146 113 10MB
Albanian Pages [259] Year 2016
YLLIMOLLA
GUERILAS MADE IN ALBANIA
Historia e Arafatit, Kabiles, Lules, Amazonas dhe luftetareve nga 11 shtete, qe u pergatiten politikisht dhe ushtarakisht nga pedagoget shqiptare
Botart2016
Titulli: Guerilas made in Albania Autor: Ylli Molla Redaktore: Anila Haruni Faqosja: Studio "BlueLine" © Autori
Te gjitha te drejtat ne gjuhen shqipe i takojne shtepise botuese "Botart". Nuk lejohet riprodhimi i pjesshem apo i plote i librit pa lejen me shkrim te botuesit. ISBN: 978-9928-219-00-8 Shtepia Botuese Botart Adresa: Rruga "Dora D"'Istria"·, Nr. 2/87 - Tirane Tel: +355 4 2222 213 Cel: +355 696030641 E-mail: [email protected] [email protected] Web: www.botart.al
Ne foton ekskluzive te kopertines: Oficeri shqiptar Rezo ~ulli (i dyti nga e majta) me tre luftetare nga Ekuadori te derguar nga Partia Komuniste m-1. Grupi i ekuadorianeve u stervit ne Korpusin e Korc;es. Fotoja eshte realizuar ne Tirane me 12 qershor 1968. Botohet per here te pare.
Hyrje
Idealiste, luftetare per nje kauze te drejte, aventuriere apo terroriste? C::fare ishin ne te vertete te huajt qe u sterviten ushtarakisht ne Shqiperi gjate "periudhes se mjaltit" me Kinen e Madhe? Per here te pare, neperrrijet dokumenteve arkivore dhe deshmitareve, ky botim synon te hedhe drite mbi nje nga dosjet me te komentuara te periudhes komuniste ne shtypin bashkekohor: angazhimi i strukturave politike dhe ushtarake te shtetit shqiptar ne pergatitjen luftarake te perfaqesuesve · te levizjes marksiste-leniniste nga te pese kontinentet, prej Indonezise deri ne Kolumbi. Dokumentet e konsultuara prej autorit per kete qellim faktojne se te pakten 11 shtete te botes (Bolivia, Brazili, Ekuadori, Haiti, Kili, Kolumbia, Kongo, Sudani, Indonezia, Palestina dhe Spanja, me nje popullsi :ne total rreth 750 milione banore) kane sjelle kontingjente te organizuara per stervitje prane njesive te Ministrise se Mbrojtjes. Nga shtete te tjera kane ardhur kryetari i Partise Komuniste te Belgjikes - Zhak Gripa; krye.tari i Partise Komuniste te Spanjes - Raul Marke; kryetari i Partise Komuniste te Portugalise - Eduard Pires etj., te eilet kane zhvilluar seanca me te shkurtra stervitore apo qitje luftarake me armet e kembesorise se ushtrise shqiptare. N dersa pergatitja politike e individeve dhe grupeve te levizjes marksiste eshte realizuar nga institucioni me i rendesishem i formimit ideologjik, Shkolla e Larte e Partise "Vladimir Ilic; Lenin". Ne auditoret e saj jane ulur emra VIP te mirenjohur per publikun shqiptar, nga Laurent Kabila (President i Republikes se Kongos per disa vite) te Luiz Inacio Lula da Silva (President i Brazilit per dy mandate me radhe) dhe Omar Bongo (President i Gabonit per afro 42 vite). Profesoret e tyre karie qene emra po aq te njohur dhe te rendesishem te shkolles politike, filozofike dhe juridike shqiptare te djeshme dhe te sotme, si Servet Pellumbi, 3
YlliMOLLA
