151 48 554MB
Turkish Pages 526
Kafa
İskeleti:
os frontale
Önden
Görünüşü
sutura coronalis
glabella
os parietale
incisura supraorbitals (foramen)
os sphenoidale ala minor
faciès orbitalis
ala major
os nasale
os temporale os lacrímale os ethmoidale lamina orbitalis lamina
os zygomaticum processus frontalis faciès orbitalis
perpendicularis concha nasalis media
processus temporalis
concha nasalis inferior
foramen zygomaticofacialis
vomer
mandíbula
maxilla
ramus
processus zygomaticus
®lö?l\l
corpus
faciès orbitalis foramen infraorbital
foramen mentale
processus frontalis
tuberculum mentale
processus alveolaris
protuberantia mentalis
spina nasalis anterior
Sağ órbita (göz çukuru): frontal ve kısmen lateral'den görünüşü facies orbitalis ossis frontalis
foramen ethmoidale posterius ve anterius
facies orbitalis alaris mi ossis sphenoidale fissura orbitalis superior
lamina orbitalis ossis ethmoidalis
canalis opticus (foramen)
os lacrimale
facies orbitalis alaris majoris ossis sphenoidale
fossa sacci lacrimalis
facies orbitalis ossis zygomatici
processus orbitalis ossis palatini
fissura orbitalis inferior
facies orbitalis corporis maxillae
sulcus infraorbital is
KEMİKLER VE LIGAMENT'LER
Kafa İskeleti:
Yandan Görünüşü
os sphenoidale
os parietale
ala major os frontale incisura supraorbitalis (foramen)
fossa temporalis
os temporale pars squamosa
linea temporalis superior sutura coronal is
processus zygomaticus tuberculum articulare
linea temporalis inferior
pterion
sulcus arteriae temporalis mediae
glabella os ethmoidale
meatus acusticus externus
lamina orbitalis
processus mastoideus
os lacrímale
sutura lambdoidea
fossa sacci lacrimalis
os occipitale protuberantia occipitalis externa
os nasale maxilla processus frontalis foramen infraorbitale spina nasalis anterior processus alveolaris
mandíbula caput mandibulae
os zygomaticum foramen zygomaticofacial proci processus temp temporalis arcus zygomaticus
incisura mandibulae processus coronoideus amus inea obliqua corpus foramen mentale os sphenoidale
arcus zygomaticus ve mandíbula kaldırıldıktan sonra fossa infratemporalis'in görünüşü*
ala major crista infratemporalis lamina lateralis processus pterygoidei hamulus pterygoideus (lamina medialis processus pterygoidei)
fissura pterygomaxiHaris fissura orbitalis inferior faciès infratemporal corporis maxillae
os temporale meatus acusticus externus
foramina alveolaria tuber maxillae
fossa mandibulars tuberculum articulare
IA lUtóÜÍ* M> * ©IBN foramen sphenopalatinum "Yüzeyel olarak, processus mastoideus arka sınırı oluşturur.
processus styloideus
Kafa İskeleti: Midsagital Kesit
os pariatele
os sphenoidale
os temporale
ala major
pars squamosa
ala minor
pars petrosa
processus clinoideus anterior canalis opticus sella turcica sinus sphenoidalis
porus acusticus internus sulcus sinus petrosi superioris apertura externa aqueductus vestibuli
corpus
sulcus sinus sigmoidei
lamina medialis ve lateralis processus pterygoidei
sutura lambdoidea
os frontale sinus frontalis
os occipitale
os ethmoidale
sulcus sinus transversi
crista gall i lamina cribrosa
protuberantia occipitalis externa
lamina perpendicularis
foramen jugulare
os nasale
sulcus sinus petrosi inferioris
concha nasalis inferior
canalis hypoglossi
maxilla
foramen magnum
spina nasalis anterior facies nasalis
condylus occipitalis pars basilaris
canalis incisivus processus palatinus processus alveolaris os frontale
apertura sinus sphenoidalis
os nasale
foramen sphenopalatinum
os ethmoidale lamina cribrosa concha nasalis superior concha nasalis media
os sphenoidale corpus lamina medialis ( processus lamina ( pterygoidei lateralis hamulus pterygoideus
os lacrímale concha nasalis inferior maxilla facies nasalis processus palatinus processus alveolaris
lamina perpendicularis lamina horizontalis
os palatinum
Calvaría
Üstten görünüşü os frontale sutura coronalis bregma —os parietale — sutura sagittalis foramen parietale (v lambda sutura lambdoidea
Alttan görünüşü M
foveolae granulares (granulationes arachnoideae için^
sulci aa. meníngea media
sulcus sinus sagittalis superior sutura sagittalis sutura lambdoidea os occipitale
ŞEKİL 4
BAŞ VE BOYUN
Basis Cranii: Alttan Görünüşü
maxilla
fossa incisiva — processus palatinu sutura palatina mediana processus zygomaticus os zygomaticum os frontale
sutura palatina transversa
os sphenoidale
processus pterygoideus hamulus lamina medialis fossa pterygoideus lamina lateralis fossa scaphoidea ala major — foramen ovale foramen spinosum spina ossis sphenoidalis
os palatinum
lamina horizontalis foramen palatinum majus processus pyramidalis foramina palatina minora spina nasalis posterior
choanae
os temporale
vomer
processus zygomaticus tuberculum articulare fossa mandibularis processus styloideus — fissura petrotympanica
ala vomeris
-
sulcus tubae auditivae
apertura externa canalis carotici canaliculus tympanicus meatus acusticus canaliculus mastoideus processus mastoideus foramen stylomastoideum pars petrosa
foramen lacerum
incisura mastoidea (m. digastricus için) sulcus occipitalis (a. occipitalis için) fossa jugularis (derini foramen jugularis) foramen mastoideum os parietale os occipitale
canalis hypoglossi condylus occipital" fossa ve canalis condylaris pars basilaris tuberculum pharyngeum foramen magnum linea nuchalis inferior crista occipitalis externa — linea nuchalis superior protuberantia occipitalis externa
KEMİKLER VE LIGAMENT'LER
5 llsl\l
Basis
Cranii'deki Kemikler:
Üstten
Görünüşü
os frontale sulcus sinus sagittalis superior crista frontalis sulcus aa.meningeae mediae foramen caecum fades superior pars orbitalis os ethmoidale wM W crista galli
mgm lilİfİÄ^twPÄM^ os sphenoidale minor
a/a
processus clinoideus anterior
fossa cranii anterior
major
a/a
sulci aa. meningeae mediae (rr. frontales) corpus
jugum sphenoidale sulcus prechiasmaticus sella turcica
clivus
tuberculum sellae fossa hypophysialis dorsum sellae processus clinoideus posterior sulcus caroticus (A.C.I)
fossa cranii media
os temporale pars
squamosa
pars
petrosa
Sulcus nervi petrosi minoris sulcus nervi petrosi majoriS eminentia arcuta impressio trigeminals sulcus sinus petrosi superioris sulcus sinus sigmoidei
fossa cranii posterior
os parietale sulci aa.meningeae mediae (rr. parietales) angulus mastoideus os occipitale clivus sulci sinus petrosi inferioris pars basilaris sulcus aa.meningea posteriores condylus occipitalis sulcus sinus transversii sulcus sinus occipitalis crista occipitalis interna protuberantia occipitalis interna sulcus sinus sagitalis superior
$0 y
©IBM
Basis Cranii'deki Delikler:
foramen caecum sutura frontoethmoidaljs foramen ethmoidale anterius
Üstten
Görünüşü
sinus sagittalis superior'a giden v.emisseria \ < a., v., n. ethmoidalis i | anterior
foramina cribrosa (lamina cribrosa)
fila olfactoria
foramen ethmoidale posterius
a., v., n. ethmoidalis posterior
canalis opticus
n. opticus (II) a. ophthalmica
fissura orbitalis superior
n. oculomotorius (III) n. trochlearis (IV) n. lacrimalis, n. frontalis ve n. nasociliaris (n. ophthalmicus) (Vi) n. abducens (VI) v. ophthalmica superior
foramen rotundum
n. maxillaris (V2)
foramen ovale
n. mandibularis (V3) a. meningea accessoria n. petrosus minor (nadiren)
foramen spinosum
a., v. meningea media r. meningeus, n. mandibularis
foramen venosum foramen lacerum liscaroticus hiatus canalis
~
hiatus canalis
n. petrosus minor n. petrosus major
acusticus internus apertura externa aqueductus vestibuli men mastoideum (her zaman bulunmayabilir)
foramen jugulare --
is condylaris (her zaman bulunmayabilir) Iis hypoglossi
foramen magnum
KEMİKLER VE LIGAMENT'LER
a. carotis interna plexus caroticus internus
n. facialis (VII) n. vestibulocochlean's (VIII) a. labyrinthi
.
ductus endolymphaticus v. emissaria (nadiren a. occipitalis'in dali)
sinus petrosus inferior n. glossopharyngeus (IX) n. vagus (X) n. accessorius (XI) sinus sigmoideus a. meningea posterior 1 v. emissaria ve a.meningea post, ( a. pharyngea ascendens n. hypoglossus (XII) medulla oblongata meninges aa. vertebrales rr. meningei aa. vertebrales radix spinalis n. accessorius
ŞEKİL 7
Yeni Doğanda Kafa İskeleti
Lateral'den görünüşü fonticulus sphenoidale
fonticulus anterior
os parietale
tuber parietale
sutura coronalis
sutura squamosa
os frontale
pars squamosa incisura supraorbitals (foramen)
fonticulus posterior sutura lambdoidea
os ethmoidale
foramen ethmoidale anterius
os occipitale
pars órbita I is
fonticulus mastoideus
os lacrímale os nasa e os temporale
maxilla
pars squamosa
foramen infraorbitale
fissura petrosquamosa
os zygomaticum
foramen zygomaticofacial
os \ sphenoidale
— ala major os palatina
processus pyramidalis
W \ \ V \ .
\\
pars petrosa (processus mastoideus yok)
— lamina lateralis \ processus pterygoidei
pars tympanica (meatus acusticus externus'un kemik parçası yok)
— hamulus pterygoideus
fenestra vestibuli fenestra cochleae
M
4
Üstten görünüşü k ©|(ö|\]
processus styloideus fossa mandibularis processus zygomaticus
os frontale
fonticulus anterior
sutura coronalis os parietale
sutura sagittalis
fonticulus posterior
os occipitale
sutura lambdoidea
Baş ve Boyun İskeleti
os temporale os sphenoidale fossa temporalis arcus zygomaticus processus condylaris incisura mandibulae processus coronoideus lamina lateralis processus pterygoidei (kesik çizgi) hamulus pterygoideus (kesik çizgi) raphe pterygomandibular^ (kesik çizgi) processus mastoideus meatus acusticus externus
İ
ramus angul corpus
atlas (CI) processus styloideus axis (C2) lig. stylomandibulare
lig. stylohyoideum
os hyoideum spina ossis sphenoidalis foramen spinosum foramen ovale
vertebra C3
[corpus [cornu minus fcornu majus
vertebra C7
epiglottis cartílago thyroidea cartílago cricoidea cartílago trachea
vertebra T1
costa I
foramen sphenopalatinum fossa pterygopalatina choanae (nares posterior) lamina lateralis # .. .. ( processus lamina medialis / p t e r y g o i d e u s hamulus processus alveolaris maxillae
)
processus pyramidalis ossis palatini
m
¡ter IQiN
Mandíbula
caput mandibulae
processus condylaris
fovea pterygoidea
processus coronoideus
collum mandibulae incusura mandibulae lingula mandibulae
sulcus mylohyoidea Bebek mandibula'sı
..
foramen mandibulae
. ..
linea obliqua fossa submandibulars linea mylohyoidea fossa sublingualis septa interalveolaria ramus
pars alveolaris(crista) foramen mentale angulus
protuberantia mentalis tuberculum mentale basis mandibulae corpus
Erişkin mandibula'sının üstten ve ön lateral'den görünüşü
processus coronoideus processus condylaris
caput mandíbula mandibulae collum mandibulae incusura mandibulae
lingula mandibulae foramen mandibulae
fovea pterygoidea
sulcus mylohyoideus
linea mylohyoidea
ramus
angulus fossa submandibulars fossa sublingualis fossa digastrica spina mentalis superior ve inferior Erişkin mandibula'sının sol arkadan görünüşü
Yaşlıda mandíbula
Çene
Eklemi
(Articulatio
Temporomandibularis)
Lateral'den görünüşü capsula articularis lig. laterale (temporomandibulare) lig. sphenomandibulare lig. sphenomandibulare (iz düşümü) processus styloideus lig. stylomandibulare n.mandibularis ve gang. oticum
W capsula articularis a.meníngea media n.auriculotemporalis a.maxillaris n.alveolaris inferior n.lingualis lig.sphenomandibulare lig.stylomandibulare — fossa mandibulars discus articularis tuberculum articulare
capsula articularis
Çene hafifçe açık (menteşe hareketi yapılırken)
KEMİKLER VE UGAMENT'LER
r. mylohyoideus a. alveolaris inferior ve n. mylohyoideus
Medial'den görünüşü
Çene iyice açılmış (menteşe ve kayma hareketi birlikte yapılırken)
ŞEKİL 11
Servikal Vertebraban (vertebrae cervicales): Atlas ve Axis BKZ. ŞEKİL 9, 142 tuberculum anterius
facies articularis anterior (arcus anterio atlantis için)
facies articularis dentis
arcus anterior atlantis processus transversus
massa lateralis atlantis
foramen transversarium
foramen vertebrale
pedinculus
facies articularis superior atlantis
pars interarticula
arcus posterior atlantis
facies articularis superior (condylus occip. için)
tuberculum posterius sulcus arteria vertebralis
facies articularis inferior (C3 için)
Axis (C2): Önden görünüşü
Atlas (C1): Üstten görünüşü
tuberculum posterius
dens
arcus posterior foramen vertebrale
processus transversus
facies articularis superior (atlas için)
tuberculum anterius facies articularis inferior, massa lateralis (axis için)
Atlas (C1): Alttan görünüşü
facies articularis posterior (lig. transversum atlanti: için)
pars interarticularis
processus transversus
facies articularis dentis
foramen transversarium
processus transversu!
corpus
processus spinosus Axis (C2): Arka üstten görünüşü dens atlas (C1)
facies articularis superior (condylus occipitalis için) facies articularis inferior (lig.transversum atlantis için)
Üst vertebrae cervicales: arka üstten görünüşü
axis (C2)
4P y ©ICsINI 6
Servikal
Vertebra'lar
(devamı) BKZ. ŞEKİL 9, 142
tuberculum anterius
corpus
tuberculum posterius
processus transversus
corpus
sulcus nervi spinalis
tuberculum anterius
foramen jnsversa
tuberculum posterius
pediculus us vertebrae fovea articularis superior processus articularis inferior lamina arcus vertebrae
foramen vertebrale
amina arcus vertebrae
spinosus
Vertebra cervicalis 7: Üstten görünüşü
Vertebra cervicalis 4: Üstten görünüşü
lordosis cervicis foramina intervertebralia uncus(processus uncinatus) processus spinosus pars interarticulare articularis zygapophysiales
processus articularis ve interarticular oluşumlar tarafından meydana getirilen eklem kolonu
intervertebrale nervi spinalis
Vertebrae cervicales 3,4,5: Önden görünüşü rticulationes zygapophysiales .intervertebrale (symphysis) (discus intervertebral is kaldırılmış) costalesO .costa için)
Vertebrae C 2 Sağ lateral'den görünüşü
Baş ve Boyunun Ligament'leri (Dış) Önden görünüşü pars basilaris ossis occipitalis tuberculum pharyngeum membrana atlantooccipitalis anterior capsula articularis art. atlantooccipitalis membrana atlantooccipitalis posterior
atlas (Cl )
articulatio atlantoaxialis lateralis (açılmış)
capsula articularis art. atlantoaxialis lateralis
lig. longitudinale anterius
Arkadan görünüşü
membrana
atlantooccipitalis posterior
axis (C2) cranium
capsula articularis zygapophysealis (C3—4)
capsula articularis art. atlantooccipitalis processus transversus atlantis (CI) capsula articularis art. atlantoaxialis lateralis
membrana atlantooccipitalis anterior capsula articularis art. atlantooccipitalis
axis (C2) membrana atlantooccipitalis posterior
atlas (C1)
ligg. flava a. vertebralis
n. suboccipitalis (r. dorsalis) (C1 )
ligg. flava corpus axis (C2) lig. nuchae
discus intervertebrales (C2-3, C3-4)
art. zygapophyseales (C4-5, C5-6) tuberculum anterius (C6) (tuberculum caroticum) processus spinous (C7) (vertebra prominens)
a. vertebralis vertebra T1
df-
©ISN
Sağ lateral'den görünüşü
BAŞ VE BOYUN
Baş ve Boyunun Ugament'leH (İç)
clivus Processus spinosus ve a r c u s v e r t e b r a ' l a r k a l d ı r ı l d ı k t a n sonra canalis v e r t e b r a l i s ' i n üst k ı s m ı n ı n a r k a d a n g ö r ü n ü ş ü , c o r p u s vertebrae'ların arka kısmındaki ligament'ler.
capsula articularis art. atlantooccipital
membrana tectoria membrana tectoria'nın derin(aksesuar) kısmı lig.longitudinale posterius
atlas (C1) capsula articularis art. atlantoaxial lateralis
lig. alaria
axis (C2)
capsula articularis zygapophyseale (C2-3) atlas (CI) crus superior lig. cruciforme atlantis
lig. transversum atlantis crus inferior
axis (C2)
membrana tectoria'nın derin (aksesuar) kısmı M e m b r a n a t e c t o r i a ' n ı n ana parçaşı k a l d ı r ı l d ı k t a n sonra d e r i n d e k i l i g a m e n t l e r ' i n a r k a d a n g ö r ü n ü ş ü .
lig. apicis dentis lig. alaria atlas (C1)
facies articularis posterior dentis (lig. transversum atlantis için) 'iğ-alaria
axis (C2)
Lig.cruciforme atlantis kaldırıldıktan sonra d e r i n d e k i l i g a m e n t l e r ' i n a r k a d a n görünüşü j f ^
-J^^MLJL^
tuberculum anterius atlantis cavitessynovia.es
ig. transversum atlantis
1
h ' ©ımN
A r t . atlantoaxialis mediana: üstten görünüşü
Atlantooccipital
Birleşim
Yeri
canalis hypoglossi
a. vertebralis
membrana tectoria
foramen magnum (margo posterior)
lig. apicis dentis crus superior lig. cruciforme atlantis
membrana atlantooccipitalis posterior
membrana atlantooccipitalis anterior
arcus posterior atlantis (Cl)
arcus anterior atlantis (Cl )
lig. nuchae
cavitas articularis
membrana atlantoaxial^ posterior
dens axis (C2)
processus spinosus axis (C2)
lig. transversum atlantis' crus inferior lig cruciforme atlantis
lig. flava
lig. longitudinale anterius lig. longitudinale posterius
spina nasalis posterior
os occipitale'nin en alt seviyesi
McGregor çizgisi: spina nasalis posterior'dan os occipitale'nin en alt noktasına uzanır. Dens axis'in uç noktasının normal pozisyonu bu çizginin 1.32 mm (standart deviasyon ±2.6 mm) üstündedir. Bu ölçüm standart lateral radyogramlardan yapılan ölçümdür. Dens axis'in uç noktasının çizgiden 4.5mm'den daha üstte olduğu durumda basilar impression olduğu kabul edilir. Mİft9&
dens axis'teki anomaliler: Sıklıkla Klippel-Feil, Down ve Morquito sendromlarında görülen iskelet displazileri ile ilgilidir.
hypoplastik dens axis
os odontoideum : Fibröz birleşme ve baş ekstansiyon pozisyonunda iken canalis vertebralis'in daralmış hali
Yüz ve Kafa Derisinin (Scalp) YüzeyeI Arter ve Yenleri BKZ. ŞEKİL 29, 35, 63, 64, 80, 98 aponeurosis epicranialis (galea aponeurotica) kafayı göstermek için kesilmiş
v. emisseria parietalis
a., v. temporalis superficialis
a., v. temporalis media a. zygomaticoorbital is aa. auriculares anteriores
a., v. transversa faciei
a., v. supraorbital'^ a., v. supratrochlearis v. nasot'rontalis
a., v. dorsal is nasi a., v. zygomaticotemporal is
a., v. angularis a., v. zygomatico facialis (plex. pterygoideus'dan)
v. emisseria mastoidea ve r. meningeus a. occipitalis (a.meníngea posterior)
a., v. infraorbitals a., v. occipitalis (kesilmiş)
v. profunda faciei
a., v. auricularis posterior a., v. facialis v. jugularis externa (kesilmiş) v. retromandibularis v. jugularis interna a. carotis interna a. carotis externa a. carotis communis a., v. lingualis
Yüzü besleyen arterler Siyah: a.carotis interna'dan (a. ophthalmica ile) Kırmızı: a. carotis externa'dan
Y Ü Z Ü N YÜZEYEL YAPILARI
Û kl W ¿V* ®IEN *•
ŞEKİL 17
Baş ve Boyunun BKZ.
ŞEKİL
27,31,40,41,
Deri Inervasyonu
116
n. auricularis n. vagus (x)
n. o p h t h a l m i c u s ( V i ) n. supraorbitalis n. supratrochlearis
rr. mediales, rr. dorsales, n n . cervicales
rr. palpebrales n. lacrimalis n. infratrochlearis r. nasalis externus n. ethmoidalis anterior
n.occipitalis major (C2) n.occipitalis tertius (C3) sıralı olarak n. spinalis 4, 5, 6 ve 7
n. m a x i l l a r i s (V2) n. infraorbitalis n. zygomaticofacialis n. zygomaticotemporal is
plexus cervicalis'in dalları n. occipitalis minor (C2, 3)
n. mandibularis (V3)
n. auricularis magnus (C2, 3) n. transversus cervica (C2, 3)
n. mentalis n. buccalis n. auriculotemporalis
n. supraclaviculars ' (C3, 4)
rr. dorsales nn. cervicales n. ophthalmicus (Vi)
n. maxillaris (V2)
n. mandibularis (V3)
Not: Meatus acusticus externus ve auricula'nın posteromedial yüzünde küçük bir bölgeye giden n. vagus'un ramus auricularis'i
plexus cervicalis'in dalları
X
ŞEKİL 18
BAŞ VE BOY Ut*
N. Facialis'in Dalları ve Glandula Parotidea BKZ. ŞEKİL 117
rr. temporales
rr. zygomatici
n. auricularis posterior.
ductus parotideus
rr. buccales n. facialis (foramen stylomastoideum'dan çıkar) r. marginalis mandibulars
venter posterior m. digastrici'ye giden r. digasticus ve m. stylohyoideus'a giden r. stylohyoideus (n. facialis)
r. cervicalis (colli)
m. pterygoideus medialis H o r i z o n t a l kesit
n. facialis
ramus mandibulae m. masseter
processus mastoideus gl. parotidea
truncus temporofacialis
rr. temporales
n. auricularis posterior rr. zygomatici n. facialis venter posterior m. digastrici'ye giden r. digasticus ve m. stylohyoideus'a giden r. stylohyoideus truncus cervicofacial is
iİ0
¿T*. İ V ©IGN
rr. buccales
r. marginalis mandibularis
r. cervicalis
Mimik Kasları:
Önden
Görünüşü
BKZ. ŞEKİL 48 aponeurosis epicranialis (galea aponeurotica) venter frontalis m. occipitofrontalis m. procerus m. corrugator supercilii parsorbitalis ) m . orbicularis oculi pars palpebrals I m. levator labii superioris alaeque nasi pars transversa . . pars alaris
/ > m. nasal is )
m. levator labii superioris m. auricularis anterior m. zygomaticus minor m. zygomaticus major m. levator anguli oris m. depressor septi nasi m. buccinator m. risorius m. orbicularis oris m. depressor anguli oris m. depressor labii inferioris m. mentalis m. platysma Yüzde çizgiler (kırışıklıklar) mimik kaslarının lifleri istikametinde oluşur. Cilt tümörlerini çıkarmak için yapılan eliptik insizyonlar kas liflerinin seyri istikametinde olmalıdır.
Mimik Kasları:
aponeurosis epicranialis (galea aponeurotica) fascia temporalis m. orbicularis oculi
) pars orbitalis pars palpebralis
venter frontalis m. occipitofrontal is
Yandan
Görünüşü
m. auricularis anterior m. auricularis superior m. auricularis posterior venter occipitalis . occipitofrontalis (m. epicranius)
m. corrugator supercilii (venter frontalis ve m. orbicularis oculi) (kısmen kesilmiş) m. procerus m. levator labii superioris m. levator labii superioris alaeque nasi (kısmen kesilmiş) m. nasalis
fascia parotidea
part transversa pars alaris
fascia masseterica
d. depressor septi nasi m. orbicularis oris
lamina superficialis fascia icalis (profunda)
m. zygomaticus minor m. zygomaticus major m. orbicularis oris m. mentalis m. depressor labii inferioris m. depressor anguli oris m. buccinator m. risorius m. platysma sternum clavicula fascia pectoralis
Y U Z U N YÜZEYEL YAPILARI
fascia deltoidea
Boyun Kasları:
Yandan Görünüşü
glandula parotidea (kesilmiş) ramus mandibulae
m. styloglossus
m
ma sseter
glandula submandibularis m. hyoglossus m. mylohyoideus
processus mastoideus processus styloideus m. stylohyoidues
fW.r¡M t s. mandibulae
venter posterior m. digastrici
venter anterior m. digastrici
m. constrictor pharyngis médius m. longus capitis m. splenius m. sternocleidomastoideus
os hyoideum
m. levator scapulae
S
. thyrohyoideus
posterior
venter superior m. omohyoidei
médius anterior
m. sternohyoideus
plexus brachialis
m. constrictor pharyngis inferior
m. trapezius acromion
m. sternothyroideus
m. deltoideus
manubrium sterni
venter inferior m. omohyoidei clavicula
W
©IBN
m. pectoral is major
caput sternalis caput clavicularis
m. sternocleidomastoideus
Boyun
Kasları:
Önden
Görünüşü
m. masseter venter anterior m. digastrici m. mylohyoideus
gl. parotidea
gl. submandibulars m. platysma (kesilmiş)
ansa tendinis m. digastrici
processus mastoideus m. stylohyoideus os hyoideum
venter posterior m. digastici a. carotis externa v. jugularis interna
fascia musculi infrahyoidei ve kesilmiş kenarı
m. thyrohyoideus venter superior m. omohyoidei
cartílago thyroidea lamina superficialis fascia cervicalis (profunda) (kesilmi
m. sternohyoideus m. sternothyroideus mm. scaleni
cartílago cricoidea
m. trapezius m. deltoideus
clavicula
venter inferior m. omohyoidei
gl. thyroidea ve trachea üzerindeki lamina pretrachealis fascia cervical is (profunda) spatium suprasternal manubrium stemi
m. pectoralis major caput claviculará / caput sternalis i
m . s t e rnocleidomastoideus
incissura jugularis
dm
BOYUN
ŞEKİL 23
Hyoid Altı
ve Hyoîd Üstü Kasları
BKZ. ŞEKİL 47 os hyoideum
venter anterior m. digastrici m. mylohyoideus
membrana thyrohyoidea
m. hyoglossus
a. carotis externa
m. stylohyoideus
v. jugularis interna
venter posterior m. digastrici
m. thyrohyoideus cartílago thyroidea
ansa tendinis m. digastrici
venter superior m. omohyoidei
m. sternohyoideus ve m. omohyoideus (kesilmiş)
m. sternohyoideus
m. thyrohyoideus
lig. cricothyroideum medianum
linea obliqua cartilaginis thyroidea
cartílago cricoidea
m. cricothyroideus
mm. scaleni
m. sternothyroideus venter superioi m. omohyoide (kesilmiş)
m. trapezius
gl. thyroidea
venter inferior m. omohyoidei
m. sternohyoideus (kesilmiş)
trachea
clavicula
©||Q|\| processus styloideus processus mastoideus m. stylohyoideus
m. mylohyoideus
venter posterior m. digastrici
venter anterior m. digastrici m. geniohyoideus
- m. thyrohyoideus linea obliqua cartilaginis thyroidea
m. sternohyoideus venter superior m. omohyoidei
venter inferior m. omohyoidei
m. sternothyroideus
Hyoid altı ve hyoid üstü kasları ve onların hareketleri: şema
sternum
scapula
Skalen
pars basilaris ossis occipitalis
ve Prevertebral Kaslar
m. longus capitis (kesilmiş)
condylus occipitallis processus jugulari ossis occipitalis
m. rectus capitis anterior m. rectus capitis lateralis
processus mastoi
processus styloideus
processus transversus atlantis (Çj)
m. longus capitis
anterior
I . . ( tuberculum processus ( transversus (CO posterior » •>
tuberculum posterius (axis) (C2) m. scalenus anterior (origo) (kesilmiş)
m. longus coll
m. scalenus posterior (origo) anterior mm. scaleni
medius
medius
posterior
posterior
) f mm. ( Scalen i
m. scalenus anterior (kesilmiş) n. phrenicus
i fr f i l V "
iW y
a. subclavia v. subclavia v. jugularis interna
BOYUN
® H@N
costa I
tuberculum posterius processus transversus (C7)
ŞEKİL 25
YüzeyeI Venler ve Boyunun Deri İnervasyonu BOYUNUN DERİN VENLERİ İÇİN BKZ. ŞEKİL 64 m. platysma (kesilmiş)
a., v. facialis
venter anterior m. digastrici
r. marginalis mandibulars n. facialis
gl. submandibularis m. mylohyoideus
os hyoideum
gl. parotidea
v. retromandibularis
m. omohyoideus (kesilmiş)
v. jugularis interna
a. carotis externa m. thyrohyoideus
v. jugularis externa
m. sternocleidomastoideus (kesilmiş)
v. jugularis anterior
a., v. thyroidea superior
v. comitans
v. jugularis interna a. carotis communis
n. auricularis magnus
m. sternohyoideus
cartílago thyroidea
m. sternothyroideus
nn. transversi colli
ansa cervicalis venter superior m. omohyidei
gl. thyroidea
venter inferior m. omohyoidei m. trapezius
plexus brachialis
platysma (kesilmiş)
m. pectoral is majör
nn. supraclaviculares m. sternocleidomastoideus
clavicula m. sternocleidomastoideus (kesilmiş) m. sternothyroideus
' ©fflBN
Plexus
Cervicalis
BKZ. ŞEKİL 121, 122, 123, 182 n. auricularis magnus
gl. parotidea a. ve v. facialis
n. occipitalis minor
gl. submandibularis
m. sternocleidomastoideus
m. mylohyoideus
(kesilmiş ve yukarı çekilmiş)
n. hypoglossus (XII)
m. stylohyoideus
venter anterior m digastrici
venter posterior m. digastrici
a. lingualis
ramus ventralis n. spinalis (C2)
a. carotis externa
n. accessorius (XI)
a. carotis interna
ramus ventralis n. spinalis (C3)
m. thyrohyoideus a. thyroidea superior
m. levator scapulae
venter superior m. digastrici (kesilmiş) ansa cervicalis
m. scalenus medius
radix superior
m. scalenus anterior
radix inferior
ramus ventralis n. spinalis (C5)
m. sternohyoideus
a. transversa colli (cervicis)
m. sternothyroideus
m. phrenicus
v. jugularis interna a. carotis communis
inferior omohyoidei
a. thyroidea inferior n. vagus (X) plexus branchialis
a. vertebralis
a. dorsalis scapulae
truncus thyrocervicalis
a. suprascapularis
a., v. subclavia
n. accessorus (XI) Plexus cervicalis: şema
n. hypoglossus (XII)
n. auricularis magnus
s=gang. cervicale superius'tan çıkan r. communicans griseus
n. occipitalis minor m. rectus capitis lateralis, m. longus capitis ve m. rectus capitis anterior'un sinirleri
m. geniohyoideus'un siniri m. thyrohyoideus'un siniri n. vagus'a giden dal nn. transversi colli venter superior m. omohyoidei'nin siniri
m. longus capitis ve m. longus colli'nin sinirleri
. .. ( radix superior ansa cervicalis < / radix inferior m. sternothyroideus'un siniri m. sternohyoideus'un siniri venter inferior m. omohyoidei'nin siniri nn. supraclaviculars renicus
mm. scaleni ve m. levator scapulae'nin sinirleri
Artería
subclavia
BKZ. ŞEKİL 398 Sağ ön diseksiyon
gl. thyroidea (kaldırılmış) v. jugularis interna a. carotis communis
gang. cervicale medium
a. cervicalis ascendens n. vagus(X)
n. phrenicus m. scalenus anterior
a. vertebralis
a. thyroidea inferior
a. carotis communis
a. transversa colli (cervicis) n. laryngeus recurrens
a. suprascapularis a. dorsalis scapulae
truncus brachiocephalicus
truncus costocervicalis
v. jugularis interna (kesilmiş)
truncus thyrocervicalis a., v. subclavia
Sağ lateral'den görünüşü
a. vertebralis
Lfiü
/
a. carotis externa a. carotis interna
ramus descendens a. occipitalis ile anostomoz yapmak üzere yükselen a. cervicalis profunda truncus costocervicalis
a. cervicalis ascendens a. thyroidea inferior a. transversa colli (cervicis) a. carotis communis
a. intercostal is
truncus thyrocervicalis a. suprascapularis
a. intercostalis posterior 1
a. intercostalis posterior 2
scapula
a. subclavia (1. kısım m. scalenus anterior'un medial'inde, 2. kısım arkasında, 3. kısım lateral'inde bulunur.) a. thoracica interna
p >i j M V ©IBN
Carotid
Arterler
BKZ. ŞEKİL Gl. parotidea'nın bulunduğu yer (yatak): sağ lateral diseksiyon
130,131
a. temporalis superficialis a. transversa faciei a. maxillaris
processus mastoideus
a. carotis externa
processus styloideus
a. auricularis posterior
n. facialis (VII) (kesilmiş)
n. glossopharyngeus (IX)
m. sternocleidomastoidus ( kesilmiş)
m. stylohyoideus
venter posterior m. digastrici ( kesilmiş)
n. hypoglossus (XII)
a. occipitalis ve r. sternocleidomastoideus
a. facialis a. lingualis
n. accessorius (XI) ansa cervicalis
radix superior
m. mylohyoideus
radix inferior
m. hyoglossus
n. vagus(X)
venter anterior m. digastrici
a. pharyngea ascendens
os hyoideum
n. glossopharyngeus (IX) r. sinus carotici ve glomus caroticum
r. thyrohyoideus (ansa cervicalis'den)
a. carotis interna v. jugularis interna
a. laryngea superior a. thyroidea superior a. carotis externa
a. temporalis superficialis a. transversa faciei m. digastricur (iz düşümü)
a. carotis communis
a. maxillaris a. auricularis posterior
a. occipitalis ramus desee r. sternocleidomastoideus a. carotis interna a. carotis externa
a. facialis a. lingualis a. pharyngea ascendens a. thyroidea superior ve a. laryngea superior m. omohyoideus (iz düşümü)
a. carotis communis
A. carotis e x t e r n a ' n i n d a l l a r ı n ı n şematik görünüşü truncus thyrocervicalis r
il tftP*
V©l|BM
Boyunun
Fascia'ları
Vagina carotica içindeki oluşumları görmek için BKZ ŞEKİL 63, 64, 65 lamina superficialis!- fascia cervicalis (profunda)
m. platysma m. sternohyoideus
lamina pretrachealis fascia cervicalis (profunda) hyoid altı kasları saran parçası
trachea m. sternothyroideus
lamina pretrachealis fascia cervicalis (profunda)'in visceral parçası
gl. thyroidea oesophagus m. omohyoideus
fascia buccopharyngealis
m. sternocleidomastoideus
vagina carotica
n. laryngeus recurrens
deri alti dokusu
a. carotis communis v. jugularis interna
arka üçgeni saran lamina superficalis fascia cervicalis (profunda)
n. vagus(X) n. phrenicus m. scalenus anterior truncus symphaticus
arka üçgendeki yağ dokusu
n. spinalis m. scalenus medius ve posterior
lamina prevertebralis fascia cervicalis (profunda)
m. longus colli m. levator scapulae m. trapezius
fascia alaria
Enine kesit
derin spatium retropharyngeum
deri altı dokusu
n kaslari
vertebra prominens (C7)
Â0 y W©iibn
/{f ,
Sagital kesit
mandibula pharynx
m. geniohyoideus fascia geniohyoidea
fascia buccopharyngealis spatium retropharyngeum fascia alaria fascia prevertebral is trachea oesophagus
lamina superficialis fascia cervicalis (profunda) hyoid alti kaslarin fascia'si fascia pretrachealis gl. thyroidea deri alti dokusu spatium suprasternale manubrium sterni aorta pericardium
Burun A n t e r o l a t e r a l ' d e n görünüşü
A l t t a n görünüşü cartílago alaris major
os frontale os nasale
crus laterale
processus frontalis maxillae
crus mediale
processus lateralis cartílago septi nasi cartílago septi cartílago alaris minor cartílago nasi accessoria cartílago alaris major crus laterale crus medíale alar bölgedeki yağ ve bağ dokusu
cartílago septi nasi spina nasalis anterior (maxilla)
cartílago septi nasi
alar bölgedeki yağ, bağ dokusu foramen ínfraorbitale
m. frontalis a. ve n. supraorbitalis a. ve n. supratrochlearis m. procerus m. corrugator supercilii a. dorsalis nasi n. infratrochlearis a. angularis a. ve n. nasalis externa m. nasalis (pars transversa) a., n. infaorbitalis a. nasalis lateralis a. transversa faciei m. nasalis (pars alaris) m. depressor septi nasi m. orbicularis oris a. facialis
spina nasalis anterior (maxilla)
sutura intermaxilarís
Burun
Boşluğunun
Lateral Duvarı recessus sphenoethmoidalis
sinus frontalis
apertura sinus sphenoidale
concha nasalis superior
hypophysis (gl. pituitaris) (sella turcica içinde)
meatus nasi superior concha nasalis media agger nasi
sinus sphenoidale
atrium (meatus nasi medius)
tonsilla pharyngea
meatus nasi medius
pars basilaris ossis occipitalis
concha nasi inferior
raphe pharyngis
limen nasi
choana
vestibulum nasi
torus tubarius
meatus nasi inferior
ostium pharyngeum tubae auditivae
processus palatinus (maxilla) canalis incisivus
recessus pharyngeus
lingua
lamina horizontals ossis palatini platum molle concha nasi media meatus nasi medius septum'un çıkıntısı nasopharynx'e hava yolu
Affî 4"'4
©IBM
concha nasi inferior meatus nasi inferior burun boşluğunun tabanı
Speculum görünüşü sinus frontalis probe'nin ductus frontonasalis aracılığı ile hiatus semilunaris'ten sinus frontalis'e geçişi concha nasi media (kesilmiş yüz) bulla ethmoidals apertura cellulae ethmoidales mediae hiatus semilunaris ve apertura celluae ethmoidales anteriores processus uncinatus concha nasi inferior (kesilmiş yüz) apertura ductus nasolacrimalis
lamina cribrosa ossis ethmoidalis apertura sinus sphenoidalis'de probe sinus sphenoidale meatus nasi superior ve apertura cellulae ethmoidales posteriores pars basilaris ossis occipitalis torus tubarius ostium pharyngeum tubae auditivae arcus anterior atlantis (C1) dens axis (C2)
meatus nasi inferior
ŞEKİL 32
BAŞVE B O Y U N
Burun
Boşluğunun
Lateral Duvarı
(devamı) BKZ. ŞEKİL 3
os lacrímale concha nasali media uncinatus QS lamina cribrosa concha nasalis superior concha nasalis suprema
squama frontalis os frontale ^ sinus spina nasalis
ethmoida|e
recessus sphenoethmoidal is
os nasale
foramen sphenopalatinum
agger nasi
pars basilaris ossis occipitalis
processus lateralis cartilaginis septi cartílago alaris major nasi
sinus sphenoidalis lamina medialis ve lamina » os sphenoidale lateralis processus pterygoidei
alar bölgedeki yağ ve bağ dokusu processus frontalis spina nasalis anterior maxilla
canalis inci
hamulus pterygoideus processus sphenoidalis
processus palatinus processus alveolaris
processus orbitalis spina nasalis posterior lamina perpedicularis
Af '
inferior
os palatinum
lamina horizontals
©ısısı
bulla ethmoidalis sinus frontalis canalis frontonasalis'in açılış yeri
apertura cellulae ethmoidales mediae concha nasalis superior (kesilmiş) apertura cellulae ethmoidales posterior
concha nasalis media (kesilmiş) canalis frontonasalis'e uzanan infundibulum hiatus semilunaris ve apertura cellulae ethmoidales anteriores
apertura sinüs sphenoidalis sinüs maxillaris'e açılan delikler foramen sphenopalatinum
processus uncinatus concha nasalis inferior (kesilmiş) apertura canalis nasolacrimalis
processus ethmoidal is (concha nasalis inferior) foramen palatinum minus foramen palatinum majus
Burun
Boşluğunun Medial Duvarı
(Septum
Nasi)
falx cerebri lamina cribrosa ossis ethmoidalis
sinus frontalis
dura mater sinus sphenoidalis
sella turcica
septum nasi
choanae processus lateralis cartilaginis septi nasi cartílago alaris major nasi vestibulum nasi spina nasalis anterior canalıs ıncıs cavitas oris
r
palatum molle
tj 's. sm
P
1/©FI B N squama frontalis sinus
os frontale
spina nasali os nasale vomer
sulcus vomeris (n., a. ve v. nasopalatina için)
crista gal I i lamina cribrosa
os ethmoidale
lamina perpendicularis crista corpus sinus sphenoidalis lamina medialis lamina lateralis processus pterygoidei
cartílago septi nasi
os sphenoidale
pars basilaris ossis occipitalis
cartílago alaris major nasi (crus medíale)
tuberculum pharyngeum lamina perpendicularis
spina nasalis anterior
maxilla
crista nasalis canalis incis processus palatinus
crista nasalis spina nasalis posterior
o s p a | a t ¡num
lamina horizontalis foramen palatinum minus foramen palatinum majus
ŞEKİL 34
BAŞVE BOYUN
Artería
Maxillarís BKZ. ŞEKİL 29
anterior \ posterior
os hyoideum J
m. thyrohyoideus m. omohyoideus m. sternohyoideus venter anterior m. digastrici m. mylohyoideus m. stylohyoideus venter posterior m. digastrici ansa tendinis m. digastrici
m. hyoglossus
gl. sublingualis
Üst-arkadan görünüşü a., n. alveolaris inferior a., n. mylohyoideus gl. ve ductus submandibulars m. mylohyoideus m. geniohyoideus icornu minus f
£ İV*-
V ©HsIM
AĞIZ BÖLGESİ
os hyoideum < corpus y cornu majus
spina mentalis superior (m. genioglossus'un origo'su) m. hyoglossus (kesilmiş)
ŞEKİL 47
Çiğneme
Kasları
YÜZ KASLARI İÇİN BKZ. ŞEKİL 20, 21
m. temporalis
fascia temporalis lamina superficialis lamina profunda
m. levator labii superioris alaeque nasi
arcus zygomaticus discus articularis art. temporomandibularis
m. levator labii superioris
pars profunda
m. zygomaticus minor
pars superficialis
m. masseter
ductus parotideus
m. zygomaticus major
m. buccinator m. levator anguli oris m. orbicularis oris m. mentalis
m. depressor labii inferioris
m. depressor anguli oris
m. temporalis m. temporalis (insertio) processus coronoideus mandibulae ductus parotideus m. buccinator m. orbicularis oris
m. pterygoideus lateralis n. massetericus ve a. masseterica
Á0V
>
0
»
©PEN
ŞEKİL 48
a. maxillaris m. masseter (insertio)
BAŞVE B O Y U N
Çiğneme Kasları (devamı)
discus articularis art. temporomandibularis tuberculum articulare m. pterygoideus lateralis lig. sphenomandibulare m. pterygoideus medialis ductus parotideus m. buccinator
J$0
M ©ien /T İV
raphe pterygomandibularis m. constrictor pharyngis superior
Yandan görünüşü
lig. sphenomandibulare
gang, oticum
choanae cartílago tubae auditivae
n. massetericus lamina lateralis processus pterygoidei
a. meníngea media
art. temporomandibularis
n. auriculotemporal^
m. pterygoideus lateralis
a. masseterica
m. pterygoideus medialis
a. maxillaris n. alveolaris inferior n. lingualis m. pterygoideus medialis lamina medialis processus pterygoidei
m. tensor veli palatini
hamulus pterygoideus
m. levator veli palatini
n. mylohyoideus
mulus pterygoideus
Arkadan görünüşü
AĞIZ BÖLGESİ
Dişler
D a i m i dişler (mavi renkli) genelde çıkma yaşı
central dens incisivus (7 yaş) lateral dens incisivus (8 yaş)
central dens incisivus (8-10 ay)
dens caninus (11-12 yaş)
lateral dens incisivus (8-10 ay)
dens premolaris I (9 yaş) dens premolaris II (10 yaş)
dens caninus (16-20 ay)
dens molaris I (6 yaş)
dens molaris I (15-21 ay)
dens molaris II (12-13 yaş)
dens molaris (20-24 ay)
dens molaris III (17-25 yaş)
dens molaris II (20-24 ay)
dens molaris II (12-13 yaş) dens molaris I (6 yaş)
dens molaris I (15-21 ay)
dens premolaris II (10 yaş) dens premolaris I (9 yaş)
dens caninus (15-21 ay)
dens caninus (11-12 yaş)
lateral dens incisivus (15-21 ay)
lateral dens incisivus (8 yaş) central dens incisivus (7 yaş)
central dens incisivus (6-9 ay) central (dentes incisivi) lateral (dentes incisivi)
fossa incisiva
dentes canini processus palatinus maxillae
dentes premolares I dentes premolares II
lamina horizontalis ossis palatini
dentes molares dentes molaress II dentes molares I
foramen palatinum majus ve minus Üst d a i m i dişler
A l t d a i m i dişler
Dişler
(devamı)
enamelum (substantia adamantina) dentinum ve tubulus dentinalis (substantia eburnea) spatium interglobulare
corona dentis
odontoblast tabaka interproximal aralıklar pulpa dentis (damar ve sinirleri içerir) gingiva epiteli (çok katlı epitel)
cervix dentis
epitelin tutunduğu yer gingiva'nın lamina propria'sı (mandibula veya maxilla'nin periosteum'u) periodontium (alveolar periosteum) papilla cementum
radix dentis
canalis radicis dentis (damar ve sinirleri içerir) kemik foramen apicis dentis
âf i
sol üst daimi dişler: labiobuccal görünüşü
m
m
sol alt daimi dişler: labiobuccal görünüşü Central
1 İ İ
Lateral
dentes incisivi
dentes canini
dentes premolares
dentes molares
Dil
epiglottis plica glossoepiglottica mediana — plica glossoepiglottica lateralis vallecula epiglottica arcus ve m. palatopharyngeus tonsil la palatina (kesilmiş) radix
tonsilla lingualis (noduli lymphoidei) arcus ve m. palatoglosus (kesilmiş) foramen caecum linguae sulcus terminalis papillae vallatae papillae foliatae
papillae filiformes corpus papilla fungiformis sulcus medianus linguae
Dorsum linguae apex
tonsilla lingualis
Í $0
©llslNI papillae filiformes
papilla fungiformis papilla'nin keratinize ucu
intrinsik kas
w m g ^ M
bezin kanalı crypta çok katlı yassı epitel destek hücresi tad hücresi
lenf folikülleri müköz bezler papilla valatae tad tomurcukları
tat deliği lamina propria
Tat tomurcuğunun kesiti
gll. linguales (Von Ebner'in seröz bezleri)
Şematik stereogram: Üstte belirtilen bölge
Dil
(devamı)
BKZ. ŞEKİL 29, 41, 47, 122 m. palatopharyngeus m. palatoglossus m. longitudinalis inferior
processus mastoideus posterior m. digastrici (kesilmiş)
processus styloideus fascia pharyngobasilaris m. constrictor pharyngis superior lig. stylohyoideum m. styloglossus pars glossopharyngea, m. constrictor pharyngis superior m. stylopharyngeus m. stylohyoideus m. constrictor pharyngis médius venter posterior m. digastrici (kesilmiş) m. hyoglossus m. genioglossus
tendo intermedius m. digastrici (kesilmiş) ansa tendinis m. digastrici
m. myhohyoideus (kesilmiş)
os hyoideum
m. geniohyoideus
i t
IİSİM
n. lingualis
m constrictor pharyngis superior
gang, submandibulare
m. styloglossus m. palatoglossus
a. profunda linguae ve vv. comitantes
lig. stylohyoideum m. stylopharyngeus m. hyoglossus (kesilmiş) a. lingualis a. carotis externa
frenulum'un arteri
v. jugularis interna v. retromandibularis v. facialis
ductus submandibularis
v. facialis, v. retromandibularis ve v. lingualis'in ortak truncus'u a., v. sublingualis m. geniohyoideus
os hyoideum n. hypoglossus
AĞIZ BÖLGESİ
a. lingualis a., v. dorsalis linguae
v. lingualis
vena comitans nervi hypoglossi
ŞEKİL 53
Dil ve
Tükriik Bezleri:
Gl. p a r o t i d e a ' n ı n b u l u n d u ğ u yeri gösteren, lingula m a n d i b u l a e ' n ı n altından geçen h o r i z o n t a l kesit
Kesitler
fasda
m orbicularis oris m. buccinator bucc0pharyngea|is
a., v. facialis raphe pterygomandibular^ n. lingualis ve m. constrictor pharyngis superior m. masseter m. palatoglossus (arcus palatoglossus içinde) tonsilla palatina m. palatopharyngeus (arcus palatopharyngeus içinde) ramus mandibulae a., v., n. alveolaris inferior m. pterygoideus medialis m. styloglossus n. facialis v. retromandibularis J İÜ«!®?Pc İV » ®I®N
a. carotis externa '
gl. parotidea
m. stylopharyngeus m. stylohyoideus m. sternocleidomastoideus venter posterior m. digastrici vagina carotica (içinde v. jugularis interna, a. carotis interna ve IX, X, XII. sinirler)
m. longus capitis fascia prevertebral is
gang, cervicale superius
facia buccopharyngeal is ve spatium retropharyngeum
m. longitudinalis superior m. verticalis ve m. transversus lingua m. longitudinalis inferior m. styloglossus m. buccinator mimik kaşları m. hyoglossus m. genioglossus gl. sublingualis ductus submandibularis canalis mandibulae, a., v., n alveolaris inferior n. lingualis n. mylohyoideus v. comitans nervi hypoglossi (v. lingualis'e) a. lingualis a. facialis n. hypoglossus (XII) gl. submandibularis nodus submandibularis Gl. sublingualis ve gl. m. mylohyoideus submandibularis'in bulunduğu v. facialis yeri gösteren 1. molar dişin intermedius m. digastrici arkasından geçen frontal kesit m. platysma hyoideum
Tükrük BKZ.
