dixit copus Frising. in Vita. S. Corbiniani cap. 20 : Basilicam asdificavit, et Valencatis, quascommisit, feceritconfessionem... Terentius Adelph. Act. 4. sc. 2. Postea loco carceri ordinato, ipse po&ni^ PATROCIDA, Patriorum interfector. tini atque B. Zenonis in ea Patrocinia tentiarius canonicus vel Patrinus ejus Processus Ludovici Imper. in Johannem collocavit. Juramentum Hincmari Arvadit cum eo ad careerem, etc. XXII. PP. in Ch. Sicili33 apud Marten, chiepisc. Remensis in Concilio Pontigo| PATRINUS, pro Patronus, in Testam.torn. 3. Anecdot. col. 100: Captus est nensi: Sic me Deus adjuvet et ista sancta Bertichramni Episc. Cenoman. torn. 3. igitur persecutor iste, nequissimus, prsedo Patrocinia. Vide Capitulare 2. ann. 802. Analect. pag. 127: Ut basilica quaz in in domesticos, plebis interemtor, occisor sub flnem. Sebastianus Salmaticensis Episc. in Histor. Hispan. : Gratuita honore beatissimi ac Peculiarls Patrini filiorum, in patrios Patrocida: nostri Martini sancti Episcopi, etc. * PATROGINARI, Prasesse, regere. Christi dementia collata sibi Sanctorum PATRIOTA, Jndigena. Metellus in Qui- Charta ann. 1062. in Chartul. Vindoc. pignorum Patrocinia, etc. Infra: Quarum rinalibus : ch. 168: Abbate Oderico congregationi ergo prsesentia reliquiarum se credit Pamonasterii Vindocinensis eo tempore Pa- trocinari. [Vita S. Walpurgis cap. 8. saec. Patriae consiliura rite luendae trocinante. A Latino Pratrocinari, Cau- 3. Bened. part. 2. pag. 293 : Accepto praeTribuerunt peregrin! Patriotis pavefactis. sam agere, nostri Patrociner dixerunt, terea idem Episcopus super hoc negotio Vita S. Deicoli Abb. Lutrens. num. 7 : pro Plaider, defendre une cause. Lit. re- Regis et regalium virorum consilio, VirB. Cplumbanutn egregium Scottigenarum miss, ann. 1370. in Reg. 100. Chartoph. ginis Patrocinia sancta daturum esse omnium patriotam. [Acta S. Ottonis torn. reg. Ch. 900 : Comme Guillaume Ferrecoq promisit. Patrocinia S. Remigii, in Charta 1. Julii pag. 376: Non absque summa reparast a la court espirituelle de I'eves- Lotharii Reg. apud Baluz". in notis ad Patriotarum admiration e convaluit.] que de Meaulz et y Patrocinast et feist Capitul.] Adde Alcuinum Epist. 65. 192. Thierricus Valliscolor in Urbano IV. fait de procureur, etc. Occurrit rursus Concilium Liptinense sub. Carolomanno PP.: in Stat. ann. 1367. torn. 7. Ordinal, reg. ann. 743. can. 2. Capitul. 1. ann. 769. Franc, pag. 705. art. 1. cap. 1. lib. 7. Capitul. cap. 123. Adamum Hancque sibi recipit, Patriotas convocat, ac de * PATROCINATDS, Jus patronatus ec- Bremensem cap. 19. Albertum StadenUrbevetanorum posse redemit eos. clesias, Gall. Patronage. Vide in Patronus sem ann. 961. torn. 2. Canisii pag. 470. Occurrit prasterea apud Silvestrum Gi- 2. Chartul. S. Ymer. fol. 2. v°.: Noverint 471. in Hist. Translat. S. Pusinnse Virg. raldum in descriptione Cambriae cap. nos.... abbati et monachis Becci donasse num. 4. Andr. Monach. lib. 1. Vitae S. 7. Thwroczium in Chron. Hungar. 1. ecclesiam S. Ymerii cum Patrocinatu, Ottonis Episc. Bamberg. cap. 39. 41. part. cap. 23. in Actis S. Foranni Abb. 1 cum pertinentiis in usum monachorum Cod. Officii domor. S. Benedict! apud num. 11. in veteri Charta Sancii M. Re- integre et quiete possidendam. Occurrit Mabillon. torn. 4. Analect. etc.

