De ontsnapte dieren 9789026130526, 902613052X [PDF]

Zitiervorschau

^ V'/ • *\ 7

•,‘ n'

. C'-'* 'A 2,rv* */ -»

jr

A^P£k.iS kM^P,L' •

- f A

t

^

, : 4 k .'v

.-( O

,» v> ..V

A

B & fe .

’

M O N IK A SAUWER

DE ONTSNAPTE DIEREN

I^Vírilíí: & * - ¿X J lV' -ir y^H.

DE ONTSNAPTE DIEREN

MONIKA SAUWER

DE ONTSNAPTE DIEREN

DE

FO N T E IN

Deze editie van D e ontsn apte dieren is een spéciale uitgave van V&.D in het kader van de kinderboekenweek 2003. © 1999 Monika Sauwer en Uitgeverij De Fontein, Baam Vormgeving Wim ten Brinke is b n

90 261 3052 x

nur

281/282

bn o

INHOUD Z e n o v e r la a t h e t w a rm e h o l 7 Z e n o e n z ijn v ad er 9 Z e n o o n t m o e t e e n m u is m e t zo rg en 13 H e t h o i v a n Z e b e d e ü s de m o l 1 6 Z e n o o n t m o e t de b e e r H o rv a t 2 4 H e t v e rh a a l v a n H o rv a t 28 E e n b arre t o c h t 32 D e o lifa n te n 37 A rn o ld , h e t z w a a rm o e d ig e n ijlp a a rd 46 G rig o r de g ie r 54 U r s u la is m o e 64 H o o p e n v re e s 7 1 E e n z w a re k lu s 7 4 E in d goed, a l goed 84 L ijs t v a n o n ts n a p te d ie re n e n h u n h e lp e rs 94

ZENO VERLAAT HET WARME HOL T o e n Z e n o de a lp e n m a rm o t pas g e b o ­ re n w as z a te n z ijn o o g je s n o g d ic h t. H ij ''

lag v e ilig te g e n z ijn m o e d e r aan g e d ru k t

in h e t w a rm e n e s t v an h o o i e n ta k je s . A ls h ij d o rst had k o n h ij d rin k e n z o v e e l h ij w ild e , n e t a ls z ijn b ro e rtje s e n z u s je s . H e t w as e e n m o o ie tijd . H e t le e k w e l of e r n o o it e e n e in d a a n z o u k o m e n . O p de e e rs te dag v a n de z o m e r deed Z e n o z ijn ogen o p en . V e e l k o n h ij n o g n ie t z ie n . In h e t m a r m o tte n h o l diep o n d er de gro nd w as h e t aard ed o n k er. T e n s lo tte raak te n z ijn og en a a n h e t d o n k e r gew end . H e e l in de v e rte zag h ij e e n lic h tje . H e t w e n k te h e m . Z e n o w a c h tte S til af to t ie d e re e n re g e lm a tig s n u r k te e n k ro o p to e n v o o rz ic h tig o m

7

n ie m a n d w a k k e r te m a k e n w eg, h e t n e s t u it. D o o r een la n g e gang slo o p h ij n a a r h e t lic h t je

to e.

W a t grappig, d a c h t h ij. H e t w o rd t ste e d s g ro ter. Z o u ik o o k steed s g ro te r w ord en? N a lan g k ru ip e n d oor h e t n a tt e zan d b e re ik te h ij de u itg an g . Z ijn b e k z a k te op en v an v erb azin g . Z o v e e l k le u re n h ad h ij n og n o o it g e z ie n . B ij z ijn m o ed e r had h ij w e l m o o ie d ro m e n gehad, m a a r die w a ren saai v e rg e le k e n b ij w a t h ij n u v o o r z ijn n e u s zag. W as d it n u de b u ite n w e reld? Z ijn m o e d e r had e r zo v a a k o v er v e rte ld . H o e m o o i h e t daar w as, z e i ze dan, m a a r o o k h o e g e v a a rlijk . Je m o e s t e r z e lf v o o r je e te n zo rg en e n ste ed s o p p assen v o o r g ro tere, s te rk e r e d ie re n die h e t op je g e m u n t had d en. M a a r v o o rlo p ig h ad Z e n o g een z in o m op te p a sse n v o or v ree m d e d ie re n . H ij had h e t v e e l te d ru k m e t ro n d k ijk e n e n o v eral aan sn u ffe le n .

i

ZENO EN ZIJN VADER E ) e p la n te n e n k ru id e n g ro eid e n zo h o o g dat Z e n o d a ch t d at h e t b o m e n w a re n . Z o u h ij v an d ie b o m e n k u n n e n e ten ? Z ijn m aag k n o rd e v a n de h o n g er, m a a r z o m a a r een h a p je n e m e n durfde h ij n og n ie t. O p e e n s zag h ij r e c h t v o o r z ijn s n u it e e n g ro ot, s te r k ; v ree m d d ier aan k o m e n lo p e n . W a s d it n u h e t g e v a a rlijk e d ier d at h e t op h e m g e m u n t had? Z o g e v a a rlijk zag h e t er n o u o o k w e e r n ie t u it. H e t le e k w e l e e n b e e tje op z ijn m o ed e r, a lle e n w a t d ik k e r. 'W ie b e n t u ? ' v ro eg Z e n o zo dapper a ls h ij k o n . T o c h k lo n k z ijn s te m m e tje d un. Je w is t h e t m a a r n o o it m e t v re e m d e d ieren . 'Ik b e n je vad er, h e la a s ,' z u c h tte h e t g ro te dier. Z e n o had n o o it g e w e te n d at h ij o o k n og e e n v ad er had op de w ereld . D a a r had z ijn m o e d e r h e m n ik s o v er v e rte ld . M is s c h ie n m o e s t h ij b lij z ijn . 'O , w a t le u k d at u m ijn v ad er b e n t,' z e i h ij. 'Ik h e e t Z e n o .' 'L e u k is a n d e rs,' sn a u w d e z ijn vader. 'W a t m o e t ik m e t jou? Z o n d e r k ro o s t is h e t le v e n a l m o e ilijk gen o eg v o o r e e n in te llig e n t e n g e v o e lig d ier z o a ls ik .' Z e n o v o eld e z ie h o p z w e lle n v an tro ts : z ijn v ad er w as in te llig e n t e n g e v o e lig . D a t w as n ie t n ik s . M a a r w a t b ed o e ld e h ij m e t k ro o st? 'W a t is dat, k ro o s t? ' v ro eg Z e n o .

9

Z ijn v ad er s la a k te e e n z u c h t. 'K ro o s t, d at z ijn v ijf jo n g en die h ard g ro e ie n e n d ie je de o ren v a n je k op v re te n . En dan n og s ta n k v o o r d a n k op de koo p to e .' Z e n o b eg reep n ie t al te v e e l van w a t z ijn v ad er z e i. H e t le e k erop d at h ij e e n s ie c h t h u m e u r had . Z e n o p ro beerd e h e m e en b e e tje op te v r o lijk e n . 'H e t is h ie r an d ers w e l e en h e e l m o o i land/ z e i h ij. 'M e t al die h o g e b o m e n v o l m e t le k k e r e b la a d je s e n die g ro te b la u w e lu c h t v o l fijn e , w a rm e z o n .' 'D i t is to e v a llig m ijn la n d ,' z e i z ijn v ad er g rim m ig . 'M ijn eig e n gro n d g eb ied . D a t je h e t m a a r w e e t. E n die b o m e n , dat z ijn g e e n b o m e n , m a a r p la n te n . H e t z ijn o o k n o g e e n s m ijn e ig e n p la n te n , w a n t ze g ro e ie n to e v a llig op m ijn te rrito r iu m . M ijn te rrito r iu m , d at is de h e le K ru id en b erg .' O e i, w a t b ed o e ld e z ijn v ad er n u w eer? 'M a g ik m iss c h ie n e e n h e e l k le in h a p je v a n u w p la n te n n e m e n ? ' vroeg Z e n o v e rleg e n . 'Ik h e b a l la n g n ik s g e g ete n , z ie t u .' 'N e e , n e e e n n og e e n s n e e ,' g ro m d e z ijn vad er. 'V o e d se l w eggeven? Ik b e n w e l goed, m a a r n ie t g ek . A ls ik d aaraan b e g in is h e t e in d z o e k . S tra k s k ö rn e n je b ro e rtje s e n z u sjes o o k n og aan m ijn k op z e u re n o m e te n . Ik k ijk w e l u it .' 'W a t m o e t ik n u d o e n ?' p ie p te Z e n o . 'I k b en h e le m a a l slap v a n de h o n g e r.' 'W a t jij m o e t,' ze i z ijn v ad er stre n g . 'W a t jij m o e t d oen is m ij m e t ru s t la te n . In g e ru k t m a rs. T e ru g n a a r je h o l, n a a r je m o ed e r. E n v e e l m e lk d rin k en , zo d a t je g ro o t e n s te rk w o rd t.'

io

'E n als ilc g ro o t e n s te r k b e n g ew o rd en , w a t g e b e u rt er d a n ?' v ro eg Z e n o . 'O p je e ig e n b e n e n m o e t je s ta a n ,' z e i z ijn vad er. 'V o lw a sse n w o rd e n .' 'O ja ,' z e i Z e n o . 'Is dat m o e ilijk , v o lw a s se n w o rd en ?' 'W e ln e e , d at w o rd je v a n z e lf. D o o r s ch a d e e n sch ä n d e. H o e h e t o o k z ij, m ijn o p v o ed k u n d ig e ta a k z it erop. G a jij z e lf je gelulc m a a r z o e k e n . H e t ga je goed, z o o n .' 'D a g vad er. H e t ga u o o k g o e d ,' z e i Z e n o z a c h t. Z ijn k e e l z a t h e le m a a l d ic h t v an de trä n e n . Z ijn v ad e r had h e m de s ta a rt to e g e k e e rd e n v e rd w e e n la n g z a a m u it h e t z ie h t. 'F f ie -ie - ie -ie t,' h o o rd e Z e n o h e m n og flu ite n in de v e rte . H e t A lp e n m a rm o tte n lie d ! D a t h ad Z e n o v ro eg er in h e t n e s t v an z ijn m o e d e r g eleerd . 'F fie -ie -ie -ie -ie t,' flo o t h ij zo goed als h ij k o n teru g , m a a r z ijn v ad er an tw o o rd d e n ie t m e e r. N u w a s h ij h e le m a a l a lle e n op de w e re ld .

ii

W a t is to c h d at gelu k d at ik m o e t gaan zo ek en , v ro eg hij zieh bedroefd af. W a a ro m is alles zo m oeilijk ? U it alle m a c h t p rob eerd e Z e n o of hij tu sse n de p lan ten v an zijn v ad er de in gan g v an h e t h o l w aar hij v roeger gew oon d h ad teru g k on v in d en . Hij z o c h t de h ele dag, to t de zon o n d er w as gegaan. N ergens von d hij een ingang die op de zijn e leek . M o e, verd rietig en h on gerig lie t hij zieh te n s lo tte m a a r in h et z a c h te gras vallen . Ik m o e t op eigen b en en staan , d at is lästig er dan je d en k t, zei hij teg en zich zelf. E n ik m o e t v o lw a sse n w o r­ den, door sch ad e en sch än d e. M orgen ga ik de sch ad e en de sch än d e en h e t gelu k v in ­ den, d a ch t hij nog, v o o r hij in een diepe slaap viel.

12

ZENO ONTMOET EEN MUIS MET ZORGEN D e v o lg e n d e o c h te n d w e rd Z e n o w a k k e r v an e e n k n ag en d g e lu id v la k b ij z ijn oo r. Z a t daar ie m a n d lelck er te e te n ? M e te e n v o eld e h ij z ijn m aag w e e r r a m m e le n v a n de h o n g er. H ij w re e f z ijn o g en u it m e t z ijn v o o rp o te n e n k e e k o m z ie h h e e n . D a a r z a t e e n h e e l k le in d ier m e t e e n lan g e d ü n n e s ta a rt a a n e e n b la a d je te k n ag e n . H e t d ier w as zo k le in d at h e t v a s t v e e l jo n g e r w as dan h ijz e lf, d a ch t Z e n o . D a t gaf h e m z e lfv e rtro u w e n . 'G o e d e m o r g e n ,' z e i h ij. 'Ik h e e t Z e n o . H o e h e e t u ? ' 'I k b e n g ew o o n m a a r e e n m u is . H o e ik h e e t, dat b e n ik v e rg e te n ,' z e i de m u is m e t e e n h e e l hoog, z e n u w a c h tig p iep g elu id je . 'Ik h e b o o k z o v e e l zorgen . M ijn kop lo o p t o m . Ik h e b m a a r lie fs t z e v e n m o n d e n te v o e d e n .' Z e v e n m o n d en ? Z e n o k e e k de m u is e e n s goed aan. D e m u is had m a a r e e n b e k , zo te zie n . 'Z e v e n m o n d e n , h o e b e d o e lt u d a t?' v ro eg Z en o . 'Z e v e n jo n g e n , n a tu u r lijk . A lle m a a l h e b b e n ze a a n e en s tu k d oor h o n g er. Ik w o rd e r o v e rsp a n n e n van . W e e t u so m s o f de z o n al op z 'n h o o g st S ta a t?' Z e n o k e e k n a a r de lu c h t, t o t de zo n in z ijn og en p rik te . H ij h ad geen id e e h o e h o o g h e t h o o g st p re c ie s w as. 'I k g e lo o f v an w e l,' z e i h ij op goed g e lu k . D e m u is d ie h a a r e ig e n n a a m w as v e rg e te n o m d a t ze z e v e n m o n d e n m o e s t v o e d e n s c h ro k z ie h e e n o n g e lu k . 'Z o la a t a l!' p ie p te ze. 'Ik m o e t a ls de w ied ew eerg a,

13

h a a s tje -r e p je te ru g n a a r m ijn h o i.' B ij h e t w o o rd h o i w erd Z e n o w a rm v a n b in n e n . H ij w as z ijn eig e n v e ilig e n e s t v a n v ro e g er n o g n ie t v e rg e te n . 'A c h , m e v ro u w M u is ,' s m e e k t e h ij, 'm a g ik so m s m e e n a a r u w w a rm e h o i? Ik h e lp u m e t a l u w jo n g e n , dat b e lo o f ik u. Ik k o m o o k u it e e n g ro o t g e zin , dus ik b e n g ew en d a a n d ru k te .' 'D a t is h e e l v r ie n d e lijk aan g ebo d en / z e i de m u is , 'm a a r d at z a l n ie t gaan. D e in g an g is te k le in v o o r uw o m v a n g . U z o u a lle s s tu k m a k e n .' Z e n o w is t n ie t w a t h ij m o e s t d e n k e n . B ed u u sd e n o o k w e l tro ts k e e k h ij n a a r z ijn v o o rp o te n , n a a r z ijn s ta a rt en n a a r a lle s w a t h ij v a n z ic h z e lf k o n z ie n . H ij m o e s t van n a c h t w e l h e e l h ard g eg roeid z ijn , d at h ij n u a lw e e r te g ro o t w as v o o r e e n h o i. V o o r h ij w is t w a t h ij d eed h ad h ij e e n g ro te g ro en e p la n t v la k b o v e n de gro nd a fg e b e te n . D e

14

en e h elft gaf hij aan de m u is die z o v eel zorgen had. D e g ro o tste h elft begon hij gau w zelf op te eten , v o o r hij g esn ap t w erd. H et k on b est zijn d at d it n og steed s h et te rrito riu m v an zijn vad er w as. 'D a n k u b eleefd ,' zei de m u is . 'V eel gelu k op u w v erd ere re is.' 'V an h e tz e lf d e / zei Z e n o . 'E n de g ro eten aa n u w zev en jon gen .' Floep . D e m u is w as m e t de p la n te n ste e l in h aar bek verd w en en in een h o lle tje v lak v o o r Z e n o 's p o ten . H e t w as zo k lein dat hij h e t nog n ie t eerd er gezien had. Hij z u c h tte v an o n tro erin g . D e m u is w as w e l erg aardig g ew eest. H ad hij h a a r eigenlijk n ie t de g ro o tste h elft v an de p lan t m o ete n geven? Gele gen oeg h ad de m u is h e t oo k w e e r over gelu k gehad. W a t b edoelden de dieren d aar to c h m ee? W as h e t so m s een eetb are p lan t? Hij zou n og v eel m o e te n leren.

15

HET HOL YAN ZEBEDEUS DE MOL Z e n o liep zo v e r d at hij bijna door zijn v ier p o te n z a k te v a n v erm o eid h eid . M a a r nu w as hij er te n m in s te z e k e r van d at hij zijn v a d e rs

g ro n d g eb ied

v e rla te n

h ad .

vad ers grondgebied dat te rrito riu m

Z ijn

h e e tte .

Z e n o z u c h tte erv an . T o c h w as hij w el tev red en over zich zelf. Hij knaagde een dikke sappige Steel vlak bij de grond af en ging er een s goed v an eten . Erg lek k er sm a a k te de Steel n ie t, nogal b itte r. M issch ie n h e e tte deze p lan t w el sch ad e. O f sch än d e. A ls d at zo w as zo u hij er v o lw assen v an w o rd en . O m de b itte re sm a a k w eg te krijgen a t Z en o n og een h ele berg m als gras als to e tje . N a zijn in aal k reeg hij zin o m te gaan slapen. H o ew el h e t n og geen n a c h t w as s ch e e n de z o n al n iet m eer. D e lu c h t w as donkergrijs gew orden . E r sta k een k oud e w in d op die h em deed h u iv eren in zijn v a c h t. T egelijk ertijd v ielen er g rote druppels w a te r u it de lu ch t. W a t zu llen w e n o u krijgen, d ach t Z e n o veron tw aard igd . H o e k on hij n ou w e te n d at er z o ie ts als regen b eston d. L eu k w as anders. Hij m o e s t n iezen en h o e ste n v an de kou. V oor zijn v o o rp o te n län gs stro o m d e een beekje van reg en w ater. Z e n o d ron k gulzig to t hij n ie t m e e r k on. N u w as hij v an b in n en ook n a t; m a a r d aard oor voeld e hij zieh nog n iet p rettig er. In tegen d eel. M e t h eel zijn h a rt verlangde hij n aar een w a rm , gezellig en v o o ral droog hol.