ŞEKİL
19,
Bezleri
47,
127,
128,
153
a. ve v. temporalis superficialis ve n. auriculotemporalis n. facialis'in dalları a. transversa faciei gl. parotidea accesoria ductus
parotideus
m. buccinator (kesilmiş) m. masseter (kesilmiş) n. lingualis gang,
submandibulare lingua frenulum
linguae
plica sublingualis He ductus sublingualis'lerin açıldığı delikler caruncula sublingualis submandibularis'in açıldığı delik gl. ductus
gl. parotidea
ile ductus
v. retromandibularis
sublingualis
venter posterior m. digastrici
submandibularis
m. stylohyoideus v. jugularis externa
a., v. sublingualis
m. sternocleidomastoideus
m. mylohyoideus (kesilmiş) venter anterior m. digastrici ç
i Y/Û0
gl. submandibularis
n
gl. parotides: tamamen seröz
BÖLGESİ
a., v. facialis
gl. submandibularis: çoğu seröz, kısmen müköz
v. facialis v. lingualis ve v. retromandibularis'in döküldüğü truncus communis v. jugularis interna a. carotis externa
gl. sublingualis: hemen hemen tamamı müköz
ŞEKİL 55
Ağız ve Pharynx'in Duyu Sinirleri BKZ. ŞEKİL 41, 46, 53, 58, 116, 117, 119, 127, 129 n. maxillaris (V¿) n. trigeminus (V) n. trigeminus (V)
nn. alveolares superiores ile
n. glossopharyngeus (IX)
gang, pterygopalatinum, n. palatinus major ve nn. palatini minores ile
n. vagus (X)
s^^/yS
n. facialis (VII)
n. intermedius n. facialis (VII) n. petrosus major, gang. pterygopalatinum, n. palatinus major ve nn. palatini minores ile n. glossopharyngeus (IX) plexus pharyngeus ile rr. tonsillares ile rr. linguales ile tad ve genel duyular n. maxillaris (V2) n. trigeminus (V) r. pharyngeus gang. pterygopalatinum ile n. intermedius n. facialis (VII) n. petrosus major ve gang. pterygopalatinum ile n. maxillaris (V2) n. trigeminus n. vagus (X) r. internus n. laryngeus superior ile
n. glossopharyngeus (IX) plex. pharyngeus ile rr. tonsillares ile rr. linguales ile tad ve genel duyular taşınır n. vagus (X) ve n. glosso pharyngeus (IX) plex. pharyngeus ile n. vagus(X)
gang, pterygopalatinum, n. palatinus major ve nn. palatini minores i le nn. alveolares superiores ¡le n. mandibularis (V3) n. trigeminus (V) n. buccalis ile n. alveolaris inferior ¡le
r. internus n. laryngeus superior ile mandibularis (V3) trigeminus (V) n. lingualis ile n. intermedius n. facialis (VII) chorda tympani ve n. lingualis ile tad duyusu taşınır.
if? ©lEN
Yutak (Pharynx): Median Kesit ostium pharyngeum tubae auditivae sinus frontalis
synchondrosis sphenooccipitalis
sinus sphenoidale
tonsilla pharyngeals tuberculum pharyngeum (pars barilaris is occipitalis) raphe pharyngis
septum nasi pars nasalis pharyngis
lig. longitudinale anterius
palatum molle
membrana atlantooccipitalis anterior
glandulae palatinae
ig. apicis densis
palatum durum
reus anterior atlantis
cavitas oris canalis incisivus tonsilla palatina corpus linguae
axis (C2)
mm.
pars oralis pharyngis foramen caecum linguae
pharyngis
tonsilla lingualis
fascia pharyngeal is
m. genioglossus
radix linguae
spatium retropharyngeum
epiglottis mandíbula m. geniohyoideus os hyoídeum lig. hyoepíglotticum membrana thyrohyoídea pars laryngea pharyngis
lamina preventebralis rascia cervicalis (prof.) ve lig. longitudinale %* anterius corpus vertebrae
adítus laryngis cartílago thyroidea plica vocalis m. arytenoideus transversus cartílago cricoidea trachea oesophagus oesophagus'un kas tabakası glandula thyroidea lamina superficialis fascia cervicalis (prof.) lamina pretrachealis fascia cervicalis (prof.) spatium suprasternal is manubrium sterni
PHARYNX
$EK'L
57
Boğaz (Fauces) Medial'den görünüşü Median (sagital) kesit sinus sphenoidale tonsilla pharyngealis torus tubarius tuberculum pharyngeum (pars basilaris ossis occipitalis) raphe pharyngis ostium pharyngeum tubae auditivae palatum durum recessus pharyngeus plica salphingopharyngea palatum molle gll. palatinae uvula palatina plica semilunaris fossa supratonsiMaris tonsilla palatina arcus palatopharyngeus arcus palatoglossus pars oralis pharyngis plica triangularis lingua (öne ve aşağıya doğru çekilmiş)
tonsilla lingualis epiglottis vallecula epiglottica
f k i WC
k
Pharynx mukozası kaldırılmış cartílago tubae auditivae lamina medíalis processus pterygoídei tendo ve m. tensor veli palatini m. levator veli palatini a. palatina ascendens r. pharyngealis a. pharyngea ascendens a. palatina minor m. salphingopharyngeus hamulus pterygoideus raphe pterygomandibularis r. tonsillaris a. palatina minor m. constrictor pharyngis superior r. tonsillaris a. pharyngea ascendens m. palatoglossus m. palatopharyngeus r. tonsillaris a. palatina ascendens r. tonsillaris a. facialis r. tonsillaris a. dorsalis linguae r. tonsillaris ve n. glossopharyngeus (IX) lig. stylohyoideum m. hyoglossus m. constrictor pharyngis medius m. stylopharyngeus
Pharynx Kasları: Median
(Sagital)
Kesit
lamina medialis processus pterygoidei cartílago tubae auditivae m. tensor veli palatini fascia pharyngobasilaris m. levator veli palatini aponeurosis palatina ve tendo m. tensoris veli palatini tuberculum pharyngeum (pars basilaris ossis occipitalis) raphe pharyngis lig. longitudinale anterius membrana atlantooccipitalis anterior lig. apicís dentis m. salpingopharyngeus mm. palati mollis m. sphincter palatopharyngeus (Passavant kabarıntısı) hamulus pterygoideus m. constrictor pharyngis superior raphe pterygomandibularis m. palatopharyngeus m. buccinator pars glossopharyngea m. constrictor pharyngis superior m. stylopharyngeus lig. stylohyoideum m. styloglossus m. constrictor pharyngis medius plica pharyngoepiglotticum'a giden lifler fascia buccopharyngeal is ve spatium retropharyngeum lamina prevertebralis fascia cervical is (prof.) ve lig. longitudinale anterius r. intern us n. laryngei superioris pharynx'in longitudinal kasları
m. mylohyoideus os hyoideum membrana thyrohyoidea cartilago thyroidea lig. cricothyroídeum medianum
m. constrictor pharyngis inferior aponeurosis pharyngis m. cricopharyngeus (m. constrictor pharyngis inferior'un parçası) oesophageus'un longitudinal kas liflerinin cartilago crícoidea'ya tutunduğu yer) oesophagus'un circular kas lifleri oesophagus'un longitudinal kas lifleri
cartilago corniculata ve arytenoidea cartilago cricoidea trachea
m. constrictor pharyngis medius'un kenarları m. constrictor pharyngis inferior'un kenarları ve tutunma yerleri
PHAPVMY
Pharynx:
Açılmış
Arkadan
Görünüşü
basis cranii (pars basillaris ossis occipitalis) '
tonsilla pharyngealis
processus styloideus septum nasi torus tubarius ostium pharyngeum tubae auditivae
pars nasal is pharyngis ^
recessus pharyngeus gl. parotidea torus levatorius (m. levator veli palatini'nin oluşturduğu plica) plica salpirvgopharyngea palatum molle angulus mandibulae gl. submandibulars
pars oralis pharyngis
i
kesilmiş capsula interna
striatum 1
nucleus lentiformis
I corpus striatum 1 nuclei basales (ganglia)
'
nucleus J c o r P u s caudatus ( c a p u t
'
yukarıdaki t kesit ) A seviyeleri ( B
thalamus
pulvinar thalami nucleus lentiformis (putamen'in medial'inde globus pallidus) corpus amygdaloideum
corpus geniculatum mediale corpus geniculatum laterale cauda nuclei caudati
Thalamus, nuc.lentiformis, nucleus caudatus ve corpus amygdaloideum'un birbiriyle ilişkileri (şema): sol lateral'den görünüşü
Thalamus
corpus callosum ( kesilmiş)
foramen interventricular (Monro)
caput nuclei caudati
tela choroidea ventriculi tertii ( kesilmiş)
septum pellucidum
ventriculus tertius
columna fornicis
plexus choroideus
tuberculum anterior
v. thalamostriata superior
stria terminalis
pes hippocampi
adhesio interthalamica
cornu temporale (inf.) ventriculi lateralis
lamina affixa
v. interna cerebri
stria medullaris
gyrus dentatus
trigonum habenulare
eminentia collateralis
pulvinar thalami ( çekilmiş)
hippocampus
corpus geniculatum laterale
fimbria hippocampi -
orpus geniculatum mediale
comissura posterior
brachium colliculi superioris
comissura habenulare
brachium colliculi inferioris
corpus pineale
colliculus superior
trigonum collatérale calcar avis
colliculus inferior
cornu occipitale (post.) ventriculis lateralis
cerebellum
sulcus calcarinus lamina medullars interna
ventriculus tertius
adhesio interthalamica pulvinar thalami nuclei intralaminares thalami
nuc. reticularis thalami
ventriculus tertius
Nuclei thalami CAICI I Id nuclei mediani thalami Thalamus'un şematik kesiti (sağda gösterilen kesik çizgi seviyesinden)
CM LD LP M MD VA VI VL VP VPL VPM
nuc. centromedianus nuc. dorsalis lateralis nuc. lateralis posterior nuc. medialis nuc. mediodorsalis nuc. ventralis anterior nuc. ventralis intermedius nuc. ventralis lateralis nuc. ventralis posterior nuc. ventralis posterolateralis nuc. ventralis posteromedial is
i
vs©|(5|\|
pulvinar thalami corpus geniculatum laterale corpus geniculatum mediale Thalamus'un şematik görünüşü (lamina medullaris externa ve nuclei reticulares çıkarılmış) Nuclei laterales Nuclei mediales Nuclei anteriores
Hippocampus
ve
Fornix
genu corporis callosi ( kesilmiş)
Üstten diseksiyon
septum pellucidum caput nuclei caudati columna fornicis stria terminalis corpus fornicis pes hippocampi thalami crura fornicis gyrus dentatus fimbria hippocampi hippocampus commissura fornicis splenium corporis callosi ventriculus lateralis calcar avis cornu occipitale (post.) ventriculi lateralis
¿XA/ ©ICeN
cauda corporis callosi plexus choroideus. corpus fornicis
columna fornicis
tractus opticus
commissura fornicis
fimbria hippocampi
crura fornicis sulcus hippocampalis gyrus dentatus hippocampus
corpus mammillare
fimbria hippocampi
corpora amygdaloideum Fornix: şema
hippocampus
alveus hippocampi cornu temporale (inf.) ventriculi lateralis Koronal kesit: arkadan görünüşü
Cerebellum Üst yüz incisura cerebellaris anterior
Lobus cerebelli anterior lobulus quadrangularis (H IV-V)
lobulus centralis (II ve
vermis in üst kısmı
prima ra horizontal is
culmen (IV ve V)
obulus simplex (H VI)
declive (VI)
lobus cerebelli posterior fissura postlunata
folium vermis (VII A)
lobulus semilunaris (ansiformis) superior (H VII A) fissura horizontals lobulus semilunaris (caudalis) inferior (H VII B)
incisura cerebellaris posterior ( lobulus centralis vermis'in )
Alt yüz
üst kısmı \ lingula cerebelli velum medulläre superius
Lobus cerebelli anterior Lala lobuli centralis superior med i us
flocculus (H X)
Lobus flocculonodularis
ventriculus quartus
fissura posterolateral is (dorsolateral is)
velum medulläre inferius
ssura retrotonsilaris
nodulus (X) vermis in alt kısmı
Lobus cerebelli posterior
uvula (IX)
si I la cerebelli
pyramis (VIII) tuber (VII B)
pedunculus cerebellaris
inferior
lobulus biventer (H VIII) incisura cerebellaris posterior
ssura secunda (postpyramidalis) ssura horizontalis lobulus semilunaris (caudalis) inferior (H VII B) cerebri
decussatio pedinculorum cerebellarium superiorum
fasciculus longitudinalis medialis
ventriculus quartus medulla oblongata'nin nucleus tabakası
velum medulläre superius / nuclei cerebelli
fastigii
cuius cerebellaris superior
1 globosus J \ I dentatus
ingula cerebelli (I) is cerebelli
emboliformis
1
Pedunculus cerebellaris superior'dan geçen kesit
®IHN
Beyin Sapı
thalamus ( k e s i l m i ş yüz)
Arka lateral'den görünüşü
corpus geniculatum laterale tractus opticus
pulvinar thalami
corpus geniculatum mediale
corpus pineale colliculi superiores
brachium colliculi superioris ve inferioris
colliculi inferiores
crus cerebri
n. trochlearis (IV)
pons
velum medullare superius pedunculus cerebellaris superior
n. trigeminus (V) pedunculus cerebellaris medius
ventriculus quartus fossa rhomboidea
n. vestibulocochlearis (VIII) n. facialis (VII)
n. glossopharyngeus (IX) ve n. vagus(X)
pedunculus cerebellaris inferior
tuberculum cuneatum
n. hypoglossus (XII)
tuberculum gracile
n. accessorius (XI)
radix posterior n. spinalis (C^)
jt&F • ©igm
fasciculus cuneatus fasciculus gracilis tractus olfactorius Önden görünüşü chiasma opticum
substantia perforata anterior infundibulum hypophysis corpus mammillare lobus temporalis (kesilmiş yüz)
tractus opticus
n. oculomotorius (III)
tuber cinereum
n. trochlearis (IV) n. trigeminus (V)
crus cerebri
n. abducens (VI)
corpus geniculatum laterale
n. facialis (VII) ve n. intermedius
substantia perforata posterior
n. vestibulocochlearis (VIII) pons
flocculus
pedunculus cerebellaris medius oliva pyramis bulbi radix anterior n. spinalis (C-j)
plexus choroideus ventriculi quarti n. glossopharyngeus (IX) n. vagus(X) n. hypoglossus (XII) n. accessorius (XI)
decussatio pyramidum
4.
Ventríkül ve Cerebellum
trigonun habenulare
Arkadan görünüş ventriculus tertiu
medial ) corpus lateral ( geniculatum
pulvinar thalami
sulcus medianus posterior (dorsalis)
corpus pineale
pedunculus cerebellaris superior locus caeruleus
colliculus superior
eminentia medialis
colliculus inferior
colliculus facialis
n. trochlearis (IV)
area vestibularis
velum medulläre superius
S
nuc.dentatus
superior medius inferior
striae medulläres ventriculi quarti teniae ventriculi quarti
recessus lateralis fovea superior
tuberculum cuneatum
sulcus limitans
tuberculum gracile sulcus medianus posterior
fovea inferior
funiculus lateralis
tuberculum trigeminale
fasciculus cuneatus
trigonum nervi hypoglossi trigonum nervi vagi
fasciculus gracilis
obex
dm-
adhesio interthalamica Median sagital kesit
¿fi
©IGJN
commissura posterior
corpus fornicis
commissura habenulorum
thalamus (ventriculus tertius içinde)
corpus pineale
foramen interventriculare (Monro)
splenium corporis callosi v. magna cerebri (Galen)
commissura anterior lamina terminalis
lingula (I) lobulus centralis (ll-lll) culmen (IV-V)
sulcus hypothalamicus tegmentum mesencephali aqueductus cerebri (Sylvius)
VVeT\,/ cerebellı
declive (VI)
colliculus superior
folium (VII A)
lamina tecti (quadrigemina)
velum medulläre superius
colliculus inferior
velum medulläre inferius
pons fasciculus longitudinalis medialis
tuber (VII B)
ventriculus quartus
pyramis (VIII)
plexus choroideus ventriculi quarti
uvula (IX)
medulla oblongata
nodulus (X)
apertura mediana (foramen Magendie) ventriculi quarti decussatio pyramidum canalis centralis medulla spinalis
plexus choroideus ventriculi quarti tonsilla cerebelli
vermis 'cerebelli
Beyin Sapınçtaki Kranial Sinir Nukleusları: Şema Arkadan görünüşü
n. oculomotorius (III) colliculus superior
nucleus ruber nucleus nervi oculomotorii nucleus accessorius nervi oculomotorii (Edinger-Westphal)
corpus geniculatum laterale nucleus mesencephalicus nervi trigemini
nucleus nervi trochlearis n. trochlears (IV)
nucleus principalis nervi trigemini
nucleus motorius nervi trigemini
n. trigeminus (V) ve gang, trigeminale
n. trigeminus (V) ve gang, trigeminale
n. facialis (VII) ve gang, geniculi
nucleus nervi abducentis nucleus nervi facialis
n. vestibulocochlear^ (VIII)
geniculum n. facialis
nucleus salivatorius superior ve inferior
nuclei \ anterior cochleares) posterior
nuclei vestibulares
n. glossopharyngeus (IX)
n. n. vagus(X)
glossopharyngeus (IX) n. vagus(X)
n. accessorius (XI)
tractus spinalis ve nuc. spinalis nervi trigemini nuc. tractus sol ¡tari i nuc. dorsalis nervi vagi
Efferent lifler Afferent lifler Karışık lifler
nucleus ambiguus nuc. dorsalis nervi vagi (X)
nuc. nervi hypoglossi nuc. spinalis nervi accessorii
s k' mî IHM
T.
r.
Beyin
Sapındaki
M e d i a l kesit
Kranial Sinir
Nukleusları:
Şema
(devamı)
nucleus accessorius nervi oculomotorii (Edinger-Westphal) nucleus ruber
nucleus nervi oculomotorii
n. oculomotorius (III)
nucleus nervi trochlearis
nuc. mesencephalicus nervi trigemini
n. trochlearis (IV) nucleus nervi abducentis
n. trigeminus (V) ve gang, trigeminale
geniculum n. facialis
nuc. principalis nervi trigemini
nucleus nervi facialis
nuclei vestibulares nuc. motorius nervi trigemini
nucleus cochlearis anterior ve posterior
n. facialis (VII) nucleus salivatorius superior ve inferior n. vestibulocochlear (VIII) nucleus tractus solitarius
n. abducens (VI) n. glossopharyngeus (IX)
nuc. dorsalis nervi vagi (X)
n. hypoglossus (XII) nuc. nervi hypoglossi n. vagus (X) nucleus ambiguus n. accessorius (XI) nuc. spinalis nervi accessorii
Efferent lifler tractus spinalis ve nuc. spinalis nervi trigemini
Afferent lifler Karışık lifler
Jt% iv***k f e ,-r V ®|(5|\]
Kranial Sinirler (Motor ve Duyu Dağılımları): Şema Spinal sinir lifleri Efferent (motor) lifler Afferent (duyu) lifler
N. olfactorius
N. opticus
N. o c u l o m o t o r i u s m. ciliaris, m. sphincter pupillae ve aşağıdaki göz kasları hariç bütün dış göz kasları N. trochlearis __ m. obliquus superior
N. abducens _ lit\ i \ m. rectus lateralis
motor—çiğneme kasları ^
N. trigeminus duyu—yüz derisi, sinüsler ve dişler
N. intermedius '^zm^ motor—gl. submandibularis, sublingualis ve g.l. lacrimalis tat—dilin 2/3 ön bölümü ve yumuşak damak
N. facialis yüz kasları
VIII N. vestibulocochlearis n. cochlearis n. vestibularis
N. glossopharyngeus tat—dilin 1/3 arka kısmı duyu—tonsilla palatina, pharynx ve orta kulak motor—m. stylopharyngeus, üst pharynx kasları ve parotis bezi
XI N. accessorius N. hypoglossus \\\ \ m . sternocleidomastoideus^ dil kasları |l| \ m . trapezius
hyoid altı kasları (C1,2 lifleri)
] J
N.vagus motor—kalp, akciğerler, damak, pharynx, larynx, trachea, bronchus'lar, sindirim borusu duyu—kalp, akciğerler, trachea, bronchus'lar, larynx, pharynx, sindirin^ borusu, dış kulak
V ©IBM
Nervus Ol factor i us (I): Şema
area subcallosa (parolfactoria) nuclei septales ve area septal is Bulbus olfactorius hücreleri: şema
gelen lifler
( karşı bulbus giden lifler ) olfactorius
bulbus olfactorius'a giden eferent lifler
comissura anterior
bulbus olfactorius'tan santral bağlantılar için karşı bulbus olfactorius'a giden afferent lifler
stria olfactoria medialis
granül hücresi (mitral ve püskül hücrelerini eksite ve inhibe eder) mitral hücre geri dönen uzantı püskül hücresi periglomerular hücre glomerulus n. olfactorius lifleri if
koku hücreleri
tractus olfactorius trigonum olfactorium ve tuberculum olfactorium
koku mukozası Nervi olfactorii (I) bulbus olfactorius lamina cribrosa ossis ethmoidalis nuc. olfactorius anterior
f
n kî ifr'îf /t
V ©MBN
uncus
stria olfactoria lateralis
fimbria hypocampi
nuc. tractus olfactorii lateralis substantia perforata anterior corpus amygdaloideum (projeksiyonu) lobus priformis
gyrus dentatus grus parahippocampalis
Nervus Opticus (II) (Görme Yolu): Şema
merkezdeki koyu halka macula'yı göstermektedir
gorme alanlarının örtüşmesi
açık gölgeler monooküler alanları göstermektedir. her bir kadran değişik renkte görülmektedir.
sağ retina'ya yansıma
sol retina'ya yansıma
cKoroidea
i t - N. opticus (II) tP'tltchiasma opticum
choroidea
>>
,
macula
Retina'nın yapısı: Şema A B C G H P R
amakrin hücreler bipolar hücreler koniler gang. hücreleri horizontal hücreler pigment hücreleri basiller
sol nuc. dorsalis corporis geniculati lateralis'e yansıma
—
/
sağ nuc. dorsalis corporis geniculati lateralis'e yansıma
tractus opticus
corpus
genicjulatum lateraJe'ler
radiatio optica
I
radiatio optica
sulcus calcarinus sulcus calcarinus
sol lobus occipitalis'e yansıma
ŞEKİL 114
sağ lobus occipitalis'e yansıma
BASVE BOYUN ° *
Nervus Oculomotorius (İlli Nervus Trochlearis (IV) ve Nervus Abducens (VI): Şema BKZ. ŞEKİL 81
n. ciliaris longus
126>
153
gang, ciliare
nn. ciliares breves
n. ethmoidalis posterior
n. ethmoidalis anterior
nuc. nervi abducentis
radix sensoria ganglii ciliaris
m. obliquus superior
nuc. nervi trochlearis
radix symphatica ganglii ciliaris
m. levator palpebrae superioris
nuc. nervi oculomotorii
ramus superior nervi oculomotorii
m. rectus superior
nuc. accessorius nervi oculomotorii (EdingerWestphal) (parasempatik)
n. frontalis (kesilmiş) n. lacrimalis (kesilmiş)
N. trochlearis
n. nasociliaris
N. oculomotorius (III) n. ophthalmicus (Vj)
mmmpp^
I I
n. infraorbital is
N. abducens (VI)
/
n. zygomaticus (kesilmiş)
gang. pterygopalatinum
m. obliquus inferior m. cılıarıs
m. rectus medialis
m. sphincter pupillae
m. rectus inferior
Efferent lifler Sempatik lifler
a. carotis interna ve plexus caroticus internus
r. inferior nervi oculomotorii
m. dilatator pupillae
Afferent lifler
n. mandibulars (V3)
radix parasympathica ganglii ciliaris
Parasempatik lifler
KRANİAL VE SERVİKAL SİNİRLER
n. maxillaris (V2) m. rectus lateralis ve n. abducens (arkaya doğru kaldırılmış) plexus cavernosus anulus tendineus communis
i
/f.
Mfc
i V ©l(B|\|
ŞEKİL 115
Nervus Trigeminus (V): Şema BKZ. ŞEKİL 18, 37, 38, 40, 41 ve 153 Efferent lifler Afferent lifler Proprioceptive lifler Parasempatik lifler Sempatik lifler
N. trigeminus (V), gang, trigeminale ve nuclei trigeminale nuc. motorius nervi trigemini N. ophthalmicus (Vj) nuc. mesencephalicus nervi trigemini r. tentorius (r. meningeus) nuc. principalis nervi trigemini n. nasociliaris nuc. ve tractus spinalis nervi trigemini n. lacrimalis
radix sensoria gang, ciliare n. frontalis gang, ciliare n. ethmoidalis posterior n. ciliaris longus
nn. ciliares breves n. ethmoidalis anterior n. supraorbitalis n. supratrochlearis n. infratrochlearis rr. nasales interni ve rr. nasales externi n. ethmoidalis ant N. maxillaris (V 2 )
r. meningeus
'Mm,
zygomaticotemporalis r. zygomaticofacial is n. zygomaticus n. infraorbitalis gang. pterygopalatinum
nn. alveolares superiores n. infraorbitalis rr. nasales (posteriores I superiores laterales, mediales ve n. nasopalatinus)
n. facialis (VII) chorda tympan i
n. canalis pterygoidei (Vidii), (n. facialis [VII] ve plexus caroticus internus'tan)©llsN
n. pharyngeus' n. petrosus major ve minor nn. temporales profund^ (m. temporalis'e gider) n. pterygoideus lateralisy ve n. massetericus n. musculi tensoris veli palatini ven. pterygoideus medialis n. buccalis n. mentalis plexus dentalis inferior n. lingualis
rr. temporales superficiales r. articularis ve nn. auriculares anteriores n. auriculotemporal^
gang. / submandibulare n. alveolaris 1 inferior ' gang, oticum N. mandibular^ (V 3 ) n. musculi tensoris tympani
rr. parotidei r. meningeus n. petrosus minor, (n. glossopharyngeus'dan [IX]
Nervus Facialis (VII): Şema BKZ. ŞEKİL 19 ve 153 N. facialis (VII)
n. petrosus major
meatus acusticus internus
gang, geniculi plexus caroticus internus (a. carotis interna'nın üzerinde)
n. petrosus profundus (plexus caroticus internus'dan gelir) n. petrosus minor n. canalis pterygoidei (Vidii)
n. intermedius nuc. nervi facialis nuc. salivatorius superior nuc. tractus solitarii
gang, oticum gang, pterygopalatinum
Yüz kasları venter frontalis m. occipitofrontal^ m. orbicularis oculi. m. corrugator supercilii rh. zygomaticus major m. zygomaticus minor m. procerus m. levator labii superiors m. levator labii superioris alaeque nasi m. levator anguli oris
:. m. nasalis
m. depressor, septi nasi ^
venter occipitalis m* pcc ip itof ronta lis
ml büccales
m. orbicularis oris
n. tympanıcus (Jacobson)
nue. tractus solitarii nucleus ambiguus
cavitas tympani ve plex. tympanicus foramen stylomastoideum n. caroticotympanicus (plex. caroticus internus'tan) n. petrosus major n. petrosus profundus n. canalis pterygoidei (Vidii) n. petrosus minor gang. pterygopalatinum n. mandibularis (V3) gang, oticum n. auriculotemporalis gl. parotidea r. tubarius plex. tympanicus tuba auditiva ve ostium pharyngeum tubae auditivae m. stylopharyngeus (r. musculi stylopharyngei)
N. glossopharyngeus (IX) foramen jugulare n. vagus'un r. auricularls'ine bağlanan dal superius ve gang. inferius n. glossopharyngeus n. facialis'e (VII) bağlanan dal n. vagus(X) gang. cervicale superius
truncus sympathicus r. sinus carotici nervi glossopharyngei a. carotis interna plex. pharyngeus
sinus caroticus glomus caroticum
rr. pharyngei, rr. tonsillares ve rr. linguales (n. glossopharyngeus)
a. carotis communis
r. pharyngeus nervi vagi
&T
a. carotis externa
Il itîP" iV ©lIBisi
Nervus Vagus (X): Şema BKZ. ŞEKİL 153
nuc. dorsal is nervi vagi (parasempatik)
.
nuc. tractus solitarii (tad duyusunu taşıyan visceral afferent lifler)
n. glossopharyngeus (IX) r. meningeus n. vagi r. auricularis n. vagi
tractus ve nuc. spinalis nervi trigemini (somatik afferent)
tuba auditiva m. levator veli palatini
nucleus ambiguus (pharynx ve larynx kaslarına motor lifler)
m. salphingopharyngeus
radix cranialis nervi accessorii
m. palatoglossus
N. vagus (X)
m. palatopharyngeus
foramen jugulare gang, superius n. vagi
m. constrictor pharyngis superior
gang, inferius n. vagi
m. stylopharyngeus m. constrictor pharyngis medius m. constrictor pharyngis inferior m. cricothyroideus trachea oesophagus a. subclavia dex. n. laryngeus recurrens dex. kalp (kor) r. hepaticus (truncus vagalis anteri omentum minus içindeki dalı) rr. coeliaci (truncus vagalis ant ve post.'dan plex. coeliacus'a gider). plex. coeliacus, gang, mesentericum superius ve ganglia coeliaca plex hepaticus vesica biliaris ve ductus choledochus karaciğer (hepar) r. pyloricus (plex. hepaticus'tan) pancreas duodenum colon ascendens caecum appendix vermiformis
r. pharyngeus (damak ve pharynx'in alt bölümü kaslarına motor, pharynx alt bölümüne duyu lifleri verir) n. vagus'un, n. glossopharyngeus'un rr. sinus carotici'ye katılan dalı plex pharyngeus n. laryngeus superior: r. internus (duyu ve parasempatik) r. externus (m. cricothyroideuş'a giden motor dal) rr. cardiaci cervicales superiores n. vagi rr. cardiaci cervicales inferiores n. vagi rr. cardiaci thoracic! n. vagi n. laryngeus recurrens sin. (m. cricothyroideus hariç larynx kaslarına motor; larynx'in plica vocalis'in aşağısında kalan kısmına duyu ve parasempatik; oesophagus'un üst kısmı ve trachea'ya parasempatik, efferent ve afferent lifler verir.) —
plex pulmonalis
- plex. cardiacus plex. oêsôphageus
truncus vagal is anterior rr. gastrici ant. trunci vagalis (midenin arkasında rr. gastrici post. trunci vagalis bulunur) a. mesenterica sup. ve onun dalları ile birlikte flexura coli sinistra'ya kadar giden n. vagus'un dalları (parasempatik motor, sekretomotor ve afferent) intestinum tenue Efferent lifler — — — Afferent lifler Parasempatik lifler
Nervus Accessorius
(XI):
Şema
BKZ.
nucleus ambiguus n. vagus(X)
ŞEKİL
27
radix cranial is nervi accessorii (n. vagus'a katılır ve n. laryngeus reccurens aracılığı ile m. cricothyroideus hariç larynx kaslarını inerve eder) inalis nervi foramen jugulare gang, superius n. vagi
n. accessorius (XI) r. internus nervi accessorii
n. spinalis CI n. spinalis C2 r. extern us nervi accessorii (m. sternocleidomastoideus ve m. trapezius'u inerve eder) m. sternocleidomastoideus (kesilmiş) nervus spinalis C3 nervus spinalis C4 m. trapezius
ItoN
efferent lifler proprioceptive lifler
ŞEKİL 121
Nervus Hypoglossus (XII): Şema BKZ. ŞEKİL 27
N. hypoglossus (XII) (canalis hypoglossi içinde)
r. meningeus
nucleus nervi hypoglossi m. longitudinalis superior li
dilin intrinsik kasları
m. transversus ve verticalis linguae m. longitudinal^ inferior li
condylus occipitalis
gang, inferius nervi vagi rr. ventrales C1, 2, 3 (plex. cervicalis'in ansa cervicalis'inden gelen)
gang, cervicale superius
radix superior ansa cervical is
m. genioglossus
a. carotis interna
m. geniohyoideus
radix inferior ansa cervicalis
m. hyoglossus m. thyrohyoideus
ansa cervicalis
venter superior m. omohyoidei
v. jugularis interna f
m. sternohyoideus
a. carotis communis
d*
6/ T
\ /
y ' ©ieim
m. sternothyroideus
venter inferior m. omohyoidei
.
, Ii T.iira¡ftp" ñ
Efferent lifler Afferent lifler
Plexus Cervicalis: Şema BKZ. ŞEKİL 27 m. sternocleidomastoideus (kesilmiş) n. accessorius (XI) n. hypoglossus (XII) m. geniohyoideus
n. auricularis magnus n. occipitalis minor n. occipitalis major (ramus dorsalis C2)
M ©IBM
m. rectus capitis lateralis ve anterior, m. longus capitis ve colli'nin sinirleri m. longus capitis, m. longus colli ve m. levator scapulae'nin sinirleri m. thyrohyoideus
m. trapezius m. longus capitis, m. longus colli, m. levator scapulae ve m. scalenus medius'un sinirleri
radix superior ansa cervicalis radix inferior ansa cervicalis
plex. brachialis ile bağlantı sağlayan dal
n. transversus cervicaVis
n. phrenicus
venter sup. m. omohyoidei m. sternothyroideus
m. sternohyoideus
nn. supra claviculares (mediales, intermedius ve laterales)
ansa cervicalis m. sternocleidomastoideus ( kesilmiş) venter inf. m. omohyoidei
Efferent lifler Afferent lifler Proprioceptive lifler
Boyuna
Ait
Otonomik
Sinirler
BKZ. ŞEKİL 65, 119, 120, 152, 198> 214> 22S, 300.
n. caroticus internus
n. glossopharyngeus (IX) rr. laryngopharyngei (sempatik dal) n. vagus (X) (
gang. cervicale superius
plexus pharyngeus r. pharyngeus nervi vagi a. ve plexus carotis externa n. laryngeus superior rr. comminicantes grisea
a. carotis interna ve r. sinüs carotici (n. glossopharyngeus) glomus caroticum sinüs caroticus rr. cardiaci cervicales superiores (n. vagus) n. cardiacus cervicalis superior (sempatik)
n. phrenicus (kesilmiş) cervicale médium a. ve plexus carotis communis . cardiacus cervicalis medius (sempatik) . vertebrale a. ve plexus vertebral is n. laryngeus recurrens gang. cervicothoracicum (stellatum) ansa subclavia
n. vagus (X) (kesilmiş) n. cardiacus cervicalis inferior (sempatik) truncus sympathicus'un thoracal parçası ve rr. cardiaci thoracici n. vagi a. subclavia
BAŞVE BOYUN
Başa Ait
Otonomik Sinirler
BKZ. ŞEKİL 39, 40, 41, 81, 115, 126, 127, 128, 152 n. petrosus major
n. petrosus profundus n. canalis pterygoidei (Vidii)
radix sensoria
n. oculomotorius (III)
n. trigeminus (V) * radix motoria
n. maxillaris (V2)
ganglion
n. nasociliaris radix sensoria radix sympathica radix parasympathica
gang, ciliare
I n. ophthalmicus (Vi) a. ve plexus caroticus internus
n. frontalis ve n lacrimalis (kesilmiş)
gang, geniculi
gang, ciliare
n. ciliaris longus
n. facialis (VII) nn. ciliares breves n. vestibulocochlearis (VIII)
rr. nasales posteriores superiores ve inferiores laterales
n. glossopharyngeus (IX) n. vagus (X) n. mandibularis
(V3)
gang, oticum n. caroticus internus • ™
chorda tympan i n. laryngeus superior (kesilmiş)
n. palatinus major ve nn. palatini minores
gang, cervicale superius
n. lingualis
a. caroticus interna ve plex. r. sinüs carotici n. glossopharyngei
gang. pterygopalatinum
n. alveolaris inferior gang. submandibulare
plex. pharyngeus
sinüs caroticus truncus sympathicus'un cervical parçası rr. cardiaci cervicales superiores n. vagi —
a. ve plex maxillaris a. carotis externa ve plex. caroticus externus
a. ve plex. meníngea media a. ve plexus facialis
a. ve plex. caroticus communis 1. cardiacus cervicalis superior (sempatik)
©ISN
Ganglion Ciliare: Şema BKZ. ŞEKİL 153 m. sphincter pupillae
radix oculomotoria ganglii ciliaris (parasempatik)
nn. ciliares breves
m. dilatator pupillae
nuc. accessorius nervi oculomotorii (parasempatik) (Edinger-Westpal)
m. ciliaris colliculus superior corpus geniculatum laterale
n. opticus (II) n. nasociliaris n. ciliaris longus radix nasociliaris ganglii ciliaris radix sympathica ganglii ciliaris a. ophthalmica
n. ophthalmicus (Vil gang. trigeminale
plexus tympanicus tractus tectospinalis
plex. caroticus internus
pars thoracica medulla spinalis
a. carotis interna gang, cervicale superius gang, thoracica I ramus comunicans griseus
Presinaptik „ . . ¡¿i, Postsınaptık
) i \
Sempatik lifler
Presinaptik
) v j
Parasempatik lifler
Postsinaptik
ramus comunicans albus n. spinalis (T1)
Afferent lifler Görme yolu İnen yol :
©lisM
substantia grisea'da (cornu lateralis) bulunan nucleus intermediolatera lis'deki presinaptik sempatik hücreler
Ganglion
Pterygopalatinum
ve
Ganglion Submandibulare: Şema B KZ. ŞEKİL 153
n. ophthalmicus (Vj)
gang, trigeminale n. petrosus profundus
n. mandibularis (V3)
n. petrosus major
gang. oticum
chorda tympani
n. lingualis
n. trigeminus (V)
n. maxillaris (V2)
n. facialis (VII) (n. intermedius)
n. canalis pterygoidei (Vidii) gang. pterygopalatinum
nucleus salivatorius superior
gl. lacrimalis
n. palatinus descendens nasales posteriores
n. glossopharyngeus (IX) gang, cervicale superius
nn. palatini
truncus sympthicus nervi spinales (T1 T2) pars thoracica medulla spinalis
gang, submandibular
radix posterior gl. sublingualis gl. submandibulars a. facialis a. lingualis
rr. communicantes a. carotis interna
plex. caroticus externus ve a. carotis externa
radix anterior
substantia grisea'da bulunan nucleus intermediolateralis'deki presinaptik sempatik hücreler
a. carotis communis
f
8 ÜJ^ > {">» ©IEN
Presinaptik sempatik lifler m m m
Postsinaptik sempatik lifler Presinaptik parasempatik lifler Postsinaptik parasempatik lifler
Ganglion Oticum: Şema BKZ. ŞEKİL 153 n. mandibular^ (V3)
gang, trigminale n. petrosus minor
gang. oticum
chorda tympani
n. ophthalmicus (Vj)
n. trigeminus (V)
n. maxillaris (V2)
n. facialis (VII) n. glossophayngeus (IX)
n. auriculotemporalis
nuc. salivatorius inferior a. temporalis superficialis
pons
gl. parotidea
medulla oblongata plexus tympanicus n. tympanicus
n. alveolaris inferior
n. lingualis
gang, inferius (IX) gang, cervicale superius truncus sympathicus
pars
nn. spinales (Tl-T2)
medulla spinalis
thoracica
a. carotis externa radix posterior a. carotis interna
a. carotis communis raaix anterior rr. communicantes
Presinaptik sempatik lifler Postsinaptik sempatik lifler Presinaptik parasempatik lifler Postsinaptik parasempatik lifler
substantia grisea'da bulunan nucleus intermediolateral is'cleki presinaptik sempatik hücreler
i kläf"?
