148 62 8MB
Polish Pages 416
Skrypt
Nr 277
Krystian Czernek Gabriel Filipczak Jerzy Hapanowicz Barbara Pendyk Leon Troniewski Stanisław Witczak Małgorzata Wzorek
Pod redakcją Leona Troniewskiego
Tablice do obliczeń procesowych Wydanie V poprawione i
uzupełnione
ISSN 1427-9932
Opole
2006
SPJS TREŚCI Przedmowa ........................................................................................................... . II ROZDZIAŁ l. INFORMACJE OGÓLNE
Tablice i tabele: 1-1. Alfabet grecki........... ...................................... ........................................ ważniejszych
wymiarów na jednostki międzynarodowego
1-2.
Zamiana
I-3.
Zamiana ważniejszych wymiarów stosowanych w krajach anglosaskich na używane w Polsce ................................................... Przedrostki i oznaczenia do tworzenia jednostek wielokrotnych
układu
1-4.
1-5. 1-6. 1-7.
SI ........................................................................................
i podwielokrotnych ........... .. ................................................ .. ............ Układ okresowy '>ierwiastków .................................................... Wybrane liczby kryterialne .... ........................... ...................
16 17
lK 19 20
Wybrane rodzaje zanieczyszczeń wprowadzonych do powietrza, objętych opłatami,
1-8.
15
oraz jednostkowe stawki
Jednostkowe stawki
opłat
opłat
... .... ...... .... ................. 3 l
za wprowadzenie do powietrza
1-9.
zanieczyszczeń powstających przy przeładunku benzyn silnikowych ...... 31 Wybrane rodzaje składowanych odpadów objętych opłatami oraz jednostkowe stawki opłat ........................... .................. 32
l-lO.
Dopuszczalne do wprowadzenia do powietrza
1-11. 1-12. 1-13.
1-14.
ilości
wybranych
produktów energetycznego spalania paliw..................... Szacunkowe dane charakterystyczne typowych kotłów ciepłowniczych i technologicznych (dla kotłów produkowanych w Fabryce Kotłów "Setako" w Sędziszowie)........................................................................ Wybrane właściwości fizyczne niektórych substancji...............
36 37
Przybliżone
39
jednostkowe ceny
Jednostkowe ceny wybranych
nośników
energii...........................
materiałów
i pokryć izolacyjnych....
33
40
ROZDZIAŁ 11. WŁAŚCIWOŚCI SUBSTANCJI
Tablice i tabele: Gazy i parv ll-1.
Ciepło właściwe,
11-2. 11-3. 11-4. 11-5.
czystych substancji ......................................................................... Ciepło właściwe gazów ...... ................................................. ......... Średnie ciepło właściwe gazów................................................. Dynamiczny współczynnik lepkości gazów...... ................. Współczynnik przewodzenia ciepła dla gazów i par ................................
Il-6. 11-7. Il-8. Il-9.
standardowa entalpia tworzenia związków, standardowy potencjał termodynamiczny i standardowa entropia
Poprawka ciśnieniowa ciepła właściwego gazów ..................................... Poprawka ciśnieniowa entalpii gazów............................................. Poprawka ciśnieniowa entalpii gazów.............................................. Poprawka ciśnieniowa dynamicznego współczynnika lepkości gazów ..
43 46 49 52 53 54 55 56 57
3
ll-10. 11-11. ll-12. ll-13. 11-14. 11-15. 11-16.
Poprawka ciśnieniowa współczynnika przewodzenia ciepła gazów......... Uogólniony współczynnik ściśliwości ...................................................... Zredukowany dynamiczny współczynnik lepkości gazów ....................... Dynamiczny współczynnik lepkości w stanie krytycznym ....................... Zredukowany współczynnik przewodzenia ciepła gazów ........................ Współczynnik przewodzenia ciepła w stanie krytycznym ........................ Stałe 'lo i C do wzoru Suiberlanda na dynamiczny współczynnik
58 59 60 61 62 63
lepkości gazów oraz stała ~MT., ............................................................. 64 11-17. 11-18. ll-19. ll-20. 11-21. ll-22. 11-23. 11-24. 11-25. ll-26. 11-27. 11-28. 11-29.