220

PAT

* PATROCINIUM, Festum patroni ali- tionis, "debetur. Gharta ann. 1228. apud 1206. ex min. Chartul. S. Victoris Mascujus ecclesise. Necrol. B. M. ad Scotos Murator. torn. 1. Antiq. Ital. med. aevi sil. pag. 151: Rembaudus de Bellojoco Vienn. apud Fez. torn. 1. Script. Austr. col. 335 : Cum omni jure, dominio, ho- relinquo ecclesiam B. M. de Clocario libecol. 702 : vj. Id. Septembris... Est hac die nore et signoria,.... albergariis, fumanti- ram et quietam a talliis et quistis et ab Patrocinium ecclesise hujus. bus, Patronantiis, et cum omnibus aliis omnibus aliis exactionibus.... Volo quod pertinentibus. heredes mei defendant earn et tueantur et PATROCINIUM. Sanctus Eulogius lib. ad nos 2. Memorial. SS. cap. 7: Quorum corT 1. PATRONARE, Jus patronatus exer- fidele Patronium studeant impertire., pora loco quo deciderant derelicta, sum- cere. Histor. MS. Monast. Gemmetic. * PATRONOMICUM. [Nomen a patrimo militum observantur studio, ne Chris- pag. 175: Quod si aliqua quaestio super bus inductum. DIEF.] tiani ad emolumentum patrdcinationis his oritur, abbas Gemmeticensis Patrona1. PATRONUS. Gloss. Saxon. ^Elfrici, furtim ea surriperent et reconderent, i. bit ubique. ubi de partibus domus : Patronus, sta* 2. PATRONARE, Ad patronum seu p u l . Quae vox Saxonica, basim sonat, utiis tanquam reliquiis uterentur: vel sane ut per ea Sanctorum sibi deme- archetypum exigere. Gharta Edw. pri- ut observat Somnerus. Aliud Gloss. rentur patrocinia. Dinamius Patricius mog. reg. Angl. ann. 1356. ex Cod. reg. Saxonicum MS. laudatum ab eodem in Vita S. Maximi Episcopi Regiensis : 8387. 4. fol. 28. r°: Mensuras et pondera... Somnero : S t a p u l , Batis, ubi basis, Corpus beatissimi Antistitis.... est huma- de merca seu patrono regio et nostroin restituit. tum in Ecclesia B. Petri guam ipse con- dicta villa (Liburniae) instituto consignen2. PATRONUS, [Qui alicujus ecclesiae diderat, quae postea ipsius nomine appel- tur et etiam Patronentur. Appatronner, exstruendae, aut alterius cujuscumque lata est, ob crebra ejus Patrocinia, i. mi- eadem notione, in Gharta ann. 1348. ex fundationis ecclesiasticae auctor est. Reg. 103. Chartoph. reg. ch. 316: Item Advocatus interdum nuncupatus, ut viPATROCINIUM, Jus Patronatus Eccle- I'esmolument de tailler et Appatronner dere est in hac yoce, pag. 111. col. 1.] sise. Exstat in Tabulafio Ecclesiae Gra- les boisseaus et les mesures en la ville de Joan, de Garlandia in Synonymis : tianopolitanse. fol. 13. Charta fundatio- Beaufort. Vide infra Patrunnus. Patronum faciunt dos, sedificalio, fnndus. * PATRONARIUS, idem qui Patronus 2. nis Ecclesiae S. Stephani in territorio Viennensi a Lempteo et Agilpide ejus Stat. Pistor. ann. 1107. apud Murator. Leges Alfonsinae seu Partidas, parte 1. uxore sub Bernardo Viennensi, et Agp- torn. 4. Antiq. Ital. med. aeyi col. 542: tit. 15. lege 1: Padronadgo es derecho o bardo Lugdunensi Archiepiscopis, in Si aliquis rector ipsius ecclesise alienave- poder que gana en la Eglesia par los biequa haec habentur : Teque haeredem no- rit et pignori obligaverit, vel alio modo nes que hi face el que es padron de elld, et bis in rebus perpetualiter pro Dei amore alicui personas in conquestum dederit, este derecho gana, home par tres cosas: La et sanctorum Apostolorum, et remedio sine licentia sui patroni, si habuerit, vel una, por el suelo que da en que se fag a, animarum nostrarum instituimus, hono- de aliquo de Patronariis, infra quadra- la Eglesia ; la segunda, por facerla ; la rem quidem tantummodo loco Patrocinii ginta dies proximos, ex quo scierint, res- tercera, por el heredamiento quel da a que llaman dote, onde vivan los clerigos nostris hseredibus reservantes. Ex quibus cindant et rescindere faciant. PATRONATIGUM, Obsequium quod pa- que la sirvieren et de que puedan comcolligitur jus patronatus esse perantiquum. trono libertus debet. Formula vetus 48. plir las otras cosas, etc. PATRONATUS, seu jus Patronatus, PaPATBOCINIUM, pro Patrimonium, apud ex Bignonianis : Nee ulli haeredum meorum nullum impendas servitium, nee ho- tronage, nostris ; Padronaggio, et PadroFortescut. de laudibus legum Angliae cap. 49. nisi mendum sit: Quamvis non minium, nee libertaticum, nee ullum natico, Matthaeo Villaneo lib. 1. cap. 33. gliscant eos (ftlios) legum imbui disci- obsequium, nee Patronaticum. Ubi Lin- 1. 9. cap. 98. est jus honorificum, oneroplina, nee ejus exercitio vivere, sed solum denbrogius form. 99. habet nee patrona- sum, et utile alicui in Ecclesia competens pro eo, quod de dicecesani licentia sive ex Patrociniis suis. tus gr alias. 11. PATRONATUS, Eadem notione, in consensu illam fundavit, dotavit, vel consPATRON, pro Patronus. Alcuinus de Ecclesia S. Ludgeri Episc. Mimigard.: Append, ad Marculf. form. 18 : Nulli truxit ipse, vel is a quo justam causam heredum ac proheredum meorum nullum habet. Ita Joan. Andr. et alii Canonistae. Spes i.ibi magna fiat, lachrymas ascenders caelum impendant servitium nee hominium vel Chronicon Montissereni ann. 1171: IniHinc potuisse tuas, fultas Patronibus istis. Patronatus obsequium. Adde form. 56. quum censuni 20. talentorum, et servi1 PATRONES, Majores, auctores. Ho- Idem quod Libertinitatis obsequium dici- tium, et jus Patronatus quod Imperator magium Bernard! Attonis Vicecom. tur apud eumdem Marculf. lib. 2. form. in prsefata Ecclesia habebat, etc. [Charta Carcasson. praestitum Abbati S. M. 82. et in form. Sirmondica 12. Testam. Margaretae Flandr. Comit. ann. 1250. Grassae ann. 1110. inter Probat. novae ann. 1145. apud Murator. delle Antic. apud Miraeum torn. 2. pag. 1233 : PatroHist. Occitan. torn. 2. col. '375: Ut ei Estensi. pag. 331 : Vniversa masnata natum ecclesiae de Commines cum jure cesrecognoscerem fidelitatem et hominium mea libera sit, jure Patronatus penitus conferendi praebendas et beneficia pro castris et villis, et locis quas.... tene- remisso, peculiis uniuscujusque sibi con- simus.] bant Pairones et antecessores mei in feu- cessis. Patronatus, alio sensu, vide in SSg" Praeter hanc legitimam usuque Patronus 2. receptam juris patronatus originem, dum. *2. PATRONATUS, j>ro Patronus, qui quaeexecclesiarum fundatione manavit, 1 1. PATRONAGIUM. Vide Patronus 2. * 2. PATRONAGIUM, Navis gubernatio, clericum in ecclesia instituendum no- aliam, eamque longe frequentiorem, Patroni seu naucleri offlcium; unde minat vel praesentat. Scacar. S. Mich, repetere licet ab ecclesiarum infeodaPatronisare, navem gubernare. Form. ann. 1223. in Reg. S. Justi fol. 22. r». col. tionibus. Et quidem ubi laici ecclesias MSS. ex Cod.reg. 7657. fol. 17. r»: Gas- 1. ex Cam. Gomput. Paris. : Jurati dixe- et earum bona, quae vel a Principibus in par mercator, factor et procurator seu runt quod nesciebant quis Patronus prae- feudum concessa habebant, vel ipsi sinegociorum gestor nobilis viri Melchionis, sentasset personam mortuam ; sed sciunt bimet arrogaverant, restituere tandem, .... nomine factorio ant edict o fecit et cons- quod reddebat abbati Exaquii pensionem statuerunt, iis ea lege cesserunt, ut jure tituit.... Patronum, dominum, ductorem, annuam. patronatus gauderent, atque in iis ecgubernatwem et administratorem dicti 1 PATRONES. Vide Patron. clesiis clericos instituendos Episcopo ligni... Petrum prsesentem et onus hujus * PATRONIS. [Patronus; vide COMEN- praesentarent, quosipsi prius inconsulto Patronagii et gubernationis in se gratis DITUS-I Episcopo instituebant destituebantque suscipientem,.... ad ducendum, Patroni| PATRONISARE, PATRONIZARE, Offl-ad libitum. Quo spectat Gapitul. Ludosandum, dominandum.... ipsum lignum; cium patroni seu naucleri gerere.Charta vici Pii ann. 816. cap. 9 : Statutum est ut ipsumque lignum naulizandum quibus- ann. 1382. in Tabular. Oommunit. Mas- sine auctoritate vel consensu Episcopocumque personis voluerit. Patroniser, eo- sil. : Franchesinus de Montexoro cordoa- rum presbyteri in quibuslibet ecclesiis nee dem sensu, in Lit. remiss, ann. 1456. in nerius cum certis mercibus et coraminibus constituantur nee expellantur. Et si laici Reg. 191. Chartoph. reg. ch. 234: Le per quamdam galeotam de portu Massiliss clericos probabilis vitse et doctrinae Epissuppliant a fait et traffique fait de mer- Patronisatam. Ghron. Tarvisin. apud copis consecrandos suisque in ecclesiis chandise,... et Patronisees les galees de Murator. torn. 19. col. 671: Veneti deli- constituendos obtulerint, nulla qualibet Jaques Cuer. Vide Patronisare. beraverunt vi. galeas.... naingare debere occasions eos rejiciant. Adde Capitul. 1 PATRONALE HOSPITIUM , Diverso- ad securitatem et transducttonem dictas Oaroli C. tit. 40. cap. 9. Et ita, inquit rium, ni fallor. Statuta Astens. Collat. sponsae Lombardae, quas Patronizabant Fransciscus de Roye, in Prolegom. ad 4. cap. 25. fol. 18. v°: Juro quod non per- Johannes Miani, etc. [* Vide supra Patro- tit. de jure patronatus pag. 55 : Solum mittam quod duo unfits hospitii Patrona- nagium 2.1 Hinc jus Patronatus habere ceperunt in iis lis sint in uno et eodem officio simul tern1 PATRONISATIO, Conventio cum ejus- ecclesiis, quas olim in beneficium, vel etiam pore mei regiminis. Vide infra Patronus modi patrono, in Charta ann. 1298. in in alodem acceperant, ut nempe clericos eodem Tabular. dicecesanis Episcopis prassentarent tanhospitii. 1 PATRONIUM, Tutela, protectio, con- turn, non etiam instituerent. Unde et eo * PATRONANTIA, Jus seu tributum, quod patrono, ratione tutelse seu protec- tracte pro patrocinium. Charta ann. fere tempore Hincmarus Remensis in suis