/ M"i ©IBM
Tat Yolları: Şema BKZ. ŞEKİL 41, 89, 117,119, 120 Esas yol Tali yol
nuc. ventralis posteromedialis (VPM) thalami duyu korteksi (yüzeyin hemen altında) area hypothalamica lateralis corpus amygdaloideum pons'ta tat bölgesi n. trigeminus (V) nuc. mesencephalicus ve nuc. motorius nervi trigemini
gang. trigeminale (semilunare) n. ophthalmicus (Vi) j n. maxillaris (V2) n. mandibularis (V3) Ü S * » Tm»|i MWIIIII
gang. pterygopalatinum
n. canalis pterygoidei (Vidii)
«lEiM
nuc. tractus solitarii (rostral parça)
papillae fungiformes
papillae foliatae
medulla oblongata (alt parça)
papillae vallatae
epiglottis
gang, inferius n. glossopharyngei gang, inferius (nodosum) n. vagi n. vagus(X)
larynx n. laryngeus superior
Beyin Zarları ve Arterleri BKZ. ŞEKİL 28, 29 a. meningea media sin. a. cerebri posterior a. superior cerebelli a. basilaris
a. cerebri media a. cerebri anterior a. communicans anterior a. ophthalmica a. communicans posterior
a. labyrinthi sin. r. mastoideus a. occipitalis
sinus cavernosus
a. inferior anterior cerebelli
a. meningea media
a. meningea post, a. pharyngea ascendens sin. a. inferior posterior cerebe . a. maxillaris a. vertebral is dex. ve sin. (pars intracranialis)
a. temporalis superficialis
r. meningeus posterior a. vertebral is
a. carotis externa
r. meningeus anterior a. vertebral
a. facialis a. auricularis posterior a. lingualis a. occipitalis a. pharyngea ascendens a. carotis interna sinus caroticus glomus caroticum
a. laryngea superior a. thyroidea superior a. carotis communis
a. vertebralis (pars cervicalis) processus transversus (C6) a. cervical i profunda
a. cervicalis ascendens (kesilmiş) a. thyroidea inferior truncus thyrocervicalis
a. intercostalis suprema
truncus brachiocephalicus
truncus costocervicalis a. subclavia
Li al ojrC Ir* 1
a. thoracica interna
»'
©IßHVI
Beyin Arterleri: Şema a cerebri anterior
. communicans anterior . ophthalmica
a. cerebri media
. supraorbitals
a. communicans posterior
supratrochlear^ lacrimalis
a. caroticotympanica a. carotis interna
dorsalis nasi
a. cerebri posterior
. meningea media
a. superior cerebelli
. angularis
a. tympanica anterior
temporalis superficialis . auricularis posterior
a. meningea media
. facialis
a. maxillaris
occipitalis
a. basilaris
lingualis
a. inferior cerebelli
a. pharyngea ascendens spinalis anterior
a. inferior posterior cerebelli
•aa. medulläres segmentales
a. carotis externa a. vertebralis
a. carotis interna
. carotis communis
a. thyroidea superior
a. cervicalis profunda . transversa cervicis
a. carotis communis
a. suprascapularis
a. vertebral is
. intercostalis suprema
a. cervicalis ascendens
truncus costocervicalis
a. thyroidea inferior truncus a. subclavia
thyrocervical is
a. thoracica interna
a. subclavia truncus brachiocephalicus
arcus aorta
^
descendens ascendens
©|[B|\|
BEYİNİN K A N L A N M A S I
Anastomozlar 1 2 3 4 5
Sag-Sol A. carotis interna-A. vertebralis A. carotis interna-A. carotis externa A. subclavia-A. carotis externa A. subclavia-A. vertebralis
ŞEKİL 131
Beyin Arterleri: Alttan Görünüşü a. frontobasalis (orbitofrontalis) medialis a. communicans anterior a. cerebri anterior
a. striata medialis (Heubner'in recurrent arteri) a. carotis interna aa. centrales anterolaterals (lenticulostriata) a. cerebra media
a. frontobasalis (orbitofrontalis) lateralis a. prefrontalis a. choroidea anterior a. communicans posterior a. cerebri posterior
a. superior cerebelli a. basilaris aa. pontis a. labyrinthi a. inferior anterior cerebelli a. vertebralis a. spinalis anterior a. inferior posterior cerebelli (PICA) ( k e s i l m i ş ) a. spinalis posterior
a. striata medialis (Heubner'in recurrent arteri)
circulus arteriosus cerebri (Willis) (kesik Çizgi)
a. communicans anterior a. cerebri anterior a. cerebri media
a. communicans posterior choroidea anterior tractus opticus a. cerebri posterior
crus cerebri corpus geniculatum laterale r. choroideus posterior medialis r. choroideus posterior lateralis plexus choroideus ventriculi lateralis geniculatum mediale vinar thalami us lateralis
®I(SN
Circulus
Arteriosus
Cerebri
(Willis)
HIPOFİZ ARTERLERİ İÇİN BKZ. ŞEKİL 141 Damarlar diseksiyonla çıkarılmış: alttan görünüşü a. cerebri anterior (A2 segmenti) a. communicans anterior
a. straita medialis (Heubner'in recurrent arteri) aa. centrales (perforans) anteromediales
r. hypothalamicus
a. cerebri anterior (Ai segmenti)
aa. centrales (lenticulostriata) anterolaterals
a. ophthalmica a. carotis interna a. hypophysialis superior
a. cerebri media
a. hypophysialis inferior
a. communicans posterior
a. choroidea anterior a. thalamotuberalis (premammillaris)
a. cerebri posterior (P2 segmenti) (Pi segmenti) a. superior cerebelli a. basilaris
aa. centrales (perforans) posteromediales a. thalami perforans aa. centrales (paramedian) posteromediales
aa. pontis a. inferior anterior cerebelli
a. labyrinthi
a. vertebral is
İN0 ©llsN
Damarlar: alttan görünüşü
a. communicans anterior a. cerebri anterior
r. hypothalami
chiasma opticum sinus cavernosus infundibulum (hipofiz sapı) ve v. portal is hypophyseal is longus
a. carotis interna a. hypophysialis superior
adenohypophysis (gl. pituitaria, lobus anterior)
a. cerebri media
neurohypophysis (gl. pituitaria, lobus posterior)
a. hypophysialis inferior a. communicans posterior vv. portales hypophysiales efferentleri
aa. centralis (perforans) posteromediales a. superior cerebelli a. basilaris
a. cerebri posterior
BEYİNİN KANLANMASI
Beyin Arterleri: Frontal Görünüşü ve Kesiti corpus callosum aa. centrales anterolaterales (lenticulostriata
r. paracentral is rr. frontales mediales a. pericallosa
a. frontobasalis (orbitofrontalis) lateralis
a. callosomarginalis
a. prefrontal is
a. polaris frontalis
a. sulci precentralis (prerolandic) ve a. sulci centr; (rolandic)
cerebri anteriores a. frontobasalis (orbitofrontalis) medialis a. striate medialis (Heubner'in recurrens arteri)
a. parietalis anterior (a. sulci postcentral is) a. parietalis posterior
. carotis interna
r. gyri angularis
a. choroidea anterior
rr. temporales (anteriores, médius ve posteriores)
a. cerebri posterior a. superior cerebelli
a. cerebri media ve dalları (sulcus lateralis cerebri'nin [Sylvian] derininde) a. communicans anterior
a. basilaris ve aa. pontis labyrinthi
a. communicans posterior a. inferior anterior cerebelli a. spinalis posterior corpus striatum (nuc. caudatus ve nuc. lentiformis) aa. centrales anterolaterales (lenticulostriata)
a. vertebral is inferior posterior cerebelli spinalis anterior ©IBM
falx cerebri aa callosomarginales ve aa. pericallosae (aa. cerebri ant.)
insula (Reil adası) limen insulae a. sulci precentralis (prerolandic) a. sulci centralis (rolandic) ve aa. parietales sulcus lateralis cerebri (Sylvian) rr. temporales a. cerebri media lobus temporalis a. cerebri media a. carotis interna
ncus corporis callosi la interna m pellucidum rostrum corporis callosi cerebri anteriores a. striata medialis (Heubner'in recurrens arteri) a. communicans anterior chiasma opticum
Beyin Arterleri: Lateral ve Medial'den Görünüşleri a. parietalis anterior (sulci postcentral is)
a. parietalis posterior
a. sulci centralis (rolandic)
r. gyri angularis
a. sulci precentralis (prerolandic)
a. cerebri posterior'un uç dalları
a. prefrontal is
a. cerebri anterior'un dalları a. frontobasalis lateralis (orbitofrontal) A. cerebri media sinistra A. cerebri anterior sinistra rr. occipitotemporales
a. communicans anterior A. cerebri anterior dextra
r. temporalis posterior r. temporalis medius
a. carotis interna sin
rr. terminales superiores ve inferiores (kókleri) a. polaris temporalis
r. frontalis medialis
posterior intermedia anterior
r. temporalis anterior r. paracentral is
c
\ '' ©iem
rr. cingulares A. cerebri posterior dextra r. precuneal is
a. callosomarginalis
r. corporis callosi dorsal is
a. polaris frontalis
r. parietoocipitalis r. calcarinus
A. cerebri anterior dextra
a. frontobasalis (orbitofrontal is) medialis
a. communicans
anterior ( k e s i l m i ş )
a. occipitalis medialis a. striata medialis (Heubner'in rekurrent arteri)
r. temporalis posterior r. temporalis anterior
a. carotis interna dex.
a. communicans posterior
Not: a. pareitalis anterior (a. sulci postcentral is); a. paritalis anterior ve a. sulci postcentrals olarak da ayrılabilir.
Fossa CranH Posterioren Arterleri aa. thalamogeniculatae
corpus geniculatum laterale ve mediale thalami sin. plexus choroideus ventriculi lateralis
a. choroidea anterior
pulvinar thalami dex. ve sin.
crura fomicis
enium corporis collasi
aa. centrales (lenticostriata) anterolaterales
cornu occipitale (post.) ventriculi lateralis dex. r. corporis callosi dorsalis dex. (a. pericallosa posterior)
caput nuclei caudati septum pellucidum
ietooccipitalis
corpus callosum
r. calcarinus
aa. cerebri anteriores
a. cerebri posterior dex.'nin dalları
fissura longitudinalis
liculi superioris a. vermis superior n. opticus (II) . choroideus ventriculi tertii'e giden r. choroideus posterior medialis
a. ophthalmica a. cerebri anterior
choroidei posterioris lateralis
a. cerebri media a. communicans posterior aa. thalami perforantes
. lateralis (marginalis) a. vermis inferior (izdüşümü)
a. carotis interna sin.
r. choroideus ventriculi quarti
a. basilaris
(izdüşümü)
aa. pontis
ve
r. tonsillae cerebelli a. inferior posterior cerebelli
a. labyrinthi
ventriculus quarti'nin izdüşümü (kesik çizgi)
a. cerebri posterior a. superior cerebelli a. inferior anterior cerebelli r. meningeus (anterior) a. vertebralis rr. temporales a. cerebri posterior a. spinalis anterior
r. meningeus (posterior) a. vertebralis a. inferior posterior cerebelli (PICA) a. spinalis posterior sin. a. vertebralis sin.
/T. $ 6.— ': IBM
Fossa Crarıü Posterioren Venleri colliculus superior ve inferior sin.
pulvinar thalami sin.
v. basalis (Rosenthal)
pulvinar thalami dex. vv. internae cerebri
v. mesencephalica posterior
splenium corporis callosi
corpus geniculatum mediale
v. magna cerebri (Galen)
v. mesencephalica lateralis
V. dorsalis corporis callosi
corpus geniculatum laterale
©ION
sinus sagitalis inferior
thalamus sin. (kesik yüz)
sinus rectus falx cerebri
tractus opticus
tentorium cerebelli (kesilmiş)
vv. thalamostriatae inferiores
confluens sinuum sinus transversus sin. (kesilmiş)
v. media profunda cerebri (kesi
,sınus sagittal is superior
v. anterior cerebri
n. opticus
v. superior vermis
r
» ?»
mm
RS
v. inferior vermis falx cerebelli (kesilmiş) ve sinus occipitalis vv. inferiores cerebelli
v. pontomesencephalica anterior n. trigeminus (V) v. pontis transversa
v. intraculminalis v. superior cerebelli (değişken)
v. petrosa (sinus petrosus superior'a drene olur)
v. preculminalis
v. pontis lateralis
v. precentralis cerebelli
v. medullaris anteromediana v. recessus lateralis ventriculi quarti pedunculus cerebellaris superior, medius ve inferior . spinalis anterior
v. retrotonsillaris superior v. cisternae cerebellomedullaris (retrotonsillaris inferior) v. spinalis posterior ventriculus quartus
Cerebellum'un bölümleri L CL C D F
lingula lobulus centralis culmen declive folium vermis
TU P U N T
tuber pyramis uvula nodulus tonsilla
Beyinin Derin
Venleri
BEYİNİN YÜZEYSEL VENLERİ İÇİN BKZ. ŞEKİL 96 fissura longitudinalis cerebri vv. anteriores cerebri rostrum corporis callosi septum pellucidum v. anterior septi pellucidi caput nuclei caudati vv. nuclei caudati (anterior) vv. nuclei caudati (transvers) • foramen interventricular (Monro) columna fornicis v. tahalmostriata sup. v. choroideus sup. ve plex. choroideus ventriculi lateralis thalamus tela choroidea ventriculi tertii v. directea lateralis vv. nuclei caudati (posterior) vv. internae cerebri v. basalis (Rosenthal) v. magna cerebri (Galen) sinus sagittalis inferior sinus rectus tentorium cerebbelli sinus transversus confluens sinuum sinus sagittalis superior
©IIqM Diseksiyon: üstten görünüşü v. uncalis v. anterior cerebri v. media superficialis cerebri (sinus sphenoparietalis'e dökülür)
chiasma opticum
v. media profunda cerebri crus cerebri v. basalis (Rosenthal) corpus geniculatum laterale corpus geniculatum mediale
vv. inferiores cerebri
pulvinar thalami splenium carporis callosi v. magna cerebri (Galen)
Diseksiyon: alttan görünüşü
v. anastomotica inferior (Labbé)
Beyinin Subepandimal
vv. posteriores septi pellucidi vv. thalamostriatae v. choroidea vv. nuclei caudati
Yenleri
v . directa lateralis vv. nuceli. caudati (posterior) v. thalamostriata'nin arka bölümü) vv. internae cerebri (dex. ve sin.) v. medialis ventriculi lateralis
v. thalamostriata supei
v. lateralis ventriculi lateralis
ventriculus lateralis
ium corporis callosi
v. nuclei caudati (anterior)
v. magna cerebri (Galen)
v. anterior septi pellucidi
. corporis callosi is
genu corporis callosi
inus sagittal I is nferior v. occipitalis sinus rectus cornu occipitale (post) ventriculi lateralis
foramen interventriculare (Monro) commissura anterior adhesia interthalamica v. anterior cerebri chiasma opticum
cerebellum
ventriculus tertius v. media profunda cerebri vv. thalamostriate inferiores v. basal is (Rosenthal) cornu temporale (inf.) ventriculi lateralis v. mesencephalica posterior
v. superior vermis
hipocampus'un veni ve v. ventricularis inf. •m aqueductus cerebri M iL** 4
o
m
ventriculus quartus apertura mediana ve lateralis ventriculi quarti
Ventrikülün lateral duvar venleri Ventrikülün medial duvar ve taban venleri Diğer venler
Hypothalamus
ve
Hypophysis
BKZ. ŞEKİL 100, 101 septum pellucidum thalamus fornix sulcus hypothalamicus commissura anterior
paraventricularis posterior dorsomedialis
Hypothalamus'un başlıca nukleusları
supraopticus ventromedial is arcuatus (infundibularis) corpus mamillare chiasma opticum infundibulum (hipofİz sapı)
imİV ©IIsN
/f. J
hypophysis (gl. pituitaria)
lamina terminalis
sulcus hypothalamicus
nuc. paraventricularis hypothalami nuc. supraopticus tractus supraopticohypophysial^ tractus tuberohypophysialis
mamillare
tractus hypothalamohypophysialis infundibulum (hipofiz sapı)
nuc. arcuatus (nuc. infundibularis) pars tuberalis Adenohypophysis (gl. p i t u i t a r i a , lobus anterior)
eminentia mediana hypothalami (tuber cinereum'un)
trabecula fibrosa
infundibular
pars intermedia pars distalis
Infundibularis aralık
neurohypophysis (gl. " pituitaria, lobus posterior)
Hypothalamus
ve
Hypopyhsis'irı
Arter
ve
Venleri BKZ. ŞEKİL 133
hipofizial portal sistemin primer pleksusu
vv. portales hypophysiales longa
a. hypophysialis superior a. trabecularis trabecula (fibröz doku) sinus cavernosus'a dökülen efferent hipofizial ven
hipofizial portal sistemin sekonder pleksusu
adenohypophsi: (gl. pituitaria, lobus anterior)
û
i l Ä • ©IBM
sinus cavernosus a dökülen efferent hipofizial venler
vv. portales (hypophysiales) breves sinus cavernosus'a dökülen efferent hipofizial ven
neurohypophysis (gl. pituitaria, lobus posterior)
procesus infundibjjlaris'deki plexus capillaris
sinus cavernosus'a dökülen efferent hipofizial ven
a. hypophysialis inferior
Columna
Vertebralis
BKZ. ŞEKİL 9, 12, 13, 143, 144, 145, 170, 231 Önden görünüşü atlas (C1) axis (C2)
Sol yandan görünüşü atlas (C1 )
Arkadan görünüşü
mg>
atlas (CT)
axis (C2)
axis (C2) vertebrae cervicales
servikal kavis "^Hosis cervicis)
L vertebrae thoracicae
I vertebrae i lumbales lumbal kavis (lordosis lumbalis)
os sacrum (S1-5) os sacrum (SI—5)
sacrum (S 1-5)
Â0
sakral kavis (kyphosis sacral is) coccyx
©HIN coccyx
coccyx
Torakai
Vertebral ar
BKZ. SAYFA 172 processus articularis superior ve facies articularis superior
corpus vertebrae foramen vertebrale
fovea costal is superior
pediculus arcus vertebrae corpus vertebrae
fovea costa I is processus transversi
fovea costa I is superior
incisura vertebralis superior (foramen intervertebrale'nin alt kenarını yapar)
processus transversus
pediculus arcus vertebrae eklem yüzü açısı
processus articularis inferior
fovea costal is processus transversi foveea costal inferior ina arcus vertebrae facies articularis superior
incisura verteuraııs inferior
processus spinosus
Vertebra T6: Sol yandan görünüşü
Vertebra T6: Üstten görünüşü
canal is vertebralis costa VII
processus spinosus '
processus articularis superior ve facies articularis superior
processus articularis superior ve facies articularis superior
corpus vertebrae
processus transversus
processus spinosus processus spinosus (T7)
processus articularis inferior ve facies articularis inferior
processus transversus (T9)
processus articularis inferior (T9)
lamina arcus vertebrae
processus spinosus (T9)
Vertebrae T7, T8 ve T9: Arkadan görünüşü
V e r t e b r a T I 2: Yandan görünüşü
f
• ©IBM
Lumbal
corpus vertebrae
Vertebra'lar
anulus fibrosus
nucleus pulposus
foramen vertebrale
pediculus arcus vertebrae
processus transversus
Discus intervertebralis
processus articularis superior
processus accessorius
processus mammillaris lamina arcus vertebrae
processus articularis superior pediculus arcus
processus spinosus
/
processus mammillaris
vertebrae
Vertebra L2: Üstten görünüşü
processus transversus processus spinosus
corpus vertebrae
canalis vertebralis processus articularis superior processus mammillaris
processus articularis inferior
discus intervertebralis
incisura vertebralis inferior
corpus vertebrae
processus transversus
foramen intervertebrale incisura vertebralis superior
processus accessorius processus spinosus
lamina arcus vertebrae
processus articularis inferior
P
Vertebrae L3 ve L4: arkadan görünüşü
juáft ' «HâN
facies articularis (sacrum ile eklem yapan yüz)
Vertebrae lumbales'in sol yandan görünüş
Sacrum
ve
Coccyx
BKZ. ŞEKİL 142, 147, 237, 330, 331, 332 processus articularis superior basis ossis sacri A
canalis sacralis
articulatio lumbosacralis'in eklem yüzü
ala ossis sacri (pars lateralis)
processus articularis superior ala ossis sacri promontori pelvis girişinin sakral parçası (linea terminalis)
foramina sacralia anteriora
hiatus sacralis
Median sagital kesit
lineae transversae apex ossis sacri processus transversus ossis coccygeum
processus articularis superior'larin eklem yüzleri
coccyx
Facies pélvica
facies auricularis
iter
S
tuberositas ossis sacri
f v
©IHM
crista sacralis lateralis crista sacralis mediana
crista sacralis mediana
crista sacralis medialis (intermedia)
canalis sacralis foramen intervertebrale
foramen sacralia anteriora
foramina sacralia posteriora cornu sacrale hiatus sacralis
cornu coccygeum
la anteriora
Facies dorsalis S1 deliklerinden geçen koronal kesit (frontal)
processus transversus ossis coccygeum
Arka-üstten görünüşü
ŞEKİL 145
SIRT VE MEDULLA SPINALIS
Vertebral
Ligament'ler:
Bölge
processus articularis inferior
Sol yandan görünüşü (kısmen median de kesilmiş)
Lumbal
düzlem
articulatio zygapophysialis'in kapsülü (kısmen açılmış)
processus articularis superior
lig. longitudinale anterius
procesus transversus corpus vertebrae (lumbales)
procesus spinosus lig. flavum
discus intervertebralis
lig. interspinale lig. supraspinale
lig. longitudinale anterius
foramen intervertebrale lig. longitudinale posterius ®N9N
Arka vertebral segmentler: önden görünüşü Ön vertebral segmentler: arkadan görünüşü
pediculus arcus vertebrae
(kesilmiş yüzey)
(pediculus arcus vertebrae'lar kesilmiş) pediculus arcus vertebrae
Iig. flavum
(kesilmiş yüzey)
corpus vertebrae'ların arka yüzleri lamina arcus vertebrae lig. longitudinale posterius
processus articularis superior
discus intervertebralis processus transversus
facies articularis inferior
m
KEMİKLER VE LIGAMENT'LER
$
EKIL 1 4 6
Vertebral
Ligamerıt'ler:
Lumbosacral
Bölge
processus articularis superior lig. longitudinale anterius
processus transversus lamina arcus vertebrae processus articularis inferior
corpus vertebrae (L1)
pediculus arcus vertebrae (kesilmiş)
lig. longitudinale posterius
pediculus arcus vertebrae foramen intervertebrale processus spinosus
discus intervertebrals
lig. interspinale
n. spinalis (L2)
lig. supraspinal
processus articularis superior; sağ tarafta eklem yüzü bozukluğu (eklem yüzü ekseninde farklılık) — processus spinosus lamina arcus vertebrae processus transversus processus articularis inferior
corpus vertebrae (L5)
lig. flavum lig. iliolumbale
n. spinalis (L5)
faciès auricularis ossis sacri (ilium ile eklem yapan yüz)
crista iliaca
spina iliaca posterior superior
os sacrum spina iliaca posterior inferior
coccyx
lig. sacroiliacum posterius foramen ischiadicum majus spina ischiadica
m*
i ! Jf«/"* • ®i|g|\|
lig. sacrospinale foramen ischiadicum minus lig. sacrotuberale
Arkadan görünüşü
Medulla Spinalis ve Spinal Sinirlerin Ön Dalları basis cranii
vertebra C1 (atlas)
n. spinalis CI
plexus cervicalis
vertebra C2 (axis) n. spinalis C8 n. spinalis T1 costa I
vertebra C7 vertebra T1 plexus brachialis
dura mater spinalis
fila radicularia (T7 ve T8) nn. intercostales vertebra T12 n. spinalis T12 vertebra L1 costa XII n. iliohypogastricus
n. subcostalis
conus medullaris n. spinalis L1
n. ilioinguinalis
plexus lumbalis
cauda equina n. spinalis L5 n. spinalis S1 os sacrum (çıkarılmış) pars pialis filum terminale
vertebra L5 n. femoralis plexus sacral is . gluteus superior ve inferior
dura mater kesesinin sonu pars duralis filum terminale n. spinalis S5 n. coccygeus
n. ischiadicus n. cutaneus femoris posterior n. pudendus coccyx ®II§N
Spinal Sinir Köklerinin
Vertebra'lar ile
C1 basis crani
C2 C3 C4
intumescentia cervicalis C5
n. spinalis C1 vertebra C1 'in üstünden çıkar
/ n. spinalis C8, i vertebra C7'nin C7 \ altından çıkar C 8 / (8 tane servikal 1 sinir, fakat 1 7 tane servikal \ vertebra vardır)
71 T2
İlişkisi
T2
lumbal disk herniasyonları genellikle diskin üstünden çıkan siniri etkilemez. L4-5 seviyesindeki diskin dışa doğru olan herniasyonları L5 spinal siniri etkiler, L4 spinal siniri etkilemez. L5-S1 seviyesindeki diskin herniasyonu S1 spinal siniri etkiler, L5 spinal sinir etkilemez. intumescentia lumbosacralis conus medullaris (medulla spinalis'in sonu) L2 L2 L3 pars pialis filum terminale
L4
L3
cauda equina
os sacrum pars duralis filum terminale — S4
dura mater kesesinin sonu
S5 n. coccygeus • os coccygis
n. coccygeus
i W®PJ>!
Servikal sinirler Torakal sinirler Lumbal sinirler Sakral ve koksigeal sinirler
L4-5 seviyesindeki diskin içe doğru olan herniasyonları nadiren L4 spinal siniri etkiler. Bu durumda L5 spinal sinir ve bazen de S1-4 spinal sinirleri etkileyebilir.
Dermatomlar BKZ. ŞEKİL 451, 507; 18, 441, 443, 444, 445, 447, 450, 502-506 şematik çizgilerle belirtilen dermatomlar ayrı segmentler halinde gösterilmiştir. Yan yana olan dermatomlar arasında birbirleri üzerine geçiş vardır.
Ö n e m l i d e r m a t o m seviyeleri C5 C5, 6, 7 C8, T1 C6 C6,7, 8 C8 T4
klavikulalar üst ekstremitenin lateral(dış) bölümleri üst ekstremitenin medial(iç) bölümleri el baş parmağı el yüzük parmağı ve küçük parmak meme uçları seviyesi
T10 T12 L1,2, L4, 5, L4 SI, 2, SI S2, 3,
3,4 S1 L5 4
umbilikus seviyesi inguinal veya kasık bölgeleri alt ekstremitelerin ön ve iç yüzleri ayak ayak baş parmağının medial tarafı alt ekstremitelerin arka ve dış yüzleri küçük parmak ve ayağın lateral kenarı perine
Medulla SpinalWin Transvers (Horizontal) Kesitleri: Traktuslar Çeşitli seviyelerde medulla spinalis'den geçen kesitler sulcus medianus posterior sulcus intermedius posterior sulcus postero lateral i s
substantia alba
cornu laterale (nuc. intermediolateralis)
substantia gelatinosa' substantia grisea
cornu posterius comissura cornu anterius
comissura alba anterior
sulcus anterolateralis fissura mediana anterior
Medulla spinalis'in traktusları
funiculus posterior
fasciculus gracilis fasciculus cuneatus
Afferent yollar (çıkan yollar) Efferent yollar (inen yollar) Hem inen hem de çıkan lifler (her ıkı yönde seyreden lifler) fasciculus septomarginal is (oval band) fasciculus interfascicularis (semilunaris) tractus corticospinalis (pyramidalis) lateralis
fasciculus dorsolaterals (Lissauer traktusu)
tractus rubrospinalis
tractus spinocerebellars posterior (dorsal)
tractus reticulospinalis lateralis (tractus bulboreticulospinalis)
tractus spinocerebellars anterior (ventral
tractus reticulospinalis medial is (tractus pontoreticulospinalis)
anterolateral sistem (ALS)'e tractus spinothalamicus lateralis ve anterior, tractus spinoreticular! tractus spinotectal^ (spinomesencephalicus) ve tractus spinohypothalamicus dahildir
tractus vestibulospinal^ tractus corticospinalis anterior (vent.)
tractus spinoolivaris fasciculi proprii
tractus tectospinal is fasciculus longitudinale medialis (sulcomarginal)
Otonom Sinir Sistemi: Genel Gö
n. oculomotorius (III) n. facialis (VII)
gang,
n. glossopharyngeus (IX)
gang,
n. vagus (X)
chorda
n. ve plexus caroticus internus
gang, cervicale medium gang, vertebrale gang, cervicothoracicu (stellatum) truncus sympathicus
oticum tympani
n. lingua I is
gang, cervicale superius n. spinalis C4
pterygopalatinum
gang,
submandibulare \
r. pharyngeus ve n. laryngeus sup. n. vagi n.laryngeus recurrens n. vagi rr. cardiaci cervicales )
superiores rr. cardiaci cervicales inferiores rr. cardiaci thoracici
/
(i
rL
\
cardiaci
va n.n- vagi 8'
plexus cardiacus
. , ( superior n. c a r d i a c u s c e r v i c a l i s ) .. i ... % S m é d i u s (sempatik) / \ inferior
anterior ) plexus posterior j pulmonalis lexus oesophageus aorticus thoracicus
n. intercostalis 6 (r. ventralis n. spinalis T6)
ncus vagalis anterior truncus vagalis posterior
truncus sympathicus
ng. coeliacum
gang, t r u n c i s y m p a t h i c i (T6)
us
ramus c o m m u n i c a n s albus ve griseus
ng.
n. splanchnicus major a.
n. splanchnicus m i n o r n. splanchnicus imus
ve
mesentericum
mesentericus
plexus
gang,
nn. splanchnici lumbales (sempatik) rr. communicantes grisea
mesentericum
superior
ve
(aorticus
inferius
plexus hypogastricus superior plexus hypogastricus inferior'dan colon descendens'e giden parasempatik dal
n. ischiadicus
Sempatik lifler Parasempatik lifler
plexus
a. mesenterica inferior ve plexus mesentericus inferius
nn. splanchnici sacrales (sempatik)
plexus hypogastricus inferior (pelvic)
coeliacus
superius
plexus intermesentericus abdominalis)
gang, aorticorenale
nn. splanchnici pelvici (sakral parasempatik çıkış)
coeliacus
nn.
hypogastrici
plexus
rectalis
plexus
vesical is
plexus
prostaticus
âP
©ı®y
Otonom Sinir Sistemi: Şema
n. oculomotorius(lll)
intrakranial
n. facialis (VII) n. glossopharyngeus (IX) ^ J j
gang. p t e r y g o p a l a t i n u m
medulla oblongata n. vagus (X) C1 C2
damarlar gang. ciliare
lacrimalis
-mâ
gang. o t i c u m
^
J
gang. s u b m a n d i b u l a r e
plexus pulmonalis ter bezi
p l e x u s cardiacus
.. .
perıferık kan ft damarı
%
^tm.
_ ^
gang. coeliacum
* tc ^ -_ j-^ * Sftps»««*-' I
gang. aorticorenale hepar vesica biliaris (vesica fellea) ductus biliaris (ductus çholedochus) gang. mesentericum superius m. arrector pili
j+j
gang. mesentericum inferius
Not: yukarıdaki üç yapı sadece bir segmentte gösterilmiş olsa da, tüm segmentlerde bulunur
i . • m t m colon descendens
plexus hypogastrics superior
colon sigmoideum
Not: mavi renkli alanlar MSS'den parasempatiklerin çıkış yerlerini göstermektedir.
plexus hypogastric inferior prostata S5
koksigeal segment
organa genitalia externa
Sempatik
( Presinaptik
Parasempatik
\ P'esnaptik
lifler
J postsinaptik
lifIer
( Postsinaptik
ŞEKİL 153
J{0
- ' • ¿ j S T / - * ' —
Antidromik iletim
SIRT VE MEDULLA SPIN;«
KoUnerjik ve Adirenerjik Sinapslar: Şema
n. glossopharyngeus (IX)
n. caroticus internus medulla oblongata
parotidea larynx trachea bronchi pulmones
n. vagus (X)
gang. cervicalis -d trunci sympathici
ter bezleri
pars thoracica medulla spinalis
ramus communicans albus gang, coeliacum
ramus communicans griseus
periferik arterler
gang. mesentericum superius —'
visserai arterler gastrointestinal kanal
pars lumbalis medulla spinalis (LI —2 [3]) suprarenalis
gang. mesentericum inferius
©IBM
vesica urinaria
pars sacrahs medulla spinalis Kolinerjik sinapslar
urethra prostata
Adrenerjik sinapslar
Sempatik
i Presinaptik
lifler
(Postsinaptik
————
Parasempatik
|
Presinaptik
Somatik lifler
lifler
(
Postsinaptik
Antidromik iletim
Medulla Spinalis Zarları ve Sinir Kökleri radix anterior n. spinalis
Arkadan görünüşü
radix posterior n. spinalis gang, sensorium nervi spinalis truncus symphathicus'a bağlanan ramus communicans albus ve truncus symphathicus'dan n. spinalis'e bağlanan ramus communicans griseus r. anterior n. spinalis r. posterior n. spinalis
dura mater spinalis
arachnoidea mater spinalis
sulcus medianus posterior'daki mezotelyal septum
spatium subarachnoideum pia mater spinalis fila radicularia lig. denticulatum Zarlar kaldırıldıktan sonra önden görünüşü (büyük oranda büyütülmüş)
substantia grisea substantia alba
fila radicularia radix posterior n. spinalis fila radicularia gang, sensorium nervi spinalis r. posterior n. spinalis r. anterior n. spinalis radix anterior n. spinalis n.spinalis
ramus communicans albus ve griseus ¿T
©IBM
Spinal Sinirin Orijini: Transvers Kesitler BKZ. ŞEKİL 154> 755, 158, 159 Vertebra thoracica'dan geçen kesit
aorta corpus vertebrae
spatium epidurale'deki yağ dokusu
dura mater spinalis
gang, trunci sympathici
arachnoidea mater spinalis* spatium subarachnoideum pia mater spinalis*
radix anterior (motoria) ramus communicans albus ve griseus
r. meningeus (recurrens) n. spinalis
n.spinalis r. anterior (n. intercostal is)
pleura pulmo (akciğer)
r. posterior
gang.sensorium nervi spinalis radix posterior cornu lateralis substantia grísea Vertebra lumbalis'den geçen kesit
dura mater spinalis
gang.trunci sympathici
arachnoidea mater spinalis
r. communicans griseus spatium epiduraledeki
radix anterior (motoria)
r. lateralis r. medialis
r. dorsal is n. spinalis
plexus venosus vertebralis internus (epidural)
n.spinalis
yağ
dokusu
r. anterior (plexus lumbalis'e katılır) r. posterior
cauda equina'yı oluşturan lumbal ve sacral spinal sinirlerin ön ve arka kökleri
MEDULLA SPINALIS
gang. sensorium nervi spinalis radix posterior (sensoria) conus medullaris
*leptomeninx
©ISN
r 5 6
Medulla Spinalis'in Arterleri: Şema BKZ. ŞEKİL 131
Arkadan görünüş a. inferior posterior cerebelli
a. cerebri posterior a. superior cerebelli
aa. spinales posteriores
a. basilai a. vertebralis
a. inferior anterior cerebelli a. inferior posterior cerebelli
aa. medulläres segmentales posteriores
a. spinalis anterior
a. cervicalis profunda
a. vertebralis aa. medulläres segmentales anteriores
a. cervicalis ascendens
a. cervicalis ascendens a. subclavia
a. cervicalis profunda a. subclavia
aa. medulläres segmentales posteriores
a. medullaris segmental is anterior
a. intercostalis posterior pia mater spinalis üzerindeki damar pleksusu
^ vertebrae thoracicae ^
aa. intercostales posteriores
a. medullaris segmental is anterior (Adamkiewicz arteri) •PEN a. intercostalis posterior a. medullaris segmental is anterior
aa. medulläres segmentales posteriores a. spinalis anterior ile anastomoz yapan halkalar
a. lumbalis
vertebrae lumbales a. spinalis posterior ile anastomoz yapan halkalar cauda equina'nın arterleri aa. sacrales laterales — (veya mediales)
aa. lumbales
aa. sacrales laterales (veya mediales) Not: bütün spinal sinir köklerinin, kendilerine yandaşlık eden radiküler veya segmental medüller arterleri vardır. Köklerin çoğu radiküler arterlere sahiptir (bkz. şekil 158). Her iki tip arter de kökler boyunca seyreder, ancak radiküler arterler, anterior veya posterior spinal arterlere ulaşmadan önce sonlanır. Daha büyük olan segmental medüller arterler, bu arterlerin bir segmentini beslemek için devam eder.
Medulla Spinalis'in Arterleri: İç Dağılım aa. spinales posteriores a. spinalis anterior a. medullaris segmentalis anterior a. radicularis anterior a. radicularis posterior dura mater spinalis ve corpus vertebrae'ye giden dal r. spinalis r. dorsalis a.intercostalis posterior a. intercostal is posterior paravertebral anastomozlar prevertebral anastomozlar aorta thoracica (aorta descendens)
®!.PN Torakal seviyeden geçen kesit: önüstten görünüşü
medulla spinalis'in sağ tarafına giden santral dallar a. radicularis posterior a. medullaris segmentalis anterior plexus pial is (arteriyel)
a. spinalis posterior dex. plexus pialis'den gelen periferik dallar medulla spinalis'in sol tarafına giden santral dallar a. spinalis posterior sin. plexus pialis'den gelen penetran dallar tarafından beslenen bölge santral dallarla beslenen bölge
a. radicularis anterior ve posterior a. spinalis anterior
hem santral hem de plexus pialis'den gelen dallar tarafından beslenen bölge a. radicularis posterior
Arteriyel dağılım: şema
Not: Bütün spinal sinir köklerinin, kendilerine yandaşlık eden radiküler veya segmental medüller arterleri vardır. Köklerin çoğu radiküler arterlere sahiptir. Her iki tip arter de kökler boyunca seyreder, ancak radiküler arterler, anterior veya posterior spinal arterlere ulaşmadan önce sonlanır. Daha büyük olan segmental medüller arterler, bu arterlerin bir segmentini beslemek için devam eder.
a. medullaris segmentalis anterior pia mater spinalis üzerindeki arteriyel pleksus
Columna
Vertebralis
ve Medulla
Spinalis'in
Venleri
plexus venosus vertebralis internus posterior (epidural) plex. venosus vertebralis extern us anterior
. intervertebral is
plex. venosus vertebralis internus anterior, (epidural)
plexus venosus vertebralis externus posterior
plexus venosus vertebralis externus anterior
v. basivertebral is
v. basivertebral is plexus venosus vertebralis internus anterior (epidural)
v. medullaris segmentalis anterior ve posterior/ v. radicularis
v. spinalis anterior
v. intervertebralis
plex. venosus vertebralis internus posterior (epidural) plex. venosus vertebralis externus posterior
v. medullaris segmentalis anterior/v. radicularis v. medullaris segmentalis posterior/v. radicularis plex. venosus pialis v. centralis (sulcalis) posterior v. spinalis posterior plex. venosus vertebralis internus posterior (epidural)
ŞEKİL 159
V
©IBM
SIRT VE MEDULLA SPINALIS
Sırf Kasları: Yüzeye! Tabakalar linea nuchalis superior processus spinosus C2 m. semispinals capitis m. sternocleidomastoideus trigonum cervicale posterius (trigonum colli laterale)
m. splenius capitis processus spinosus (C7)
m. trapezius .splenius cervicis spina scapulae m. levator scapulae m. deltoideus
. rhomboideus minor (kesilmiş)
fascia infraspinata
. supraspinatus
m. serratus posterior superior
m. teres minor
m. rhomboideus major (kesilmiş)
m. teres major
fascia infraspinata (m. infraspinatus üzerinde)
m. latissimus dorsi
m. teres minor ve major processus spinosus (T12)
m. latissimus dorsi (kesilmiş)
fascia thoracolumbalis m. serratus anterior m. obliquus externus abdominis m. obliquus internus abdominis trigonum lumbale'de (Petit üçgeni)
m. serratus posterior inferior
costa XII m. erector spinae crista iliaca
aponeurosis glútea (m. gluteus médius üzerinde)
m. obliquus externus abdominis m. obliquus internus abdominis
m. gluteus maximus
©IEN
Sırt Kasları: Ara
Tabakalar
linea nuchalis superior
tuberculum posterius (Cl)
m. longissimus capitis
m. semispinalis capitis
m. rectus capitis posterior minor m. obliquus capitis superior m. rectus capitis posterior major m. obliquus capitis inferior m. longissimus capitis
m. splenius capitis ve m. splenius cervicis m. serratus posterior superior
m. semispinalis capitis (kesilmiş) m. spinalis cervicis processus spinous (C7)
m. iliocostalis m. longissimus cervicis m. iliocostalis cervicis
m. erector spinae
m. longissimus m. iliocostalis thoracis
m. spinalis
ekartör m. spinalis thoracis
m. serratus posterior inferior
m. longissimus thoracis m. iliocostalis lumborum processus spinosus T12
m. transversus abdominis'in başlangıç tendonu
m. obliquus internus abdominis
m. transversus abdominis ve başlangıç tendonu
fascia thoracolumbalis
(kesilmiş)
m. obliquus externus abdominis (kesilmiş)
crista iliaca
¡y ei
v j Ár'^' l'y 0 SBM
ŞEKİL 161
SIRT VE MEDULLA SPINALIS
Sırt Kasları: Derin
m. rectus capitis posterior minor
linea nuchalis superior
m. obliquus capitis superior
processus mastoideus tuberculum posterius atlantis (CI ) processus spinosus axis (C2) m. semispinalis capitis
processus spinosus (C7)
mm. intercostales extern
Tabakalar
m. rectus capitis posterior major processus transversus (CI) m. obliquus capitis inferior longus
/
brevis
\ mm. rotatores cervicis (
m. interspinalis cervicis
m. levator costae
longus
.
brevis
ı thoracis
mm
rotatores
m. semispinalis thoracis brevis longus
lamina ant. (profunda) fascia thoracolumbalis lamina post, (superficialis) fascia thoracolumbalis
mm. levatores costarum
m. interspinalis lumborum
m. intertransversarius lateralis
(kesilmiş)
m. transversus abdominis ve başlangıç tendonu
m. quadratus lumborum
crista iliaca mm. multifidi
m. erector spinae (kesilmiş)
mm. multifidi (kesilmiş)
®lü?N
KASLAR VE SİNİRLER
ŞEKİL 162
Sırtın Sinirleri BKZ. ŞEKİL 166, 179, 237, 241 n. accessorius (XI)
m. trapezius (kaldırılmış) m. levator scapulae r. descendens a., v. cervicalis superficialis plexus subtrapezial
n. occipitalis major (r. dorsalis n. spinalis) (C2) n. occipitalis tertius (r. dorsalis n. spinalis) (C3) n. occipitalis minor
/ plexus cervicalis ? (rr. anteriores nn. \ spinales) (C2, C3)
n. auricularis magnus m. trapezius
rr. cutanei post. (rr. mediales rr. dorsales nn. spinales C4-T6, çok az C7-8) m. deltoideus fascia infraspinata
m. supraspinatus spine scapulae
m. teres minor ve major
fascia — infraspinata
n. cutaneus brachii lateralis superior n. axillaris (C5, 6) rr. cutanei posteriores (rr. laterales rr. dorsales nn. spinales T7-12)
m. rhomboideus minor
rr. cutanei laterales r. ventral is (nn. intercostales)
m. rhomboideus major
m. latissimus dorsi m. obliquus externus abdominis processus spinosus T12
crista iliaca
fascia thoracolumbalis
n. iliohypogastricus (r. anterior n. spinalis L1)
nn. c l u n i u m superiores (rr. dorsales nn. spinales L1-L3)
nn. c l u n i u m medii (rr. dorsales nn. spinales S1-3)
m. gluteus maximus
nn. c l u n i u m inferiores n. cutaneus femoris posterior (plex. sacralis S1-3)
©ItsN
Su boks ip i ta I Ü
m. rectus capitis posterior minor m. rectus capitis posterior major m. semispinalis capitis (kesilmiş ve kaldırılmış)
aponeurosis epicranial^ (galea aponeurotica) venter occipitalis m. occipitofrontal'^
a. vertebralis (pars atlantica) m. obliquus capitis superior
n. occipitalis major (r. dorsalis n. spinalis C2)
n. suboccipital (r. dorsalis n. spinalis C1)
a. occipitalis
arcus posterior atlantis (Cl)
n. occipitalis tertius (r. dorsalis n. spinalis C3)
a. occipitalis arka boyun üçgeninde m. semispinalis capiti ve m. splenius capitis
m. obliquus capitis inferior n. occipitalis major (r. dorsalis n. spinalis C2)
a. auricularis posterior
m. splenius capitis (kesilmiş ve kaldırılmış) n. auricular magnus (piex. cervicalis C2, 3)
n. occipitalis tertius (r. dorsalis n. spinalis C3)
n. occipitalis minor (plexus cervicalis C2, 3)
m. longissimus capitis m. splenius cervicis
m. sternocleidomastoideu
m. semispinalis cervicis
m. trapezius m. rr. c u t a n e i p o s t e r i o r e s rr. d o r s a l e s nn. spinales C4,5,6 —
s e m i s p i n a l i s capitis
m. s p l e n i u s c a p i t i s (kesilmiş)
(kesilmiş)
j
sı.
»
KASLAR VE SİNİRLER
• ^ ©ı®V
Sırtın Lumbal Bölgesi: Transvers Kesit (Üstten Görünüşü) 0 0
v. cava inferior
pars descendens duodeni
pancreas lig. longitudinale anteriuş crura diaphragmatis
fascia renalis (ön ve arka yaprak) perirenal yağ dokusu pararenal yağ dokusu
a., v. mesenterica superior
peritoneum fascia /extraperitoneal is Msubserosa) '(areolar doku)
mesenterium aorta abdominalis
^fascia transversalis
flexura duodenojejunalis corpus vertebrae L2
m. psoas major ve fascia'si
n. spinalis lumbalis processus transversus
m. obliquus externus abdominis
dura mater spinalis cauda equina
m. obliquus internus abdominis m. transversus abdominis processus spinosus (LI) lig. supraspinal m. erector spinae fascia thoracolumbalis (lamina posterior) fascia thoracolumbalis(lamina media)
©||5|\|
ŞEKİL 165
m. transversus abdominis'in başlangıç yeri tendonu ve m. obliquus internus abdominis m. serratus posterior inferior m. latissimus dorsi m. quadratus lumborum
fascia thoracolumbalis (lamina anterior -fascia quadratus lumborum)
SIRT VE MEDULLA SPINALIS
Tipik
Torakai Spinal Sinir BKZ. ŞEKİL 179>, 241
r. cutaneus anterior r. medialis
r. lateralis
sternum
membrana
m-
1
transversus thoracis
m. intercostalis externus
intercostalis externa i. intercostalis internus
. intercostalis intimus radix anterior radix posterior r. anterior gang, sensorium nervi spinalis
foramen intervertebrale
r. cutaneus lateralis r. posterior
n. spinalis ¡ang. trunci sympathici ramus communicans griseus ve albus m. serratus anterior
ramus ventralis (n. intercostalis)
m. latissimus dorsi
m. subscapular^
m. teres major
scapula
m. trapezius
r. dorsalis r. medialis
m. rhomboideus major
r. lateralis r. cutaneus posterior
m. infraspinatus
m. erector spinae membrana intercostalis interna
Not: Alt torakal seviyelerde arka dalın (ramus posterior), lateral dalı (ramus lateralis) daha uzun olup motor ve duyu lifleri taşır. Medial dalı (ramus medialis) ise daha kısa olup, sadece motor lifleri taşır.
f A i t, Jti&zL
iW
' r
' ©IG?|\|
Meme Ön-Iateral'den diseksiyon
ligg.
suspensoria mammaria (Cooper) glandulae areolares
m. pectoralis major (fascia pectoralis'in derininde)
W m. serratus anterior m. obliquus externus abdominis
clavicula
costa II
m. pectoralis major areola mammae
papilla mammaria
fáscia pectoralis
ductus lactiferi mm. intercostales
mammariae
sinus lactiferi
ligg. suspensoria mammaria (Cooper)
a., v., n. intercostales
ductus lactiferi sinus lactiferi
pulmo lobuli glandulae mammariae
yağ dokusu (tela subcutanea) costa VI
A&
Sagital kesit
GLANDULA MAMMARIA
¿xX/© l E N
ŞEKİL 167
Memenin
Arterleri
a. subclavia a. thoracica interna ve rr. rr. mammarii mediales a. axillaris plexus brachialis a. brachialis
a. thoracica lateral! ve rr. mammarii laterales
rr. mamarii lat. rr. cutanei l a t aa. intercostales post.