11-30. 11-31. 11-32. 11-33. 11-34. 11-35. 11-36. 11-37. 11-38. 11-39. 11-40.
A., i C do wzoru Suiberlanda na dynamiczny przewodzenia ciepła gazów ........................................... Nomogram do wyznaczania dynamicznego współczynnika lepkości
65
Tabela pomocnicza do monogramu 11-18 ............................................. Dane do obliczania współczynnika przewodzenia ciepła gazów .............. Parametry fizyczne suchego powietrza ...................................................... Objętość właściwa powietrza suchego ...................................................... Ciepło właściwe powietrza suchego ................. ......................... ............... Dynamiczny współczynnik lepkości powietrza suchego ................. Współczynnik przewodzenia ciepła powietrza suchego ............................ Liczba Prandtla dla powietrza suchego ......................................................
67 68 69 70 71 72 73 74
Stałe
współczynnik
gazów pod ciśnieniem atmosferycznym................................... ................ 66
Parametry fizyczne pary wodnej na linii nasycenia (dla
ciśnienia
atmosferycznego i ciśnienia wyżSzego)...................................................
Parametry fizyczne pary wodnej na linii nasycenia (dla
75
ciśnienia
mniejszego od atmosferycznego) ............................................................... 77 Parametry fizyczne pary wodnej przegrzanej ... ..... .................... .... ........... . 80
cieczy i wodnych roztworów ........................................................ cieczy i wodnych roztworów........................ Dynamiczny współczynnik lepkości cieczy i wodnych roztworów .......... Współczynnik przewodzenia ciepła cieczy i wodnych roztworów .......... Napięcie powierLchniowe cieczy i wodnych roztworów ........................... Współczynnik rozszerLalności objętościowej cieczy w temperaturze 20"C .............................. .................................... Nomogram do wyznaczania dynamicznego współczynnika lepkości cieczy ........................................................................ ................... Tabela pomocnicza do monogramu 11-36 ................................................. Uogólniony dynamiczny współczynnik lepkości cieczy ........................... Parametry fizyczne wody ........................................................................... Właściwości fizyczne niektórych materiałów i elementów budowlanych............................ ................................................................. Gęstość
Ciepło właściwe
83 84 86 88 90
92 93 94 96 97 99
Ciała stałe
ll-41. 11-42. 4
przewodzenia ciepła materiałów usypanych...................... l 02 cieplne niektórych artykułów spożywczych ................ l 03
Współczynnik Właściwości
11-43.
Właściwości
ROZDZIAŁ
cieplne
ciał stałych..............................................................
104
IIJ. HYDRAULIKA
Tablice i tabele: III-l.
lll-2. lll-3. III-4. lll-5. lll-6. lll-7. lll-8. lll-9. lll-10. lii-l l. lll-12. lll-13. lll-14. lll-15. lll-16. lll-17.
lll-18. lll-19. lll-20. 111-21. 111-22. 111-23. lll-24. lll-25. 111-26. 111-27. lll-28. 111-29. lll-30. lll-31. 111-32. 111-33. 111-34.
Nomogram zależności strumienia płynu od jego prędkości i średnicy przewodu ................................................................................. . Uniwersalny rozkład prędkości ................................................................ . Liczba wypływu dla wody o temperaturze 20°C przez otwór ostrokrawędziowy ..................................................................................... . Liczba wypływu dla cieczy pr.oez otwór ostrokrawędziowy ...... . Liczba oporu dla przepływu w rurze ........................................................ . Chropowatość bezwzględna rur .............................................................. .. Liczba oporu dla przepływu przez różne przekroje ................................. .
