Pelan Pengurusan Bilik Darjah [PDF]

Zitiervorschau

BAHAGIAN B 1. Terangkan dengan contoh persediaan bagi pelan perancangan pengurusan bilik darjah.

Perancangan memainkan peranan penting untuk memnentukan kejayaan dalam sesebuah bilik darjah bagi memastikan proses pengajaran dan pembelajaran (P&P) berjalan dengan efisien. Dua perkara pertama yang perlu dipertimbangkan oleh guru dalam membuat perancangan ialah persekitaran pembelajaran dan komuniti murid yang diingini. Antara proses-proses yang terlibat dalam persediaan perancangan pengurusan bilik darjah ialah komponen persekitaran fizikal, komponen pengajaran dan pembelajaran, hubungan guru murid, komponen pengurusan disiplin dan komponen intervensi guru. Komponen persekitaran fizikal merujuk kepada pelan kedudukan murid, bentuk susunan, ruang aktiviti P&P, kedudukan murid mengikut kebolehan, kedudukan yang fleksibel, pencahayaan dan pengudaraan. Sebagai contoh, guru perlu menyediakan pelan kedudukan murid-murid berdasarkan tingkah laku murid dan cara aktiviti P&P yang dijalankan. Guru digalakkan membuat pelan susunan meja kerusi mengikut gaya pembelajaran abad ke-21, iaitu berpusatkan murid. Ini bermaksud susunan meja kerusi perlulah menggalakan komunikasi pelbagai hala, iaitu guru dengan murid, murid dengan guru dan murid dengan murid. Susunan meja kerusi yang berkesan juga merujuk kepada susunan yang menggalakkan murid menjalankan aktiviti secara berkumpulan dan secara hands on. Misalnya, meja kerusi disusun dalam bentuk ladam kuda. Susunan sebegini telah memudahkan murid-murid untuk berbincang dalam kumpulan. Jika diperlukan, murid-murid juga senang untuk menumpukan perhatian kepada guru semasa guru sedang mengajar di tengah-tengah. Oleh itu, komponen persekitaran fizikal yang baik akan melancarkan proses P&P di dalam kelas. Komponen kedua yang terlibat dalam persediaan pelan perancangan pengurusan bilik darjah ialah komponen pengajaran dan pembelajaran. Komponen ini melibatkan pengetahuan sedia ada murid, pendekatan dan strategi pengajaran, kaedah pengajaran dan rancangan mengajar. Sebagai contoh, dalam rancangan mengajar, guru perlu menyediakan aktiviti yang sesuai dengan tahap perkembangan setiap murid di dalam kelas. Setiap kelas perlu dimulakan dengan set induksi yang menarik dalam pelbagai bentuk, seperti bercerita, permainan dan nyanyian. Tujuan set induksi adalah untuk merangsang minat murid untuk belajar. Dalam rancangan mengajar, objektif eksplisit perlu ditentukan sebelum memulakan sesuatu pengajaran. Selain itu, guru sepatutnya memberikan maklum balas kepada murid