_ i \ ¿ftps* ù J Ä f f»'"w M
r
ŞEKİL 168
J»
©IBN
THORAX
Memenin Lenf Damarları ve Modülleri nodi parasternales
nodi interpectorales (Rotter) nodi lymphoidei axillares centrales
nodi lymphodei axillares apicales (subclavian)
nodi lymphoidei axillares brachiales (laterales)nodi lymphoidei axillares subscapulares (posteriores)— nodi lymphoidei axillares pectorales (anteriores)-
Wm giiigis ÍÍÉ! MÊËmi l wm Wm WÊ
1
Işgg
nodi lymphoidei mediastinales anteriores'e drene/ olan lenfatikler
karşı memeye giden lenfatikler nodi phrenici inferiores'e (subdiaphragmatic) ve karaciğere giden lenfatikler
JJ§N
Thorax
İskeleti
BKZ. ŞEKİL 231 incisura jugularis
Önden görünüşü
manubrium acromion
angulus
processus coracoideus scapula
sternum
corpus
cavitas J glenoidâÏÏs Collum
processus 5i'nı i ~ -
• i " • • i ir
—rr**
SEKİ
Costovertebral
Eklemler
BKZ. ŞEKİL 143 fovea costalis processus transversi(kendisine uyan costa'nın tuberculum costae'sı için)
lig. longitudinale anterius
lig. costotransversarium laterale
fovea costal is inferior (bir üstteki caput costae için)
lig. intertransversarium
lig. capitis costae intraarticulare fovea costalis süperi (kendisine uyan costa'nın caput costae'sı için)
lig. costotransversarium superius faciès articularis capitis costae superior
lig. capitis costae radiatum
lig. capitis costae intraarticulare
lig. capitis costae radiatum
cavitas synovialis
Sol lateral'den görünüşü
lig.costotransversarium superius (kesilmiş)
fovea costalis superior (aynı numaralı caput costae için) processus transversus {kesilip uzaklaştırılmış) lig. costotransversarium lig. costotransversarium laterale lig. capitis costae radiatum
Transvers kesit: üstten görünüşü
lig. costotransversarium
lig. costotransversarium laterale
lig. costotransversarium superius
lig. intertransversarium
Sağ arka-lateral taraftan görünüşü
lEN
Costae
Cervicales
ve
İlgili Anomaliler BKZ.
ŞEKİL
28,
400,
401
m. scalenus anterior médius
costa cervicalis'in a. subclavia'ya bası yapması sonrası distalde oluşan poststenotik dilatasyon
costa cervicalis, costa I'e kuvvetli fibroz bant vasıtasıyla tutunur
costa cervicalis tarafından kaldırılmış plexus brachialis'in en altta yer alan fasciculus'u
í Í 0
¿h
©•fñi
normal morfoloji
Not: costa cervicalis sıklıkla asemptomatiktir.
VÜCUT DUVARI
ŞEKİL 173
Göğüs On Duvarı m. sternocleidomastoideus
m. sternothyroideus m. sternohyoideus
trigonum cervicale posterius
m. omohyoideus
m. trapezius
fascia cervicalis ile sarılı
clavicula
rr. perforantes a. thoracica interna ve rr. cutanei anteriores nn. intercostales
fascia clavipectoralis ile sarılı m. subclavius r. pectoralis a. thoracoacromialis ve n. pectoralis lateralis
m. pectoralis major v. cephalica
lig. costocoracoidea
acromion
processus coracoideus ]
n. pectoral«] medialis I
m. deltoideus
n. thoracicus longus ve a. thoracica lateralis
m. pectoralis minor fascia clavipectoralis ile sarılı
m. latissimus dorsi
m. serratus anterior'un dişleri
m. serratus anterior'un dişleri
membrana intercostalis externa (m. intercostalis internus'un önünde)
rr. cutanei laterales nn. intercostales ve aa. intercostales posteriores
mm. intercostales externi
m. obliquus externus abdominis
corpus stern i ve proc. xiphoideus
lamina anterior vagina musculi recti abdominis
m. obliquus internus abdominis
m. sternalis (her zaman bulunmaz)
©|(5|\|
$EKÍL
1 7 4
linea alba
m. rectus abdominis n. cutaneus anterior abdominalis (nn. intercostales'in abdominal kısımları) ve a. epigástrica superior
THORAX
Göğüs Ön Duvarı (devamı) m. omohyoideus, m. sternothyroideus ve m. sternohyoideus clavicula m. subclavius
Ki
m. trapezius
v. jugularis interna m. levator scapulae anterior
»
médius
i m- scalenus i or
a. thoracoacromial^
\
n. phrenicus
processus coracoideus
plexus brachialis
v. cephalica ductus thoracicus m. pectoralis major (kesilmiş)
a.,v. subclavia
m. deltoideus a., v. axillaris
n. intercostobrachialis a. thoracica superior n. thoracicus longus ve a. thoracica lateralis
a. thoracica interna ve vv. thoracicae internae
m. pectoralis minor
m. intercostalis externus
m. serratus anterior'un dişleri
m. intercostalis internus (kesilmiş)
rr. cutanei laterales nn. intercostales ve aa. intercostales posteriores
m. transversus thoracis
aa. intercostales anteriores a. thoracica interna
mm. interrcostales externi n. intercostalis membrana intercostalis externa (m. intercostalis internus önünde)
m. obliquus internus abdominis m. rectus abdominis ve vagina musculi recti abdominis (kesilmiş)
a., v. musculophrenica
m. transversus abdominis aa., vv. epigastricae superiores
Göğüs Ön Duvarı: İçten Görünüş
m. sternothyroideus m. sternohyoideus v. jugularis interna m. scalenus anterior a.,v. subclavia
manubrium sterni a. carotis communis a. thyroidea inferior a. vertebral is truncus brachiocephalicus
clavicula (kesilmiş)
a., v. subclavia
v. brachiocephalica
v. brachiocephalica a., v. thoracica interna
n. phrenicus ve a., v. pericardiacophrenica
aa. ve vv. intercostales ] anteriores ve n. intercostalis
a., v. thoracica interna aa., vv. intercostales anteriores ve n. intercostalis
m. intercostales interni»
mm. intercostales 'mi
rr. perforantes a., v. thoracica interna ve r. cutaneus a n. intercostalis
m. transversus thoracis
rr. collatérales a., v. intercostalis corpus stern i trigonum sternocostale
diaphragma
pars costal is diaphragmatis a., v.
musculophrenica
m. transversus abdominis
m. transversus abdominis pars sternalis diaphragmatis processus xiphoideus
a. thoracica interna, vv. thoracicae internae a. epigástrica superior, vv. epigastricae superiores
Göğüs Arka ve Yan Duvarları BKZ. ŞEKİL 160, 767, 162
processus spinosus (T1)
m. splenius capitis ve cervicis m. scalenus posterior m. serratus posterior superior mm. intercostales externi fascia thoracolumbalis (m. erector spinae'yi örter)
mm. intercostales externi
mm. levatores costarum ve mm. transversospinales'leri göstermek için m. erector spinae kesilmiş m. serratus posterior inferior digitationes m. obliquus externus abdominis m. obliquus internus abdominis m. transversus abdominis'in başlangıç yerinin tendonu
m. transversus abdominis
m. levator scapulae processus spinosus (L2)
n. phrenicus
Î
n. accessorius (XI)
anterior médius posterior
plexus brachialis a.,v. subclavia a. thoracica superior m. intercostalis internus'un önünde membrana intercostalis externa
scapula (kaldırılmış) . subscapularis
r. perforans a. thoracica interna ve r. cutaneus anterior pectoralis n. intercostalis
m. teres major n. intercostobrachialis m. intercostalis externus
n. thoracicus longus
a. thoracica lateralis rr. cutanei laterales nn. intercostales ve aa. intercostales posteriores m. serratus anterior
V
©llâlM
Göğüs Arka
Duvarı linea nuchalis superior
protuberantia occipitalis externa
m. splenius capitis n. accessorius (XI) m. levator scapulae
trigonum cervicale posterius m. sternocleidomastoideus
m. rhomboideus minor
m. trapezius
m. rhomboideus major m. supraspinatus
spina scapulae
m. infraspinatus
fascia infraspinata
spina scapulae ve acromion
m. teres minor m. teres minor m. teres major m. teres major processus spinosus (vertebrae thoracicae)
m. latissimus dorsi (kesilmiş)
digitationes inferiores m. serratus anterior
m. latissimus dorsi
digitationes m. obliquus externus abdominis
m. obliquus externus abdominis trigonum lumbale (Petit üçgeni)'nin tabanında m. obliquus internus abdominis
m. serratus posterior inferior fascia thoracolumbalis (derin sırt kaslarını örter) (m. erector spinae)
crista iliaca medial lateral
ŞEKİL 178
/ rr cutanei posteriores (rr. dorsales i nervi thoracici'nin medial ve lateral dallarından)
THORAX
Intercostal Arterler
ve Sinirler BKZ ŞEKİL 166,241
— r. spinalis (radicularis veya medullaris segmentalis) a. intercostalis posterior
radix anterior
r. dorsalis a. intercostalis posterior
gang, sensorium nervi spinalis
m. trapezius
m. erector spinae r. dorsalis n. thoracicus lig. costotransversarium
m. rhomboideus major
r. medialis
m. erector spinae
r. lateralis
a. intercostalis posterior
n. intercostalis (r. ventralis n. thoracicus) membrana intercostalis interna (m. intercostalis externus'un derininde)
membrana intercostalis interna scapula m. infraspinatus
m. serratus anterior
m. subscapulars m. serratus anterior
ramı communicantes grísea ve alba
/ /
truncus sympathicus ve gang, trunci sympathici m. intercostalis intimus m. intercostalis internus
aorta thoracica aa. intercostales posteriores (kesilmiş)
m. intercostalis intimus m. intercostalis internus
m. intercostalis externus m. transversus thoracis
m. intercostalis externus sternum
a. thoracica interna
r. cutaneus lateralis n. intercostalis m. obliquus externus abdominis
r. anterior r. cutaneus lateralis n. intercostalis m. obliquus externus abdominis
©I E N
m. pectoralis major r. cutaneus anterior n. intercostalis
r. cutaneus lateralis a. intercostalis posterior
r. perforans
a. epigástrica superior m. rectus abdominis
membrana intercostalis externa aa. intercostales anteriores
Diaphragma: Göğüs Boşluğuna Bakan
Yüzü
BKZ. ŞEKİL 218,219 c o l l u m costae
aorta thoracica discus intervertebral is (T8-9 arasında)
truncus sympathicus sin. n. splanchnicus major sin.
truncus sympathicus dex. v. hemiazygos n. splanchnicus major dex.
pars mediastinalis pleurae parietalis
pars costa I is pleurae parietalis
oesophagus
v. azygos
ductus thoracicus centrum tendineum'un sağ yaprağı
pars diaphragmatica pleurae parietalis
pars diaphragmatica pleurae parietalis [keşi
centrum tendineum'un sol yaprağı pars mediastinalis pleurae parietalis ve pericardium (kesilmiş)
n. phrenicus dex. ve a., v. pericardiacophrenica
n. phrenicus sin. ve a.v. pericardiacophrenica
pars mediastinalis pleurae parietalis ve pericardium (kesilmiş) recessus costodiaphragmaticus dex.
pericardium
v. cava inferior (vv. hepaticae dökülür)
recessus costomediastinalis sin.
a., vv. thoracicae interna dex.
m. transversus thoracis
recessus costomediastinalis dex.
a., vv. thoracicae interna sin.
mediastinum anterius sternum
cartílago costal is V centrum t e n d i n e u m ' u n orta yaprağı (pericardium tarafından örtülmüş)
THORAX
Diaphragma: Karın Boşluğuna Bakan
Yüzü
BKZ.ŞEKİL 236, 246, 253 t r i g o n u m sternocostale pars sternalis diaphragmatis n. phrenicus (r. anterior) dex.
n. phrenicus (r. ant.) sin. pars costal is diaphragmatis centrum tendineum
a. phrenica inferior dex.
hiatus oesophageus
foramen v. cavae
crus d e x t r u m ' d a n hiatus oesophageus'un soluna uzanan lifler
crus dextrum diaphragmatis
a. phrenica inferior sin.
n. splanchnicus major
oesophagus'a giden r. recurrens
n. splanchnicus m i n o r
r. anterior
v. lumbalis ascendens (v. azygos'u oluşturur)
r. lateralis a. suprarenalis superior sin.
n. splanchnicus ¡mus
. phrenicus sin.
pars costal is diaphragmatis
v. lumbalis 'ascendens (v. hemiazygos'u oluşturur) crus sinistrum diaphragmatis
ggfefe i'
m. transversus aşâ|F* abdominis
t r i g o n u m lumbocostale
ö r
costa XII ig. arcuatum laterale pars lumbalis diaphragmatis
m. quadratus lumborum
ig. arcuatum mediale Processus transversus (LI
m. psoas major truncus sympathicus truncus coeliacus
hiatus aorticus
lig. arcuatum m e d i a n u m aorta abdominalis
ISN
Nervus
Phrenicus
BKZ. ŞEKİL 27, 123
rami anterıores
rr. anterıores
m. scalenus anterior
m. scalenus anterior
plexus brachialis
a. carotis c o m m u n i s dex. plexus brachialis
N. phrenicus sin.
n. phrenicus dex.
a. subclavia sin. n. vagus sin. (X)
a. subclavia dex.
a. carotis c o m m u n i s sin.
n. vagus dex. (X) a. thoracica interna dex. (kesilmiş)
a. thoracica interna sin. (kesilmiş)
truncus brachiocephalicus a. pericardiacophrenic dex. (kesilmiş)
rr. cardiaci thoracici a. pericardiacophrenica sin. (kesilmiş) n. laryngeus recurrens sin.
v. cava superior radix pulmonis dex.
radix p u l m o n i s sin.
r. pericardiacus n. phrenicus
pars mediastinalis pleurae parietalis
pars mediastinalis pleurae parietalis
pars costalis pleurae parietalis
pars diaphragmatica pleurae parietalis (kesilmiş) rr. phrenicoabdominales n. phrenicus (diaphragma'nin alt y ü z ü n e gider)
n. phrenicus (efferent ve afferent lifler)
Alt nn.intercostales (sadece diaphragma'nın periferal kısmından gelen afferent lifler içerir)
W V
©IBIM
Solunum İLAVE Dİ CER İNSPİRA5YON KASLARI İÇİN BKZ. ŞEKİL
Yardımcı inspirasyon kasları sternocleidomastoideus (sternum'u kaldırır)
162 VE 177
Ekspirasyon kasları
İnspirasyon kasları A
Kasları
/
\ Normal solunumda ekspirasyon akciğerlerin ve göğüs kafesinin elastikiyeti sayesinde pasif olarak gerçekleşir
m. scalenus
anteriör
medius posterioı (üst costa'ları yukarı doğru çeker ve fikse eder)
Esas inspirasyon kasları
(costa'ları yukarı doğru çeker Böylece cavıfas
wmmmêmrnm^ mm.intercostales interni'hin kıkırdak costa'lâf arasmdakajan kısıp)/(bunfar da costa'ları yukar/yadoğru
diaphragma (diaphragma kubbesi aşağıya doğru indiğinde cavitas thoraçis'm vekikatçapf artar Aynı zamanda alt cöstafar yukarıya doğru ççkıfiT}
VÜCUT DUVARI
Zorlu solunumda m m . intercostales interni'nin kıkırdak = costa'lar arasında kalan kısmı hariç karın kasları (alt kaburgaları aşağıya doğru çeker, karın boşluğundaki yapılara basınç yapar. Böylecediaphragma yukarıya doğru itilir) m.rectus abdominis , m .obliquus ext. abdominis m.obliquus int. abdominis m.transversus abdominis
ŞEKİL
183
Akciğerlerin
Topografisi:
Önden
cartilago thyroidea gl. thyroidea
Görünüşü
cartílago cricoidea trachea incisura jugularis
cupula pleurae art. sternoclaviculars
apex pulmonis arcus aortae
clavicula
incisura cardiaca pulmonis sin
costa I ve cartilago costalis I margo dex. cordis
margo sin. cordis
fissura horizontalis pulmonis dex.
papilla mammaria
papilla mammaria dex.
sin.
fissura obliqua pulmonis dex.
ssura obliqua pulmonis sin.
recessus costodiaphragmaticus
costod i a p h ragmaticus
splen margo inferior pulmonis dex.
margo inferior pulmonis dex. diaphragma (sol kubbe)
pleura'nın yüzeyel projeksiyonu
pleura'nin yuzeyel projeksiyonu
vesica biliaris
gaste r
diaphragma (sağ kubbe) hepar
ŞEKİL 184
pericardium proc. xiphoideus
THORAX
Akciğerlerin
proc. spinosus T1 apex pulmonis sin. costa I
Topografisi:
Arkadan
Görünüşü
c u p u l a pleurae costa I fissura o b l i q u a pulmonis dex. clavicula
fissura o b l i q u a pulmonis sin.
fissura h o r i z o n t a l s p u l m o n i s dex.
spina scapulae
pars costalis pleurae parietalis (sağ kenarı)
pars costal is pleurae parietalis (sol kenarı)
recessus costodiaphragmaticus recessus costodiaphragmaticus
hepar pleura'nın yüzeyel projeksiyonu
pleura'nın yüzeyel projeksiyonu
margo inferi pulmonis sin.
margo inferior pulmonis dex. ren sin.
M? ®IEIM
diaphragma (sol kubbe)
gl. suprarenalis sin.
ren dex.
diaphragma (sağ kubbe)
gl. suprarenale dex.
Akciğerler:
Önden
Görünüşü
trachea ve vv. thyroideae inferiores
gl. thyroidea
a. carotis communis
m. omohyoideus, m. sternothyroideus ve m. sternohyoideus
v. jugularis interna
manubrium sterni
n. phrenicus
m. sternocleidomastoideus
m. scalenus anterior
v. jugularis externa
ductus thoracicus
pars costal is pleurae parietalis (kesilmiş)
plexus brachialis
clavicula
a.,v. subclavia
m. pectoralis major
a.,v. thoracica interna
m. pectoralis minor a.,v. axillaris mm. intercostales
incisura cardiaca: pulmonis sin. ]
lobus superior, lobus medius, lobus i pulmonis dex.
lobus superior, j lobus inferior pulmonis sin.
fissura obliqua fissura obliqua
fissura horizontalis pulmonis dex.
a. musculophrenica
pars diaphragmatica pleurae parietalis diaphragma
lingula pulmonis sin. (lobus sup.) a. thoracica interna
cartílago costalis VII
©lEN
ŞEKİL 186
1
proc. xiphoideus
I
pleura'nın yüzeyel projeksiyonu
pars mediastinals pleurae parietalis pericardium fibrosum
THORAX^
Akciğerler:
pulmo dexter
Medial'den
Görünüşü
apex p u l m o n i s impressio trachea
sulcus a. subclaviae sulcus v. brachiocephalica sulcus costae I sulcus v. cavae superior
lobus superior
impressio oesophageus sulcus v. azygos fissura o b l i q u a
pleura (kenarı kesilmiş) bronchus lobaris superior dex. (epiarterial)
mediastinum anterius'da thym ve yağ dokusu için olan bölge
aa. pulmonales dex. a. bronchialis dex.
margo anterior
bronchus intermedius dex.
h i l u m pulmonis
vv. pulmonales dex. superiores
fissura h o r i z o n t a l s pulmonis dex.
nodi b r o n c h o p u l m o n a l e s
impressio cardiaca vv. pulmonales dex. inferiores
fissura o b l i q u a
lobus inferior
lobus médius
sulcus oesophagi
sulcus v. cavae inferior
lig. p u l m o n a l e
facies diaphragmatica
margo inferior
pulmo sinister impressio trachea ve oesophageus
apex p u l m o n i s
©lEN
sulcus a. subclaviae sulcus v. brachiocephalica sin.
fissura o b l i q u a sulcus arcus aortae
pleura (kenarı kesilmiş) a. pulmonalis sin. aa. branchiales sin broncus principalis sin. vv. pulmonales sin. superiores nodi bronchopulmonales
lobus inferior V. pulmonalis sin. i
sulcus aortae thoracica margo inferior
sulcus costae I margo anterior mediastinum anterius'da thymus ve yağ dokusu için olan bölge
lobus superior pulmanis hilum pulmonis impressio cardiaca lig. p u l m o n a l e incisura cardiaca fissura o b l i q u a sulcus oesophagi facies diaphragmatica lingula p u l m o n i s
Bronkopulmoner
Segmentler
Önden görünüş Pulmo sin Pulmo dex
Lobus superior
Dus superior seg. apicale
seg. apico posterius
(S1)-
superior divisio
(S1+2)
seg. anterius (S3)
(culmen)
seg. anterius
seg. posterius (S2)
seg. superius
m
Lobus medius
seg inferius (S5)
lingular divisio
seg. laterale (S4) seg. mediale (S5)
Lobus inferior
Lobus inferior seg. basale anterius (S 8 )-
seg. basale anteromediale (S7+8)
seg. basale mediale (S7)
seg. basale posterius (S10) seg. basale laterale (S*)
seg. basale laterale (S9) seg. basale posterius (S10)
Arkadan görünüş Pulmo sin
Lobus superior superior divisio (culmen)
seg. apicoposterius (S1+2)"—^ seg. anterius (S3)
Pulmo dex Lobus superior -
seg. apicale (S1)
-
seg. posterius (S2) seg. anterius (S3)
lingular ( seg. superius (S4) divisio ) Lobus medius seg. laterale (S4) Lobus inferior
Lobus medius
seg. superius (S6:
seg. superius (S6)
seg. basale laterale (S*)
seg. basale laterale (S*)
seg. basale posterius (S10'
seg. basale posterius (S10)
THORAX
Bronkopulmoner Segmentler
(devamı)
Lateral'den görünüşleri Pulmo dex.
Pulmo sin. Lobus superior
Lobus superior seg. apicale (S1) seg. posterius Si seg. anterius (S3)
seg. apicoposterius (Si+2) seg. anterius (S3)
superior /divisio V (culmen
seg. superius (S4)
Lobus medius seg. laterale
seg. inferius (S5)
$4)
lingular divisio
seg. mediale m Lobus inferior seg. superius (S6) Lobus inferior
seg. basale anteromediale (S7+8)
seg. superius seg. basale anterius (S®) seg. basale laterale (S«)
seg. basale laterale (S9)
f M e d i a l ' d e n görünüşleri Pulmo dex. Lobus superior seg. apicale _ P seg. posterius (52) seg. anterius (53) Lobus medius seg. mediale (S5)
Lobus inferior seg. superius Pf seg. basale mediale
m seg. basale
Pulmo sin. lobus superior seg. v apicoposterius l (S1+2) I superior y divisio \ (culmen) seg. anterius 1 (S3) ' seg. süperi us(S4h.. ( lingular seg. inferius(S5) Í divisio
lobus inferior
anterius
seg. superius (S6) seg. basale anteromediale
seg. basale laterale
seg. basale laterale (S»)
m im
seg. basale posterius (S10)
(S7+8)
seg. basale posterius (S10)
Solunum
Yolları (Trachea
ve Arbor Bronchialis)
bağ dokusu kılıfı (lamina pretrachealis'in visceral tabakası)
cartílago thyroidea lig. cricothyroideum medianum
cartílago trachea (halka) elastik lifler
cartílago crícoídea
bez küçük arter lenf damarları sinir
bağ dokusu kılıfı (lamina pretrachealis'in visceral
epitel
tabakası) (kesilmiş>
ligg. anularía
trachea'nın arka duvarının mukozası, elastik liflerin yoğunlaşması ile oluşan longitudinal plikaları göstermektedir
•y intrapulmoner
extrapu Imoner
intrapulmoner
Bronkuslarırı
İsimlendirilmesi:
Şema
trachea 1+2aii a
Bl+2ci
B 1 (apicalis) bronchus lobaris  superior ¿f^ (epiarte^fyel)
B2 (posterior]
bronchus lobaris superior
broncuhus lobaris medius
B 1 + 2 (apicoposterior)
divisio superior bronchus
bronchus ' •s, principalis dex Wmr ve sin. « F «t&SB' W B 6 (superior,,' !F bronchus lobus 'I intermedius inferior) \ B6 (superior, lobus inferior)
B3 (anterior)
ß1+2cii
B3 (anterior!
^^
ß6;
ß3bi'
bronchus lingularis tg^. B4 (superior)
JHL«*^
B4 (lateralis)
ß4ai
B4a
\
(inferioı
B S / (medialis), j
bronchus lobaris inferior
broncus lobaris inferior —•—"
B 7 + 8 (basale anterior ve
7
B (basalis medialis) 8
B (basalis anterior)
\ B9(basale lateralis). B 1 0 (basale posterior).
ß8bİS* lateralis^—
ß7bii
B
10
(basalis posterior)
®l(ö|M
bronkopulmoner segmentlerin genel olarak kullanılan isimlendirilmesi (Sayfa! 88 ve189) Jackson ve Huber tarafından düzenlenmiştir. Ikeda ise bronkusların alt dallarını 6. jenerasyona kadar isimlendirmiştir. Bu şekli basitleştirmek için sadece 5. veya 6. jenerasyona kadar olan bazı alt dallar isimlendirilmiştir. Her bir akciğerde bronkus segmentalisler l'den 10'a kadar numaralandırılmıştır. Sol akciğerde, B1 ve B2, B7 ve B8 de olduğu gibi birleştirilmiştir.
Subsegmental veya 4. jenerasyon bronkuslar ilave bir dal olduğunda a, b veya c harfleri ilave edilerek gösterilmiştir. 5. jenerasyon bronkuslar Romen rakamı i (anterior) veya ii (posterior) kullanarak ayrılmışlardır. 6. jenerasyon bronkuslar ise Yunan harfleri a veya p kullanılarak aynı şekilde ayrılmıştır. Bu şekilde gösterilen standart patern dışında solunum yollarında bir çok varyasyon izlenebilmektedir.
Irıtrapulmoner Hava
Yolları:
t/>
t/ı D ns 5 o * -Q
Şema
düz kas bronchioli terminales
e E 60 a) V)
elastik lifler alveolus
l/î V •3 c
TO
cartilágines
sıra
LO u C try
bronchioli respiratorii (alveoller bu seviyede görülür)
sıra sıra
O -2 S3
Ductuli alveolares
kıkırdaklar azalmış (sıklıkla dallanma noktalarında)
c 0> (S C İZ O) C —» M «s
S a c c u l i alveolares
Alveoli
acinus (bronchiolus terminalis tarafından oluşturulan akciğer kısmı)
kıkırdakların sonlandığı ye
bronchioli terminales
bronchioli respiratorii (3-8 sıra) sacculi alveolares ve alveoli
r
Acinus
İ n t r a p u l m o n e r h a v a y o l l a r ı n ı n alt b ö l ü m l e r i
ductus alveolaris'in açılış yeri İntrapulmoner hava yollarının yapısı
Kohn delikleri
Akciğerlerdeki Kan Dolaşımı: Şema bronchiolus terminalis s a. bronchialis (ventriculus sinister'den / aorta thoracica ile)
a. pulmonalis (ventriculus dexter'den çıkar)
v. pulmonalis (atrium sinistrum'a açılır)
©lEN
bronchioli .respiratorii
alveol duvarındaki kapiller pleksuslar v. pulmonalis (atrium sinistrum'a açılır)
pleura visceralis ve subpleural kapillerler
alveol duvarındaki kapiller yatağı (bazı yerlerde kesilmiş)
Pulmoner
Arterler
ve
Veriler
arcus
truncus pulmonalis
aortae
(kesilmiş)
b r o n c h u s p r i n c i p a l i s sin.
a. p u l m o n a l i s dex. b r o n c h u s p r i n c i p a l i s dex.
a. p u l m o n a l i s sin. b r o n c h u s lobaris superior sin.
bronchus lobaris superior (epiarterial) dex.
bronchus lobaris m e d i u s
b r o n c h u s lobaris inferior sin,
bronchus lobaris i n t e r m e d i u s
v e n t r i c u l u s sin.
bronchus lobaris inferior dex.
v. p u l m o n a l i s sin. inferior
v. p u l m o n a l i s dex. inferior
v. p u l m o n a l i s sin. superior
v. p u l m o n a l i s dex. superior
a t r i u m sin.
v. cava superior ( k e s i l m i ş ) atrium dextrum v. cava
ŞEKİL 194
inferior (kesilmiş)
v e n t r i c u l u s dex.
aorta (kesilmiş)
THORAX
Üst
cartílago cricoidea gl. thyroidea a. carotis communis
Mediastirıum'un
Büyük
Damarları
cartílago thyroidea trachea a. carotis communis
n. vagus
n. vagus(X)
m. scalenus anteri
m. scalenus anterior
n. phrenicus
n. phrenicus (kesilmiş)
v. jugularis interna
ductus thoracicus
v. jugularis externa
plexus brachialis
plexus brachialis
a.,v. subclavia
a.,v. subclavia v. brachiocephalica sin.
truncus b r a c h i o c e p h a l i c s
a. thoracica interna
v. brachiocephalica dex.
aortae n. phrenicus ve a., v. pericardia-
n. vagus(X)
cophrenica (kesilmiş)
n. laryngeus recurrens
v. cava superior bronchus lobaris superior (epiarteriyal) dex.
ductus arteriosus
a. pulmonalis dex.
a. pulmonalis sin.
truncus pulmonalis
. pulmonales sin.
vv. pu dex.
s mediastinalis pleurae parietalis
pars mediastinalis pleurae parietalis
(kesilmiş)
(kesilmiş)
pars costal is parietalis
pars costal is pleurae parietalis
(kesilmiş)
(kesilmiş)
n. phrenicus
pars diaphragmatica pleurae parietalis
recessus costodiaphragmaticus dex.
(kesilmiş)
diaphragmatica pleurae parietalis ve kesik kenarı
bronchus intermedius dex.
n. phrenicus (kesilmiş)
bronchus principalis sin.
v.azygos ductus thoracicus v. cava inferior
pericardium (kesilmiş) diaphragma oesophagus ve plexus oesophageus
„lîiöi" I
F ©lEM
Bronkusların Arter ve Yenleri
oesophagus
trachea (ekartör ile sol tarafa çeki
a. intercostalis posterior III dex. a. bronchialis superior sin. a. bronchialis dex.
aorta (ekartör ile kenara
çekilmiş)
bronchus principalis
a. bronchialis inferior sin.
bronchus principalis sin.
(ekartör ile sağ tarafa çekilmiş)
rr. oesophageales r. oesophageal is a. bronchialis
Vv. bronchiales
Aa. bronchiales 'in varyasyonları
bronchus principalis sin. (ekartör ile yukarı döndürülmüş) v. bronchiali dex.
a. bronchialis dex. ve sin. aorta'dan tek bir kök olarak çıkıyor
her bir bronchus'a sadece bir adet a. bronchialis (normalde bronchus sin.'e iki adet gider)
v. bronchialis sin. v. hemiazygos accessoria bronchus principalis dex. (sola
çekilmiş ve ekartör ile çevrilmiş)
Akciğerlerin Lenf Damarları ve NodüHeri BKZ. ŞEKİL 66, 169, 227 nodi paratracheales sin.
nodi paratracheales dex.
truncus bronchomediastinalis
nodi tracheobronchiales superiores dex.
v. brachiocephalica
truncus bronchomediastinalis
nodi cervicales laterales profundi inferiores
v. brachiocephalica
ductus thoracicus
nodi cervicales laterales profundi inferiores
nodi tracheabronchiales superiores sin.
v. jugularis interna ve truncus lymphaticus jugularis
nodus ligamenti arteriosi (arcus aortae'ya)
ductus lymphaticus dex.
nodi bronchopulmonales (hilum)
v. subclavia ve truncus lymphaticus subclavius
nodi pulmonales (intrapulmonales)
nodi bronchopulmonales (hilum)
plexus lymphaticus subpleuralis
nodi pulmonales (intrapulmonales) interlobuler lenf damarları
plexus lymphaticus subpleuralis interlobuler lenf damarları nodi tracheobronchiales inferiores (carina) lenfatiklerin drenaj yönü, bronkusları,| arterleri ve venleri takip eder
lenfatiklerin drenaj yönü bronkusları, arterleri ve venleri izler
'¡gg. / pulmonales mediastinum'a giden yollar
©||B|\|
Drenaj yolları Sağ Akciğer: Bütün lobların lenfatikleri önce nodi pulmonales ve nodi bronchopulmonales (hilum)'e, sonra da nodi tracheobronchiales inferiores (carina), superiores dex. ve nodi paratracheales'e dökülür. Buradan da truncus bronchomediastinales aracılığı ile v. brachiocephlica'ya ve/veya nodi cervicales laterales profundi inferiores'e dökülür. Sol Akciğer: Lobus superior'un lenfatikleri önce nodi pulmonales ve nodi bronchopulmonales (hilum), nodi tracheobronchiales inferiores
(carina), nodi tracheobronchiales superiores sin., nodi paratracheales sin. ve/veya nodus lig. arteriös (arcus aortae)'ye dökülür. Buradan da truncus bronchomediastinalis sin. aracılığı ile v. brachiocephalica'ya ve ductus thoracicus'a dökülür. Lobus inferior sin.'nın lenfatikleri önce nodi pulmonales, nodi bronchopulmonales (hilum) ve nodi tracheobronchiales inferiores'e, daha sonra da çoğunlukla sağ akciğerin lenfatiklerinin izlediği yolu izleyerek nodi tracheobronchiales superiores dextri'ye dökülür.
BKZ. ŞEKİL 124, 125, 152, 300 gang. cervicothoracicunT (stellatum) ansa subclavia nn. cardiaci cervicales (sempatik ve vagal) —
rr. cardiaci thoracici (sempatik)
n. laryngeus recurrens rr. cardiaci cervicales (sempatik ve vagal) n. vagus (X) (kesilmiş) rr. cardiaci thoracici (sempatik)
n. laryngeus recurrens truncus sympathicus n. vagus (X) (kesilmiş), plex. cardiacus ve pulmonalis'e giden dallar
rr. cardiaci thoracici (sempatik) plexus pulmonalis anteriorplexus pulmonalis posterior (bronchus principalis dex arkasından gelir) n. intercostalis VI r. communicans griseus ve albus
rr. cardiaci thoracici n. vagus plex. cardiacus
plex. pulmonalis anterior plex. pulmonalis posterior (bronchus principalis sinister'in arkasından gelir) truncus sympathicus plex. thoracicus aorticus plex. oesophageus n. intercostalis VIII
gang trunci sympathici VI
n. splanchnicus major rr. oesophageales (plexus oesophagus'a giden sempatik dallar)
r. communicans griseus ve albus
n. splanchnicus major
n. splanchnicus minor
ductus thoracicus truncus vagalis anterior n. splanchnicus minor
diaphragma
(aşağı çekilmiş) n. splanchnicus imus
v. azygos (kesilmiş) v. cava inferior
(kesilmiş)
ctr9¿V
©lEN
Solunum Yollarının İnervasyonu: Şema BKZ. ŞEKİL 153
hypothalamus ve daha üst merkezlerden gelen lifler n. glossopharyngeus (IX)
^^^ a
s
n. vagus (X) (kolinerjik) düz kaslara
medulla spinalis'te inen yollar
ve salgı bezlerine efferent lifler taşır Afferentleri aorta, trachea ve , j bronchus'ların mukozalarından ve / 1 alveollerden gelir i f X ^ g a n g . cervicale \ f \ superius (sempatik)
burun ve sinus'lardan gelen afferent lifler [n. trigeminus (V) ve n. glossopharyngeus (IX) ile] de hava yollarındaki refleksleri başlatabilir.
n. laryngealis superior
larynx
/Sempatik sinirler (adrenerjik)
sınus caroticus
Tl
glomus caroticum
pars thoracica | T2 medulla spinalis
a. carotis öksürük reseptörleri n. laryngeus recurrens
arcus aortae
truncus sympathicus
plex. pulmonalis
itS/l ©IG»N öksürük reseptörleri
Parasempatik lifler Sempatik lifler Afferent lifler irritan reseptörler A adrenergic terminaller (norepinefrin ve/veya epinefrin) Q kolinerjik terminaller (asetilkolin)
gerilme reseptörleri (Hering-Breuer refleksi)
Kalp
(Cor)
thyroideae inferiores
trachea a. carotis c o m m u n i s sin.
thymus
v. brachiocephalica sin.
truncus brachiocephalicus
v. jugularis interna
v. brachiocephalica dex.
n. vagus(X)
n. phrenicus
arcus aortae
m. scalenus anterior
ductus thoracicus
plex. brachialis
n. laryngeus recurrens
v. jugularis externa
a. thoracica interna
a. ,v. subclavia
n. phrenicus ve a., v. pericardiacophrenica
v. cava superior costa
pars mediastinalis pleurae parietalis
n. phrenicus ve a., v. pericardiacophrenica
pulmo sin.
©IBN
pericardium diaphragma pars mediastinalis pars diaphragmatica
pleura parietalis
pericardium fibrosum'un diaphragma ile birleşme çizgisi
a. thoracica interna
a. epigástrica superior
a. musculophrenica
pars costalis
ŞEKİL 200
THORAX
Kalp:
p e r i c a r d i u m ' u n büyük damarların üzerine uzandığı bölge (kesilmiş)
Önden
Görünüşü
truncus brachiocephalicus v. brachiocephalica sin.
v. jugularis interna dex. arcus aortae
v. brachiocephalica sympathicr abdominopelvik nn. splanchnici
ggl. lumbalia superiores > trunci sympathici
damarlara direkt olarak giden dallar
r. communicans grıseus
®IG?I\I
ggl. Iıimbalia inferiores / trunci sympathici
plex. lumbalis, plex. sacralis ve alt ekstremite sinirlerine giden postsnaptik sempatik lifler Presinaptik
Prenatal ve Postnatal
Dolaşım
UMBİLİKAL DAMARLARIN OBLİTERE OLMUŞ KISIMLARI BKZ. ŞEKİL 236
Prenatal dolaşım aorta truncus pulmonalis
ductus arteriosus
v. cava superior
a. pulmonalis sin.
a. pulmonalis dex
v. pulmonalis sin.
v. pulmonalis dex. foramen ovale
v. cava inferior
v. hepatica aorta
ductus venosus
truncus coeliacus
hepar v. portae hepatis
a. mesenterica superior
v. umbilicalis
ren intestinum
aa. umbilicales
fossa ovalis (oblitere olmuş foramen ovale)
®P.GN
lig. venosum (oblitere olmuş ductus venosus)
lig. teres hepatis (oblitere olmuş v. umbilicalis) ligg. umbilicales mediales (aa. umbilicales'in oblitere olmuş kısmı) (pars occlusa a. umbilicalis)/
Postnatal tfolaşım
lig. arteriosum (oblitere olmuş ductus arteriosus)
Mediastinum:
Sağ Lateral'den
copula pleurae ve membrana suprapleuralis (Sibson fascia'sı)
Görünüşü
m. scalenus anterior ve n. phrenicus plex. brachialis
costa I trachea
a., v. subclavia dex. clavicula
n. vagus(X) dex. oesophagus truncus sympathicus
v. intercostalis superior dex
m. subclavius
¿Ú0 /
costa I
©IIÖN
v. brachiocephalica dex. ve sin. a. thoracica interna dex.
corpus vertebrae thoracica IV bronchus principalis dex ve a. bronchialis
thymus (pleura mediastinalis'ten görünüşü) vena cava superior
v. azygos n. phrenicus ve a.v. pericardiacophrenica* a., v. intercostalis ve n. intercostalis a. pulmonalis dex. m. intercostalis internus m. intercostalis externus' derininde membrana intercostalis interna
rr. commun grisea ve all
pars mediastinalis pleurae parietalis
(kesilmiş)
pericardium fibrosum (atrium dex. üzerinde) vv. pulmonales dex.
pars costal is pleura parietalis
(kesilmiş)
n. splanchnicus major oesophagus ve plex. eosophageus
nodi bronchopulmonales (hilum) lig. pulmonale
(kesilmiş)
*genellikle bağımsız olarak ilerleyen sinir ve damarlar
v. cava inferior (pars mediastinalis pleurae parietalis ile örtülmüş) diaphragma (pars diaphragmatica pleurae parietalis ile örtülmüş) pars costal is pleurae parietalis
(kesilmiş)
recessus costodiaphragmaticus
Mediastinum: m. scalenus anterior ve n. phrenicus plex. brachialis a.,v. subclavia sin.
Sol
Lateral'den
Görünüşü
cupula pleurae ve membrana suprapleuralis (Sibson fascia'sı) costa I oesophagus
m. subclavius ductus thoracicus clavicula
n. vagus sin. (X)
v. brachiocephalica sin.
v. intercostalis superior sin.
a. thoracica interna sin.
arcus aortae
thymus (pleura mediastinalis'den görünüşü)
n. laryngeus recurrens
lig. arteriosum
v. hemiazygos accessoria
a. pulmonalis sin.
nodi bronchopulmonales (hilum) a., v. intercostalis posterior ve n. intercostalis
n. phrenicus sin. ve a., v. pericardiacophrenica* pars mediastinalis pleurae parietalis
m. intercostalis internus
(kesilmiş)
pericardium fibrosum
membrana intercostalis interna (m. intercostalis externus'un derininde)
w . pulmonales sin. lig. pul
rami communicantes grisea ve alba
(kesilmiş) yağ dokusu
pleura costal is
(kesilmiş) oesophagus ve plex. oesophageus (pars mediastinalis pleurae parietalis ile örtülmüş)
truncus sympathicus n. splanchnicus major
diaphragma (pars alaprVragmatlcapleurae parietalis ile örtülmüş)
aorta thoracica
a. bronchialis ve bronchus principalis sin.
recessus costodiaphragmaticus pars costal is pleurae parietal
(kesilmiş)
^Genellikle bağımsız olarak ilerleyen sinir ve damarlar
i P
©BN
Oesophagus
a. carotis communis m. scalenus anterior n. phrenicus m. scalenus posterior plex. brachialis a. subclavia truncus thyrocervical is n. vagus(X) costa I (kesilmiş)
m. longus colli pars cervicalis oesophagea n. laryngeus recurrens ductus thoracicus v. jugularis interna (kesilmiş) v. subclavia (kesilmiş) v. brachiocephalica sin. (kesilmiş) a. thoracica interna (kesilmiş) n. phrenicus (kesilmiş) a. carotis communis
truncus brachiocephalics
a. subclavia n. vagus(X)
trachea
n. laryngeus recurrens sin.
arcus aortae
bifurcatio tracheae pleura costa I is (kesilmiş)
bronchus principalis dex. bronchus lobaris superior (epiarteriyel) pars thoracica oesophageae plexus oesophageus pars mediastinalis pleurae perietal is | (kesilmiş)
bronchus principalis sin. thoracica (descendens) pars mediastinalis pleurae parietalis (kesilmiş) pericardium (kesilmiş) diaphragma
truncus vagalis anterior
pars diaphragmatica pleurae parietalis
v. cava inferior vv. hepaticii (kesilmiş) — v. cava inferior crus dextrum ve sinistrum diaphragmatis aa. phrenica inferiores truncus coeliacus
gaster
aorta abdominalis
pars abdominalis oësopl®
Oesophagus'un
Topografísi ve Darhklári
m. constrictor pharyngis i
pars oralis pharyngis
cartílago
epiglottis
cartílago cricoidea
recessus piriformis - constrictio pharyngo-
cartílago thyroidea cartílago cricoidea
pars cricopharyngea (musculus) m. constrictor pharyngis inferior trachea
constrictio bronchoaortica oesophageae
pars (musculus) cricopharyngea m. constrictor pharyngis inferior
oesophagus arcus aortae Sternum
trachea arcus aortae
_3
C 3 N 3
« E «
bronchus principalis sin.
constrictio diaphragmatica oesophageae pars abdominalis oesophageae
iaphragma
fundus gastricus
pars cardiaca
f i 4" İ V ©ICsN
MEDIASTINUM
ŞEKİL 221
Oesophagus'urı Kas Yapısı
m. constrictor pharyngis inferior raphe pharyngealis cartílago thyroídea
zayıf kas liflerinin bulunduğu bölge pars cricopharyngea (m. constrictor pharyngis inferior'un parçası)
cartílago crícoidea
cartílago cricoidea'nın arka yüzünün ortasına tutunan stratum longitudinale
cartílago cricoidea'nın posterolateral yüzündeki kas lifleri karşı taraftaki pars cricopharyngeus m. constrictor pharíngis ¡nferior'un lifleri trachea
"v" şeklindeki (Laimer) bölgede seyrek longitudinal kas lifleri ile birlikte sirküler kas lifleri oesophagus'un ön yüzündeki çıplak bölge longitudinal kas liflerinin lateral kısmı membrana fibroelastica ve seyrek kas lifleri —
stratum circulare (sirküler kas lifleri)
bronchus principalis sin.
