147 105 52MB
Polish Pages 728 Year 1845.
HERBARZ
POLSKI.
li
fóTioT
KS.
[(Qi
Ty
m
»JI
KASPRA OTEIECKIEGO
S. J.
POWIKSZONY DODATKAMI Z PÓNIEJSZYCH AUTORÓW, RKOPISMÓW, DOWODÓW URZDOWYCH I
WYDANY PRZEZ
TOM
X.
m \,>..^
f''"'
w NAKADEM
I
LIPSKU
DRUKIEM BREITKOPFA
18
4
5.
I
HiERTELA.
CS
/
to
Za pozwoleniem Cenzury.
^^sm
cf
^^fy
Drukiem H^eutei.a
i
BRErrKOPFA
w
Lipsku.
HERB.
z
Jakób biskup Wileski , który uni Litwy z Koron podpisa w r. 1401. jako jest u Herburta w Stal. fol. 662. drugi infuat teg-o miejsca, z zakonu S. Franciszka na tskicni w r. lOOl. Cuuslit. Jol. 7()2. Krzysztof ••ze.iiik Polctiki 1()48. Slaiiisaw pisaiz grodzki Nowoj^rodzki \. podsrdek Smoleski, syn jejii^o Benedykt, ten za 1 ()()!. «'o
w
zasliig^acli
splod/.i
Stanisawa, Franciszka,
lionslanly
3Iikolaj
i
w
i
Boj;nslawa. Iiojn. in
MS.
województwie 1()74. StajNowo^rodzkicm Hieronim cze-
>\'ilel)skieni
nisaw wojski Mcisawski Miik Poocki w Poockieni
w
,
1(574. JIieronin» stolnik
Meisawski
1704. |M>dj)isa konfedcracy.-j Sendomiersk. Hieronim podkomoi'zy Nowog;rodzki , mia za sob.i Maryann Korsakown.
pukownik
podwojewoclior.jg;wi usarskiej , Protaszewiczowny zostawi Irzecli sukcessortjw, to Jest Jozafata, Jana Kazimierza, i Waleryana Antoniego. Jozalat w modzieskim wieku umar podczas funkcyi poselskiej , w Warszawie , poeliowany tame u missyonarzów. Jan Kaziniierz by j)ukownikicm cliorgYyi usarskiej , i reg-imentarzem w wojsku Lllewskiem, bywa po rónych unkcyach dcpulackich na trybunay w. ks. Litewskie i Polskich na sejmy, teraz za jest wojewod Miskim, z Ludowiki Dziedoszyckiej choranki Lwowskiej , ma synów piciu , to jest Hieronima starost//w// duszne Ks. Jinspra JJruibiekiego^ i Uwagi Chrzecijaskie na kaidy dzie miesica tv Kaliszu in fol. 1730. l(to. JJedylacye na róine texty Pisma witego o Jfzgardzic wiata i Jego marnoci w trzech Ksigach, a 300 rozdziaach zawarte^ z których sto dwadziecia z Hiszpan. Dydaka Selli przetom. a sto omdziesil ttozdziaod Zauskiego przyoone w Kaliszu i ff^aróu\ dopiero szawie 1733. in fo. 17nio. Kazania zebrane z przydatkiem do pierivszej edycyi ff^arszawsliiej 1696. in kto w Kaliszu in fol. 1730. l8vo. Mowy na radach i sejmach po pierwszej edycyi O liwskiej 1681). in kto ^ i drugiej Kaliskiej in foL z przijdatkiem w Kaliszu 1718. in min. 19no. Mowy róne weselne i j)ogrzebne iv JVarszawie 1690. in kto ^ a same weselne przedrukowane w Kaliszu 1730. infol. 20mo. Kazanie na wito S. Ignacego Fundatora Zakonu Soc. Jesu w Reszlu^ w Brunsberdze 1700. /;/ kto toz samo przetom, i na Niemiecki jzyk. Nim go Jan III. Król Polski do infuy posun, by kanonikiem Krakowskim Putuskim, deputatem na trybuna, opatem Wchockim, kanclerzem Gnienieskim, proboszczem Jarosawskim , scholastykiem czyckim , sekretarzem koronnym, kanclerzem Królowy Maryi Kazimiry, pose do Hiszpanji gdzie Vellus aureum po mierci Króla Michaa w rce Króla Hiszpaskiego odda, do Luzytanji z denuncyacv o mierci tego Króla, do Francyi , z nowin o elekcyi Jana III. Króla, do Bawaryi do zarczenia ksizciu elektorowi Bawarskiemu Teresy Królewny Polskiej. Olszewski prymas koronny spuszczajc piecz koronn , w mowie swojej, tak mu pochwa dawa Tribuo nie lirewnoci ale indoli et
s
,
i
,
:
e
go in tlieatro Zauskiego kanclerza mego , Rzeczypospolitej pokazuj : ingenium sublime suis velocius
virtuti Ks.