PAT

PAT

* Pro Arehiepiscopus, legitur in Charta Ludov. Jun. ann. 1157. inter Probat. torn. 2. Hist. Occit. col. 562 : Ad quae renovanda et quadam novas scriptures pueritia convenustanda, providus ejusdem ecclesisR Patronus et dignissimus archiepiscopus Berengarius humiles nostrseserenitati, preces porrexit. PATRONI REGIONUM, Praecipui, nisi sint, quos a^oSapxa; vocat Chronic. Alexandrin. Historia S. Clement. I. PP.: Tune comes sacrarum Publius Tarquinius, videns innumerabilem multitudinem Christo credere, invidia ductus, vocavit ad se Patronos regionum, et data eis pecunia, monuit ut seditionem excitarent nomini Christiana. [Acta S. Sebastiani torn. 2. Jan. pag. 276 : Beatissima Zoe in Apostolorum natale dum ad Gonfessionem Petri apostoli oraret ab insidiantibus pagams arctatur, ducitur ad Patronum regionis Naumachiae... tune Patronus regionis misit earn in custodiam obscurlssiPatrono debetur honos, onus, utililasque. tnawi.Ubi Patroni regionum iidem videnPraesentet, praesit, defendat, alatur egenus. tur qui sub urbis Prspfecto civili politise ** Jus PATRONATUS scholarum. Vide invigilabant, nostris Commissaires de mrtier.] [** Patronus civitatis apud Haltaus. Glossar. German, voce Schulregor. M. lib. 9. epist. 69. Vide Savin. lehen, col. 1660. 1 PATRONAGIUM, idem quod Patrona- Histor. Jur. Roman, med. tempor. torn. tus. Statuta Monast. S. Olaudii ann. 1.8108.]1 PATRONUS, Dominus, Senior, Sei1448. pag. 75 : Item, Patronagium parochialis ecclesias de Juerro Lugdunensis gneur. Charta Hamelini Episc. Cenoman. in Tabul. Major. Mon. : Hoc aitdioecesis. Pluries ibid, occurrit. * Gharta Phil. V. ann. 1317. in Lib. dientes et scientes tarn monitu Juelli de rub. Cam. Comput. Paris, fol. 560. col. Meduana Patroni ejusdem loci, quam da2 : In recompensationem ipsorum, Patro- more vulgi. Infra : Hoc approbante loci nagium etjus patronatus concedimus. Patrono', etc. In alia Charta ex eod. TaPatronnage prseterea appellatur, Portio bul. : Nobilis viri Juhelli de Meduana redituum ecclesiae, qu&e ad illius patro- domini et Patroni ejusdem loci assensu. num pertinet. Charta ann. 1428. inChar- Ratherius Episc. Veron. lib. 1. Praeloq. tul. Latiniac. fol. 211. v°: Declare avons apud Marten, torn. 9. Ampl. Collect, col. ladite eglise avoir droit de prendre aux 805 : Patronus, sive, ut usitatius a multis quatre festes, Pasques, Pentecouste, Tous- did ambitur, senior es ? * Hinc Patronnee, pro Domina alicusains et Noel soixante-dix solz Tournois de rente ou Patronnaige. Alia ann. 1443. jus loci, in Cons. Petri de Font. cap. 18. cap. 74. pag. 115 : S'eles (femmes) sunt ibid. fol. 212. v°: A cause et pour raison de soixante solz Tournois de rente an- Patronnees, et eles oient les quereles a nuelle, appellee Patronnage, que ladite cieus a.qui, ell,es ont Jranchis, etc. 1 PATRONUS GALE.E 'NAVIS, Naucleeglise, a cause dudit office, a droit de prendre et percevoir.... en et sur la reve- rns. Charta ann. 1326. in Tabular. S. nue, obladons et autres prouffitz1 apparte- Victpris Massil. : Mandetis singulis Panans a icelle cure. Vide suo loco alio tronis galearum de dicta civitate recollectis ad gagia curias, ut, etc. Computus sensu. ann. 1333. ad ann. 1336. torn. 2. Hist. | PATRONATA BENEFICIA, Ad quaejoa-ab pag. 278: Item, Angelono Patronorum praesentatione quis instituitur. Dalphin. trono galeas domini quos solverat TromExppsitio compendiosa benefic. fol. 30: bettss amirati de mandato domini, Institutio ad benefida Patronata perti- taren.Vice n... Item, pro lohe.no unius barcx net; non enim proprie conferuntur : et apud S. Restitutam retinuit Patronus differt institutio a collatione, quod haec taren. i. Inferiores esse Capitaneis navoluntaria sit, ilia necessaria: Ordinariis vium docet de Breydenbach in enim recusantibus instituere, jus ad su- Itin. Hierosol.Bern, pag. 239 : Eoaem die misit periorem devolvitur, et meo judicio recu- Capitaneus navium Sirie per santes Ordinarii a Patronis conveniri omnes galeas, et invitavit adnuncios poterunt interdict^ retinendse possessionis alias Capitaneos et Patronos prandium et omnes coramjudice regio. officiales navium et gubernaPATRONI, dicti veteribus Christianis prindpales tores et dominos. Sancti, prsecipue tutelares, S. Augustind 1 PATRONUS HOSPITII, Diversorii malib. de Cura pro mortuis cap. 4. 18. S. gister, caupo. Computus mox laudatus Ambrosio lib. 10. in Lucam cap. 21. ibid. : Item, Patrono hospitii in quo doPru den tio hymn. I.et2. Peristeph. Pau- minus fuit hospitatus de mandatodominse lino Epist. 3. ad Sever, ^et Paneg. 3. in Dalphinse, taren. II. Vide Patronale hosFelicem, et in libris de Vita S. Martini, pitium. S. Eulogio in Apologet, etc. Vide PatroT PATRONUS, pro Patrinus. Annal. Becinium. ned. torn. 3. pag. 23 : Patroni filiis suis 3. PATRONI, Episcopi. Vetus Scheda symbolum et orationem Dominicam inside Ordinat. Episc. edita a Baluzio : Et nuent. Vide Patrinus. dum fuerint introducti, (qui decretum * 4. PATRONUS, Autographum, Gall. deferunt) interrogatur ab Episcopo suo, Original. Charta Frotarii episc. PetraQuid est fratres, quod vos fatigastis ? llli gor. regnante Hugone rege ex Cod. reg. respondent Ut nobis, domine, concedas 5851. A. : Adalradus rogitus scripsit PaPatronum. [Fridegodus in Vita S. Wil- tronum, et Iterius iterum in hoc libello fridi S33C. 3. Bened. part. 1. pag. 177. ubi conscripsit. de Episcopatu Eborac.: T PATRONUS, exemplar, seu Charta Nam postquam dicto sedes -viduata Patrono.J enumerationis, in qua bona sua quis

Capitulis eos appellat Patronos : qui dicebantur etiam Abbates laid, Abbicomites apud Gerebertum in Epist. 17. sicque invaluit, ut qui ecclesiam aliquam olim accepisset in beneficium, in ea jus Patronatus haberet, quamvis earn nee sedificasset, nee dotasset, nee quidquam el contulisset. His adde prssstantissimum Paris. Archiep. Petrum de Marco lib. 1. Hist. Beneharn. cap. 28. et lib. 5. cap.*80. Inter jura patronorum laicqrum illud recensetur, ut inter clericos intra cancellps sedere possint. Constitut. MS. Roberti Episc. Lincoln, apud Kennet. in Gloss. : Ad hsec adjicimus ne laid stent vel sedeant inter clericos in cancello dum divina ibidem celebrantur, nisi forte ob reverentiam vel aliam rationabilem causam et mamfestam. Hoc solum Patronis permittitur. Alia patronorum privilegia his duobus versiculis exprimuntur:

S

PAT

221

recenset, Gall. Denombrement. Charta ann. circ. 1320. ex Regesto Noster fol. 440. v. : Ordinatum est quod Thesaurarius abbas d'Elevin et domnus Michael Moza redpiant Patronos dictorum Judasorum, et sciant veritatem de valore, ut possint exigi dictas xvm. librae a Judseis praedictis. Et illud quod in Patronis non posuerint, confiscetur domino Regi. * 5. PATRONUS, Archetypum, specimen. Charta ann. 1356. inter Probat. torn. 4. Hist. Occit. col. 237 : Quod capitulariis Tolosas.... habeant tradere Patronum dictas monetas, et quod dicti capitularii, vocatis gentibus regiis,.... possint facere assay. Vide supra Patronare 2. ] PATRONUS, Exemplar, nostris etiam Patron. Menoti Serm. fol. 120: 0 juvenes hie notetis ; voyes la forme et le Patron ou a 6t6 prinse vostre vie: ecce formam et Patronum a quibus sumpta est vita vestra. * PATRUNNUS, PATRUUS, Exemplar, archetypum, Gall. Patron, etalon. Charta Nic. episc. Andegav. ann. 1275. in Chartul. priorat. de Guilcio fol. 50. v° : Habebunt Patrunnos seu Patruus mensurarum bladi et vini ad Patrunnos mensurarum bladi et vini de Durostallo... Tenentur talliare et signare dictos Patrunnos seu Patruus, quando apportabuntur eisdem. Vide supra Patronare 2. t PATRtJOLUS, Fratris seu sororis fllius. Chron. MS. Regum Franc.: Et ex statim a Ludovico fratre suo, eoque ipso inconsulto et invito imperium sui Patruoli seu nepotis usurpavit. * PATRUUS, pro Paternus. Vide supra Domus patrua in Domus 6. t PATTA, Fibula lignea, a Gall. Patte Tabular. Capituli Arabian.: In die Lunae unum (boissellum) pro apertione molendini, et in reparatione molendini unum ad Pattam conficiendam. 1 PATTALORINGHIT^. Vide Passalorinchitas. PATUA. Vide Patuum. 1 PATUATIO, pro Pactuatio, Pactum, conventio. Chron. Casaur. lib. 1. Spicil. Acher. torn. 5 : Loca in eadem commutationis cartula reperiuntur, et tenores, et Patuationes, cambitiones, etc. * PATDENTIUM, idem quod Patuum, Pascuum, pratum. Charta ann. 1054. inter Instr. torn. 6. Gall. Christ, col. 177 : De ipsis terris, de ipsis pratis et de ipsis Patuentiis, et de ipsis bosds, etc. Vide supra Padoentium. PATULA, Pugio, ensis. Lambertus Ardensis pag. 168 : Manus in eum injecerunt, et extractis Patulis, sine misericordiis eum... jugulaverunt. Sed legendum reor spatulis, id est, parvis spathis. | PATULE, Pascuum. Chron. Casaur. apud Murator. torn. 2. part. 2. col. 929 : Cum silvis rivis, rupinis ac Patulibus, etc. T PATULUM, Locus patens et apertus, area, Gall. Cour, ubi interdum conventus habebantur. Annal. Bened. torn. 5. pag. 70 : Factum est hoc... apud Castrum Blesium intra curiam, retro palatium prope turrem, Patulo inter caminatas quidem palatii sito. Gall. Christ, torn. 3. col. 21. inter Instr.: Hanc chartamscripsi et subscripsi et in Patulo relegi. Vide Patuum. 1 PATURAGIUM, a Gall. Paturage, Pascuum. Charta MS. Libert. Bellomont.: Concedimus plenum ac liberum habere usagium... ad omne Paturagium dictorum nemorum. Charta ann. 1249. torn. 1. Ampliss. Collect. Marten, col. 1305: Ut omnia animalia tarn fratrum quam Jipminum suorum Paturagia habeant libera