113 114
115 115 116 117 118 Liczba oporu miejscowego dla różnych elementów ................. . 119 Liczba oporu miejscowego dla wlotu ..................................................... .. 124 Liczba oporu miejscowego dla pęku rur (przepływ prostopadły do rur) ................................................................. .. 125 Liczba oporu miejscowego dla kolana segmentowego ............................ . 126 Liczba oporu miejscowego dla kolana ostrych o zmiennym przekroju .. .. 127 Liczba oporu miejscowego dla konfuzora i dyfuzora .............................. . 128 Liczba oporu miejscowego dla rozgałęzienia ............................... .. 129 Liczba oporu miejscowego dla klapy ...................................................... .. 130 Zastępcza długość rury dla oporu miejscowego ..................................... .. 131 Nomogram do wyznaczania zastępczej długości mry dla oporów miejscowych ......................................................................... . 132 Zastępcza długość rury dla kolana 90° ..................................................... . 133 Ekonomiczna prędkość przepływu ........................................................... . 134 Krytyczna liczba Reynoldsa dla wężownicy ........................................... .. 135 Liczba przepływu dla kryzy ostrokrawędziowej ...................................... . 136 Liczba przepływu dla kryzy ostrokrawędziowej ..................................... . 137 Poprawki liczby przepływu a 0 dla kryzy ostrokrawędziowej z pomiarem przytarczowym .................................................................... . 138 Liczba ekspansji dla zwężek .................................................................... .. 139 Trwały spadek ciśnienia dla zwężek ......................................................... . 139 Długość odcinka pomiarowego przed i za zwężką ......................... .. 140 Charakterystyka wentylatora WPWs-40 z układem regulowanych kierownic ................................................................ . 141 CharakterystykajednostopnioweJ pompy wirowej 65KCZ65 ................. .. 142 Wydajność V, wysokość podnoszenia H, moc N, silnika dla typoszeregu PM pomp wirowych .. ... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .. .. .. .. ............ . 143 Mapa przepływu mieszaniny gaz-ciecz w rurze pionowej ...................... .. 146 Mapa przepływu mieszaniny gaz-ciecz w rurze poziomej ....................... . 147 Udział objętościowy R i poprawka tj> wg Lockharta-Martinelli'ego ........ . 148 Dane odnoszące się do zwykłych pierścieni Raschinga .......................... . 149 Jednostkowy opór
wypełnienia
z ceramicznych
pierścieni
Raschinga
o wymiarach 25x25x2,5 mm ................................................................... . 151 5
lll-35. lll-36. lll-37. lll-38. lll-39. lll-40. lll-41. lll-42. lll-43. lll-44. lll-45. lll-46. lll-47. lll-48.
Jednostkowy opór wypełnienia z ceramicznych pierścieni Raschinga
o wymiarach 35x35x4 mm........................................................................ !52 Jednostkowy opór wypełnienia pierścieniowo-strukturalnego
PSL i PSI ................................................................................................... Ekonomiczna prędkość gazu, W 0 liczona na pusty skruber, w temperatun~e 20°C i ciśnieniu atmosferycznym ....................... ... ... .
Granica zachłystywania skruberów......................................................... Współczynnik oporu właściwego placka filtracyjnego, a ........................ Współczynnik ściśliwości osadu s ............................................................ Przykłady zastosowania piasków i żwirów w filtracji ...... .... .................... Dobór filtru na podstawie analizy ziarnowej ... .. ........... ........................ .... Wzory do przeliczania stężeń składników zawiesiny............................. Wykresy do obliczania prędkości opadania cząstek .................................. Średnica zastępcza, sferyczność oraz współczynnik poprawkowy do obliczania prędkości opadania wybranych brył geometrycznych ... Zależność liczby oporu ośrodka od liczby Reynoldsa i sferyczności cząstki .......... .... ...... .... ....................... .......... .................. .................. ... .. Liczba mieszania dla różnych mieszadeł ............... ....................... Wartość funkcji f(wo,c) we wzorze określającym stopień użyteczności
powierzchni
ROZDZIAŁ
wypełnienia
IV. WYMIANA
. ....... ...... ............. ...... ...................... ............