16

D o o rn a t ging hij op zo ek to t hij vlak v o o r zijn n eu s een raar zandbergje zag. N ieu w sg ierig begon hij te g rav en en te w ro eten . T o t zijn verb azin g s to r tte h e t bergje z o m a a r op eens in. O n d er zijn v o o rp o te n voeld e hij leegte. M aar d at w as de in gan g v an een h ol. E en verb o rg en ingang nog w el. Z o n d er zieh tw e e m a a l te b ed en k en sc h o o t Z e n o h e t v reem d e h o i in. M o o i ru im w as h et, zo te v o elen , al rook h e t er m u f. Hij k o n geen p o o t v o o r ogen zien , zo d onk er w as h e t er. M aar hij m o e s t n ie t zeu ren . D ie m uffe lu c h t w en d e im m e rs g au w gen oeg. H ie r k on hij lek k er droog slapen. N e t w ild e Z e n o zijn ogen slu iten , of hij w erd opges c h rik t door een zeer läge z e u rste m .

17

'I k z ie u n ie t, H eer/ z e i de z e u rs te m traag. 'Ik z ie u n ie t, m a a r ik r u ik u des te b e te r. U b e n t e e n o n g e w e n s te in d rin ger, g e e ft u h e t m a a r e e r lijk to e .' O o k Z e n o op z ijn b e u rt k o n de h o lb e w o n e r n ie t goed z ie n in h e t d o n k er, m a a r w e l ru ik e n . H ij ro o k v ree m d , n a a r dode ta k k e n e n b lad eren , m a a r daar k o n h e t d ie r m e t de z e u rs te m n ie ts a a n doen. Z e n o deed e x tr a b elee fd . 'I k h e e t Z e n o , a a n g e n a a m ,' ze i h ij zo v r ie n d e lijk als h ij k o n . 'Ik g eef e e r lijk to e d at i k e e n in d rin g e r b e n ... M aar w ie w e e t b e n ik n ie t e e n s zo h e e l erg o n g e w e n st. W e zoud en b ijv o o rb e e ld g e z e llig s a m e n k u n n e n p ra te n z o la n g h e t n a t is b o v e n .' 'Ik

heb

an d ers g e en

se c o n d e

te v e r lie z e n ,' z e i h e t

o n z ic h tb a re d ier. 'I k h e e t tro u w e n s de W e le d e lg e stre n g e H e e r M o l. Z e b e d e ü s M o l v o o r v rie n d e n . H e t s p ijt m e dat ik u m ijn h o l u it z a l m o e te n m ie te r e n . H e t z it n a m e lijk zo , ik b e n g e a g ite e rd .' 'O ,' zei Z e n o , diep o n d er de in d ru k v a n de d eftig e to esp raak v a n h e t v re e m d e d ier e n v a n z ijn m o o ie n a a m . 'G e a g ite e rd , w a t b e d o e lt u d a a rm e e?' 'G e a g ite e rd is e e n an d er w o o rd v o o r o p g ew o n d en ,' ze i de m o l. 'H e t z it n a m e lijk zo. M ijn a a n sta a n d e z o u b ij deze n o o d u itg a n g op m e z itte n w a c h te n , m a a r n u is ze er n og ste e d s n ie t. E n als ze ü ru ik t, m a a k t ze v a s t en z e k e r m e te e n r e c h ts o m k e e r t.' Z o u ik e c h t zo s tin k e n ? d a c h t Z e n o . D a a r had h ij nog n o o it e erd er b ij s tilg e s ta a n . Z e b e d e ü s M o l m o e s t e rv an n ie z e n . O f h u ild e h ij? Z e n o h o o rd e e e n g e sm o o rd g e sn ik . W a t z ie lig . H o e m o e s t h ij de

18

W e le d e lg e stre n g e H e e r M o l tro o ste n ? 'I k h e b o o k w e le e n s v e rd rie t, h o o r,' z e i Z e n o to e n m aar. H e t w a s goed b ed o eld , m a a r w a t had de m o l eraan? N ik s , w a a r s c h ijn lijk . 'W a t is er dan to c h ? ' v e rv o lg d e h ij. 'M is s c h ie n w e e t ik goed e raad .' 'A c h m a n , la z e r op/ riep Z e b e d e tis M o l o p ee n s d riftig. 'W a c h t je al u r e n op je a a n sta a n d e , k o m je in p la a ts v an h a a r e e n duffe a lp e n m a rm o t te g e n . W a t e e n sof! W a t e e n d ried u b b e l o v erg eh a a ld e r o ts o f.' 'Ik b e n al w e g ,' riep Z e n o , d ie m a a r a lv a s t h a lv e rw e g e de n o o d u itg a n g v an h e t h o i g e k ro p e n w as. 'H e t s p ijt m e vers c h r ik k e lijk d at ik o n g e le g e n k w a m . H e t w as o o k zo n a t b u ite n . N o u , to t z ie n s dan m a a r en v e e l g e lu k m e t u w a a n s ta a n d e .'

19

N e t w ild e Z e n o z ijn n e u s n a a r b u ite n s te k e n , to e n h ij te ru g g e ro ep e n w erd . 'H o , n ie t zo v lu g . H o . S to p !' riep de m o l g e k w e ts t. 'N u u m ijn dag to c h b e d o rv e n h e b t k u n t u n e t zo goed n o g ev en b lijv e n o m m e te v e r te ile n w a a rm e e ik u v an d ie n s t k a n z ijn . Ik b e n n a m e lijk de k w a a d ste n ie t. H e t k o m t a lle m a a l o m d a t ik m e z o v e e l zo rg en m a a k o m m ijn a a n sta a n d e dat ik ... H ik .' D e m o l m o e s t e v e n z ijn la a ts te trä n e n w e g slik k e n . 'Ik h e b o o k n o o it e e n s g e lu k b ij de w ijv e n ,' verz u c h tte h ij. 'D a t k o m t o m d a t de w ijv e n u w h a r te lijk e , g a s tv rije k a ra k te r n ie t k e n n e n / z e i Z e n o b e s lis t. 'Z o u d ät h e t z ijn , d e n k t u ? ' v ro eg de m o l h o o p v o l. 'O ja, v a s t e n z e k e r ,' z e i Z e n o . 'D a t w e e t ik zo z e k e r als ik Z e n o h e e t .' 'G e lu k k ig m a a r ,' z e i Z e b e d e ü s. 'U m o e t w e te n d at ik e e n lan g e n m o e ilijk le v e n a c h te r de rug h e b . W is t u d at ik in al die ja re n w e l tw in t ig k ilo m e t e r gang h e b gegraven? M e t z o 'n k le in e ta c h t ig n o o d u itg a n g e n . E n d at a lle m a a l v o o r e e n w ijf d at n ie t k o m t opdagen. N o u ü w e e r.' 'Ik b eg rijp u h e e l g o e d ,' z e i Z e n o te r w ijl h ij z ie h w e e r in h e t d o n k e re m u ffe h o l v a n Z e b e d e ü s l ie t teru gz a k k e n . H ij k re e g e e n id ee. 'W e e t u w a t ik d e n k ? ' z e i h ij. 'N o u ? ' v ro e g Z e b e d e ü s v o l v e rw a ch tin g . 'Ik d en k d at u w a a n s ta a n d e v e rtra g in g h e e ft o p g elo p en . L ijk t h a a r k a r a k te r op dat v an u? E e n b e e tje aan de tra g e leant?'

20

'O ja z e k e r ,' z e i de m o l g e v leid . 'W e z ijn a lle b e i op o n z e r u s t g e ste ld . L a n g zaam aan, dan b re e k t h e t l ijn t je n ie t .' 'In d at g ev al w e e t ik h e t h o n d erd p ro c e n t z e k er, ze h e e ft v e rtrag in g . Z o w aar a ls ik , Z e n o , h ie r v o o r u z it.' 'N ie t s dan w a t v e rtrag in g , d at ik daar z e lf n ie t b e n opgek o m e n . E en p a k v an m ijn h a r t ,' ju ic h t e Z e b e d e ü s. 'H o e k a n ik u b e d a n k e n ? ' " t Is n ie t s ,' z e i Z e n o . 'G e e n m o e ite . G e w o o n e e n k w e stie v a n d o o rd e n k e n . Ik h e b h e t v e rs ta n d v an m ijn vad er. M ijn vad er is in te llig e n t e n g e v o e lig , n e t als ik .' 'D a t is e en m o o i d in g ,' z e i de m o l. 'H o e k a n ik u b e d a n ­ k en ?' 'H e t z o u m e h e e l goed u itk o m e n als u e e n sla a p p la a ts v o o r m e w is t,' z e i Z e n o . 'B ij u s c h ik t h e t n ie t, o m d a t u w a a n sta a n d e m e t de v e rtra g in g s tra k s k o m t. M a a r m iss c h ie n h e b t u e e n b u u rm a n d ie e e n m o o i g ro o t h o l h e e ft...' 'N e e , b u re n h e b ik h ie r g e lu k k ig n i e t ,' z e i Z e b e d e ü s n a d e n k en d . 'W a c h t e e n s ... V erd ero p w o o n t e e n d ier m e t e e n ru im h o l. E en h e e l g ro o t d ie r.' 'G r o o t, dat is g e e n p u n t,' z e i Z e n o s to e r. 'M ijn e ig e n v ad er is o o k a a n de g ro te k a n t e n v o o r h e m b e n ik h e u s n ie t b a n g .' 'D e s te b e te r ,' z e i de m o l. 'Ik z a l je u itle g g e n w a a r h e t z e e r g ro te d ie r w o o n t. H e t w o o n t in h e t dal, in h e t O n d o o rd rin g b are W ou d . O m d aar te k o m e n n e e m je de n o o rd e lijk e gang v a n m ijn h u is e n v an d aar loop je tie n d u izen d p assen . N a d ie tie n d u iz e n d p a ssen h e b je b o v e n je k op e e n n o o d u itg an g . D ie k o m t p re c ie s u it in h e t gras-

21

v e ld je v o o r h e t h o l v a n h e t h e e l g ro te d ie r.' 'O ,' z e i Z e n o . 'H e b t u d at h e e l g ro te d ier w e le e n s v an d ic h tb ij g e z ie n ? ' 'N e e / z e i Z e b e d e ü s. 'M a a r h ij m ij w e l. Ik v o e l h e m w e l­ e e n s S tam p en . H ij m o e t w e l h e e l d ik z ijn , als ik h e m zo h o o r.' 'D a n is e r v a s t v e e l te e te n b ij h e m ,' z e i Z e n o o p g ew ek t. 'W a a r is h e t n o o rd e n ?' 'A ls je m e t je s ta a rt n a a r h e t z u id e n Sta a t lo o p je g e w o o n a c h t e r je n e u s a a n . B e g re p e n ? ' D e d ie re n o m h e ls d e n e lk a a r h a r t e lijk in h e t d o n k e r v an Z e b e d e ü s ' h o l. Z e n o b eg af z ie h op w eg d oor de lan g e gang n a a r h e t n o o rd en . M a a r to t tie n d u iz e n d te ile n le e k h e m w e l m o e ilijk . 'N o g v e e l g e lu k m e t je aa n sta a n d e . E n b e d a n k t,' riep h ij o v er z ijn sc h o u d e r n a a r Z eb e d e ü s. W a t v re e m d e ig e n lijk d at w e e lk a a r n ie t e e n s g e zie n h e b b e n . A lle e n g e ro k e n , d a ch t Z e n o . S te e d s o p n ie u w te ld e h ij t ie n s ta p p e n u it. D a t m o e s t h ij tie n k e e r t ie n k e e r tie n k e e r d oen . A ls h ij n o u m a a r n ie t de te l k w ijtr a a k te ... D e to c h t d oor Z e b e d e ü s ' n o o rd e lijk e m o l­ le n g a n g v ie l Z e n o z w aar te g e n . D e gang w as w e r k e lijk s tik d o n k e r e n h e ld e a k e lig s t e il n aar b e n e d e n . Z o u h ij ste e d s d iep er o n d er de aard e d u ik en ? D e gang zat v o l b o c h te n b o v e n d ie n . H o e had Z e b e d e ü s h e t v o o r e lk a a r g e k re g e n z o ie ts in g e w ik k e ld s te g rav en ! D it k o n je m e t r e c h t e e n le v e n s w e rk n o e m e n . H o p e lijk k w a m

22

Z e b e d e ü s ' a a n sta a n d e g au w opdagen. A ls z ij h e t h ie r m a a r g e z e llig vond . A n d e rs h ad de m o l al die ja re n v o o r n ik s g e w e rk t. S te e d s w e e r d reigde Z e n o de te l k w ijt te ra k e n . W a s h ij n u al b ij tie n d u iz e n d o f to c h pas b ij n e g en d u iz e n d v o e tstap p en ? D e e n ig e m a n ie r o m h ie r a c h te r te k ö rn e n w as o m k e re n e n w e e r v a n a f h e t b e g in v an de gang gaan te ile n . M a a r dat w as o n b e g o n n e n w e rk . N a e lk e h o n d erd stap p en r u s tte Z e n o tie n t e ile n u it. H e t sc h e m e r d e h e m v o o r de og en . H o e v e e l k e e r w as h e t b o v e n in de b u ite n w e re ld al dag e n n a c h t g e w e est? T w e e k e e r, d rie k eer? Z e n o 's kop, n e u s e n o ren w a re n o o k n o g e e n s g e sch a a fd door u its te k e n d e b o o m w o rte is . H ij h ad ze p ro b e re n te e te n , m a a r ze s m a a k te n zo b itte r , d at z ijn to n g é r ru w e n g e v o e llo o s v an w as g ew ord en . B ij stap n u m m e r z o v e e l b le e f Z e n o o p g e lu c h t sta a n . H e t le e k w e l a lso f h e t d u is te r h ie r ie ts m in d e r on d o ord rin gb a a r w as dan a c h te r z ijn s ta a rt. H ij k o n v r ije r a d e m e n en v o eld e zo w aar r u im te o m z ie h h e e n . H ie r k o n h ij z e lfs op z ijn a c h te rp o te n z itte n . H e t w as h e e r lijk o m z ijn rüg w e e r e e n s te lcu n n en s tr e k k e n n a al dat k ru ip e n . M e t z ijn v o o rp o te n k rab d e h ij aan de aard e van h e t p lafo n d v an h e t h o l. D ie w as n ie t zo ste v ig als de w an d e n v a n de s m a lle gang. H ij k o n de aard e z e lfs m a k k e lijk lo sg ra v e n m e t z ijn S te rk e n ag e ls. H ie r m o e s t de d oor Z e b e d e ü s b e lo o fd e n o o d u itg a n g z ijn . V a n b lijd sch a p b eg o n h ij d w aas in h e t ro n d te d an sen . 'H o e r a !' ju ic h te h ij. 'D r ie w e r f h o e ra .'

2.3

ZENO ONTMOET DE BEER HORVAT K r a b b e l e n d m e t z ijn v o o rp o te n p ro b eerd e Z e n o e e n u itw eg te v in d e n . H ij k re e g zan d in z ijn o g en e n in z ijn b ek , m a a r h ij z e tte d oor. H ij m o e s t de b u ite n lu c h t in : als h ij n o g la n g er o n d er de gro nd b le e f z o u h ij s tik k e n . W o e s t k la u w e n d k w a m h ij b o v e n . H e t z o n lic h t w as zo fe i d at h ij e v e n n ie t s k o n z ie n . W e l h o o rd e h ij h o o g b o v e n z ie h e en d reu n en d s te m g e lu id . D it m o e s t h e t b u ite n g e w o o n g ro te d ie r z ijn w a a ro v e r Z e b e d e ü s had v e rte ld . N u m o e s t h ij v o o ra l n ie t b an g w o rd en . G e w o o n d oen also f er n ie t s aan de h an d w as: h ij, Z e n o , h ad to c h z e k e r h e t v o ls te r e c h t v a n de w e re ld op w a t fris s e lu ch t?

'Z o , n u o n tsn a p je m e n i e t m e e r, o n v e rla a t! B lo e m e n v e r n ie le r d ie je daar b e n t ,' d ond erd e de ste m . Z e n o s c h ro k erv an . H e t w as e c h t z ijn b e d o e lin g n ie t g e w e e s t ie m a n d s b lo e m e n te v e rn ie le n . H ij w re e f h e t zan d u it z ijn ogen e n k e e k v o o rz ic h tig o m h o o g . D e zon w erd n u g e h e e l v e rd u iste rd d oor h e t g ro te d ier d at z ie h o v er h e m h e e n boog. 'W a a r b e n ik ? ' p ie p te Z e n o sch o r. 'D a t g aat je n ik s a a n ,' z e i h e t g ro te d ier. 'W e g w e z e n .' Z e n o s c h ra a p te z ijn k e e l e n z e i v e ro n tsc h u ld ig e n d : 'D e m o l Z eb e d e ü s h e e ft h ie r z ijn n o o d u itg an g . E n h ij h e e ft m ij d eze leant op g estu u rd . D u s is h e t a lle m a a l Z e b e d e ü s z ijn s c h u ld .' 'G e e f een an d er m a a r de sch u ld . W a t m a a k t h e t o o k u it. Ju llie r o tm o lle n z ijn a lle m a a l h e tz e lfd e . M ijn b lo e m e n v e r n ie le n o m m ij te p e s te n . le t s and ers k u n n e n ju llie n ie t v e r z in n e n .' H e t g ro te d ie r l ie t m o e d e lo o s z ijn ko p h a n g e n . H ij zag er zo v e rsla g e n u it d at Z e n o s p ijt kreeg . 'I k d eed h e t e e r lijk w a a r n ie t e x p re s ,' z e i Z e n o zo b e le e fd als h ij k o n . 'M a a r u m o e t w e l e v e n w e te n d at ik g e e n m o l b en , m a a r e e n a lp e n m a rm o t.' 'M o lle n

o f m a r m o tte n ,

het

zal

me

w o rs t

w e z e n ,'

grau w d e h e t g ro te d ier e n k e erd e Z e n o z ijn ru g to e . 'D ie Z e b e d e ü s e n z ijn fa m ilie k o m e n m e de s tr o t u it.' 'H o , lo o p t u n o u n ie t b o o s w e g ,' riep Z e n o . 'I k w il u ju is t h e lp e n o m de n o o d u itg a n g w e e r d ic h t te m a k e n . En dan de g ran d w e e r n e tje s a a n h a rk e n m e t m ijn n ag e ls,

