Nederlands In Gang 9046902250 [PDF]

Zitiervorschau

Welkom

Welkom hoofdstuk 1

[:l

De cursus begint.

OTI o::D

Docent:

Goedemorgen allemaal. Welkom in de cursus Nederlands. Ik ben Karin Dijkstra en ik ben jullie docent. Jullie hebben twee docenten. De andere docent is Paul de Vries. Hij geeft twee dagen les en ik drie. We beginnen met kennismaken. Wie ben jij? Wat is jouw naam? Cursist: Ik ben Susy. Mijn naam is Susy. Docent: Dag Susy. Susy is je voornaam en wat is je achternaam? Susy: Mijn achternaam is Wall. Docent: Uit welk land kom je? Ik kom uit Engeland. Susy: De buurman van Susy: Wie ben jij? Hoe heet jij? Docent: Buurman: Ik heet Ning. Dag Ning. En waar kom je vandaan? Docent: Ning: Ik kom uit China. Waar woon je? Docent: Ik woon nu in Utrecht. Ning: Wat is je adres? Docent: Mijn adres is Hofstraat 22. Ning: Op welk nummer? 23? Docent: Ning: Nee, op 22. En mijn postcode is 3581 TW in Utrecht. En u mevrouw? Woont u ook in Utrecht? Docent: leg maar jij, hoor. Ja, ik woon hier al twintig jaar. Oke, we gaan verder met de les. Heeft iedereen het boek en de cd? We beginnen met tekst 1 op bladzijde 8. We luisteren naar de tekst. ( ... )

We stoppen even, het is pauze. Tot straks. Woordenlijst welkom (in)

welcome (to)

goedemorgen

good morning

allemaal

altogether

de cursus

course

Nederlands

Dutch

ik ben (zijn) en jullie de docent

am and your (plural) teacher

zeventien • 17

hoofdstuk 1 Welkom

docenten (docent) jullie hebben (hebben) twee

teachers

you (plural) have two andere other is (zijn) is hij he geeft les (lesgeven) teaches dagen (de dag) days three drie we we beginnen begin / start (beginnen) met with kennismaken getto know wie who ben (zijn) are you jij what wat your (singular) jouw

welk het land Engeland kom (komen) debuurman

van hoe hoe heetjij heet (heten)

mevrouw

woont (wonen) ook in zeg (zeggen) maar hoor

usually not

ja hier al twintig hetjaar gaan verder

translated) yes here already twenty year go on (continue)

het boek deed de tekst

CD

neighbour of how (what)

text one een op on page de bladzijde eight acht luisteren listen naar to stoppen (stoppen) stop

what's your name

even

fora moment

is called

het is de pauze

it is

first name surname

from which country

Engiand come

waar... vandaan

where... from

waar China woon (wonen) nu

where China live now

'8 • achttien

no postal code you Ms / Mrs live also in call (say) but (just) (for emphasis,

everyone

my day your (singular)

uit

number

nee de postcode u

iedereen

mijn

de achtemaam

het nummer

lesson

name

devoornaam

address

(verdergaan) deles heeft (hebben)

denaam

dag je

het adres

tot straks

straks

has book

break see you later soon / later

Welkom hoofdstuk 1 Zich voorstellen (introducing yourself) Wie ben jij? Wat is jouw naam? Wat is je voornaam? Wat is je achternaam? Hoe heet jij?

Ik ben Susy Wall. Mijn naam is Susy Wall. Mijn voornaam is Susy. Mijn achternaam is Wall. Ik heet Susy.

Informatie vragen: adres en land van herkomst Wat is jouw I je adres? Waar woon jij I je? Uit welk land kom je? Waar kom je vandaan?

Mijn adres is Hofstraat 24, 3581 TW Utrecht Ik woon in Utrecht. Ik kom uit Engeland. Ik kom uit China.

Landen I talen I nationaliteiten

C

Ik kom uit Nederland.

Ik spreek Nederlands.

Ik kom uit Engeland. Ik kom uit China.

Ik spreek Engels. Ik spreek Chinees.

Ik ben Nederlander I Nederlandse. Ik ben Engelsman I Engelse. Ik ben Chinees I Chinese.

OPDRACHTl Praat met je buurman I buurvrouw. Vraag: • Wie ben jij? • Wat is je ad res? • Uit welk land kom je? • Welke taal spreek je? • Wat is je nationaliteit? Vraag het ook aan je andere buurman I buurvrouw. Personaal pronomen + werkwoord

Ik Hij We

ben geeft luisteren

5usy. twee dagen les en ik drie. naar de tekst.

Waar woon je? Woont U ook in Utrecht?

negentien • '9

OPDRACHT2 Vul een personaal pronomen in. Dit is Mustafa, mijn buurman. woont in de Emmastraat. 2 Sonja, kun je achternaam spellen? 3 De andere docent heet Herman. geeft twee dagen les. 4 Juha en Arto, komen uit Finland? 5 Mijn naam is Shirley en kom uit Australie. 6 Mevrouw Govers, hebt het boek en de cd? 7 Dit is de andere docent. heet Anne-Marie. 8 Jullie docenten zijn Herman en Anne-Marie. geven les. 9 Ning komt uit China. En , Yin? Kom ook uit China? 10 bent nu twee dagen in Nederland en _ spreekt al Nederlands' 1

OPDRACHT3 Kies de correcte vorm van het werkwoord. 1

2 3 4 5 6 7 8 9

Hebben / hebt jullie al pauze? We ga / gaan verder met de tekst. Luister / Luistert u naar de cd? Geef / geeft Richard ook les? De docent komt / komen uit Nederland. Hij heeft / hebt mijn boek. We stopt / stoppen even. Ga / gaat je verder met Nederlands? Diego en Maria komt / komen uit Spanje.

20. twintig

•

Welkom hoofdstuk 1

10 U begint / beginnen met de les. 11 Wij wonen / woon nu in Nederland. 12 Mevrouw Halvers is / zijn jullie docent.

Telwoorden 0

1 2 3 4

nul

een (wee drie vier vijf zes

5 6 7 zeven 8 acht 9 negen 10 tien

11 elf 12 twaalf 13 dert;en 14 15 16 17 18 19 20

veertien

vijftien zestien zeventien

achttien negentien twintig

21 eenentwintig 22 tweeentwintig 30 dertig 40 veertig 50 vijftig 60 zestig 70 zeventig 80 tachtig 90 negentig 100 honderd

124 honderdvierentwintig 1000 duizend

VRAGEN Wat is je huisnummer? Wat is je telefoonnummer? Wat is je geboortedatum? Wat is je postcode?

OPDRACHT4 je krijgr een blad van je docent.

Alfabet a - b - c- d - e - f- g- h - i - j - k -1- m - n w-x-y-z

ij ei y

0 -

p - q - r-s -

t -

u - v-

lange ij korte ei Griekse ij

eenentwintig • 21

hoofdstuk 1 Welkom

VRAGEN Wat zijn de letters van je posrcode? War is je voorlerrer? Mer welke lerter beginr je achremaam?

OPDRACHTS Ga in alfaberische volgorde sraan (alfaberisch op achremaam).

Spellen Kun je dar spellen? I Kunr u dar spellen? Hoe spel je dar? I Hoe speir u dar? Wall. hoe spel je dar? Metdubbell. Susy, is dar met een

5

of een z?

Met een s, en met een Griekse y.

c

OPDRACHT6 Vraag de voomaam en achtemaam aan 3 andere cursisren. Hoe spel je dat?

Begroeten

Greetings

goedemorgen goedemiddag goedenavond goedendag dag hoi hallo

good morning good afternoon good evening good day hello I goodbye hi I hello hello

22 • tweeentwintig

Welkom hoofdstuk 1 Afscheid nemen goedemorgen

goedemiddag goedenavond goedendag dag daag doeg doei totzo tot straks tot morgen tot ziens

c

Saying goodbye goodbye, good morning goodbye. good day goodnighr goodbye bye bye bye bye see you soon see you later see you tomorrow

goodbye. so long

OPDRACHT7 Loop door het lokaal. Begroet een cursist. De cursisr neemt afscheid. Loop naar een andere cursist. Begroet de cursist. Voorbeeld: A: Goedemorgen. B: Dag.

(naar de volgende curs;sr) A: Hoi. e: Tot ziens.

c

OPDRACHT8 Werk in rweetallen. Maak een interview. Vraag naar: naam, adres. land, raal, nationaliteit. VoorbeeJd:

A: Dag, ik ben Elena. Wie ben jij? B: Ik ben Bertrand. Waar woon je?

