Tybet: od Litościwej Małpy po Trójnóg Narodowej Jedności 8387300489, 9788387300487 [PDF]

Zitiervorschau

T

BET

Od LilośLiń,!i iv1o!P), po 7i'óinóg Nlr]o]awaj ']cdro\Li

ffi

I

TYBET @

od LitościwejMąłpy po Trójnóg Narodowej Jedności

.lu

.'''ź;

SPonsor:

OPEN SOCIETY INSTITUTE' BudrPeszt

f;

NADHT

Tekst i, o ile nie zazlaczono inaczej,przekład: Adam Kozieł

Redakcja: Kataźyna Czopek Skład i opracowanie graficzne: Maciej Grzeszczuk

|! Naan l.

Zdjęcia: Tibet Information Network' archiwum HFPC,

IcT

okładka: Tybetańskie ,,scenki rodzajowe'', fragment XlX-wiecmego malowidła sakalnego. Poparzony Dziampa Tenzin, kt6ry | paŻdziem;ka 1987 roku wyprowadza zatrzymalych demonstrantów z płonącego komisariatu na lhaskim Barkhorze; fot. o TIN. Bo4 Tybet, kaligafia Jego Świątobliwości xIV Dalajlamy' z tyfu: ,,Pnęrażorry'', obraz dwunastoletrriego Gjalłanga, który po raz pierwszy usiłował uciec z Tybefu, mając dziesięć lat. Całą grupę aresŹowano, przewodnik spadł w przęaśó i zginął. Autor spędził w chinskim areszcie dwa miesiące; @ 1998

F0TWA.

ISBN: 83-87300-4&9

Nadhi

03-5ó2 waBzwa Janinówka 47ll 9

^2ĄD}

Kiedy spoglqdam wstecz i myśIęo czasąch, kiedy nój kraj był jeszcze wolny, uświadamiam sobie, że byĘ to najszczęśliwsze lan mego źycia. oczvwiściei dziśjestem szczęśliv,y, ale źycie, jakie prowadzę, różni się jednqk barfuo od lego, do Hórego mnie pn1,gotottywano. I choć nostqlgia jest uczuciem całkowicie bezuĄtecznw, nie umiem pnecież uwolnić się od smutku, ilekroć myślęo pneszłości'Prłpouina mi ona o niełylbrażąlnych cierpieniach mego narodu. Dawny Tybel nie M doskonqły' Myślę jednak, że nasze źycie Ęło niezwykłe i że wiele rzeczy' które przepadĘ już bezpowrohie' Ęło z pewnością wartych, Ę trwaĘ.

XIV Dalajlama Tenzin Gjaco

oddajeny Czytelnikowi kolejną publikację poświęconą Tybetowi. Tym razem nie są to raporty, dokumenĘ re|acje, lecz chronologia najważniejszych wydarzeń w historii Tybetu, wybór cytatów oraz bibliografia i wykaz stron intemetowych, mające ty|eż przybliĘć pewne aspekty historii, kultury i dokonującej się na naszych oczach tragedii Tybefu, co pomóc Czyelnikowi w dalszym poszukiwaniu bardziej szczegllowych informacj i na

i

interesuj ące go tematy.

W opracowaniu tym wyrazy |ybetaiskie podano w formie spolszczonej, zatem ,,c'' należy qzytać jako polskie ''c''' 'j''jako

'j''

itd. Słowa chińskie, poza paroma wyjątkami, podano w transkrypcji pinyin.