THORAX
Pharynx ile
Oesophagus'un
Birleşim
Yeri
BKZ. ŞEKİL 61
. constrictor pharyngis superior radix linguae ¡glottis m. constrictor pharyngis medius . palatopharyngeus . stylopharyngeus ica pharyngoepiglottica
I
pharynx'in longitudinal kasları
itus laryngis lago thyroidea (cornu superior) na thyrohyoidea . internus n. laryngei superioris ve a., v. laryngea superior m. arytenoideus obliquus m. arytenoideus transversus cartílago thyroidea m. cricoarytenoideus posterior m. constrictor pharyngis inferior aponeurosis pharyngis (kesilmiş) kas liflerinin yer aldığı bölge . cricopharyngeus m. constrictor pharyngis inferior'un parçası cartílago cricoídea (lamina) tendo cricooesophageus (oesophageus'un longitudinal kas liflerinin tutunduğu yer)
Pharynx'in açılmış şekilde arkadan görünüşü (mukoza kaldırılmış)
oesophagus'un sirküler kas lifleri oesaphagus'un tunica mucosa ve submucosa'sı "v" şeklinde (Laimer) alanda yer alan oesophagus'un sirküler kas lifleri "n. laryngeus recurrens dex.
oesophagus'un longitudinal kas lifleri
longitudinal kas lifleri kesilerek açılan pencereden gözlenen sirküler kas lifleri
Oesophagus ile Midenin Birleşim Yeri
stratum longitudinale (oesophagus)
oesophagus mukozası
stratum circulare (oesophagus)
tunica submukosa
hafif kas kalınlaşması lig. phrenicooesophagealis (çıkan kısım) fascia supradiaphragmaticus
diaphragma
iaphragma fascia infradiaphragmaticus (transversalis) lig. phrenicooesophagealis (inen kısım)
hiatus oesophageus altındaki halkası
peritoneum incisura cardiaca
zigzag (Z) çizgi: oesophagus ve mide mukozasını birleşim yerinde
stratum longitudinale
pars cardiaca (cardia)
(oesophagus) (kesilmiş)
stratum circulare (oesophagus) incisura cardialis fundus gastricus
sirküler ve oblik kas liflerinin birbirine karıştığı yer (Helvetius halkası)
midenin sirküler kas tabakasında açılmış pencere
fibrae obliqua (gaster)
stratum longitudinale (gaster) (kesilmiş)
4P
©lEN
ŞEKİL
224
THORAX
Oesophagus'urı
Arterleri
BKZ. ŞEKİL 282, 283 r. oesophagealis a. thyroidea inferior a. carotis communis
r. oesophagealis a. thyroidea inferior pars cervical is oesophageae thyrocervicalis
a. subclavia
a. subclavia a. vertebral is a. thoracica interna a. carotis communis brachiocephalicus a reus aortae a. intercostalis posterior dex. (III) a. bronchialis dex. a. bronchialis superior sin. r. oesophagealis a. bronchialis dex. a. bronchialis inferior sin. ve r. oesophagealis aorta thoracica (descendens) rr. oesophageales aorta thoracica
pars thoracica oesophageae
4 - 4 ©iïbN
rs abdominalis oesophageae iaphragma
r. oesophagealis a. gastrica sin. a. gastrica sin. aa. phrenicae inferiores a. hepatica communis ( kesilmiş)
MEDIASTINUM
truneus coeliacus
sık gözlenen varyasyonlar: rr. oesophageales, a. phrenica inferior sin. ve/veya direk olarak truneus coeliacus'tan çıkabilir. Pars abdominalis oesophagea'ya giden dallar a. lienalis veya aa.gastricae breves'ten gelebilir.
a. splenica ( kesilmiş)
ŞEKİL
225
)esophagus'un Verileri Z ŞEKİL 297 v. thyroidea inferior
v. thyroidea inferior v. jugularis interna
v. jugularis interna v. jugularis externa v. subclavia
v. subclavia
v. vertebralis
uctus thoracicus v. brachiocephalica dex.
v. brachiocephalica sin.
v. cava superior
. intercostalis superior sin.
v. intercostalis superior dextra
vv. oesophageales (plex.) v. hemiazygos accessoria
oesophagus v. intercostalis posterior dex. VI v. azygos v. hem i azygos'un v. azygos ile birleşimi v. cava inferior
v. hemiazygos
(kesilmiş)
Plexus venous submucosus
v. phrenica inferior sin.
diaphragma
vv. gastricae breves
hepar (karaci
vv. hepaticae
v. cava inferior
v. portae hepatis vv. omentales (epiploicae) v. renalis dex. v. gastrica sin. v. gastrica dex. vv. oesophageales v. gastrica sin.
v. gastroomentalis (gastroepiploica) sin. v. mesenterica superior v. gastroomentalis (gastroepiploica) dex.
v . me senterica
inferior
JlJjP? S Ny*
* ©hşm
Oesophagus'un
LenfDamarlari
ve
Nodüllerí BKZ. $EKÍL 197, 249
nodi cervicales laterales profundi inferiores (jugularis interna)
ductus thoracicus
nodi paratracheales
nodi mediastinales posteriores
nodi tracheobronchiales sup. ve inf.
nodi intercostales
nodi parietales posteriores
nodi phrenici superiores
nodi gastrici sinistri (lymphaticus cardiae)
nodi juxtaoesophageales ve nodi phrenici superiores nodi coeliaci
MEDIASTINUM
Oesophagus'un
Sinirleri
BKZ. ŞEKİL 152, 198
Önden görünüşü
gang, superius n. vagi gang, cervicale superius ¿t*. ?V
gang, inferius n. vagi oesophagus
r. pharyngeus n. vagi n. vagus (X)
n. laryngeus recurrens
n. laryngeus recurrens dex
n. laryngeus superior truncus sympathicus (pars cervicalis) gang, cervicale medium rr. cardiaci cervicales (sempatik ve vagal) gang, vertebrale
ansa subclavia
ansa subclavia gang, stellatum'un oesophagus ve n. laryngeus recurrens'e verdiği dal gang, cervicothoracicum (stellatum)
n. intercostalis
n. laryngeus recurrens sin.
Arka yüz
rr. cardiaci thoracici (sempatik ve vagal)
r. communicans griseus ve albus
plex. cardiacus plex. pulmonalis
gang, thoracicum
plexus oesophageus (ön kısmı) truncus sympathicus, n. splanchnicus major ve plex. aorticus thoracicus'tan plex. oesophageus'a giden dallar
truncus sympathicus JPPSSw^f« (pars thoracica) n . splanchnicus H l ^ ^ ' major dex.
n. splanchnicus major sin.
a. phrenica inferior sin. boyunca giden sempatik lifler
truncus vagalis anterior omentum minus aracılığıyla plex. hepaticus'a giden r. vagalis
truncus vagalis posterior'un plex. coeliacus'a verdiği dal
plexus oesophageus (arka kısmı)
curvatura minor gastricae'ye giden r. vagalis anterior midenin pars cardiaca ve fundus'una giden r. vagalis
truncus vagalis posterior
n. splanchn'Kägggg major . coeliacus'a giden r. vagalis a. gastrica sin., r. oesophagealis'i boyunca uzanan. sempatik lifleri plex. coeliacus ve ggl. coeliaca
»Nı • -JSsmM 1
midenin pars cardiaca ve fundus'una giden r. vagalis
curvatura minor gastricae'ye giden r. vagalis
Oesophagus'un
İntrinsik
Sinirleri
ve
Varyasyonları
Varyasyonlar
diaphragma'nın hemen üstünde dallanan tek truneus vagalis anterior
birden çok truneus vagalis anterior
üst seviyede başlayan tek truneus
birden çok truneus vagalis posterior
alt seviyede başlayan tek truneus
stratum longitudinale kaslar arası bağ ve elastik doku stratum circulare ^ plex. myentericus (Auerbach) plexus submueosus (Meissner) tela submueosa
\
İntrinsik inervasyon: Şema
Mediastinum:
Enine
Kesit
(Üstten
Görünüşü)
iKZ. ŞEKİL 516
vertebra thoracica VIII
n. splanchnicus major sin. truncus sympathicus sin.
ductus thoracicus
v. hemiazygos
v. azygos
costa VIII
oesophagus ve plex. oesophageus
aorta thoracica (descendens)
obliquus sin. pericard i
v. pulmonalissin. inferior
v. pulmonalis dex. inferior
bronchus principalis si nister'in dalları
bronchus principalis dextra'nin dallan
pulmo sin. (lobus superior)
n. phrenicus ve a., v. pericardiacophrenica
sinus coronarius
a t r i u m sin.
pulmo dex. (lobus medius)
cuspis posterior
pars mediastinalis pleurae parietalis.
cuspis anterior
cavitas pericardiaca
v
v.
pericardiacophrenica ve n. phrenicus
atrium dextrum m. papillaris anterior
v. cava inferior
ventriculus sin.
pars atrioventricular pars interventriculare
pars muscularis septum interventriculare
septi membranacea
5
cavitas pleuralis
cuspis anterior .
cuspis posterior
İN0?'
4 '
m. pectoralis major
m. transversus thoracis ventriculus dex.
a., v. t h o r a c i c a interna
^cuspis septalis
©iibN m m . papilläres posteriores
ŞEK,L 230
sternum
cartílago costalis sin. V
THORAX
Abdomen'in
Kemik
Çatısı
corpus stern i
processus xiphoideus
cartilágines costales
i
^u. >f T fKîV*
/T
costa XII
Û0
4V ©lEN
processus transversus vertebrae lumbales labium internum
tuberositas iliaca
crista ^ linea intermedia iliaca labium externum
crista iliaca ala ossis ilii
tuberculu iliacum
incisura ischiadica major linea arcuata
spina iliaca anterior superior —
spina ischiadica
spina iliaca anterior inferior
incisura ischiadica minor trochanter major
eminentia iliopubica ramus superior ossis pubis —
pecten ossis pubis (linea pectinea)
foramen obturatum tuberculum pubicum
symphysis pubica tuber ischiadicum
ramus inferior ossis pubis
trochanter minor Mg. pubicum inferius
VÜCUT DUVARI
arcus pubicum
ŞEKİL 231
Karın
Ön
Duvarı:
Yüzeyel
Diseksiyon
¿PSjàÊHHÊÊS
m
imSää
m. pectoraüs major
processus xiphoideus
vag\na muscuW rect\ abdominis Unea a\ba te\a subcutanea abdominis (fascia superficial
v. thoracoepigastricae
m. obliquus) " . . . < muscularis externus abdominis aponeurotic^ crista iliaca anterior superior
lig. inguinale (Poupart)
pannicuium adiposus (.Camper fascia'sO stratum membranosum (.Scarpa fascia'sO Urkaya çevrilmiş)
Scarpa fascia' s\n\n Wnea aiba'va tutunduğu yer
a., v. circumfiexa iUum supetfic\aV\s
fibrae intercrurales anulus inguinalis superficialis fascia spermatica externa (funiculus spermaticus üzerinde)
a v . epigastric; superficial
a., v. pudend externa supe
\ig. fundifo fascia cribriformis (hiatus saphenus'ta) fascia lata
fascia pei superfici scrotum Iturùca ikesilrr iascia pen
v. saphena magna
v. dorsalis superficialis penis
profunda
•_»
Karın On Duvarı: Orta
Tabaka Diseksiyonu
©IISN
. pectoral is major amina anterior vagina musculi recti abdominis
(kesilmiş)
linea alba
m. serratus anterior m. obliquus externus abdominis
(kesilmiş)
. rectus abdominis m. obliquus externus abdominis
(uzaklaştırılmış)
ntersectio tendinea mm. intercostales externi aponeurosis m. obliqui externi abdominis
(kesilmiş)
vagina musculi recti abdominis m. obliquus internus abdominis spina iliaca anterior superior lig.-inguinale (Poupart) m. cremaster (originis lateralis) falx inguinalis (tendo conjunctivus)
lig. reflexum v. femoralis (femoral kılıf içinde) hiatus saphenus m. cremaster (originis medialis) fascia lata v. saphena magna
m. obliquus internus abdominis . pyramidalis falx inguinalis (tendo conjunctivus) ig. inguinale (Poupart) ina iliaca anterior superior rosis m. obliqui externi abdominis (kesilmiş
ve aşağıya çekilmiş) lig. pectineum (Cooper)
ig. lacunare (Gimbernat) lig. reflexum tuberculum pubicum lig. suspensorium penis ia cremasterica ve m. cremaster profunda penis (Buck) fascia spermatica externa
(kesilmiş)
ia superficialis, penis ve scrotum fascia'si (tunica dartos)
(kesilmiş)
Karın Ön Duvarı: Derin Diseksiyon
a., v. epigástrica superior ©IHM
m. serratus anterior m. obliquus externus abdominis (kesilip
lamina anterior vagina m. recti abdominis
uzaklaştırılmış)
(kesilmiş)
inea alba
m. rectus abdomin
lamina anterior vagina m. recti abdominis
aponeurosis m. obliqui externi abdominis (kesilmi aponeurosis m. obliqui interni abdominis (kesilmiş)
m. transversus abdominis (kesilmiş) fascia transversal is (sola açılmış) peritoneum ve fascia extraperitoneal is (subserosum) (areolar doku)
m. transversus abdominis \ m. obliquus internus abdominis (kesilmiş)
lig. umbilicalis medialis (pars occlusa a. umbilicalis)
lamina posterior vagina m. recti abdominis
fascia umbilicalis prevesicalis
linea arcuata
linea arcuata
a., v. epigástrica inferior
a., v. epigastrica inferior (kesilmiş) anulus inguinalis profundus (originis fascia spermatica interna) r. pubicus ve a. cremasterica, a. epigastrica inferior
spina ılıaca anterior superior lig. inguinale (Poupart) a. circumflexa ilium superficialis a. epigastrica superficialis a. pudenda externa superficialis (kesilmiş)
femoral kılıf (a., v. femoralis'i içerir) lig. inguinale (Poupart)
falx inguinalis (tendo conjuctivus)
lig. lacunare (Gimbernat)
lig. pectineum (Cooper)
lig. pectineum (Cooper)
lig. lacunare (Gimbernat)
spatium retropubicum (Retzius) 'da yağ dokusu
lig. reflexum
fascia pectinea
fascia lata
m. sartorius fascia spermatica interna m. cremaster ve fascia
tuberculum pubicum m. cremaster ve fascia cremasterica fascia spermatica externa (kesilmiş)
ŞEKİL
234
fascia penis profunda (Buck)
fascia superficialis penis ve scrotum fascia'si (tunica dartos) (kesilmiş)
cremasterica (kesilmiş)
fascia spermatica externa (kesilmiş)
ABDOMEN
Linea arcuata üzerinden alınan enine kesit aponeurosis m. obliqui externi abdominis
lamina anterior vagina m. recti abdominis
m. obliquus externus abdominis m. obliquus internus abdominis
m. rectus abdominis
aponeurosis m. obliqui interni abdominis
linea alba
m. transversus abdominis
aponeurosis m. transversi abdominis
lamina posterior vagina m. recti abdominis
peritoneum fascia extraperitoneal is
falciforme hepatis
fascia transversalis
tela subcutanea abdominis (panniculus adiposus)
Aponeurosis m. obliqui interni abdominis vagina m. recti abdominis'in ön ve arka tabakalarını yapmak üzere ayrılır. Aponeurosis m. obliqui externi abdominis kılıfın ön tabakası ile birleşir; aponeurosis m. transversi abdominis kılıfın arka tabakası ile birleşir. Vagina m. recti abdominis'in ön ve arka tabakaları medial'de linea alba'yı yapmak üzere birleşirler.
©|(B|\|
Linea arcuata altından alınan enine kesit aponeurosis m. obliqui externi abdominis
lamina anterior vagina m. recti abdominis
m. obliquus externus abdominis m. obliquus internus abdominis
m. rectus abdominis
aponeurosis m. obliqui interni abdominis
m. transversus abdominis
aponeurosis m. transversi abdominis
fascia transversalis peritoneum fascia extraperitonealis
urachus (plica umbilicalis mediana içinde)
plica ve lig. umbilicalis medialis
fascia umbilicalis prevesical is
tela subcutanea abdominis (panniculus adiposus)
Aponeurosis m. obliqui interni abdominis bu seviyede ayrılmaz, tümüyle m. rectus abdominis'in ön tarafına geçer ve burada m. obliquus externus abdominis ve m. transversus abdominis'in aponeurosis'leri ile birleşir. Bundan dolayı, linea arcuata'nın altında vagina m. recti abdominis'in arka tabakası yoktur ve m. rectus abdominis, fascia transversalis'in önünde yer alır.
Karın On Duvarı: İçten Görünüşü UMBİLİKAL DAMARLAR İÇİN BKZ. ŞEKİL 217 pleura parietalis
diaphragma fascia diaphragmatica
lig. teres hepatis ve vv. paraumbilicales
lig. falciforme hepatis peritoneum (kesilmiş kenarlar)
fascia transversalis ve kesik kenarı
umbilicus peritoneum fascia transversalis m. obliquus xternus ve . obliquus internus abdominis
linea arcuata m. rectus abdominis a., v. epigástrica inferior trigonum inguinale (Hesselbach)
m. transversus abdominis ig. umbilicalis medialis sin. (oblitere a. umbilicalis sin.)
fascia transversalis (kesilmiş)
plica umbilicalis medialis dex.
lig.
interfoveolare a., v. circumflexa ilium profunda anulus inguinalis profundus r. cremasteric r. pubicus a. epigástrica inferior
lig. umbilicalis mediana (oblitere urachus) ve plica umbilicalis mediana içinde vv. paraumbilicales
fascia umbilicalis prevesicalis
a., v. iliaca externa
plica umbilicalis lateralis (a., v. epigástrica inferior'ları içerir)
funiculus spermaticus us femoralis
n. femoralis
femoral kılıf
fascia iliopsoas
lig. lacunare (Gimbernat)
m. iliopsoas
lig. pectineum (Cooper)
a., v. iliaca externa
falx inguinalis (tendo conjuctivus) a. umbilicalis (bu noktanın distal'inde oblitere parçası yer alır)
fossa supravesical is plica transversa vesicalis m. obturator internus arcus tendineus m. levator ani
a., v., n. obturatorius canalis obturatorius ureter (kesilmiş) fossa ischioanalis'in recessus anterior'u a. vesicalis superior ductus deferens
ŞEKİL 236
vesícula seminalis
"m. transversus perinei profundus içine gömülü olarak bulunan bulbourethral* (Cowptf)
m. sphincter urethra ve prostata vesica urinaria ,. membrana perinealis
i
©lEN >""««
ABDOMEN
Karın
Arka-Yan
Duvarı
BKZ. ŞEKİL 160, 163, 165, 166, 241 m. serratus anterior m. teres major fascia infraspinata m. rhomboideus major oskültasyon ûçgeni r. cutaneus lateralis r. dorsalis n. spinalis (T7) r. cutaneus medialis r. dorsalis n. spinalis (T7) m. trapezius m. latissimus dorsi m. obliquus externus abdominis fascia thoracolumbalis (lamina post.) r. cutaneus lateralis n. subcostalis (r. ventralis T12) trigonum lumbale (Petit) crista iliaca r. cutaneus lateralis n. iliohypogastricus (L1) nn. c l u n i u m superiores rr. cutanei lat. rr. dorsales nn. spinales (L1-L3) aponeurosis glutea (m. gluteus médius üzerinde) m. gluteus maximus m. tensor fascia lata
m. latissimus dorsi
m. latissimus dorsi (kesilmiş ve kaldırılmış) m. serratus posterior inferior m. latissimus dorsi'nin costa'lardan başlayan kısmı m. obliquus externus abdominis'in costa'lardan başlayan kısmı m. obliquus externus abdominis (kesilmiş ve kaldırılmış) m. transversus abdominis'in başlangıç tendonu m. obliquus internus abdominis r. cutaneus lateralis n. subcostalis (r. ventralis T12) r. cutaneus lateralis n. iliohypogastricus (L1) crista iliaca nn. c l u n i u m superiores rr. cutanei lat. rr. dorsales nn. spinales (L1-L3) m. gluteus maximus
i
f
-
F
a. subclavia
a. axillari
aa. thoracicae internae n. phrenicus, a. fetopericardiacophrenica
a. thoracica lateralis a. subscapulars
m. serratus anterior
i
lig. falciforme hepatis'e giden dal
m. latissimus dorsi
a. musculophrenica
aa. intercostales^ anteriores
diaphragma alt aa. intercostales lumbales ve subcostales arasindaki anastomozlar m. obliquus externus abdominism. obliquus' internus abdominis m. transversus abdominis r. ascendens a. circumflexa ilium profunda" a. circumflexa ilii superficialis a. epigástrica superficialis ( k e s i l m i § ) a. pudenda externa superficialis
©IBM
m. transversus thoracis
a. thoracodorsal is-
m. i externus* intercostal is ) ¡nternus' intimus
t I A"tlf
fei
§ i l | ¡§J|¡ İ l l i ¡ Kl P ^ ^ " i "»'
m. levator a n i ve cocygeus'a g i d e n d a l l a r (S3, 4) n. o b t u r a t o r i u s (L2, 3, 4) n. dorsal is penis (clitoris) r. cutaneus anterior n. iliohypogastricus ( L I ) rr. scrotales (labiales) anteriores n. i l i o i n g u i n a l i s (LI) r. genitalis
©lEN
rr. femorales
_
n. genitofemoralis (LI, 2)
Abdomenin
sağ rectus lateralis düzlemi (linea semilunaris) linea medioclavicularis de[:.
Bölge
ve Düzlemleri
sol rectus lateralis düzlemi (linea semilunaris) linea medioclavicularis si n.
regio epigástrica
regio hypochondriaca dex. (hypochondrium)
hypochondriaca sin. (hypochondrium)
planum transpyloricum
planum subcostale regio umbilicalis regio lateralis dex. (lumbalis)
regio lateralis sin. (lumbalis)
planum intertuberculare
regio inguinalis dex regio pubica (hypogastrium)
^
®í!>!
regio inguinalis
Omentum Majus ve Abdominal Organlar BKZ. ŞEKİL 258, 328, 329 lig. falciforme hepatis
lobus hepatis sinister
lobus hepatis dexter
gaster
vesica fellea (biliaris)
omentum majus (jejunum ileum ve colon transversumun üzerinde)
omentum majus (çevrilmiş)
colon transversum (çevrilmiş)
mesocolon transversum
flexura coli (splenica) sin.
flexura coli (hepatica) dex.
intestinum tenue (jejunum ve ileum)
colon ascendens
caecum colon descendens (ince barsaklar ile örtülü) colon sigmoideum
vesica urinaria
ŞEKİL 252
ABDOMEN
Sarsakların Mesenterium ile Olan İlişkileri
colon transversum (kaldırılmış) mesocolon transversum plica duodenalis superior recessus duodenalis superior flexura coli (splenica) sin. recessus paraduodenal is recessus duodenalis inferior plica duodenalis inferior recessus mesentericoparietalis a. mesenterica superior (radix mesenterii içinde) a., v. mesenterica inferior aorta abdominalis
oesophagus crus dex. diaphagmatis (hiatus oesophagus'un sağına geçen kısmı) crus dex. diaphagmatis (hiatus oesophagus'un soluna geçen kısmı) crus sin. diaphragmatis truncus coeliacus M . suspensorius d u o d e n i ' n i n yayılımı (Treitz ligament'i)
m. suspensorius duodeni (Treitz ligamenti) a. mesenterica superior flexura duodenojejunalis pars ascendens (4. parça) duodeni jejunum pars inferior (horizontalis veya 3. parça) duodeni
©IBN
PERİTON BOŞLUĞU
pars descendens (2. parça) duodeni
ŞEKİL
253
Barsaklarm Mesenterium
ile
Olan
İlişkileri
(devamı)
c o l o n transversum
(kaldırılmış)
mesocolon transversum
o m e n t u m majus
(pancreas'ın üzerine kaldırılmış)
(ka
jejunum (kesilmiş) taenia libera
mesenterium (ince
barsaklar kesilmiş ve çıkarılmış) appendices epiploicae
flexura coli (splenica) sin.
flexura c o l i (hepatica) dex.
c o l o n descendens
sulci paracolici sin.
sulci paracolici dex. colon ascendens
mesocolon sigmoideum
pars terminalis ilei
c o l o n sigmoideum
(kesilmiş) caecum
rectum
appendix (vermiformis)
c o l o n sigmoideum
(çekilmiş)
mesocolon sigmoideum recessus intersigmoideus
ureter
petitoneum parietale
a., v. iliaca externa ve c o m m u n i s
ŞEKİL 254
ABDOMEN
Bursa Omentalis: Mide Yukarı Kaldırılmış v. cava inferior (retroperitoneal)
a.gastroomentalis (gastroepiploica) anastomozu (omentum majus içinde)
a. hepatica communis (peritoneal plika içinde)
gaster (arka yüzü) lobus caudatus hepatis
lig. hepatoduodenale (omentum minus'un sağ kenarı)
bursa omentalis'in recessus superior'u içinde probe a. gastrica sin. (plica gastropancreatica içinde)
foramen omentale (epiploica)'de probe
a. phrenica inferior sin. (retroperitoneal)
vesica fellea
lig. gastrophrenicum
diaphragma
. suprarenalis sin. ve us superior ren sin.
lig. gastro-
S plenicum
(gastrolienale)
lien (splen)
î
®IBM
flexura col i (hepatica) dex.
flexura coli (splenica) sin. lig. phrenicocolicum
ren (retroperitoneal)
lig. splenorenale (lienorenale)
pars descendens duodeni (2. parça)
cauda pancreatis (retropeitoneal)
a. gastroomentalis (gastroepiploica) dex. (periton ile sarılı) a. pancreático duodenalis superior ant. (retroperitoneal)
ön yapraklar
omen
tum
arka yapraklar (kesilmiş)) majus'un I
caput pancreatis (retroperitoneal)
PERİTON BOŞLUĞU
)
mesocolon transversum corpus pancreatis (retroperitoneal)
ŞEKİL 255
Bursa Omentalis: Enine Kesit BKZ. ŞEKİL 327 corpus vertebrae ( L i ) v. cava inferior
aorta a b d o m i n a l i s
diaphragma
v . s p l e n i c a (lienalis)
ren d e x .
s p l e n (lien)
ren sin.
peritoneum parietale
lig. g a s t r o s p l e n i c u m (gastrolienale)
colon transversum mesocolon transversum
o m e n t u m majus
duodenum
peritoneum viscerale (kenarları kesilmiş) foramen omentale (epiploicum)(Winslow)
v t P riad al ^
Gaster
bursa o m e n t a l i s °trtae hepatis P
a hepatica propria
ŞEKİL 256
pancreas
ductus choledochus
o m e n t u m m i n u s (lig. h e p a t o d u o d e n a l e ve lig. hepatogastricum)
f kp jyjtj> L 5
®pN
ABDOMEN
Karın Arka Duvarı Peritonu v. cava inferior
aorta abdominalis ve truncus coeliacus
ductus choledochus ve a. hepatica propria lig. coronarium hepatis
lig falciforme hepatis vv. hepaticae
omentum minus'un tutunduğu yer ve a. gastrica sinistra
gl. suprarenalis dex. foramen omentale (epiploicum) omentum minus'un sağ serbest kenarının arkasında
oesophagus
lig. triangulare hepatis dex.
a.v. gastroomentalis (gasroepiploica) (omentum majus'a tutunur)
recessus superior bursa omentalis (küçük periton boşluğu)
lig. triangulare hepatis sin. lig. gastrophrenicum ve a phrenica inferior sin.
aa. vv. gastricae breves
W
lig. s p l e n o r e n a l (lienorenale) ve a.v. splenica
duodenum ren dex.
lig. phrenicocolicum
peritoneum parietale fascia
ancreas ve a. splenica (retroperitoneal)
transversalis
rıesocolon transversum'un tutunduğu yer
radix mesenterii colon ascendens'in bulunduğu yer a. iliaca communis (retroperitoneal)
a., v. mesenterica superior colon descendens'in bulunduğu yer
a. iliaca externa (retroperitoneal)
lesocolon sigmoideum'un tutunduğu yer ve a., v. sigmoidea
a.v. testicularis (retroperitoneal) ureter'ler (retroperitoneal)
— a . , v. rectal is superior
anulus inguinalis profundus'un bulunduğu bölge plica umbilicalis mediana (içinde urachus bulunur)
P
if *
\Y© l E N
sacrogenitale
urinary bladder
plica umbilicalis lateralis (içinde a., v. epigastrica inferior) plica umbilicalis medialis (içinde oblitere olmuş a. umbilicalis)
Mide
lig. hepatoduodenale lig. falciforme hepatis
omentum minus
lig. hepatogastricum pars abdominalis oesophageae
incisura cardialis fundus gastricus diaphragma
lig. teres hepatis (oblitere v. umbilicalis)
spien
afta
margo inferior hepatis lobu quadratus hepatis lobus hepatis dex. vesica vc5iw biliaris
1
s ^ "
pars ¡ cardíaca ('(árqia)
fftm I U B I
corpus gastricum
ıncTSurş arígüte^
foramen omental (epiploicum) (Winslow) pylorus duodenum
R^riöa
ren dex. (retro peritoneal)
flexura coli, dextra (hepatica)
©l(°l\l
omentum majus
flexura coli (splenica) sinistra
jk I Vücut alışkanlık-; larına bağlı ola- f rak midenin pozisyon ve sınırlarında gözlenen varyasyonlar
'•wSÈk "I
m
ïïH
^mmm^
m 1 m M flr mh H hipertonik mide
ŞEKİL 258
w
ü
ortotonik mide
• mm ı hipotonik mide
-«V
İ
atonik mide
ABDOMEN
Mide
Mukozası BKZ.
zigzag (Z) çizgi (mide ve oesophagus mukozasının birleşim yeri)
ŞEKİL
224
cardia
ostium cardiacum plicae gastricae
ostium pyloricum
pars superior (1. kısım) duodeni (ampulla veya bulbus)
fundus gastricus ve corpus gastricum
m ©IION
pars pylorica
yüzey epitel hücresi
müköz hücre
parietal hücre (müköz hücre ile zimojenik hücre arasında)
zimojenik hücre lymphoidei solitarii arjentafin hücre
gll. pyloricae
lamina muscularis mucosa tela submucosa
gil. gastricae
Midenin Kas
Yapısı
stratum longitudinale (oesophagus)
mide'nin dışta yer alan longitudinal kas lifleri (curvatura minör, majör ve pars pylorica'da yoğunlaşmış)
stratum circulare (gaster)
m
ItöN
Helvetius halkası (ortada yer alan sirküler ve en içte yer alan oblik lifler burada karışıyor)
stratum longitudinale (duodenum)
pylorus' tan geçen kesit (kalınlaşmış sirküler kasın dizilimi)
stratum longitudinale (duodenum)
(kesilmiş)
sirküler kas tabakasına açılmış pencereler
Duodenum v. portae hepatis a. hepatica propria
portal triad
ductus choledochus
gl. suprarenalis
caput pancreatis a., v. mesenterica superior
mesocolon transversum ve kesilmiş kenarı colon transversum (kesilmiş)
truncus coeliacus a. splenica
omentum minus'un sağ serbest kenarı (lig. hepatoduodenale)
flexura coli (splenica) sinistra
hepar (kesilmiş)
gl. suprarenalis pylorus
mesocolon transversum ve kesik kenarları
flexura coli (hepatica) dextra colon transversum (k esilmiş)
colon ascendens
m. psoas major
I
pars superior (1. kısım)
colon descendens
pars descendens (2. kısım)
duodenum
pars inferior (horizontalis radix mesenterii (kenarları veyaascendens 3. kısım) pars (4. kısım) kesilmiş)
plica ve recessus duodenalis inferior flexura duodenojejunalis ve jejunum (kesilmiş) a. mesenterica inferior aorta abdominalis v. cava inferior
©I EN
Duodenum Mukozası ve Kas Tabakası , .. v. portae hepatis
/
a. hepatica propria r r r a. gastroduodenalis
ductus choledochus
a. gastrica dex.
omentum minus'un sağ serbest ^ ¡ J m K t ö & L . kenarı (lig. hepatoduodenale)
/
. a. hepatica communis
ostium pyloricum ductus choledochus
flexura duodeni superior
ductus pancreaticus accessorius (Santorini)
pars superior (1. kısım) (ampulla veya bulbus) (plicae circulares yok)
ductus pancreaticus (Wirsung)
pars descendens (2. kısım) flexura duodenojejunalis
papilla duodeni minor
jejunum
plicae circulares (Kerckring kapakları) papilla duodeni major (Vater)
pars ascendens (4. kısım)
plica longitudinal* duodeni a
caput pancreatis flexura duodeni inferior pars inferior (horizontalis veya 3. kısım) dışta stratum longitudinale (pencere açılmış)
içte stratum circulare (pencere açılmış)
tela submucosa ile gl. duodenales (Brunner)
©IG?N
v. mesenterica superior
İnce Barsak Mukozası ve Kas Tabakası
Jejunum
mesenterium aa. jejunales'in anastomotik arkları
aa. rectae tunica serosa (peritoneum viscerale) stratum longitudinale stratum circulare tela submucosa
jejunum'un baryumlu radyografisi
túnica mucosa plicae circulares (Kerckring kapakları) noduli I
solitarii
Ileum mesenterium aa. ileales'in anastomotik arkları
aa. rectae tunica serosa (peritoneum viscerale) stratum longitudinale ileum'un baryumlu radyografisi
stratum circulare tela submucosa tunica mucosa plicae circulares noduli lymphoidei solitarii noduli lymphoidei aggregati (Peyer plakları)
IU0 1
©IGUM
Ileocaecal
Bölge
a. ¡leocolica r. colicus r. ilealis a. mesenterica superior a. caecal is posterior a. appendicularis a. caecalis anterior caecum'un damar plikası recessus ileocaecalis superior plica ileocaecalis (Treves'in kansız plikası) pars terminalis ilei recessus ileocaecalis inferior mesoappendix a. appendicularis
a., v. iliaca externa (retroperitoneal) recessus retrocaecalis plicae caecalis
a. appendicularis
sulci paracolici (dex.)
taenia mesocolica
taenia omentalis a. caecalis posterior «i"
•IBM
plicae caecales recessus retrocaecalis
Caecum'un arka peritoneal tutulum varyasyonları arka peritoneal yansıma çizgileri
arka peritoneal yansıma çizgileri
•tutunduğu/ / arka [alan İ i r peritoneal yansıma çizgileri
>
Ileocaecal
Bölge
(devamı)
abrum ileocaecale (genellikle postmortem ve in vivo olarak gözlenir)
pars terminalis ilei
ostium appendicis (vermiformis)
frenulum ostii ilealis taenia libera appendix (vermiformis)
stratum circulare (colon) ia mesocolica papilla ilealis'e giden lifler ileum'a giden lifler ileum ile caecum birleşim ne giden lifler ia'ya giden lifler \ ,, ., , ( stratum longiİla . eal.s e > tudinale (ileum) giden lifler ' m circulare leum)
papilla ilealis: ostium ileale'nin papilla şekli (genellikle in vivo olarak gözlenir)
Ostium ileale'de bulunan kas liflerinin şeması
Appendix
Vermiformis
Mc Burney noktası (spinoumbilical çizgi üzerinde)
MI': m i p
pelvis içine uzanmış nadir görülen uzun appendix vermiformis (baryumlu radyografi)
fikse retrocaecal appendix vermiformis
appendix vermiformis'in yerleşimindeki varyasyonlar
mesoappendix
wBmm wrnmmë
tunica serosa (peritoneum viscerale) Stratum longitudinale
tela submucosa I
i
«
!
noduli lymphoidei aggregati Lieberkühn kriptaları
Kalın Barsak Mukoza ve Kas Tabakası RECTUM VE CANALIS ANALIS İÇİN BKZ. ŞEKİL 363-368 omentum majus (kesilmiş)< flexura coli (hepatica) dextra
flexura coli (splenica) sinistra
appendices omentalis (epiploicae) haustra coli
peritoneum (kesilmiş)
peritoneum (kesilmiş)
colon descendens
taenia omentalis (ekartörle çekilmiş)
taenia mesocolica (ekartörle çekilmiş)
colon ascendens
ostium ileale
caecum
appendix (vermiformis)
colon sigmoideum mesocolon sigmoideum m. levator ani
m. sphincter ani externus
RECTUM
İÇİN
BKZ.
ŞEKİL
337338,
363,
364,
365,
366
kısa, düz, pelvise oblik giren
sağa doğru kıvrıntı
karın boşluğuna doğru çıkan
Karaciğer
Topografisi
rectus lateralis (semilunaris) düzlemi
diaphragma
akciğer, pleura ve diaphragma tarafından sarılmış karaciğer diaphragma
submatite) diaphragma ve pleura tarafından sarılmış karaciğer (perküsyonda matite)
diaphragma, pleura ve akciğerler tarafından sarılmış karaciğer (perküsyonda submatite)
diaphragma tarafından sarılmış karaciğer (perküsyonda matite veya intestinal resonans)
diaphragma ve pleura tarafından sarılmış karaciğer (perküsyonda matite)
vesica biliaris
â0
6»
©IJEN
diaphragma
diaphragma, pleura ve akciğer tarafından sarılmış karaciğer (perküsyonda
KARIN İÇİ ORGANLARI (AKSESUAR ORGANLAR)
diaphragma ve pleura tarafından sarılmış karaciğer (perküsyonda
vesica biliaris inferior hepatis
ŞEKİL 269
Karaciğerin Yüzleri ve Konumu
diaphragma (kaldırılmış) lig. triangulare sinistrum lig. triangulare
appendix fibrosa hepatis lobus hepatis sinister
lobus hepatis dexter
lig. falciforme hepatis margo inferior hepatis
margo inferior hepatis
lig. teres hepatis (oblitere v. umbilicalis) (lig. falciforme'nin serbest kenarını oluşturur)
impressio costales Facies
diaphragmatica ©iß/V
fundus vesica biliaris I
hepaticae
vv. v.
cava
inferior
area
nuda
impressio
lig. coronarium'un hepatorenal kısmı
appendix fibrosa hepatis
lig.
lig. triangulare sin.
triangulare
ductus
impressio gastrica impressio oesophagea
ductus
hepaticus
ductus
cysticus
processus papillaris processus caudatus
duodenalis
lobus
quadratus
vesica
biliaris
lig.
a. hepatica propria
communis
renalis
impressio
lobus caudatus
dex.
choledochus
impressio
fissura ligameti venosi
falciforme
• lig. teres hepatis
v. portae hepatis
impressio
fissura ligamenti teretis porta hepatis lig.
coronarium area
v.
nuda
cava
gI.
inferior
suprarenalis ren
ligtriangulare sin.
dex.
lig. triangulare dextrum
fissura ligamenti venosi
cólica
Lig.
lig. falciforme hepatis
J
recessus bursa omentalis duodenum
sulcus vena c a v a e (inferior)
Arkadan görünüm
ŞEKİL 270
suprarenalis
colon
gaster
transversum
Karaciğerin
konumu
ABDOMEN
triangulare
sin.
Karaciğer ve Şekil Varyasyonları lig. teres hepatis (oblitere v. umbilical
lobus hepatis sin. omentum minus (lig. hepatogastricum) arkasından görülen lobus caudatus
lobus q
lobus hepatis dex.
omentum minus (lig. hepatoduodenale)'a açılan pencere a. hepatica propria
foramen omentale (epiploicum) (Winslow)
ductus choledochus v. portae hepatis
ren (retroperitoneal)
omentum minus (lig. hepatogastricum)
duodenum gaster flexura coli (splenica) n.
omentum majus
omentum majus
flexura coli (hepatica) dex.
i$0
©ien
Karaciğer şekil varyasyonları
lobus hepatis sin.'in tam atrofisi (v. portae hepatis'in r. sinister'inin kompresyonu)
lobus hepatis dex.'in dile benzer uzantısı
çok derin impressio renalis (korse sıkıştırması)
KARIN İÇİ ORGANLARI (AKSESUAR ORGANLAR)
transvers "eyer benzeri" KC. Relatif olarak geniş gözlenen lobus hepatis sin.
diaphragma'nın oluşturduğu sulcus'lar
ŞEKİL 271
Karaciğer Segment ve Lobları: Damar ve Safra Kanalı Dağılımı lobus hepatis dexter
anatomik loblar
lobus hepatis sinister A
A
KC'in sağ kısmı fonksiyonel 1 ve cerrahi \ segmentler J
divisio medialis
A segmentum posterius mediale
segmentum posterius laterale dex.
dex. (VIII)
(anterior superior alan)
segmentum anterius laterale dex. (VI) (posterior inferior alan)
divisio medialis
(medial superior
Halará*
segment^ mediale sin
(VII)
(posterior superior alan)
A
A
divisio lateralis
Segmentlere ayrılma safra kanalları ve hepatik damarların dallanmasına bağlıdır. Anatomik loblara ayrılma ile ilgili değildir.
KC'in sol kısmı divisio lateralis egmentum posterius -Jaterale sin. (II) ¡S {lateral superior alan)"
f Ä " segmentum anterius yi i laterale sin, (fil) W Mlatetiıl Facies diaphragmatica inferior
(iv) •< segmentum anterius mediale dex.(V) \ (anterior v inferior \ alan) jà
(medial inferior alan)
Facies visceralis
lobus hepatis dexter
lobus hepatis sinster
A
A
^anterior M pegmentum segmentum \inferior ğSf anterius «igualan) laterale \ ¿dex. (VI) J \ iposterior. u \ H Inferior alan) y >%
segmentum posterius laterale dex. (VII) (posterior superior alan)
IÜ?!\I
segmentum anterius mediale (V) (medial inferior / alan) il lobus 1/ quadratus Sí M İ yM
segmentum mediale (IV)
segmentunv \ anterius | | | g | i laterale ilpà sin. (HI) A (Lateral inferior alan)
lir :
I ft I segmentum" poster i us j « l a t e r a l e sin. (Il) W Ê J j ^{lateral superior i alan) WÈÊS
processus caudatus
(medial superior alan) lobus caudatus
Damar ve safra kanallarının dağılımı
anterior ve posterior superior alanlar arasındaki hayali bölme
ŞEKİL 272
v. cava inferior
ductus hepaticus communis, v. portae hepatis ve a. hepatica propria
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
r. dexter r. sinister segmenti anterioris segmenti medialis segmenti posterions segmenti lateralis anterior inferior alan medial inferior alan anterior superior alan medial superior alan posterior inferior alan lateral inferior alan posterior superior alan lateral superior alan lobus caudatus (dex. ve sin.) processus caudatus
ABDOMEN
Irıtrahepatik
Damar
ve
Kanal Sistemi
v. hepatica vv. sublobulares
v. sublobularis v. centralis
sinusoid'ler
sinusoid'ler
v. centralis
portal triad'lar
v. portae hepatis damarlar ve kanallar ile birlikte portae hepatis'e doğru uzanır
ductus hepaticus communis
a. hepatica'nın dalı
v. porta'mn dalı
)> portal triad
ductulus biliferi sinusoid'ler
KC hücresi vv. centrales (vv. sublobulares aracılığı ile v. hepatica'ya açılır)
KC'in normal lobuler şekli
Karaciğer
Yapısı: Şema
bağ dokusu
lenf damarı
portal aralığı sınırlayan KC hücrel
v. centralis v. sublobularis (v. hepatica'ya dökülür)
periportal aralık (Mail)
spatium perisinusoideum (Disse)
v. centralis sinusoid'ler v. centralis
periportal safra kanalı (Hering kanalı) v. portae hepatis'in dalı ductus bilia
a. hepatica'nın dalı portal arteriol ductus biliferi interlobulares (kolanjiol)
periportal arteriol intralobular arteriol
v. centralis
periportal safra kanalı (Hering kanalı) açılan venül dağıtıcı ven
i
fe"
"Y*
©ien
İntrahepatik Safra Sistemi: Şema
v. portae hepatis'in dalı
ductuli biliferi
ductus biliferi periportal safra kanalları (Hering kanalı)
ductuli biliferi intralobulares (kolanjioller)
Not: Yukarıdaki şekilde canaliculi biliferi'nin duvar yapıları görülmektedir. Ancak sağdaki histolojik kesitte de görüldüğü gibi canaliculi'nin duvarları komşu KC parankim hücrelerinin yüzey membranları tarafından oluşturulur.
v. portae hepatis'in dalı
ductus biliferi
ductuli biliferi
canaliculi biliferi
©MSN
a. hepatica'nın dalı
íS¡¡¡¡ Kc
' i n küçük büyütme kesiti
sinusoid
Safra Kesesi ve Ekstrahepatik Safra Kanalları r. dex., r. sin. a hepatica propria
ductus hepaticus dex. ve sin.
a. hepatica propria ductus hepaticus communis
omentum minus'un ön yaprağı ( kesilmiş)
a. cystica
a. gastrica dex.
ductus cysticus
a. hepatica communis
v. portae hepatis
a. gastroduodenalis gaster
ductus choledochus vesica biliaris
ductus hepaticus
pars superior duodeni colon tra
ductus cysticus
(kesilmiş)
plica spi
caput pancreatis
infundibulum (Hartmann'in kesesi)
w
duz
collum hepaticus communis bezlerin açılış yerleri
lig IM vesica biliaris
fundus
ductus choledochus
pars descendens (2) duodeni ampulla hepatopancreatica (Vater)
ductus pancreaticus
papilla duodeni major (Vater)
ŞEKİL
276
ABDOMEN
Ductus
Cysticus
ve
Ductus
Hepaticus
Varyasyonları
Ductus cysticus varyasyonları
ductus hepaticus communis ile aşağı ¡w seviyede birleşimi
ductus cysticus yok veya çok kısa
ductus hepaticus communis'e yapışık
sol taraftan ön spiral kanal şeklinde ductus hepaticus communis'e birleşimi
ductus hepaticus communis ile yukarı seviyede birleşimi
sol taraftan arka spiral kanal şeklinde ductus hepaticus communis'e birleşimi
Aksesuar (aberant) hepatik safra kanalları ductus choledochus'a bağlanan
iki adet aksesuar hepatik safra kanalı
1
©lEN
Ductus Choledochus ve Duoderıum'un
Birleşim
Yeri ductus choledochus stratum longitudinale (duodenum)
papilla duodeni minor
stratum circulare (duodenum)
sirküler kas tabakası içinde gözlenen longitudinal kas tabakası
plicae circulares papilla duodeni major —
ductus pancreaticus m. sphincter ductus choledochi ^jp
kuvvetlendirici (destekleyici) kas lifleri
plica longitudinalis duodeni
®
longitudinal demete doğru giden lifler —
sphincter ductus pancreatici
longitudinal kas demetine doğru giden duodenum kas lifleri m. sphincter ampullae
Diseksiyon ductus choledochus
tunica mucosa ductus choledochus
Pancreas
m. sphincter
d u c t u s choledochi longitudinal ) duodenum circular ) kas yapısı longitudinal demet ductus pancreaticusductus choledochus tunica muscularis — — longitudinal demet pancreas ^ m. sphincter ductus choledochi ductus choledochus
^ „ m. sphincter ductus pancreatici
/
m. sphincter ampullae
\
kesit, seviye A
m. sphincter ampullae longitudinal demet ductus pancreaticus kesit, seviye B m. sphincter ampullae —
papilla duodeni major
ampulla hepatopancreatica (ortak kanal)
Safra ve pankreas kanallarının birleşim varyasyonları ductus choledochus^
"
destekleyici lifler
Pars descendens (2) duodeni'nin iç kısmı
Rekonstrüksiyon
^^.longitudinal kas demeti
ductus choledochus
kesit, seviye C fj f
ductus pancreaticus m. sphincter ampullae
y ffj ductus Kgr pancreaticus
m. sphincter ampullae
ff — duodenum W duvarı uzun ortak kanal
ŞEKİL 278
ABDOMEN
Pancreas
v. cava inferior v. portae hepatis
aorta
abdominalis
truncus coelicus
gaster (kesilmiş)
a. splenica
splen (lien)
a. hepatica propria
portal triad
ductus choledochus omentum minus'un serbest sağ kenarı gl. suprarenalis duodenum
Cauda
ren dex. (retroperitoneal) jmÊÊ
•flexura icol i (splenica) sin.