A: Ik woon ;n Nijmegen. En jij? B: lk woon oak in Nijmegen. War is je ad res?

drieentwintig • 23

hoofdstuk 1 Welkom

OPDRACHT9 Vul je persoonlijke gegevens in. Persoonlijke gegevens Voornaam Achternaam Straat Huisnummer

Toevoeging

Postcode

Woonplaats

Geslacht

Oman

o

vrouw

Geboortedatum Geboorteland Nationaliteit Telefoonnummer E-mailadres

OPDRACHT10 Luister naar de vraag en het antwoord. Welke woorden krijgen het accent? Herhaal het antwoord. 1 2 3

Kom je uit Nederland? Nee, ik kom uit Hongarije. Heet je buurman Peter? Nee, mijn docent heet Peter. Woon je in de Hofstraat? Nee, ik woon in de Kerkstraat.

24 • vierentwintig

•

Welkom hoofdstuk 1 4

Woon je in Groningen? Nee, ik woon in Leeuwarden. 5 Woont u hier al twintig jaar? Nee, ik woon hier al dertigjaar. 6 Is je postcode 3581 TB? Nee, mijn postcode is 3581 TW. 7 Ben jij Lily Lander? Nee, ik ben Sara Lander. 8 Beginnen we met tekst 2? Nee, we beginnen met tekst 1. 9 Is Abdul je voornaam? Nee, Abdul is mijn achternaam. 10 Is het paule? Ja, het is paule.

Cultuur Tegen wie leg je u? Tegen wie leg je jij? u

Docent Buurman van 20 Buurvrouw van 82 Mevrouw / meneer Smit Susy Ning

o o o o o o

jij

o o o o o o

In de praktijk Hier lie je de top 10 van familienamen in Nederland. Wie ken je met dele achternaam? 1 2 3 4 5

dejong Jansen de Vries van de / den / der Berg van Dijk

vijfentwintig • 25

hoofdstuk 1 Welkom

6 7 8 9 10

Bakker Janssen Visser Smit Meijer / Meyer

Bran: www.meertens.knaw.nl/cms

Reflectie 1 2 3 4 5 6

Kun je de dialoog nu begrijpen? Kun je je naam en adres zeggen en de naam en het adres van anderen vragen? Kun je tot 20 tellen? Kun je je naam en adres spellen? Kun je een formulier met persoonlijke gegevens invullen? Kun je begroeten en afscheid nemen?

26 • zesentwintig

In de kantine

-....-.--

In de kantine haofdstuk 2

[:J

Susyen Edit hebben paule en litten in de kantine.

C!TI CGJ

Susy: Edit: Susy: Edit: Susy: Edit: Susy: Edit: Susy: Edit Susy: Edit: Susy:

Edit: Susy: Edit: Susy: Edit: Susy: Edit:

Is deze plaats vrij? la haar. Zo, een lekker kopje koffie. Woon je allang in Utrecht? Nee, pas drie dagen, of vier. Welke dag is het eigenlijk vandaag? Het is donderdag 20 augustus. Morgen ben ik jarig. Wat leuk! Ik ben in december jarig. dus in de winter. Krijg je nog bezoek? la, mijn broer komt. Wie is jonger? Hij of jij? Hij is jonger, maar wei langer. Heb je nog meer broers of zussen? la, ik heb nog een zus. Kijk, hier is een foto. Goh, ze is een heel ander type. Ze heeft kort, blond haar en jij donker haar. Komen je ouders ook op bezoek? Nee, ze zijn op dit moment in Indonesie. Wat doen ze daar? Zijn ze daar op vakantie? la, en mijn vader is daar ook voor zijn werk. Welk seizoen is het daar nul Wanneer is het daar zomer? Ik weet het niet. Maar vertel eens over jouw familie. Dat wil ik weI. maar hoe laat is het eigenlijk? Het is 11.00 uur. We moeten weer naar de les.

Woordenlijst zitten (litten) de kantine

are sitting canteen

augustus

this seat! place free yes okay I right Thursday August

morgen

tomorrow

deze de plaats vrij

ja hoar za donderdag

ik ben jarig (jarig zijn) lekker het kapje de kaffie allang pas of welke eigenlijk vandaag

it's my birthday nice / delicious

cup coffee far a long time only or what actually I really today

negenentwintig • 29

hoofdstuk 2 In de kantine

how nice

op dit moment

at the moment

december

December

dus

so I therefore

Indonesie doen (doen)

are doing

de winter krijg (krijgen)

winter

daar

there

get I receive

nag

any

holiday

het bezoek

father

de broer

visit / visitors brother

op vakantie de vakantie de vader vear

for

jonger (jong)

younger

zijn

his work

wat leuk

Indonesia

on holiday

maar

but

het werk

wei langer (lang)

certainly

het seizoen

season

taller

wanneer

when

nog meer broers (broer)

anymore

weet (weten)

know

brothers

"iet

not

zussen (zus)

sisters

vertel (vertellen)

tell

dezus

sister

eens

(usually

nag

as well

untranslated)

kijk (kijken)

look

over

defoto

photo

defamilie

family

goh

oh

dat

that

heel

very

wil (willen)

want! would like

ander

different lather

laat

late

about

hettype

type

11.00 uur

11 o'clock

kart

short

moeten (moeten)

should I have to

blond

blonde

weer

again

het haar

hair

naar

to

danker

dark

onze

our

de ouders

parents

komen op bezoek (op bezoek

pay a visit

komen)

VRAGEN BIJ DE DIALOOG 1

Waar zijn Susy en Edit?

2

Wat drinkt Susy?

3

Woont Susy allang in Utrecht?

4

Welke dag is het in de tekst?

5

Wanneer is Edit jarig?

6

Krijgt Edit bezoek?

30. dertig

In de kantine hoofdstuk 2

7

Heeft Edit broers en zussen?

8

Heeft Edit kart, blond haar?

9

Komen de ouders van Edit op bezoek?

10

Welk seizoen is het in Indonesi;;?

11

Hoe laat is het nu in de tekst?

Familierelaties

Family

Familierelaties

Family

het gezin

family

de dochter

daughter

de ouders

parents

de broer

brother

de vader

father

dezus

sister

de moeder

mother

defamilie

family

deman I

husband

deopa

grandfather

deoma

grandmother

echtgenoot devrouwl

wife

echtgenote het kind dezcon

deoom

uncle

detante

aunt

child

de neef

nephew / cousin

son

de nicht

niece / cousin

Beschrijven van mensen (describing people) Hij is jonger. Ik ben ouder. Hij is lang. Ze is klein. Ze heeft kort, blond haar. Ik heb lang, donker haar. Hij heeft een bril.

eenendertig • 31

hoofdstuk 2 In de kantine

OPDRACHTl Vul de stamboom in. Een man en een vrouw hebben een naam met dezelfde eerste vocaal. Een broer en een zus hebben ook een naam met dezelfde eerste vocaal.

Suzan +

Daan

T·.· ·

+

Frank

Els

II

+·"'··T"'··"'' ' ' '· Petra

~==II Hans

'----

II I

T ·.

Tjeerd

II II II

"1""

Tim

+Piet

Ronald

II 11 I

+1"

.

los

_

Suzan is getrouwd. Met wie? Met jurre of met Luuk? Met wie is Daan getrouwd? Met Sanne, Anja of Sara? Hoe heet de man van Els? Kees of Ben? Hoe heet de vrouw van Piet? Birgit, Linde of Nina? Met wie is Ronald getrouwd? Met Roos of met Lotte? Suzan en Luuk hebben 12 kleinkinderen: Frank, Petra, Birgit, los, Anja, Kees, Tim, Lotte, Hans, Tjeerd, Linde en Sanne. Daan en zijn vrouw hebben 2 zonen en 2 dochters. Hoe heten de dochters? Els en haar man hebben 1 dochter en 2 zoons. Hoe heet de broer van Tjeerd? Piet en zijn vrouw hebben 3 kinderen. Hoe heten de zussen van Tim? Hoe heet de zus van los?

OPDRACHT2 )e ziet foro's van gezinnen. Werk in tweetallen. Kies een persoon van het gezin. • •

Beschrijf hoe hij f zij eruitziet. Vertel f fantaseer: Hoe heet hij f zij? Hoe oud is hij f zij?

32 • tweeendertig

•

In de kantine hoofdstuk 2 •

Vertel f fantaseer over zijn f haar broers en zussen en ouders: Wat doen ze? Waar wonen ze?

Waar zijn ze nu (op de foto)?

drieendertig • 33

hoofdstuk 2 In de kantine

Hoofdzin Ik Ik Ze

kom woon zijn

uit nu op dit moment

Engeland. in Utrecht. in Indonesie.

Ja I nee-vragen Woon je allang in Utrecht? Is deze plaats vrij? Krijg je nog bezoek? Zijn je ouders daar op vakantie? Vraagwoordvragen Wie ben jij? Wie is jonger? Hoe laat is het? Hoeveel broers heb je? Hoe heet jij?