Pragniemy podziękować panu Sonamowi Tenzingowi, przedstawicielowiJego Świątobliwości Dalajlamy na Europę Środkowo-Wscbodnią pani Kate Saunders z Tibet lnformation Network (TIN)' pani Agacie BaĘi-Starzyńskiej z Uniwers}'tefu warszawskiego, panu Robertowi Bamenowi zUniwersytetu Columbia, przewodniczącemu PoIskiej Unii Buddyjskiej Lamie Rinczenowi oraz wszystkim tym, których życzliwa pomoc umożliwiła wydanie tej ksiązki.

skrótv AL-W BBP

ChRL KPCh LPZ

Armia Ludowo-wyzwoleńcŻa

Biuro Bezpieczeństwa Publ jcznego Chińska Republika Ludowa Komunistyczna Partia Chin Ludowa Policja Zbrojna

OLPKK TPA

TRA

ZPL

ogólnochińska Ludowa Polityczna Konferencja Konsultatywna Tybetańska Prcfektura Autononliczna Tybetański Region Autonomiczny Zgromadzenie Przedstawicicli Ludowych

Glosariusz A-ni (tyb.) mniszka. Anqutn bu (chiń') Ministerstwo Bezpieczeństwa .lbe jaeŚ IdŚ-khu,8, gjal*hob dendzi0ł lelh,ng)'

Publiczn€go

(lyb' €]',4lłłda,

Ktgiu lub lfl8iuP! (tyb' nła ''19Łd-P4) szłołabuddyjskŹ iązana z kamapami. których trady.yjna siedziba zna.iduje się cL!Ęhu' około km na achód od Lh8y' K.n3hou.uo

lchin')

alesĄ

(F'b

hd-.fuhg-*hang)'

'0

''vc*!ęlrlny łrąa"' droga wołół świąlp1i DżG khang w Lhasie' głó*ńij miejsce łal/d w Lh6ie' BBP' Bluro Be/pi.cŻńsrqa Publicznego| por 8o'8o,i/

- Komnel Ccntralny lKPch) (chiń ddn?zhong yłng|l.!b' lonB lru"syalł)' KteDpo (ryb. u łł&''Po) odpowiednil lytułu ',8eszĆ" (po..) w s,kołach nin8ma i kaeju buddyzmu tybelańskic8o' xomitet Dcmokralyczne8o Zlrządztni.' oĘany administracyjne powoływane w klaszroracli Tyberu od I 9 62 rckn. Pbr. tujon lhan-khunts. Kolbrewolucyjlly t€nńi. polityczno p.awny, ok.eślzjący Moga pańslwa lub kź_ p.lityczn€j władzy dyktatury p.olebńatu dy cz}'n popełniony w c€lu ''obalenia ' systemu socjalistyczncgo" (ań' 90 kodelsu kamcgo 7 1980 loku)i (chiń-/a' 8" nina, tyb' gsar hrler ngo r8ol' sard.ie ngopĄ.

Dh.r'nśtl.

niu. ,godni€ kultu.

B.rłhÓ'

{t' b. ńdl_Jłrr) dosłownie

BoDpo (lyb ód'_po) - lradycyjna animistyc,na .eli8ia Tybetu' powslała przed prz._ niesienicnl fu buddyzm'] iPraklylowaDa do dziśw Piclu regionach' campr (tyb. llJou -/4) pBżona mąła jęczmicnna. podslawow. pożywi€nlc i ..na_ rodowe dfiie'' Tybelańczykóu chińCzycy n^z }ryają ją qi'słe. Dang'an (chiń ) teczla za$iemjąca potŹcbn€ państm informacje o każdej oso' j polityki)' prowadzon. PrzeŻ bic (dolyczące PŹedc wszystkim łcia 'poł€cmcBo odpowicdoa wydz'aI bezpi€czeństwa.

miasleczko w slanie Himachal Pradesh w Ńłnocnych lndiach' sie' óziba Dalajlamy i tybetańskie8o rządu n. wychodźstwie' Dhirmr (sa's') .eli8ia tub prawda. moż. się lcż odnosjć do na|ury rzeczywislG

ści. T.min uźywańy J!ło synonim buddyzmu ińauł buddy.'ś*'ch {tyb..}oJ,.:.). Dżokh!.g (tyb'Jb_łłl'8) najbard'i(j czczoni świątyDiaTybetu. położonaw dŻiel_ nicy tybebńskicj. na Micści€"w Lh6ic' TybetancŻycy naą/wają.ją cześo

'slarym

Cuslhakh!ng.