Luan Omari, Agim Popa, Selaudin Kucaj, Omer Hashorva etj. Profesionalisht, ata mund ta konsiderojne veten te suksesshem, pasi disa prej ish-studenteve te huaj arriten majat e karrieres politike ne vendet e tyre. Pothuajse te gjithe te huajt e rreshtuar ne formacione te organizuara jane paraqitur me identitete te rreme dhe pasaporta false (pervec; krereve te partive legale ne vendet respektive, te eilet kane ardhur ne Shqiperi me ftese te drejtuesve te PPSHse dhe kane zhvilluar takime publike, madje te raportuara ne shtypin e kohes). Ilegaliteti ishte nje nga kerkesat e rrepta te luftes guerile, aq e njohur per komunistet shqiptare gjate_Luftes se Dyte Botetore. Per leksionet politike dhe ushtarake, pervoja eshte gjetur e gatshme te udheheqesi kinez, Mao Ce Duni dhe sivellai i tij shqiptar, Enver Hoxha. Jane disa botime te posac;me per luften guerile ne Bashkimin Sovjetik, Kine, Vietnam, Kube dhe vende te tjera, te shfrytezuara edhe nga kryeministri shqiptar Mehmet Shehu. Ai, gjate viteve kur kryente njekohesisht edhe detyren e ministrit te Mbrojtjes, duke u bazuar ne pervojen personale te luftes se Spanjes dhe asaj kunder pushtuesve nazifashiste gjate Luftes se Dyte Boterore ne Shqiperi, shkroi nje studim te plote per artin ushtarak dhe luften guerile ne pershtatje me vec;orite e realitetit shqiptar. Gjate nje c;erek shekulli pluralizem, ne mediet shqiptare eshte folur e shkruar edhe per financimin e "terroristeve" nga Shqiperia, por deri me sot nuk eshte permendur emri i ndonjerit prej guerilasve te stervitur nga oficeret e ushtrise shqiptare si autor i akteve terroriste. Kjo nuk e perjashton kategorikisht mundesine e implikimit te dikujt nga radhet e tyre. Gjate nje periudhe mbi dhjetevjec;are, shteti shqiptar vuri ne dispozicion te grupeve guerilase eliten e ushtrise shqiptare, oficeret e trupave te zbulimit, pedagoget me te mire te Akademise Ushtarake dhe shkollat e instruksionit prane korpuseve te Shkodres, Burrelit, Tiranes, Korc;es dhe Vlores. Ky angazhim serioz bazohej ne pritshmerine e drejtuesve te shtetit ndaj 4
GUERILAS MADE IN ALBANIA
kontingjenteve qe kishin kerkuar trajnirn politik dhe ushtarak. Shurnica e prograrneve stervitore per luftetaret e huaj, sipas dokurnenteve dhe pohirneve te oficereve shqiptare, u realizuan per t'i pergatitur si drejtues te forrnacioneve te rnesrne dhe te larta ushtarake, struktura te rnireorganizuara i:i.ga partite dhe grupet e ekstrernit te rnajte. Sipas nje vendirni sekret te firrnosur nga Enver Hoxha ne shkurt te vitit 1967, kontingjentet e huaja do te arrinin "shkallen e kornandantit te rt_omike t e ~egjirxtit -..:x.shtarak_ F-w::i..shata. -.:i_ per.fc:,rc11a 11ga.. ::rt..je seri. gre-v-ash. 11.ga.. -v-il-i -.=.. -i.978 d.eri me 1 9 8 0 d h e arri.ti lc-..::il1~i11_ 11-i.e arresLi r"X"ti:r-... e L-.:iles, ac:>1e>, LLA..
•
ra.pe>rte-v-e t e oficere-v-e brita.r 1ike pra.:r""t.e :forca-v-e pa.rtiz:a:I"'""-e„ d e r i :n.e filli:11"'\. t e --v-itit 1943, 1"1..1fta. e :forma.cio:r1._e-v-e shq1pta.re ka. qe::c""\.e spora.cl.i.ke, e perqeI""l.dr"l...:Lar :c'Le aksic:>r1-e g-..ierile d.he a k t e sa.be>ti:1XLi. P a s ~1iri11"t.it, per-voja. e 1"1..1ft~s partiz:a:r""t.e "l..1 sh.frytez-u..a.. p e r t e krij-..1a.r litera..tt.1re:r1._ e :r'Le-v-ojshme p e r perga.Litj,e::n_ e ~1.1.I"t.e she:f i. Sh.ta.bit t e P e r g j i t h sh ei:r... te · U-shtrise d h e ze-vert.desi i ti.j„ "I:-iite> ~a.k_o.,. ""11 shpa.lle:n.. a.rmiq d h e ~i ekzek-u..tl.:l.a.::t:\. si_.a.=1.::1.tore t e ""Tee>rise s e 1~reshqitjes'', q e trajte>I"Lte piker:isht ta.k.tike:ct. e 1-.:i ftes pa.rti:za..r"Le rl..e k-i1sht,e t e me>sperballi r11.it te ILje K-U l"""L