pada masa yang sesuai. Sebagai contoh, guru boleh memberikan ganjaran dalam bentuk hadiah atau pujian semasa murid melakukan sesuatu yang baik. Ini adalah sebagai peneguhan kerana murid akan berasa lebih yakin dan akan meneruskan usahanya. Dalam rancangan pengajaran, pengujian dan penilaian juga amat penting. Pengujian boleh dijalankan dalam bentuk formatif dan sumatif. Pengujian dijalankan untuk memberikan guru gambaran yang jelas tetang kefahaman murid dalam sesuatu topik. Penilaian pula boleh dilakukan dalam bentuk pemerhatian. Melalui pemerhatian, guru akan mengetahui perubahan tingkah laku murid-murid. Oleh itu, komponen pengajaran dan pembelajaran telah memainkan peranan yang amat penting dalam penyediaan pelan pengurusan bilik darjah. Komponen yang seterusnya ialah komponen hubungan guru dan murid. Komponen hubungan guru dan murid merujuk kepada hubungan guru dengan murid, hubungan murid dengan murid, corak komunikasi dan interaksi, hubungan dengan ibu baoa, strategi membina kemahiran bersosial, strategi membina kemahiran menyelesaikan masalah dan membuat keputusan serta strategi membina kemahiran pengurusan kendiri. Bagi mengekalkan hubungan baik dengan murid, guru perlu melengkapkan diri dengan kemahiran mendengar. Guru tidak sepatutnya bersifat autokratik dan hanya menyuruh murid mendengar apa sahaja yang dia cakap. Tindakan sebegini akan menyebabkan murid lebih menjauhkan diri daripada guru. Kemahiran mendengar akan membolehkan guru memahami keadaan murid dan cuba untuk membantu murid. Apabila diperlukan, guru perlu membuka ruang untuk murid menceritakan masalah dan meluahkan perasaan mereka. Maklum balas seperti anggukan, senyuman, mengerutkan muka dan pergerakan badan perlu diberikan kepada murid pada masa yang sesuai. Oleh itu, komponen hubungan guru dan murid yang baik akan meningkatkan keberkesanan pengurusan bilik darjah. Komponan yang keempat ialah komponen pengurusan disiplin. Komponen pengurusan disiplin adalah untuk menyelia tingkah laku murid dan menentukan corak pengurusan disiplin di dalam bilik darjah. Komponen pengurusan disiplin merangkumi peraturan bilik darjah, rutin dan prosedur, corak pengurusan disiplin yang akan digunakan, jenis kepimpinan guru, model pengurusan yang akan digunakan, strategi mengukuhkan disiplin di dalam bilik darjah serta akibat melanggar peraturan dan rutin bilik darjah. Dari aspek penggunaan model pengurusan yang sesuai, guru perlu memilih model yang sesuai berdasarkan keadaan setiap murid di dalam kelas dan jenis aktiviti yang akan dijalankan. Model Disiplin Asertif, Model Akibat Logikal, Model Pengurusan Kelompok, Model Pengurusan Disiplin Thomas Gordon dan Model Beyond Discipline merupakan model yang boleh diguankan oleh guru. Ketujuh-tujuh model ini memberikan panduan kepada guru cara menguruskan disiplin dan tingkah laku dengan menggunakan pendekatan yang berbeza.

Seorang guru sepatutnya bermula dengan kawalan tingkah laku secara luaran, iaitu menggunakan peneguhan secara ekstrinsik dan kemudian beransur kepada kawalan intrinsic, iaitu murid bermotivasi dan mampu mengawal tingkah laku sendiri. Oleh itu, komponen pengurusan disiplin adalah penting dalam proses menyediakan pelan pengurusan bilik darjah bagi mengekalkan persekitaran pembelajaran yang kondusif. Komponen yang terakhir ialah komponen intervensi guru atau komponen pencegahan. Komponen pencegahan berfokus kepada corak intervensi bagi menangani tingkah laku bermasalah, teknik modifikasi tingkah laku serta bimbingan dan kaunseling. Dari aspek corak intervensi bagi menangani tingkah laku bermasalah, guru perlu memikirkan car melatih murid menguasai rutin dan amalan. Latihan rutin dan peraturan yang dirancang perlu dilaksanakan pada hari pertama persekolahan supaya murid akan mengingatinya. Murid perlu tahu tatacara serta peraturan yang terlibat dalam melakukan sesuatu aktiviti. Pengetahuan awal ini membantu menyediakan persekitaran yang berstruktur, lebih terurus dan mengupayakan guru untuk meneruskan pelaksanaan aktiviti dalam bilik darjah dengan lebih kemas dan teratur. Sekiranya guru tidak membina komponen intervensi, maka guru mungkin berdepan dengan keadaan yang tidak terurus pada hari pertama. Secara kesimpulan, untuk menyediakan pelan pengurusan bilik darjah, guru perlu kreatif dalam mencipta suasana pembelajaran yang terbaik untuk murid-muridnya. Guru boleh melakukan pembacaan tambahan bagi mendapatkan idea yang boleh diaplikasikan. Walau bagaimanapun, idea-idea tersebut perlu disesuaikan dengan kumpulan murid yang diajar. Tidak semua idea yang baik untuk satu kumpulan murid juga berkesan terhadap kumpulan murid yang lain. Oleh itu, guru perlu mengambil sikap mengkaji kumpulan murid yang diterima supaya pelan yang dibina sesuai untuk kumpulan murid tersebut.