Fmnl JednościorBan Pańji. klóre8o zadaniemjeŚ budowanie szerokie8o

sa''z seltoEmi

,.so]D'

bczpanyjnymi i' cŻęslo' niech;ńŚkimi' pŹ€z np. werbowani..'pa_ triotycznych wyŹsŻych sf€l'urnających Pż€wodnią rolęPanii(.hiń' lo'a:łor ół; ryb. thoh-phroas gdg-tput, thabczrg cigslut)t por. OLPKK. G'nb$ (chiń') kadryl /wykle odnosj się do cz]onki partii piasfujqcego odpowje_ dŻialńc śanowńko. t.chnic7nie obcjmuj.leż be,party]nych na waźnych slańowL skach w rządzie (tyb' /4 óre.l pa' l....PaJG€lug

lub gelugp! (tyb' d8"_fu8j

pa)

domif,ująca. zrłją,2na z dalajlamami. szko_

ła buddyzmu lybetańŚtic8o' naz}9ano lcż ..żołtyńi czaPkami''

cesz. (łb. /s€

óJ,i'.ł

mniclt lub lama' łlórv luSpyi odpowiednik ,.doktom leologii . Gońpl (tyb' lao''p.) klaszlor

ulończl noÓasry{zn.

sh'd;d 8e'

Gongtn Ju (chiń') B!ure Bez'ieczclistwaPub1icz'c8o(BBP). komórka policyjna szczcbla lokalncso {lyb' sĄ'i sde.h,,ri d. c.")' Hu kou (chlń.) dotument meldunkowy' częŚo nazrya się tak lówni€z kąńki

żyłnos.'owc (tyb'

'r"u

nlło)'

Kc

Korl.

(ryb.

Jło. óo) ołrąani.i foma pBłtylii ..li8łrej. Polee.jąca ł. chodŹćł ruchcm wslazówck zeg.tla, wokoł buddy]skich świątyńlub rniejlc

xPch

Komunistyczna Pań;a chin (chiń. żhongguo 8Ón8 chan d. g.11e41 |ej n;e się ią fone''łcznic jalo łfung-go 8!nq hfuh ldnq)' Lrmin 8Ź(Ż'ościowy,ok..ślający osobę Ku8zo (tyb. Jł!_ó:łoas. Jłł_.łul'ś) wybihą uczÓnc8o ild' Lin. (tyb' b/a Do) szanowmy nauczycicl religii' tybctański odpowiednil san_ slryckicgo lerminu 8?fu' Lama nic mDsi być mnichcm. choć nP' P sz}ole gcl!8 złykle nlńjcsl. chińŚĆy polily€y naz'$'ają lat' błędnic. kaŻd€so mnicńa'

pŹełożononB tybetaństi. Óddaje

Laogii (chiń ) ośrodek rcfomy pŹe? p.ace dln więżniów skaŻanych wy.okien sądowym' Polochie nerya się tak caly sysl€m penilenc]arny (tyb' nqal rlŚol bsgł' ur bkoĄ' L"ojiao (skrólod ldodons iilo\'dnd lo obóz rcedutacj i Przcz prncę dl. ł ięźniów sł'zan}.b w lryb8 adminislr2.yJnym' Le czepi (tyb.) po.' ganó!' LeduD rlkhr (yb' /4s_doł n'łłoa) dosłownie

twoŹonych.d

''8rupa

hoc zespołów złożonych 2 członków panii'

roboc,a''' odnosi się do

klóży

ma'ą pŹeprowa_

dzić dochod,.nle albo rccdutację Polilylzną w otreślonej j'stylucji lub re8ionie

LPZ

Ludowa Policja zb.qna, pot. wujinB. Montim cz.Dmo (lyb' JDoĄ1d che!-nÓ) dosł' .,Święlo wielkie'j Modlitwy'' w

Lhasi€i lU: wicltje Święlo Modlitqf' M! (chań.) j.dnostka ńlary równa pięlnasleJ części hcklara. czyll ok. 67 ńellonl kwadmlowym (l.500 mu = I km lNadntlouy).