Uit welk land kom je? Welke dag is het eigenlijk vandaag? Wanneer is het in jouw land zomer? Waarom zijn je ouders in Indonesie?

Wat is je adres? Wat doen je ouders daar? Waar woon je? Waar kom je vandaan?

OPDRACHT3 Vul een vraagwoord in. Kijk naar het antwoord! _____ heet jouw zus? _____ doe je vandaag? _____ woont Astrid? _____ cursus doe je? _ _ _ _ heeft mijn boek? _____ laat is het? _____ zijn de docenten? _____ komen uit Australie? _____ komt Patrick vandaan? 10 _ _ _ _ dag is het?

1 2 3 4 5 6 7 8 9

34 • vierendertig

Mijn zus heet Sandra. Ik ga naar de cursus. Astrid woont in de Brugstraat. Ik doe nu cursus 1. Ik. Ik heb jouw boek. Het is nu tien voor twee. De docenten zijn in de kantine. Peter en Alice komen uit Australie. Patrick komt uit Maastricht. Het is vandaag maandag.

In de kantine hoofdstuk 2 Over Jeroen? 12 Met

vakantie vertelt

11

13

14

zit je in de kantine? is je broer in China? zussen heb je?

Hij vertelt over zijn zomervakantie. Ik zit met Petra in de kantine. Hij is daar voor zijn werk. Ik heb twee zussen.

Possessief pronomen Mijn broer komt. Komen je ouders ook op bezoek?

Subject

Possessief pronomen

ik

mijn broer

jij / je u

jouw / je ouders uwadres

hij zij / ze

zijn werk haar fota

wij / we

onze les ons adres

jullie

jullie docent

zij / ze

hun familie

OPDRACHT4 Vul een possessief pronomen in. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Wij wonen nu in Zwolle. adres is Rozenstraat 8. Ik woon in Amersfoort en zus woont in Rotterdam. Mevrouw Jansen, gaat u met broer op vakantie? Vera en Hilda, vertellen jullie eens over vakantie. Dit is Farah en achternaam is Ahmany. buurman over de cursus. Herman, de docent, spreekt met Wij komen uit Polen en cursus begint maandag. docent in de kantine. Edit en Ning zitten met Theresa, woont familie ook in Nederland? werk naar Indonesie. Peter moet voor

vijfendertig • 35

hoofdstuk 2 In de kantine

Deklok Hoe laat is het? 11.00 11.05 11.10 11.15 11.20 11.25 11.30 11.35 11.40 11.45 11.50 11.55

Het is elf uur. Het is vijf over elf. Het is tien over elf. Het is kwart over elf. Het is tien voor half twaalf. / Het is twintig over elf. Het is vijf voor half twaalf. Het is half twaalf. Hetisvijfoverhalftwaalf. Het is tien over half twaalf. / Het is twintig voor twaalf. Het is kwart voor twaalf. Het is tien voor twaalf. Het is vijf voor twaalf.

een uur

een half uur een kwartier een minuut

11.00-12.00 11.00-11.30 11.00-11.15 11.00-11.01

VRAGEN Hoe laat is het nul Hoe laat begint de les? Hoe laat stopt de les? Hoe laat hebben we pauze? Hoe laat ga je naar de cursus?

..

OPDRACHTS Je krijgt een blad van je docent.

OPDRACHT6 Vul in: op, om of in. 1 2 3 4

De cursus begint maandag 8 april, Heb jij ook les dinsdag? De tweede cursus begint januari. We zijn 9.45 uur in Amsterdam.

36 • zesendertig

9.00 uur.

In de kantine hoofdstuk 2

5 6 7 8 9 10 11 12

Fred is jarig 12 augustus. Ben jij ook de zomer jarig? Bart en Eva zijn getrouwd 2007. welke datum zijn ze getrouwd? Ze zijn getrouwd 7 juli. We gaan 10.30 uur naar de kantine. Gerard en 5enna gaan oktober op vakantie. Hij is geboren 23 mei 1991.

Dagen, maanden, seizoenen (days, months, seasons)

-+

Eergisteren was het dinsdag. Gisteren was het woensdag. Vandaag is het donderdag. Morgen is het vrijdag. Overmorgen is het zaterdag.

Het is zondag. Het is maandag.

VRAGEN Welke dag is het vandaag? Welke dag is het morgen? En overmorgen? Welke dag was het gisteren? En eergisteren? januari februari maart

april mei juni

juli augustus september

oktober november december

de winter de lente / het voorjaar de lOmer de herfst / het najaar

VRAGEN In welke maand ben je jarig? In welke maand is niemand van de groep jarig?

zevenendertig • 37

hoofdstuk 2 In de kantine

OPDRACHT7 Noem een associatie bij elke maand. Wat is je favoriete maand?

C

OPDRACHT8 A Werk in tweetallen. Maak vragen voor een interview. Gebruik de woordenlijst en gebruik de twee typen vragen: ja / nee-vraag en vraagwoordvraag. 8 Vorm andere tweetallen. Interview elkaar. Gebruik de vragen uit opdracht A.

OPDRACHT9 Kies opdracht A of B. A Schrijf een tekst bij een foro van opdracht 2. B Schrijf een tekst bij een foto van je familie.

Tekst

.

('1-1-2 ALS ELKE SECONOE TELT,)

Wat is dit? a een adres been postcode c een telefoonnummer

38 • achtendertig

In de kantine hoofdstuk 2

OPDRACHT10 A a - aa Je hoort elke keer 2 woorden. Hoor je dezelfde klank (+) of is de klank anders (-)?

+

-

1 2

3 4 5

B Je hoort elke keer 3 woorden. Welke 2 woorden hebben dezelfde klank? Voorbeeld: jarig - naam - dag + + 1

2 3 4 5 6 7

OPDRACHTll a - aa Luister goed naar deze woorden en herhaal ze. acht • wat • ander • was • straks • dag • half. kantine • land • lang jaar • plaats • maand • naar. naam • dagen • jarig. ja • vader • maken acht • jaar • was • dagen • dag • plaats • straks • land • maken • vader

negenendertig • 39

hoofdstuk 2 In de kantine

Cultuur Een gezin in Nederland heeft gemiddeld 1,7 kinderen. Hoeveel kinderen heeft een gezin gemiddeld in jouw land?

In de praktijk Vraag iemand hoe laat het is.

Reflectie 1 2 3 4 5 6

Kun je de dialoog nu begrijpen? Kun ie een persoon beschrijven? Kun je over jouw familie vertellen? Kunje vragen en zeggen hoe laat het is? Kun je de dagen van de week noemen? Kun je de maanden en seizoenen van het iaar noemen?

40. veertig

..

In het cafe

In het cafe hoofdstuk 3

[:l Edit viert haar verjaardag in het cafe, samen met haar broer Andres en Susy. lliJ

o:D

Susy: Edit: Susy: Andres: Susy: Edit: Andres: Susy: Edit: Ober. Edit: Ober: Edit: Susy en Andres: Edit:

Hoi Edit. Gefeliciteerd met je verjaardag. Dank je weI. Dit is mijn broer Andres. Dag, ik ben Susy. Prettig met je kennis te maken. Hoi. Hoe kennen jullie elkaar eigenlijk? Van de cursus Nederlands. Wat willen jullie drinken? Ik trakteer. Ik wil graag cola. Doe mij maar een pilsje. !k neem rode wijn. Ik roep de ober. Mag ik bestellen? legt u het maar. Een cola, een rode wijn en een pils a!stublieft. Een Franse, Spaanse ofluid-Afrikaanse wijn? Hm, ik weet het niet. Doe de Spaanse maar. Nou Edit. Proost. Op je verjaardag. Bedankt.

(een poosje later) Edit: Andres: Edit: Susy: Andres: Edit:

lullen we nog een keer bestellen? Dat is een goed idee. Willen jullie hetzelfde? la, graag. Nu wi! ik ook een pilsje. Dit rondje betaal ik. Wat wi! jij Edit? Geef mij nog maar een glas rode wijn.

(nog weer later) Edit: Ober: Edit:

Ober, mogen we afrekenen? Alles samen? Nee, ik ben jarig, daarom betaal ik het eerste rondje. Het tweede rondje betaalt hij.

drieenveertig • 43

hoofdstuk 3 In het cafe

Woordenlijst is celebrating birthday het cafe cafe I pub samen together gefeliciteerd happy birthday dankjewel thank you dit is this is prettig met je pleased to meet kennis te maken you (kennismaken) kennen (kennen) know (people) elkaar one another drinken drink ik trakteer it's my treat (trakteren) wil graag would like (graag willen) de cola cola het pilsje beer neem (nemen) have (take) rode (rood) red dewijn wine roep (roepen) call deober waiter mag (mogen) may bestellen order alstublieft please Franse (Frans) French Spaanse (Spaans) Spanish viert (vieren)

de verjaardag

Zuid-Afrikaanse (Zuid-Afrikaans) de nou

the well then

proDst

cheers

op je verjaardag bedankt het poosje later (Iaat) zullen (zullen)

happy birthday thanks short while later shall

nog een keer

once more

dat is goed het idee hetzelfde ja graag dit het rondje betaal (betalen) geef (geven)

that is good idea the same yes please this round pay

nog maar

het glas afrekenen

alles samen

daarom eerste tweede

VRAGEN BIJ DE DIALOOG Kies het goede vervolg: a of b. 1 Edit, Andres en Susy zijn

a in een cafe. b in de les.