222

PAT

per totam terrain nostrum. Charta Iterii villa seu burgo Carcassonss, etc. Charta de Mengnac ann. 1278. apud Thomasser. adrnort. pro eccl. Narbon. ann. 1406. in in Biturig. pag. 110 : Et percipiant usa- Reg. 161. ch. 137 : Item aliquas platens gia sua et Paturagia suis animalibus. seu spatia, qu& ibi nuncupantur Patua, 1. PATUS, Gaza, thesaurus, Tta-ro? in quse- sunt vacantia et sine aliquo possescod. Barbaro-Graeco Nicetae in Alexio sore. Duca, ubi exponitur TtXoOro?, divitix. " 1 PATUUM , Cloaca, fimetum, fossa Auctor Queroli: Si dives fueris, Patus fimaria. Statuta Massil. lib. 1. cap. 59: appellaberis, sic nostra loquitur Grsscia. Statuimus ut si aliqua persona Patuum Monet praeterea Petrus Daniel in veteri habet vel habebit infra Massiliam alicubi, Glqssario Patus, pacem tenens, exponi, ubi fit vel fiet fimoratium, etc. Ibidem quam interpretationem secutus est Pa- lib. 5. cap. 40 : Statuimus... ut illi probi viri, qui electi et statuti sunt super claupias. dendis Patuis et casalibus civitatis infe| 2. PATUS, mendose in Oharta Guillelmi de Calviniaco ann. 1218. apud rioris, et super carreriis Massilise ab omni Thomasser. in Biturig. - pag. 724: Ita immunditia purgandis, etc. Ubi Gomquod si sorores meae maritatss vel mari- mentarium Gallicum habet, Cloaques, tandss, et etiam frater meus qui mecum vulgairement Patis. est partiturus super eos vel suam partem, 1 PATUUS, Pascuum. Testament. Guialiquid requireret eis, suam partem prout dpnis Gueregiati ann. 1177. torn. 9. Spinunc Pata est, garirem et deffenderem. cil. Acher. pag. 152: Dimitto adhuc uxori Lego Rata. Vide alia notione mox in meae pignora et Patuos de castello de Patuum. Armazanicis. « PATUZARE, Pascere. Stat. Vallis1. PATUUM, [Pascuum, pratum, Gall. Fastis. Charta ann. 1144. inter Probat. Ser. cap. 67. ex Cod. reg. 4619. fol. 117. novse Hist. Occitan. torn. 2. col. 507: v°: Possint ire per totum montem.... cum Ego Sernardus Athonis Vicecomes Ne- suo bestiamine ad pascullandum et Pamausi dono et in perpetuum concedo ad tuzandum, etc. Vide supra Patuentium. Patuum popolo Nemausensi omnes gari* PAVA, Pavonesse, in Glossar. Gall. gas. Oharta ann. 1204. in min. Chartular. Lat. ex Cod. reg. 7684. Pavo femina. S. Victoris Massil. pag. 66 : Concedimus T 1. PAVAGIUM, perperam pro Pariavobis ad opus S. Sepulcri quoddam Pa- gium, in Charta Philippi Pulcri ann. tuum. Charta Guriae Arelat. MS. ann. 1307. apud Menester. Hist. Lugdun. pag. 1225 : Elegerunt infrascriptos qui 42 : -ZVps vel successores noslri, domum, cognoscere debent quid Patuum, quid fortalitium, vel castrum acquirere vel consorcium, vel devesum, quid privatum, construere, construi nostro nomine perquid publicum, quid ad communes usus mittere quoquo modo et casu, feodum, in Cravi pascuis pertinent.] Tabular. retrofeodum, scorietatem vel Pavagium, Eccl. Uzetiensis ann. 1272. fol. 5: Quar- seu alias quascumque res immobiles quotas, thascas, census, usatica et obedi- vis nomine, etc. Ubi leg. omnino societamenta, pascua, Patua, et res omnes tem vel Pariagium. Vide supra in voce alias, etc. Occurrit in hoc Tabul. non Par. semel. [Oharta ann. 1339. ex Schedis 2. PAVAGIUM, ex Gallico Pavage: Praesid. de Mazaugues: Via quse procedit tributum quod pro viarum pavimentis a Patuo de Sablono et prsstenditur usque praestatur : nostris, Droit de chauce"e. In ad Rhodanum. Testam. Anglici Cardin. Monastico Anglic, torn. 1. pag. 722. 767. ann. 1388. apud Steptianot. torn. 10. 976. locos vide in Picagium; a Pavire, Fragpa. Hist. MSS. pag. 334: Et lego Lat. quod ISa^t'^ecv redditur in vett. pro ipsa capellania fundanda omnes Gloss. census,... terras cultas et incultas, herePAVIAGIUM. Catalogus Episcoporum mas et vestitas, Patua, pascua et obedi- Leichefeldensium in Anglia, in Waltero menta, etc. Vide alia notione in Pac- de Lagton circa ann. 1300 : Paviagium Leicliefeldise, et alias quamplures libertatum.] * Quod omnibus patet et commune tes Ecclesise Lichefeldiensi a Rege Edest. Inquisit ann. 1268. ex sched. Pr. de wardo... concedi impetravit. Mazaugues: Vidit venare per dictum * Charta ann. 1316. in Reg. 54. Charterritorium, per qusscumque loco, eis pla- toph. reg. fel. 1. v°: Concessit majori, cebat, sicut in Patuis, quas non deffen- juratis et communitati villse Silvanec.tendantur. sis barragium seu Pavagium in dicta | PATUS, Eodem significatu, in OhaTtavilla et locis circumvicims consuetum ann. 1154. inter Probat. torn-. 2. novae usque ad triennium, pro pontibus, calceis Hist. Occitan. col. 549 : Ego Guillel- et malis passagiis prssparandis. Occurrit mus de Tortosa providens communi utili- rursum ibid. fol. 15. r°. Alia ann. 1321. tati villse S. Martini de~ Cretio,... ea pas- in Reg. 61. ch. 425: Cum rex periculis cua et Patus, quse vel qui modo sunt, et ssepius emergentibus in aqua seu flumine volens obviare, ab antiquo fuerunt, ut ea communiter Atacis villse Limosi consulibus et burgensibus ad faciendum habeant, etc. | 2. PATUUM, Idem quod Patulum,et conslruendum unum pontem lapideum Provincial!bus vulgo Pati. Charta ann. pro securitate communi, barragium sive 1320. ex Tabular. Commendariae Arelat.: Pavagium concessisset, etc. Charta Phil. Idem cum in Patuis, plateis et locis publi- V. ann. 1331. in Reg. B. ch. 35: Item cis tarn in civitate quam in territorio nous voulons que l& Pavage acoustume a existentibus. Charta ann. 1490. ex Sche- lever a Laon, soit leve et converti enteridis Praesid. de Mazaugues : Acta fuerunt nement es reparations et soustenement hsec... in Patuo fortalitii ipsius castri. des chaucies. Ita quoque legendunx, pro Statuta Massil. lib. 3. cap. 8: Ordina- Panage, in Lit. ann. 1317. torn. 5. Ordimus ut Communis Massiliss sive aliquis nat. reg. Franc, pag. 467. Pavageur, qui nomine Communis non cogant nee possint ejusmodi tributum exigit. Lit. remiss, cogere, aliquem Massiliensem ad venden- ann. 1393. in Reg. 145. ch. 158 : Le Pavadum aliquem honorem, vel domos sive geur ou coustumier, qui est commis a rePatuum infra muros Massiliae, vel extra. cevoir la coustume ou acquit de la ville * Locus vacuus. Charta ann. 1332. in de Tremblay dist a icellui Adam que Reg. 66. Chartoph. reg. ch. 968: Quod- point ne se esmoiast de ses vaches et qu'il dam hospicium,... cum omnibus suis Pa- les avail trouvees en la maison d,u suptuo et operatoriis et pertinentiis, situm in pliant. Pavage vero, pro Pavimentum

