140 67 109MB
Polish Pages 341 Year 1966
PRZEDMOWA
W książce inż. Kuzmana Rainjevića opracowano problemy termodynamiki maszynowej w bar~ dzo szerokim zakresie, nie spotykanym dotychczas w literaturze fachowej krajowej i zagranicznej. Wszystkie dane liczbowe uwzględniają najnowsze źródła, np. tablice i wykresy par opierają się na znanych pracach Wukałowicza w zakresie do 1000° (1273,15 °K) i 1000 at (~1000 bar). Zasługą autora jest przeliczenie wszystkich danych, jedynie dostępnych w układzie technicznym jednostek miar, na układ międzynarodowy jednostek (SI). Każdą liczbową, wartość dowolną wielkości cieplnej można równolegle odczytać w układzie technicznym i międzynarodowym. Ukazanie się tych tablic usuwa przeszkodę praktycznego wprowadzenia układu międzynarodowych jednostek miar. Przydatność książki jest zwiększona przez wykresy robocze podane w dwóch układach. Tablice te są potrzebne wnystkim zajmują,cym się termodynamiką oraz techniką cieplną. Dlatego marn nadzieję, że ta wartościowa książka znajdzie się na biurkach wnystkich fachowców.
prof. dr prot~~ar Wydziołu
inż.
ZORAN RANT
Kan$trukcji i Budawy Mauyn Po/iteehniki w Ljubljanie i Politechniki w Braunschweigu
SPIS TREŚCI
Tablica Stron2 9
Pierwiastki chemiczne . . CIAŁA
STAŁE.
fizyczne stałych pierwiastków chemicznych własności fiEyczne stałych związków nieorganicznych własności fizyczne stałych związków organicznych . . Współczynnik rozszerzalnokllinlowej a ciał stałych między OOC (273,15 °K) i t °C (T °K) Temperatura topnienia niektórych stopów . . . . . . . . . . . . . Temperatura topnienia niektórych ciał stałych . . . . . . . . . . . Temperatura topnienia soli uiywanych do kąpieli solnych . . . . . Ciepło właściwe c i Cm niektórych stałych pierwiastków chemicznych Ciepło właściwe c i Cm niektórych stopów . . . . . . . . . Ciepło włafciwe c niektórych stałych związków organicznych Niektóre Niektóre Niektóre
własności
Ciepło w~ciwe c l Cm
niektórych związków organicznych
Ciepło włakiwe
c niektórych ciał stałych . . . . . . . Ciepło właściwe c niektórych artykułów spożywczych . . Współczynnik przewodzenia ciepła ). niektórych metali . . Współczynnik przewodzenia ciepła ). niektórych stopów . Współczynnik przewodzenia ciepła ). niektórych materiałów budowlanych Współczynnik przewodzenia ciepła l niektóryCh ciał stałych • . • • . . Współczynnik przewodzenia ciepła l niektórych materiałów izolacyjnych. Współczynnik przewodzenia ciepła l niektórych ogniotrwałych ceramicznych cegieł. Współczynnik przewodzenia ciepła .t :ziemi okr:zemkowej wypalonej Współc:zynnik pr:zewodzenia ciepła .t sad:zy . . . . . . . . . . . . Współczynnik emisji promieniowania ciepła en niektórych metali . . Współczynnik emisji promieniowania ciepła en niektórych niemetali Współczynnik emisji promieniowania ciepła en niektórych wyrobów lakierowych (pokryć) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wartość opałowa niektórych paliw stałych . . . . . . . . . . . . Charakterystyki polskich węgli kamiennych energetycznych wg GIG
2 3 4 5 6
7 8 9
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27
CIECZE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • . . W~na:łcl