2 Andres is

a de zus van Edit. b de broer van Edit.

44 • vierenveertig

South African

give

another glass pay I settle the bill everything together that's why first second

In het cafe hoofdstuk 3

3

Edit en Susy kennen elkaar

a van de cursus. b van hec werk.

4

Edit is jarig en zij geeft

5 Andres becaalc

a een rondje. been glas wijn. a alles. b hec cweede rondje.

Bestellen Mag ik een pilsje? Ik wil graag een pilsje. Een pilsje, alstublieft. Voor mij een pilsje.

OPDRACHT 1 lemand bescelc iecs. De volgende herhaalc dac en bescelc zelf ook iecs. De derde cursisc herhaalc de bescelling van de eersCe en de cweede en bescelc zelf ook iecs.

VoorbeeJd: A: Ik wil graag een cola. B: Voor mij een cola en een pilsje.

C: Mag ik een cola, een pilsje en een rode wijn? D:

Afrekenen

Bedanken

Mag ik de rekening (alstublieft)? Ik wil graag afrekenen / becalen. Mogen / Kunnen we becalen / afrekenen?

dank je (wei) / dank u (wei) bedankc

OPDRACHT2 Werk in groepjes van 3 cursisten: 1 = Edic /2 = Susy / 3 = Andres + ober. Lees de ceksc cwee keer voor. Lees de ceksc de eersCe keer gewoon. De tweede keer: lees de ceksc, maar maak veranderingen.

VoorbeeJd: Ik neem rode wijn. -7lk wi! witte wijn.

vijfenveertig • 45

hoofdstuk 3 In het cate

OPDRACHT3 Werk in tweetallen. Jullie zijn in een cafe. De een is de ober, de ander is de klant. Voer het volgende gesprek: Ober

Klant Je roept de ober.

Je vraagt wat de klant wil. Je bestelt iets. Je brengt de bestelling. Je wil afrekenen. Je zegt het bedrag. Je betaalt. Je neemt afscheid. Je neemt afscheid. Wissel van rol. Artikel Welkom in de cursus Nederlands. Ik roep de ober. Edit viert haar verjaardag in het cafe. Nee, ik ben jarig, daarom betaal ik het eerste rondje. Doe mij maar een pilsje. Zullen we nog een keer bestellen? Ik wil graag cola. Ik neem rode wijn.

definiet

indefiniet

de-woord

de cursus

een cursus

het-woord

het cafe

een cafe

diminutief

het mndje

een mndje

pluralis

de cursussen de cafes de rondjes

cursussen

46 • zesenveertig

cafes rondjes

In het cate hoofdstuk 3

Diminutief het rondje het pi/sje het kopje

OPDRACHT4 Kies bij elk woord het juiste artikel: de of het. Controleer dan je antwoorden met de woordenlijst. Noteer de woorden die je niet goed had. Noteer die woorden met het correcte artikel. adres broer cafe cursus rondje foro

gezin haar

zamer kantine koflie pilsje

zus seizoen maand land pauze tekst

Hoofdzin met inversie Nu Dit rondje

wil betaal

ik ook een pilsje.

ik.

OPDRACHTS Lees de zin, maar begin met het blauwe deel.

Voorbeeld: Ik wi/ nu een cola. 1 2 3 4 S 6 7 S 9 10 11 12

Nu wil ik een cola.

Joyce is donderdagjarig. We drinken koflie in de kantine. Ze zijn op het moment in Indonesi;;. Ik weet dat niet. Ze wonen in de winter in Barcelona. We gaan na de pauze verder. Ik heb Susy's adres niet. We spreken later over de tekst. Ik neem nu ook wijn. Eddy geeft vandaag les. We beginnen morgen met tekst 3. De tekst begint op bladzijde 2. zevenenveertig • 47

hoofdstuk 3 In het cafe

Rangtelwoorden

le 2e 3e 4e Se 6e 7e 8e ge 10e

eerste tweede derde vierde vijfde zesde zevende achtste negende tiende

lle l2e Be l4e lSe l6e l7e l8e 1ge 20e

elfde twaalfde dertiende veertiende vijftiende zestiende zeventiende achttiende negentiende twintigste

2le 100e

eenentwintigste honderdste

VRAGEN Welke dag van de week is maandag? Welke maand van het jaar is juli? Welke letter van het alfabet is de D? Op welke dag ben jij jarig? Welke dag is het nul Hoeveel kinderen heeft jullie gezin? Het hoeveelste kind ben jij? De hoeveelste les is dit?

OPDRACHT6 Je ziet hieronder een woordwolk. Praat in tweetallen. Maak zinnen met de woorden uit de woordwolk. Gebruik elk woord.

.....cursus

bestell~n •

;g~ wijp gefehclteerd ~ier~O yerJaardag CUI..0Uer f k W

a re enel) trakteer(jnnken cafe cola

kenn~C.

48 • achtenveertig

•

In het cafe hoofdstuk 3

~

OPDRACHT7 ]e krijgt deze e-mail: Hoi, Volgende week woensdag 9 mel ben Ik jarig en dan word ik 201 Ik wi! dit graag met jullie vieren. Kom je oak naar cafe De Dromer vanaf 21.00 uur? Benedetta

Schrijf een e-mail [email protected].

Tekst Je gaat naar dit cafe. Je hebt maar € 2,-. Wat kun je nemen?

..

negenenveertig • 49

hoofdstuk 3 In het cafe

OPDRACHT8 Op welk deel van het woord Iigt de klemtoon, het accent? Zet onder dat deel een streep. Voorbeeld: beginnen.

voornaam docent Nederlands adres pauze familie

vandaag

minuut februari moment

vakantie gezin

verjaardag rondje bestellen afrekenen gefeliciteerd bladzijde

OPDRACHT9 0-00

Je hoort elke keer 2 woorden. Hoor je dezelfde klank (+) of is de klank anders (-)?

+ 1 2

3 4

5 6 7 8

9

10

50. vijftig

-

In het cafe hoofdstuk 3

OPDRACHT10 0-00

Luister goed naar deze woorden en herhaal ze. blond • donderdag • donker • welkom • stoppen • jong • koffie • kopje • morgen. nag hoor • vaor • oak • woon • voorjaar • zomer • docent • kamen • 20 •

wonen

blond • ook • donker • docent • koffie • kopje • zomer • woon • wanen • stoppen

I

Cultuur Hoe vier je je verjaardag? Ik vier mijn verjaardag thuis / in een cafe / niet / ... Mijn familie / vrienden / coliega's / buren / ... komen op mijn verjaardag. Ik trakteer op taart / op ... / niet.

In de praktijk Ga je naar een cafe of restaurant? Bestel dan jets in het Nederlands.

Reflectie 1 2 3 4 5 6 7

Kun je de dialoog nu begrijpen? Kun je iemand feliciteren? Kun je iets bestellen in een cafe? Kun je een drankenkaart lezen? Kun je afrekenen in een cafe? Kun je jemand bedanken? Kun je reageren op een uitnodjging voer een feest?

eenenvijftig • 51

straat

Op straat hoofdstuk 4

c:J C!TI

De ober, Bert, komt op straat zijn vriend Hans tegen. Bert:

~ Hans: Bert: Hans:

Bert: Hans: Bert: Hans: Bert: Hans: Bert: Hans: Bert: Hans: Bert:

Hans:

He Hans. hallo! He Bert. hoi. Oat is lang geleden, zeg. Wat leuk! Alles goed? la. prima. En met jou, hoe is het met jou? Het gaat weI. Ik heb problemen met de buren. maar dat is nu niet zo belangrijk. Ik heb vakantie en Wilma en ik gaan deze week een paar dagen naar Venetie. Wauw! Venetie is prachtig. Ga je veel foto's maken? Nee. we hebben sinds gisteren een camcorder. dus we gaan een romantische film maken. Kom je na de vakantie naar de film kijken? la.leuk. Zullen we direct iets afspreken? Goed. We zijn op vrijdag weer thuis. Zullen we voor zaterdag een afspraak maken? Welke datum is het dan? De 29ste. Nee. dat lukt niet. Dan heb ik al een afspraak. Zondag 30 augustus kan ikwel. Oat kan ook. Zullen we om 16.00 uur bij ons thuis afspreken? Blijfje ook eten? Zal ik dan spaghetti carbonara maken? la. lekker. Goed plan. Ik schrijf het straks direct in mijn agenda. Hartstikke leuk. ja, vind ik ook. Ik moet ervandoor. Ik moet nog gauw even naar de winkel. Ik wens jullie een fijne vakantie. Doe de groeten aan Wilma en tot volgende week zondag. Doe ik. Tot dan. Doeg.