PAU vel ars pavimentandi, in aliis Lit. ann. 1389. ex Reg. 138. ch. 46: Jcellui exposant pour fairs ouvrer de Pavage ou chauciee ou nom et pour Pierre le Chaudelier maistre du Pavage en Anjou et ou Maine, etc. Vide Pavare. 1 PAVAILLONUS , Papilio, tentorium, Gall. Pavilion. Charta treugarum ex Archivis Ducis Sabaudi33 Taurini: Hssc trAtgla, facta est quoad dictum Amedeum de Sabaudia in acieintra ejus Pavaillonum 'ante villam et castrum de Chalamont die Martis 12. Julii anno 1380. Vide Pavellio. *PAVALHONES, Nummi aurei Francici, sic dicti, quod rex in iis sub pavallione in throno sedeat. Charta ann. 1843. ex Bibl. reg.: xlij. leones auri et lix. Pavalhones auri et ix. coronatos auri, etc. Vide in Papilio 1. et infra Pavilio 2. *PAVALHONUS, Papilio, tentorium. Glossar. Pro vine. Lat. ex Cod. reg. 7657: Papilio, Pavalhon, Prov. Comput. ann. 1412. inter Probat. torn. 3. Hist. Nem. pag. 205. col. 1: Pro faciendo agulhetas positas in Pavalhono. Pluries ibi. Eo spectare videtur vox GalJica Pavaille, qua tela crassior signiflcatur, ut opinor, in Lit. remiss, ann. 1372. ex Reg. 103. Chartoph. reg. ch. 375 : Icellui Nicolas fist chargir sur un cheval draps, linges, nappes et touailles, pos, Pavailles et autres me.nuz mesnages. Nisi legendum sit Pauailles, et vasa coquinaria designentur. Vide Paella. 1 PAVALLYO, Eadem notione. Charta ann. 1332. torn. 2. Hist. Dalphin. pag. 238: In una parts ejusdem sigilli erat figura Majestatis regies sedentis in Pavallyone liliis seminato cum aliis characteribus suis. Vide Pavilio. TPAVAMENTUM, Pavimentum, Gall. Pave. Comput. ann. 1281. ex Bibl. regf: Pro terra apportdnda pro Pavamento, etc. | PAVARE, Pavire , pavimentis sternere, Paver. Pavator, Paveur. Idem Comput.: Pavatori qui Pavavit curiam, scilicet teisiam pro vi. sol. xxxvi. lib. Liber anniversar. et censuum S. Germ. Paris, fol. 72 : Super granchia Johannis de campis in vico Pavato, xvill. den. Vide Paviare. Pavamenter et Empaventer apud Poetas nostrates. Le Roman de Vacce MS.: L'Iglise de 1'Archevesquie De Roen du plus riche sie, Fist abatre et faire graignor... Plus longue la fist et plus Ie*e, Plus haute et miex Empavente'e.

Le Roman de la guerre de Troyes MS.: En une chambre a or ovr£e, Et de cristal Pavanient^e. 0

PA.VARE DE PLASTRO , -Gypso, loco pavimentis, sternere. Charta ann. 1252. in Chartul. thesaur. S. Germ. Prat. fol. 17. r° : Item quod tenemur facere Pavari de plastro dictam domum novam subtus ad terram. 1 PAVASIUM. Vide Pavisarii. 1 PAUCA, Mensura vinaria, vulgo Pauque vel Pauche. Necrologium Abbati33 S. Petri de Oasis : xxm. Mail... dimisit tres metretas vini seu tres Paucas. Ibid.: xi. Julii. Margareta de Pruneto abatissa de Casts constituit et donavit unam Paucam vini singulis Dominicis a feslo Pasche usque ad vendemias. Ancilla Lemovicibus etiamnum Pauca, vulgo Pauche, dicitur, quasi femina ex pauco orta. PAUCEDO, Paucitas^ Joanni de Janua. T PAUGIO, pro Pactio, pactum. Charta ann. 1217. in Chartular. S. Vandreg. torn. 1. pag. 1055 : Et ut hsec Paucio rata

PAY sit et stabilis hanc prsssentem cartam si- capredum, vitelli, vel Paveri, vel anetris, etc. gilli mei munimine roboravi. * PAVES, Panni species, pavonatilis. 0 PAUCITARE. Vide supra Baulare. Stat. Massil. MSS. fol. 60. r». col. 2: | PAUCIUM. Vide Pausa. * PAUCRUM, Ellychnium, ut videtur, Item de mantello Paves cum frezo, vel Gall. Meche, Ital. Lucignolo et Stoppino. veta, vel perfilo, cum sendato vel cum Stat. crimin. Cuman. cap. 204. ex Cod. penna, vel cum froire, ij. solidos. Male reg. 4622. fol. 110. r°: Nemini spiziario in edit. lib. 2. cap. 39. pag. 303. Panes. seu apotecario... liceat facere,... vel ven- Vide Pavesca et mox Pavonaceus. * PAVESATDS, Scuto, quod Pavesium dere... aliquos dupplerios seu cilostros vel candelotos... cum Paucro de stupa. dicebant, iristructus, nostris Pavesche. Lit. senesc. Prov. ann. 1388: Castro, | PAUDER. Placitum Chlodovei III. aim. 692. apud Mabill. lib. 6. Diplom. metati sumus cum nostris armorum genOh. 15 : Placita inter se habuerunt, ut tibus, nee non et duobus trabuchis, quininedio minse Aprile jam prseteriti et ipsi gentis balistariis, et aliis in copioso nuErmenoaldul abba Pauderis homenis sua mero peditibus Pavesatis de dicta civitate mano quarta ante ipso Pontefici, aut hoc Massilise. Froissart. vol. 1. cap. 46: Us conjurare debirit quod, etc. [™* In 2. blecoient merveilleusement les gens d'aredit. Diplom. cap. 16. legitur apud tris mes, s'ils n'estoient fort armez et Paveschez. Pavetier, vel potius Pavesier, in Lit. homenis.] ann. 1410. torn. 9. Ordinal, reg. Franc, PAVELLA. Charta Petri de Oondeto pag. Pavoisien, in aliis ann. 1358. Capellani Begis torn. 2. Spicileg. Ache- torn. 540. earumd. Ordinat. pag. 298. Paviriani pag. 557 : Et idem Dom. Rex et alii sieur,3.Pavaiseur Pavoiseur, in Hist. Barones, sicuti erant ordinati per bella, Caroli VII. pag, et 253. et 464. Vide Paviexierunt circa exercitum contra Saracenos sarii. qui erant infiniti, ne possent intrare PaPAVESCA, Vestis species, pavonatilis. vellam, vel habere accessum ad castrum. Statuta Massiliensia MSS. ann. 1276 : [f, Contextus et series palorum, Gall. Mantellum, Pavesca sine penna et senPalissade, olim Pavesade; nisi mavis dato et frezo. Vide Pavonatilis. pavellam interpretari Diversorium, hos1 PAVESERIUS, ut Pavisarius. Vide pitium, nostris veteribus Pavaie.] Pavisarii. 1 PAVELLIO, ut Pavaillonus, in Com] PAVESIDM, Scuti genus, nostris Paputo ex Bibl. reg.: Pro quodam magno vois, Italis Pavese.Vide Pavenses. Charta Pavellione ad comedendum, etc. ann. 1377. in Tabular^ S. Victoris Mas%. [« Item unum pomum Pavelionis. » sil.: Stephanus abbas S. Victoris dedit (Invent. Calixt. Ill, an. 1458, in Archiv. monasterio pro arnesio, pro defensione et Vaticano.)] tuitione, videlicet balistas, viratones, Pa£ PAVELLO, ELO. [Lectus dictus vesia,... et alia qusecumque arnesia. Hinc etiam septimo decimo seculo et apud Pavesiator dictus miles qui ejusmodi Sanctum Simonem Pavilion : « Una scutis utebatur in prseliis. Vide Pamcapsa cum duobus Pavellonibus... unum sarii. lectum de pluma cum capezali, coperta T PAVESIS, Eadem notione, ab Ital. et Pavelone. » (Invent. Calixt. Ill, an. Pavese. Charta ann. 1359. apud Illust. Fontan. in Antiquit. Hortse pag. 417: 1458, in Arehiv. Vaticano.)] 1 PAVELLUS, Scutum minus. Statuta Et dimittat (Potestas) et dimittere debeat et Equit. Teuton, art. 79. apud R. Duel- unum Pavesem de Pavesibus ipsius liiim torn. 2. Miscel. pag. 60: Vicemar- si non dimiserit dictum Pavesem, etc. schallus potest de carvana fratri dare 1 PAVESIUS, Eod. significatu, in Charta veterem sellam, Pavellum, vel frsenum, ann. 1345. torn. 2. Hist. Dalphin. pag. 510 : Quod in dictis galeis sint in qualibet cum relicta fuerit et abjecta. PAVENSES. Charta ann. 1299. apud GG. homines,... CLXXX. Pavesii, CC. lanCherubin. Ghirardaccum lib. 12. Histor. cex, etc. Bononiens. pag. 375: Precamur quatenus j PAVESSUS, et PAVEXIUS, in Chron. dictum castrum miniatis victualibus, ba- Tarvisino apud Murator. torn. 19. col. listis, sagittamentis, Pavensibus, lume- 792: Mnltas manu unica experientias riis, et pannellis. Ubi Pavenses yidentur fecit in erigendo lanceas, et Pavexios, etc. esse scuta majora, quae nostri Pavois Ibid. col. 858: Accedere deberem cum vocabant. [Hinc emendandum videtur paghis LXXXV. balisteriorum atque PaveChron. Domin. de Grayina apud Murat. sorum, etc. torn. 12. col. 721: Territi timore mortis, [* Rectius de milite pavesio instructo repositis Pallarensibus magnis in terram. intelligitur.] Ubi leg. Pavensibus.] * Alias nostris Pavail et Pavart. ConPAVERE MESSEM aut annonam, Fru- vent, inter commiss. reg. et Ayt. Doria mentum excutere, ut in leg. 17. D. de Genuens. ann. 1337. in Reg. Cam. Coinadquir. rer. Dom. (41,10.) vel exprimere, put. Paris, sign. Croix fol. 187. v°: Et ut in leg. 14. § 3. D. de Aliment. (34,1.) doit ledit Ayton livrer et tenir en chasCapit. Caroli M. lib. 3. cap. 66. et s Lex cune galee 210. hommes.... bien armez de Longob. lib. 1. tit. 14. | 11. [« Carol.plates, de bacinez, de coliers, autrement M. 32.J: Si quis messem aut annonam in gorgieres de fer et de Pavars. Inquisit. hoste super bannum dominicum rapuerit, ann. 1378. ex Tabul. Cartus. B. M. de aut furatus fuerit, vel Paverit, aut cum Parco : Dit que quand le feu viconte fut caballis vastaverit, etc. Festus ait paveri navre a mart, qu'il fut un de ceulx qui frumenta veteres dixisse, quse de vagina aida a le mettre hors du champ sur un non bene exibant. Pavail. Pavoisine, eadem notione, in 1PAVERIUS, f. Junci species, quse Lit. remiss, ann. 1459. ex Reg. 190. nonnullis Pavee dicitur. Chartular. V. Chartoph. reg. ch. 20: Le suppliant print S. Vedasti Atrebat. pag. 48 : Sit in pos- une Pavoisine et son espee, et sailly en la sessions... de cinnis ponendis in aqua rue, etc. Pavesche et Pavesme, apud de arundine et Paverio. Joan, de Saintre pa'g. 63. et 601. 1 PAVERUS, Anserculus, Gall. Jeune * PAVETARE, Pavire, pavimentis steroye, Ital. Pavoro. Johan. Demussis nere. Comput. MS. eccl. S. Egid. AbbaChron. Placent. ad ann. 1388. apud Mu- vil. ann. 1386: Item Jacobo Laleupro quod rator. torn. 16. col. 582: In eestate in Pavetavit, vj. den. Vide Pavare. 1 PAVEXARIUS. Vide in Pavisarii. ccenis dant post assatum pullorum,