Papcreas pörjpis
mesocolon transversum'un tutunduğu yer
G ö l f ü i ^ '
l
flexura coli (hepatica) dex.
colon transversum (kesilmiş) ren sin. (retroperitoneal)
colon transversum Ş|| (kesilmiş)
mesocolon transversum'un tutunduğu yer v. mesenterica inferior (retroperitoneal)
a., v. cólica media
jejunum (kesilmiş)
a., v. mesenterica superior
flexura duodenojejunalis
®WN
radix mesenterii (kesilmiş)
processus uncinatus
ductus choledochus
acinus pancreaticus incisura pancreatis insulae pancreatici (Langerhans) ductus interlobularis
i W
ductus pancreaticus (Wirsung)
septum interlobulare ductus pancreaticus accessorius (Santorini)
Pancreas
Kanallarındaki
Varyasyonlar ductus pancreaticus accessorius (Santorini) (normalden geniş)
papilla duodeni minor— ductus pancreaticus (Wirsung) (normalden küçük)
papilla duodeni major
farklı boyutlardaki kanallar
çift ductus pancreaticus accessorius (Santorini)
çift çapraz yapan kanallar
kıvrıntılı kanallar
ŞEKİL 280
kanallar arası anastomozlar
birbiri ile bağlantısız kanallar
çapraz yapan kanallar
çift ductus pancreaticus (Wirsung)
ductus pancreaticus accessorius'un olmaması (Santorini)
ABDOMEN
Dalak
lig. gastrosplenicum
extrem itas posterior
extrem itas
margo superior
aa. gastricae breves
faciès gastrica
faciès renalis
hilum splenicum
margo inferior
lig. splenorenal (íienorenale) a. splenica a., v. gastroomentalis sin. v. splenica
margo inferior
faciès cólica extremitas anterior
Facies diaphragmatica
Facies visceralis
extremitas anterior
lig. gastrosplenicum içinde diaphragma aa., vv. gastricae breves spien tunica serosa (peritoneum viscerale)
gaster (kesilmiş)
costa IX
tunica fibrosa pulpa splenica trabeculae splenicae a., v. splenica hilum splenicum
gl. suprarenalis ren sin. a., v. splenica colon transversum
lig. splenorenale (lienorenale)
4P »
cauda pancreatis
mesocolon transversum'un tutunduğu yer (kesilmiş)
®lßj|\j
Dalak
Mide, Karaciğer ve Dalak Arterleri
a. p h r e n i c a inferior dex. ve sin.
a. gastrica sin.
aorta a b d o m i n a l i s
a. splenica
ärrrrcefs coeftetctes
I
r. sin. a. hepatica p r o p r i a
r. o e s o p h a g e a l a. gastrica sin. a. p h r e n i c a inferior sin. oesophagus'a v e r d i ğ i recurrens dal
r. dex. a. hepatica p r o p r i a
aa. gastricae breves
¡M§|n ü• ¡S HH1 a. cystica
mm
¡jj K S»
ductus cysticus
a. hepatica propria ductus choledochus v. portae hepatis
a. gastrica dex.
a. supra1 duodenalis I
©lEN
rr. s p l e n i c i a. splenica a. pancreaticoduodenal is superior posterior a. pancreaticoduode-nalis superior anterior
a. hepatica c o m m u n i s a. gastroomentalis (gastroepiploica) dex. a. gastroduodenalis
ŞEKİL 282
a. gastroomentalis (gastroepiploica) sin. a. p a n c r e á t i c o dorsal is
ABDOMEN
Mide,
Duodenum, Pancreas ve Dalağın Arterleri
a. phrenica inferior dex., sin. (ortak kökten çıktıkları gösterilmiş)
a. gastrica sin. r. oesophagealis a. gastrica sin.
truncus coeliacus
a. splenica sol a. phrenica inferior'un oesophagus'a verdiği recurrens dal
a. hepatica communis a. gastrica dex.
a. gastroomentalis (gastroepiploica) sin.
a. hepatica propria a. supraduodenalis
aa. gastricae breves
a. gastroomentalis (gastroep ip loica) dex.
a. gastroduodenalis
a. pancreaticoduodenalis superior anterior
a. pancreaticoduodenalis
a. gastroomentalis (gastreoepiploica) sin. a. caudae pancreatis (kısmen görülüyor) a. pancreatica magna a. pancreatica inferior (izdüşümü)
a. pancreatica dorsalis a. colica media (kesilmiş) a. pancreaticoduodenalis superior anterior
a. mesenterica superior
r. posterior a. pancreaticoduodenalis inferior (projeksiyonu)
©ımN r. anterior a. pancreaticoduodenalis inferior a. pancreaticoduodenalis inferior
KARIN İÇİ ORGANLARININ KANLANMASI
Mide yukarı kaldırıldıktan sonraki görüntü
ŞEKİL 283
Karaciğer,
Pancreas;
r. intermedius a. hepatica propria r. dex. a. hepatica propria
Duodenum
ve
Dalak Arterleri a. phrenica inferior dex. ve sin. (burada ortak kökten çıktıkları gösterilmiş)
r. sin. a. hepatica propria v. portae hepatis
truncus coeliacus
a. hepatica communis
aorta abdominalis aa. gastricae breves
a. cystica vesica biliaris
a. gastrica sin.
trigonum cystohepaticum (Calot) ductus cysticus ductus hepaticus, communis ductus choledochus a. gastrica dex. a. gastroomentalis (gastroepiploica) sin.
a. supraduodenalis,
a. caudae pancreatis
a. gastroduodenaliş
a. pancreatica magna a. splenica a. pancreatica dorsalis ™™
©IGSIM
a. pancreatica inferior
anastomotik dal a. colica media ( k e s i l m i ş ) a. mesenterica superior
a. pancreaticoduodenalis superior posterior (izdüşümü)
a. pancreaticoduodenalis inferior
a. pancreaticoduodenalis superior anterior
r. posterior a. pancreaticoduodenalis inferior
r. anterior a. pancreaticoduodenalis inferior a. gastroomentalis (epiploica) dex.
Duodenum
ve
Caput Pancreatis'in Arterleri
Duodenum ve caput pancreatis sola çekilmiş ductus choledochus a. gastroduodenalis a. pancreaticoduodenalis superior posterior a. pancreaticoduodenalis superior anterior ( projeksiyonu)
a. mesenterica superior a. pancreaticoduodenalis inferior r. posterior a. pancreaticoduodenalis inferior r. anterior a. pancreaticoduodenal is inferior (kısmen görülüyor)
truncus coeliacus a. splenica
a. hepatica propria a. hepatica communis a. supraduodenalis a. gastroduodenalis (kısmen görülüyor) a. pancreaticoduodenalis superior posterior ductus choledochus a. gastroomentalis (gastroepiploica) dex. (projeksiyonu,
a. pancreatica magna a. pancreatica inferior
a. pancreatica dorsalis a. mesenterica superior a. pancreaticoduodenalis inferior
KARIN İÇİ ORGANLARININ KANLANMASI
kesilmiş)
a. pancreaticoduodenalis superior anterior (projeksiyonu)
anastomotik dal r. posterior a. pancreaticoduodenalis inferior r. anterior a. pancreaticoduodenalis inferior (projeksiyonu)
Arkadan görünüşü
$EKIL
285
İnce Barsak Arterleri
a. hepatica communis
a. phrenica inferior dex. ve sina. gastrica sin.
a. gastrica dex.
truncus coeliacus a., v. splenica
a. supraduodenal is
aa. gastricae breves
a. gastroduodenalis
a. pancreatica dorsalis
a. pancreaticoduodenalis superior posterior
a. pancreatica inferior
a. gastroomentalis (gastroepiploica) dex.
a., v. mesenterica superior
a. pancreaticoduodenal superior anterior
a. gastroomentalis (gastroepiploica) sin.
\ (ortak kısım) aa. pacreatici / r_ posterior duodenales /• inferiores \ r. anterior
a. colica media
(a. pancreático duodenalis inf. ile a. jejunalis 1. arasındaki anastomoz)
a. cólica dex
a. ileocolica r. col" r. ilealis a. mesenterica su a. caecalis anterior a. caecalis posterior
a. appendicu
aa. jejunales ve aa. ¡leales (intestinales) anastomotik arklar aa. rectae
&w
©IEN
Kalın
Barsak Arterleri
RECTUM'UN ARTERLERİ İÇİN BKZ. ŞEKİL 369 a. cólica media mesocolon transversum arteriae rectae
t
aa. pancreáticoJ tico) duodenales ^r. inferiores
a. mesenterica superior a. jejunalis (1.) aa. jejunales ve aa. ¡leales (intestinales) . marginalis coli
(ortak kısım)
a. mesenterica inferior
anterior a. cólica sin. r. ascendens
a. marginalis coli
r. descendens
a. cólica dex.
a. marginalis a. ¡leocolica r. col ¡cus
sigmoideae
r. ilealis
mesocolon sigmoideum
a. marginalis coli
M
Jr. ¡y
a. caecalis anterior
©IEN
a. caecalis posterior
a. appendicularis
a. iliaca interna arteriae rectae
a. obturatoria a. sacralis mediana (aorta abdominalis'ten) aa. vesicales superiores (a. umbilicalis'in açık kısmından) a. vesicalis inferior a. rectalis media a. rectalis superior'un dalı
a. rectalis superior aa. rectosigmoideae a. rectalis superior'un bifurkasyonu a. pudenda interna (canalis pudendalis (Alcock) içerisinde) a. rectalis inferior
iaraciğer ile Safra Kesesinin Arteriyel Varyasyonları ve Kollateral Beslenmesi u m b i l i c u s (yukarı çevrilmiş) r. dex., r. sin., r. intermedius a. hepatica propria
a. thoracica interna lig. falciforme ve lig. teres hepatis ile birlikte) aa. gastricae breves
a. cystica
aa. intercostales
a. gastroomentalis (gastroepiploica) sin. a. gastroduodenalis a. hepatica communis
a. gastrica sin.
a. pancreaticoduodenal superior posterior
a. splenica
truncus coeliacus
a. pancreatica dorsal is
a. pancreaticoduodenal superior anterior a. gastrica dex.
a. mesenterica superior
a. gastroomentalis (gastroepiploica) dex. a. pancreaticoduodenal is inferior
a. pancreatica inferior
rr. omentales ~ rr. omentales'in oluşturduğu ark
¿Mr
A- İV V
Aksesuar veya yer değiştirmiş arterler 1. r. dex. veya a. hepatica communis 2. r. sin. 3. r. dex. 4. A. cystica
Benzer arterlerin anastomozları
5. A. phrenica inferior < > A. gastrica sin. 6. r. dex. < > r. sin. a. hepatica propria
©IGîN
a. cystica a. gastrica dex.
A. hepatica f A. güvenli alan obstrüksiyonunun < B. şüpheli etkiler alanı etkileri I C. kaçınılmaz infarktüs alanı
A. Cólica Varyasyonları
a. colica media
a. colica media
a. mesenterica superior
a. colica dex.
a. colica dex.
a. ileocolica a. ileocolica
a. colica dex. ve a. ileocolica için ortak kök
a. colica dex. ve a. colica media için ortak kök
a. cólica media
a. colica sin.'dan geniş bir dal
a. colica media yok
a. colica dex. yok
a. colica dex.
a. ileocolica
Yok olan a. colica media'nın a. colica sin.'nın geniş bir dalı ile yer değiştirmesi
a. colica dex'nin olmaması
Riolan arkı a. colica media
a. colica dex.
a. mesenterica superior
a. mesenterica inferior
a. colica sin. a. ileocolica
a. colica media ile a. colica sin. arasındaki Riolan arkı * ©IB?|\|
Mide> Duodenum, Pancreas ve Dalak Yenleri vv. hepaticae
v. portae hepatis
v.cava inferior v. gastrica sin. ve oesophogus'dan gelen ven vv. gastricae
v. pancreaticoduodenalis superior posterior
v. prepylorica v. pancreaticoduodenalis superior anterior v. gastroomentalis (gastroepiploica) dex.
v. gastroomentalis (gastroepiploica) sin.
v. p a n c r e a t o duodenal* inferior posterior
. ıi Aty
v. pancreaticoduodenalis inferior
M* v. gastrica sin.
v. cólica med (kesilmiş)
©||B|\| ¡w:!
v. lienalis (splenica)
v. mesenterica superior
vv. gastricae breves
v. portae v. gastrica dex. v. pancreaticoduodenalis superior posterior v. mesenterica superior v. gastroomentalis (gastroepiploica) dex v. pancreaticoduodenalis superior anterior colon transversum'dan gelen ven
cauda pancreatis'in ven i v. gastroomentalis (gastroepiploica) sin. v. pancreatica (magna)
v. pancreaticoduodenalis inferior a v. pancreaticoduodenalis inferior poster
ŞEKİL 290
v. mesenterica inferior v. cólica media ( kesilmiş)
ABDOMEN
İnce
Barsağın
Yenleri
v. portae hepatis
v. gastrica sin.
v. lienalis (splenica) v. gastrica dex.
v. mesenterica superior
v.v. jejunales ve ilei v. cólica media anastomoz yapan dallar
v. cólica dex
venae rectae
v. ileocolica
colon transversum (kaldırılmış)
mesocolon transversum
4W
©IBM
a.v. mesenterica superior
aa. vv. jejunales ve ilei
Radix mesenterii'de a. mesenterica superior ve v. mesenterica superior'un ilişkileri
KARIN İÇİ ORGANLARININ KANLANMASI
ŞEKİL 291
Kalırı Barsağın
Verileri
RECTUM'UN YENLERİ İÇİN BKZ. ŞEKİL 370 v. gastrica sin.
v. portae hepatis
vv. gastricae breves
v. gastrica dex
(kesilmiş)
v. lienalis ica)
v. pancreaticoduodenalis superior
v. pancreatica
v. gastroomentalis (gastroepiploica) sin.
v. prepylorica
v. pancreatica dorsalis (superior)
v. mesenterica superior v. gastroomentalis (gastroepiploica) dex. v. pancreoticoduodenalis superior anterior colon'dan gelen ven v. pancreaticoduodenal is inferior posterior v. pancreaticoduodenal is inferior anterior v. cólica media (kesilmiş) v. cólica dex.
v. mesenterica inferior vv. jejunales ve i lei v. cólica sin. a.v. testicularis (ovarica) v. mesenterica inferior vv. sigmodieae v. sacralis media
v. ileocolica v. caecalis ant.
v. rectalis superior
v. caecalis post. v. appendicularis a.v. testiculars (ovarica) dex. a.v. iliaca externa v. iliaca interna v. glútea superior v. obturatoria v. glútea inferior dex. v. pudenda interna dex.
v. rectosigmoidea
v. rectalis superior dex. ve sin.'nın dalları
plex. venosus rectalis v. rectalis media sin. v. pudenda interna sin. (canalis pudendalis (Alcock) kanalı içerisinde plex. venosus rectalis externa
v. vesicalis dex. v. prostatica dex (vv. vesicales, uterina, plex. vaginalis) v. rectalis media dex. v. rectalis inferior dex. (v. pudenda interna'ya dökülür)
©lEM
Portahepatik lig. falciforme hepatis, lig. teres hepatis
Yenlerin umbilicus
Dalları: Portokaval Anastomozlar
vv. oesophageales J İ v . mesenterica IH superior'dan gelen kan
vv. paraumbilicales
jjg v. splenica, v. gastrica ve ^ v. mesenterica ınferior'dan ® gelen kan yukarıdaki ikilinin karışımı v. gastrica dex
caval sisteme katılan venler
v. portae hepatis
vv. gastricae breves
v. pancreatic duodenalis post., anterior
v. gastroomentalis (gastroep ip loica) sin.
v. mesenterica superior v. pancreaticoduodenalis inf. posterior,• anterior
v. lienalis (splenica) v. gastroomentalis (gastroepiploica) dex. v. mesenterica inferior
v. colica sin.
vv. sigmoideae ve vv. rectosigmoideae v. ileocolica vv. caecales anterior, posterior
v. rectalis superior sin. ve dex.
v. appendicular rectales mediae levator ani Portokaval anastomozlar 1 3
oesophageal rectal
2 4
paraumbilical retroperitoneal
vv. rectales inferiores
Vena
Portae
Hepatis'in
Varyasyonları
v. oesophagealis v. cystica
V. gastrica sin. genellikle v. splenica ile v. mesenterica superior'un birleşim yerine katılır
vv. gastricae breves A
v. gastrica sin.
v. gastrica ,dex. i
v. portae hepatis -
ve Anomalileri
v.gastrica sin v. portae hepatis^
splenica
v. pancreaticoduodenalis superior posterior v. mesenterica superior •
v. mesenterica superior
splenica V. gastrica sin., v. splenica'ya katılabilir (vakaların %24'ünde) gastrica dex.
vv. pancreaticae v. gastroomentalis ^ (gastroepiploica) sin.
v. gastroomentalis (gastroepiploica) dex
I^rjn
v. mesenterica inferior
v. splenica * I J t — . v . gastrica sin
v. portae hepatis v
vv. pancreaticoduodenales inferiores v. cólica media ' v. cólica dex.
vv. jejunales ve ilei (intestinale^
v. ileocolica
v. portae hepatis
Normal düzenlenmiş v. mesenterica superior-
V. mesenterica inferior, v. splenica ile v. mesenterica superior'un birleşme yerine katılabilir . v. splenica
v. mesenterica inferior
V. mesenterica inferior v. mesenterica superior'a katılabilir ince barsak venleri (üst)
v. portae hepatis
v. splenica
v - mesenterica superior ^
v. mesenterica inferior
©lüM
Anomaliler V. portae hepatis v. cava inferior'a katılabilir (aa. hepaticae genişlemiş)
caput pancreatis ve duodenum'un t . parçasının önünde v. portae hepatis
v. pulmonalis, v. portae hepatis'e katılabilir
ŞEKİL
294
v. portae hepatis'in konjenital darlığı
ABDOMEN
Midenin Lenf Damarları ve NodüUeri nodi coeliaci
cardia çevresindeki lenf nodülleri nodi gastrici sin.
nodi hepatici
nodi pancreatici superiores dex.
nodi suprapylorici nodi splenici nodi subpylorici
i gastroomentales (gastroiploici) sin.
©llsN
nodi gastrici sin. cardia çevresindeki lenf nodülleri nodi gastroomentales (gastroepiploic!) sin.
nodi gastroomentales (gastroepiploic!) dex. cisterna chyli'ye doğru
nodi splenici
mide lenf drenajının seyri (bölgeler keskin sınırlarla ayrılmamıştır)
nodi gastroomentales (gastroepiploic) dex. nodus suprapyloricus, nodi retropylorici ve nodi subpylorici
nodi pancreatici superiores dex.
nodi pancreatici superiores sin. nodi coeliaci nodi mesenterici superiores
İnce Barsağın
truncus lympathicus dex.
Lenf Damarları
ve Nodülleri
ductus thoracicus
nodi coeliaci i mesenterici superiores (superiores centrales) ductus thoracicus
cisterna chyli
trunc intestinales
nodi mesenterici superiores (juxtaintestinales)
truncus lumbalis ve sin
©|(g|\|
Kalırı Barsağırı Lenf Damarları ve NodüHeri
nodi epicolici nodi paracolici
nodi colici medii
nodi paracolici
nodi mesenterici superiores
nodi mesenterici inferiores
nodi colici sin. nodi colici dex.
nodi preaortici
nodi sigmoidei
nodi ileocolici
nodi paracolici nodi precaecales
f V
nodi rectales superiores
nodi mesenterici inferiores
fiti" y
nodi colici sin.
©||B|M
nodi preaortici
nodi iliaci communes nodi iliaci interni nod i iliaci extern i nodi rectales medii
nodi inguinales superficiales nodi lymphoidei perineales (büyük oranda nodi lymphoidei inguinales'e dökülür)
nodi rectales superiores nodi rectales medii
Karaciğerin
Lenf Damarları
ve
Nodülleri
Karaciğer kesitleri (küçük büyütme)
spatium perisinusoideum (Disse) çok dar veya tıkanmış
portal triad'in bağ dokusu spatium perisinusoideum (Disse) sinusoideum spatium perisinusoideum (Disse) belirgin genişlemiş
spatium periportale (Mall)
lymphaticum (terminal)
nodi phrenici superiores (v. cava inferior'un sonlanma yerinde) foramen venae cavae
cardia çevresindeki lenf nodülleri nodus cysticus (Calot)
nodi hepatici
nodi coeliaci
jJl
nodi pylorici H
m'
©IIÖN
ŞEKİL 298
ABDOMEN
Pancreas'm
Lenf Damarları
ve
NodüHeri
önden görünüşü nodi gastrici sin.
n o d i splenici nodi pylorici
nodi pancreatici superiores nodi coeliaci n o d i mesenterici superiores
nodus cysticus (Calot)
nodi p a n c r e a t i c o d u o d e n a l s
. nodi coelıacı
v. portae hepatis
Arkadan görünüşü
nodi pancreatici superiores v. splenica v. mesenterica inferior a., v. mesenterica superior
n o d i hepatici (ductus choledochus ve a. hepatica propria çevresinde)
nodi pancreaticoduodenals
nodi mesenterici superiores
Af '»'
KARIN İÇİ ORGANLARININ KANLANMASI
©lEN
ŞEKİL 299
Abdomenin BKZ. ŞEKİL
Otonom ik
Sinirleri
ve
Ganglion'ları
152 truncus vagalis anterior ve posterior
truncus sympathicus dex. ductus thoracicus
a. gastrica sin. ve plex. gastrici
n. splanchnicus major ve minor dex.
gang, coeliaca n. splanchnicus major sin.
n. phrenicus dex. a. phrenica inferior ve pleksuslar
n. splanchnicus minor sin. a. splenica ve plex. splenicus
n. splanchnicus major ve minor dex.
a. hepatica communis ve plex. hepaticus
plex. suprarenalis dex.
gang, mesentericum superius ve plex. gang, aorticorenalia sin.
gang, aorticorenalia dex. n. splanchn imus dex.
truncus sympathicus sin. plex. intermesentericus (aorticus) gang, mesentericum inferius
a. renalis ve plex. truncus sympathicus dex.
a. cólica sin. ve plex.
rr. communi alba ve grisea
a. mesenterica inferior ve plex.
cisterna chyli
a. iliaca communis ve plexus
r. communicans gang, lumbalia 3 (truncus sympathicus)
a. rectalis sup. ve plex.
nn. splanchnici lumbales 2 ve 3
plex. hypogastricus superior
ureter dex. ve plex. uretericus
a. iliaca interna ve externa, plex. iliacus
a. testicularis (ovarica) dex. ve plex. n. splanchnicus lumbalis 4 gang, sacralia 1 (truncus sympathicus)
n. hypogastricus dex. ve sin. (plex. hypogastricus (pelvicus) inferior'a giden) plex. sacralis sin.
rr. communicantes grisea
nn. pelvici splanchnici
®IG?M t'AV.'S î
Mide ve Duodenum'un Sinirleri BKZ. ŞEKİL 152 a. phrenica inferior dex. ve sin. ve plexuslar omentum minus'un ön ve arka yaprakları omentum minus vasıtasıyla cardia'ya uzanan plexus hepaticus'un dalı n. spanchnicus major dex.
rr. hepatici trunci vagal is anterioris truncus vagal is anterior rr. coeliaci truncus vagal is posterioris rr. coeliaci trunci vagalis anterioris a. gastrica sin. ve plexus gastrici
plexus hepaticus'tan midenin pars pylo rica'sına uzanan n vagus'un dalı plexus
a. gastrica dex. ve plexus gastrici
r. gastricus anterior (truncus vagalis anterior'un dalı) n. splanchnicus major sin. n. splanchnicus minor sin. a. splenica ve plexus splenicus ggl. coeliaca ve plexus coeliacus aa. gastroomentales üzerinde plexus a. mesenterica superior ve plexus mesentericus superior a. pancreaticoduodenalis inferior üzerinde plexus a. jejunalis 1 üzerinde pleksus
f u
A0 '»
°IGİIM
a. pancreaticoduodenalis superior anterior ve a. pancreaticoduodenalis inferior anterior üzerindeki plexus (a. pancreatica duodenalis posterior'lar ve plexus'lar bu yüzden görülemezler)
Mide ve Duodenum'un Sinirleri (devamı) BKZ. ŞEKİL 152 aa. gastroomentales (gastroepiploic) üzerinde plexus
rr. gastrici posteriores trunci vagalis posterioris omentum minus içerisinde uzanan truncus vagalis anterior'un dalı rr. hepatici
plexus hepaticus
plexus hepaticus'tan omentum minus içerisinde cardia'ya uzanan dal a. phrenica inferior dex. ve plexus
a. gastrica dex. ve plexus gastrici
truncus vagalis posterior rr. coeliaci trunci vagalis posterioris rr. coeliaci truncus vagalis anterior a. gastrica sin. ve plexus a. phrenica inferior sin. ve plexus ggl. coeliaca ve plexus coeliacus n. splanchnicus major, minor ve imus ggl. aorticorenalia a. splenica ve plexus
n. splanch nicus major minor imus
n. phrenicus dex. phrenica plexus phrenica inferior sin.'dan midenin kardiasina giden dal a. phrenica inferior dex. ve sin. ve plexus'lar truncus vagalis anterior truncus vagalis posterior
Midenin yukarı kadırılmış görüntüsü
a. parcreaticoduodenalis superior anterior ve a. pancreatica duodenalis inferior anterior üzerinde plexus a. gastroduodenalis üzerinde plexus a. pancreaticoduodenalis superior posterior ve a. pancreaticoduodenalis interior posterior üzerinde plexus gang, mesentericum superius ve plexus
n. splanchni major, minor, imus dex. gang, coelica gang, aorticorenalia dex. gang, superius plexus
rr. coeliaci (truncus vagalis ant. ve post.'un dalları) a. gastrica sin. ve plexus gastrici n. splanchnicus major, minor ve imus sin. gang, aorticorenale sin.
Mide ve Duodenum'un Inervasyonu: Şema BKZ. ŞEKİL 153 gang. thoracicum VI sin. (truncus sympathicus)
gang. thoracicum VI dex. (truncus sympathicus)
plexus oesophageus
n. intercostalis dex. VII
n. splanchnicus major sin.
r. communicans griseus, albus
exus aorticus gang. sensorium spinalis
thoracicum IX sin. (truncus sympathicus)
gang. motorium nervi spinalis
rr. coeliaci trunci vagalis posterions
n. splanchnicus major dex.
ncus vagalis anterior ve rr. coeliaci n. vagi X
n. splanchnicus minor dex.
. gastrica sin.
ggl. coeliaca
truncus coeliacus
n. splanchnicus imus (her zaman bulunmayabilir)
a. splenica
a. hepatica communis
aa. gastricae breves
a. hepatica propria
gang, mesentericum superius ggl. aorticorenalia a. gastrica dex a. renale dex. a. gastroduodenalis a. pancreaticoduodenalis superior posterior ve anterior
aa. gastroles (gastroepiploic) sin. ve dex.
a. mesenterica superior a. pancreaticodu odenalis inferior ant. ve post.
İÜ0-
¿T * o I B M
Sempatik lifler presinaptik —• postsinaptik — " Parasempatik lifler presinaptik —postsinaptik — " Afferent lifler ~~
İnce Barsağın Sinirleri BKZ. ŞEKİL 152 r. recurrens a. phrenica inferior sin. ve oesophagus'a uzanan plexus truncus vagalis ant. truncus vagalis post. rr. hepatici trunci vagalis anterioris (omentum minus içerisinde seyreder, burada çıkarılmış) rr. coeliaci trunci vagalis anterioris ve aa. phrenicae inferiores ve plexus'lar a. gastrica sin. ve plexus plexus hepaticus nn. splanchnici majores a. gastrica dex. ve plexus (kesilmiş) ggl. coeliaca ve plexus a. gastroduodenalis ve plexus nn. splanchnici minores nn. splanchnici imus ggl. aorticorenalia gang. mesentericum süperi plexus intermesentericus (aorticus) a. pancreaticoduodenalis inferior ve plexus'lar a. mesenterica superior ve plexus a. coliaca media ve plexus (kesilmiş) a. colica ve plexus i a. ileocolica dex. ve plexus i a¡. mesenterica superior ve plexus peritoneum (kesilmiş) rr. mesenterici mesoapendix (içinde a. appedicularis ve sinir plexus'u bulunur)
i
» il
¿T
M**
W' ©1|B|M
Kalın Barsağın
•
Inervasyonu
RECTUM'UN SİNİRLERİ İÇİN BKZ. ŞEKİL 152, 381, 382, 383, 384 truncus vagalis anterior ve r. hepaticus
a. marginalis ve plex.
truncus vagalis posterior rr. coeliaci trunci vagalis anterioris ve a. phrenica inferior dex. ve plexus n. splanchnicus major dex. ggl. coeliaca ve plexus
a. phrenica inf. sin. ve plex. a. gastrica sin. ve plex. n. splancnicus major sin. plex. suprarenalis sin.
n. splanchnicus minor ve imus dex.
n. splanchnicus m i n o r ve imus
gang. aorticorenale dex. gang. mesentericum superius
gang, aorticorenale sin. a. ve plexus renalis
a. cólica media ve plexus
n. splanchnicus lumbalis sin. 1 truncus sympathicus lumbalis sin.
aa. pancreaticoduodenals
inferiores ve
plexus intermesentericus (aorticus) a. cólica sin ve plexus
plexus'lar a. cólica
dex. ve plexus
a. ve plexus mesentericus inferior, gang, mesentericum inferius
a. ileocolica ve plexus
aa. sigmoideae plexus'lar
a. caecal is, a.
appendicularis ve plexus
plexus hypogastricus superior
a. iliaca interna
dex. ve plexus
iliacus (kesilmiş)
a. rectal is superior ve plexus
truncus sympathicus sacralis plexus sacralis dex. nn. splanchnici pelvic
n. hypogastricus dex. ve sin.
a. rectalis media ve plexus plexus hypogastricus inferior (pelvicus) dex.
a. rectosigmoidea ve plexus plexus vesicalis plexus rectalis
©1(5M
ERVASYON
vesica urinaria
plexus hypogastricus inferior (pelvicus)'dan colon sigmoideum, colon descendens ve flexura coli (splenica) sin.'ya giden sinirler
ŞEKjL305
thalamus
n
nucleus posterior (dorsalis) nervi vagi
myelenceplalon (medulla oblongata) gagn. sensorium nervi spinalis (radix posterior
pars thoracica, pars lumbalis medulla spinalis
pars sacral is medulla ^ spinalis
n. pudendus "nn. splanchnici (abdominopelvici)
SEKİL 306
ABDOMEN
0
0
İnce ve Kalın Sarsakların Inervasyonu: Şema BKZ. ŞEKİL 153 Sempatik efferent lifler Parasempatik efferent lifler
——
Somatik efferent lifler Afferentler ve CNS bağlantılar Bağımsız yollar — — — — -
a. mesenterica superior ve plexus mesentericus superior
a. mesenterica inferior, a. colica sinistra ve plexus mesentericus inferior
£ï 2m? ' ©IBN
T10-12
a. ve n. rectalis superior plexus rectalis
m. levator ani
m. sphincter ani externus
Sindirim kanalının değişik bölgelerini inerve eden sempatik liflerin başlıca segmental kaynaklan gösterilmiştir. Bir çok afferent lif de presinaptik lif taşıyan aşağı yukarı aynı sempatik splanchnic sinirler tarafından taşınır.
Otonomik Refleks Yollar: Şema
truncus sympathicus
radix posterior (radix sensoria)
gang. sensorium nervi spinalis (radix posterior)
pars thoracica medulla spinalis
cornu laterale (substantia grisea)
gang. truncı sympathici
deri bezleri ve damarlara giden n. spinalis
radix anterior (radix motoria)
r. communicans albus
spinal perivasküler pleksus ve spinal meninkslere giden r. meningeus (genellikle n. spinalis'ten çıkar)
gerilmiş
n. splanchnicus majör, minör ve imus
r. communicans grıseus gang. trunci sympathici
n. vagus(X)
ggl. coeliaca plexus entericus (barsağa ait)
gang. truncı sympathici
gang. mesentericum superius
Sempatik lifler
Presinaptik Postsinaptik
Parasempatik lifler
Presinaptik Postsinaptik
Afferent lifler Antidromik iletim
Barsağın İııtrinsik Otonomik Pleksusları: Şema
mesenterium'un peritoneal tabakaları
plexus subserosus aa. rectae dallan (barsaklara ve eşlik eden sinirlere)
plexus intramuscularis longitudinalis
plexus myentericus (Auerbach)
plexus intramuscularis circularis
plexus submucosus (Meissner)
periglandular pexus
Peritoneum viscerale (túnica serosa) subseroz bağ dokusu Stratum longitudinale stroma intermuscularis Stratum circulare túnica submucosa submukoza bezleri túnica muscularis mucosa túnica mucosa ve glandulae intestinales lumen N o t : Barsak d u v a r ı n o r m a l i n d e n k a l ı n
gösterilmiş
Karaciğer ve Safra Yollarının İnervasyonu: Şema BKZ. ŞEKİL 153
truncus sympathicus gang, sensorium n. spinalis (radix posterior)
safra kesesi hastalığında yansıyan ağrıların sık görüldüğü i alanlar /
pars thoracica medulla spinalis n. splanchnicus major sin n. splanchnicus major dex. truncus vagal is posterior
truncus vagalis anterior
peritoneum parietale'ye (ve viscerale?) giden n. phrenicus dex
r. hepaticus trunci vagalis anterioris diaphragma gang, phrenica
a. hepatica communis a. splenica
plexus hepaticus anterior plexus hepaticus posterior
aorta a. gastroduodenalis ve plexus
Sempatik lifler Presinaptik — Postsinaptik — Parasempatik lifler Presinaptik — Postsinaptik —1 Afferent lifler —
a m p u l l a hepatopancreatica (m sphincter ampullae)
a. hepatica'nın ince dalları etrafında sinir liflerinin dallanması
Pancreas'm
Inervasyonu: Şema BKZ. ŞEKİL 153
truncus symphaticus dex.
gang, sensorium nervi spinalis (radix posterior) truncus symphaticus sin. pars thoracica medulla spinalis
splanchnicus major dex. truncus vagalis posterior
n. splanchnicus major sin trucus vagalis anterior
pancreas'a ait ağrının hissedildiği bölgeler
11 î/ÎIV*
' ©IEPN
Sempatik lifler Presinaptik Postsinahtik — — — — Parasempatik lifler Presinaptik Postsinaptik — — — — Afferent lifler
Intrinsik inervasyonun şeması
mm
Böbrekler:
Önden
Görünüşü
oesophagus diaphragma
gl. suprarenalis sin.
gl. suprarenalis dex.
truncus coeliacus ren sin.
ren dex.
a., v. renalis sin.
a., v. renalis dex.
a. mesenterica superior
(kesilmiş)
n. subcostalis dex. m. transversus abdominis
n. subcostalis aorta abdominalis
m. quadratus lumborum —
n. iliohypogastricus
crista iliaca
n. ilioinguinalis
m. psoas major
n. cutaneus femoris lateralis
m. iliacus
n. genitofemoralis
ureter dex. a. iliaca communis dex. a. iliaca externa dex. a. iliaca interna dex.
a., v. testicularis (ovarica) sin. a. mesenterica inferior (kesilmiş) peritoneum
(kesilmiş)
mesocolon sigmoideum
(kesilmiş) rectum
vesica urinaria
f ^ ' ©IGJN oesophagu v. cava inferior area nuda (karaciğerin oturduğu alan) gl. suprarenaMs, dex.
lig. gastrophrenicum gl. suprarenalis sin. lig. splenorenale midenin bulunduğu alan dalağın bulunduğu alan
karaciğer'in oturduğu alan
cauda pancreatis mesocolon transversum
duodenum ince barsağın bulunduğu alan
colon'un bulunduğu alan ince
colon descendens'in bulunduğu alan
Böbreğin ön komşulukları
Böbrekler:
Arkadan
Görünüşü pleura (recessus costodiaphragmaticus)
m. latissimus dorsi
lig. lumbocostale m. serratus posterior inferior
. quadratus lumborum (kesilmiş)
m. obliquus externus abdominis
diaphragma n. subcostalis
aponeurosis m. transversi abdominis
ren dex.
m. obliquus internus abdominis
ascendens m. transversus abdominis
fascia thoracolumbalis (lamina posterior)
n. iliohypogastricus
crista iliaca
n. ilioinguinalis
m. erector spinae
m. quadratus lumborum (kesilmiş)
aponeurosis glútea (m. gluteus médius üzerinde)
m. psoas major •
m. gluteus maximus ~
lig. iliolumbale
Ü
F • 1
f î> wM J3
İH0-
' ©|(g|\]
aorta costa XI projeksiyosu diaphragma'nın bulunduğu alan costa XII projeksiyosu
v. cava inferior
Böbreklerin arka komşulukları diaphragma'nın bulunduğu alan costa XII projeksiyosu
aponeurosis m. transversus abdominis'in bulunduğu alan
aponeurosis m. transversi abdominis'in bulunduğu alan
m. quadratus lumborum'un bulunduğu alan
m. quadratus lumborumun bulunduğu alan
m. psoas major' bulunduğu alan
m. psoas major'un bulunduğu alan
Böbreğin
Gross
Yapısı
extremitas superior (polus superior)
Sağ böbreğin ön yüzü
capsula fibrosa (kesilmiş ve kaldırılmış) margo medialis margo lateralis hilum renale
WMÚ0-. . IP'
böbreğin capsula fibrosa'sıdan görülebilen vv. stellatae
Yeni doğanda glandula suprarenalis ve lobuler böbrek
extremitas inferior (polus inferior)
capsula fibrosa cortex renalis
calices renales minores
medulla renalis (pyramides renales)
renal parankime giren kan damarları
sinus renalis
papilla renalis
calices renales majores columna renales (Bertin)
pelvis renalis sinus renalis içerisindeki yağ dokusu
radii medulläres
calices renales minores
basis pyramidis
ureter Sağ böbreğin kesitleri (parankim ve pelvis renalis ortaya çıkarılmış) r
©IGINI
Böbrek Arter ve
v. cava inferior
Yenleri
oesophagus v. phrenica inferior sin.
a. phrenica inferior dex. ve sin.
aa. suprarenales superiores sin.
truncus coeliacus
a. suprarenalis media sin.
aa. suprarenales superiores de
v. suprarenalis sin. a. suprarenalis inferior sin.
a. suprarenalis media dex v. suprarenalis dex a. suprarenalis inferior dex.
r. uretericus a. renalis sin. a. v. renalis sin.
r. uretericus a. renalis dex.
a. v. testicularis (ovarica) sin.
a. v. renalis dex.
v. lumbalis ascendens ile bağlantı sağlayan v. lumbalis sin. II
a. v. testiculars (ovarica) dex. v. cava inferior aorta abdominalis
a. mesenterica inferior a. mesenterica superior (kesilmiş)
©ICSIM
Böbrek Segmentier!
a. segmenti superioris
ve Arterleri
Sol böbreğin frontal kesiti: önden görünüşü
a. segmenti anterioris superioris r. capsularis ve r. perirenalis
aa. interlobares
a. suprarenalis inferior r. anterior a. renalis
aa. arcuatae
a. renalis
r. posterior a. renalis (a. segmenti posterions)
aa. corticales radiatae (aa. interlobulares)
rr. pelvici ve rr. ureterici a. segmenti anterioris inferioris
aa. perforantes radiatae (rr. capsulares)
aa. segmenti posteriores a. segmenti inferioris
Böbreğin vasküler segmentleri
superior
anterior superiorposterior anterior inferior -
inferior-
m m H r
«İMİ
Sol böbreğin ön yüzü
Sol böbreğin arka yüzü
Artería
ve
Vena
Renalis'in
Varyasyonları
a. renalis'in proksimalde dallanması
A a. renalis accessoria dex. v. cava inferior'un arkası yerine önünden geçebilir B a. suprarenalis superior ile beraber a. phrenica inferior a. renalis'ten çıkabilir, (a: suprarenalis media yok)
çift v. renalis sin. aorta abdominalis'in etrafında halka oluşturabilir
çok sayıda v. renalis'ler persistan v. cava inferior v. renalis sin. ile birleşebilir f »H M^/r
©Hon
BÖBREKLER VE BÖBREKÜSTÜ BEZLERİ
ŞEKİL 316
Nefron
ve
Toplayıcı Kanallar: Şema
capsula fibrosa. tubulus convolutus proximalis subcapsularis
corpusculum renale corticale corpusculum renale juxtamedullare
cortex renalis s
tubulus convolutus proximalis
tubulus convolutus distalis
collum tubulus convolutus distalis
"S
Henle kulpu inen parça çıkan parça
collum
tubulus colligens
Henle kulpu
inen
corpusculum renale (malpighi), capsula glomerularis (Bowman) glomerulus ile birlikte
medulla renalis "> (pyramides)
arteriola glomerularis afferens ve efferens segmentum proximale collum tubulus convolutus proximalis inen parçanın kalın segmenti
ı
ince segment distal segment çıkan parçanın kalın segmenti * tubulus convolutus distal is — macula densa
foramina pap i liaría
tubulus colligens ©HsN area cribrosa papillae renalis
Henle kulpu
Böbrek Parankiminde Kan
arteriola glomerularis afferens arteriola glomerularis efferens glomerulus juxtamedullaris (arteriola glomerularis efferens-pyramides renales'e doğru iner) capsula fibrosa
glomerulus corticalis arteriola glomerularis efferens (plexus corticalis capillaris ile birleşir) I arteriola glomerularis afferens \
Damarları: Şema
glomerulus corticomedullaris plexus corticalis capillaris w. stellatae
arteriola glomerularis efferens (plexus corticalis capillaris'e katılır, aynı zamanda pyramides renalis'e doğru iner) arteriola glomerularis afferens arteriola glomerularis-plexus capillaris'e doğru v. capsularis ve perforans aa. ve vv. corticales radiatae (interlobulares) zona subcapsularis arteriola glomerularis afferens (a. arcuata'dan) a., v. arcuata
vasa rectae spuria /¿fi (arterioles Y j f glomerulares juxta medulläres efferentes) vasa rectae vera (aa. arcuatae ve corticales radiatae) venulae rectae plexus capillaris ( iéïfe medullaris a., v. interlobaris
rv
columna f renalis V (Bertini)
Henle kulpu £ (nefron'a ait) tubulus colligens
®IG?N
BÖBREKLER VE BÖBREKÜSTÜ BEZLERİ
sinus renalis'e ait perirenal yağ dokusundaki a., v. interlobaris
ŞEKİL 318
Ureter'ler BKZ. ŞEKİL 339, 340, 344
Erkekte ureter'ler: Önden görünüşü ren sin.
ren dex.
ureter sin.
duodenum
a. mesenterica inferior a. mesenterica superior a. c ó l i c a sin.
a. cólica dex.
aa. sigmoideae
ureter dex. a. ileocolica
a. rectalis superior (kesilmiş)
a., v. testiculars
n. genitofemoralis a. obturatoria ve n. obturatorius
a. iliaca c o m m u n i s a. iliaca interna
a. vesicalis superior
a. ilica extèrna
a. vesicalis inferior ve a. ductus deferentis
a. rectalis media
a. u m b l i c a l i s ' i n oblitere olmuş kısmı (pars occlusa) Vesica urinaria'nin duvarında ureter'in diagonal seyri
ductus deferens vesica urinaria vesica urinaria plica umblicalis medialis (a. u m b l i c a l i s ' i n oblitere olmuş kısmı) (pars occluca) lig. teres uteri
a. vesicalis superior a. uterina
lig. latum uteri plica uterosacralis (sacrogenitalis) ureter (retroperitoneal) recessus intersigmoideus mesocolon sigmoideum
a. obturatoria ve n. obturatorius a. vesicalis inferior ve a. vaginalis a. iliaca externa a., v. ovarica a. iliaca interna a. iliaca c o m m u n i s
Kadında ureter'ler: üstten görünüşü
radix mesenterii
Ureterler
ve
Mesanenin
Arterleri
aorta abdominalis arteria mesenterica superior a. suprarenalis inferior a., v. renalis r. uretericus a. renalis
a. ovarica (testicularis) Ureter m.psoas major a. mesenterica inferior (kesilmiş) r. uretericus aorta abdominalis rr. ureterici (a. ovarica ve a. iliaca c o m m u n i s ' d e n )
a. iliaca c o m m u n i s a. sacralis mediana
a. iliaca interna a. iliolumbalis a. glútea superior a. sacralis laterale a. glútea inferior ve a. pudenda interna a. umbilicalis (pars patens) a. rectalis media a. uterina a. obturatoria a. vaginalis a. vesicalis inferior ve r. uretericus aa. vesicales superiores a epigástrica inferior r. uretericus a. vesicalis superior a. u m b i l i c a l i s ' i n pars occlusa'sı (kapanan parçası)
©llsN
Böbrekler
ve Mesanenin
Lenf Damarları
ve
Nodülleri
BKZ. ŞEKİL 377, 379 subcapsular lenfatik pleksus
aa. corticales radiatae'nın yandaşı cortical lenf damarları aa. arcuatae'nın yandaşı lenf damarları . interlobares'in yandaşı lenf damarları
• T ift/v
um
iv
' ©lEN
Not: oklar akış yönünü göstermektedir.
cisterna chyli ve ductus thoracicus'a açılan truncus lumbalis
nodi aortici laterales, precávales ve postcavaes nodi iliaci communes
nodi promontorii
nodi iliaci interni
nodi iliaci externi
(vesica urinaria'nin dorsal'i ve trigonum vesicae'den gelen lenf damarlar
vesica urinaria'nin üst ve ön kısımlarından gelen lenf damarları nodi vesicales laterales ve prevesicales -
Böbrekler,
Ureter'ler
ve
Mesanenin
Sinirleri BKZ. ŞEKİL 152
truncus vagalis anterior truncus vagalis posterior n. splanchnicus major ggl. coeliaca ve plexus coeliacus n. splanchnicus minor gang, mesentericum superius n. splanchnicus imus gang, aorticorenale plexus renalis ve gang, renale n. splanchnicus lumbalis (2) plexus intermesentericus'dan böbrek ve ureter'in üst kısımlarına giden dallar plexus intermesentericus (aorticus) a. testicularis (ovarica) ve plexus gang, mesentericum inferius truncus sympathicus ve gang, trunci sympathici orta ureterik dal plexus hypogastricus superior nn. splanchnici sacrales (üst sakral sempatik ganglionlardan hypogastrik pleksusa giden dallar) r. communicans griseus nn. hypogastrici plexus sacralis n. pudendus nn. splanchnici pelvici periureterik halkalarla birlikte plexus hypogastricus inferior (pelvicus) ve ureter'in alt kısmına giden dallar plexus rectalis plexus vesicalis plexus prostaticus
f
n
II
Of
©IBM
Böbrekler ve
Üretenlerin
Üst Kısımlarının
İnervasyonu: Şema
BKZ. ŞEKİL 153, 388 nucleus tractus solitarii
gang. sensorium nervi spinalis
nucleus posterior (dorsalis) nervi vagi
medulla oblongala (bulbus) r. communicans griseus n. vagus(X) r. ventralis T10 (n. i
inen lifler
çıkan lifler r. communicans albus
medulla spinalis segmentleri T10-L 1
ggl. trunci sympathici
n. splanchnicus minor
n. splanchnicus L1
n. splanchnicus imus
ggl. coeliaca ve plexus coeliacus gang, mesentericum superius
gang, aorticorenale
plexus intermesentericus *u
m
plexus hypogastricus superior
V ©IGİN
Sempatik lifler Presinaptik — — — — Postsinaptik Parasempatik lifler Presinaptik Postsinaptik Afferent lifler
n. hypogastricus P|exus
sacrali
— — nn.
splanchnici
pelvici
plexus hypogastricus inferior (pelvicus)
Fascia Renalis
a., v. renalis sin. ren sin. peritoneum
flexura duodenojejunalis aorta abdominalis
colon descendens
duodenum ren dex.
a., v. mesentrıca superior
flexu
col (hepatica) dex.
v. cava inferior
m. obliquus abdominis externus ve internus
tendo m. transversi abdominis'in başlangıç kısmı
fascia transversal is corpus adiposum pararenale (retroperitoneal)
m. latissimus dorsi
capsula adiposa
m. quadratus lumborum diaphragma'nın crus'ları
capsula fibrosa fascia renalis'in ön ve arka yaprakları
m: psoas major ve fascia'sı m. erector spinae
Vertebra lumbalis 2 seviyesinden geçen transvers kesitte fascia'nın pozisyonu
diaphragma fascia diaphragmatica (fascia transversalis'in devamı)
recessus costodiaphragmaticus
pulmo
karaciğerin peritonsuz sahası
gl. suprarenalis
capsula fibrosa
capsula adiposa
peritoneum
costa XII corpus adiposum pararenale (retroperitoneal)
fascia renalis'in ön ve arka yaprakları ren dex.
fascia transversal is
flexura coli (hepatica) dex.
m. quadratus lumborum crista iliaca C Np*y ¿T • ©IBM
BÖBREKLER VE BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ
Lumbal bölgede sağ böbrekten geçen sagital kesitte fascia renalis'in vertikal pozisyonu
şEKjL
324
Böbreküstü Bezlerinin Arter ve hepar (yukarıya doğru kaldırılmış)
Yenleri aa. suprarenales superiores (a. phrenica inferior'dan) v. cava inferior (medíale doğru çekilmiş) v. suprarenalis a. suprarenalis media'nin dallan (aorta abdominalis'den) peritoneum
(kesilmiş)
pancreas ve splen (yukarıya doğru kaldırılmış) a.phrenica inferior sin. aa. suprarenales sup. sin. gl. suprarenalis fascia renalis ren sin.
v. splenica aorta abdominalis
fascia renalis ren dex. (aşağı çekilmiş)
duodenum (aşağı çekilmiş)
gl. suprarenalis aa suprarenalis inferior (a. renalis'ten)
G l . suprarenalis d e x / i n karınboşluğundaki pozisyonu
gl. s u p r a r e n a l i s ' i n kesiti
capsula cortex flexura duodenojejunalis
medulla
flexura coli (splenica) sin. (medial'e çekilmiş) a. suprarenalis media peritoneum (kesilmiş)
v. suprarenalis a. suprarenalis inferior
j» i jf *
0
IBM
G l a n d u l a suprarenalis sinister'in karın
oz
s
boş' lJ S unc ' a ' P * y°
nu
Böbreküstü Bezlerinin Sinirleri: Diseksiyon ve Şema BKZ. ŞEKİL 152, 153 n. phrenicus sin.
n. phrenicus dex.
truncus vagalis posterior
truncus vagalis anterior
a. phrenica inferior sin. ve plexus
a. phrenica inferior dex. ve plexus
gl. suprarenalis sin.
gl.suprarenalis dex.
n. splanchnicus major sin.
n.splanchnicus major dex.
plexus coeliacus ve ggl. coeliaca
n.splanchricus minor dex.
