Proleterska revolucija i internacionala [PDF]

Zitiervorschau

e O� �'9 ".

_B I B L lOT E IC A

-

..

IZBOR IZ DJELA KLASIKA MARKSIZMA

(ćetvrta serija, knjiga 5)

Redakcioni odbor dr

dr dr

FRANC. CENGLE

BESIM IBRAHIMPAšIĆ FRANJO KOžUr.. dr ARIF TANOVIC

dr RISTO TUBIC

Urednik MARIO VUKIć

v. l. LENJIN

PROLETE'RSKA REVOLUCIJA I KOMUNISTICKA INTERNACIONALA 'v

.SVJETLOST«, OOUR IZDAVACKA DJELATNOST, SARAJEVO 1976.

Prevod

dr ZVONKO TKALEC

Izbo�

dr FRANC CENGLE i dr ARIF TANOVlđ

PROLETERSKA REVOLUCIJA I

KOMUNISTIčKA INTERNACIONALA.

CITAOCU Ovaj izbor sadrži Lenjinove radove na temu: internacio­ nala i revolucija. Oni su, naime, svojevrsno svjedočanstvo o raspadu II i formiranju III internacionale, ali i objašnjenje njihovog različitog od,wsa prema ratu i proleterskoj revolu­ ciji,. buržoaskom nacionalizmu i proleterskom internaciona­ lizmu, buržoaskoj demokratiji i diktaturi proletarijata. impe­ rijalizmu i izgradnji socijalizma.

Prvi svjetski rat je potpuno razotkrio op ortunizam lidera socijaldemokratskih partija okupljenih u II internacion , ali. On je otkrio i još više zaoštrio duboko skrivene društvene protivrjećf1osti i pokazao da su vođe II internacionale II biti opredijeljene za grac1anski parlamentarizam, reviziju Markso­ '\log učenja o diktaturi proletarijata, oportunizam i sacijalšo1:inizam lt političkoj borbi. Povlađujući nacionalnim buržoa­ zijama, oni su istupili protiv ideja i iskastava Pariske komune i. uopšte, protiv osvajanja političke vlasti od strane proleta­ rijata. Takav stav su zadržali i nakon pobjede oktobarske reva lucije. ,

,

Iz

tog i drugih razloga Lenjin podvrgava oštroj kritici skretanja Karla Kautskog i ukazuje na njegova odstupanja od Marksovog učenja o diktaturi proletarijata. Kautski uzima iz marksizma - ističe Lenjin- ono što je prihvatljivo za libe­ rale, za buržoaziju, a izbacuje, prećutkuje, zabašuruje u mark­ sizmu ono što je neprihvatljivo za buržoaziju. On ne vidi da je »imperijalizam stavio na kocku sudbinu evropske kulture komedija! čujte: »Qvo shvaćanje« (koje Kautski proglašava za preziranje­ demokratije) »oslanja se na jednu riječ Karla Marksa«, tako. doslovno stoji na str. 20. A na str. 60 to je ponovljeno čak u ovom obliku (boljševici) »su se sjetili na vrijeme riječce (do­ slovno tako! ! des Wortchens) »0 diktaturi proletarijata, koju. je Marks upotrijebio jedanput 1875. godine u pismu« Evo te Marksove »riječce«: »Između kapitalističkog društva i komunističkog društva leži period revolucionarnog preobražaja prvog u drugo. Tom periodu odgovara i politički prelazni period, i država tog pe­ rioda ne može biti ništa drugo osim revolucionarna diktaturdiktaturom jedne klase« - viču šaj demani i Kautski, Au­ sterlici i Reneri (zajedno sa svojim inostranim istomišlje­ nicima, Gompersirna, Hendersonima, Renodelima, Vander... Veldima i komp.). Nije Istina - odgovorićemo mi. lTo će biti zamjena fak­

tičke diktature buržoazije (koju diktaturu licemjerno pri... krivaju forme demokratske buržoaske republike) diktaturom proletarijata, To će biti zamjena demokratije za bogate de.. mokratijom za siromašne. To će biti zamjena slobode zbo.. rova i štampe za manjinu" za eksploatatore, slobodom zbo.. rova i štampe za većinu stanovništva, za radne ljude. To će­ biti gig�tsko, svjetskoistorijsko p roširenje demokratije,. njeno pretvaranje iz laži u istinu, oslobođenje čovječanstva. od okova kapitala, koji unakazuje i skresava svaku, čak 1.