Woordenlijst de straat komttegen (tegenkomen) he geleden leuk prima jou het gaat wei

street me~ts

hey ago nice

wonderful you fine

problemen (het probleem)

problems

buren

neighbours

nietzo belangrijk gaan (gaan) de week een paar dagen (dag)

not so important

go week

a few (days)

drieenvijftig • 53

hoofdstuk 4 Op straat

Venetie

Venice

wauw prachtig

wow fine / splendid many take photos

veel

foto's maken sinds de camcorder romantische (romantisch) de film na kijken naar direct jets afspreken

since camcorder

romantic

film after look at right now something set a date / make an appointment

goed thuis de afspraak maken de datum dat lukt niet (/ukken) dan

okay at home date / appointment to make date that doesn't work then

kan (kunnen) bJijf (blijven)

eten zal (zullen) spaghetti carbonara

het plan schrijf (schrijven) de agenda hartstikke hartstikke leuk vind ik ook (vinden) ik moet ervandoor

Bert en Hans hebben elkaar lang njet gezien. Hans en Wilma gaan in Venetie wonen. Hans gaat een film maken in de vakantie. Hans en Bert maken een afspraak om samen te eten. Hans en Wilma komen 30 augustus bij Bert eten. Vragen hoe het gaat (asking how someone is) Alles goed? Hoe gaat het (met jou / met u)? Hoe is het (met jou / met u)?

54 • vierenvijftig

carbonara plan write

diary very / completely terrific / fantastic Ithink so too I have to go ervandoor away / off gauw quickly de winkel shop wens (wensen) wish jullie you fijne (fijn) nice/ good doe de groeten aan give my regards (de groeten to doen aan) volgende next tot dan until then

VRAGEN BIJ DE DIALOOG Zijn de volgende zinnen waar of niet waar? 1 2 3 4 5

can stay eat will/shall spaghetti

Op straat hoofdstuk 4 Vertellen hoe het gaat (telling someone how you are) ++ ++ ++ ++

C

prima fantastisch uitstekend heel goed

++ + ++-

hartstikke goed goed het gaat wei niet zo (goed)

nietgoed slecht

OPDRACHTl Loop door het lokaal. Vraag aan een andere cursist hoe het gaat. Hij / zij geeft antwoord en vraagt hoe het met jou gaat. Je geeft antwoord. Vraag dit aan 4 cursisten.

Voorbeeld: A Hoe gaat hee? B: Her gaat wei. Hoe is her met jou?

A: Heel goed. Alles goed? Prima. En met jou? A Nietzo. A:

c:

Een afspraak maken (arranging to meet) Zullen we voar zaterdag een afspraak maken? Zullen we iets afspreken?

Positief / negatief reageren (positive / negative responses)

+ + -

ja, dat kan. Ja, dat is goed. Nee, dat lukt niet. Nee, ik heb al een afspraak. Nee, dan kan ik niet..

Vragen iets samen te doen (asking to do something together) Ga je mee (naar) ... Heb je zin om ...

vijfenvijftig • 55

c

hoofdstuk 4 Op st,aat positief I negatief reageren (positive / negative responses)

+ + _

ja,leuk. la, goed idee. Nee, ik kan niet. Nee, dat vind ik niet leuk.

Zullen (1) - voorstel Zullen we direct iets afspreken? Zullen we voor zaterdag een afspraak maken? Zullen we om 16.00 uur bij ons thuis afspreken? Zal ik dan spaghetti carbonara maken?

OPDRACHT2 . ' '. Werk in tweetallen. Maak samen een dialoog. In de dlaloog moeten Jullie. • een voorstel doen (luI/en we...1) • negatief reageren • een ander voorstei do en • positief reageren

OPDRACHT3 Reageer met Zal ik...? / Zullen we...? Gebruik in je reactie de woorden van de tweede kolom. Voorbeeld: lk wi! iets drinken.

cola bestellen

Zullen we cola bestellen? 1 2 3 4 5 6 7 B

Ik wit op vakantie! Dit is een leuk cafe! Waar zijn Bart en Astrid? Ik wil afrekenen. Wat zeg je? Wat is je naam? He Hans, lang niet gezien! Wat eten we? Edit is jarig.

56 • zesenvijftig

een paar dagen naar Parijs gaan hier iets drinken in de kantine kijken de ober roepen mijn naam spellen afspraak maken spaghetti maken een boek geven

Op st'aat hoofdstuk 4

OPDRACHT4 Welke woorden passen in deze zinnen? 1 2 3 4 5

Kun je om 16.00 uur komen? Ik moet ervandoor. Kun je woensdag de Bste? Ik ga naar het cafe. Alles goed?

Ja,

kan.

_____ de groeten aan je ouders. Nee, kan ik niet. Gaat Susy Ja, prima. En

naar het cafe? jou?

OPDRACHTS je krijgt een agenda. Schrijf in die agenda 5 activiteiten. Schrijf ook de tijd op. Voorbeeld: donderdag 21.00 Susy. cafe De lente.

Tekst Dit is een aulomatisch antwoord. Voor informatie over de dienslen van het Talencenlrum van de Rijksuniversiteil Groningen kunt u onze website bezoeken: www.rug.nl/talencenlrum. Heeft u vragen die niel beantwoord zijn na hel raadplegen van onze website dan doen wij ons besl uw e-mail zo spoedig mogelijk Ie beantwoorden. Het secretariaal Secrelariaat Talencentrum. Rijksuniversiteit Groningen Harmoniecomplex. kamer H (13)15.0129 Oude Kijk in 'I Jalstraal 26 Poslbus 716 9700 AS Groningen Openingstijden van hel secretanaat: maandag Um vnjdag 11.00-16.00 uur, donderdag 11.00-20.00 uur. Het secrelanaal is op werkdagen van 9.00 lot 17.00 uur telefonisch bereikbaar, leI. 050-3635802. Je wil naar het secretariaat van het Talencentrum. Je werkt elke dag tot 17.00 uur. Wanneer kun je naar het secretariaat?

zevenenvijftig • 57

hoofdstuk 4 Op straat

OPDRACHT6 e -ee Je hoort woorden met e - ee. Welke woorden hebben dezelfde klank als 6? Welke woorden hebben dezelfde klank als 2? let de woorden in de goede kolom. je

hoort elk woord twee keer. 6

t:] G:ill

2

OPDRACHT 7 e - ee Luister goed naar deze woorden en herhaal ze.

wei • verder • hebben • lekker • hetzelfde • moment • wensen • prettig • tekst • verteJlen week • heeft • idee • probleem • deze • geven • tegen • uitstekend • nemen

hetzelfde • nemen • probleem • deze • tegen • wei • verder· idee· prettig • hebben

58 • achtenvijftig

Op straat hoofdstuk 4

Cultuur Voor welke activiteiten maak je een afspraak? Naar een cafe gaan met een vriend Koffie drinken met een coJlega Eten bij vrienden I familie I ... Je verjaardag vieren

ja I ja I ja I ja I

nee nee nee nee

In de praktijk Doe een voorstel aan iemand. Gebruik Zullen we... / Zal ik... ?

Reflectie 1 2 3 4 5 6 7

Kun je de dialoog nu begrijpen? Kun je vragen hoe het met iemand gaat? Kun je verteJlen hoe het met je gaat? Kun je een afspraak maken? Kun je vragen om iets samen te doen? Kun je reageren op een voorstel? Kun je een automatisch antwoordbericht lezen?

negenenvijftig • 59

hoofdstuk 4 Op straat

Taalbiografie Hoe leer je een raal? Hoe leer jij Nederlands? Schrijf een reksr in her Nederlands, Engels, Duirs of Frans. Geef antwoord op de volgende vragen. • • • • • •

Wie ben je? Uit welk land kom je? War is je moederraal? Welke andere ralen spreek je? Hoe lang ben je nu in Nederland? Hoe leer je Nederlands? War doe je?

60. zestig

Opdemarkt

Op de markt hoofdstuk 5

r:"

Hans gaat boodschappen doen op de markt. Hij gaat naar jasper, de ~ groenteboer.

