Umysł, mózg i nauka [PDF]

Zitiervorschau

Z o ryg inał u :

Wstęp

M ind~ . Brail1s and Science Copyright© by John R. Searlc

Okładkę i strony tytułowe projektowal STEFAN NA ROIEl lO

Redaktor

687060 Rcdakt or techniczn y TERESA Sf • ' dzieje Dlaczego wielu teorety ków odrzuca ostatecznie IS n1enie wewnętrznych zjawisk um yslowych? Wierzę, że jeś l i odpowiem y so bie na to pyta nie, z rozum iemy ellaczego p roblem psychoIZ Czny tak dJu gO zdawaJ si ę być trudny do rozwiąza ni a. , z·awl.s ka Lllll •slo:ve ma·· --~.} kt ó re zdaj:) s i ę nie do ', pogodzenia z .,naukowym" ob raze m świata skladajc,cego się z rzeczy material nych. I z powodu ~laś nie czterech cech problem ps.)'l:.hQ: liz ·czny s~IJ~ tr udn m n robleh1em. Są one tak klopothwe, że w1elu twórców w dziedzinie psychologi i. filozofi i i sztucznej inteligencji wypowi ada dziwn e i nieprawdopod>7-CZe czwa rty problem , probleni 1b rzyczynowego oddzialy- t wania um ysi,J/ Myślenie potoczne skłania nas, m1ędzy 111nymi, d o : ' za l oże ma , że nnsze myśl i i doznan ia faktyczn ie wp l ywaj ą _. na . sposób ' naszego zachowan ia, że . są .prr.yc.zynami. zda rze ń w św i ec.i e fizycznym . Decyduję, na·przy klad, że ch cę podnieść rękę, i o to moja ręka unosi się. Jeśli jed nak nasze myśl i i dozna ni a są czysto psychiczne, jak mogą wp lywać na to co jest lizyczne? }!!Łc.oś...um_y~~ęgo_.może..pmlLO.c:l.aw.!)_Ć zmil:my lizyi my badać to, co dzieje s i ę w naszej glow i.e. n ni e zaś peryferyczne doz nania z m ys łowe. i\rg umen l za tym p rzemaw i ający jest pros ty. N ie byłoby żad n yc h wrażeti i procesów psychicznyc h, gdyby coś dzia ł o s ię wokół nas i nie m i a ł o mi mo wszystko swoj ego ocłzw i e rciccllen i a w naszych procesach mó zgowych. J eśli jed n aJ:.. ~Iśclw..tl&~i.~ts_~l. t)_1~go mózgt{r PrZekO-nanie :'·

o ni emożli\YO}C i za l oże n itl prawdz i wośc i obydwu tez ruzcm przez d ł ugi

czas przeszkadzało, jak sądzę, w rozwiqzaniu prob lem u psychofizycznego. Obydwie tezy powoduj \C~" p:mow~Tj·nyJrmln)'ye zaś semantykę. Caly mora l naszej histo rii - mie język a chitiskiego, to j e~t_.Qc~__tylil kl ycznie jest kor~1putere~, ., _ ~ posób jak komp u le r,jestkompttlercm , A to dlatego, że to coś mo że być opisanejako u rządzeni e reali z ujące lu b maj ~) Ce komputerowy program jego ope racje zdete rmi nowa ne są sy nta ktyk

-38

39

·,,! , '

stawiający psychologię na bezpiecznym , na ukowym grun cie, w c hwili,

'

'W

Powróćmy jednak d o oważnych powodów· skłaniających ludzi do

" w ~ tó rej u woln iła się ona od zl ud ze 1l behaw ioryzm u. -~~~ n;_~~~~: ~e ~:.?}:!~' kogni t wlzilu1 JCSt p~:a~flz~,~a ·- ~-,':~eae· \VsZjślk,iJ~l~ /{' 'l/\__ Che~ JlLWli.L\OCO>~!l!Ll1ć_i1 a leży j e_~zcze jeden poziom; , p o zio m y roc~ !~_l?~:ze ni o wyc h :-,N i e ],l"a-też nic zlego w ty m, że będzie m y m yś l eć zaró wn o oprocesach z poziomu psych ologicznego, ja k · 1 o procesach z pozio mu neu ro lizjo logicznego. jak o procesach przetwarza nia inform acji , pod wa runki em jednak, że nie pomiesza my

fak tycznego psychologicznego p rze twa rza ni a informacj i z "ja k gdyby" t., · prze twarza niem infonnacj i.

Jak zatem wygh!d a nasza ostateczna ocena programn h·Jd awczego kogn itywizmu? Z pew ności rue ' aza em e :fals'~hvii'ś-21. M oż;;s;ę , o k;zaćTe jest on prawdziwy.:=Jego sza nse na sukces są --;k d~_ 1 j_ak [!f.llWdo podobień stwo ·su kcesów bem nl eJ k k ti!SZCZOWZ trr now: t ni~t i Jtt y.~ l c ni a. zd~tjącyclt si~ wplywLdo_zdetcrminowa·nia zachowania lak, by rzeczy musiały

,( k_C>_J~2!_1y~li;ot~t:"· Myś5_,_i?c1mierzam

wykazać,

prżyczyny skłaniające

czegoś,

czynią

wydarzauię_tftk,jak- się..w.y_c!arzaj>J.

Jes t inn y jeszcze sposób ujęcia problemu. Czy za wsze prawd ziwie Oso ba_ liiagia WSzystkie-inne warunkipozostały takie same·. Czy w tedy, gdy ktoś, kto wybrał g loso wan ie na Kongres Libe raln o -Demokratyczny, mógl wyg losowanic na jak:p; itlfl:J gd y by wszystkie pozostale

możemy orzec;::-żej;fk'i.iŚ .

zachować si(:i~1ii_':Z~.[. ~~:f­

brać

partię,

war unki pozostaly niez mienne? Kompatybilizm w

rzeczywist ości

nie

wyjaśnienie

odpowia da na lo pytan ie w sposób pozw:tlaj