annis, 7naturitas jtidicii^
rozrywka,
mo,
Dworów
jzyków doskonao,
najprzedniejszych
godnym go czyni. Dao mu
t
in tractando Miiiistrów znajochwa powane i poi
Uiuino consiio ad magna nalus. Sia ten wielki kanclerz dla ojczyzny pracowa, wiele pisa nie mniej stosów dla niej poniós, zawsze niezmiei mówi, nionym umysem przy dobru jej stawajc , pasterskiej funkcyi swojej jak pieszczenie przestrzega, z zoonych od niego i do druku podanych synodów, nawet umierajc na nadgrobku tylko o sobie napisa kaza: liicjacet Andreas Episcopus przyda CouCULCate peCCatorem ZaUsld aC pro eo ora te, w których sowach Chronostice rok zejcia swego z tego wiata wyrazi. Hieronim kasztelan Rawski 5/o genitus syn AIexandra Brzeskim Kujawskim, z Olszowskiej, starost jeszcze granic od Prus ksido stan komissarzem z sejmu 1690.
bone
cudzoziemskie pióro
:
i
bdc
^
2Ealiiski.
cyeh, Constil. f\)L W), .i w r. I7().*i. (Ie|)utat l senatu na tryCoust. fol. \). do kwarty Iawskiej, Const. , zasiada lake depuatem na trybunale koronnym 1714. f. 23. pierwsza zona jeg^o l)ya Fredrowna Katarzyna Zygmunta kasztelana Sanoekiej»'o , z Wasiczyskiej powi ornej jego zony córka spodzona , (której krom Snopkowskiej , druga siostra rodzona, naprzód z Usirzyekim, po nim z Trzebuebo-
buna skarbowy
i
ya
wskim , siostra za jej stryjeczna, dostaa si(; w maestwo Samuelowi Lipskiemu stolnikowi Latyczewskiemu z którym dwie cói'ki miaa, jedna z nieb posza za Micbaa Konarskiego ,
,
kasztelana Wilickieg-o, druga Angela za Dziedoszyekiego czenika Halickiego) z tej córka Katarzyna, wesza kontrakty
w
maeskie
Stefanem Garczyskim , naprzód eborzym Poznaskim, dalej Bydgoskim, potem Inowrocawskim kasztelanem , z tej jedna córka wydana za Tucbok starosta* Jasienieckiego , druga w zakonie Cystercyeskini druga córka z Fredrowny Teresa z Wojcieebem Wesslem kasztelanem Warszawskim , syn za Hieronima z teje Józef starosta Rawski, rotmistrz ziemi Kayyskiej 1733. posem stawa na róznycb sejmacli z uszczerbkiem fortuny sw'ojej , ojczystej wolnoci broni, primo voto p(^jc'| by Wilczewskt-j, vydow(^^ po Kuropatniekim i Janie Taro, z t sterilis: 2do voto z Dembick pozosta wdow po Trepee, z tej córki dwie zostaj. Drugi syn Hieronima Jan Prosper kuebmistrz Litewski, starosta Zawlcbowski, ale z Ludowiki Wierzbowskiej wojewodzanki Sieradzkiej urodzony, zczy si«; doywotnie z Ludowik Szodrsk wojewodzank Inowrocaw^sk generaown W^ielkopolsk, z tej syn Ignacy starosta Zawicbojski , drugi Józef, dwie córki *). Ludwik Bartomiej 4/o genitus syn Alexandra wojewody Iawskiego z Ostrowskiej, fundator szkó naszych w Warszawie, które Pask struktur z jego ostatniej woli synowiec jego wyniós J(;drzej teraniejszy kanclerz koronny, ten Ludwik w Rzymie Juris prudencyi, w Paryu teologji odsuchawszy, gdy do Polski powróci, wzi kanoni Krakowsk, z sejmu 1600. komissarz do skarbu koronnego, Constit. f. 10. w trybunale deputat, wsz«;dzie nie skorrumpowany przy susznoci, kanclerzem potem Królowy Maryi sulfraganem Przemyskim urós, tez po bracie swoim Jdrzeju, wzi Pock infua, z której poszed po koron do nieba w roku 1721, by ycia z
:
i
i
i
i
a
*)
Z
tych córek Jana Prosjjora jedna wydana za 3Ioszyi'iskiej;o kamodsza za Czosnowskiego starAsl Sotnipo kicgo. Syn starszy starosta Zawiolioslski oeni si z sztelana Lubelskiego
—
Lubiiiskini starocie ojcowslciin riiski.
—
—
Przypisck Iirasic/cie^o.
wdow
uilodszy
Józef
starosta
Ci-
Zauski— Zaaskoi¥ski.