25

zo d at je er n ik s m e e r v a n z ie t. Ik b e n n o g jo n g , m a a r ik w e e t al h e e l v e e l v a n p la n te n e n b lo e m e n . D ie v in d ik o o k le k k e r , n e t als u .' 'Ik b ew ee rd e to c h n ie t d at ik p la n te n e n b lo e m e n e e t,' z e i h e t g ro te d ier. 'D a t h e b je m ij n ie t h ö re n zeggen . W ij b e re n e te n h o n in g . B ije n m a k e n h o n in g e n k o m e n op b lo e m e n af. Z o z it h e t dus, a ls je h e t p er se w e te n w ilt .' 'O , dus u b e n t e e n b eer/ z e i Z e n o . 'W a t goed! Ik h e b n og n o o it v an m ijn le v e n e e n b e e r g e z ie n . U b e n t w e l h e e l erg g ro o t e n m o o i.' 'V in d je d at e c h t? ' v ro e g de b e e r g ev leid . 'N o u e n o f,' z e i Z e n o v o l o v ertu ig in g . 'H o e h e e t u eig en lijk ? O f h e b b e n b e re n g e en n a m e n ? ' 'N a tu u r lijk h e b b e n b e re n n a m e n ,' z e i de b e e r v e ro n tw aardigd . 'W is e n d rie d at b e re n n a m e n h e b b e n . Ik h e e t H o r v a t.' 'E n ik h e e t Z e n o / riep Z e n o b lij. 'Z o , jij b e n t dus Z e n o de m a rm o t. B ru ta a l b e n je w el, m a a r m is s c h ie n h e b je to c h e e n aard ig k a r a k te r .' 'Ik w e e t w e l z e k e r d at ik e e n aard ig k a ra k te r h e b ,' ze i Z e n o . 'Ik b e n n a m e lijk g e v o e lig e n in te llig e n t, n e t als m ijn v ad er.' 'E e n o p sch e p p e r b e n je z e k e r ,' z e i H o rv a t. 'M a a r w e l u it h e t goede h o u t g e sn ed e n , g e lo o f ik . L a te n w e d an to c h m a a r v rie n d e n w o rd e n .' 'Ja graag, H o rv at/ z e i Z e n o . H ij v o n d h e t w e l v re e m d d at H o rv a t b lijk b a a r d a c h t d at h ij u it h o u t w as g esn ed en . 'N u w e v rie n d e n z ijn g ew ord en , m o e te n w e e ig e n lijk s a m e n e e n s tu k je e te n ,' z e i H o rv a t n a d e n k en d . 'Z o h o o rt

2,6

h e t n u e e n m a a l. W e i ja m m e r d at v rie n d e n a ltijd a l je h o n in g w ille n o p e te n .' 'O , m a a r ik h o e f m a a r e e n h e e l k le in b e e tje h o n in g ,' z e i Z e n o ed e lm o e d ig . 'E n i k lu s t an d ers o o k w e l b o o m s c h o r s .' 'O n e e , jij k rijg t h e t b e s te v a n h e t b e s te ,' z e i H o rv at. 'D a t is e e n goed g e b ru ik in m ijn fa m ilie . W ij b e re n w e te n n o g w a t g a s tv rijh e id is .' E n zo k w a m h e t d at Z e n o d ic h t n a a s t z ijn n ie u w e v rien d , de b e e r H o rv a t, op e e n b o o m s ta m g ro te s tu k k e n h o n in g ra a t z a t te e te n . H e t s m a a k te h e m o p p erb e st. D e h o n in g v an H o rv a t w a s zo h e e r lijk z o e t dat ze er a lle b e i d ro m erig v an w erd en . T o e n de av o n d v ie l o v e r h e t w o u d z a te n de tw e e d ie re n er n og ste e d s e n p r a a tte n h o n d e rd u it. H o rv a t b eg o n z ijn le v e n s g e s c h ie d e n is te v e rte ile n .

27

HET VERHAAL VAN HORVAT /N o g n ie t zo h e e l la n g g e le d e n ,' v e rte ld e H o rv a t aan Z e n o op de b o o m s ta m n a a s t h e m , 'n o g n ie t zo la n g g e le ­ d en w as a lle s an d e rs. Ik w o o n d e in de d ie re n tu in , m e t h e e l v e e l an d ere s o o rte n d ieren . S o m m ig e d ie re n z ie n er zo raar u it d at je je o g en n ie t g e lo o ft. M e t h e e l lan g e n e k k e n , b ijv o o rb e e ld . D ie h e te n g iraffe n . O f m e t e e n sla n g op de p la a ts v a n h u n n e u s . D a t z ijn o lifa n te n .' 'G o h ,' z e i Z e n o b ew o n d eren d , 'd aar m o e t h e t w e l h e e l sp an n e n d z ijn , in die tu in m e t al d ie v e rs c h ille n d e d ie re n .' 'D a t d a c h t je ,' z e i H o rv a t. 'H e t w a s d aar e e n slo p e n d b e s ta a n . 's N a c h ts d oe je v a a k g e en oog d ic h t d oor h e t gek r ijs v an de p a u w e n e n de u ile n e n ov erdag w o rd je aangegaap t door w e l d u izen d m e n s e n d ie s p e c ia a l z ijn g e k o m e n o m n a a r jo u te k ijk e n . A ls o f e r a a n m ij ie ts b ijz o n d e rs te z ie n is. Ik b e n e e n d o o d n o rm a le b e e r.' 'Z ijn m e n s e n o o k e e n s o o rt d ie re n ?' v ro e g Z e n o n ie u w sgierig. 'Ja z e k e r ,' z e i H o rv a t. 'H e t z ijn d ie re n zo n d er v a c h t. O f b ijn a z o n d e r v a c h t. E e n k le in b e e tje h aar b o v e n op h u n kop, d at is a lle s .' 'H e b b e n die m e n s e n h e t d an n ie t k o u d ?' v ro eg Z e n o . 'N e e , w a n t ze d ragen e e n so o rt n a m a a k v a c h te n in a lle k le u r e n v an de reg en bo o g . G e e n g e z ic h t, m a a r

28

z e lf v in d e n ze h u n n a m a a k v a c h te n w e l m o o i, g e lo o f ik .' H e t d u izeld e Z e n o . E r b e s to n d e n v e e l m e e r rare d ie re n m e t v re e m d e g e w o o n te s op de w e re ld d an h ij o o it had durv e n d ro m en . Z o 'n d ie re n tu in le e k h e m w e l o n g e lo o flijk in te re s s a n t. 'H e b b e n ze d aar o o k le k k e r e te n , in d ie d ie re n tu in ? ' v ro eg h ij aan z ijn w ijz e vrien d .

29

'O ja, je e e t d aar u its te k e n d .' H o rv a t lik t e z ijn lip p e n af b ij de g e d a c h te a a n h e t d ie re n tu in m e n u . 'Je k rijg t daar sto k b ro d e n , v e rse v is, h a n d e n v o l ap p els e n n o g zo w at. N e e , h e t e te n is e r v o o rtr e ffe lijk . D e m e e s te d ie re n z ie n er o m die re d en dan o o k n ik s in o m de d ie re n tu in te verlate n . Z e h e b b e n h e t s to m w e g t e g o ed .' 'M a a r w a a ro m b e n t ü d an w e l w eg g eg aan u it d ie m o o ie tu in ? ' v ro eg Z e n o . 'O m d a t ik m ijn v r ijh e id lie fh e b , m ijn b e s te jo n g e n .' B ij d eze w o o rd e n z w o l H o rv a t op v an o n tro e rin g . 'L e t goed op w a t ik je n u ga v e r te ile n : de v rijh e id is h e t a lle rh o o g s te g o e d .' H o rv a t z u c h tte e n k e e k o m h o o g . O o k Z e n o k e e k n a a r b o v e n . D a a r zag h ij de b o o m to p p e n die z ie h zw art te g e n de a v o n d h e m e l a fte k e n d e n , d aar zag h ij de m a a n en de s te rre n . M a a r de v r ijh e id d ie h e t a lle rh o o g s te goed w as zag h ij n ie t. 'Is v rijh e id n e t z o ie ts a ls g e lu k ? ' v ro eg Z e n o . H ij m o e s t e n z o u e r a c h te r k o m e n w a t a l die v re e m d e , n ie u w e w o o r­ d en b e te k e n d e n . 'Z ij z ijn e lk a a rs w e d e rh e lft/ z e i H o rv a t p le c h tig . 'D e v rijh e id e n h e t g e lu k h ö r e n b ij e lk a a r, als de m a a n e n de s te rre n . Z o n d e r v r ijh e id g e e n g e lu k , d at S taat v a s t.' M e t ro n d e b u ik e n v an de h o n in g w ag g eld en de tw e e v rie n d e n e v e n la te r sla a p d ro n k e n H o rv a ts g ro te w a rm e h o l b in n e n . H e t ro o k e r h e e r lijk n a a r m o s, h o o i e n v e rse b la d eren . 'W e e t jij w a t g e lu k is ? ' v ro eg H o rv at. 'Ik n ie t ,' z e i Z e n o . 'M a a r m ijn v ad er w e l.' 'M e t e e n v o lle m a a g n a a r bed , d ät is g e lu k . D a t h e b ik

30

w e le e n s an d ers m e e g e m a a k t. D a g e n la n g g e e n k r u im e l te e te n . D a t w as tijd e n s de b arre to c h t v an de d ie re n tu in n a a r h e t w o u d . Z a l ik d aar s tr a k s o v er v e rte ile n , als w e le k k e r in h e t h o o i lig g e n ? ' 'G o e d ,' zei Z e n o . W a s h e t g e lu k n ik s an d ers d an e e n v o lle m aag? Z e n o h ad z ie h ie ts v e e l m o o ie rs v o o rg e ste ld . M a a r h ij v o eld e z ie h o p p erb e st, d at w as w aar. B e h a a g lijk s tr e k te Z e n o z ie h u it in h e t h o o i. H o rv a t lag d ic h t n a a s t h e m e n le e k w e l e e n berg in de s tra a l m a a n l ic h t d ie h e t b e re n h o l b in n e n v ie l. H o rv a ts s te m gonsd e e n d reu n d e te r w ijl h ij o v e r de b a rre to c h t v e rte ld e . M e t d ic h tg e k n e p e n og en p ro b eerd e Z e n o H o rv a ts a v o n tu re n v o or z ie h te z ie n . D a a rd o o r w e rd e n ze e x tra sp an n en d .

3i

EEN BARRE TOCHT ' O p e e n dag h ad d en w e e e n n ie u w e o p p asser in de d ieren t u in ,' v e rte ld e H o rv at. 'W a t is e e n o p p a sse r?' w ild e Z e n o w e te n . 'E e n o p p asser is e e n m e n s die je e te n g e e ft e n je h o k s c h o o n m a a k t,' leg d e H o rv a t u it. 'E n a ls h ij k la a r is m e t e te n g ev en s lu it h ij je h o k m e e s ta l goed af m e t e e n g ro te, ro e s tig e s le u te l. D e z e n ie u w e o p p asser w a s n o g jo n g. H ij p ra a tte aan e e n s tu k d oor te g e n m e o v er z ijn a a n sta a n d e e n v e rg a t m ijn h o k op s lo t te d oen. E in d e lijk w as h ij ver g en o eg w e g g e lo p en . O p m ijn te n e n slo o p ik h e t h o k u it. Z o d ra ik b u ite n w as ad ernde ik d iep. Ik ro o k de geu r v an de v rijh e id . A c h , a c h , w a t w as ik g e lu k k ig ! Ik k o n w e l d an sen v an b lijd s c h a p . M a a r ik h ie ld m e v e rs c h o le n in h e t stru ik g e w a s t o t ik e r z e k e r v a n w as d at a lle o p p assers n aar b ed w a ren . A lle e n de n a c h tu ile n h o o rd e ik nog. Ik b e s lo o t o m e e n s te g aan k ijk e n o f d ie jo n g e o p p asser n o g m e e r h o k k e n n ie t h ad a fg e s lo te n . W a t zag ik , o o k h e t o lifa n te n h o k s to n d n o g o p en . M ijn ou d e v rie n d e n H e n k e n B o ra s to n d e n te sla p e n . D ie w is te n n ie t e e n s dat ze v rij w aren . V o o rz ic h tig m a a k te ik ze w a k k e r. Z e k o n d e n h u n o ren n ie t g e lo v e n . M e t z 'n d rie e n slo p e n w e to e n n a a r de a c h ­ te ru itg a n g v a n de d ie re n tu in , zo z a c h t als w e m a a r k o n ­ den. O lifa n te n z ijn z w a a r a ls d ik k e b o o m s ta m m e n , m aar ze k u n n e n zo z a c h tje s lo p e n als e e n m u is. O p h e t gras n a a s t de a c h te ru itg a n g h o o rd en w e e e n lu id

32 .

g e sn u rk . D a a r lag e e n g ro o t d ie r te slap en . W e k w a m e n d ic h te rb ij. H e t w a s A rn o ld , h e t n ijlp a a rd . O o k h ij had k u n n e n o n tsn a p p e n , v e rte ld e h ij to e n w ij h e m w a k k e r g e m a a k t had d en. H e la a s h ad z ijn z u s te r U rsu la n ie t m e e gedurfd. " O A rn o ld , s tr a k s s c h ie te n z e je n o g d o o d ," had ze g e ja m m erd . V o o r o n s m e t z 'n v ie re n w as h e t n ie t m o e ilijk h e t h e k v a n de d ie re n tu in te fo rc e re n . H e t s lo t w as oud e n verr o e s t. E n w ij z ijn a lle v ie r n o g a l s te rk , als ik h e t zeggen m ag . V o o ra l ik . T e n s lo t t e s to n d e n w e b u ite n in h e t h o ls t v a n de n a c h t. In de sta d lag ie d e re e n t e sla p e n . O n z e harre to c h t n a a r h e t w o u d in h e t dal w a s b e g o n n e n ...' Z e n o had a l z o v e e l n ie u w e w o o rd e n geh o o rd d at h ij m a a r n ie t m e e r v ro eg w a t n ijlp a a rd e n w a re n . H ij d eed z ijn

33

b e s t o m a lle s w a t H o rv a t v e rte ld e zo goed m o g e lijk v o o r z ie h te zien . 'A rn o ld h e t n ijlp a a rd h ad h e t z w a a r,' v e rte ld e H o rv a t v erd er. 'N a e e n k le in s tu k je lo p e n k o n h ij z ie h in de riv ie r la te n z a k k e n . M a a r to e n

m o e s t h ij te g e n de s tro o m

o p z w e m m e n . D e o lifa n te n H e n k ; B ora e n ik h ie ld e n ons o v erd ag s c h u il in de b o s je s . E r z a te n p o litie a g e n te n m e t h o n d e n a c h te r o n s aan . A lle e n 's n a c h ts k o n d e n w e lo p e n län g s s t ille la n d w e g g e tje s. N a c h te n lan g h e b b e n w e o n s v o o rtg e sle e p t, de u itp u ttin g n a b ij. B ijn a zo n d er e te n e n d rin k e n , w a n t w e m o e s te n o p s c h ie te n e n de k ö r te z o m ern a c h t zo goed m o g e lijk g e b ru ik e n . E in d e lijk k w a m e n w e in h e t v o o r m e n s e n O n d o o rd rin g b are W ou d . N o g d ag en ­ la n g h o o rd en w e de h o n d e n h u ile n . Z e ro k e n o n z e sp o ren h ie r n a a r to e . T o c h h e b b e n de p o litie a g e n te n h e t n ie t gew aagd h ie r o o k m a a r e e n v o e t te z e tte n .' N a a s t z ie h h o o rd e H o rv a t e e n z a c h t g e sn u rk . Z ijn k le in e v rie n d Z e n o h ad z ie h op gero ld in h e t h o o i e n lag diep te slap en . V o o rz ic h tig d e k te H o rv a t h e m to e m e t e e n p aar p lu k je s h o o i e n m o s.

35

DE OLIFANTEN D e v o lg en d e o c h te n d a te n Z e n o e n H o rv a t h e t re s tje h o n in g v an de v o rig e av o n d op. D a a rn a k n aag d en ze a lle b e i op e e n flin k s tu k b o o m s c h o rs . 'V o o r de V ita m in e n ,' z e i H o rv a t stre n g to e n Z e n o e en v ie s g e z ic h t tro k . 'W a t is een V ita m in e ? ' w ild e Z e n o w e te n . H ij v o n d de b o o m s c h o rs erg b it t e r sm a k e n . 'V ita m in e , d at is o m s te r k e n g ro o t e n g ezon d te w o r­ den, z o a ls ik ,' z e i H o rv at. 'G e e f m e dan n o g m a a r e e n s tu k je ,' z e i Z e n o flin k . D o o r h e t e te n v o eld e h ij z ie h zo s te r k d at h ij in v ijf m in u te n de n o o d u itg a n g v a n Z e b e d e ü s de m o l n e tje s h ad d ich tg em a a k t e n a a n g e h a rk t m e t de n a g e ls v an z ijn v o o rp o te n . Er w as b ijn a n ie ts m e e r te z ie n v a n de r o m m e l d ie h ij g iste re n had g e m a a k t. 'M o o i ged aan. Je b e n t e e n g oed e m a r m o t d ie z ijn b e lo fte n a k o m t,' z e i H o rv a t te v re d en . 'L a te n w e n u m a a r e e n s b ij de o lifa n te n op b e z o e k g aan. D a n k u n n e n ju llie k e n n is m a lte n . D a t is w e l zo b e le e fd .' S a m e n lie p e n de tw e e v rie n d e n o v er de s m a lle , b o c h tig e b o sp ad en . H e t w o u d w a s zo d ic h t e n d u is te f dat h e t w e l av o n d le e k . Z e l ie ­ p en zo lan g d at ze b ijn a v e rg e te n w aren w aar ze o o k a lw e e r n a a r to e g in g en . T e n s lo tte k w a m e n ze op e e n o p en p iek . Z e n o k n ip p erd e m e t z ijn o g en te g en h e t

37

fe ile z o n lic h t e n zag e v e n n ie t s dan d an sen d e v le k je s . 'N e e , daar k ijk e n ,' z e i H o rv at. 'E n h o u je S til, w a n t H e n k e n B o ra z ijn op h u n ru s t g e steld . Ik doe h e t w o o rd .' N e t als Z e b e d e ü s de m o l, d a ch t Z e n o . D ie h o u d t o o k zo v an z ijn ru st. P as to e n zag h ij tw e e g e w eld ig g ro te a c h te r ­ k a n te n v a n lijv e n d ic h t te g e n e lk a a r in de m o d d er sta a n . A lle e n h u n s ta a rte n b ew o g e n z a c h tje s h e e n e n w e e r in de zw are m id d a g h itte .