WD C8IJ

jasper: Hans: jasper: Hans:

Wie is er aan de beurt? Ik. Zeg het maar. Mag ik alsjeblieft een kleine courgette, twee gele paprika's en zes mooie tornaten?

jasper: Hans: jasper: Hans: jasper: Hans: jasper: Hans: jasper: Hans:

jasper: Hans: jasper: Hans: jasper: Hans: jasper: Hans:

He! De tomaten zijn hier altijd mooi! Sorry. Tuurlijk! Anders nog iers? ja, ik wi! graag een rypisch Nederlands gerechr maken. Onze buren komen morgen eten. Ze komen niet uit Nederland. Buitenlanders vinden stamppor andijvie met spekjes vaak heerlijk. En ik heb vandaag mooie, goedkope andijvie. Dat is een goed idee. Hoeveel heb ik nodig voor vier personen? Ongeveer een halve kilo andijvie en een kilo aardappels. Voor de spekjes moet je naar de slager. Prima, doe maar. Dar was her? Nee. Doe ook maar een bloemkool. Een kleine bloemkool. En ook graag een klein bakje champignons. En peterselie. Dat kleine bosje graag. Verder nog? Ik heb mooie, fijne boontjes, verse knoRook, drie komkommers voor een euro... Nee, zo is her wei genoeg. Ik ga volgende week op vakantie. 0, lekker. Waarnaartoe? Venerie. Prachtig. Dat is dan achr dertig. (... ) Heb je er derrig cent bij? Nee, sorry. Geeft niet. Acht vijftig, negen en dat is tien. Nou, prettige vakantie! Dank je weI. Prettig weekend. Dag!

drieenzestig • 63

64 • vierenzestig

Op de markt hoofdstuk 5

VRAGEN BU DE DIALOOG 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Waar is Hans? Met wie praat Hans? Hoeveel tomaten koopt Hans? Wanneer komen de buren bij Hans eten? Wat gaan ze eten? Is de andijvie goedkoop? Waar moet Hans de spekjes kopen? Koopt Hans komkommers? Waar gaat Hans volgende week naartoe? Hoeveel moet Hans betalen?

Groente

de courgette de paprika

Vegetables courgette bell pepper, sweet pepper tomato

de rode kool de boerenkool dezuurkool

red cabbage curly kale sauerkraut

deui

onion

dewortel

carrot

potato

Fruit

cauliflower

deappel de peer de sinaasappel de mandarijn de kiwi debanaan de aardbei de druif de perzik

Fruit apple pear orange mandarin kiwifruit banana

detomaat de andijvie de aardappel de bloemkool de cham pignon de peterselie het boontje de knoflook

parsley bean garlic

de komkommer

cucumber

de sla de broccoli de kool de witte kool

lettuce

endive

mushroom

broccoli

cabbage white cabbage

strawberry

grape peach

Pluralis Hans gaat boodschappen doen op de markt. Mag ik alsjeblieft een kleine courgette, twee gele paprika's en zes mooie tomaten? Onze buren komen morgen eten. Buitenlanders vinden stamppot andijvie met spekjes vaak heerlijk. Ik heb mooie, lijne boontjes, verse knoRook, drie komkommers voor een euro...

vijfenzestig • 65

hoofdstuk S Op de markt

Singulari.

Plurali.

-en

de boodschap de tomaat de persoon

de bood schappen de toma ten de perso nen

-s

de buitenlander de komkommer de aardappel het spekje het boontje de champignon de kantine

de buite nlanders de komkommers de aarda ppels de spekj es de boon tjes de cham pignons de kanti nes

-'s

de paprika

de papri ka's

Cent, jaar, uur, euro en kilo krijgen geen pluralis. Heb je er dertig cent bij? Ik woon hier al twintig jaar. Ik heb twee uur les. Oat is dan acht euro. Mag ik twee kilo andijvie?

C

OPDRACHTl Opschepper! Werk in tweetallen. A leest de zin. B reageert met een pluralis. Wissel na de helft.

A 1 Ik heb een cd. 2 Ik heb een bril. 3 Ik heb een paprika. 4 Wij hebben een kantine. S Ik eet een tomaat. 6 Ik eet een komkommer. 7 Ik heb een broer. 8 Ik woon hier een week. 9 Ik drink een pilsje. 10 Ik heb een voornaam. Opschepper!

66 • zesenzestig

B Ik heb ........ Ikheb ........ Ikheb ........ Wij hebben Ik eet ......... Ikeet ......... Ikheb ........ Ik woon hier Ik drink ...... Ik heb ........

.

Op de markt hoofdstuk S

1 2

3 4 S

6 7 8

9 10

B Ik heb een film. Ik heb een docent. Ik ga naar een cafe. Wij hebben een pauze. Ik eet een aardappel. Ik koop een boek. Ik heb een zus. Ik woon hier een maand. Ik drink een kopje koffie. Ik heb een leuke buurman. Opschepper!

A Ik heb Ik heb Ik ga naar Wij hebben Ik eet Ik koop Ik heb Ik woon hier Ik drink Ik heb

. . . . . . . . . .

Adjectief Mag ik alsjeblieft een kleine courgette, twee gele paprika's en zes mooie tomaten?

Ik wil graag een typisch Nederlands gerecht maken. Een kleine bloemkool. En ook graag een klein bakje champignons. Oat kleine bosje graag. Ongeveer een halve kilo andijvie en een kilo aardappels. Ik heb mooie, fijne boontjes, verse knoAook, drie komkommers voor een euro... De tomaten zijn hier altijd mooi.

de-woord

het-woord

de of het

de kleine courgette de prettige vakantie

het kleine bosje het goede idee

een geen artikel

een kleine courgette (een) prettige vakantie

een klein bosje (een) goed idee

pluralis

de kleine courgettes kleine courgettes de prettige vakanties prettige vakanties

de kleine bosjes kleine bosjes de goede ideeen goedeideeen

De courgette is klein. De andijvie is heerlijk.

Het bosje is klein. Het gerecht is heerlijk.

zevenenzestig • 67

hoofdstuk 5 Op de markt

OPDRACHT2 Kies de goede vorm van het adjectief.

Oat is een goed I goede idee. Dit is een fantastisch I fantastische film. je hebt een leuk Ileuke brill Tot maandag! Prettig I prettige weekend. Ha, een lekker Ilekkere kopje koffiel Yers I verse koffie, heerlijkl Irene heeft een Arabisch I Arabische achternaam. Hans komt uit een groot I grote gezin. We hebben mooi I mooie tomaten. 10 jorn heeft een Nederlands I Nederlandse moeder en een Amerikaans I

1

2 3 4 S 6 7 8 9

Amerikaanse vader. Hier hebben ze mooi I mooie vers I verse fruit. 12 In deze srraat zijn veelleuk Ileuke cafes.

11

OPDRACHT3 Wat wil je op de markt kopen? Wat wil je vragen? Bedenk twee producten die je wil kopen op de markt. Bedenk bij een van die producten een vraag.

Je docent is de groenteboer.

OPDRACHT4 Noem bij elke letter van het alfabet een groente of fruit.

Voorbee1d: A- de appel

Noem nu bij elke groente of fruit een adjectief. Voorbeeld: A- de zoete appel

Geef nu van elke groente of fruit de pluralis. Voorbee/d: A - de zoete appels

68 • achtenzestig

Op de markt hoofdstuk 5

OPDRACHTS De buren komen bij je eten. Wat ga je koken? Wat koop je? Maak een boodschappenlijstje met 10 dingen. Denk aan de pluralis. Vragen I zeggen wat je wi! kopen

Wie is er aan de beurt? Zeg het maar. Ik heb mooie tamaten. Yerder I Anders nog iets? Oat was het?

Ik. Twee komkommers graag. Doe die maar. ja. Een bloemkool, alstublieft. I ja. Doe ook maar knoftook. la, dat was het.1 Nee, ik wi! ook nog aardappels.

De prijs en betalen

Klant Hoe duur is de andijvie? Hoeveel kost een klein bakje champignons? Groenteboer Drie komkommers voor een euro. Twee paprika's voor de prijs van een. Oat is dan acht dertig. I Oat is dan acht euro dertig.1 Oat is dan acht euro en dertig cent. Hebt u er dertig cent bij? Hebt u het niet kleiner?

OPDRACHT6 Kijk naar je boodschappenlijstje van opdracht 5. Wat kosten deze producten ongeveer? Bespreek je antwoorden met een andere cursist.

VoorbeeJd: Andijvie 1 kilo aardappels Spekjes

€ 1,95

€ 2,10 € 2,89

negenenzestig • 69

hoofdstuk 5 Op de markt

OPDRACHT7 Maak het gesprek bij de groenteboer compleet. Wie is er aan

•

• •

_

Ik.

Zeg het maar. • Ik wil graag

•

en - - - - - - - - - -

Natuurlijk! Grote of kleine?

• •

Orie voar twee eum.

• • • •

Oat was het? • Nee.

een bakje champignons.