Ningma |ub ningm.p. (rylJ' buddyzmu tyktańskie8o.

oLPKK

nyi B-na)

najstaEzt z cŹerech głómych szkół

o8ólnochińska Ludowa Polityczna Konfercncja Konsuliatywna. lnsty-

tucja' ryołan. po raz piePszy w l949 roku' w klórcj skład wchodzą przedstawici.' le organ izac.ii popiemjących panaę, lcĆz .ić .ll€żqpych do jej śtrulfurw r€gionlch

zamicszti$aDycb pncŻ inne ndodowosci nalcźą do njej na'iważniejsi ducboqi i byli aryslokJóci popieEjący pańię (lzu ..Patriorycae wyŻsrc sfcry''). Jesr 8łów' nym orgecm publicznym Fronfu Jedności; spolyka się r.gulmie' by w}Tazjć po' Parcie dla decyzji pańii lub' Źadziej' aby je omówić (f!b' kfunqźo ni dnangs .hąb'srld ercs nol chogs-'du. l!!b' p.oś.iej' .hdb srid grcs. ćzlb si dl.)'

Prichusuo(chlń.)

komisariat.

Pokojow. ePolucit ukury Przez pańię lennin, ok€ślający ,achodnią slratcgię Podkop}ł.nia komU.imu pŹez slopnio*" wprowadzanle idciz&hodu (tyb. złl: w'i rin 'E'ur' szil.) ,i,'l Ejuri ch;ń. h.ping yunbiar\. Pokojowe wyzwolenie - tak pańia Dazywa wkro.zenie wo',sl AL-w na leren obsRe8ionu Autonomiczne8o (tyb' złi'wa\ bcinqs bkful, szilej

nego Tyb€tańst'€8o

Prefekturi jednostka administracyj.a. zna.jdująca się poniź€j prowincji lub r€_ 8ionL! a powyźćj okę8u (chiń. ./iq!)' TR-Ą Podzi€lony jest na pięć prefeknu, z klórych ksżda dzl€li się co najmnicJ na sled€m okrę€ów ''lyber.ńska Prefektura Aulonomlczna" {chiń' Ł2aI8:l:''zrol) znardujc sięPoz 8lanicamiTRA' niemniej większość njeszbńców slanowiq Tybebńczycy' Pmkur.rurr chińska konórka Źądowa odpowiedzialna a prcwadzenie docho' dz€ń i sądowe ś.iganie pŹeslpstw kryminalnych (ryb' Źhib.hy, chiń.jianchayua")' Re.kcyjny sposb

myślenia w prreslarzałych kategoriacb lub opierdi€ się shllz_ nym idcom polltycznym (tyb' loa spy&l'pa' lo, cze P4; chin. hA dÓng Pai).

Refo.m. i ot*trĆ|. - linia polityki paaii zainicjowana pr2e2 D€ng xiaopin8a w t 978 roku' PoNataJąca na rozwlnięci. odpo*!.dŻialności 8ospoda$lw ''sys€mu domołfch" i..Śocjalistycznej 8osPodlrli rynkowej'', nie wiąĘca się jednak z ljb€ralizcjąpol'lyczną(ryb''gł,l-bco',so-b!eslidchus.gilrcz'gotz.sicza,ch;ń'

saise kaifan?\

R.*olucj! k''ltu].lnr - kampania, dzięki której Mao chciał od'.yskać konllolę nad partią' nakżując młodzi€ży ..bombardować cenlralę'' (tzn- pŹeprowadzić czystkę) i wykożenić st.rc'' (po8lądy' kulturę, z*fc,a]e j nawyki). ws_ ''cztery dze chin opisująd,iśten okrcs ( l966'7ó)jako złych lat"' Przyjmuje się' ''dzi€sięć że w Tybecic rewolucjA kultura]na s}ończyla Śię do''ero w l9?9 (tyb' rigs''oJ ss

a

L

bie.,i p.

sardzie).