PAY

223

I PAVIA. Vide Pausea. PAVIAGIUM. Vide Pavagium. 1 PAVIARE, ut supra Pavare. Vide in hac voce. Charta ann. 1353. apud Rymer. torn. 5. pag. 774 : Ordinavimus quod quilibet... ante tenementum suum a pariete sive muro ejusdem tenementi, ubi via fuerit lata, per septem pedes usque canellum.... de proprio faciat Paviari. 1 PAVICLARE, ut Paviare. Gloss. Lat. Grsec. MS. Sangerm. : Paridare, eSa?('£etv. Hinc T PAVICULA, Instrumentum quo pavimentum cosequatur et flrmatur, Gallic. Hie, Demoiselle. Gloss. Lat. Graec. : Paviculse, ouaXtcTTvipsi;. >«c PAVILIANUM , [Gallice Pavilion : « Pro racamatura armorum ipsius S. D. N. Pape positorum in dicto Paviliano.»(Mandat. Gamer. Apost. an. 145860, f. 133.)] ] 1. PAVILIO, PAVILLIO, Papilio, tentorium, a Gall. Pavilion. Computusann. 1202. apud D. Brussel torn. 2. de Usu feud. pag. cxciv : Expensa pro Pavilionibus et tonellis ad denanos portandos, xxxv. s. Bartholomseus Scriba lib. 6. Annal. Genuens. apud Murator. torn; 6. col. 502 : De roluntate totius Consilii stabilitum fuit contra Savonenses exercitum facere generalem, et ut quilibet Paviliones et tentoria in exercitu appararet. Litterae Henrici V. Reg. Angl. ann. 1415. apud Rymer. torn. 9. pag. 200 : Pro factura et emendatione Pavilionum et tentoriorum nostrorum, etc. Occurrit praeterea apud eumdem torn. 15. pag. 175. et in Gestis Manfredi et Conradi Reg. apud Murator. torn. 8. col. 116. Pavillio-foderati, in Chron. Estensi apud eumdem Murator. torn. 15. col. 426. Vide Pavallyo et Pavellio. 1 PAVILIONUS , Ead. notione Chron. Parmense ad ann. 1308. apud Murator. torn. 9. col. 874 : In dicto exercitu remanserunt omnia manghana Communis , tenda et Pavilioni Com munis. Vide Pavaillonus. 1 PAVILLO , in Computo ann. 1324. torn. 1. Hist. Dalphin. pag. 133 : Item cuidam nuntio missp Philipo Reymundi, pro adducendis tendis et Pavillionibus vi. sol. Pavilo, in Hist. Cortusior. apud Mu rator. torn. 12. col. 796. * 2. PAVILIO, Nummus aureus Francicus, sic dictus, quod rex in eo sub pavilione in throno sedeat. Reg. Univers. Paris. : Anno Domini 1348. die Sabbati proxima ante festum S. Joannis, convocatis omnibus magistris nationis Anglicanse, concessunr erat magistro Joanni Thomas, electo in nuntium ad curiam Romanam, quod haberet a quocumque posito in rotulo Universitatis unum Pavilionem. Vide supra Pavalhones. 1 PAVILLONARIUS , Papilionum confector. Charta ann. 1377. apud Rymer. torn. 7. pag. 156 : Sciatis quod assignavimus dilectum nobis Thomam de Thometon Pavillonarium nostrum, ad tot Pavillonarios, quot pro operationibus et pavilloniis quas pro solemnitate coronationis nostrse in palatio nostro, etc. T PAVIMENTATIO , Actio pavimentandi. Charta Henrici IV. Reg. Angl. ann. 1410. apud Rymer. torn. 8. pag. 635 : Mandamus quod... proficua earumdem consuetudinum circa Pavimentationem et reparationem prsedictas ponatis. Vide Pavare. 1 PAVIMENTATOR , Pavimentorum structor, Gall. Paveur. Chron. Corn. Zantfliet apud Marten, torn. 5. Ampliss.