Alstublieft. Verder nog? • Nee,

_

Oat is dan € 6,20. •

Alstublieft. (de klant geeft € 50,-)

•

Nee, sorry.

• •

Hebt u •

_

ja, alstublieft.

•

OPDRACHT8 5chrijf woorden en zinnen op die je associeert met de markt. Ga naar de website en maak een woordwolk (www.wordle.net!create).

Imperatief Neutraal:

leg het maar. Prima, doe maar.

Beleefd:

Doet u maar een kilo aardappels.

Maar, maar even en eens maken een imperatief vriendelijk: Goed, maak maar spaghetti. Vertel eens over je familie.

70 • zeventig

Op de markt hoofdstuk 5

OPDRACHT9 Welke imperatieven gebruik je op de markt? Welke imperatieven gebruikt de docent? Welke imperatieven staan in de tekst 'Echte Hollandse winterkost'? Werk in tweetallen. Geef 5 instructies aan elkaar. Gebruik de imperatief. Voorbeeld: loop naar de deur.

Tekst

Echte Hollandse winterkost Lekkere gerechten? De Universiteitskrant kijkt in studentenkeukens. Deze week stamppot andijvie met spekjes. Eet smakelijk! Kok van de avond is Tim (22), student aan de Hanzehogeschool, samen met studiegenoten Jorik (19) en Willard (21). Tim serveert in zijn kamer het hoofdgerecht. Op twee van de zes borden ligt een partie pasta, van gisteren. Met rook· worst. Jorik en Willard houden niet zo van stamppot, wei van worst. Tim schilt twee kilo aardappels, voor de eerste keer in zijn leven. Tim en Jorik gaan morgen

300 gram kaas, in blokjes 2 dl melk 1 rookworst

boter peper en zout 5chil de aardappels en kook ze in twintig minuten gaar. Maak de andijvie schoon, bak de spekjes en snijd de tomaten in stukjes. Intussen de worst koken. Aardappels tot puree stampen, melk erdoor roeren. Voeg de andijvie, spekjes, kaas en tomaten toe. Op smaak brengen met zout en peper. Smakelijk eten!

op studiereis naar Noorwegen. Her re·

gent in Noorwegen en het is koud. 'Brr, gauw nog maar een hap van de warme stamppot: Andijviestamppot met spekjes

(6 personen) 2 kilo aardappels 500 gram andijvie 250 gram spekjes 300 gram cherrytomaten

Naar: Universiteitskrant Gronjngen, 15 okrober

2009

eenenzeventig • 71

hoofdstuk 5 Op de markt Je maakt stamppot andijvie voor 6 personen. Hoe lang duurt dit ongeveer? a 20 minuten b 3 kwartier c 2 uur

OPDRACHT10 Schrijf over een gerecht uit je eigen land.

OPDRACHTll Luister naar de vraag en het antwoord. Welke woorden krijgen het accent? Herhaal het antwoord. Kosten de komkommers 3 euro? Nee, de tomaten kosten 3 euro. Is dat een Nederlands gerecht? 2 Nee, het is een Indonesisch gerecht. Wilt u dit bosje peterselie? 3 Nee, ik wi! graag dat bosje peterselie. 4 Gaan jullie morgen op vakantie? Nee, we gaan volgende week op vakantie. Komen de buren eten? 5 Nee, ze komen koffie drinken. Hebt u ook spekjes? 6 Nee, ik heb geen spekjes. Vinden Nederlanders dat lekker? 7 ja, en buitenlanders ook. 8 Wilt u 2 kilo boontjes? Nee, ik wil graag , kilo. Is het € 8,60? 9 Nee, het is € 8,50. 10 Anders nog iets? Nee, anders niets. 1

72 • tweeenzeventig

Op de markt hoofdstuk 5

OPDRACHT12 u - uu

Je hoort elke keer 3 woorden. Welke 2 woorden hebben dezelfde klank? Luister naar de eerste vocaal van elk woord. je hoort de 3 woorden steeds 2 keer. Voorbeeld: Gulpen - Urk - Culemborg + + 1 2

3

4 5

OPDRACHT 13 u - uu

Luister goed naar deze woorden en herhaal ze.

dus • cursus • Jukken • zus • augustus • hun • jullie • kunnen • lukt • zullen buurman • minuut • uur • nu • buren • u • alstublieft • uw

lukt • uur • zus • buren • buurman • dus • u • kunnen • zullen • minuut

Cultuur Hoe laat eet je in Nederland? Hoe laat eten de meeste Nederlanders? Hoe laat eet je in jouw land? Hoe lang duurt een lunch in jouw land en in Nederland? En hoe lang duurt het avondeten? Je vindt het eten lekker. Welk gebaar maak je dan in jouw land?

drieenzeventig • 73

hoofdstuk 5 Op de markt

In de praktijk Koop groente of fruit op de markr. Stel een vraag over een product.

Reflectie 1 2 3 4 5 6 7

Kun je de dialoog nu begrijpen? Kun je op de markt zeggen wat je wil kopen? Kun je vragen stellen over groente en fruit? Kun je begrijpen wat een groenteboer vraagt en zegt? Kun je de prijs van een product vragen en zeggen? Kun je een recept lezen? Kun je een recept schrijven?

74 • vierenzeventig

Ineen restaurant

In een restaurant hoofdstuk 6 De groenteboer, Jasper, gaat met zijn vriendin Christine in een restaurant eten. Serveerster: Jasper: Serveerster: Jasper: Christine: Jasper: Christine: Jasper:

Christine:

Jasper:

Goedenavond, twee personen? ja, hebt u een tafel voar ons? Mogen we bij het raam zitren? )a hoor, jullie kunnen daar gaan zitten. Hier is de menukaart. Willen jullie alvast iets te drinken bestellen? Mag ik een mineraalwater alstublieft? Ik heb dorst. Voor mij ook graag. Nemen we aileen een hoofdgerecht? Ik heb honger, ik wil ook graag een voorgerecht en misschien ook een nagerecht. Dan neem ik ook een voorgerecht. De mosterdsoep is hier altijd erg lekker. Ais hoofdgerecht wi! ik de biefstuk met frietjes. Weet jij het ook al? Eh, ik neem de Spaanse salade en kip met rijst. Oh nee, ik wil geen vlees, doe toch maar de vegetarische dagschotel. Moeten we het nagerecht nu al kiezen? Nee, zullen we dat later doen?

( ... )

Serveerster:

Jasper:

Aistublieft, een mosterdsoep en een Spaanse salade. Eet smakelijk. Oh, jullie hebben aileen een mes en york. Momentje, ik moet even een Jepel halen. ja, graag. Soep eten met een vork is een beetje moeilijk.

( ... )

Christine: Jasper: Christine: Jasper:

Hoe vind je de soep? Heerlijk! En hoe is jouw salade? Hm, het gilat weI. Het is een soort paella en ik houd niet zo van mosselen. Hier, proef maar wat. Mmm, ik vind het lekker, maar wei een beetje vet.

( ... )

vijfenzeventig • 77

hoofdstuk 6 In een restaurant Christine:

Kan ik een toetje bestellen? Ik wi! graag ijs met vruchten en cho-

Serveerster: Christine: jasper:

cola. Met slagroom? Nee, lOnder slagroom. Voor mij aileen een cappuccino.

(... ) jasper: Serveerster: jasper: Serveerster: jasper:

Mogen we de rekening? Alstublieft, het is € 65,-. Aistublieft, zeventig euro. Laat de rest maar zitten. Dank u wei en een fijne avond verder. Bedankt, u ook. Tot ziens'

Woordenlijst desoep erg als de biefstuk frietjes eh de salade de kip de rijst ohnee geen hetvlees toch

soup

vegetarische

vegetarian

(vegetarisch) de dagschotel

today's special

main course

kiezen

choose

I'm hungry hunger starter perhaps dessert mustard soup mustard

eet smakelijk

bon appetit knife fork

devriendin

(girl)friend

het restaurant

restaurant

de serveerster

waitress

de tafel ons bij het raam

table us at

gaan zitten

sit down

de menukaart

menu

alvast

in the meantime

te

to

het mineraalwater

mineral water

ik heb dorst de dorst

I'm thirsty thirst me only /just

mij

aileen het hoofdgerecht ik heb honger de honger

window

het voorgerecht

misschien

het nagerecht de mosterdsoep de mosterd

78 • achtenzeventig

hetmes

devork

very as steak chips urn salad chicken rice

ohno

no meat

after all

momentje

one moment

delepel halen beetje

spoon

fetch a little

In een restaurant hoofdstuk 6

difficult it's okay kind de soort paella de paella houd(houden)van like mussels de mosselen try proef (proeven) a bit een beetje greasy I rich vet dessert het toetje icecream het ijs moeilijk hetgaatwel

vruchten

(de vrucht) de chocola deslagroom zander

aileen de cappuccino

fruit

chocolate whipped cream without only cappuccino

1aat maar zitten

that's fine I keep the change

laten

leave

deavond

evening

VRAGEN BIJ DE DIALOOG

Zijn de volgende zinnen waar of niet waar? 1 2 3 4 5 6 7

Jasper en Christine willen bij het raam zitten. Jasper neemt aileen een hoofdgerecht. Christine neemt de Spaanse salade als voorgerecht. De serveerster moet nog een vork halen. Jasper vindt de soep erg lekker. Christine neemt een nagerecht. Jasper geef! een fooi.