54
niwczcm nie iiag^annego , sobie w powierzonej od Bog-a trzody dozorze pilny, na ubogich miosierny. Franciszek naprzód kaszlelan Wojnicki 1G96. potem wojewoda Czernlechowski szósty syn Alexandra wojewody Rawskiego z Olszowskiej, z sejmu 1703. komissarz do hiberny, Constit. fol. 12. na ko-
w
wojewoda Pocki, posowa na sejm 1690. zkd deputa-
niec
do kwarty Rawskiej, Constit. fol. 19. umar 1735. pierwsza zona jego z Flandryl Dorota de Riviere , z tej by Chryzostom Henryk starosta Lubelski, od którego z Franciszki Daniowiczowny starocianki Parczowskiej Franciszek syn si zosta: druga Teofila Wapowska stolnikowna koronna, wdowa
tem
stan
po Hrehorym Kopciu i Rosnowskim cborym Przemyskim, ale to maestwo bezpotomne. Po Olszowskiej 2do voto poj Alexander wojewoda Rawski Zofi Koniecpolsk kasztelank która pierwej ya z Olszewskim chorym Gostyskim, z tej bya córka Chlebowska, Teresa starocina Ligenera w wojsku, wska , i syn Karol kuchmistrz Litewski starosta Liwski wspominaj go Konstytucije 1703. komissarzem do skarbu koronnego, Constit. f. 23. od którego córka si zostaa Ludowika Józefowi Sierakowskiemu stranikowi koronnemu zalubiona, urodzona z Franciszki Kopciowny, która bya \mo voto za Lubeckim ksiciem kasztelanem Miskim. N. mia za sob Pllchciank podkomorzank Rawsk. Maciej
Bracawsk,
i
bra lub
W
r.
z
Zofi Dbsk w r. 1620. Sawiski. wyej wspomnianego Ignacego starosty ZawichostTeofil kasztelan Buski poj Slpkoiosk córk wojewody
1788. syn
skiego
—
N. siostra rozwódk z Marcinem ks. Luborairskim. Francibya za Puszetem starost Zawichostskim. szek syn starosty Lubelskiego oeni si z Cieszkowsk i zostawi Kijowskiego
—
Teofila,
potomstwo.
— Krasicki. — Patrz niej w dodatku do tego domu.
Zalisk.i herbu Kociesza^ w ziemi Ciechanowskiej. NIewIem czy nie do tych naley, ukasz Zauski Societ. Jesu w Miskiem województwie urodzony, przez lat 28 kaznodzieja, mlssyonarz przez lat pi, którycli prac swoich wzi zapat
w
Wilnie ycie skoczywszy , wyda do druku: Com," Vilnac in kto 1640. 2do. De sumptione Sacrae Eucharistiae suh utraue specie ^ yilnae 1637. in fol. tacito nomine. 3tIo. Paneg. soluta et Vincta Orat. Sigismundo Denhoff\^k^. J^arsav. infol. Bibl. Sec. Zauski herbu Rawicz^ to Papro, i Okolski z niego, 1673.
pendium
ale
tolius Philosophiae^
wtpi
czy
s
tego herbu,
ile
e
tych tu
kad,
których
pod herbem Junosza liczyli. Jednego z nich ma byd nadgrobek w Kamiecu Podolskim u 00. Dominikanów. Zaiisko^vsk.i herbu Rola^ w województwie Kaliskiem, pisz si z Kaliszkowic ile jedneje dzielnicy z Kaliszkowskiemi: bo Maciej Kaliszkowski z Ostrzeszowskiego powiatu , a z ziemi i
Zaiiilirz^cki
— Zaiuiechoi¥ski.