224

PAV

Dessus la mer fist assembler navires, Collect, col. 368 : Jacobus Saddu Pavi- \ Pleins de harnois, d'arbalestes, de vires, mentator calceatse. De gros canons, serpentines conrtanx, PAVIO. Acta dedicationis Ecclesiae S. Pavois dorez, grans escussons di vires, Julian! de Lepida in Veronensi disLances, gourgons, et feu gregois en buire. trictu aim. 1186. apud Ughellum:Deinefe venerunt ad Pavionem, ubi erant reli- Ejusmodi Parvisarios naaticos, quiae B. Marise. V. et S. Juliani, et multo- xou; appellabant Graeci, apud Pollucem rum aliorum Sanctorum, et portaverunt et Suidam. Claudianus de Consulatu prasdictas reliquias cum magna reverentia Mallii vers. 42 : in praedictam Ecclesiam. Idem forte Ac velut exertus lentandis navita tonsis quod Paw, de qua voce mox, [vel potius Praeficitur later! custos. quod] | PAVIONUS, Papilio, tentorium, Pa- PAVISERIUS,PAVisius, ut supra Pavilion. Chron. Parmense ad aim. 1279. vesium. Form. MSS. ex Cod. reg. 7657. apud Murat. torn. 9. col. 791 : Et tola fol. 24. v°. : Diversis armorum generibus civitas, clerus et populus illuc (Parmam) praenominati (instructi) ut puta gladiis, iverunt. Et trauachss el Pavioni erant in platis, Paviseriis, etc. Stat. Mantuse lib. platea Communis, ubi jacebant infirmi. 1. cap. 6. ex Cod. reg. 4620 : Alia medietas armata lanciis, spatis et cultellis et Vide Pavilio. 1PAVIRE,td est,ferire,percutere. Gloss. Pavisiis seu rotellis, etc. 1PAVISSIS, Scuti genus, Pavois. Charta MSS. S. Andreae Avenion. xm. saec. exaratum. Vide Pausea. Henrici IV. Reg. Angl. ann. 1405. apud PAVISARII, Milites Pavasiis, scutis ita Rymer. torn. 8. pag. 384 : Viginti et nodictis, in praeliis ac bellis instruct!. Tho- vetn Pavisses, cum armis sancti Georgii mas Walsinghamus in Ed. Ill: Venien- depictos, et quindecim Pavisses cum armis tem contra eum cum 7. millibus electis Oxonias et Deverosse depictos. Vide Paarmatorum, aliisque armatis Pavisariis, vesium. ac balistariis in numero excessive. Com* PAVITOR, a Galileo Paveur. Paviputum Barthol. duDrac Thesaur.Guerr. mentorum structor. Comput. MS. eccl. ann. 1350. fo). 52 : M. Savari de Vivone S. Petri Insul. ann. 1429 : Item Payitorisire de Tors Chev. banneret, pour luy, 5. bus pro pavimento facto in cimiierio, etc. Chev. BachelierS) 36. Escuyers au prix, Vide Pavimentator. 10. Archiers a cheval, et un Pavessier p, 1 PAVITUM, I8a6TU7ro?. Gloss. Lat. Grsec. MSS. Sangerman. 1 PELICIUM, Pellis, Gall. Peau. Computus ann. 1202. apud D. Srussel de Usu feud. torn. 2. pag. GLVI : Pro capa domini Hugonis de Gravella et pro Pelicio gris, xii. 1.... Pro n. Peliciis escurellorum et pro ii. leporum, vi. 1. et n. *. Vide Pellicia. * PELIQO, Vestls pellita, Gall. Pelicon. Lit. remiss, ann. 1350. in Reg. 80. Chartoph. reg. ch. 57: Mulierem ipsius pictoris in suo Pelicone, cum quodam superpellicio desuper, existentem percussit dictus Dionysius. Vide Pellicia. * PELIDO, vox Gallica, Gemmae species. Lit. remiss, ann. 1449. in Reg. 179^ Chartoph. reg. ch. 349 : Lors icellui suppliant tira une pierre.... disant que c'estoit Pelido, et toutesvoies ce n'estoit que voiries. * PELIGNUS. [Genitus de meretrice; filius pellicis. DIEF.! * PELINERIA. Vide infra Pelnieria. | PELINUS, Piscis genus. Rumplerus in Hist, monast. Formbac. lib. 1. apud Bern. Pezium torn. 1. Anecd. part. 3. col. 433 : Producit et Pelinum quern etiam Tencam nuncupant. | PELIPARIUS, PELIPERIUS. Vide Pelliparii. % PELITRE. [Gall. Medicament. «...Pro I. .lectuario.... pro II. unciis de Pelitre...» (Arch. Histor. de la Gironde t. 22; pag. 332.)! 1 PELLA/pro Pellis. Vide Pellarda. * PELLACITAS, i. Fallacia, in vet. Giossar. ex Cod. reg. 521. Vide Palax. PELLS. Vide Perla. T 1. PELLAGIUM, f. pro Paragium, a GalL. Parage, Certus maris tractus. Charta Eduardi IV. Reg. Angl. ann. 1474. apud Rymer. torn. 11. pag. 799 : Quod providebatur per tolum regnumAnglise, de hiis, qui casu fortuito, ex aliquo, navi in pellagiis maris praecipitati, aut alias intra vel extra navim, etc. Confer Pelagus. * 2. PELLAGIDM, pro Pedagium, Tributum, quodpenditur. Charta ann. 1114. ex Tabul. episc. Carnot.: Concessit quod ipsi (Monachi Turonenses) et sui conversi, donati, servitores et caeteri homines sub ipso monasterio et ejus membris manentes, praBsentes et posteri a Pellagiis, traversibus, barragiis.... inperpetuum li^ beri sint et immunes. Vide supra Pelagium 3. « PELLAMEN, Pili, Acad. Cruse. Pelame, pilorum qualitas. Privil. Pisanis concessa a Conr. II. Sicil. reg. ann. 1269. apud Lam. in Delic. erudit. inter not. ad Chron. imper. Leon. Urbevet. pag. 273 : Pisani... possint libere et sine impedimenta aliquo emere, vel acquirere tolum coriamen, seu coria cujuslibet speciei vel materiei, totum Pellamen, etc. Vide mox Pellata. j PELLARDA, Pallii seu tunics species, nostris Houppelande, Ital. Pelando. Johan. Demussis Chronic. Placent. ad ann. 1388. apud Murator. torn.116. col. 580: Juvenes homines portant cabanas,

PEL barillotos et Pellardas.... longos et largas per totum usque in terram, et cum pulchris foraturis pellarum domesticarum, etc. Occurril praeterea in Ghron. Bergom. ibidem col. 945. 1 1. PELLARE, An idem quod Pellicium'? Charta ann. 1420. torn. 4. Histor. Harcur. pag. 1258 : Per homagium et redendo apud castrum de Cadomo unum Pellare ad festum Nativitatis S. Joannis, et de inveniendo unum hominem ad arma et duos sagittarios ad equitandum. * 2. PELLARE, Pilis spoliare, pilos detrahere, Ital. Pelare. Stat. Taurin. ann. 1860. cap. 88. ex Cod. reg. 4622. A : Licitum a festo S. Micaelis usque a nativitatem Domini excoriare boves, vel porcos Pellare, sive de die sive de nocte. Vide supra Pelare 2. T PELLARIUS. Vide Pelliciarius in Pellicia. * PELLATA, Pili. Stat. Avenion. MSS. ann. 1243. ex Cod. reg. 4659. fol. 50. v. : Et huic statuto addimus, quod.... Pellatas tn dictis pannis nullatenus apponantur. Vide supra Pellamen, PELLATOR, airwQrjTTi?, in Gloss. Gr. Lat. * PELLATURA, Pallium rasura. Stat. Avellae ann. 1496. cap. 69. ex Cod. reg, 4624 : Nulla persona possit vel debeat ponere vel poni facere in viis vel plateis publicis Infra burgos.... aliquas Pellaturas coriorum aliquorum. 1 PELLAX. Vide Palax. T PELLEGANTERIUS, Qui pelles praeparat, in veteri Oatalogo MS. B. M. Deauratae Tolos. Hinc emendanda videtur Charta ann. 1341. torn. 2. Ordinal. Reg. Franc, pag. 171: Inter mercatores dictorum coriorum et pellium tarn affatorum paragaminarios et Pellegantios, quam alios dicentes et allegantes se esse... in possessione et saisina vendendi in dictis vicis seu carreriis dicta coria et pelles. Legend um enim opinor Pelleganterios. [* Emendanda ex Reg. 72. Chartoph. reg. qu33 ex ipso edita sunt torn. 2. Ordinal, reg. Franc, pag. 171. ita enim habet: Tam affattores, pergamenarios et Peleganterios.] * PELLENARIUS, inter censuales recensetur, in Lib. cens. S. Emmer. apud Fez. torn. 1. Anecd. part. 3. col. 69 : Pellenarii x. ipsi dant xxx. porcellos, singulos denarios v. valentes. Forte pro * PELLERARIUS, Pellium concinnator. Inquisil. ann. 1288. in Access, ad Hist. Cassin. part. 1. pag. 387. col. 1: Pellerarii debent servire de arte sua abbatibus monasterii Cassinensis de pellibus novis. Vide Pelletarius. \ PELLERIGUM, PELLERINUM. Vide Pilorium * PELLERIUS, Pellio. Constit. MSS. Alf. II. reg. Aragon. ann. 1333: Hoc idem observari jubemus in curritoribus et Pelleriis Christianis, Judseis et Sarracenis, qui pellers et robes recipiunt ad vendendum. PELLES SILVATIG^;, SILVESTRES, Gall. Peaux sauvages. Liber Ordinis S. Vicloris Parisiensis MS. cap. 18 : Pellicia et Pelles, el coopertoria de pellibus agninis, ita ut Pellis silvatica cujuscumque generis, in nullo habitu nostro admittatur. Pelles silvestres, apud Vincentium Belvac, lib. 28. cap. 95; Pelles delicatss et coloratx, in Statutis Synodalib. Episcopi anonyrai ann. 1237. in Conciliis Anglic, torn. 2. Pelles latinss, lanalae, quious lanae adhuc haerent, in Statutis Gildae Scot. cap. 20. 36. [Peaux, pro veste pellita, usurpat le Roman de Vacce MS.: Fauces leva 1'espee que sous ses Peaux porta, etc. Vide Pellicia.]