!53 154
!55 !56 !57 !58 !59 160 161 162 163 164
166
CIEPŁA.
Tablice i tabele: IV-l. IV-2. IV-3. IV-4. IV-5. IV-6. IV-7. IV-8. IV-9. IV-10. IV-II. IV-12. IV-13.
6
Strata ciepła izolowanych przewodów rurowych
Strata ciepła płaskich powierzchni izolowanych .................... .
Strata ciepła preizolowanych przewodów rurowych ............................. .
169 !70 171
Współczynnik wnikania ciepła dla konwekcji wymuszonej podczas przepływu wody w rurze ............................................................. . 172 Współczynnik wnikania ciepła dla konwekcji wymuszonej 173 podczas przepływu powietrza w rurze ............................................... . Współczynnik wnikania ciepła dla konwekcji naturalnej (bez uwzględnienia promieniowania) dla rur poziomych w powietrzu spokojnym o temperaturze 20°C ....................................... .. 174 Mnożnik A funkcji do obliczania współczynnika wnikania ciepła dla konwencji swobodnej ............................................... . 175
Współczynnik
wnikania ciepła podczas wrzenia wody temperatury ................................................................. . 176 Współczynnik wnikania ciepła podczas wrzenia 177 wody w funkcji gęstości strumienia ciepła ......... w funkcji
różnicy
Krytyczne obciążenie cieplne dla różnicy cieczy pod ciśnieniem l 00 kPa ...................................................................... . Wpływ ciśnienia
178
na krytyczne obciążenie cieplne ................................... . 179
funkcji do obliczania współczynnika wnikania podczas kondensacji ....................................................................... . 180 Współczynnik przenikania ciepła dla różnych przypadków wymiany ciepła ................................................................................... . 182 Mnożnik ciepła
IV- 14. IV- I 5. IV-16. IV-17. IV-I 8. IV-19. IV -20. IV-21. IV -22. IV-23. IV-24. IV-25. IV -26. lV-27.
Współczynnik pr~enikania ciepła dla płaszczowego ogrzewania zbiorników ......................................................................... .. . Współczynnik przenikania ciepła dla wężownic zanurzonych w cieczy ... Opór cieplny osadu.................................................................................... Obustronny opór cieplny osadu........................................................... Emisyjność En w kierunku normalnym niektórych metali ......................... Emisyjność En w kierunku normalnym niektórych niemetali............... Emisyjność En w kierunku normalnym niektórych pokryć ........................ Emisyjność pary wodnej ............. ............................................... ... ........... Poprawka emisyjności pary wodnej .................................. ....................... Emisyjność dwutlenku węgla .................................................................... Emisyjność dwutlenku siarki ..................................................................... Stosunek konfiguracji ................................................................................ Temperatura zredukowana ciała w stanie nieustalonym ............................ Ciepło wymienione Q w odniesieniu do ciepła Q0 odpowiadającego wyrównanej temperaturze (F o~ oo )........................................................
Wymienniki
I 83 184 185 189 190 195 197 198 199 200 201 202 213 216
ciepła:
IV-28. Rury stalowe bez szwu pr.lewoctowe i konstrukcyjne ................................ 217 IV -29. Obliczeniowa liczba rurek w układzie heksagonalnym .......................... 219 IV-30. Rozmieszczenie i liczba otworów (rurek) w ścianach sitowych w układzie heksagonalnym. Wymienniki ciepła płaszczowo-rurkowe, D~(I59+1600)mm ............................................. ................ 220 IV-31. Jednodrogowe wiązki rur stalowych w wymiennikach ciepła płaszczowo-rurowych
ze
stałymi ścianami
sitowymi
ze
stałymi ścianami
sitowymi
(159+508) mm.................................................................................... 230 IV-32. Jednodrogowe wiązki rur stalowych w wymiennikach ciepła D,~
płaszczowo-rurowych
IV-33.