38

D it w a re n dus de o lifa n te n . Z e n o s to n d a a n de grond g en ag eld v an s c h rik . 'D e g ro o ts te d ie re n v a n h e t v a s te la n d ,' flu is te rd e H o rv a t e erb ied ig . 'Z e z ijn al m e e r dan h o n d erd ja a r o u d .' Z e n o d urfde n ie t d ic h te rb ij t e k o m e n , m a a r H o rv a t b e g ro e tte h e t tw e e ta l a ls o u d e v rie n d e n . 'G o e d e m id d a g ,' riep h ij v r o lijk . 'I k k o m e e n n ie u w d ier a a n ju llie v o o rs te lle n .' E e n v an de tw e e o lifa n te n d raaid e la n g z a a m de k o p n aar h e n to e , zo d at Z e n o z ijn lan g e n e u s e n z ijn g ro te v o o rta n d en goed k o n z ie n . N o g ste e d s gaf Z e n o g e e n k ik . H ij h o o rd e e e n raar g e lu id in z ijn h oo fd , a lso f e r v la k b ij k ie z e ls te e n tje s in e e n b e e k je te g e n e lk a a r k le tte rd e n . O f m a a k te n de o lifa n te n d at g e k k e gelu id ? H ij l e t t e goed op: n e e , h e t g elu id z a t in z ijn e ig e n k o p . H ij s to n d te k lap p erta n d e n v a n de z e n u w e n . Z ijn p o te n w a re n zo slap d at h ij m a a r e e n p aar h e e l k le in e s ta p je s in de r ic h tin g v an de o li­ fa n te n k o n doen. 'G o e d e m id d a g B o ra, goed em id d ag H e n k ,' z e i H o rv at. 'M a g ik ju llie v o o r s te lle n : m ijn k le in e v rie n d Z e n o , de a lp e n m a rm o t.' 'I k h a a t k n a a g d ie re n ,' z e i H e n k . Z ijn s te m k lo n k laag e n d iep a lso f h ij u it e e n p u t lcw am . 'K n a a g d ie re n z ijn d ru k tem a k e r s ,' v erv o lg d e h ij. 'M ijn v ro u w e n ik z ijn g e ste ld op o n z e r u s t.' 'Z e n o h e e ft e e n goed k a r a k te r ,' z e i H o rv a t. 'Z ijn m o ed e r h e e ft h e m n e tje s op gev oed. A ls h ij ro m m e l m a a k t r u im t h ij d ie z e lf op .' N u draaide o o k B o ra z ie h la n g z a a m o m n a a r de b ezo e-

39

k e rs. 'H e n k is n ie t z o h a r t e lijk vandaag/ z e i ze. 'D a t k o m t o m d a t-ie v e rk o u d e n i s .' 'H a ts jie / n ie s d e H e n k . A ls door e e n p lo ts e lin g e w in d v la a g w erd Z e n o te g e n de grond g e sm a k t. S n e l h ie lp H o rv a t h e m w e e r o v erein d . 'H a t s jie ,' n ie sd e H e n k v o o r de tw e e d e k e er, m a a r ditm a a l h ie ld H o rv a t Z e n o ste v ig v a s t. 'G e z o n d h e id , H e n k ,' z e i h ij te g e n de sn u ffe n d e o lifa n t. 'Ik b e n n ie t in c o n d itie v o o r b e z o e k , z ie n ju llie d at dan n ie t ? ' k laag d e H e n k . 'A c h k o m , b e z o e k g e e it ju is t a fle id in g ,' z e i B o ra b lijm o ed ig . 'M is s c h ie n is die k le in e Z e n o o o k w e l e e n o n t-

40

sn a p t d ier. In d at g e v al k a n h ij lid w o rd en v an o n z e v e re n ig in g .' B ij die w o o rd en m a a k te Z e n o 's h a rt e e n sp ro n g e tje v an b lijd s c h a p . S te l je e e n s v o o r d at h ij lid m o c h t w o rd en . E n n o g w e l v an e e n V e re n ig in g v a n O n ts n a p te D ie re n . D a t le e k h e m h e t m o o is te d at e r b e s to n d op de w ereld . 'V e r te l je le v e n s g e s c h ie d e n is m a a r aan H e n k e n B o ra ,' z e i H o rv a t b em o e d ig e n d . 'L a n g z a a m e n d u id e lijk sp re k en , w a n t o lifa n te n z ijn n ie t zo h e e l v lu g v a n b eg rip .' 'Ik h o o r an d ers h e u s w e l w a t je zeg t, H o r v a t,' dond erd e H e n k o p een s. 'I k b e n n o g n ie t doof. V e r te l op, jo n g e m a n . Ik b e n e e n e n al o o r.' B ij d eze w o o rd e n k lap p erd e H e n k m e t z ijn tw e e g ro te fla p o re n a lso f h ij v an p la n w as e e n e in d je te gaan v lieg e n . W e e r w o e i Z e n o b ijn a o m v e r. 'M ijn le v e n s g e s c h ie d e n is is n ie t zo h e e l lan g e n o o k n ie t zo s p a n n e n d ,' z e i h ij v e r le ­ g en . 'Ik b e n n o g v rij jo n g , z ie t u .' 'D e jeu gd h e e ft de to e k o m s t ,' z e i B ora m o e d e rlijk . 'V e r ­ t e l v erd er, jo n g e m a n . Je m a a k t m e n ie u w s g ie rig .' G e lu k k ig w as B o ra de g o ed h eid z e lf. Z e n o sc h ra a p te z ijn k e e l e n b eg o n z ijn v e rh a a l: 'N o u , op e e n dag w erd ik dus g e b o r e n ...' 'K u n s t-m e -g r o o tje ,' d averd e H e n k . 'G e b o r e n z ijn w e a lle m a a l. A n d ers b e s tü n d e n w e n ie t. H a h a h a ... h a ts jie .' B o ra e n H o rv a t la c h te n m e e e n d aard oor w erd Z e n o nog v e rle g e n e r dan h ij a l w as. 'W e w a ren th u is m e t z 'n v ijv e n ,' z e i h ij z a c h t. 'O p een dag b e n ik o n ts n a p t u it o n s h o l... T o e n m o e s t ik o o k n og w eg v a n m ijn v ad ers te r r ito r iu m

4i

om

d oor sch a d e e n

sch ä n d e w ijs te w o rd en e n m ijn g e lu k te z o e k e n . E n to e n k w a m ik e e rs t e e n m u is e n e e n m o l te g e n . D ie w a re n erg aard ig v o o r m e . E n op e e n dag k w a m ik u it de gro nd in H o rv a ts b lo e m e n tu in t je . E n d ie is n u m ijn v rien d . E n ...' 'E n op e e n dag... E n to e n ... W a t doe jij in an d e rm a n s b lo e m e n tu in t je ? ' b ru ld e H e n k . 'D e b o e l v e rn ie le n , z e k e r.' 'T o e n o u , H e n k / z e i B o ra su sse n d . 'N i e t zo v itte n . D ie jo n g e n is op v a n de z e n u w e n . L a a t h e m n e tje s z ijn v e rh a a l a fm a k e n .' 'M ijn v e rh a a l is b ijn a af/ z e i Z e n o . 'E n to e n k re e g ik h o n in g v a n H o rv a t e n ik m o c h t b lijv e n slap en . E n to e n z ijn w e s a m e n n a a r u to e g e lo p e n o m k e n n is te m a lte n .' 'E n to e n e n to e n e n to e n ... W a t e e n saai ro tv e rh a a l. O e a a a u o u w . Ik gaap e rv a n ,' g eeu w d e H e n k m e t z ijn g ro te b e k w a g e n w ijd o p en . 'P o o t v o o r je b e k a ls je g a a p t,' b e ris p te B o ra h e m . 'M a a r w a c h t e e n s, jo n g e m a n Z e n o is w e l d e g e lijk e e n o n tsn a p t d ier! D a t h o o rd e je t o c h w e l, H e n k ? ' 'W e ln e e , h ij is g e w o o n v a n h u is w eg g elo p en . D a t d oen a lle jo n g e d ie re n ,' z e i H e n k m in a c h te n d . 'V a n h u is w eg lo p en is h e e l w a t m a k k e lijk e r dan u it de d ie re n tu in o n tsn a p p e n .' T o e n p a k te H e n k Z e n o b e e t m e t z ijn slu rf e n zw aaid e h e m zo h o o g h ij k o n de lu c h t in . 'V a n h u is w e g lo p e n , e n n o g p ra a tje s op de ltoop t o e ,' b r ie s te h ij. 'Ik z a l je e e n s le r e n w a t g e h o o rz a a m h e id is .' N u ga ik dood, d a c h t Z e n o te r w ijl h ij län g s de b o o m k ru in e n , de z o n e n de b la u w e h e m e l su isd e . D e w in d flo o t in z ijn o ren . H ij zag a lle k le u re n v an de reg en bo o g . H e t

42

w a s o n tz e tte n d eng. 'H o u op, H e n k / rie p e n B o ra e n H orv a t in k o o r. 'Z e t h e m m e te e n op de g ro n d !' N a n og z e v e n re u z e n z w a a ie n lan d d e Z e n o w e e r op aard e. H ij s tu ite rd e a ls e e n b a lle tje op h e t v e re n d e m o s. E v e n w a s h e t h e m z w a rt v o o r de og en , zo d u iz elig w as h ij v a n z ijn lu c h tr e is . N a tie n te ile n k w a m h ij w e e r b ij. 'M a g ik n u lid w o rd en v a n de v e re n ig in g ? ' v roeg h ij b ru ­ ta a l. 'N a tu u r lijk n ie t ,' k n o rd e H e n k . 'Je m o e t n a m e lijk v an o n b e sp ro k e n gedrag z ijn . E n d at b e n je n ie t, w a n t je b e n t v an h u is w e g g e lo p e n .' 'Is dat n o u zo e rg ,' z e i B ora. 'L a a t h e m to c h g ew o o n je u g d lid w o rd e n .' 'N ik s d aarvan . R e g e ls z ijn re g e ls ,' z e i H e n k stre n g . 'Je z u lt e e rs t e e n g oed e daad m o e te n v e rric h te n , Z e n o . D a n pas m a a k je e e n k le in e k a n s o m lid te w o rd e n .' D a t lu k t m e n o o it, d a c h t Z e n o so m b e r. Ik b e n v a s t n ie t goed gen o eg v o o r g oed e daden. 'K o m ,' z e i H o rv a t. 'W e m o e s te n m a a r w e e r e e n s o p stap p e n . D ag B ora, dag H e n k . B e d a n k t v o o r de g a s tv r ijh e id .' 'W a a r g aan ju llie n u n a a r to e ? ' v ro eg B ora. 'N a a r A rn o ld h e t n ijlp a a rd ,' z e i H o rv a t. 'Ik ga Z e n o aan h e m v o o r s te lle n .' 'A rn o ld is de la a ts te tijd erg z w a a rm o e d ig ,' z e i B o ra. 'H ij m is t z ijn z u s te r U r s u la zo v e r s c h r ik k e lijk d at h ij 's n a c h ts g e e n oog d ic h td o e t. E n ov erdag h u ilt h ij trä n e n m e t tu ite n . H ij z a l b lij z ijn m e t ju llie b e z o e k . D a t g e e ft w a t a fle id in g .' 'W e m o e te n e e n p la n b e d e n k e n o m U r su la u i t de die-

44

r e n tu in te b e v rijd e n ,' z e i H o rv a t. 'M is s c h ie n h e e ft Z e n o e e n id e e .' 'Ja, e e n p lan , d at is re u z e g o ed ,' riep B o ra e n th o u s ia s t. Z e r e ik t e H o rv a t e n Z e n o h a a r slu rf o m

a fs c h e id te

nem en. V a n H e n k k re g e n ze e e n t i k je op h u n kop . 'G o e d e reis, lu i,' b ro m d e h ij. 'H a t s jie ,' h o o rd e n H o rv a t e n Z e n o to e n ze a lla n g w e e r in h e t d ic h te w o u d w aren . 'A rm e H e n k , h ij h e e ft h e t le l ijk te p a k k e n ,' z e i H o rv at. 'E n A rn o ld is z w a arm o e d ig . Z o z ie je, Z e n o , h e t is n ie t a ltijd ro z e n g e u r e n m a n e s c h ijn in de d ie re n w e re ld .' Z e n o k e e k o m z ie h h e e n . D e z o n s c h e e n e n ro z e n g ro eid en h ie r n ie t. H o rv a t h e e ft a ltijd g e lijk , d a c h t h ij. H e t w as m a a r goed dat H o rv a t z ijn b e s te v rie n d w as.

45

ARNOLD, HET ZWAARMOEDIGE NIJLPAARD N a e e n la n g e w a n d e lin g d oor h e t d ic h te , v o o r m e n s e n O n d o o rd rin g b are W o u d , k w a m e n H o rv a t en Z e n o b ij de riv ie r. D e läg e z o n b lo n k in h e t h e ld e rg ro e n e w a te r. M u gje s d a n ste n e n de v o g e ls flö te n h u n av o n d lied . 'W a t m o o i is h e t h ie r ,' riep Z e n o u it. 'Z ijn w e al b ijn a b ij h e t n ijlp aard ?' 'Ja z e k e r ,' z e i H o rv a t. 'V o o rb ij de v o lg e n d e b o c h t is een w a rm e m o d d e rp o e l. D a a r m ag o n z e v rie n d graag to e v e n .' T o e v e n , dat is e e n s o o rt w o n e n , d a c h t Z e n o . H ij w as erg b e n ie u w d h o e h e t n ijlp a a rd e ru it z o u z ie n . " s A v on d s g aat A rn o ld a ltijd e v e n g razen op de o ev er v a n de r iv ie r ,' z e i H o rv a t. 'D a n is -ie w e l te sp re k e n , h oo p ik .' E in d e lijk w a re n de tw e e v rie n d e n v la k b ij de m o d d e r­ p o e l die z w a rt als p e k g lan sd e in de av o n d zo n . D e p o el ro o k n a a r v e rro tte p la n te n e n b la d e re n . G ro te lu c h tb e lle n Steg en op e n s p a tte n g e lu id lo o s u it e lk a a r. 'H e t r u ik t h ie r zo g e k ,' flu is te rd e Z e n o . 'V in d t A rn o ld d ie m o d d er n ie t v ie s ? ' 'W e ln e e ,' z e i H o rv a t. 'M o d d e r is z a c h t e n tr o o s tr ijk vo o r e e n n ijlp a a rd . O n z e v rie n d A rn o ld h e e ft v e e l tro o s t n o d ig .' 'I k z ie A rn o ld n o g h e le m a a l n ie t ,' z e i Z e n o o n g e ru st. 'Ik z ie h e m an d ers w e l. D aar, le t op. D ie tw e e b u lte n die b o v e n de m o d d er u its te k e n , dat z ijn A rn o ld s ogen . E n die

46

tw e e ie ts k le in e r e b u lte n , d at z ijn z 'n n e u s g a te n .' 'O ,' z e i Z e n o te le u rg e s te ld . 'Is dat a lle s ? ' * 'N e e . E r k o m t n og v e e l m e e r. W a c h t m a a r a f,' z e i H orv a t. 'H a llo d ie A rn o ld ,' riep H o rv a t zo h ard h ij k o n . 'W ij z ijn goed voile. W ij z ijn H o rv a t e n Z e n o . W ij k o m e n je e e n b e z o e k b re n g e n .' 'Ja, e e n b e z o e k . L e u k h e ,' riep Z e n o . H e t b le e f d o o d stil in de m o d d erp o el. O o k de v o g els h ie ld en n ie u w sg ie rig h u n sn a v e l. 'A rn o ld h e e ft o n s h e u s w e l g e z ie n ,' z e i H o rv at. 'H ij is

47

n o g a l v e rleg e n . E e n k e n n ig , d at is -ie .' A rn o ld w il m a a r e e n d ie r te g e lijk k e n n e n , d a c h t Z en o . 'Z a l ik m e a c h te r e e n b o o m v e rsto p p e n ? ' s te ld e h ij v o or. D a t h o e fd e n ie t . U i t de m o d d e rp o e l k w a m e e n zu igen d g elu id : 'G lo e r b . B lo e rp .' 'N ik s v a n te v e rs ta a n ,' z u c h tte H o rv a t. 'A r-ti-c u -le -re n , A rn o ld ,' riep h ij. 'D u i-d e -lijk s p re k e n .' 'G lo e rb . B lu rp . G lo e b ... G o e b en d ag g g ,' h o o rd en ze n u u it de m o d d erp o el. 'A rn o ld g aat v o o ru it. H ij w e n t a l a a n o n s ,' z e i H o rv a t. 'G o e d e n a v o n d , A rn o ld . Z e n o en ik h e b b e n de h e le dag d oor h e t w o u d g e lo p e n o m jo u te z ie n . N ie tw a a r, Z e n o ? ' 'Ja, dat is w a a r,' z e i Z e n o . 'O , d e u k ,' an tw o o rd d e A rn o ld . 'H ij b e d o e lt " o , l e u k " ,' z e i H o rv a t te g e n Z e n o . 'H ij h e e ft m o d d er in z ijn n e u s .' O p e en s k w a m A rn o ld s h e le kop te vo ors c h ijn . 'O e a a a a a a o e w ,' g aap te h ij m e t w ijd op en g esp erd e b e k . 'O e a a a a a o e w . W ad h e b b igh u n z la a b .' 'A rn o ld

h e e ft

s la a p ,'

v e rta a ld e

H o rv a t v o o r Z e n o . 'K o m op, A rn old , b li jf n o g e v e n w a k k e r. W ij w ille n graag w e te n h o e h e t m e t je gaat, te g e n w o o rd ig .' 'B u lla b b u rd ,' an tw o o rd d e A rn o ld . D ik k e trä n e n k w a m e n u i t z ijn o g en e n g led e n la n g z a a m o v er z ijn lan g e w a n g en de m o d d er in .

48

'" B e la b b e r d ,"

z e g t A rn o ld .

D a t b e te k e n t:

"N ie t

zo

b e s t / " legd e H o rv a t g ed u ld ig u it. 'D a n m o e te n w e A rn o ld o p v ro lijk e n / z e i Z e n o . 'Z a l ik h e t M a r m o tte n lie d v o o r h e m flu ite n ? ' 'I k w is t n ie t d at jij k o n flu ite n / z e i H o rv a t v e rra st. 'A lle a lp e n m a rm o tte n k u n n e n f lu ite n ,' z e i Z e n o tro ts . 'D a t le re n w e al h e e l jo n g v a n o n z e m o ed e r. H o o r m aar: F ffie -ie -ie -ie t.; 'B o o i/ riep A rn o ld o n v e rw a c h t. 'B og e e n s !' 'H ij v in d t h e t m o o i. Je m o e t n o g e e n s flu ite n , Z e n o ,' ze i H o rv a t. 'V o o ru it m a a r.'