. splanchnicus minor sin.
n. splanchnicus imus dex.
ggl. aorticorenalia
gang. renale dex. ve plexus renalis
n. splanchnicus imus (sin.) gang. renalis ve plexus renalis sin.
truncus sympathicus sin.
trunus sympathicus dex.
n. splanchnicus lumbalis I sin.
n. splanchnicus lumbalis I. dex.
gang, mesentericum superius ^ ^
r
l
Ä
^
^
/ columna intermediolateralis gl. suprarenalis medulla abdominopelvic nn. splanchnici (presinaptik lifler)
medulla spinalis
ggl. coeliaca, aorticorenalia ve renalia
cortex
kan damarlarını inerve eden postsinaptik lifler
truncus sympathicus
£ ©lEN
BÖBREKLER VE BÖBREKÜSTÜ BEZLERİ
medulla hücreleri etrafındaki presinaptik liflerin dallanması
ŞEKİL 326
• •
Abdomen'de T12 Seviyesinden Geçen Şematik Kesit (Üstten Görünüşü)
linea alba vagina musculi recti abdominis
hepar (karaciğer) lig. f a l c i f o r m e hepatis a.v. epigástrica superior
m. rectus abdominis
plexus nervosus hepaticus
o m e n t u m minus
fascia transversalis
a., v. gastrica sin.
peritoneum parietale
aponeurosis m. obliqui externi abdominis
karaciger'in visceral peritonu
m. transversus abdominis
diaphragma
cartilago costalis VIII
fascia diaphragmatica inferior a. hepatica propria
diaphragma'nin başlangıç lifleri
(bifurcatio)
cartilago costalis VII
hepaticus communis vesica fellea
m. obliquus extern us abdominis diaph
ductus cysticus v. portae hepatis
gaster
cavitas pleuralis'in recessus costodiaph ragmaticus'u
lig. gastrosplen' ve a.v. gastricae breves costa
pleura
, v. ve n. intercostal is
omentale (epiploicum) (Winslow)
m. serratus anterior
a hepatica communis (retroperitoneal)
m m . inter costales lig. splenorenale ile a.v. splenica
v. cava inferior bursa omental is (küçük periton boşluğu) n. splanchnicus m i n o r ve imus dex.
bursa omentalis'in arka duvarındaki parietal periton
truncus sympathicus dex. crus d e x t r u m diaphragmatis
a. gastrica sin.
v.azygos
ren sin. gl. suprarenale sin.
ductus thoracicus
costa XII m. latissimus dorsi
) m. erector spinae > )
lig. longitudinale anterius iliocostal is longissimus spinalis
ggl. coeliaca aorta abdominalis corpus vertebrae T12
©IHN
Abdomen'in
L2,
3
Seviyesindeki Şematik Kesiti
linea alba m. rectus abdominis appendices epiploicae omentum majus
(Üstten
Görünüşü)
lig. teres hepatis colon transversum a., v. epigástrica inferior'un dalları vagina musculi recti abdominis aponeurosis m. transversi abdomini
peritoneum parietale
aponeurosis m. obliqui abdomini externi
fascia transversal is
aponeurosis m. obliqui abdomini interni mesenterium a., v. mesenterica superior intestinum tenue ileum) lenf nodülü
m. transversus abdominis m. obliquus internus abdominis m. obliquus externus abdominis
on ascendens
intestinum tenue (jejunum)
sulcius paracolicus dex.
colondescendens sulcus paracolicus sin.
tendo m. transversi abdominis'in başlangıç kısmı
ureter sin. m. quadratus lumborum
n. 11 toi ngu i nal is
m. latissimus dorsi
n. iliohypogastricus
a., v. testicularis (ova
posterior anterior posterior
m. psoas minor Peritoneum parietale
) fascia Mhoracolumbalis'in ) yaprakları
a., v. cólica dex. ve dalları
m. psoas major
n. genitofemoral is dex.
a., v. mesenterica inferior ve a.v. sigmoidea
processus transversus (L4)
truncus sympathicus sin. rr. anteriores nn. spinales (L2, 3), plex. lumbalis sin. m. erector spinae processus articularis superior (L4) discus intervertebralis (L3-L4) plexus intermesentericus (aorticus)
v. cava inferior lig. longitudinale anterius lig. flavum aorta abdominalis processus spinosus(L3)
Ilig. supraspınosus
©IE>N ŞSJ!
Karın İçi Organları ve Duvarı: Median (Sagital) Kesit
karaciğerin peritonsuz bölgesini çevreleyen lig. coranarium
sternum MlCXfv" H QKI I ICI
(centrum tendineum) fascia diaphragmatica inferior ve peritoneum parietale
oesophagus recessus superior bursa omentalis
omentum minus
diaphragma (crus dex.)
omentum minus'un sağ kenarı içinde v. portae hepatis ve a. hepatica propria
a. gastrica sin. foramen omentale (epiploicum) (Winslow)
bursa omentalis (küçük boşluğu)
truncus coeliacus a., v. splenica
gaster
a., v. renalis
a. colica media mesocolon transversum
pancreas
peritoneum parietale (karın ön duvarının)
a. mesenterica superior pars inferior duodeni (horizontal veya 3. parça)
colon transversum omentum majus
a. mesenterica inferior
intestinum tenue m. rectus abdominis
aorta abdominalis Peritoneum parietale (karın arka duvarının)
vagina m. recti abdominis linea arcuate
mesenterium
fascia transversal is
lig. longitudinale anterius fascia vesical is
fascia umbilical prevesicalis
fascia rectalis
lig. umbilicale mediana (urachus)
fascia presacralis
panniculum adiposus tela subcutannea (Camper fascia'si)
excavatio rectovesical is rectum
stratum membranosum tela subcutanea (Scarpa fascia'si)
fascia rectoprostatica (Denonvilliers)
vesica urianaria
m. levator ani
lig. fundiforme penis
prostata
os pubis lig. suspensorium penis spatium retropubicum (prevesical) (Retzius aralığı)
m. transversus perinei superficialis ve profundus
fascia penis profunda (Buck)
m. bulbospongiosus
tunica dartos (penis ve scrotum) -
fascia perinei superficialis (Colles) membrana perineals v e g|.
tunica vaginalis testis
m. sphincter ani extern us
profunda superficialis subcutenea
i. puborectalis (m. levator ani sin.'nin medial kenarinm kalinlafmasi)
bu|bourethra|is (Cowper)
'T
®||B|M
Pelvis'in Kemik ve Ligament'leri BKZ. ŞEKİL 453
Median (sagital) kesit corpus vertebrae (L5)
linea intermedia abium internum
crista iliaca
pelvis major
fossa iliaca (ala ossis ilii)
discus intervertebralis (L5-S1) Promontorium
spina iliaca anterionj superior
foramen ischiadicum majus
linea arcuata
pelvis minor
spina iliaca anterior inferior
spina ischiadica lig. sacrospinale
eminentia iliopubica
foramen ischiadicum minus
canalis obturatorius
lig. sacrotuberale
ramus superior ossis pubis
coccyx
pecten ossis pubis " tuberculum pubicum 1
tuber ischiadicum
t
facies
lEN
symphysialis membrana obturatoria
corpus vertebrae (L4)
lig-supraspinale
Dış yandan
görünüş linea glútea posterior, anterior ve inferior spina iliaca posterior superior crista sacralis mediana spina iliaca posterior inferior lig. sacroiliacum posterius foramen ischiadicum majus lig. sacrospinale lig. sacrococygeum posterius ve laterale lig. sacrotuberale spina ischiadica foramen ischiadicum minus tuber ischiadicum membrana obturatoria
linea intermedia
\
labium externum ( crista tuberculum
( ' 'aca
ala ossis ilii (facies glútea) corpus ossis ilii spina iliaca anterior superior spina iliaca anterior inferior acetabulum (fibrocartilaginous) margo acetabuli (labrum) acetabuli facies lunata incisura acetabuli lig. transversum acetabuli ramus superior ossis pubis tuberculum pubicum crista obturatoria canalis obturatorius ramus inferior ossis pubis
Pelvis'm
Kemik
ve
Ligament'leri
(devamı)
BKZ. ŞEKİL 145 Iig. ¡liolumbale crista iliaca ig. supraspinale spina iliaca posterior superior lig. sacroiliacum posterius _ tuberculum iliacum foramina sacralia posteriora foramen ischiadicum majus spina iliaca anterior superior lig. sacrospinale lig. sacrotuberale foramen ischiadicum minus margo acetabuli tuber ischiadicum caput l o n g u m m. bicipitis femoris'in t e n d o n u
fossa iliaca
superficiale
sacrococygeum ( posterius
lig. sacroccygeum laterale
Arkadan görünüş
Í
lig. longitudinale anterius
lig. ¡liolumbale
externum linea intermedia tuberculum labium internum
lig. sacroiliaca anterius Promontorium foramen ischiadicum majus spina iliaca anterior superior lig. sacrotuberale
linea terminalis
lig. sacrospinale spina iliaca anterior inferior spina ischiadica linea arcuata linea iliopectinea
foramen ischiadicum m i n o r eminentia i l i o p u b i c a ramus superior ossis pubis
i /T»
0
pecten ossis — pubis (linea pectinea)
m»
/ © ©IBM
foramen obturatum
Önden görünüşü
ramus inferior ossis pubis tuberculum pubicum
symphysis pubica
^
Pelvis'in Cinsiyet Farklılıkları: Ölçümler BKZ. ŞEKİL 231 Kadın pelvis'i / Kadın pelvis'inin girişi: (apertura pelvis superior) önden görünüşü rticulatio sacroilaca romontorium onjugate (~ 11 cm) ransverse (~ 13 cm) blique
12.5 cm)
apertura pelvis superior'un çapları
spina ischiadica eminentia iliopubica
•P
symphysis pubica tuber ischiadicum
©ItsN
Erkek pelvis'i / Erkek pelvis'inin girişi: (apertura pelvis superior) önden görünüşü Erkek pelvis'indeki bütün ölçümler kadın pelvis'inden daha kısadır. Kadında daha oval ve transvers pozisyonda olan apertura pelvis superior, erkekte daha dik pozisyonda, (antero-posterior) symphysis pubica daha yüksektir. Arcus pubicus (anglus subpubicus) daha dardır. Tuber ischiadicum'lar birbirine daha yakındır. Ala ossis ilii'ler daha dardır.
apertura pelvis inferior'un transverse çapı (~11 cm)
Promontorium
tuber ischiadicum
\
spina ischiadica apertura pelvis inferior'un anteroposterior çapı (coccyx'in hareket edebilmesi nedeniyle 9.5-11.5 cm)
coccyx'in tepesi
Kadın pelvis'i/ kadın pelvis'inin çıkışı: (apertura pelvis inferior) alttan görünüş
symphysis pubica
apertura pelvis inferior'un anteroposterior çapı (9.5-11.5 cm)
Kadın: Sagital kesit
Diaphragma
Pelvis:
Kadın
BKZ. ŞEKİL 246, 343, 345, 364
lig. p u b i c u m inferius v. dorsalis profunda clitoridis
Üstten görünüş
lig. transversum perinei
symphysis pubica
derin perineal kasların fascia'si urethra
lig. inguinale (Poupart)
vagina canalis obturatorius fascia obturatoria (m. obturatorius internus üzerinde) m. puborectalis ve pubococcygeus(m. levator ani'nin parçası) arcus tendineus musculi levatoris ani rectum m. iliococygeus (m. levator ani'nin parçası) spina ischiadica m. levator ani'nin levator parçası (median raphe) m. coccygeus m. piriformis
coccyx
©IIsN
lig. sacrococygeum anterius Promontorium
m. piriformis
spina ischiadica m. (ischio-) coccygeus
linea arcuata ili m. obturatorius internus ve fascia obturatoria (kesilmiş) arcus tendineus musculi levatoris ani canalis obturatorius m. iliococcygeus (m. levator ani'nin parçası) rectum ureth m. pubococcygeus (m. levator ani'nin parçası)
m. levator ani sin.
(kesilmiş)
vagina m. sphincter urethrae sol m. puborectalis ve membrana peri m. compressor urethrea ve m. sphincter urethravaginalis (m. sphincter urethra'nın parçaları)
m. sphincter ani extern us
m. transversus perinei superficialis ve profundus
Diaphragma Pelvis: Kadın
(devamı)
Diaphragma urogenitale için BKZ. ŞEKİL 352 Alttan görünüş sympysis pubica
rethra'ya uzanan kas ve fascia 'ya uzanan kas ve fascia
lig. pubicum inferius (arcuatum)
neum'un iç içe geçen lifleri m. puborectalis (m. levator ani'nin parçası)
v. dorsalis profunda clitoridis
. pubococcygeus (m. levator ani'nin parçası)
ramus inferior ossis pubis
arcus tendineus musculi levatoris ani
urethra
. obturatorius internus
vagina
m. iliococygeus (m. levator ani'nin parçası)
rectum
tuber ischiadicum na ischiadica . obturatorius internus'un tendonu lig. sacrospinal lig. sacrotuberale m. piriformis m. levator ani'nin levator (median raphe) parçası
spina ischiadica m. (ischio-) coccygeus
lig. anococygeum (m. sphincter ani extemus'a tutunan kısmı)
m. piriformis (kesilmiş) coccyx'in tepesi
lig. sacrospinale (kesilmiş) lig. sacrotuberale (kesilmiş) sacrum
VijV . piriformis
©IIsfNf
foramen ischiadicum majus
Lateral'den görünüş
spina ischiadica . iliococcygeus (m. levator ani'nin parçası)
crista sacral is mediana
tendineus musculi levatoris ani . pubococcygeus (m. ani'nin parçası)
lig. sacratuberale (kesilmiş)
foramina sacralia posteriora 4.
. puborectalis (m. levator ani'nin parçası)
m.cocygeus lig. sacrospinale (kesilmiş) coccyx lig. anococcygeum (m. sphincter ani extemus'a tutunan kısmı) urethra vagina
jS pubis (kesilmiş yüzü) v. dorsal is profunda cl itoridis
Diaphragma
Pelvis:
Erkek
BKZ. ŞEKİL 246> 343, 364 lig. pubicum inferius symphysis pubica
Üstten görünüşü
(iç
organlar
v. dorsalis profunda penis'in geçtiği açıklık
kaldırılmış)
crista pubica
tuberculum pubicum
lig. transversum perinei (membrana perinei'nin kalınlaşmış ön kısmı) membrana perinei
pecten ossis pubis (linea iliopectinea'nın pubis parçası)
urethra'nın geçtiği açıklık
ramus superior ossis pubis
m. levator ani'den canalis analis'in longitudinal kas liflerine uzanan lifler
canalis obturatorius puborectalis pubococcygeus iliococcygeus
fascia obturatoria eminentia ilipubica
) > m. levator ani )
arcus tendineus musculi levatoris ani
margo acetabuli spina iliaca anterior inferior
m. obturatorius internus
KSÍStw
^s&SÊÎKÊBaBsÊÎ
WÊmÊÊm
©IEN
ala ossis ilii
linea arcuata (linea ileopectinea'nın ilial parçası)
spina ischiadica m. (ischio-) coccygeus
spina ischiadica
m. piriformis
articulatio sacroiliaca
foramina sacralia anteriora sacrum
lig. sacrococygeum anterius canalis sacralis
ŞEKİL 335
hiatus anorectalis
PELVÎS VE PERINEUM
Diaphrama Pelvîs: Erkek (devamı) DIAPHRAGMA UROGENITALE İÇİN BKZ. ŞEKİL 357 Alttan görünüş v. dorsalis profunda penis spatium retropubicum'daki
symphysis pubica lig. p u b i c u m inferius . levator ani'nin prostata uzanan fibromusküler lifleri
prostata'nın ön yüzüne uzanan m. sphincter urethrae lifleri
tuberculum p u b i c u m
urethra
m. rectourethralis superior
fascia rectoprostatica (Denonvilliers)
m. levator ani'den ayrılan m. prerectalis'in lifleri (Luschka)
m. levator ani'nin medial kenarı
m. levator ani'den canalis analis'in longitudinal kas liflerine uzanan lifler
membrana perinei (kesilip kaldırılmış) ischiopubicus
®IEN
m. obturatorius internus'un tendonu
m. gluteus maximus
tuber ischiadicum lig. sacrotuberale ( kesilmiş)
m. obturatorius internus
lig. sacrospinale (kesilmiş)
arcus tendineus musculi levatoris ani
m. obturatorius internus m. coccygeus lig. sacrospinale (kesilmiş) lig. sacrotuberale (kesilmiş) c o c c y x ' i n tepesi
iliococcygeus pubococcygeus puborectalis stratum circulare stratum longitudinale ile birleşmiş
/ , > " i . levator an. ) ( j u n c t i o anorectalis V
Pelvis
Organları
ve
Perineum:
Kadın
Median (sagital) kesit promontorium ureter lig. suspensorium ovarii
lig. rectouterinum excavatio vesicouterina
tuba uterina (fallopian)
excavatio rectouterina (Douglas)
ovarium a., v. iliaca externa lig. ovarii p r o p r i u m
cervix uteri
corpus uteri
pars posterior fornix vaginae
lig. teres uteri
pars anterior fornix vaginae
fundus uteri vesica urinaria
rectum
symphysis pubica
vagina
urethra
m. levator ani
m. transversus perinei profundus
lis analis
lig. p u b i c u m inferius
m. sphincter ani externus
v. dorsalis profunda cilitoridis crus clitoridis ostium urethrae externum labium minus pudendi labium majus pudendi anus
Paramedian (sagital) kesit
ostium vaginae
ureter
tuba uterina (fallopian) ovarium
excavatio rectouterina (Douglas) peritoneum
lig. ovari proprium
(kesilmiş)
excavatio vesicouterina rectum
lig. teres uteri
ureter
lig. latum uteri (kesilmiş)
vesica urinaria
ramus superior ossis pubis (kesilmiş) ramus inferior ossis pubis (kesilmiş) m. ischiocavernosus corpus clitoridis labia minora
labium majus pudendi
vagina diaphragma pelvis (m. levator ani) m. transversus perinei profundus (kesilmiş) m. sphincter ani externus
Pelvis Organları ve Perineum: Erkek paramedian (sagital) kesit
ductus deferens vesica urinaria ve fascia'si
a., v. iliaca externa
ureter ( kesilmiş)
peritoneum
vesicula seminalis
m. rectus abdominis
excavatio rectovesical is
lamina anterioi vagina musculi abdominis fascia transversali
rectum fascia rectoprostatica (Denonvilliers)
fascia umbil prevesical is • . i (yağdokusu deri altı \ p e r ) dokusu ) I(Scarpa) ramus superior ossis pubis (kesilmiş)
prostata (fascia ile örtülü) ramus ischiopubicus (kesilmiş)
diapharagma pelvis (m. levator ani) m. transversus perinei profundus
lig. fundiforme penis
corpus perineale
lig. penis spatium retropubicum (plexus venosus vesicae gevşek doku bulunur)
profunda superficialis subcutanea
) rn. C sphincter \ an! ) extermus
fascia perinei (profundus) (Gallaudet) fascia perinei superficialis (Colles) (spatium superficiale perinei'nin alt fascia'si)
v. dorsalis profunda penis corpus cavernosum penis fascia penis profundus (Buck)
tunica dartos (scrotum)
corpus spongiosum pen fascia superficialis (tunica dartos) (penis ve scrotum)
fascia spermatica externa
septum scroti m. ischiocavernosus
fascia vesical is excavatio rectovesicalis rectum vesicula seminalis
©lEN testis
Median (sagital) kesit
Urachus
S
prostata ve Capsula prostatica a rectoprostatica (Denonvilliers)
apex fundus corpus trigonu Collum symphysis pubica
. sphincter urethrae
lig. fundiforme penis lig. suspensorium penis lig. pubicum inferius
gl. bulbourethralis (Cowper)
lig. transversum perinei (membrana perinei'nin kalinla§an ön kenari)
corpus perineale
spatium superficiale perinei
m. bulbospongiosus
corpus cavernosum penis corpus spongiosum penis fascia superficialis (tuni dartos) (penis ve scrotum) fascia penis profundus (Buck) preputium penis glans penis ve ostium urethrae externum
DIAPHRAGMA PELVIS VE İÇİNDEKİLER
fascia perinei (profunda) (Gallaudet) fascia perinei superficialis (Colles) Buck fascia'si septum scroti fossa naviculars urethrae
Pelvis
Organları:
Kadın
fundus uteri
Üstten görünüşü
lig. ovarii proprium ovarium tuba uterina lig. teres uteri lig. latum inea terminalis
anulus femoralis anulus inguinalis prof. tract, iliopubicus (periton ile örtülü)
linea alba
vesica urinaria ve plica vesicalis transversa m. rectus abdominis plica umbilicalis mediana ve lig. plica umbilicalis medialis ve lig. umbilicale umbilicale mediale (pars occlusa a. umbilicalis) medianum exea vatio rectouterina (urachus) (Douglas çıkmazı) rectum a., v. epigástrica inferior ve plica umbilicalis lateralis plica rectouterina ureterik katlanti lig. suspensorium ovarii (içinde a., v., ovarica bulunur) appendix vermiformis caecum plicae caecalis sulcus paracolicus dex.
a.v. iliaca ext. fossa i liaca (pelvis major) sulcus paracolicus
©|[o|\l
colon sigmoideum m. quadratus m. psoas major lumborum ve minor colon descendens m. transversus abdominis musculi m. obliguus abdominis internus abdominis! m. obliguus externus abdominis
ŞEKİL 339
truncus / sympathicus
a., v. ovarıca fascia transversal is fossa pararectal is v. cava inferior Promontorium
aorta abdominalis lig. longitudinale plexus hypogastricus superior anterius corpus vertebrae (L3
peritoneum parietale colon ascendens pars terminal ilei ureter radix mesenterii
PELVIS VE PERINEUM
Pelvis Organları: Erkek Üstten görünüşü rectum vesicula seminalis (retroperitoneal) ductus deferens (peritoneal kıvrım içinde) * ®!G?I\I
linea term i nal is anulus femoralis
plica umbilicalis mediana ve lig. umbilicale medianum (urachus)
vesica urinaria ve plica vesicalis transversa plica umbilicalis medialis ve lig. umbilicale medíale (a. umbilicalis'in pars occlusa'si) m. rectus abdominis excavatio rectovesical is a., v. epigástrica inferior ve plica umbilicalis lateralis
r. pubicus a. epigastricae inferioris (obturator ile anastomoz)
plica vesicosacralis
anulus inguinalis profundus
fossa pararectal is ureter i k katlanti
a., v. iliaca externa a., v. testicularis (peritoneal kıvrım içinde
appendix vermiformis tractus iliopubicus (extraperitoheal)
fossa iliaca (pelvis major) fascia transversal is peritoneum parietale
caecum plicae caecales
sulcus paracolicusJ sin.
m. quadratus lumborum
colon sigmoideum
testicularis
m. psas minor ve major
v. cava inferior
colon descendens m. transversus abdominis ni. obliguus 1 internus obliquus externus
truncus sympathicus musculi abdominis
/
lig. longitudinale anterius
Promontorium
/
corpus vertebrae (L3
DIAPHRAGMA PELVIS VE İÇİNDEKİLER
aorta a b d o m i n a l i s plexus hypogastricus superior
sulcus paracolicus dex. colon ascendens pars terminal is ilei ureter radix mesenterii
ŞEKİL 340
Fascia
Endopelvina
ve
Potansiyel Boşluklar
Kadın: Üstten görünüş (periton ve gevşek areolar dokular kaldırılmış) fascia umbilicalis prevesicalis pars occlusa a. umbilicalis (lig. umbilicale mediale) vesica urinaria ve fascia'sı m. rectus abdominis a. vesicalis superior (lig. laterale vesicae içinde) linea terminalis anulus femoralis a. epigastrica inferior ve r. pubicus anulus inguinalis profundus tractus iliopubicus
plica umbilicalis mediana (urachus) symphysis pubica lig. pubicum (arcuatum) inferius v. dorsalis profunda clitoridis spatium retropubicum (prevesicale) lig. transversum perinei (membrana perinei'nin öndeki kalınlaşması) lig. mediale pubovesicale lig. laterale pubovesicale vesicocervical fasiyal lifler fascia superior diaphragmatis pelvis (m. levator ani'nin üst fascia'sı) canalis obturatorius ve a. obturatoria
fascia transversa I is
a., v. iliaca externa
n. femoralis (fascia altı
a., v. circumflexa ilium profunda fascia iliaca
a., v. ovarıca (lig. suspensori ovarii içinde) m. iliacus fascia obturatoria
ureter m. psoas
arcus tendineus musculi levatoris ani
a., v. iliaca intern a. vesicalis inferior ve a. vaginali
arcus tendineus fasciae pelvis
hypogastric (nörovasküler) kıl
lig. sacrouterina
a. rectal is med cervix uteri ve uterus'un fascia' a. rectalis superior (r. sin. rectum ve fascia's rectovaginal (potansiyel) boşl presacral (potansiyel) boşlu 6&T
ŞEKİL 341
a. sacralis median..
lig. cardinale (lig. transversum cervicis Mackenrodt bağı) ile a. uterina vaginorectal fasiyal lifler fascia presacralis (uzaklaştırılmış) lig. sacrococcygeum anterius vesicocervical ve vesicovaginal (potansiyel) boşluklar
PELVIS VE PERINEUM
Mesane: Konumu
ve Destekleyen
Yapılar
Kadın: Median kesit peritoneum fascia transversal is lig. umbilicale medianum (urachus) fascia umbilicalis prevesicalis fundus uteri excavatio vesicouterina fundus apex corpus ostium ureteris trigonum cervix
Vesica urinaria
symphysis pubica spatium retropubicum (prevesicale) ve plexus venosus lig. pubicum (arcuatum) inferius v. dorsalis profunda clitoridis lig. transversum perinei m. sphincter urethrae ve m. sphincter urethrovaginal is membrana perinei urethra ^vagina
rectum
m. sphincter ani extern us
corpus perineale
labium majus pudendi symphysis pubica lig. pubicum (arcuatum) inferius
v. dorsal is profunda clitoridis lig. mediale pubovesicale (erkekte lig. mediale puboprostaticum) lig. transversum perinei (membrana perinei'nin önde kalınlaşması) arcus tendineus musculi levatoris ani canalis obturatorius lig. laterale pubovesicale (erkekte lig. laterale puboprostaticum) arcus tendineus fasciae pelvis fascia superior diaphragmatis pelvis (m. levator ani'yi örter) fascia obturatoria (m. obturatorius internus üzerinde) vesica urinaria arkaya çekilmiş (fascia kaldırılmış) urachus (kesilmiş)
©IIBN
' l a b i u m minus pudendi
a. vesicalis inferior ve a.v. vaginalis ureter
Peritoneum ve fascia vesicalis'in kaldırılması ile üstten görünüş
Mesane: Kadın ve Erkek BKZ. ŞEKİL 321, 337, 338, 342, 371, 373, 374, 388 Kadın: Frontal kesit peritoneum corpus vesicae fundus vesicae plica interureterica ostium ureteris sin. t r i g o n u m vesicae cervix (collum) vesicae fascia e n d o p e l v i n a ve plexus venosus vesicalis fascia vesicalis arcus tendineus musculi levatoris ani m. obturatorius internus m. levator ani uvula vesicae arcus tendineus fasciae pelvis lig. laterale pubovesicale urethra m. sphincter urethrae membrana perinei ramus inferior ossis pubis crus clitoridis ve m. ischiocavernosus
lig. teres uterinin sonu
bulbus vestibuli ve m. bulbospongiosus fascia perinei (profundus)(Gallaudet) fascia perinei superficialis (Colles)
vagina
Erkek: Frontal kesit peritoneum
J M P , A° y d * f-Wy1
©IEN
corpus vesicae fundus vesicae ductus deferens plica interureterica ostium ureteris dex. trigonum vesicae cervix (collum) vesicae fascia endopelvina ve plexus venosus vesicalis
arcus tendineus musculi levatoris ani uvula vesicae
ischioanalis'in ön çıkmazı
m. obturatorius internus m. levator ani capsula prostatica lig. lateale puboprostaticum prostat ve pars prostatica urethrae colliculus seminalis
ramus inferior pubis
penis ve m. ischiocavernosus
arcus tendineus fasciae pelvis gl. bulbourethralis (Cowper) membrana perinei ve m. sphincter urethrae pars spongiosa urethra'nın bulbus kısmı corpus spongiosum penis ve m. bulbospongiosus fascia perinei (profundus) (Gallaudet)
fascia perinei superficialis (Colles)
Pelvis Organları Üstten görünüşü, peritona dokunulmamış
p l i c a u m b i l i c a l i s m e d i a n a (urachus) vesica u r i n a r i a
excavatio vesicouterina
f u n d u s uteri anulus inguinalis p r o f u n d u s
fossa paravesical is
lig. teres uteri c o r p u s uteri lig. l a t u m uteri lig. o v a r i i p r o p r i u m mesosalpinx (lig. l a t u m ' u n ) c e r v i x uteri ovarium excavatio rectouterina (Douglas çıkmazı) p l i c a rectouterina t u b a uterina (fallopian) a., v. iliaca externa fossa pararectal is lig. s u s p e n s o r i u m o v a r i i (a., v. o v a r i c a ' y ı içerir) ureterik katlanti vesica urinaria fascia vesical is (kenarları
kesilmiş)
ia obturatoria colon sigmaideum promontorium a., v. sacral mediana aorta abdominalis canalis o b t u r a t o r i u s a. o b t u r a t o r i a fascia superior d i a p h r a g m a t i s pelvis c e r v i x uteri ve fascia uterovaginalis a., v. uterina lig. c a r d i n a l e (lig. transversum cervicis veya M a c k e n r o d t bağı spatium rectocervical ve rectovaginalis (potansiyel)
M i!!«
fascia rectalis
(kesilmiş)
(¡g. rectouterinum a v v . iliaca externa ureter promontorium
Uterus ve peritonun çıkarılması ile üstten görünüşü
KADIN GENİTAL ORGANLARI
ŞEKİL 344
Uterus, Vagina ve Destekleyici Yapılar BKZ. ŞEKİL 371, 373, 375, 377, 383, 385, 386 mesovarıum ovarium
lig. latum uteri fossa paravesicalis'in döşemesin oluşturan peritoneum'un kesilmi kenarı lig. suspensorium ovarii
tuba uterina (fallopian)
kesit düzlemi bakış açısı
uterus f (yukarı ve 1 arkaya doğru çekilmiş) a., v. iliaca interna linea terminalis (pelvis girişi)
lig. teres uteri — Iig. ovarii proprium
G cervix
a., v. uterina membrana obturatoria
lig. cardinale (lig. transversum cervicis veya Mackenrodt bağı)
fascia obturatoria
arcus tendineus musculi levatoris ani
m. obturatori internus
a. vaginalis
m. levator ani (m. pubococcygeus ve m. iliococcygleus)
ureter fascia uterovaginal is
ramus inferior ossis pubis
fossa ischioanalis'in ön çıkmazı
m. compressor urethrae
crus clitoridis m. ischiocavernosus
membrana perinei
fascia lata
a. bulbi vestibuli
spatium superficiale perinei
m. sphincter urethrovaginalis
a. perinealis
lig. teres uteri'nin terminal parçası ¡SÉ!
if NVfi- I
S p r "JIG?N
fascia perinei superficialis (Colles fasiyasi)
labium majus pudendi
m. bulbuspongiosus ve fascia perinei (profundus) (Gallaudet)
labium minus pudendi
bulbus vestibuli
vestibulum vaginae
vagina duvarı vagina
ŞEKİL 345
caruncula hymenalis
PELVIS VE PERINEUM
Uterus ve Ekleri lig. suspensorium ovarii (a. ve v. ovarica'yı içerir)
Arkadan görünüşü
tuba uterina (fallopian)
lig. ovarili proprium appendices vesiculosa (Morgagni kisti)
corpus luteum ovarium
mesometrium (lig. latum uteri>
plicae tubae uteri nae *
isthmus uteri ostium uteri internum
{g. u
wmm 1
'
fimbria ovarica lig. suspensorium ovarii (a. ve v. ovarica'yı içerir)
a'¿r
scrotum derisi
V lß?N
@
ŞEKİL 361
VtlWS
Testis, Epididymis ve Ductus Deferens
li efferentes li aberrantes (vestigial mesonephric tubuli) ductus deferens
testis (mediastinum testis'de) la testis caput
nica albuginea
epididymis < corpus
lobuli testis
ductus epididymis ductuli aberrantes
Önden görünüş ductus deferens ductuli efferentes ductus epididymis rete testis (mediastinum testis'de) ductuli aberrantes tubuli seminiferi concorti
Şematik şekil scrotum derisi fascia superficialis (tunica dartos) lobuli testis
fascia spermatica externa
septum scroti (tunica dartos)
m.cremaster ve fascia cramasterica fascia spermatica interna
septula testis
lamina parietalis tunica vaginalis
rete testis
lamina visceralis tunica vaginalis
(mediastinum testis'de)
tunica albuginea sinus epididymis
ductus deferens
epididymis
Scrotum ve testis'den geçen enine kesit
ERKEK GENÍTAL ORGANLARI
ŞEKİL
362
co\on s\&mo\deum
ten ¡a I ibera
x\esoco\or\ s\%mo\deum
ductus (vas) deferens (kesilmiş)
pei\tonea\ kat\ar\ti
ureter
(kesilmiş)
excavado vectoves'ıcaVıs
vesica urinaria
rectum ve iascıa'sı
vesicula seminalis
m. \evatov am id\apV\ra%ma pe\vi
fascia rectoprostatica (Denonvilliers)
OS COCCYglS
pats puborectaWs m. \evator\s am
prostata m. ischiocavernosus ve fascia perinei (profundus) (Gallaudet) (kısmen kesilerek uzaklaştırılmış)
/Pars m . sphincter am externus
I
pats subcutanea
m.transversum Kadın
perinei profundus
corpus
ve m e m b r a n a
perineale
mesocolon s\%mo\óeum
perinei m.transversum perinei superficialis ve fascia perinei (profundus)
rectosigmoid b'w\eşme yen
fascia perinei superficialis (Colles)
peritoneal katlanti
c o l o n sigmoideum rectum ve / fascia'
tenia libera uterus
excavatio i rectoutevlna (cul-de-sac J j Douglas)
excavatio vesicouterina ureter
coccyx
(kesilmiş)
©I E N
vagina ve fascia'sı vesica u r i n a r i a ve fascia sı m. ischiocavernosus ve fascia p e r i n e i (profundus) (Gallaudet)
m.levator an\ Diaphragma pelvis^ pars puborectalis m. levatoris ani m.spYVmcter ani externus' profunda superficialis subcutanea * parçalar delinebilirler ve çoğunlukla belirgin değildir
ŞEKİL 363
m.transversus perinei profundus ve m e m b r a n a perinei fascia perinei superficialis (Colles) m.transversus perineii superficialis ve fascia perinei (profundus) (Gallaudet) corpus perineale
PELVIS VE PERINEUM
Fossae
Ischioanalis
BKZ. ŞEKİL 297, 38 7, 382, 3S3, 3S4
colon sigmoideum
m. iliacus ve fascia'si
a.v. iliaca externa
linea iliopectinea m. obturatorius internus ve ia'sı
canalis pudendalis (Alcock) (içinde a.v. pudenda interna n. pudendus ve n.perinealis)
tuber ischiadicum
ureter
arcus tendinous m. levatoris ani lig. rectouterinum
spatium extraperitoneale (supralevator) (fibroadipoz doku) corpus adiposum fossae ischioanalis
m. levator ani ve fascia superior ve inferior diaphragmatis pelvis
( pars profunda ) ) P ars . .. ( superficialis (pars perianalis)
fossa pararectal is'in tabanını yapan peritoneum (kesilmiş)
fossa ischioanalis'in transvers fibröz septumu spatium submucosus (plexus venosus internus) spatium perianalis (plexus venosus ext< linea anocutanea
RECTUM
rectum'un fascia'sı m. sphincter ani externus longitudinal kaslar
©lEN
m. sphincter ani internus
ŞEKİL 364
Rectum
ve
Canalis Analis
15-17 c m
rectosigmoid birleşim yeri
11-13 c m
superius
A
médius
/ plica transversae V recti (Houston i kapakları)
inferius
1
uzantısı 8 - 9 cm r e c t u m ' u n fascia'sı stratum longitudinale stratum circulare muscularis mucosae m. levator ani 5 - 6 cm
linea anorectal is c o l u m n a anales (Morgagni) nus anales inea pectinata (dentate) canalis analis spatium submucosus'da plexus venosus rectalis interna
4 - 5 cm
pars profunda* m. sphincter ani externus stratum longitudinale m. sphincter ani internus
2.5-3 cm
0.5-1 c m
Ivulae anales crypta analis
,13 â'g £ -< 5 _ ro c c ra ro o
superficialis* m. sphincter ani externus gll. anales nsvers fibröz septum alis analis'in muskular mukozası perianal aralık
perianal derideki kıl ve ter bezleri
pars cutanea* m. sphincter ani ext. analis anoderm
m. corrigator cutis ani perianal aralıkta plexus venosus rectalis externa linea anocutanea
*Parçalar değişebilirler ve ç o ğ u n l u k l a belirgin değildir
Anorectal
Kaslar
rectosigmoid birleşim yeri
colon sigmoideum
tenia libera
rectum'un longutidal kas tabakasını oluşturan tenia lifleri sirküler kas tabakasına katılan longitudinal lifler sirküler kas tabakasını ortaya çıkarmak için (longitudinal kas tabakası pencere şeklinde kaldırılmış)
m. levator ani profunda superficialis subcutanea
Frontal kesit m. sphincter ani externus'un parçaları
septum fi broşu m m. corrugator cutis ani
Af
6Y
perianal deri
• ©IG?I\I
fascia superior diapragmatis pelvis fascia inferior diapragmatis pelvis m. levator ani fascia rectal is rectum'un longitudinal kasları rectum'un sirküler kasları rectum'un muskuler mukozası pars profunda* m. sphincter ani externus plexus venosus rectalis internus longitudinal kaslar pars superficialis* m. sphincter ani externus m. sphincter ani internus canalis analis'in muskuler mukozası fossa ischioanalis'in transvers fibröz septum'u pars subcutunea m. sphincter ani externus m.corrugator cutis ani
*parçalar değişebilirler ve çoğunlukla belirgin değildir
plexusus venosus rectalis externus
sulcus intersphinctericus (linea anocutaneous)
Musculus
Sphincter Ani
Externus:
Erkek
Perineal
Görünümler
scrotum'un fascia superficialis'!* (tunica dartos) septum scroti fascia penis profundus (Buck) m. bulbospongiosus ile fascia perinei (profundus) (Gallaudet) uzaklaştırılmış m. ischiocavernosus ile fascia perinei (profundus) (Gallaudet) uzaklaştırılmış membrana perinei ramus ischiopubicum corpus perineale m. transversus perinei sup. ile fascia perinei profundus (Gallaudet) kaldırılmış pars subcutanea ) m . sphincter ani* pars superficialis^ externus'un pars profunda \ parçaları fascia perinei superficialis (Colles) (kesilmiş) fossa ischioanalis'in transvers fibröz septum'u(kesilmiş) tuber ischiadicum lig. sacrotuberale m. pubococcygeus) m. puborectalis ( m . levator ani m. iliococcygeus \ corpus (ligamentum) anococcygeum (m. sphincter ani externus'un yüzeyel parçasının arka uzantıları) m. gluteus maximus coccyx'in tepesi 5
Kadın
°m
clitoris ostium urethrae externum fascia perinei superficialis (Colles) (kesilmiş) m. ischiocavernosus-fascia perinei (profundus) (Gallaudet) uzaklaştırılmış m. bulbospangiosus-fascia perinei (profundus) (Gallaudet) uzaklaştırılmış pars superficialis m. sphincter ani externus' ramus ischiopubicus'a uzanan lifler membrana perinei m. transversus perinei superficialis ile fascia perinei (prof.) (Gallaudet) (kaldırılmış) fascia perinei superficialis (Colles) (kesilmiş) corpus perineale pars superficialis ve profunda m. sfincter ani externus' m. transversus perinei superficialis'e uzanan lifler (profu m.* sphincter anı ) . ,. , < superficialis externus parçaları ) . ( subcutaneus m. levator anı
( m. puborectalis ( m. iliococcygeus
m. gluteus maximus corpus (lig.) anococcygeum (m. sphincter ani externus'un arka uzantıları)
ramus ischiopubicus
Gerçek ve Potansiyel Perineopelvic Aralıklar Sagital kesit
fascia rectal is 'a presacral is spatium retropubicu (prevesical) (Retzius) spatium ^ retrovesical recto- J prerectal vesicalisJ ^ retroprostatic
presacral aralık fascia (septum) rectovesicalis veya rectoprostatica (Denonvillier)
m. sphincter urethrae ve m transversus profundus
.levator ani ve fascia diaphragmatica pelvis
m; . (profunda sphincter )
anj
derin postanal aralık
ossa metacarpi caput J
sesamöidea
basis i corpus > phalanges proximalis caput I
Sağ el: y önden (palmar) görünüşü
basis | corpus V phalanges media caput
corpus tuberositas caput os lunatum
os scaphoideumS^ Ossa carpi os capitatum
VSİJF
r os pisiforme ossa carpi -^os triquetrum I os hamatum
r
basis ossa metacarpi < corpus I caput
basis corpus caput
phalanges proximalis
Sağ el: arkadan j (dorsal) görünüşü
phalanges J proximalis^ I phalanges distalis
basis corPus
caput
basis corpus tuberositas caput
d0
fi - ©IEN
UST EKSTREMÎTE
Metacarpophalangeal ve Interphalangeal Ligamentler os pisiforme
Önden (palmar) görünüşü
hamulus ossis harnati os trapezium ligg. carpometacarpal ¡a palmaria ligg. metacarpalia palmaria
capsula articularis
ligg. metacarpalia transversi profundi
ligg. collateralia
ligg. palmaria (plakalar)
vaginae fibrosae digitorum manus'un kesilmiş kenarları tendines m. flexoris digitorum superficialis (kesilmiş) tendines m. flexoris digitorum profundi
art. metacarpophalangea art. metacarpophalangea interphalangea distalis
ekstansiyonda: medial'den görünüşü
proximalis
media
distalis
Y
lig. palmare
fleksiyonda: medial'den görünüşü
phalanges
capsula articularis f
lig. collatérale
k-
4- ' ©itaiM
Not: Art. metacarpophalangea ve interphalangea'nın ligament'leri aynıdır.