Dw ~ (600+ 1600) mm ................................................................................. 235 Dwudrogowe wiązki rur stalowych w wymiennikach ciepła płaszczowo-rurowych
ze
stałymi ścianami
sitowymi
(!59+508) mm.................................................................................. 241 IV-34. Dwudrogowe wiązki rur stalowych w wymiennikach ciepła płaszczowo-rurowych ze stałymi ścianami sitowymi Dw ~ (600+1600) mm ................................................................................ 246 lV-35. Czterodrogowe wiązki rur stalowych w wymiennikach ciepła D,~
płaszczowo-rurowych
lV-36. IV-37. IV-38. IV-39. IV -40.
ze
stałymi ścianami
sitowymi
Dw ~ (600+1600) mm ................................................................................ Dwudrogowe wiązki rur stalowych w wymiennikach ciepła płaszczowo-rurowych z U-rurami, Dw ~ (600+1400) mm........................ Poprawka •••różnicy temperatur dla różnych przypadków prądu mieszanego................................................................................ Charakterystyka rur z ożebrowaniem śrubowym ....................................... Sprawność żeber ......................................................................................... Funkcje obliczeniowe dla przegród segmentowych i współśrodkowych w wymiennikach płaszczowo-rurowych ............................................. .......
251 255 258 268 279 282
7
ROZDZIAŁ
V. WYMIANA MASY
Tablice i tabele: V-1. V-2. V-3. V-4. V-5. V-6. V-7. V-8. V-9. V-10. V-11. V-12. V-13.
Przeliczniki stężeń dla gazów (mieszaniny dwuskładnikowe) ................. Przeliczniki stężeń dla cieczy (mieszaniny dwuskładnikowe). Stała równowagiK w różnych układach stężeń ....................................... Zamiennik n wyrażony różnym stężeniem ............................. .... ......... ...... Ogólny moduł napędowy (wyrażony w rozmaitych stężeniach)............ Stała Henry' ego H= p: /xA dla wodnych roztworów niektórych gazów........... ....................................... ................ Rozpuszczalność NH 3 w wodzie.......................................... ..... .............. Rozpuszczalność S0 2 w wodzie .. .. ..... .. ....... ...... ...... ....................... ... .. .. .... Kinematyczny współczynnik dyfuzji gazów,
ciśnieniem atmosferycznym 294 Kinematyczny współczynnik dyfuzji gazów, dla t=0°C pod ciśnieniem atmosferycznym............... ............................... 295 Dynamiczny współczynnik dyfuzji gazów, dla t=25°C pod ciśnieniem atmosferycznym .............. ............................ 296 Kinematyczny i dynamiczny współczynnik dyfuzji gazów i cieczy przez wodę (roztwory rozcieńczone), dla t=20°C pod ciśnieniem atmosferycznym ......... ...... ... ... .. ..... ................. ........... ................ .... ..... .... 297
Stałe sił
w równaniu Lennarda-Jonesa .................. ........................... .......
Wartość funkcji
V-15. V-16.
Objętość
V-19.
290 292 293
dla t=0°C pod
V-14.
V-17. V-18.
285 286 287 288 289
Poprawka
298
Q= f( kET}·····································..................... 299
ciśnieniowa współczynnika
dyfuzji w gazach.......................... 300
molowa cieczy w stanie nasycenia pod ciśnieniem atmosferycznym.........................................................
301
Grupa dyfuzyjna składnika A w rozpuszczalniku B .................................. 302 Liczba Schmidta Sc dla gazów i par dyfundujących przez powietrze w temperatur