49

Z e n o flo o t op z 'n a lle r m o o is t: 'F f fie -ie -ie -h ie -h ie -h ie t.' T o t s to m m e v e rb a z in g v a n de tw e e v rie n d e n k w a m de h e le A rn o ld n u s tu k je b ij b e e tje u it de m o d d er o m h o o g . 'G o h , h ij is n e t z o g ro o t als de o lifa n te n / z e i Z e n o b ew o n d eren d . 'Ja, h e e l g ro o t is - ie ,' z e i H o rv at. 'E n o o k h e e l in te llig e n t e n g e v o e lig . L e t m a a r goed op w a t-ie z e g t.' 'Ig h m iz m u n zu sd u r U z z u lla a a ,' k laag d e A rn o ld . W e er sto n d e n er g ro te trä n e n in z ijn ogen . H e t w as e e n z ie lig g e z ic h t. 'Ik h eb A rn o ld v e rs ta a n ,' riep Z e n o . 'H ij m is t z ijn z u s te r U r su la .' 'K o p op, A rn o ld ,' z e i H o rv a t. 'L u is te r goed: Z e n o e n ik g aan e e n p la n m a k e n o m je z u s te r U r su la u it de d ieren tu in te b e v rijd e n .' 'E g h w a a r?' v roeg A rn o ld o n g elov ig . 'Ja, e c h t w a a r,' z e i Z e n o . 'E e n h e e l m o o i p la n g aan w e m a k e n .' 'U d h e g h h e ev d u n n ie u w w zzlo d d ,' z e i A rn o ld m o ed elo o s. 'A ls h e t h e k v a n de d ie re n tu in e e n n ie u w s lo t h e e ft m o e te n w e e e n lis t v e r z in n e n ,' z e i H o rv a t p e in zen d . 'E v e n d e n k e n ...' 'D a n m o e te n w e e e n tu n n e l g rav en . E e n tu n n e l w aar U r su la d o o rh e e n k a n ,' z e i Z e n o . 'U n d u n n e ll? ' v ro eg A rn o ld . 'Ja, e e n tu n n e l,' rie p H o rv a t u it. 'D a t is e e n goed idee, Z e n o . Je b e n t s lim m e r d an ik d a c h t.' 'Ik k a n v rij goed g rav en . W ij a lp e n m a rm o tte n le re n al

50

jo n g h o e dat m o e t/ z e i Z e n o tro ts . 'E n ik k e n e e n m u is d ie v e e l fa m ilie le d e n h e e ft.

D ie

ku n n en

a lle m a a l

m e e h e lp e n . E n d an k e n ik Z e b e d e ü s de m o l n a tu u r lijk . D ie k e n t H o rv at o o k . Z eb e d e ü s k a n h e t b e s te g rav en v an ie d e re e n . D ie g ra a ft tu n n e ls v a n tie n d u ize n d p a sse n la n g .' Z e n o had zo la n g e n zo in g e w ik k e ld g ep raat dat A rn o ld e v e n de k lu ts k w ijt w as. 'P ra a d n ie z z o v e e l,' z e i h ij. 'Ig h raagh d u h lcluz k w ijd .' 'Ja A rn old / z e i H o rv a t la n g z a a m e n d u id e lijk . 'D e m o lle n fa m ilie h e e ft e e n o n d erg ro n d s g a n g e n s te ls e l d at h e le m a a l v an h ie r to t a a n de stad lo o p t. D a t h e e ft Z eb e d e ü s m e w e le e n s v e rte ld . D u s g aan Z e n o e n ik e e n e x p e d itie o rg a n ise re n m e t a ile m o lle n e n m u iz e n e n n o g v e e l m e e r d ie re n . G oed , h è ? ' 'U n e z p e d iz ie ?' v ro eg A rn o ld argw an en d . 'Ja, p re cie s. E e n e x p e d itie , d at z ijn e e n h e le b o e l d ieren die a lle m a a l g aan h e lp e n o m e e n tu n n e l o n d e r h e t h e k v an de d ie re n tu in d oor te g rav en . E e n tu n n e l w aar U rsu la d o o rh e e n k a n ,' z e i H o rv at. 'U z z u lla a iz d w e ed u ize n d g h ilo ,' z u c h tte A rn old . 'T w e e d u iz e n d k ilo ! D a n is ze o n g e v e e r n e t zo d ik als ji j,' z e i H o rv at. 'Ig h b e n n ie digh. Igh b e n a lle e m m a a rr z w aarg eb o u w d ,' riep A rn o ld b eled ig d . 'Ja, d at is w a a r,' gaf H o rv a t to e . 'N e e , A rn o ld . Je b e n t b e s lis t n ie t d ik . Je b e n t a lle e n m a a r e e n b e e tje zw aar

51

gebou w d , n e t als ik . D a t is h e u s g e e n s c h ä n d e .' 'G u llu k k ig ,' vo nd A rn o ld . 'W e m o e te n G rig o r e rb ij h a le n / z e i H o rv a t n a e e n tijd je n a d e n k e n . 'G r ig o r k a n in e e n n a c h t n a a r de d ie re n tu in v lie g e n o m U r su la te w a a r sc h u w e n .' 'W ie is G rig o r? ' w ild e Z e n o w e te n . 'G rig o r is e e n m o n n ik s g ie r/ z e i H o rv a t. 'E e n h e e l g ro te, S te rk e v o g el. H ij w o o n t h ie r n ie t v e r v an d aan op de R o ts ­ b e rg .' 'G rig o r iz u n e n g u rd ,' m o k te A rn o ld . 'W e ln e e . H o e k o m je e r b ij,' riep H o rv a t b o o s. 'G r ig o r is h e le m a a l n ie t eng. H ij h e e ft a lle e n m a a r e e n k a le lcop, e n daar k a n -ie n ik s a a n d oen. Je m o e t ie m a n d n ie t op z 'n u it e r lijk b e o o rd e le n , A rn o ld .' 'Z o r ry ,' z e i A rn o ld m a k .

52.

'G r ig o r k a n s n e lle r v lie g e n d an de s to r m k a n w a a ie n ,' v erv o lg d e H o rv at. 'E n h ij is h e u s de lcw aad ste n ie t. H ij w il o n s v a s t w e l h e lp e n . K o m op, Z e n o . L a te n w e gauw gaan k ijk e n o f-ie th u is is .' 'Ja , le u k ,' z e i Z e n o b lij. H ij v o n d a lle s h e e l sp an n en d . 'H o u je ta a i, A rn o ld ,' z e i H o rv a t. 'W e g aan ervan d oo r. W e m o e te n v o o r m id d e rn a c h t op de R o ts b e rg z ijn .' 'W e k o m e n je g au w v e r te ile n h o e h e t m e t U rsu la is. E n o o k h o e h e t m e t de tu n n e l g a a t,' z e i Z e n o . 'J u lllie z z ijn to f,' z e i A rn o ld . 'D a g A rn o ld , h e t ga je g o e d ,' z e i H o rv a t. 'T o t g au w .' 'D a g h llu i, h eg gajegoed d . O e a a a a a o e h .' A rn o ld m o e s t a lw e e r h e e l h a rd g ap en . E e n b la u w v o g e ltje v lo o g zo z ijn w ijd o p e n sta a n d e b e k b in n e n . 'M a g d at w e l v a n A rn o ld ? ' v ro eg Z e n o v erbaasd . 'O ja, dat is h e t ijs v o g e ltje . D a t k o m t e ilte av o n d A rn o ld s k ie z e n s c h o o n p ik k e n .'

53

GRIGOR DE GIER B i j zo n so n d e rg an g b e g o n n e n de tw e e v rie n d e n a a n de b e k lim m in g v a n de R o ts b e rg , w aar de g ie r G rig o r w o o n d e. A l gauw w erd h e t pad s te ile r . E r g ro eid e n h ie r sch e rp e d is te ls en b ra m e n . H e t lie fs t h ad d en ze de h e le av o n d bram e n z itte n e te n , m a a r d at Icon n ie t . D e to c h t w as n og lang. 'S tr a k s is h e t p ik d o n k e r e n k u n n e n w e n ik s m e e r z ie n ,' p ie p te Z e n o o n g e ru st. 'D a t z a l w e l m e e v a lle n ,' z e i H o rv a t. 'K ijlc, de m a a n k o m t al o p .' V la k b o v e n de h o riz o n zag Z e n o n u o o k e e n g ro te o ra n je m a a n . 'S tr a k s s ta a t-ie r e c h t b o v e n o n z e kop/ z e i H o rv a t. 'D a n is -ie w it e n g e e ft-ie z o v e e l l ic h t dat w e o n s pad m e t g e m a k k u n n e n v in d e n . V o o r m id d e rn a c h t z ijn w e op de to p v an de R o tsb e rg . L e t op m ijn w o o rd e n .' 'Is G rig o r e c h t e e n b e e tje en g ?' v is te Z e n o . 'W e ln e e ,' z e i H o rv a t. 'D a t is e e n v o o ro o rd e e l. A rn o ld g aat te v e e l op h e t u it e r lijk a f.' 'D u s G rig o r z ie t er a lle e n m a a r en g u it .' 'E e n k le in b e e tje en g m a a r,' z e i H o rv a t. 'M a a r d at eng z it aan G rig o rs b u ite n k a n t. V a n b in n e n h e e ft h ij e e n goede in b o r s t.' 'P ra a t h ij o o k zo g e k a ls A rn o ld ?' v ro eg Z e n o e v e n la te r. 'G rig o r is e e n d ier v a n w e in ig w o o rd e n ,' z e i H o rv a t. 'A ls h ij " g r r u m m m " z e g t b e d o e lt h ij " j a " . E n als h ij " k s s s t "

54

ze g t b e d o e lt h ij " n e e " . O f w as h e t n o u n e t an d erso m ? E v en p ie k e r e n .' H o rv a t lcrabde z ie h a c h te r z ijn lin k e ro o r e n o o k nog a c h te r z ijn re c h te ro o r o m b e te r te k u n n e n p ie ­ k e re n . 'N e e , h e t is n e t a n d e rs o m ,' z e i h ij. 'A ls G rig o r " k s s s t " zeg t e n m e t z ijn v le u g e ls k la p p e rt, b e d o e lt h ij " ja " . A ls h ij diep in z ijn k e e l " g r r u m m m " d o e t e n z ijn k op v an je w egd raait b e d o e lt h ij " n e e " . ' Z e n o v e rtro u w d e h e t a lle r m in s t, m a a r w a t k o n h ij an d ers dan H o rv a t v o lg en ? H e t pad w erd ste e d s s te ile r . D e tw e e v rie n d e n m o e s te n op v ie r p o te n lo p e n e n goed o p le tte n d at ze n ie t u itg le d e n . 'G r ig o r is v a st h e e l s a a i,' z e i Z e n o . 'A ls h ij n ie t zo saai e n s to m w as, w is t-ie w e l m e e r w o o rd e n .' 'O n e e/ zei H o rv a t stre n g . 'N ik s saai e n s to m . G rig o r is ju is t h e e l in te llig e n t. H ij h e e ft de b e s te og en v an a lle diere n die ik k e n . A ls h ij zo h o o g v lie g t als de w o llte n , k a n h ij h e t k le in s te m u is je n o g d oor h e t gras z ie n k ru ip e n .' V a n sc h rilt b le e f Z e n o s t o k s t ijf sta a n . 'E e t G rig o r o o k m a r m o tte n ? ' v ro eg h ij b e v e n d v an angst. 'H o e k o m je d aar n o u b ij,' riep H o rv a t u it. 'G rig o r e e t a lle e n d ie re n die a l h e e l la n g g e le efd h e b b e n e n to e n dood z ijn gegaan. L ev en d e d ie re n e e t h ij n o o it. O p m ijn erew o o rd : n o o it.' Z e n o h a a ld e diep adern, m a a r h ij b le e f z e n u w a c h tig .

M et

trille n d e

p o te n

en

b e v e n d e s ta a r t b e ltlo m h ij de s te ile R o t s ­ berg. H ij h ijg d e ervan. O o k H o rv a t k re e g h e t z w aar te verd u-

55

ren . 'H e , h e ,' z u c h tte h ij. 'Ik m o e t op d ie e t. D o o r m ijn g e w ic h t k rijg ik a d e m n o o d in de ijl e lu c h t .' H ij m o e s t er e v e n b ij g aan z itte n o m u it te b la z e n . 'Ja Z e n o ,' z e i h ij. 'W e z itte n h ie r w e l op tw e e d u iz e n d m e te r h o o g te . K ijk m a a r n ie t n a a r b e n e d e n , an d ers k rijg je n o g h o o g te v re e s.' O m H o rv a t te p e s te n g in g Z e n o ju is t m e t kop e n vo orp o te n o v er h e t ra n d je v a n de lo o d re c h te afgrond h an g en . 'K ijk d an ,' riep h ij tr o ts . 'K ijk n a a r m ij. Ik b e n n ik s bang. E en a lp e n m a rm o t h e e ft n o o it h o o g te v re e s.' 'H o u d a a rm e e op, id io o t,' g ro m d e H o rv a t k w aad . 'V o o ru it, w e m o e te n v erd er. E v e n d o o rb ijte n . W e z ijn er b ijn a .' E e n k o u d e w in d g ierd e o m de ro ts e n e n d eed de tw e e v rie n d e n h u iv e re n in h u n v a c h te n . H u n lan g e, b la u w e m a a n s c h a d u w e n d a n s te n v o o r h e n u it. H e t g in g n u zo s te il o m h o o g d at ze z ie h m e t a lle v ie r h u n p o te n m o e s te n v a stg rijp e n a a n de k le in s te u its te e k s e ls v a n de ro tsw an d . V la k o n d er de top v a n de R o ts b e rg h o o rd e n ze e e n afgrijs e lijk e k r e e t b o v e n h e t lo e ie n v a n de w in d u it: 'G r e e e e k .' Z e lfs H o rv a t s c h r o k erv an . 'W a t is d e-d at?' s to tte r d e Z e n o . 'D a t is G rig o rs a la r m k r e e t ,' flu is te rd e H o rv a t in z ijn oo r. 'G r ig o r h e e ft o n s n a tu u r lijk a lla n g z ie n a a n k o m e n . M is s c h ie n d e n k t h ij d at we. o n g e w e n st b e z o e k m e t lcwade b e d o e lin g e n

z ijn .

R o v e rs

en

n e s tv e r n ie le r s .'

H o rv a t

sc h ra a p te z ijn k e e l e n riep zo h ard h ij k o n te g e n de g ie ­ re n d e w in d in : 'H a llo G rig o r. W ij z ijn de b e e r H o rv a t e n z ijn jo n g e v rie n d Z e n o de a lp e n m a rm o t. W ij k ö rn e n m e t de b e s te b e d o e lin g e n .' 'G r ö ö ö ö k ,' h o o rd e n ze n u , v la k b o v e n h u n kop . 'W a t

56

b e d o e lt G rig o r n o u o o k w e e r als h ij "g ro lc " z e g t?' v ro eg Z e n o bezorgd. 'D a t b e n ik e v e n v e rg e te n ,' m o e s t H o rv a t b e k e n n e n . 'N ik s k w aad s, m ö g e n w e h o p en . K o m m e e . R e c h t door z e e is de b e s te w eg. W ij h e b b e n n ik s te v e rb e rg e n .' H ij h e e s z ie h aan z ijn v o o rp o te n o v er de la a ts te r o ts ric h e l n a a r de top. Z e n o v o lg d e. D a a r zag h ij h e t g rie z e lig s te d ier d at h ij o o it had o n tm o e t. H e t z a t op e e n dode b o o m ta k e n s ta k z w a rt e n d reig en d af te g e n de m a a n v e r lic h te h e m e l. Z ijn ko p w as h e le m a a l k a a l. E e n g ro o t, sp ied en d oog g lo m g e v a a rlijk . O m z ijn d ü n n e h a ls droeg h e t d ier e en kraag v a n w ijd u its ta a n d e w it t e v e re n . D it w as n u G rigor.