RinPocz, (lyb' rin-po che) dosłown'e ''drogocenny''. tyful gnccznościowy doda'

wany do imi€nia

lamy' zwłaszcza inkamowanego'

s.k i lub s.ljrpi (lyb. sa-skla) - j.nna z cztercch ełównych szkoł buddyzmu sćptl..yzm _ partyjne okr€ślenie tybćiańskiego ruchu niepodl€głościowc8o lub jakiegokolwiek imego ruchu secesjoniŚtyczne8o (tyb. łńa'b.al ling-lugs, Lhadt ] inda*)-

shou'ong'Uo (chiń') ośrodet .'ochrony i śledztwa"l lokalny areszl lttb więz'cDi. dla d.obnych prr.slęp.ów i włóczałó*'

ł! ło!. lł''g) depanament

Them-m(ho por Ting (chiń'; tyb'

regionu autonomiczne8o pomiędzy

rządowy lub uŹąd szcz€blB

ó!

(minist€rstwo'

szcz€b€l

prowincji albo pańsMowy; tyb.

|!żd lokalny llb Pydział; tyb. .ł!). Tyb.l.ański Re8ion Autonomrczny' .2ęścTyb€fu położonanB zach& od rŻcki Jan8c) i na poruónie od 8ól Kunlun' wspołc'esne Chiny lmają Ża 'Jybea' autonomicarcgo'' tylko te lereny' w l 9ó5 rcku nadaDo im fonnalnie slatus 'JE8ion! (lyh. bod ran? ŚbÓhg uohgs; chin' xi:ong Żizhiqu')' Tulku lub t.ulku (tyb' lPul'Jł') dosłownie manifesteji''; inkmow.ny ''ciało lama, tzn' osoba, k|óm osiąa.ęła laki slopjeń duchowego rozwo.ju' który pozwala iej na śwjadornĆ odrcdŻenie w świecie ludzi' by nieśćpomo€ innym. chińczycy Budda''' błędnie tłumaczą ten t€rmin jako

pu'u) a ju

TRA

'ż]Ty

Tt!ren lub lu.ing (tyb- łż'riua) wspołcresny terrnin tybet ńŚk' orna.zający mia_ nowanego PuPódcę lub prr.wodnicząc.Bo komitetu; od chińslić8o Żł!re'' U4ing (tyb' ós-gts4ła) - nadycyjna naaa dłóch rcgionów Tybelu środkowe'

8ozLhaĘiSzigace.

!'ro' lhaĄ-khaag) kofi|iLt' od chińsli€goł!i}ża,' często uywfuyjako sL.ót odJa''8d u yon lhdL-khaĄg(sane ujon lh.nlłhożg) kofiiltr,r dŻi€lnicowy, naj'niiej9a komórła administracyjna dla mies2kańców. którzy ni< Uion lh€nkhllg(tyb'

podlegają ĘfdŻiałom pracy'

wujing (ch'ń') w 1983 roku.

-

w kl{laoach

odnosi się do komitetów demokrntycz_

Ludowa Policja Zbrojna, jednoslki Paramilnarne. powołaDe

xiin (chiń.) średni szcŻebel sfuktury adminislracyjnej (fyb shealub rdfuId' xiing (chiń') ' niższy szczebel stfukfury administ acyjnej; dawniej obejmował lylko miasta, ob€cnie odnosi się równieź do 8rupy wiosek (tyb- Jła,8). chińskie ok€ślenie Tybefu. odnosi się tylko do r.rcnówobecn.go

)(]zrdg(chiń') ztDgzu

lchtń'l

chlnskle okreslc'te lyb.t!n\lleJ glupy etnru'eJ' przewodnicząĆy' 8ubemalor (lyb' kru'6hi\' odpowi€dnikiem w hierarchii partyjnej j€sl śłujisektelalzpAnii(yb' hfu-chi).

zhuxl (chiń.)