1 PELLETARIUS, Pellio, qui pelles parat et vendit. Tabul. S. Vincentii Cenoman. fol. 40: Quidam homo Gauterius nomine, Pelletarius. Hinc |1. PELLETERIA, Pelles ispee prseparatae, Gall. Pelleterie. Charta ann. 1309. torn. 1. Hist. Dalphin. pag. 86 : De quolibet vendente.... Pelleteriam, merceriam, ferrum acerum seu callibem.,.. capitur unus denarius. * Peleteuverie, in Lit. remiss, ann. 1389. ex Reg. 138. Chartoph. reg. ch. 137 : Que tout ce jour de Lundi il ouvra tout le jour chez son pere de son mestier de Peleteuverie. Pletterie, in Pedag. Peron. ex-Chartul. 21. Corb. fol. 336: Item brouette, qui maine Pletterie ouvree, doit xj. solz, ob. * 2. PELLETERIA, Officina, ubi pelles praeparantur. Fundat. abbat. de Rille torn. 1. Probat. Hist. Brit. col. 606 : Molinos et stagnum de valle Landri, Pelleteriam de Filgeriis, etc. * PELLEUS. [Pileus: « Pelleus, Chapiaus. » (Lex. Lat. Gal. Bibl. Ebroic. n. 23. XIII. s.)| } PELLEXOR, Persuasor. Auctarium Isidori. Melius Pellector. * PELLIA, Pellis. Fragm. hist, de Cone. Aquisgr. torn. 6. Collect. Histor. Franc, pag. 446 : In illo tempore monachis Gallicanis est indultum ut femoraliis, laneis camisiis, pelliciis, botis, caperonis de Pelliis.... uti possint. Nqstris Pelete, Pellicula, quae in circumcisione abscindebatnr. Sermo in Circumc. ex Cod. S. Viet. Paris.: Moult a grant senefiance la Girconcisions: car selonc la costume de la Loi li fu tranchiee la Pelete de sa nature. * PELLIGANUS. [Pelecanus : « Pellicanus, Pellican. » (Gloss. Lat. Gal. Bibl. Insul. E. 36. XV. s.)] % PELLICERIUS, Idem ac mox infra Pelliciarius, Pelliciarum venditor. Ital. Pellicciaio, Gall. Pellicier. Stat. Niciae ann. 1354. inter Monum. Hist. Patr. Taur. torn. II. col. 205 : De Pelliceriis. — Item quod omnes Pelltcerii stent et stare debeant in carreria, videlicet a domo domini Joannis Rebuffelli usque ad domum Joannis Feniculi. [FE.] * PELLIGIA. Papias: Pellicia, vestis, indumentum pellibus factum. Joan, de Janua : Moderni dicunt Pellicea, se. Nostri Pelice. [Charta aon. 879. Marcae Hispan. col. 807 : Vidimus dicta femina recipients pretium de hxc omnia prasscripla gugnapie una valente solidos vil. et Pellicia valente solidos 11. Testamentum Guislae Comit. Ceritan. ann. 1020. ibidem col. 1020: Mobilem vero meum quern habeo, id est meum bombicum et meas Pellicias, unam martrinam et aliam armellinam vendite ut melius potueritis. Charta ann. 1168. torn. 2. Histor. Eccles. Meld. pag. 57: Ad Pellicias quoque dominarum deeem libras per singulos annos concessi. Tabularium Nobiliac. apud Stephanot. torn. 3. Antiquit. Bened. Pictav. MSS. 128: Facit homagium planum et petit Pelliciam variam.] Vita S. Gaugerici Episcopi Cameraceas. lib. 1. cap. 8: Accede ergo ad Sanctum regenerations lavacrum, ubi certe habes exuere velustatis Pelliciam, et induere novitatis Evangelicam stolam. Goffridus Vindocin. lib. 1. Ep. 12 : Grisiam Pelliciam, atque varias vesten obtuli patri meo, etc. Chronicon S. Trudonis lib. 7 : Pellesque et Pellicias tarn varias, quam grisias, etc. Le Roman de Guillaume au Court-nez MS.: Or ferai-je s'il prennent ma Pelice, II est frivort, si est froide la bise.

251

Le Roman d'Aubery MS. : Sencham fust vestue de nouvel, D'une Pelice qui fu dou tans Abel.

T PELLIGA., Idem quod Pellicia. Charta ann. 855. Marcae Hispan. col. 788 : Donamus de rebus prasfatis.... curtinas II. Pellicas vi. et suscinta parata una. PELLITIA. Chronic. Andrense: 24. paria Pellitiarum,froccorum,et cucullarum. Adde Ordericum Vital, lib. 8. pag. 711. Gaufridum Grossum in Vita S. Bernard! Tironensis cap. 46. etc. [«*> Adalhardi Statut. Corbeiens. lib. 1. cap. 3.] T PELITIUM, in Charta ann. 1299. apud Rymer. torn. 2. pag. 855: Excepto redditto unius Pelitii in eadem civitate. PELLICEA.. Jo. de Janua: Pellicea, quoddam indumentum quod de pellibus fit. Invenitur etiam Pellicia, sed moderni dicunt Pellicea. Ardo in Vita S. Benedicti Anianensis num. 40. [52.]: Duas scilicet stamlneas, et femoralia, Pelliceas quoque, etc. [Codex MS. Martialis Lemovic. num. 58. pag. ult.: Hoc anno proximo habeant omnes claustrales Monasterii S. Martialis Pelliceas et tunicas, in festo S. Micfiaelis unusquisque Pelliceam et tunicam, sequenti anno tunicam, et alio subsequenti Pelliceam, et sic deinceps interpolates PellicesR agninse erunt.] Utuntur praeterea Synodus Aquisgr. can. 22. Petrus Venerab. lib. 1. Epist. 28. Aimoinus de Vita S. Abbonis Floriac. cap. 20. Statuta Ordinis de Sempringham pag. 715. Vitae Abbatum S. Albani pag. 63. Bernardus, Prior Portarum Epist. 3. etc. PELLIGIA., Praestatipnis species, forte pelliciarum, seu pellium ad Canonicorum Anianensium usus. Charta ann. 1244. ex Tabulario S. Aniani Aurelian. : Totum ilium redditum annuum tarn hibernagii, quam avenss, quern habuerant ad ostium granarii B. Aniani Aureliani, qui vulgar iter dicitur Taxamentum, et Pelliciam quam habuerant in territorio dictse Ecclesise super homines ipsius territorii, confessi sunt se vendidisse, etc. Oharta alia ann. 1344. ibid.: Accorde est que les doyen et Chapitres se departent de de toutes prestations, charges, services ou servitudes, a savoir de failles, mortailles, formariages, ou deniers de Pelices, etc. PELLICEUM. Caesarius lib. 6. cap. 5 : Cum ad prunas sederet, nee Pelliceum secundum consuetudinem levaret , etc. Eckehardus junior de Casib. S. Galli cap. 1: Cum uni reverendo quidem Pelliceum traderet, etc. Pelliceum vestimentum, apud Odonem Cluniac. lib. 2. Vitae S. Geraldi cap. 3. PELLICIUM, in Decretis Calomani Regis Hungar. lib. 1. [Ordinal. S. Ludovici Franc. Reg. ann. 1254. torn. 1. Ordinal, pag. 74: Expellantur autem publice meretrices, tarn de campis quam de villis, et factis monitionibus seu profectionibus, bona earum per locorum judices capiantur, vel eorum auctoritate a quolibet occupentur, etiam usque ad tunicam vel ad Pellicium; quae ullima verba in yersione Gallica sic reddunlur : Et si soient depouillez jusqu'a la cote, ou au Pelican. Occurrit praeterea apud S. Wilhelmum in Constit. Hirsaug. lib. 2. cap. 37. et Marten, torn. 4. Anecd. col. 249 : Unum parvum Pellicium, quod Gallice dicitur Pellicon, furtive cepisset, in Regesto 82. Charlophyl. reg. Oh. 573. ann. 1356. Vide mox Pellicio. Pellicium varium, in Tabul. S. Sergii Andegav.] [** Ruodlieb. fragm. 2. vers. 4 : Sed quid dpnorum mitlamus ei variorum, Est ut eqnis, frenis, auro comple faleratis, Pelliciig crisis, varicosis, sive crusennis.

252

PEL

Pellicese et Pelliceoli noyi de triennio in trienmum.... Quod tunicas et scapularia, et Conversorum caputia, sotulares, Adde fr. 2. vers. 161. 237 fr. 3. vers. 142. pelliceas et Pelliceolos de novo recipient, fr. 10. vers. 39. Pellicium ovinum, in veteres et ultimo ipsis datos ex Integra chart, ann. 1220. in Alsat. diplom. num. pauperibus J. C... erogare teneantur. 417. torn. 1. pag. 340.] 1 PELLICERIA , Pelliciae aptatae, praePELLICIUM CHORALE. Concilium Co- paratas. Extractum computi ann. 1339. loniense ann. 1260. can. 9: Ne Canonici torn. 1. Hist. Dalphin. pag. 98 : Quaelibet Ecclesiarum in solennitatibus et statio- bestia onerata telis, pannis cujuscumque nibus sine chorali Pellicio, vel veste Ca- manerias sint, mercimoniis, pellibus nonical sub superpellicio incedant in aptatis, Pelliceria aptata, lana lavata, Ecclesiis conventualibus et in choro. canabo batuto, et similibus debet pro pePELLICIO, Bocacio Pellicione: nostris, dagio duodecim denarios. Vide infra -Pellicon. Domnizo lib. 1. de Vita Ma- Pellizaria. thild. cap. 13: PELLICIARIUS, Gall. Pellicier, Pelliciarum yenditor. [Charta Willelmi domini Rex sibi mastrucas post eseam maxime pulchras Montispessul. ann. 1103. apud D. BrusDonavit, florent quoque Pelliciones. sel. torn. 2. de Usu feud. pag. 727: Et S. Franciscus in Regula Tertiariorum totam estare Cairhberti Pelliciarii, quod cap. 3 : Circa htimilitatem vero panni, et cst juxta estare Walcherii. Et estare Pellitiones sorprum ipsarum, juxta condi- Petri Pelliciarii, etc. Tabular. Casae-Dei tionem cujuslibet earumdem, ac loci con- sac. 12: Ebrardus Pelliciarius et filii ejus suetudinem, poterit dispensari. [Gompu- dederunt dimidiam appendariam de feve. tus ab ann. 1333. ad ann. 1336. torn. 2. Occurrit praeterea in Chron. Parmensi Histor. Dalphin. pag. 282: Item, pro ad annum 1291. et] apud Willelmum infoderanda roba Dam. Andreas filii Do- Gemetic. lib. 7. cap. 18. Glossae vett.: mini, et factura unius Pellicionis pro Pellarius, IIeXXopa