57

A rn o ld h e e ft g e lijk , d a c h t Z e n o . G rig o r is e e n engerd. M a a r d aar k a n h ij n ik s a a n d oen . H ij h e e ft z ic h z e lf n ie t g e m a a k t. Ik m o e t dapper z ijn e n m e n ie t a a n s te lle n . 'G o e d e n a v o n d G rig o r/ z e i H o rv a t b elee fd . 'W ij h e b b e n e e n p la n .' 'K s s s s t/ s is te G rig o r e n k lap p erd e m e t z ijn g ew eld ig e v le u g e ls. V a n s c h r ik d ein sd e Z e n o z o v e r a c h te r u it d at h ij b ijn a v a n de b erg to p a fv ie l. 'R ü s t ig m a a r. G rig o r b e d o e lt " j a " , g e lo o f ik ,' z e i H o rv a t o n z e k e r. E en v o u d ig w a s h e t n ie t. 'G r r u m m m m ,' g ro m d e G rig o r v e r o n g e lijk t e n w en d d e z ijn k a le k o p af. 'I k d en k dat G rig o r te le u rg e s te ld is d at w e e e n p la n vo o r h e m h e b b e n m e e g e n o m e n . E e n p la n is g e en e c h t ca d e a u ,' flu is te rd e Z e n o . 'A c h ja, n a tu u rlijk / z e i H o rv a t ie ts te hard . 'W a t dom ! Ik k a n m e z e lf w e l v o o r m 'n ko p sla a n . W e h ad d en ie ts le k k e rs v o o r h e m m e e m o e te n b re n g e n .' 'H e t s p ijt o n s, G rig o r,' z e i Z e n o . 'W e zag en a lle e n m aar d is te ls e n b ra m e n op o n s pad h ie r n a a r to e . D ie v in d t u v a s t n ie t zo l e k k e r .' G e lu k k ig h ad d en ze o n d erw eg geen dode m u iz e n g e z ie n . G rig o r z w eeg e n z a t o n b e w e e g lijk op z ijn ta k . A lle e n z ijn g ro te og en sp ied d en arg w an en d rond. W a t e e n sc h e rp e sn av e l h e e ft ie , d a c h t Z e n o . Je m o e t geen ru z ie m e t h e m k rijg e n . 'Z e g G rig o r, ik h e b e e n v o o rs te l,' z e i H o rv a t p le c h tig . 'Ik k o m je

58

n a m e n s h e t n ijlp a a rd A rn o ld v rag en o f je v a n n a c h t n og n a a r de d ie re n tu in in de sta d w ilt v lie g e n . D a a r m o e t je A rn o ld s z u s te r U r su la w a a r sc h u w e n d at e r h u lp o n d erw eg i s ...' 'G r r u m m m ,' g ro m d e G rig o r e n slo eg z ijn v le u g e ls w ijd u it. H ij h e e ft g e en z in , d a c h t Z e n o . H ij v in d t een v o o rs te l o o k n ie t le u k g en o eg o m te k rijg e n . O f h ij v in d t h e t v e e l te k o u d e n v e e l te v e r v lie g e n . 'M is s c h ie n s c h ik t h e t je v a n n a c h t n ie t z o ,' v erv o lg d e H o rv a t o n v e rm o e ib a a r. 'M a a r je m o e t w e l b e d e n k e n dat h e t e e n e e rv o lle o p d ra ch t is . Jij b e n t de e n ig e d ie deze o p d ra ch t goed k a n u itv o e r e n .' 'K s s s t, k s s s t ,' s is te G rig o r m e t w ijd o p en sn a v e l. Z ijn v le u g e ls k lap p e rd e n v a n o p w in d in g . M e t z ijn g ro te k la u w e n d a n ste h ij op e n n e e r op z ijn dode ta k . 'D e e e rv o lle o p d ra ch t gaat zo/ v erv o lg d e H o rv a t m e t p le c h tig e s te m . 'Jij v lie g t v a n n a c h t n a a r de d ie re n tu in in de stad . O n z e k le in e v rie n d Z e n o v lie g t n a tu u r lijk m e t je

59

m e e , w a n t d ie h e e ft h e t p la n o m U r s u la te b e v rijd e n b e d a c h t.' 'Ja m aar/ p ro te ste e rd e Z e n o v e rs tijfd v an s c h r ik . 'Ja m a a r, d aaro m h o e f ik to c h n ie t m e e m e t G rig o r. G rig o r lean b e te r a lle e n g aan v lie g e n , d at g aat v e e l vlu gger. Ik b en de la a ts te d agen n o g a l h a rd gegroeid e n h e e l z w aar g e w o r­ d en .' 'Jij b e n t a ltijd n o g tie n k e e r zo l ic h t a ls i k ,' z e i H o rv at. 'E n je k u n t h e e l goed tu n n e ls g rav en . D a t h e b je m e z e lf v e rte ld . D u s jij h e b t de le id in g o v er h e t g rav en v a n de tu n ­ n e l o n d er h e t d ie r e n tu in h e k d oor.' 'N o u h o o r,' m o k te Z e n o . O n d e rtu s s e n h ad G rig o r p lez ie r. H ij k lap p erd e m e t z ijn v le u g e ls a lso f h ij n u m e te e n a l w eg w ild e v lieg e n . 'H o , w a c h t e v e n , G rig o r,' z e i H o rv a t. 'A ls je Z e n o in de d ie re n tu in h e b t afg elev erd , m o e t je m e te e n d aarn a teru gv lie g e n n a a r h e t w o u d . D a a r m o e t je m ij h e lp e n o m a lle m u iz e n e n a lle m o lle n b ij e lk a a r te ro ep en . Ik ga ze v e r te i­ le n dat ze z ie h m o rg e n a v o n d b ij zo n so n d e rg an g m o e te n v e rz a m e le n v o o r h e t h e k v an de d ie re n tu in . D a a r g aan ze o n d er le id in g v an jo u e n v a n Z e n o e e n g ro te tu n n e l g rav en w aar U r su la d o o rh e e n m o e t. H eb je a lle s b eg re p e n e n o n th o u d en , G rig o r? ' 'K s s s t, k s s s t ,' s is te G rig o r. Z ijn o g en g lo m m e n v a n p rêt. 'W a a ro m ga jij n ie t m e t o n s m e e , H o rv a t? ' b ed eld e Z e n o . 'Jij k u n t to c h o o k h e e l goed g ra v en ?' 'D a t z o u ik graag d o e n ,' z u c h tte H o rv a t. 'M a a r ik b e n e e n g e z o c h t d ier. M ij s lu it e n ze zo w e e r op in de d ie re n ­ tu in . B o v e n d ie n b e n ik ou d e n d ik. Ik doe er z e v e n dagen

60

o v er o m n a a r de d ie re n tu in te lo p en . Z o la n g k a n de a rm e U r su la n ie t w a c h te n .' 'M a a r U r su la k e n t m ij h e le m a a l n i e t ,' p ie p te Z e n o . H ij h o o p te d at h e t p la n v a n H o rv a t to c h n ie t d oor h o e fd e te gaan. 'M a a r U r su la k e n t G rig o r w e l h e e l g o e d ,' zei H o rv at. 'D ie k e n t ze n o g v a n v ro eg er. G rig o r is o o k e en o n tsn a p t d ier, m o e t je w e te n . D ie is al v e e l e erd er w e g g e v lo g e n dan ik , e n dan A rn o ld e n de o lifa n te n . G rig o r is h e t e e rs te o n tsn a p te dier. E ig e n lijk is G rig o r e e n h eld . H ij h e e ft o n s h e t g oed e v o o rb e e ld g e g e v e n .' 'K s s s t, k s s st, k r r r t.' G rig o r z a t te k la p w ie k e n e n m e t z ijn k a le k op t e d ra a ien v a n tro ts . Z e n o w as o n d er de in d ru k : G rig o r w as e e n e c h te h e ld . E n h ij, Z e n o , m o c h t m e e op e e n lu c h tr e is . V o o r e e n e e rv o lle o p d rach t n o g w e l. H ij w as a l h e le m a a l n ie t b an g m e e r. 'L a te n w e m a a r g au w g aan, G rig o r,' riep h ij. 'H o u je m e w e l goed v a st, z o d at ik n ie t v a l...' 'Ik w is t h e t ,' z e i H o rv a t o n tro e rd . 'Ik w is t d at je m e n ie t in de s te e k zo u la te n , Z e n o . Je b e n t e e n h e e l goed e n dapp er d ier. Je v ad er z a l tr o ts op je z ijn .' B ij de g e d a c h te aan z ijn v ad er k re e g Z e n o h e t te kw aad . W a t z o u h ij graag w ille n d at z ijn v ad er h e m n u k o n z ie n ! M a a r d ie lag erg en s v e r w eg in z ijn h o l te slap en . Z e n o w is t n ie t een s p re c ie s w aar. H ij zo u hem

w e l n o o it m e e r teru g -

z ie n . E n H o rv a t o o k n ie t. D e trä n e n s tro o m d e n o v er z ijn w an g en .

61

'W a t is er, Z e n o ? ' v ro e g H o rv a t bezo rgd . 'D u r f je to c h n ie t ? ' 'I k d urf h e u s w e l,' s n o tte r d e Z e n o . 'M a a r ik v in d h e t zo n a a r d at i k jo u m is s c h ie n w e l n o o it m e e r te ru g z ie , H o r­ v a t. Jij b e n t m ijn a lle r b e s te v rie n d .' 'Jij b e n t o o k m ijn b e s te v rie n d ,' z e i H o rv a t e e n b e e tje s c h o r v a n o n tro e rin g . 'N a tu u r lijk z ie n w e e lk a a r teru g. A ls U r su la d oor de t u n n e l is o n tsn a p t, s ta a n w e h a a r a lle m a a l op t e w a c h te n b ij de riv ie r. A rn o ld n a tu u r lijk , m aar o o k de o lifa n te n . D a n is h e t fe e st. Je z u lt e e n s z ie n .' 'M a g ik d an lid w o rd e n v an de V e re n ig in g v a n O n tsn a p te D ie r e n ,' zeu rd e Z e n o .

62

'W ie w e e t,' z e i H o rv a t. 'A ls je e e n g oed e daad h e b t v e r ­ r ic h t, m a a k je e e n k a n s .' H o rv a t tild e Z e n o op e n d ru k te h e m d ic h t te g e n z ie h aan . D e tw e e v rie n d e n m o e s te n a lle b e i h u ile n , m a a r s lik te n dapper h u n tr ä n e n door. 'G o e d e re is, Z e n o . G o e d e re is, G rig o r,' z e i H o rv a t h e e s. 'Ik z a l h e e l v e e l a a n ju llie d e n k e n .' H ij gaf Z e n o o v er a a n G rig o r. G rig o r z a t z ie h a l v o o r te b e re id e n op de v lu c h t: h ij k la p w ie k te m e t g ro te, k ra c h tig e sla g e n . D e w in d w o e i Z e n o o m de o ren . T o e n w erd h ij b e e tg e p a k t d oor G rig o rs s c h e rp e k la u w e n . M a a r G rig o r w as v o o rz ic h tig , p ijn d eed h e t n ie t . Z e n o v o eld e z ie h l ic h t w o rd en als e e n v e e r tje op de w in d . 'H e lp . H o era, i k v lie g !' ju ic h t e h ij. H ij zag H o rv a t e n G rig o rs dode b o o m op de to p v a n de R o ts b e r g ste e d s k l e i ­ n e r w o rd en . 'H e t ga ju llie g o e d ,' h o o rd e h ij H o rv a t h e e l v e r in de d ie p te ro e p e n . 'O e d ,' riep de e c h o v a n de r o ts ­ w an d . D e tw e e v rie n d e n z w a a id e n to t ze e lk a a r n ie t m e e r k o n d e n z ien . A l h o g e r s te e g G rig o r, m e t la n g e k a lm e v le u g e lsla g e n . B o v e n b e rg to p p e n w a a r e eu w ig e sn e e u w lag su isd e n ze d oor de k o u d e, m a a n v e r lic h te n a c h t. Z o ie ts m o o is a ls de b e sn e e u w d e b e rg e n diep o n d er z ie h h ad Z e n o n o g n o o it v a n z ijn le v e n g e z ie n . H ij sp a rte ld e d oor de lu c h t v a n v reu gde e n flo o t h e t M a r m o tte n lie d : 'F ffie -ie -ie i e t .' 'G r e e e k ,' sc h re e u w d e G rig o r v la k b o v e n z ijn kop. W a t z o u h ij b e d o e le n , d a c h t Z e n o . Ik h o o p d a t-ie h e t n a a r z ijn z in h e e ft.

URSULA IS MOE O i e p o n d er z ie h zag Z e n o de riv ie r b lin k e n in h e t e e rs te o c h te n d lic h t. G rig o r e n h ij h ad d en h e t w o u d e n de b erg en v er a c h te r z ie h g e la te n . H e t w o u d w aar H o rv at, A rn o ld en de o lifa n te n w o o n d e n . E v e n v o eld e Z e n o e e n s te e k van h e im w e e . N o g v e rd e r w eg, op e e n b erg v o l m e t p la n te n en k ru id e n , w as h ij, Z e n o , g e b o ren e n op gegro eid b ij z ijn m o ed e r in h e t w a r m e n e s t. H e t n e s t d at h ij n ie t m e e r te ru g zo u k u n n e n v in d en . H ij h ad n o o it w eg m o e te n lo p e n . Z o u z ijn m o ed e r h e m n u m is se n ? Z ijn v ad er w as a lle e n m a a r b lij d at h ij v an Z e n o af w as. 'G r e e e k ,' riep G rig o r v la k b o v e n Z e n o 's kop . G rig o r b ed o e ld e h e t goed e n h ij k o n v lie g e n a ls de b e ste . D e w in d H oot in Z e n o 's o ren . A l z ijn h ä re n s to n d e n r e c h t o v erein d door de lu c h ts tr o o m . N u k w a m e n ze b o v e n o n b e k e n d land . Z e n o zag g ro te V ie rk a n te s tu k k e n m a ls , g ro en gras. H e t gras zag e r zo le k k e r sappig u it d at h e t w a te r h e m in de m o n d lie p . Z o u G rig o r n o g g e e n h o n g e r h e b b en ? G rig o r v lo o g m a a r door m e t b red e w ie k s la g e n e n h ie ld Z e n o ste v ig v a s t in z ijn g ro te k la u w e n . K la g en o v er h o n g er o f d o rst deed G rig o r n ie t, w a n t G rig o r w as e e n h eld . E e n h e ld d ie h e t goede v o o rb e e ld h ad g e g ev en a a n de an d ere d ieren . A l g au w w erd Z e n o 's a a n d a c h t g e tro k k e n door e e n so o rt ro o d b ru in e, V ie rk a n te ro ts e n o n d er h e n . L ange r ije n ro ts e n m e t s m a lle r e c h te k lo v e n e rtu ss e n . Z o u d it de stad zijn ?

64

W a a r s c h ijn lijk w e l, w a n t G rig o r m in d e rd e h o o g te . M id d e n tu s s e n de ro ts e n w as e e n b o s m e t h oge b o m e n . E e n m o o i bo s, v o n d Z e n o , m a a r w e l e e n b e e tje k le in . W as d it n o u de d ie re n tu in w aar h ij z o v e e l o v er geh o o rd had? Z o u d e n a l d ie o n b e k e n d e d ie re n al w a k k e r zijn ? E n de o p p asser m e t z ijn s le u te l? D e z o n w as n og m a a r n e t op. Z e d aald en zo s n e l d at Z e n o 's o ren g in g en su iz e n en b o n k e n . O o k z ijn h a rt b o n k te in z ijn k e e l. Z ijn og en h ie ld h ij w ijd op engesp erd . T a k k e n z w ie p te n län g s z ijn g e z ic h t. Z o e ff. B o e m ! Z e lan d d e n m e t e e n p lo f in de m o d d er. E v en s to n d Z e n o te k n ip p e re n m e t z ijn og en e n te to lle n op z ijn p o te n . P ijn had h ij n ie t. N a a s t h e m s to n d G rig o r z ijn m ä c h tig e v le u g e lv e re n u it te sch u d d e n . 'K s s t, k s s s t ,' riep h ij e n d raaide m e t z ijn lcop. Z ijn sn a v e l w e e s in de ric h tin g v a n e e n v ijv e r m e t zw a rt w ater. 'W o o n t U rsu la h ie r ? ' v ro eg Z e n o verb aasd . 'W a t e e n zielig k le in v ijv e r tje .' 'K s s s t, k s s s t ,' z e i G rig o r, k lap p erd e m e t z ijn v le u g e ls e n p ik te in de m o d d er. B o v e n h e t z w a rte w a te r zag Z e n o de tw e e o o g b u lte n en de n e u s g a te n v a n e e n n ijlp a a rd u its te k e n . H e t v erro erd e z ie h n ie t e n ad ernde h e e l rü stig . D it m o e s t U r su la z ijn .

Snel keek

Z eno

a c h te r

z ie h . Ja, a lle s k lo p te : d aar w as h e t h e k v a n de d ie re n tu in . H e t w as h o o g m e t g e v a a rlijk sc h e rp e p u nte n . Z e n o slo op e rh e e n , p la t m e t z ijn n e u s län g s de gro nd o m n ie t

65

op te v a lle n . O n d er e e n d ic h te v lie r s tr u ik vo n d h ij dekk in g . D it w as e e n m o o ie p ie k v o o r de in g an g v a n de tu n ­ n e l. E v en w r o e tte h ij m e t z ijn v o o rp o te n in de z a c h te z w a rte aard e o n d er h e t h e k . L e k k e r v o c h tig graafzan d w as h e t. N u gauw te ru g n a a r U rsu la . H ij m o e s t h a a r p er se sprek e n v o o rd at de o p p asse r k w a m . 'U rs u la ,

w akker

w o rd e n ,'

flu is te rd e

Z eno.

G rig o r

w ie k te op. 'G r e e e k k , g r e e e k k ,' k r ijs t e h ij v la k b o v e n de n ijlp a a rd e n k o p . A ls ze daar d o o rh ee n sla a p t is ze w e l erg m o e , d a c h t Z e n o . H aar o g en g in g en op een k le in k ie r t je o p en . D e g ro te ko p k w a m g e h e e l b o v e n w a te r. 'W a b b lie f? ' v ro eg U rsu la . Z e p raat a l n e t zo raar a ls A rn o ld , d a c h t Z e n o geergerd. 'D a g U rsu la , ik b e n de a lp e n m a rm o t Z e n o ,' z e i h ij zo n e tje s e n d u id e lijk a ls h ij m a a r k o n . 'Ik k o m n a m e n s uw b ro e r A rn o ld d ie in de r iv ie r in h e t w o u d w o o n t. U w b ro e r m is t u v e r s c h r ik k e lijk .' 'Ik m iz u m h e e llu m m a a l n ie ,' z e i U r su la traag. G e lu k k ig k a n ik h a a r le t s b e te r v e rs ta a n d an A rn old , d a c h t Z e n o o p g e lu c h t. U r s u la le e k h e m w e l h e e l erg m o e. 'W ij h e b b e n e e n p la n o m u u it de d ie re n tu in te la te n o n tsn a p p e n ,' z e i h ij o p g ew ek t. 'D e m u iz e n e n de m o lle n g aan v a n n a c h t e e n t u n n e l o n d er h e t h e k door g rav en w aar u zo d o o rh ee n k u n t lo p e n . D aarg in d s o n d e r de v lie r s tr u ik k o m t de in g an g . D a t w e e t ik , w a n t ik h e b de le id in g .' 'Jo n g e m a n , la m e n ie la c h e n ,' z e i U r su la m o e d e lo o s. 'L a m e m e t ru zd, a z je b lie f.' 'H e b t u so m s s le c h t g e sla p e n ?' v ro eg Z e n o . 'Z ie t u

66

d aaro m zo op te g e n de o n tsn ap p in g ? T o c h m o e t u m e e w e rk e n , w a n t a lle o n ts n a p te d ie re n in h e t w o u d m is s e n u h e e l erg .' 'Ik m iz h e n n ie ,' z u c h tte U rsu la . 'Ik h e b b u t h ie r g o e .' 'G rig o r, zeg jij to c h e e n s w at/ riep Z e n o w an h o p ig . 'U r s u la v e rtro u w t m e n ie t .' 'K s s s t, k s s st/ s is te G rig o r e n k lap p erd e zo h ard h ij k o n m e t z ijn m ä c h tig e w ie k e n . 'D a t is G rig o r,' z e i Z e n o h o o p v o l. 'D ie k e n t u n o g v an v ro eg er, to c h ? '