EL BİLEĞİ VE EL
$EKIL
4 2 7
El Bileği ve El:
Yüzey el Palmar Diseksiyorılar
tendo m. palmaris longi
r. palmaris n. ulnaris
lateral thenar bölgeyi i nerve eden r. superficalis n. radialis
os pisiforme r. palmaris profundus a. ulnaris ve r. profundus n. ulnaris
lig. carpale palmare (retinacutum musculorum extensorum ile devam eden kalınlaşmış fascia antebrachii
r. superficialis n. ulnaris a. ulnaris m. palmaris brevis
r. palmaris n. medianus
hypothenar kaslar aponeurosis palmaris
thenar kaslar
thenar kaslara giden r muscularis n. medianusl
aponeurosis palmaris'i deriye tutturan küçük fascia uzantıları
Önden (palmar) görünüşü
5. parmağa ve 4. parmağın medial yarısına giden nn. digitales palmares (n. ulnaris)
aponeurosis palmaris
fasciculi transversi
aa. ve nn. digitales palmares
d m
ŞEKİL 428
ÜST EKSTREMİTE
El Bileği ve El: Derin Palmar Diseksiyonlar a. radialis ve vv. comitantes tendo m. flexoris carpi radialis vagina synovialis tendinis m. flexoris pollicis longi (bursa radialis)
tendo m flexoris carpi ulnaris yüzeysel ve derin fleksor tendonları içeren vagina synovialis communis musculorum flexorum (bursa ulnaris) os pisiforme
n. medianus tendo m. palmaris longi ve lig. carpale palmare lig. carpi transversum (retinaculum musculorum flexorum)
r. palmaris profundus a. ulnaris ve r. profundus n. ulnaris r. superficialis n. ulnaris 5. parmak ve 4. parmak medial yarısına giden nn. digitales palmares communes n. medianus
thenar kaslar nn. digitales palmares proprii pollicis
a. ulnaris ile birlikte vv. comitantes ve n. ulnaris
vagina synovialis communis musculorum flexorum (bursa ulnaris)
/
arcus palmaris superficialis ve arcus venosus palmaris superficialis
vagina synovial tendinis m. flexoris pollicis longi
mm. lumbricales II, III ve IV (fascia kılıf içerisinde) vaginae synoviales tendinum digitorum
İ0-
. iV ' ©IEN
1. lumbrikal fascia kılıfı içerisindeki probe
r. palmaris superficialis a. radialis ve thenar kaslara giden rr. musculares n. medianus
a. digitalis communis aa. digitales palmares pre kanal oluşturan aponeurosis palmaris'in septum'lari
a. ve n. ulnaris
aponeurosis palmaris
r. digitales palmares communes n. medianus
(kaldırılmış)
ypothenar kaslar nn. digitales palmares proprii pollicis m. adductor pollicis üzerindeki fascia m. interosseus dorsal is m. adductor pollicis derininde thenar aralığın dorsal uzantısındaki probe thenar aralık (fleksor tendonlarin ve m. lumbricalis Tin derininde) thenar aralığı orta palmar aralığından ayıran septum a. digitalis palmaris communis
vagina synovialis munis musculorum flexorum (bursa ulnaris) vagina synovialis tendinis digiti minimi orta palmar aralıktaki probe palmar aralık (tendo m. flexoris digitorum profundi ve mm. lumbricales) insertio tendo m. flexoris digitorum superficialis
aa. ve nn. digitales palmares propriae pars anularis ve pars cruciformis vaginae fibrosae digitorum manus
insertio tendo m. flexoris digitorum profundi
El Bileğindeki Fleksor Tendonlar, Arterler ve Sinirler Önden Görünüşü tendines m. flexoris digitorum superficialis ve tendines m. flexoris digitorum profundi
tendo m. palmaris longi
median ikili
n. medianus
vagina snovialis communis musculorum flexorum (bursa ulnaris)
a. radialis tendo m. flexoris carpi radialis
radial üçlü
( ¡ki kiriş dörtlüsü
a. ulnarıs
vagina synovialis tendinis m. flexoris pollicis longi (bursa radialis)
n. ulnaris
ulnar üçlü
tendo m. flexoris carpi ulnaris
lig. carpale palmare ( kaldırılmış) vagina synovialis tendin
os pisiforme
lig. carpi transversum (retinaculum musculorum flexorum
m. abductor digiti minimi
os trapezium os metacarpale I
m. flexor digiti minimi brevis
m. opponens pollicis m. abductor pollicis brevis ( kaldın
m. opponens digiti minimi arcus palmarte superficialis (arterial) mm. lumbricales
m. flexor pollicis brevis (kaldırılmış)
m. adductor pollicis
canalis carpi'yi gösteren el bileğinin transvers kesiti tendo m. palmaris^ l o n g' (median ikili
lig. carpi transversum (retinaculum musculorum flexorum)
n. medianus*
l
. a. ve n. ulnaris ulnar üçlü . . _ tendo m. flexoris carpi ulnaris vagina snovialis communis musculorum flexorum içerisindeki iki kiriş dörtlüsü
tendines m. flexoris digitorum superficialis
tendo m. flexoris carpi radialis
tendines m. flexoris digitorum • profundi*
vagina snovialis l radial tendinis içerisindeki > ü ç | ü tendo m. ılexoris ' pollicis longi a. radialis os hamatum
canalis carpi içerisindeki m. flexor digitorum superficialis tendon dörtlüsünün düzenini gösteren basit yöntem
os capitatum
os trapezium os trapezoideum "canalis carpi içeriği
m. pronator quadratus tendo m. flexoris carpi radial vagina synovialis communis musculorum flexorum (bursa ulnaris)
vagina synovialis tendinis m. flexoris pollicis lig. carpi transversum (retinaculum musculorum flexorum) (ka tendines m. flexoris digitorum profund vagina synovialis tendines m. flexoris polltcis longi (bursa radial m. adductor pollicis'in fascia':
tendines m. flexores digitorum superficialis
thenar aralık
vagina synovialis communis musculorum flexorum (bursa ulnaris) (açılmış)
(fleksor tendonlarin ve m. lumbricalis 1 'in derininde)
fascial kılıflar içerisindeki mm. lumbricales
vagina synovalis tendinum
orta palmar aralık flexor tendonlarin ve mm. lumbricales'in derininde
fascial kılıf içerisinde mm. lumbricales (kesilmiş
ve
kaldırılmış)
vagina fibrosa ve synovialis digitorum manus (açılmış)
pars anularis ve pars cruciformis vaginae fibrosae digitorum manus.
tendo m. flexoris digitorum superficialis tendo m. flexoris digitorum profundi
Ú0
•ION
orta palmar aralık aponeurosis palmaris
a. ve n. digitalis palmaris communis
kanal oluşturan septa tendines m. flexoris profundi ve superficialis digiti III orta palmar aralık ile thenar aralık arasındaki septum
thenar aralık tendo ve vagina synovialis tendinis m. flexoris pollicis longi
fascial kılıf içerisinde mm. lumbricales vagina synovialis communis musculorum flexorum içerisindeki tendines m. flexoris digiti minimi— (bursa ulnaris) hypothenar kaslar fascia interossea dorsalis spatium subaponeurotica dorsalis fascia dorsalis spatium subcutanea dorsalis
tendo m. extensoris pollicis longi m. adductor pollicis fascia interossea palmaris mm. interossei palmares mm. interossei dorsales extensor tendonlar
Mm. Lumbricales, Bursae ve Tendon Kılıfları: Şema Genelde rastlanan görünüşü
Sık görülen varyasyon
vagina tendinis musculi flexoris pollicis longi (bursa radialis) vagina communis musculorum flexorum (bursa ulnaris)
vagina tendinis musculi flexoris pollicis longi (bursa radialis) ile vagina communis musculorum flexorum (bursa ulnaris) arasındaki bağlantıyı sağlayan ara bursa
thenar aralık orta palmar aralık
mm. lumbricales (fascia kılıfları içi vaginae synovia digitorum manus Mm. lumbricales: Şema
tendines m. flexoris digitorum profundi
mm. lumbricales I ve II (m. unipennatus) —
mm. lumbricales III ve IV (m. bipennatus)
chiasma tendineum
tendines m. flexoris digitorum
Not: Tendines m. flexoris digitorum superficialis ve profundi ortak bir vagina synovialis tarafından sarılmıştır. Bu ortak vagina synovialis güçlü yapıdaki pars anularis vaginae fibrosae (A) ve daha zayıf yapıdaki pars cruciformis vaginae fibrosea (C) tarafından falankslara tutturulmuştur. Kılıfların halka şeklindeki (A) ve çapraz (C) kısımları birbiri ardısıra dizilim gösterir.
superficialis, ( kesilmiş)
A1
Ct
tendines m. flexoris di superficialis ve profundi
vagina synovialis
A2
Parmaklardaki Fleksor ve Ekstansor
tendo m. extensoris digitorum'un
tendo m. extensoris digitorum'un merkezi bandının basis phalangis media'daki sonlanma yeri
tendo m . extensoris aponeurosis
yan bantlara katılan uzantıları
üçgen şeklindeki aponeurosis
Tendon/a,
m m
- 'nterosseı
digitorum
dorsalis
Arkadan (dorsal) görünüşü
metacarpale
os
tendo m. extensoris digitorum'un basis phalangis distalis'teki sonlanma yeri
tendo m. interosseus'un yan bandlara katılan uzantıları
yan bantlar
tendo m. interosseus'un basis phalangis proximalis ve eklem kapsülüne tutunan kısmı
m. lumbricalis
tendo m. extensoris digitorum'un basis phalangis media'daki sonlanma yeri
aponeurosis dorsalis
yan bant
tendo m. extensoris digitorum'un basis phalangis distal sonlanma yeri
tendo m. extensoris digitorum
merkezi bant
"siftiiS^Kmİ os metacarpale
Parmak ekstansiyonda iken yandan görünüşü
'"'Hill II lUlllllWjjjl tendo m. flexoris digitorum profundi
collaterals
mm. ınterosseı
tendo m. flexoris digitorum superficialis
m. lumbricalis
lig. collateale
tendo m. extensoris digitorum'un derinde yer alan küçük parçasının phalanx proximalis ve eklem kapsülüne tutunma
tendo m. extensoris digitorum
m. interosseus'un basis phalangis proxi ve eklem kapsülüne tutunma yeri
mm. ınterosseı m. lumbricalis'in tendo m. extensoris digitorum'daki sonlanma yeri
tendo m. flexoris digitorum superficialis ( k e s i l m i ş )
m. lumbricalis f.
ligg. collateralia
parmak fleksiyonda iken yandan görünüşü
tendo m. flexoris digitorum profundi (kesilmiş)
lig. palmare (plaka)
EL BİLEĞİ VE EL
ıV.l>.
©IGN
Not: Siyah oklar tendo m. extensoris digitorum çekme yönünü, kırmızı ok işaretleri mm. interossei ve mm. lumbricales'in çekme yönünü, noktalar ise eklemlerin rotasyon merkezlerini göstermektedir.
ŞEKİL
433
r. carpalis palmaris a. radial
m. pronator quadratus
radius
n. ulnaris r. carpalis palmaris a. ulnaris
r. palmaris superficialis a. radialis
tendo m. flexoris carpi ulnaris
lig. carpi transversum (retinaculum m u s c u l o r u m flexorum) (
arcus palmaris carpalis (arterial) os pisiforme
m. opponens p o l l i c i
n. medianus n. medianus'un thenar kaslara ve I., II. lumbrikal kaslara giden dalları
m. abductor digiti m i n i m i (kesilmiş)
r. palmaris profundus a. ulnaris ve r. profundus n. ulnaris
m. abductor pollicis brevis (kesilm
m. flexor digiti m i n i m i brevis (kesilmiş)
m. flexor pollicis brevi
m . opponens digiti m i n i m i arcus palmaris profundus (arterial)
m. adductor pollicis
aa. metacarpales palmares aa. digitales palmares c o m m u n e s
m. interosseu dorsalis I n. ulnaris'in r. profundus'unun III ve IV lumbrikal kaslarla t ü m interosseal kaslara giden dall
ligg. metacarpalia transversa p r o f u n d u m
Önden (palmar) görünüşü
radius
m m . lumbricales ( u z a k l a ş t ı r ı l m ı ş )
m m . interossei palmares (m. unipennatus
ligg. metacarpalia transversa
radius
a. radialis
m. abductor digiti m i n i m '
m. abductor pollicis brevis
m m . interossei dorsales
Arkadan (dorsal) görünüşü
Önden (palmar) görünüşü
aponeurosis dorsal is'e katılan tendonlar
-/1-P.
»ısısı
N o t : Ok işaretleri kasların hareketini göstermektedir.
Elin Arter ve Sinirleri: Palmar Yüzden Görünüşü
a. radialis
a., n. ulnaris lig. carpi palmare (retinaculum musculorum extensorum ile devam eder)
n. medianus ve r. palmaris r. palmaris superficialis a. radialis
lig. carpi transversum (retinaculum musculorum flexorum)
m. abductor pollicis brevis (kesilmiş)
r. palmaris profundus (a. ulnaris) ve r. profundus (n. ulnaris)
m. opponens pollicis
r. superficialis n. ulnaris
m. flexor pollicis brevis
vagina communis tendinum musculorum flexorum (bursa ulnaris)
n. medianus'un tenar kaslara giden r. muscularis'i
arcus palmaris superficialis (arterial) başparmağa giden nn. digitales palmares proprii ve arterleri
nn. digitales palmares communes ve aa. digitales palmares communes r. communicans n. medianus ile n. ulnaris
m. adductor pollicis
nn. digitales palmares proprii ve aa. digitales palmares propriae
n. medianus'un m. lumbricalis I ve ll'ye giden dalları fleksor kas tendonlarının vagina synovialis ve vagina fibrosa'sı
nn. digitales palmares proprii ve aa. digitales palmares propriae'nın orta ve distal falanksların dorsal kısmına giden dalları
? •
W
" ' ©lß?N
a., n. ulnaris a. radialis n. medianus r. palmaris superficialis a. radialis •
arcus palmaris profundus (arterial) a. princeps pollicis başparmağa giden aa. digitales palmares propriae ve nn. digitales palmares proprii
r. carpalis palmaris (a. radialis ve a. ulnaris) os pisiforme r. palmaris profundus (a. ve n. ulnaris) hipotenar kaslara giden dallar r. superficialis n. ulnaris hamulus ossis hamati
arcus palmaris superficialis'in alt sınırı a. radialis indicis aa. metacarpales palmares aa. digitales palmares communes aa. digitales palmares propriae nn. digitales palmares proprii (n. médius)
r. profundus n. ulnaris (m. lumbricalis III ve IV, mm. interossei m. adductor pollicis ve m. flexor pollicis brevis'in caput profundum'una gider.) r. communicans c u m nervo ulnari (n. medianus) nn. digitales palmares proprii (n. ulnaris)
El Bileği ve El: Radial Taraftan Yapılan Yüzeyel Diseksiyon Lateral'den (radial taraftan) görünüşü
r. superficialis (n. radialis) retinaculum musculorum extensorum
r. medialis r. lateralis nn. digitales dorsales (n. radialis)
r. dorsalis carpalis a. radialis
os scaphoideum a. radialis (fovea radialis'te)
tendo m. extensoris radialis brevis
os trapezium
tendo m. extensoris carpi radialis longi
tendo m. abductor pollicis longi'nin insertio yeri
os metacarpale I a. radialis m. interosseus dorsalis I
tendo m. extensoris pollicis brevis'in insertio yeri
tendo m. extensoris pollicis longi'nin insertio yeri fascia profundus (kesilmiş)
ŞEKİL 436
ÜST EKSTREMİTE
El Bileği ve El: Dorsal Taraftan (El Sırtından) Yapılan Yüzey el D ¡seksiyon
n. cutaneus antebrachii posterior n. radialis
v. cephalica r. superficialis n. radialis r e t i n a c u l u m m u s c u l o r u m extensorum (fascia a n t e b r a c h i i ' n i n kalınlaşmasıyla oluşur) r. c o m m u n i c a n s n. ulnaris
v. basilica r. dorsalis n. ulnaris
rete venosum dorsale manus vv. metacarpales dorsales
dorsal subaponeurotik aralıkta (fascia dorsalis manus ile fascia interossea dorsalis arasında yer alır) vv. intercaputulares
vv., nn. digitales dorsales
nn. digitales palmares proprii
Not: Lenf yolları siyahla çizilmiştir. Ok işaretleri lenfatik direnajın y ö n ü n ü göstermektedir.
El Bileği ve El: Dorsal Yüzün Derin Diseksiyonu
n. c u t a n e u s a n t e b r a c h i i lateralis (n. m u s c u l o c u t a n e o u s ' u n t e r m i n a l kısmı)
n. cutaneus antebrachii medialis
n. r a d i a l i s , r. s u p e r f i c i a l i s n. c u t a n e u s a n t e b r a c h i i posterior (n. radialis)
m. extensor d i g i t o r u m , m. extensor digiti m i n i m i ve m . e x t e n s o r i n d i c i s ' i n t e n d o n l a r ı (kesilmiş)
retinaculum musculorum extensorum
a. r a d i a l i s (fovea radialis'te) r. dorsalis n. u l n a r i s tendo m. abductor pollicis longi t e n d o m . extensoris p o l l i c i s brevis
r. c a r p a l i s dorsalis a. u l n a r i s
t e n d o m. extensoris pollicis longi t e n d o m . extensoris c a r p i radialis longi
t e n d o m . extensoris c a r p i u l n a r i s
t e n d o m . extensoris c a r p i radialis brevis
arcus c a r p a l i s dorsalis (arterial)
aa. d i g i t a l e s dorsales
aa. metacarpales dorsales
n n . digitales dorsales r. dorsalis (n. ulnaris)
n n . d i g i t a l e s dorsales r. s u p e r f i c i a l i s n. r a d i a l i s (1., 2 . , 3. p a r m a k l a r ile 4. p a r m a ğ ı n r a d i a l y a r ı s ı n d a dağılır) n. u l n a r i s ' i n , nn. digitales palmares p r o p r i i ' d e n gelen dorsal dalları ve aa. digitales palmares p r o p r i a e ' n ı n 5. p a r m a ğ ı n ve 4. parmağın ulnar yarısının orta ve distal falanksların dorsal y ü z ü n e dağılan dalları
Arkadan (dorsal) görünüş
©HİN
nn. digitales palmares proprii n. m e d i a n u s v e aa. d i g i t a l e s p a l m a r e s p r o p r i a e (2. v e 3 . p a r m a k l a r ile 4 . p a r m a ğ ı n r a d i a l y a r ı s ı n ı n dorsal y ü z ü n d e o r t a v e distal falankslara dağılır)
El Bileğinde Ekstensor Tendonlar
m. extensor carpi ulnaris (compartimentum 6)
m. extensor digiti minimi (compartimentum 5) m. extensor digitorum ) j> compartimentum 4 m. extensor indicis » m. extensor pollicis longus (compartimentum 3)
m. extensor carpi radialis brevis m. extensor carpi radialis longus
compartimentum 2
m. abductor pollicis longus
kesit düzlemi aşağıda gösterilmiş
m. extensor pollicis brevis
compartimentum 1
retinaculum musculorum extensorum
a. radialis (fovea radialis'te)
m. abductor digiti minimi
mm. interossei dorsales
connexus intertendinei
¡0 y© l E N aponeurosis dorsalis'in transvers lifleri
Önkolun en distal kısmından geçen enine kesit retinaculum musculorum extensorum m. extensor pollicis longus (compartimentum 3)
( m. extensor digitorum ve compartimentum 4 ;j m. extensor indicis
. extensor carpp radialis brevis ı m. extensor carpi> compartimentum 2 radialis longus
( m. extensor compartimentum 5 < d i g i t i m i n i m i
m. extensor pollicis brevis
( - . , ) carpi compartimentum 6 \ u | n a r ¡ m
. abductor pollicis longus
radius
compartimentum
Parmaklar
membrana synovialis
epiphysis
tendo m. extensoris digitorum
matrix unguis radix unguis eponychium
Sagital kesit
lunu tırnak tendo m. flexoris digitorum superficialis
corpus ungu
phalanx distal
vagina fibrosa vagina synovialis nervi
arteriae
tendo m. flexoris d i g i t o r u m profundi
septa
lig. palmare
v parmağın ön distal kapalı aralığı (pulpa)
cavitas articularis corpus unguis
subungual aralık
Phalanx distalis'ten geçen enine kesit
tırnak yatağı
kılcal arterler
phalanx distalis fibröz septumlar ve areolar d o k u içeren ön kapalı aralık (pulpa)
ince sinirler
a., n. digitalis dorsalis a., n. palmaris proprius'ların orta ve distal falanksların dorsal yüzüne dağılan dalları
Arterler ve Sinirler
i p >'
©lEN
a. digitalis palmaris propria (komşu parmağa giden) aa. nutriciae (metafiz'e giden)
ŞEKİL 440
a., n. digitalis palmaris proprius
ÜST EKSTREMİTE
El Bileği ve El Derisinin Inervasyonu Önden (palmar yüzden) görünüşü
n. musculocutaneus
n. radialis
n. cutaneus antebrachii lateralis
n. cutaneus antebrachii medialis
r. superficialis
"s r. palmaris
nn. digitales > n. ulnaris palmares communes ve nn. digitales palmares proprii
r. p a l m a r i medianus
Arkadan (dorsal yüzden) görünüşü
nn. digitales palmares communes ve nn. digitales palmares proprii
n. cutaneus antebrachii .. lateralis
n. cutaneus antebrachii medialis
•
, .. > n. musculocutaneous
n. cutaneus antebrachii posterior
El sırtında n. ulnaris ve n. r a d i a l i s ' i n d u y u aldığı sahalar arasındaki sınır kişiden kişiye değişir. Bu sınır sıklıkla şekilde g ö r ü l d ü ğ ü gibi 4. p a r m a k y e r i n e orta p a r m a k b o y u n c a uzanır.
r. dorsal is ve nn. digitales dorsales
>nradialis r. superficialis ve n n . digitales dorsales
J
n. ulnaris
arterler 1 (subsynovial) anastomoz
a. circumflexa femoris medialis '
tendo m. iliopsoatis
i ıg. ıiiotemora (Y) ve capsula articularıs
a. circumflexa femoris medialis
r. ascendens r.transversus r.descendens a.circumflexa femoralis lateralis
lig. ischiofemoral ve capsula articularis
a. circumflexa ' femoris lateralis
a. profunda femoris
a. nutricae femoris
a. nutricae femoris
Önden görünüşü Koronal kesit labrum acetabulare ligamenta ve capsula articularis membrana synovialis
a. circumflexa medialis
. iliopsoas
anastomoz
. femoralis
a. circumflexa femoris lateralis
m. pectineus
r. ascendens r .transversus r. descendens
retinacular arterler r. acetabularis
a. circumflexa femoris medialis
a. profunda femoris a. circumflexa femoris medialis tendo m. iliopsoatis a. circumflexa femoris medialis
a. circumflexa femoris lateralis
Çocuk femur'u: Önden görünüşü
ItelM
Uyluk: Seri Kesitler
m. sartorius a.v. profunda femoris
fascia lata n. femoralis'in dallari a. v. femoralis
m. pectineus
m. adductor longus
m. iliopsoas
v. saphena magna
m. rectus femoris
r. anterioris n. obturatorii
m. vastus medialis
m. adductor brevis
n. cutaneous femoris lateralis
. posterioris n. obturatorii
m. vastus intermedius
m. gracilis
femur
m. adductor magnus
m. vastus lateralis
n. ischiadicus
m. tensor fasciae latae
n. cutaneus femoris posterior
tractus iliotibialis m. gluteus maximus
. semimembranosus m. semitendinosus caput longum m. bicipitis femoris
m. vastus medialis m. rectus femoris
septum intermusculare femoris mediale m. sartorius
m. vastus intermedius
m. vastus medialis 'e giden dal
m. vastus lateralis tractus iliotibialis
n. saphenus
septum intermusculare femoris laterale ( caput breve m. biceps ) femoris / capu V longum m. semitendinosus m. semimembranosus
canalis adductorius
a., v. femoralis v. saphena magna m. adductor longus m. gracilis m. adductor brevis a., v. profunda femoris m. adductor magnus
tendo m. rectis femoris m. vastus intermedius
septum intermusculare femoris posterior n. ischiadicus
tractus iliotibialis
m. vastus medialis
m. vastus lateralis
m. sartorius
m. articularis genus septum intermusculare femoris laterale femur m. biceps femoris n. fibularis (peroneus) communis n. tibialis
n. saphenus ve a. descendens genus v. saphena magna m. gracilis tendo m. adductoris magni a., v. poplitea m. semimembranosus m. semitendinosus
Diz: Lateral ve Medial'den Görünüşü
Lateral'den görünüşü
m. vastus lateralis
tractus iliotibialis m . bicepsj c a p u t femoris ( caput
tendo m. quadricipitis femoris breve
tractus iliotibialis'in derinindeki bursa lig. collatérale fibulare ve derinindeki bursa
patella
m. plantaris
retinaculum patellae laterale
bursa subtendinea musculi bicipitis femoris inferior diz eklem kapsülü
n. fibularis (peroneus) communis caput fibulae
lig. patellae
m. gastrocnemius m soleus
tuberositas tibiae
m. fibularis (peroneus) longus m. tibialis anterior
Medial'den Görünüşü m. vastus medialis
tendo m. quadricipitis femoris
m. sartorius m. gracilis m. semitendinosi
epicondylus medialis femoris
m. semimembranosi ve tendo m. semimembranosi patella
retinaculum patellae mediale capsula articularis
lig. patellae
İHV °y ©IEN tuberositas tibiae
tendo m. adductoris magni paralel lifler . . . . ,.*, obl.k lifler
) >'§• } collateral j tjbja|e
bursa musculi semimembranosi anserina tendo m. semitendinosi tendo m. grácil i tendo m. sartorii m. gastrocnemius m. soleus
pes anserinus
Sağ diz ekstensiyon pozisyonunda femur
m. vastus intermedius
m. articularis genus
m. vastus lateralis
m. vastus medialis
tractus iliotibialis
tendo m. recti femoris (m. quadriceps femoris'in tendonu haline gelirken)
retinaculum patellae laterale epicondylus lateralis
patellae
lig. collatérale fibulae ve bursae
epicondylus medialis
tendo m. bicipitis femoris ve bursae subtendinei inferiores
retinaculum patellae mediale
kesik çizgili alan tractus iliotibialis'in derinindeki bursa'yı göstermektedir
lig. collatérale tibiale tendo m. semitendinosi, ) tendo m. gracili ve > Pes tendo m.sartorii (anser.nus
trac. iliotibialis'in insertio'su (Gerdy tuberkülü) ve linea obliqua tibiae n. fibularis (peroneus) communis
bursae anserina
caput fibulae
condylus medialis
m. fibularis (peroneus) longus
lig. patellae
m. extensor digitorum longus
tuberositas tibiae
m. tibialis anterior
m. gastrocnemius
Eklem açık, diz hafif fleksiyon pozisyonunda
©Hon
femur m. articularis genus membrana synovialis ( kesilmiş) condylus lateralis tendo m. poplitei'nin origo'su (membrana synovialis'le kaplı)
bursa s u p r a p a t e l l a r (synovial) ligg. cruciata (membrana synovialis'le kaplı)
condylus medialis
plica synovialis i n f r a p a t e l l a r
meniscus medialis
recessus subpopliteus crista alaris ( kesilmiş) meniscus lateralis lig. collatérale fibulare caput fibulae faciès articularis patellae (arka yüzde) m. vastus lateralis (aşağıya doğru kaldırılmış)
corpus adiposum infrapatellare (membrana synovialis ile örtülü) bursa suprapatellaris (synovial) ( tavanı kaldırılmış)
m. vastus medialis ( aşağıya doğru kaldırılmış)
Diz:
İçeriden
Görünüşü
Alttan görünüşü retinaculum patellae laterale ve kapsüle karışmış olan tractus iliotibialis lifleri
lig. patellae eklem kapsülüne karışmış retinaculum patellae mediale
bursa
bursa suprapatellar^ (synovialis)
recessus subpopliteus
membrana synovialis ( kesilmiş)
tendo m. poplitei
plica synovialis i n f r a p a t e l l a r lig. collatérale fibulare
lig. cruciatum posterius lig. collatérale tibiale (derin ve yüzeyel parçalar)
bursa condylus lateralis femoris
condylus medialis femur
lig. cruciatum anterius
lig. p o p l i t e u m o b l i q u u m
lig. popliteum arcuatum
tendo m. semimembranosi
Üstten görünüşü tendo m. semimembranosi
lig. meniscofemorale posterius
lig. p o p l i t e u m o b l i q u u m
lig. popliteum arcuatum
lig. cruciatum posterius
lig. collaterale fibulare
lig. collaterale tibiale (derin parçası meniscus medialis'e bağlanmış)
bursa tendo m. poplitea
meniscus medialis
recessus subpoplitea
membrana synovialis
meniscus lateralis
f a d e s articularis superior (facies medialis)
facies articularis superior (facies lateralis)
eklem kapsülü kapsülün içine karışmış tractus iliotibialis corpus adiposum infrapatellare
lig. cruciatum anterius lig. patellae
Önden görünüşü
t
Üstten görünüşü: ligament'ler ve kıkırdaklar çıkarılmış lig. cruciatum posterius'un tutunduğu yer
A
membrana synovialis'in tutunduğu yer
membrana synovialis'in tutunduğu yer
facies articularis superior (facies medialis)
facies articularis superior (facies lateralis
lig. cruciatum anterius'un tutunduğu yer
meniscus lateralis'in boynuzlarının tutunduğu yer
meniscus medialis'in boynuzlarının tutunduğu yer
eminentia intercondylaris
g f t Önden görünüşü
tuberositas tibiae
i/m-i
Diz: İç ve Yan Bağlan Sağ diz fleksiyon pozisyonunda: Önden görünüşü lig. cruciatum anterius
lig. cruciatum posterius
condylus lateralis femoris (faciès articularis)
condylus medialis femoris (faciès articularis )
iscus medialis
tendo m. poplitei
lig. collateralis fibulare
lig collatérale tibíale
meniscus lateralis
condylus medialis tibiae
tuberositas tibiae
lig. transversum genus caput fibulae
Sağ diz extantion pozisyonunda: Arkadan görünüşü
tractus iliotibialis'in insertio'su (Gerdy tüberkülü)
lig. cruciatum posterius lig. cruciatum anterius lig. meniscofemoralis posterius
tuberculum adductorius (Femur'un epicondylus medialis'i üzerinde)
condylus lateralis femoris (facies articularis)
condylus medialis femoris (facies articularis)
tendo m. poplitei meniscus medialis lig. collatérale fibulare lig. collatérale tibíale meniscus lateralis condylus medialis tibiae
caput fibulae
Af* "V
©IE[N
Diz: Arka ve Enine Kesit
Sağ diz: Arkadan görünüşü
femur (faciès poplítea) kapsülünün tutunma yeri
tendo m. adductoris magni caput mediale m. gastrocnemii ve bursa subtendinea
m. plantaris
lig. collatérale tibíale
caput laterale m. gastrocnemii ve bursa subtendinea
tendo m. semimembranosi
lig. collatérale fibulare ve
lig. popliteum obliquum (m. semimembranosus'un tendonunun genişlemiş şekli)
bursa subtendinea tendo m. bicipitis femoris ve bursa
tendonun derinindeki bursa musculi semimembranosus (kesik çizgiler)
lig. popliteum arcuatum (kapsülün m. popliteus üzerinde kavis yapan kenarı)
m. popliteus
caput fibulae lig. capitis fibulae posterius
eklem kapsülünün tutunma yeri
femur wgiil^,
m.articularis genus
w í m
' I i i s
membrana interossea tibia
tendo m. quadricipitis femoris
V
corpus adiposum suprapatellar bursa suprapatellaris (synovial)
bursa subtendinea caput laterale m. gastrocnemius altında
patella bursa subcutanea prepatellar^ cavitas articularis membrana synovialis Iig. patellae
membrana synovialis
corpus adiposum infrapatellar bursa subcutanea infrapatellar bursa infrapatellar^ (subtendinous) profunda 1%
cartílago articularis
meniscus lateralis tuberositas tibiae
\
Lıjfâ? ifÛfiVW'
V £> »
-ÄVxVivf'
©IBN
Enine kesit (dizin yan orta hat kesiti)
ŞEKİL 476
ALT EKSTREMİTE
a. iliaca extema a. circumflexa ilium
a. epigástrica inferior
a. circumflexa ilium superficialis
a. femoralis
a. epigástrica superficialis a. pudenda externa superficialis a. obturatoria a. pudenda externa profunda a. circumflexa femoris medialis
r. ascendens r. transversus r. descendens a. circumflexa femoris lateralis
a. femoralis
rr. musculares a. profunda femoris
aa. perforantes
hiatus adductorius'dan geçen a. femora I is
Npí'' ©lEN
a. descendens genus rr. articulares r. saphenus
a. superior medialis genus a. superior lateralis genus a. poplítea rete patellare a. inferior lateralis genus
a. media genus
a. inferior medialis genus a. recurrens tibialis posterior a. recurrens tibialis anterior r. circumflexus fibularis a. tibialis anterior membrana interossea cruris
a. tibialis posterior
a. fibularis (peronea)
Sağ Bacak Kemikleri
area intercondylaris anterior
Önden Görünüşü
Arkadan Görünüşü
—.eminentia intercondylaris —^
eminentia intercondylaris
tuberculum intercondylar laterale.
tuberculum intercondylar mediale
condylus lateralis
area intercondylaris posterior
tuberculüm intercondylare mediale
tuberculum intercondylar laterale
condylus medialis
apex, caput, collum (fibula)
facies articularis superior (facies medialis ve lateralis) condylus lateralis
tractus iliotibialis'in insertio'su (Gerdy tuberkülü)
apex, caput, collum (fibulae)
linea obliqua linea musculi solei —
tuberositas tibiae faciès lateralis
tendo m. semimembranosi'nin intertio'sunun sulcus'u
facies lateralis
foramen nutricium
margo anterior
margo anterior
margo interosseus margo interosseus
margo interosseus
facies medialis
facies medialis
facies posterior
facies posterior
margo medialis
crista medialis
margo medialis
facies lateralis
fíbula
fibula
margo posterior
P©IG?I\I
tendo m. flexoris digitorum longi ve tendo m. tibialis posterioris'in yer aldığı sulcus incisura fibularis malleolus medialis
malleolus lateral
facies articularis malleoli lateralis —
'
inferior
facies articularis malleoli medialis
malleolus medialis
facies articularis malleoli medialis
malleolus lateralis
faciès articularis inferior
fossa malleoli lateralis
Üstten görünüşü
Ligament'lerin yâpıştığı yerlerin önden görünüşü tractus iliotibialis
posterius ) Hg. anterius > cruciatum
tendo m. bicipitis femoris
lig. capitis fibulae an
caput fibulae
lig. capitis fibulae anterius
facies lateralis
conc medí,
condylu lateralis
lig. patellae
margo interosseous
apex
lig. collatérale tibíale
lig. collatérale fibulare
m. tractus iliotibialis'in insertio'su margo anterior
lig.capitis fibulae posterius
ar
superior ( medialis)
facies articularis superior (lateral eklem yüzü)
mediale laterale
tuberositas tibiae margo anterior
area intercondylaris anterior (lig. cruciatum anterius'un origos'u)
Horizontal kesit
margo interosseus
margo interosseus membrana interossea
na interossea
facies lateralis
\
\ \
margo interosseus
\
I
/
margo anterior
/y-
\
Jacies medialis tibia
fascies lateralis
margo facies
anterior
margo
lateralis
ies
f ¿dEnf J \
fibula fibula
/
margo posterior
facies crista
/ facies
medialis
medialis
posterior
Alttan görünüşü lig. anterius facies malleoli
BACAK
.farics articularis malleoli medialis
articularis lateralis
Yıouıa
malleolus medialis
malleolus medialis
lig. collatérale mediale (deltoideum) lig. calcaneofibulare
tibiofibular
tibia
fossa malleoli lateralis lig. tibiofibulare posterius
facies inferior
articularis ( tibia)
şEKjL
4 7 9
medialis
posterior
©IBM
malleolus lateralis
I tuberculu f intercond)
Bacak Kaslarının Yapışma Yerleri
Önden Görünüşü
Arkadan Görünüşü
caput laterale m. gastrocnemii
caput mediale m. gastrocnemii
tractus iliotibialis
m. plantaris
m. popliteus m. biceps femoris
jip]
m. semimembranosus
m. sartorius m. fibularis (peroneus) longus-
m. gracilis
pes anserınus
m. semitendinosus
m. popliteus m. extensor digitorum longus
m. extensor hallucis longus.
m. tibialis anterior m. flexor digitorum longus
m. fibularis (peroneus) brevis
m. fibularis (peroneus) tertius -
m. tibialis posterior
lig. patellae aracılığı ile m. quadriceps femoris
Origo'lar
m. flexor hallucis longus
m. fibularis (peroneus) brevis
Intertio'lar Not: Ayağın intrinsik kaslarının yapışma yerleri gösterilmemiştir
m. tibialis posterior
m. plantaris
m. soleus ve m. gastrocnemius tendo calcaneus (Achilles) aracılığı ile
m. fibularis (peroneus) brevis. m. tibialis anterior
m. fibularis (peroneus) tertius
m. fibularis (peroneus) longus
m. extensor digitorum longus
i T ttefr*
W©IfBINJ
m. extensor hallucis longus
m. flexor hallucis longus
m. flexor digitorum longus
Bacak Kasları (YüzeyeI Diseksiyon): Arkadan Görünüşü BKZ. ŞEKİL 504
m. semitendinosus m. semimembranosus m. gracilis a.,v. poplitea m. sartorius a. superior medialis genus caput mediale m. gastrocnemii
tractus iliotibialis m. biceps femoris n. tibialis n. fibularis (peroneus) communis a. superior lateralis genus m. plantaris caput laterale m. gastrocnemii n. cutaneus surae lateralis ( kesilmiş)
m. soleus'a giden dal
n. cutaneus surae medialis ( kesilmiş)
v. saphena parva
m. gastrocnemius
m. soleus
m. soleus
tendo m. plantaris
tendo m. flexoris digitorum longi tendo m. tibialis posterioris a.v. tibialis posterior n. tibialis
tendo m. fibularis (peronei) longi tendo fibularis (peronei) brevis tendo calcaneus (Achilles) malleolus lateralis
malleolus medialis retinaculum musculorum fibularium superius tendo musculi flexoris hallucis longi a. fibularis (peronea) retinaculum musculorum flexorum rr. calcanei a. fibularis (peronea) r. calcanei a. tibialis posterior
tuber calcanei
BKZ. ŞEKİL 505
tendo m. adductoris magni a., v. poplítea
n. tibialis n. fibularis (peroneus) communis (kesilmiş) a. superior lateralis genus
a. superior medialis genus
caput mediale m. gastrocnemii (kesilmiş lig. collatérale tibíale tendo
m. semimembranosi
(kesilmiş)
a. inferior medialis genus m. popliteus arcus tendineus musculi solei tendo plantaris m. gastrocnemius (kesilmiş)
n. cutaneus surae lateralis ve medialis (kesilmiş) m. gastrocnemius (caput laterale) (kesilmiş) lig. collatérale fibulare tendo m. bicipitis femoris (kesilmiş) m. plantaris a. inferior lateralis genus caput fibulae n. fibularis (peroneus) communis (kesilmiş) m. soleus'e giden dal m. fibularis (peroneus) longus m.soleus
m. soleus (tendo calcaneus'a insertio yapar)
4P
tendo m. flexoris digitorum longi tendo m. tibialis posterioris a., v. tibialis posterior n. tibialis malleolus medialis tendo m. flexoris hallucis longi retinaculum musculorum flexorum tendo calcaneus (Achilles)
rr. calcanei a. tibialis posterior
tendo m. fibularis (peronei) longi tendo m. fibularis (peronei) brevis malleolus lateralis retinaculum musculorum fibularium superius a. fibularis (peronea) rr. calcanei a. fibularis (peronea)
tuber calcanei
BKZ. ŞEKİL 505
a. superior medialis genus caput mediale m. gastrocnemii ( kesilmiş) n. suralis a. poplítea ve n. tibialis lig. collatérale tibíale tendo m. semimembranosi (kesilmiş) a. inferior medialis genus
a. superior lateralis genus m. plantaris (kesilmiş) caput laterale m. gastrocnemii (kesilmiş) lig. collatérale fibulare tendo m. bicipitis femoris (kesilmiş) a. inferior lateralis genus caput fibulae n. fibularis (peroneus) communis
m. popliteus a. recurrens tibialis posterior arcus tendineus musculi solei
m. soleus (kesilmiş ve kaldırılmış)
a. tibialis anterior a.tibialis posterior a. fibularis (peronea) m. flexor digitorum longus
n. tibialis m. flexoris hallucis longus (ayırılmış) m. tibialis posterior
âf a. fibularis (peronea)
tendo calcaneus (Achilles) (kesilmiş)
tendo flexoris digitorum longi tendo m. tibialis posterioris r. malleolaris medialis ve r. malleolaris medialis posterior (a. tibialis posterior) retinaculum muscu flexorum rr. calcanei a.tibialis posterior ve n. tibialis tendo m. tibialis posterioris a., n. plantaris medialis a., n. plantaris lateralis tendo m. flexoris hallucis longi os metatarsale I
membrana interossea
r. perforans
1
a.
r. communicans
l
(peronea)
fibularis
tendo m. fibularis (peronei) longi tendo m. fibularis (peronei) brevis r. malleolaris lateralis ve r. malleolaris lateralis posterior a. fibularis (peronea) retinaculum musculorum fibularium (peroneorum) superius r. calcanea lateralis a. fibularis (peronea) r. calcanea lateralis n. suralis retinaculum musculorum fibularium (peroneorum) inferius tendo m. fibularis (peronei) brevis tendo m. fibularis (peronei) longi tendo m. flexoris digitorum longi os metatarsale V
BKZ. ŞEKİL 506
m.vastus lateralis tendo m. recti femoris (tendo m. quadricipitis femoris'i oluşturur)
m. vastus medialis patella a. superior medialis genus
tractus iliotibialis a. superior lateralis genus retinaculum patellae laterale tendo m. bicipitis femoris a. inferior lateralis genus n. fibularis (peroneus) communis caput fibulae
lig. collatérale tibíale retinaculum patellae medíale a. inferior medialis genus r. infrapatellar^ ( kesilmiş) n. saphenus ( kesilmiş) capsula articularis lig. patellare m. sartorius (¡nsertio)
m. fibularis (peroneus) longus
tuberositas tibiae tibia
m. tibialis anterior m. gastrocnemius n. fibularis (peroneus) superficialis (kesilmiş)
m. fibularis (peroneus) brevis
m. extensor digitorum longus
m. soleus
m. extensor hallucis longus
nlf
03 O
O 2
h=-
**
Şekil 519:
e § -
•T12-L1
1 /. mesenterica superior (v. porta'yı o l u ş t u r u r )
caput pancreatis
3
truncus coeliacus
3 a
•1 • s
v. splenica
a
colon transversum
colon transversum
C/5
9
jejunum
colon ascendens (flexura coli dex.)
m. obliquus externus abdominis ductus choledochus (biliaris) colon descendens pars descendens (2.) duodeni gl. suprarenalis sin. v. cava inferior splen (lien)
2 .
İ?
I
S ?
gl. suprarenale dex. cortex renalis
sr ren sın.
polus superior renis dex.