cieplne niektórych cleczy (przy ciśnieniu od 760 mm Hg) Wielkości krytyczne niektórych cieczy . . . . • . . . . • . • . . W•p6łczynnik rezszerzall"'oścl ob)fl!t&śclowej p niektórych cieczy Ciepło właściwe c niektórych eleczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ciepło właściwe c wody (H20) pod ciśnieniem od p= 1 at 9,80665 N/cm 2 Ciepło włUclwe c woeły (H20) przy z.wlększonym ciśnieniu. G~stośt p niektórych cleay w rół:nych temperaturach lepkość dynamiczna '1 niektórych cleczy . . . . • • • Współczynnik przewodzenia ciepła ). niektórych cleczy. Własności cieplne wody (H•O) przy ciśnieniu nuycenla Współczynnik przewodzenia ciepła l wody w zaliinofel od ciśnienia Wartość opałowa H1 l Hj niektórych paliw płynnych. . • •
=
28 29 30 31 32 33
34 35 36 37 38 39
41 46 49 54 56 56 57 61 62 63 64
65 67 69
70 71 75 76 77 87 99 103 104 110
41 42 43 44
133 136
45
177 178 180 181 184 188 190 191 192
40
. . . od tempera. . . . . . . . . . . . 73,5% eteru
36
107 109 109 127
PARY • • • • . . . Para wodna nasycona (H20) (w zależności od temperatury) Para wodna nasycona (H20) (w zależności od ciśnienia) • . Ciepło właściwe Cp i Cv pary wodnej przegrzanej (HaO) . . Średnie ciepło właściwe Cpm pary wodnej przegrzanej (H20) (mierzone tury nasycenia do danej temperatury) . . . . . . . . . . . . . Para wodna przegrzana (H20) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Para nasycona dowthermu A (diphyla) (skład 26,5% dwufenylu Cta Hto l dwufenylowego Cta HtoO) . Para nasycona rtęci (Hg). . . . . . . . . . . . . . . . . . . Własno~cf ciał chłodzących . . . . . . . . . . . . . . . . . . Para nasycona amoniaku (N Hl) . . . . . . . • . . . . . . . • Para nasycona dwufluorodwuchlorometanu "Freon 12" (CF2Cia) . Para nasycona dwufluorochlorometanu ,.Freon 22" (CHF2CI) Para nasycona etanu (CaH') . . . . . . • • Para nasycona chlorku metylu (CH3CI) . . . Para nasycona fluorotrójchlorometanu ,,Freon 11" (CFCb) . Piira nasycona prQpanu (C3He} . . , , . . , . ~ . . !,
11 13 14 14 15 20 20 20 21 26 27 28 30 32 33
46
47 48
49 50 51 52 53 ~4
194
Tablica Strona
Para Para Para Para Para
nasycona dwutlenku siarki (SOz) nasycona trójfluorochlorometanu ,.Freon 13" (CF3C/) nasycona dwutlenku węgla (C02:) Ciecz para przegrzana dwufluorodwuchlorometanu ,.Freon 12" (CF2:Ciz) . pn.egrxana dwuf!uorochlorometanu "Freon 22" (CHF2:CI) . . Lepkość dynamiczna r; czynników ziębniczych na granicy nasycenia . . . . . . . . lepkość dynamiczna -r; amoniaku (NH3) przy różnym ciśnieniu i różnej temperaturze Lepkość dynamiczna "i chlorku metylu (CH3CI) przy różnym ciśnieniu i różnej temperaturze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lepkość dynamiczna "i dwutlenku siarki (SOz) przy różnym ciśnieniu i różnej tempe· raturze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lepkość dynamiczna r; dwutlenku węgla (COz) przy różnym ciśnieniu i różnej tempe· raturze . . . . . . . . . . . . . . Powietrze wilgotne nasycone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , ... . . Własności pary wodnej przegrzanej (HzO) Współczynnik przewodzenia ciepła A pary wodnej H 2 0 w zależności do ciśnienia. GAZY . . . . . . . . . . . cieplne niektórych gazów Ciepło właściwe Cp gazów . Ciepło właściwe Cv gazów . Ciepło właściwe Cp gazów . Ciepło właściwe Cv gazów . Ciepło właściwe