Vragen hoe iemand iets vindt (asking someone's opinion about something) Hoe vind je de soep? En hoe is jouw salade? Wat vind je van de soep?

Positief I negatief beoordelen (positive / negative opinions)

++ + ++-

(ik vind het) heerlijk (ik vind het) lekker het gaat wei ik hou niet zo van... ik hou niet van ... (ik vind het) niet lekker (ik vind het) vies

negenenzeventig • 79

hoofdstuk 6 In een restaurant

n

W

OPDRACHTl Interview elkaar over eren en drinken. A Maak drie vragen over eten en drinken. Gebruik deze structuren: Houdje van ... ? Vind je ... lekker? Wat vind je van ... ? B Werk in tweetallen. Stel elkaar de vragen. Reageer positief of negatief en zeg nag iets meer.

Voorbeeld: Vroag

Houd je van kip? Ik vind kip lekker, maar niet in een salade. Vind je koflie lekker7 Nee, ik vind koflie vies. tk vind thee wellekker. War vind je van vlees? Her gaar wei. Ik eet njet loveel vlees.

Antwoord Vraag Antwoord Vroag

Antwoord Gangen (courses)

Bestek (cutlery)

Een fooi geven (tipping)

het voorgerecht het hoofdgerecht het nagerecht het toetje

de lepel het mes devork

Laat de rest maar zitten. Het is goed zoo Maak er maar €... van. (Let's make it €... )

=

OPDRACHT2 le docent geeft je een blad met een menukaart van een restaurant. jullie gaan samen naar dit restaurant. lullie nemen een voorgerecht, een hoofdgerecht en een nagerecht. Wat kies je? Vertel aan elkaar waarom je dit kiest. Modale werkwoorden Mogen we bij het raam zitten? Mag ik een mineraalwater alstublieft? Ik heb dorst. Willen jullie alvast iets te drinken bestellen? Ik wi) graag ijs met vruchten en chocola.

80. tachtig

In een restaurant hoofdstuk 6

Moeten we het nagerecht nu al kiezen? Ik moet even een lepel halen. lullie kunnen daar gaan zitten. Kan ik een coetje bestellen? Zullen we dat later doen? Zal ik dan spaghetti carbonara maken?

mogen

willen

moeten

kunnen

zullen

Ik

mag

wil

moet

kan

zal

jij I je u

mag mag

wil/wilt wil/wilt

moet moet

kan I kunt kan I kunt

zall zult zall zult

hij Iij I Ie het

mag

wil

moet

kan

zal

wij I we

mogen

willen

moeten

kunnen

zullen

jullie

mogen

willen

moeten

kunnen

zullen

Iij I ze

mogen

willen

moeten

kunnen

zullen

OPDRACHT3 Welk werkwoord is logisch in de zin? 1 2 3 4 S 6 7 8 9 10

Wat zullen I willen we drinken? Wijn? Mijn ouders kunnen I moeten niet op mijn verjaardag komen. Hans zall wil een jaar in Canada wonen. Aan mijn tafel kunnen I willen vier personen zitten. lullie zullen I moeten deze opdracht maken. lullie mogen I willen samenwerken. Ik ben jarig. Ik mag I wi! een rondje geven. Mag I Zal ik u iets vragen? De les will zal morgen om half negen beginnen. Kunnen I Zullen veel Nederlanders Engels spreken?

eenentachtig • 81

hoofdstuk 6 In een restaurant

OPDRACHT4 Vul een vorm in van mogen, willen, moeten, kunnen of zullen. Wat is logisch? 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

je in dit cafe ook iets eten? je deze soep eens proeven. Heerlijk! Je ook aileen een voorgerecht nemen. Dat is goed. Ik houd van vis. Ik de paella. je nu al Nederlands spreken? Wat goed! Mijn achtemaam is Alasadi. ik het even spellen? ik twee koffie en een glas water alstublieft? jonas is zestien jaar. hij bier bestellen in een cafe? Ik heb dorst. Ik iets drinken. Bert komt vandaag niet. Hij werken. Zijn de tomaten lekker? ik een tomaat proeven? ik ijs met chocola krijgen, zonder vruchten? We weten het nog niet. We even kijken. Ik heb een idee. we in het weekend samen eten?

OPDRACHTS Vul een passend woord in. 1 Goedenavond, hebt u nog een tafel 2 je dorst? 3 ik twee bier? 4 Wat neem jij voorgerecht? 5 50ep eet je met een _ 6 Een salade eet je met mes en _ 7 je de paella lekker? 8 is jouw salade? Lekker? 9 Ik wi! aileen ijs, dus slagroom. 10 Hier is € 50,-. Laat de rest maar _

twee personen?

OPDRACHT6 ledereen krijgt een strookje met daarop links een antwoord en rechts een vraag. Zoek nu 2 andere cursisten. De een heeft de reactie op jouw vraag, de ander heeft een vraag bij jouw reactie (de Iinkerhelft van het strookje).

82 • tweeentachtig

In een restaurant hoofdstuk 6

Hoe heet jij? cursist 2 heeft

lin Breda.

Wil je koffie?

cursisr 3 heeft

I Mijn naam is Olga.

Waar woon jij?

Deze cursisten leggen nu hun strookjes op tafel in een kring. je kunt dan steeds een vraag lezen met een reactie daarbij:

I ja, lekker.

Hoe heet jij?

I

Mijn naam is Olga.

Waar woon je? lin Breda.

Wi! je koffie?

je ziet: de laatste vraag hoort bij het eerste antwoord. Het is nu een kring.

Tekst Eetafspraak Ik ben veel te taat voor een eetafspraak met studievrienden. Mijn hoofd is rood van het fietsen. Niet een tafeltje is vrij in her restaurant. Ik zie mijn vrienden niet direct.lk moet even zoeken.lk pak een stoel en wil aan de tafel bij mijn vrienden gaan zitten. De serveerster komt bij mij. Ze vraagt: 'Kan ik u helpen?' Ik zeg: 'Ik wi! graag bij die mensen aan tafel zitten.' Ze kijkt naar mij en zegt: 'Dat moet U eerst aan die mensen vragen, meneer!'

Wat denkt de serveerster over de ikpersoon? Hij kent de mensen aan die tafel niet. b Hij is niet goed genoeg voor dit restaurant. c Hij wil bij zijn vrienden aan tafel zitten. a

Naar: [email protected], 10 november 2009

drieentachtig • 83

hoofdstuk 6 In een restaurant

OPDRACHT7 Op www.iens.nl vind je recensies van restaurants. Schrijf een recensie van een restaurant. Hieronder zie je een voorbeeld. Eetcafe Van Beeren in Amsterdam Koningsstraat 54 1011 EW Amsterdam Telefoon: Keuken: Betalen:

020622 23 29 Eetcaf" contant, pinnen

Airconditioning, bar, per boot bereikbaar, kindvriendelijk, kindermenu, groepen max.: 8, mobiel bellen verbaden, tuin, rustig praten, roman tisch, solo Keuken open: 17.30-22.15 uur

Kenmerken:

Gemiddelde menuprijs: € 22,€14,75 Huiswijn per fles: €2,95 Huiswijn per glas: Uitstekend Hedwig28 - Wat een toprestaurant!! Alles is helemaal geweldig! Ervaren bediening, heerlijk eten am je vingers bij af te Iikken (mag). Goed GerbenB - prima plek, goede sfeer, geen harde muziek, lekker eten. Niet te druk, een eetcaf" am spareribs te eten en bij te kletsen.

OPDRACHT8 i - ie De docent leest een aantal zinnen voor. Wat bestellen ze? Hoar je de ivan mevrouw Snippe, dan ga je naar links. Hoar je de ie van mevrouw Pieters, dan ga je naar rechts.

84 • vierentachtig

r-

r-

r-

r-

r-

In een restaurant hoofdstuk 6 ~

~

r-

r-

r-

r- r-

r-

r-

c-

T" '"

IE

c

k

o.

'"0

'" '"

~

0

'u " u

~

'E

-"

"

'" 0

~ ~

~

'" :0

E

i

,

'" '" "

-.;

'"a.

~

4

r-

a.

~

:i:

:=-