67

'G rig o r iz u n e n g u rd ,' m o m p e ld e U rsu la . 'N ie t w aar, h ij is n ie t eng/ riep Z e n o v e ro n tw aard ig d . 'D a t is e en v o o ro o rd e e l, z e g t H o rv a t de b e e r; d ie m ijn v rie n d is. G rig o r is e en h e ld . S tra k s v lie g t h ij te r a g n a a r h e t w o u d o m s a m e n m e t H o rv a t a lle m o lle n e n m u iz e n te w aars c h u w e n . D a t h e le e in d v lie g e n is o n tz e tte n d v e rm o e ie n d . D a t d o et h ij v o o r ü. U

m o e t m e e w e rk e n ,

an d ers is a lle s v e rlo re n .' Z e n o w a s b u ite n

ad e m

g e ra a k t

v a n h e t v e le p ra ten , m a a r U r su la w as n ie t o v ertu ig d : 'A a n m ijn l ijf geeggedoe/ z e i ze m a t. 'G e e n w ä t? ' v ro eg Z e n o . 'G e e n g ed o e a a n m 'n lijf, o e a a h h ,' g aap te U r su la . 'L a m e v e rd e r sla p e .' H aar k o p g leed w e e r o n d e r w a te r e n h a a r o g en z a k te n la n g z a a m d ic h t. E e n z a c h t g e sn u rk k lo n k op. 'G e k w o rd je v a n zo ie m a n d ,' z u c h tte Z e n o . 'G r e e e k ,' h o o rd e h ij b o v e n z ijn k o p . L u id k la p w ie k e n d v lo o g G rig o r op. 'N e e m

m e m e e , G rig o r,' s c h re e u w d e Z e n o u it a lle

m a c h t. 'L a a t m e n ie t a lle e n a c h te r. H o e m o e t ik h ie r w egk o m e n ? H e lp m e .' M a a r G rig o r v lo o g a l h o o g b o v e n de

68

b o o m to p p e n . E v en la te r w as h ij n ie t m e e r dan e e n s tip je te g e n de b la u w e h e m e l. W a t nu? D e dag w as zo m o o i b e g o n n e n . Z e n o s to n d er a lle e n v o or. W as H o rv a t m a a r h ie r. D ie w is t a ltijd w e l raad. M o e s t h ij U r s u la so m s s te e n t je s op h a a r k op g aan g o o ie n o m h a a r w a k k e r te k rijg e n ? N e e , dan zo u ze n o g

69

m e e r u it h a a r h u m e u r ra k e n . W a t e e n v e rv e le n d d ie r w as h e t oo k. W a a ro m h ad G rig o r h e m in de s te e k g e late n ? A c h ja, Z e n o k o n h e m m o e ilijk ie t s k w a lijk n e m e n : G rig o r had n o g v e e l te d o en van daag. O m d a t h ij z ie h g e e n raad w is t k ro o p h ij n a a r de v lie rs tr u ik b ij h e t h e k . D a a r g ro ef h ij e e n k le in n o o d h o l in de z a c h te aard e. In h e t n o o d h o l ro ld e h ij z ie h op o m e e n s rü s ­ tig n a te d e n k e n . M a a r a l g au w w as h ij in e e n d iep e slaap g e v a lle n . In z ijn d ro o m g in g a lle s e e n s tu k m a k k e lijk e r d an in h e t e c h t: G rig o r p a k te U r su la zo u it h e t w a te r m e t z ijn g ro te k la u w e n . M o e ite lo o s s te e g h ij op. Z e n o Icon n o g n e t U r s u ­ la 's s ta a rtje v a s tp a k k e n . E n daar v lo g e n ze m e t z 'n d rieen h o o g door de lu c h t. Z o h o o g dat de z o n ste ed s d ic h te rb ij k w a m e n ste e d s w a r m e r w erd . In de d ie p te la g e n de b e r­ g e n m e t de e eu w ig e s n e e u w te s c h itte r e n . A an de h o riz o n lag h e t O n d o o rd rin g b are W ou d .

70

HOOP EN VREES /G r r r e e e e e k ,' h o o rd e Z e n o in z ijn slaap . D a t m o e s t G rig o r z ijn . Z e n o d eed z ijn og en o p en e n zag door de b la a d je s v a n de v lie rstru ilc h e e n de m a a n ro n d e n w it aan de h e m e l sta a n . H o e nu? H ij had de h e le k o stb a re dag v e rsla p e n . A lle h o o p w as v e rv lo g en . 'G r re e e e k k / h o o rd e h ij w e e r; lu id e n d oordringend . Z e n o w re e f z ijn o g en u it e n slo o p op z ijn b u ik n a a r de v ijv er. T o t z ijn v e rb a z in g zag h ij U r su la op de m o d d erige o e v e r sta a n . Z e g lan sd e v o c h tig in h e t m a a n lic h t. Z e w as n o g g ro te r e n d ik k e r d an h ij g e d a ch t had . N a a s t h a a r sto n d G rig o r d riftig te k r ijs e n e n te k la p w ie k e n . 'Ik h e b m e v e rsla p e n , g e lo o f ik / z e i Z e n o b e sch a a m d . 'D a t k o m t o m d a t ik de h e le n a c h t h e b g e v lo g e n .' E n G r i­ gor dan? D ie h ad o o k de h e le n a c h t m o e te n v lieg e n . E n de h e le dag. U r s u la n a m h e t w o o rd . Z e spralc e e n s tu k d u id e lijk e r dan v a n o c h te n d vroeg: 'I k h e b b e s lo te n o m to c h m a a r m e t ju llie m e e te g a a n ,' z e i ze k a lm . 'E c h t w a a r?' riep Z e n o verb aasd . 'Ja z e k e r ,' z e i U rsu la . 'Ik h e b er n og e e n s e e n dagje o v er g e sla p e n . Ik d ro o m d e v a n d ie a rm e e e n z a m e A rn o ld . H ij s to n d te h u ile n in de reg en . H e le m a a l v e rm ag e rd w a s-ie . W a t m o e t er v a n h e m te re c h tlc o m e n z o n d e r m ij, d a c h t ik . T o e n b e s lo o t ik o m de o n tsn a p p in g te w a g e n .'

7i

'G e fe lic ite e r d m e t u w d appere b e s lu it,' ju ic h t e Z en o . H e t w as e e n w o n d er: U r s u la w a s to c h n og v e rstä n d ig g ew o rd en . E n zo aard ig b o v e n d ie n . H ij Icon h a a r w e l o m h e lz e n v a n b lijd s c h a p . N u s n e l a a n de slag. V o o r zo n so p g an g m o e s t de tu n n e l lclaar z ijn . G rig o r e n h ij slo p e n n a a r de v lie r s tr u ik . 'E e n , tw ee , drie, daar g a a t-ie d an ,' riep Z e n o . M e te e n b e g o n h ij te g rav en a lso f z ijn le v e n e rv a n afh in g . N a a s t h e m w e rk te G rig o r m e t z ijn fo rse k la u w e n g ro te k lu ite n aard e w eg. W a t e e n s te r k e v o g e l w a s -ie . Z e n o h ad n o o it g e w e te n dat g ie re n zo goed lcond en grav en . A c h te r z ie h h o o rd e n de tw e e g rav ers e e n d reu n en d g elu id . 'W a t d o e t ü n o u ? ' v ro eg Z e n o . U r su la lag o v e r de k lu i­ te n v e rse aard e te ro lle n . 'A c h , g ew o o n , de gro nd w e e r n e tje s p la tw a ls e n . Z o d a t de n a c h to p p a s s e r nilcs in de g a te n k r ijg t a ls -ie stralcs la n g s k o m t,' z e i U r su la b e s c h e id e n , " t S te lt n ik s v o or, h o o r. M a a r ik w o u zo graag e e n h a n d je h e lp e n .' 'H e t is ju is t h e e l n u ttig w a t u d o e t,' riep Z e n o h a a r to e. E n h ij rie p n o g w a t, m a a r de tu n n e l w as a l zo diep g ew o rd en d at U r s u la h e m n ie t m e e r k o n v e rsta a n . H e t w as m a a r goed d at ze a lle v e rse aarde d ie u it h e t d iep e gat o n d e r de v lie r s tr u ik w as g e k o m e n lceurig had p la tg e w a lst, v o o rd a t de n a c h to p p a s s e r la n g sk w a m . Z e d raaide z ie h op h a a r z ij e n k n e e p h a a r o g en s tijf d ic h t. 'U rs u la , slaap je ? ' v ro eg de n a c h to p p a sse r. 'S n rrrrk , s n r r r k ,' an tw o o rd d e ze. O n d e rtu s s e n lclop te

72

h a a r h a rt s n e lle r d an o o it v a n de sp an n in g . A ls w e b e tra p t w o rd en , z ie t h e t e r n ie t b e s t v o o r o n s u it, d a c h t ze. D a n k rijg ik v o o r s tra f g e en e te n . E n die k le in e Z e n o s lu it e n ze op in e e n hole m e t tr a lie s . E n G rig o r s to p ­ p e n ze w e e r in z ijn k o o i. A c h , a c h , w a t e e n z o rg en . E n dat a lle m a a l v o o r A rn o ld ...

73

EEN ZWARE KLUS U r e n a c h te r e lk a a r g ro e v e n Z e n o e n G rig o r zo n d er te rü s ­ te n . 'G r r m m m , k s s s t, k s s s t, k s s st/ h o o rd e Z e n o n a a s t z ie h . G rig o r v o n d h e t fijn o m t e g rav en . D e tu n n e l w erd zo h o o g e n b reed d at de g ie r e r m e t z ijn v le u g e ls w ijd u itg esp reid d o o rh ee n k o n lo p e n . D a n m o e s t U rsu la e r to c h

In de verte hoorde Zeno een zacht gekrab en gebonk. Of verbeeldde hij het zieh? 'Kssst/ siste Grigor. Ook die hoorde iets vreemds. Als de tunnel maar niet zou instorten. 'Voorzichtig graven, Grigor/ waarschuwde Zeno, die nog steeds de leiding had. 'Met kleine beetjes tegelijk. Er mag niks misgaan.' Met gespitste oren groef het tweetal verder. Allebei hoorden ze heel duidelijk een veelstemmig, hoog gepiep. 'Dat moeten de muizen zijn/ hijgde Zeno. 'Het lukt! We krijgen hulp.' Plotseling viel er een gat in de aarde voor hen. In het ondergrondse duister was niet te zien welke muis hen als eerste van de andere kant tegemoet kwam. Veel maakte dat ook niet uit: een lange optocht van piepende en wroetende muizen golfde door het gat, dat alsmaar groter werd. Achter de muizen aan kwamen wel tien grote Sterke stadsratten. In het donker dacht Zeno dat het heel grote, dikke muizen waren. 'Welkom, muizen/ riep hij dolgelukkig. 'Jullie hebben allemaal gewonnen. Hartelijk gefeliciteerd met jullie enorme prestatie.'

76

Z e n o w as n o g n ie t lclaar m e t h e t d ru k k e n v an de h o n d erd en k le in e e n ie ts g ro tere p o o tje s o f d aar w as de v o lg en d e p lo eg al: de m o lle n b rig a d e . O p z ijn m in s t z e v e n m o lle n m o e s t Z e n o g e lu k w e n s e n m e t h u n v o o rtr e ffe lijk e p re s ta tie . E e n v a n h e n m o e s t Z e b e d e ü s z ijn , m a a r Z e n o h ad g e en id e e w ie . M is s c h ie n w as Z e b e d e ü s ' aa n sta a n d e er o o k w e l b ij. N o g a ltijd Icon h ij g e en h a n d v o o r og en z ie n . D a t w as lo g is c h , w a n t a a n de an d e re leant v a n de tu n n e l w as h e t o o k n a c h t, e n de tu n n e l w a s diep. 'M e t z 'n a lle n e rte g e n a a n v o o r de la a ts te lo o d je s ,' c o m m a n d e e rd e Z e n o . 'D e tu n n e l m o e t nog ie t s h o g er e n breder. U r su la is h e e l ste v ig g e b o u w d .' V la k b ij h o o rd e Z e n o e e n b e k e n d m e lo d ie tje : 'F F ie -h ie h ie - h ie -ie t .' W as d at n ie t ... Ja w el, dat w as h e t A lp e n m a rm o tte n lie d ! T r a n e n v a n b lijd s c h a p s tro o m d e n h e m o v er de w an g en . In h e t d o n k e r o n d er de gro nd v o eld e h ij een sterlce, v o lw a s se n m a r m o t te g e n z ie h aan . 'G e fe lic ite e r d ,' riep Z e n o . 'B e d a n k t v o o r u w g e w eld ig e in z e t .' N a n o g tw e e u u r la n g g e z a m e n lijk g rav en e n a a n sta m p e n w as de tu n n e l k la a r. E e r st m o c h te n de m u iz e n e n r a t­ te n e rd o o rh e e n re n n e n , to e n de m o lle n , e n d aarna Z e n o e n de o n b e k e n d e m a rm o t. G rig o r s lo o t de rij. V e rs u ft e n v e rb lin d s to n d e n de d ie re n

te g en h e t m a a n lic h t te

k n ip o g e n . E in d e lijk w a re n ze b u ite n de d ie re n tu in . H e t w as zo la a t in de n a c h t o f v ro eg in de o c h te n d d at e r g e e n m e n s m e e r op s tra a t w as.

77

Toen Zeno weer om zieh heen kon kijken zag hij tussen alle dansende en springende gravers een bekend gezicht: zijn vader! Zonder dat Zeno het wist had hij meegeholpen aan de tunnel. Zo zie je maar: zijn vader had inderdaad een goed karakter, dat had Zeno altijd wel geweten. 'Vader!' riep hij. 'Zo jongen, daar heb ik je dan eindelijk te pakken/ bromde zijn vader. 'Dank zij Grigor heb ik je weten te vinden. Dag en nacht heb ik naar je lopen zoeken. Je moeder is doodongerust.' 'Maar ik kon ons hoi niet terugvinden,' zei Zeno. 'Ik ben heus niet expres verdwaald.' Hij wilde niets liever dan zijn vader stevig omhelzen, maar die hield hem tegen: 'Ho, er is nu geen tijd voor flauwekul. Aan de slag. We moeten met z'n alien dat vervloekte nijlpaard nog door de tunnel zien te douwen. Vooruit lui, straks komt de zon op en worden we gesnapt. Dan is alles voor niks geweest.' Zeno's vader had gelijk. Het belangrijkste onderdeel van de zware klus moest nog geklaard worden. Tot hun schrik hoorden de dieren een onderaards gepruttel uit de nieuw aangelegde tunnel opstijgen. 'Zluw t. Gloerp. Glurp. Z uw t.' 'Als ik het niet dacht/ zei Zeno's vader kwaad. 'Mevrouw is ongeduldig geworden.' 'Ben jij het, Ursula?' riep Zeno bezorgd de tunnel in.

78

'G lo r b . G le u rb . Z u v v v t.' 'H e t is U rsu la , vad er/ z e i Z e n o v e rsla g e n . 'Z e z it k le m , g e lo o f ik . S tra k s s t i k t ze n o g .' 'D a t

h e e ft

m e v ro u w

d an

aan

z ic h z e lf

te

d a n k e n ,'

g ro m d e z ijn v ad er. 'A a n z ic h z e lf e n a a n n ie m a n d an d ers. V e rd o rie ,

nu

is

a lle s

v e rp e st.

Ze

h ad rü s tig

m o e te n

a fw a c h te n t o t e e n p aar S te rk e d ie re n a a n h a a r leant w a re n k o m e n d u w e n .' 'W ij k u n n e n h a a r s a m e n p ro b e re n lo s t e k rijg e n ,' z e i Z eno. 'M e v ro u w U r s u la b lo k k e e r t de tu n n e l. D a a r k u n n e n w e v a n z 'n le v e n n ie t lä n g s ,' s te ld e z ijn v ad er v a s t. 'D a n k lim m e n w e o v er h e t h e k e n d u w en w e m e t z 'n tw e e e n te g e n h a a r a c h te r s te . A ls ze dan n o g ste ed s k le m b li jf t z i t t e n m a k e n w e de tu n n e l w a t h o g e r,' z e i Z e n o h o o p v o l. 'D a t h e b je aard ig b e d a c h t, jo n g e n ,' z e i z ijn vad er. 'M a a r je w e e t to c h h o e z w a a r z o 'n n ijlp a a rd is? T o c h z e k e r tw e e d u izen d k ilo . Ik z ie s te r r e tje s v an v e rm o e id h e id . V o o r v a n n a c h t g o o i ik h e t b ijlt je e rb ij n e e r .' 'O n e e ,' s te u n d e Z e n o . 'W a t n u ? ' 'W ij z ijn n ie t v o o r e e n g at te v a n g e n ,' riep een v a n de m o lle n u it h e t donlcer. 'W ij g aan e e n lu c h t k o k e r g ra v e n .' H e t w as Z e b e d e iis . Z e n o h e rk e n d e z ijn s te m . A ls de m o lle n m a a r n ie t te la n g z o u d e n te u te n . 'Z u v w b t . G lo rb . G lo o r b b ,' k lo n k h e t d of u it de tu n n e l. 'G a u w , m o lle n ,' riep Z e n o . 'U r s u la k rijg t ad em n o o d . V lu g a a n de sla g m e t ju llie lu c h tk o k e r . A c h , w a t b e n ik b lij d at ju llie n o g e e n la a ts te p o g in g w ille n w a g e n .'