c' 11 gazów Ciepło właściwe c' v gazów . . . . Srednie ciepło właściwe Cpm gazów Średnie ciepło właściwe C1,m gazów . Średnie ciepło właściwe Cpm gazów. Średnie ciepło właściwe Cvm gazów. : Srednie ciepło właściwe c' pm • • • • Średnie ciepło właściwe c.'vm gazów . Entalpia właściwa i gazów . Entalpia właściwa Mi gazów . Entalpia właściwa i' gazów . . Entropia właściwa s gazów . . Entropia właściwa Ms gazów . Entropia właściwa s' gazów . Lepkość dynamiczna 7f gazów Współq:ynnik przewodzenia ciepła l gazów Współczynnik przewodzenia ciepła l dla dwu- l trójatomowych gazów w zaleinoścl od temperatury . . . . , . . . . . . . . . . . . . . , . , . . , . , . . . . Współczynnik przewodzenia ciepła l spalin o zawarto~cl 13% CO" w zaleinoścl od temperatury . . . . , . . . . . . . . . . . . . . . . . Ciepło. właściwe Cp suchego powletru w zaletno'cl od cHnlenla Własności suchego powietrza przy ciśnieniu 1 at. Adiabatyczne l pol/tropowe przemiany gazów Wartość opałowa 1-łs l Hi gazów Własności
55 56 57 58 59 60 61
195 196 197 199 209 232 233
62
233
63
234
64 65 66 67
235 236 239 240
88
241 243 245 248 251 254 257 260 263 265 267 269 271 273 275 278 281 284 287 290 293 299
89
303
90 91 92 93 94
303 304
68 69 70 71 72
73 74 75 76 77
78 79 80 81 82 83 84 85 86 87
305
306 307
JEDNOSTKI MIAR Jednostki długości, Jednostki pola . . jednostki objętości Jednostki masy . • Jednostki siły . . . Jednostki ciśnienia. Jednostki gęstości (masy właściwej) . jednostki clężaru właściwego . Jednostki lepkości . . . . . Jednostki energii . . . . . . Jednostki mocy . . . . . . . Jednostki ciepła właściwego . jednostki współczynnika przewodzenia ciepła l Jednostki współczynnika przejmowania ciepła k Jednostki stałej promieniowania C . . . , . . Jednostki temperatur . . . . . . . . . . . . 4 Czwarte potęgi temperatury absolutnej(
95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111
309 311 311 312 312 312 312 313 314 315 316 316 316 318 319 319 320 321
Przedrostki i ich symbole dla tworzenia jednostek wielokrotnych i podwielokrotnych
112
323
,"k)
literatura S korowi d~
324 327
TABLICA
Przedrostki i ich symbole dla tworzenia jednostek wielokrotnych i podwielokrotnych
112~1
Liczbowa
Przedrostki
at to fe mto piko n ano mikro mili centy decy deka he kto kilo mega
wartość
przedrostka
da
1o " 1o " 1o " 10' 1o ' 10 ' 10 2 10-' 10°
1
d h k M
10 1 102 103 106
10 100 1000 1000 000
a f p n
m c
0,000 000 000 000 000 001 0,000 000 000 000 001 0,000 000 000 001 0,000000001 0,000 001 0,001 0,01 0,1
Przykład
pF = 10-- 12 F nA= 10-'A l--LV=10 6 V mW = 10-3 W cm= 10-- 2 m dl =10- 1 1
dlm = 10 lm hl= 102 1 kg=10 3 g Mn= 106 {}
~~~: ------~---~---~g~~-----'-----~-gg_g_g_g_g_g_g_g_o~~--- ___________ _T~~J : ~~-:J_H_z---~-
Literatura
Ans- Lax: TASCHENBUCH FUR CHEMIKER UND PHYSIKER, zweite berichtigte Auflage, Springer Verlag, Berlin, GOttingen Heidelberg, 1949. BoSnjaković
F.: NAUKA O TOPLINI -
dio prvi,
treće
izdanje,
TehniCka knjiga, Zagreb, 1962.
Klingelnberg: TEHNIĆKI PRIRUĆNIK, prva knjiga,TehniCka knjiga, Zagreb, 1952. Kolbah D.: PRIRUĆ.NIK ZA KEMIĆARE, d rugo izdanje, TehniCka knjlga, Zagreb, 1961.
dio drugi, Nakladni
Kraut B.: DLEPNI STROJARSKI PRIRUĆNIK, prvo srpsko hrvatsko izdanje, naklada »Duro Daković