-

# e

1* {ei a€.

.s.

s @ '&

{4] 12000 do 6000 p.n.e. Mezolit: ślady pierwszych plemion tybetańskich' 5000 p.n.e.

.

któfej vrdtl lł'ytzanllłal otean' a nas!ępnie łielkągórę Tak nalotl:il się ł's:ethśviaIPo uJb1 noi'a]liu łię nón, Ądów i gót v'pohlzlnyn na pohttlllie ad L]lieJ\LLl' gdzie d-is .iest Lhżsd, Cethąngu pojau'it się piervs:y czlowiek. Nd początku bI,Id n]'oL'rnd Puslku,

p

osiemnastu królóW

odanie buddyj s kie)

Dawno' dawno tclnu NiezróWnany Awalokttcśwara, Bodhisattwa Bęzgranicznego Współczucia, obrawszy postać mĄy' med1łował w śnicżnej krainie Tybetu Pcwnego dnia zapałała doń miłościąskalna olbrzymła, która zagroziła, że jeśliodrzuci je.j zaloty, odbierze sobie Ącic Litościwa małpa pojęła ją za żonę r spłodzili sześcioro dzieci, reprczentujących sześćrodzajów istot Syn Z odrnętów piekieł był twardy, zacickły ipotrafił znięśćwszęlkic trudy PrzeraŹliwte brzydki głodny duch nriał ogromny apctyt. Zwierzak urodztł srę wulgarny i głupi' Dzięcko ludzkie okazało sięwrażliwe imądrc Półbóg był agres1łvny l zazdrosny, a bóg crcrpliwy i prawy ojciec poprowadził dzicci do obfitującego w owocc Lasu Zgromadzenra Ptaków, jednak po tŹęch latach, gdy poton]stwo zaczęło się mnożyc, wszystkin zajrzał w oczy głód Zrozpaczeni rodzice wznięślimodĘ do

(;.//.ł.']{.. Bsoł NlnN ]{gyJl tvjlŚhln Tfu ( l.l r v]rr ll I]al]n|,rt] 1.l. "l.1nful\ Thr Ycsh. Dc Pll]cl(.,,l,.ilłl /ił./.l)hlmu Pubh\h'ng ]936 ('1nh dl 1 lnn, \ || /ih(l' l\r'1hnn! 9|19 N nkai No bu /n. \i,(ł7d..,y' qŻj 1 lDu]! Mn'x l]riind]ś\ lq95

$D

shakĘb., 7ił.' ']

/ł'rł{ł///lV,'j.Pot]ll

L9l]4

około X wiek p.n.e. szenrab Miło z Szangszungu, tWórca pierwotnelreligl lybelu, bonu. Wedle kronik bonpow

przed Niatrim cenpo szangsŻUngiem Władało

o pochodzeniu Tybetańczyków (tradycyj ne

Kosci i neolityczne wyroby z gliny (odnalerione w Czamdo w 1978 roku).

slos Ljd

l9L)ó

około 313 p.n.e. (Wedle tYbetańskich kronik 127 rok p.n.e') Na tronie Żasiada Niatri cenpo, pierwsŻy król Tybetu.

V wiek n e.

Pierwszy,,kontakt" z buddyzmem' Ża panowa_ nla Lhatotoriego, dwudziestego ósmego wład'

cY dynastii iarluńskiej, na dziedziniec palacu JLrn'bu Ll'aKang spada kosr r buddyjskimi pi. smami i prŻedmiotami rytualnymi Nikt w Tybecie nie Wie, co o nich sądŻić, król ma jednak sen, w ltórym słysŻy głos, wYjasniający' iż ,,Żnaczenie owych przedmiotóW stante się czytelne dla piątego pokolenia''. około 600 Kró{ Namri songcen z Jallungu Żaczyna jed' nocŻyć tybetańskie królestwo.