122

)'Jnajdemokratsldju«( i republikansku 1JuržoasK.u demokrati­ ju. To će biti zamjena buržoaske države proleterskom drža­ vom, koj a zamjena j e j edini put k a odumiranju države uopć;J A zašto se taj cilj ne može postići b ez diktature jedne klase? zašto se ne može direktno preći ka »čistoj« demokra·· tiji ? pitaju licemjerni prijatelji buržoazije ili naivni klajn· birgeri i filistri obmanuti njome. Mi odgovaramo: zato što u svakom kapitalističkom dru· štvu odlučujuće značenje mogU imati iH buržoazija, ili pro� letarijat, a sitni vlasnici neizbježno ostaju kolebljivi, nemoć­ ni, glupi maštaoci o »čistoj« , tj . vanklasnoj ili natklasnoj, de· mokratiji. Zato što se iz društva u kojem jedna klasa ugnje-­ tava drugu ne može izaći drukčije nego diktaturom ugnje. tene klase. Zato što pobijediti buržoaziju, svrgnuti j e, može samo proletarijat, jer on j e j edina klasa koju je objedinio i �disciplinirao« kapitalizam i koja može povući za sobom ko­ lebljivu masu radnih ljudi koji žive sitnoburžoaski, - po.. vući j e za sobom ili j e u najmanju ruku »neutralizirati«. Za... to što samo sladunjav� malograđani i filistri mogu maštati, obmanjujući tim maštama i sebe i radnike, o zbacivanju jar.. ma kapitala bez dugog i teškog ugušivanja otpora eksplo­ atatora. U Nj emačkoj i Austriji taj otpor se dosad još nije­ - pokazao otvoreno, j er dosad još nije poč�la eksproprija­ cija eksproprijatora. Taj otpor će biti očajan, bijesan, kad takva eksproprijacija počne. Sakrivajući to od sebe i od rad­ nika, Sajdemani i Kautski, Austerlici i Reneri vrše izdaju mteresa proletarijata, prelaze u najodlučnijem momentu sa. pozicije klasne borbe i zbacivanja jarma, buržoazije na po­ :zicije sporazuma proletarijata sa buržoazijom, na poziciju :»socijalnog mira« ili pOmirenja eksploatatora S eksploatiramma. Revolucije su lokomotive istorije, govorio je Marks.*" .Revolucije brzo poučavaju. Radnici gradova, poljoprivredni radnici sela Njemačke i Austrije brzo će shvatiti izdaju stva­ ri socijalizma od strane Saj demana i Kautskih, Austerlica. i Renera. Proletarijat će odbaciti te »socijalizdajnike«, soci­ jaIiste na riječima, izdajnike socijalizma na djelU, kao što je u Rusiji odbacio iste takve sitne buržuj e i filistre, menj še.. vike i socijaliste-revolucionare«. Proletarijat će uvidjeti ,

o

•

... Vidi

1850. Prev.

K. Marks, »Klasne borbe

u

Francuskoj

od 1848. dC). 1230

"Utoliko prije ukoliko će potpunija biti dominacija spomenu. tih »vođa« - da samo zamjena buržoaske države, pa bila to najdemokratskija buržoaska republika, državom tipa Pari­ .ske komune (o kojoj j e državi tako mnogo govorio Marks, izopačen i izdan od šaj demana i Kautskih) ili državom tipa sovjeta može otvoriti put ka socijalizmu. Diktatura prole ta­ rijat� će izbaviti čovječanstvo od jarma kapitala i od ratova.

Moskva, 23.

XII

1918.

Pravda« br. 2, 3. januara 1919.

•

•

124

(preveo Z.

Tkalec)

I KONGRES KOMUNISTIčKE INTERNACIONALE

(2�6.

marta

1919)

1 GOVOR PRI OTVARANJU KONGRESA

2. MARTA PO nalogu Centralnog komiteta Komunističke partije Ru­

sije otvaram Prvi međunarodni komunistički kongres. Prije svega molim sve prisutne da ustaj anj em odadu počast uspo­ meni najboljih predstavnika III internacionale: Karla Libk­ :,:, �hta i Roze Luksemburg. (S v i u s t a j u). Drugovi ! Naš skup ima veliko svjetskoistorijsko znače­ l1je. Ori' dokazuje slom svih iluzija buržoaske demokratije. Jer n e samo u Rusiji nego i u najrazvij enijim kapitalistič­ .kim zemljama Evrope, kao, n a primjer, II Njemačkoj, gra­ đanski rat j e postao činjenica. Buržoaziju hvata bezumni strah o d rastućeg revolucio­ narnog pokreta proletarijata. To će biti razumlj ivo ako uz­ lnemo u obzir da tok događaja poslije imperijalističkog rata neizbježno p omaže revolucionarnom pokretu proletarijata,