79

'Als de nood het hoogst is, is de redding nabij/ zei Zebedeüs plechtig. 'Kom op, vrienden, aan de slag.' 'Er komt hulp, Ursula/ riep Zeno zo hard hij kon de tunnel in. 'Nog even volhouden. Gewoon doorademen. Ontspannen. Denk maar aan iets lekkers: malse lcroppen sla of zoiets.' 'Zvvw t. Glurb. Z v w t/ klonk het zwakjes. Als de mollen maar op tijd komen, dacht Zeno. Zelf ging hij mee de tunnel in om te helpen waar hij kon. Tot zijn verbazing kwam zijn vader alsnog achter hem aan. 'Ik kon het niet over m'n hart verkrijgen om dat arme dier te laten stikken/ zuchtte hij. De luchtkoker van de mollen was zo goed gelukt dat Ursula weer vrijuit kon ademen. 'Zvw t. Fvw t. Zvw t. F v w t/ klonk het, verdacht langzaam en regelmatig. 'Je bent toch niet in slaap gevallen, Ursula?' riep Zeno ongerust. 'Znrrrk. Znrrrk/ hoorde hij. 'Mevrouw slaapt als een roos/ zei Zeno's vader verbit­ terd. 'En wij ons maar uitsloven om de tunnel te verbre­ den.' 'Ursula is moe van de spanning, denk ik,' zei Zeno. Hij schreeuwde zijn longen uit zijn lijf, en kneep Ursula zo hard hij kon in haar neus. Maar haar huid was zo dik dat ze daar weinig van voelde. Ze sliep gewoon door: 'Znrrrk. Glrrrp. Znrrrk.' Zeno kreeg een idee. Hij keerde zieh om, kroop de tun­ nel uit en zag tot zijn opluchting dat Grigor nog niet was

80

w e g g e v lo g e n . G e d u ld ig z a t de g ier te w a c h te n op n ie u w e o p d ra ch ten . 'G rig o r, je m o e t o v e r h e t h e k h e e n v lie g e n . D a n m o e t je de tu n n e l in lo p e n e n U r s u la flin k h ard in h a a r a c h te r s te p rik k e n / b e v a l Z e n o . 'G r m m m m .' G rig o r sch u d d e tre u rig z ijn k a le kop . H ij w ild e n ie m a n d p ijn d oen. 'M a a r h e t m o e t, G rig o r,' p ie p te Z e n o w a n h o p ig . 'E c h t w aar. H e t is v o o r U r s u la 's b e s tw il. A ls ze d o o r b lijft slap e n is a l o n z e m o e ite v o o r n ik s g e w e e st. W e m o e te n h ie r v o o r zo n so p g an g w eg z ijn . D a t sn ap je to c h w e l.' 'K s s s t ,' z e i G rig o r h o o fd sch u d d en d . H ij k lap p erd e m e t z ijn m ä c h tig e v le u g e ls e n s te e g op. 'F lin k p r ik k e n ,' rie p Z e n o h e m na. 'H e t is U r s u la 's la a ts te k a n s .' 'G ro e a a a h . O e -o e -o e ,' b ru ld e U rsu la . G rig o r had h aar g e m e e n g e p rik t m e t z ijn s c h e rp e sn a v e l. 'G r ie -h ie - h ie .' Z e ja n lcte v a n de p ijn . 'A ls je h u ilt b e n je w a k k e r ,' z e i Z e n o 's v ad e r n u c h te r. 'K o m op, lu i, a lle m a a l de tu n n e l u it. R e n n e n v o o r je le v e n o f w e w o rd en v e rp le tte rd .' H ij w a s n o g n i e t u itg e s p ro k e n of a lle d ie re n d ie n o g in de tu n n e l b e z ig w a ren z e tte n h e t op e e n lo p e n . D re u n e n d s ta m p te de g eterg d e U r s u la n a a r de u itg a n g . K lu ite n aard e e n g ro n d w ate r v lo g e n de d ie re n o m de o re n . M a a r dat d eerd e

n ie m a n d :

de

red d in g sp og in g

was bijna gelukt. De voorste helft van Ursula stak al de tunnel uit. 'Waabbennik?' vroeg Ursula, verdwaasd tegen het maanlicht knipogend. 'En wie zijn jullie? Ik droom wel erg raar vannacht.' 'Je droomt niet, Ursula/ riep Zeno zo dicht mogelijk bij haar oor. 'Je bent wakker en je wordt bevrijd. Fijn, he.' 'Waarom doen jullie me zo'n pijn? Lame toch gewoon zlapen/ gaapte Ursula. Nog steeds had ze niet in de gaten dat ze bijna vrij was. 'Mevrouw/ zei Zeno's vader nu op zeer strenge toon. 'Mevrouw, als u zieh niet eventjes extra inspant voor de laatste meters tunnel, zien wij ons genoodzaakt om de gier Grigor te vragen u nogmaals in het achterwerk te prikken.' 'Grigor iz un engurd,' zei Ursula. 'Dat hebbik altijd al geweten.' Züchtend en steunend zette ze zieh schrap in de modder en trok met een zuigend geluid haar achterlijf de tun­ nel uit. 'Gaboeommm.' Met een zware plof stortte de uitgang vlak achter Ursula's staart in. Het scheelde maar een haar of Ursula's achterlijf was weer klem komen te zitten. Nu was ze vrij. Alle dieren dansten en sprongen om haar heen. De muizen renden over haar brede rug heen en weer van plezier. Iedereen had wel willen zingen of piepen van blijdschap, maar ze mochten geen onnodig lawaai maken. Snel vormden ze een optocht. Eerst moesten ze de straat oversteken, dan nog een plantsoentje door... Niet

82

v er v an h e n v an d aan b la fte e e n h o n d in h e t donlcer. 'N o g e v e n d o o r z e tte n ,' flu is te rd e Z e n o . V la k v o o r de v e rm o e id e p o te n v an de d ie re n g lo m h e t d o n k e re w a te r v a n de riv ie r in h e t m a a n lic h t.

83

EIND GOED, AL GOED /P i o n s .

S p e tte r d e s p e tte r d e s p e tt e r .'

U r su la lag la n g u it in de riv ie r. H e t b e v ie l h a a r b e s t. 'L e k k e r w a ter/ ze i ze g e n ie te n d . 'K o m e n ju llie o o k ? ' D a t lie te n de m u iz e n z ie h g e en tw e e k e e r zeggen. M e t z 'n a lie n k ro p e n ze op U r s u la 's b red e rug. 'H ih ih i. N o g n o o it h e b b e n w e z o 'n ftjn e b o o t gehad/ giec h e ld e n ze m e t h u n h o g e m u iz e n s te m m e tje s . 'W ij z w e m m e n w el/ riep de g ro o ts te v a n de s ta d s ra tte n . 'W e b ren g e n ju llie n a a r de ran d v a n de sta d .' 'H ie r s c h e id e n z ie h o n z e w e g e n ,' z e i de m o l Z e b e d e ü s n a m e n s de m o lle n b rig a d e . 'E r is an d ers n o g r u im te g en o eg v o o r ju llie a lle m a a l,' riep Z e n o u itn o d ig e n d . O o k h ij e n z ijn v ad er had d en in m id d e ls p la a ts g e n o m e n op U r s u la 's gladde rüg. 'H a r te lijk b e d a n k t v o o r de in v it a t ie ,' an tw o o rd d e Z e b e ­ d eü s. 'M a a r s te l je v o o r dat w e sc h ip b re u k lijd e n . W ij m o lle n z ijn v a n h u is u it g e en z w e m m e rs . W ij g aan lie v e r door o n s eig e n g e h e im e g a n g e n s te ls e l n a a r h u is te ru g .' 'Z ie ik je d an n o o it m e e r, Z e b e d e ü s ? ' riep Z e n o m e t trä ­ n e n in z ijn ogen . A fs c h e id n e m e n v o n d h ij m o e ilijk . 'Ja -w e l h o o r,' z e i Z e b e d e ü s b e d a c h tz a a m . 'V an d aag o v er e e n ja a r z ijn m ijn a a n sta a n d e e n ik v a n p la n te tro u w e n . D a n m ö g e n ju llie a lle m a a l k o m e n e te n in o n z e n ie u w e v o o rra a d k a m e r.'

84

L an g zaam z w o m U r s u la m e t a l h a a r p assag ie rs de riv ie r op. Z e n o zag d at Z e b e d e ü s h e e l d ic h t n a a s t z ijn a a n sta a n d e sto n d . Z e h ie ld e n v a s t v e e l v a n e lk a a r. W a a ro m g aan ze n ie t m e te e n tro u w e n , v ro eg h ij z ie h af. W a a ro m z ijn m o lle n zo traag? T o c h m o e s t h ij to e g e v e n d at de brigad e o n d er Z e b e d e ü s ' le id in g m o o i w e rk had ged aan. Z o n d e r de lu c h tk o k e r d ie de m o lle n h ad d en g eg rav en w as U rsu la z e k e r g e s tik t. H ij w u ifd e u it a lle m a c h t. D e m u iz e n k w isp e ld e n m e t h u n s ta a rte n . 'V a a rw e l, h e t ga ju llie a lle n goed. T o t o v er e e n ja a r ,' riep Z e n o h u n to e.

85

U r su la z w o m e e n b o c h t v a n de r iv ie r o m e n de m o lle n w a re n v o o rg o ed u it h e t z ie h t v e rd w e n e n . D e s ta d s ra tte n s ta k e n n o g e e n m a a l h u n s n u it p ro e ste n d b o v e n w a te r e n m a a k te n to e n re c h ts o m k e e r t n a a r h e t s ta d s rio o l. 'B e d a n k t, r a tt e n ,' riep Z e n o . 'V a a rw e l.' K a lm z w o m U r s u la v erd er. G rig o r v lo o g h o o g b o v e n de n ijlp a a rd b o o t o m de v aren d e d ie re n in de g a te n

te

h o u d en .

U r s u la 's

rug w a s

spekglad .

B e h a lv e h a a r o re n e n h a a r s ta a rtje w a s e r n ie ts o m je a a n v a s t te p a k k e n . B ij de sp o o rbru g e n de la a ts te d o n k e re h u iz e n v a n de stad s la a k te Z e n o e e n z u c h t v a n v e rlic h tin g . Z e h ad d en g e e n m e n s g e zie n . D e z o n w a s op gegaan e n h in g rood e n ro n d b o v e n de g ro en e w e ila n d e n : a ls e r n u e e n m e n s a a n zo u k ö rn e n , z o u d en ze to c h n o g g e sn a p t w o r­ d en . Z e n o h ie ld z ijn k a k e n s tijf op e lk a a r. Z ijn v ad er m o c h t n ie t m e r k e n d at h ij b an g w as. H ij w erd pas e c h t b lij v a n b in n e n to e n de riv ie r ste e d s s n e lle r g in g s trö m e n . H e t w a te r s c h u im d e e n sp e tte rd e . Ie d e re e n w erd n a t e n p ie p te v an o p w in d in g .

Op

de

riv ie ro e v e rs

s to n d e n

h oge

b o m e n . Z e v o e re n h e t O n d o o rd rin g b are W o u d b in ­ nen. In h e t h a rt je v a n h e t w o u d v o rm d e de riv ie r een p o el v an fle sse n g ro e n , h e ld e r w a te r. D a a r b le e f U r su la s tillig g e n . U itg e p u t z w o m ze n a ä r de oev er.

86

D e m u iz e n re n d e n als e e rs te n de w a l op. Z e n o e n z ijn v ad er v o lg d en . Z e z ag e n w a t b le e k o m h u n n e u s, w a n t a lle m a a l w a re n ze z e e z ie k g ew o rd en . D e d ie re n s to n d e n n o g w a t n a te d ru ip e n e n t e to lle n op h u n p o te n . V a n u it h e t s tru ik g e w a s h o o rd e n ze een lu id g e k ra a k . 'W a t k rijg e n w e n o u , w a t z ijn

d at v o o r

d ik d o e n e rs? '

riep Z e n o 's v ad e r g e sc h ro k k e n . N o g n o o it v a n z ijn le ­ v e n h ad h ij o lifa n te n g e z ie n . Z e n o b e g o n te g lo e ie n v an tr o ts . 'D a t z ijn m ijn v rie n d en H e n k e n B o ra, v a d e r,' z e i h ij s to e r. 'D a t z ijn n o u o lifa n te n .

H eel

e c h te .

Ze

z ijn w e l g ro o t, m a a r ze d oen n ie m a n d k w a a d .' E r k w a m e n n o g tw e e g ro te d ie re n te v o o r s c h ijn u it h e t d ic h te g ro en : de b e e r H o rv a t e n a c h te r h e m te n s lo t t e h e t n ijlp a a rd A rn o ld . T o e n A rn o ld z ijn z u s te r U r ­ su la in h e t o n d iep e w a te r zag

88

staan, zakte zijn bek wagenwijd open van verbazing. Hij liet zijn tränen de vrije loop. Huilend van blijdschap liet hij zieh in het water vallen. /Uzzullaaaa!/ 'Arnold!' Met de neuzen tegen elkaar aangedrukt stonden de nijlpaarden doodstil van ontroering in het kabbelende water. 'Wat een slome duikelaars/ fluisterde Zeno's vader. 'Kunnen ze niet eens netjes "dank je wel" zeggen... Hebben we daar al die moeite voor gedaan?' 'Ssst, Arnold en Ursula zijn niet sloom, maar gelukkig/ zei de beer Horvat. 'Ze zullen elkaar wel heel wat te ver­ teilen hebben. En dan is het nu de beurt aan onze kleine vriend Zeno om gehuldigd te worden.' Voordat Zeno wist wat er gebeurde zweefde hij hoog door de lucht. De olifant Henk had hem op de slurf genomen. Waarvoor kreeg hij nu weer straf? Nee, nu was alles anders. De dieren op de grond vormden een grote kring. Horvat trad naar voren, schraapte zijn keel en sprak: 'Bij dezen heb ik de eer namens de nijlpaarden Arnold en Ursula, de olifanten Henk en Bora en mijzelf onze dappere Zeno lid te maken van de Vereniging van Ontsnapte Die­ ren. Omdat Zeno een goede daad heeft verricht.' Zeno werd weer voorzichtig op de grond gezet. Allemaal kwamen ze hem gelukwensen, ook de muizen. Grigor de gier vloog drie ererondjes. Horvat was door het dolle heen: 'Komen jullie bij mij thuis honing eten om het heuglijke feit te vieren?' riep hij.

90

Z e n o w ild e a l m e t z ijn v rie n d m e e lo p e n , m a a r z ijn v ad er greep h e m b ij z ijn n e k v e l: 'H o daar. D ie h o n in g lo o p t n ie t w eg. E e r st ga je m e e n a a r h e t h o i v a n je m o ed e r. H e t a rm e d ier is d o o d o n g e ru st.' 'M a a r u k u n t m o e d e r to c h de g ro e te n d oen/ zeu rd e Z e n o . 'Ik k o m m o rg e n w e l n a a r h u is .' 'G r e e e e k ,' k r ijs te G rig o r h o o g in de lu c h t. H og er e n h o g er s te e g h ij, to t h ij n ie t g ro te r w as dan e e n zw a rt s tip je te g e n e e n w it t e w o lk . Z e n o w u ifd e u it a lle m a c h t m e t z ijn v o o rp o te n . 'Ja, w u if m a a r f lin k ,' z e i z ijn v ad er b itte r . 'D a n k z ij G r i­ gor h e b ik je g ev o n d en . E n n o u la a t ik je n ie t m e e r gaan. V o o ru it, m e e n a a r h u is !' 'G rig o r is o o k lid v an de V e re n ig in g v an O n ts n a p te D ie ren , n e t als i k ,' z e i Z e n o tro ts . 'V e r te l dat m a a r n ie t a a n je m o ed e r, o p sch e p p e r,' z e i z ijn vad er. 'K a n h e t h a a r w a t s c h e le n dat jij e e n o n tsn a p t d ie r b e n t. Je m o e d e r w il d at je g ew o o n , n e t als je b ro ers, e e n w ijfje z o e k t. O m d an m o o i s a m e n e e n w in te r h o l te g rav en a ls de b la d e re n g e e l w o rd e n .' 'M a a r e e rs t w il ik n o g de h e le z o m e r h o n in g e te n b ij H o rv a t e n de a n d e re n ,' p ro te ste e rd e Z en o . 'B e sp re e k d at m a a r m e t je m o e d e r,' z e i z ijn vader. 'D a t z ijn m ijn z a k e n n ie t .' H o rv a t k w a m a c h te r Z e n o e n z ijn v ad er aan g e sjo k t. 'D o e w a t je v ad er z e g t,' z e i h ij stre n g . 'D a t h e b ik als jo n g e b e e r o o k a ltijd g e d a a n .' Z e n o b le e f a c h te r o m k ijk e n n aar de v r o lijk d an sen d e d ie re n e n p ro beerd e z ie h lo s te ru kken.

9i

'M a a r ik w il lie v e r b ij ju llie b lijv e n fe e s tv ie r e n ,' ja m m e rd e h i j. 'E e rs t d o en w a t je v ad er z e g t. D a a rn a b e n je w e lk o m b ij o n s in h e t w o u d .' H o rv a t duldde g e e n te g en sp ra a k . 'M a g ik n o g v a a k b ij je lo g e ren , H o rv a t? ' v roeg Z e n o . 'Z o v a a k je m a a r w ilt. E n je to e k o m s tig e w ijfje o o k .' H o rv a t tild e Z e n o op e n d ru k te h e m d ic h t te g e n z ie h aan. Z e zo u d en a ltijd v rie n d e n b lijv e n , h u n h e le le v e n lang.

92

¡M w ’jSP'

LIJST VAN ONTSNAPTE DIEREN EN HUN HELPERS D e a lp e n m a rm o t Z e n o (* e n * *) 2

Z e n o 's m o e d e r, b ro e rtje s e n z u s je s

3 Z e n o 's v ad er (* *)

4 D e m u is d ie h a a r n a a m v e rg e te n w as (* *)

5 D e m o l Z e b e d e iis (* *)

6 D e b e e r H o rv a t (* e n * *)

7 D e o lifa n te n H e n k e n B o ra (*) 8

8 A rn o ld , h e t z w a a rm o e d ig e n ijlp a a rd (*)

9 H e t ijs v o g e ltje

10 D e g ier G rig o r ( * e n * * )

11 H e t n ijlp a a rd U rsu la , z u s te r v an A rn o ld (*)

12 D e m o lle n b rig a d e ( * * )

13

D e s ta d s r a tte n ( **)

U D e fa m ilie le d e n v a n de m u is die h a a r n a a m v e rg e te n w as ( * * )

o n tsn a p t d ier h e lp e r

BOEKEN VAN MONIKA SAUWER

DE ONTSNAPTE DIEREN ISBN 9 0 2 4 5 3 6 2 1 9

DE G RO TTEN VAN OLIM ISBN 9 0 2 4 5 4 1 7 O O

DE DIEREN VAN H ET VERDRONKEN LAND ISBN 9 0 2 4 5 4 5 7 0

6

4

x^s*'r^

D e o n tsn a p te d ieren v e r t e l t h e t v e r h a a l v a n d e k l e i n e , e ig e n w ijz e a l p e n m a r m o t Z e n o .

A l jo n g v e r la a t h ij h e t o u d e r lijk n e s t . O p z i jn pad o n t m o e t h i j a l le r l e i s o o r t e n d ie r e n , g r im m ig e e n h a r t e l ijk e . E lk m e t z i jn e ig e n l e v e n s f ilo s o f ie . D a n m a g Z e n o b e w ijz e n d a t h ij g r o o t e n v e r s tä n d ig is g e w o r d e n : h ij m a a lc t e e n p la n o m h e t n ijlp a a r d U r s u la u i t d e d ie r e n t u in te b e v r ijd e n . M a a r de u it v o e r in g v a n h e t p la n is m o e i l i jk e n g e v a a r lijk . D e m e d e w e r k in g v a n h e e l v e e l d ie r e n is n o d ig . M o n ik a S a u w e r ( 1 9 4 6 ) d e b u te e r d e op h a a r e e n e n t w in t ig s t e m e t e e n d ie r e n v e r h a a l. Z e b e z o c h t d e R ie t v e l d a c a d e m i e t e A m s t e r d a m . N a a s t r o m a n s e n v e r h a le n v o o r v o lw a s s e n e n h e e f t z e e n k e l e k in d e r b o e k e n g e s c h r e v e n e n g e illu s tr e e r d .