618.907 W chinach rządzi dynastia Tang'

Niczrównancgo, ten zaścisnął na ziemtq

garśćnasion jęczmienra, pszenicy' grochu,

gryki iryżu z niebiańskich stoków Góry

Meru' Małpa ptlkazała dzieciom ziamo t rzckla: Solał q. .-Jcdzc ie". i od lęj pory lnicjscc to nazy\ł'a siQ Sotang Gongpori*.

Kicdy dzicci poczęły jeśćziarno. ich

około 627_649 Panowanie Songcena G6mpo (609-649), pierwszego ,,króla Dharmy", który jednoczy Tybet'

632

Pierwsze politYcŻne kontakty między Tybetem a Chinami.

l0

około 641 Songcen Gampo zaprasza do Tvbelu pierw, szych nauczycieli buddyiskich. Jego minister Tonmi sambhota opracowuie alfabet tybetań_ skl' Król pojmUje za żony trŻy Tybetanki oraz księżniczki Ż Nepalu i Chin, zawierając W ten sposób sojUsze 2 pansh/Vami 9ranlcznymi na

sierśćiogony robily się coraz krótszc. nauczyly się nr(lwlć, nosić ozdoby z liścli w koticu stuly lLtdźllli. GJy zbudowaly ll]i.lstl| w żyznych tloltnach, z nięba zst?U]it Niatri Ccnpo izostał ich królęm.

od tcgcl czasu nieszkańcy Tybctu. któ_ rzy nalczątltl lrniiojca, odznaczająsię cicrpliwością'religiInościi1. wsp(llczucicnt. pilnością i e|okwencją' Ci Zc strony n]atki płoną zaśżądZą. gnicwctn i zachlannością. Są przy tym gadatlrrł'i' silnl' odważni. zirjadli. porywczy, rozrzulnt i śmiali

ł lcdn / !/'erech \\ l('lch

!ór..nlnl

.go hhll!

\L \\ sn ]h /'^lł|' \ł"ł l]llnl,1||1i)\1n ,nh,h ]klhlkr| uL|,hl]| l|lll (h l]f.l\'( l. /i/'l'łr /]łł,'l l' {'.'r'1 Jv' ]\ nNi| l l \.lliv l}t\\ ll]N7 ( (i.d\F.rtrg l()r,t lr ll ,1/r( ),r hrtlrt tn,()l l) s|c]L!l\l ll /l'l]Jl(\lr /i/''] /łr \]'l\ł'iiłłłl,L l)\L l)rl ll l{n'hi tl{' /i/ł /Jł /r\ ]//\/

ucsl\l.$

JłCs l)l,('

i.9 ł.ł,l:€

# ę

,$l c

@ .#

{i}

Pierwsi królowie Tybetu (podanie tradycyjne)

Krainą Śniegów władało kolcjno siędn-tiu Trl z Nieba, dwóch Tengów z Góry' sześciu Leg z Pomiędzy, ośnrlu Dc z Ziętni oraz trzęch Ccn z Dołu' Poczynając od kóla Niatri Ccnpo do LhatottrriNicnszala emanacji NajWyżSzcgo Sarnantabhadry któryjako pierwszy przyniósł Tybetowl słowa

Buddy

było lch Przc(o trzydziestlt sicdmiu Zdarzyło się' że pervien indyjski książę o wszystkiclr znarrrionach u'iclkości nusiał, przcbrany za kobietę. salwować się ucicczką z rodztnnych stron Do(arłszy do Tybctu, powędrował ze szczytu Lhari Rolpo ku wdzięcz ncj krairrie Jatlungu. Tam tcż spotka]i go pastcrzc, którzy chciell wicdziec, skąd przybył, a on w odpowiedzi wyciągnął rękę w górę' Uznany za nicbiariskiego księcia, zaraz został obw