55
Wieluskiej pojjjwszy w wojewód/lwie IJrzeskiem Kujawskiem Mag^orzat dziedziczk na Zauskowie, córk Marcina, synowiec Jana Potrzas rzeczonego
cz
z i^owiczka,
od lyclie dóhr po-
wiadcz, Acta Castren. w inszycli leciecli róne tranzakcye
si pisa Zahiskowskim
,
jako
Brest. Cujau. 1524. kdy tego domu znajdziesz: osobliwie 1513. 1525. 1530. 1531. Maciej Zauskowski jiodstaroci grodzki Opoczyski 1586. Acta Castren. Opocznen. Pawe z Kaliszkowic Zauskowski podwojewodzy Kaliski. Wojciech na nasze kolleg^iuin Kaliskie dobroczynny, rozsta si z wiatem w r. 1648. Histor. Coli. Caliss. Wojciecb 1674. N. Jana Komiskiego starosty Powidzkiego maonka. Alexander poj Maryann Szczypiersk, z tej syn Alexander 1701. drugi Pawe podwojewodzy Kaliski, któreg'o z Wzykowny, synowie Hilary i Piotr. Michaa z Teodory Kotuliskiej syn Ludwik, Stanisawa jest potomstwo, Wojciecha w Gnienieskim powiecie w Ulanowie jest kilku synów, Maciej Stanisaw skarbnik Sieradzki, z Urszuli KoKatarzyn czaskiej spodzi Pawa i Jana, córek dwie, Stryj rodzony Macieja , Jdrzej pamitny wojownik za Jana Kazimierza Króla regimentarz, z wojska do Moskwy wysany, nie na jednem miejscu zwycizko ich gromi. Zauskowski r. 1778. sdzia ziemski Sieradzki. Krasicki. i
Ann
i
czci
i
—
Pawe
Zauibrzyek.! herbu Kociesza w ziemi Wizkiej, pisz si z Zambrzycy, które nieg'dy dobra byy królewskie, czegom czyta dowód na licie Zygmunta 11. m MS. Petricov. ,
kdy
wspominaj Jana Zambrzyckiego ziemianina
Zator1508. Jan Zambrzycki sekretarz królewski otarz Christo Salvatori^ i zonie swojej Teodorze Dembiskiej z Dembian nadgrobek wystawi, uposay w Krakowskim kociele . 3Iarka , kdy widzie herb jego , pierwszy Kociesza , drugi podle niego Rawicz zony jego. Filip syn Joachima w ziemi omyskiej, któreg-o i synów jego krwawe w rónych wojennych okazyach zasug-i , zapisaa z wdzicznoci Konstytucya 1662. fol, 38. 39. Jan instygator koronny z sejmu 1676. komissarz do granic od ^i^^\er. Constttut. Jol. 31. Jdrzej, Jerzy i Mateusz w omyskiej , Stefan i Wojciech w W^arszawskiej 1697. Palrz niej w dodatku do lego Tomu. tez
skiego
w^ r.
i
i
—
KaiiiiecliOivski herbu Gryf^ w Ruskiem i Podolskicm województw^ach. N. Zamiechowska ona Piotra Grochowskieg-o miecznika Przemyskiego w r. 1443. Okol. om. 1. foL 363. Jdrzej z Zamiechowa. Acta Terrestr. Leopol. N. mia za sob Chlewick. Samuel Krystyn Potock herbu Pilawa Jdrzeja kasztelana Kamienieckiego córk, ale sterileni. Zamiechowska Zoiia , \mo voto z Janem Golskim kaszt-
ya
Zamojski*
5G
Innem Halickim , 2(Io roto z Stanisawem Lanckorofiskim wojewo(I;j Podolskim , 3/«o zda mi si0
i
Jan,
lylez
ra/ z Ann.-j
córek, Zofia, ta
Orzechowsk
modo umara,
i
Chemsk;|,
Anna.
Driig*i
mu
zrodzia d\V()cli synów, Jrdrzeja Mikoaja, ale niodo pomarli, i dwie córki, Elzblel^ i Zofijj. Z tych córek Elbieta z Stanisawem Wodkiem wojewod Bezklm, wesza do grobu 1595. u 0(). Dominikanów we Lwowie. Starów, in 31onum. Druga kasztelank.-)
ta
i
ya
Anna
z
ukaszem Olenickim.
Trzecia Zolia z
ukaszem
Dzia-
podczaszym koronnym. Z synów jego Zbony albo , Adauctus od ojca z wojskiem przeciwko Moskwie wysany, gdy si wraca od Krasnego Horodka, majc tylko lat dziewi(^'tnacie , umar. Paprocki, Jan kanclerz hetman wielki koronny, starosta genera Krakowski , syn Stanisawa kasztelana Chemskiego z Ilerburlowny. 3Iz prawie wszystkich nauk umiejtnoci zalecony,
ynsklm
i
i
nadto pobono mrzywaszcza, jako Siji^onius w ksice od siehic napisanej J)e Hepublicn lluebreoriini^ zaraz na pocztku sani o sobie wiadczy, ze g"(Iy jeszcze modszym by, pisa de llepuhL jUheniensium et Romano rum ^ toz z Tuanem trzymaj Thomas Lansius fol. 658. Mercur. Gallobelgus tom. 2. atoi Starowolski przeciwko nim dowodzi leg"o in dectamat. contra Obtrectnlores róznemi racvami ze lo praca wielkieg"o teg^o kanclerza nasze«»;o. 2do. Opus legurn et Institutorum ^Icademtae Patavinae^ ant hac indigestum neglectumgue recensuit, digessit^ edidit^ y^ko pisze Adamus Bursius i Starowol. Inszych za czasów wydane do druku te jego skrypta. Oratio qua Henricum f^alesium Regem renuntiat^ dicta Parisiis 1573. w Rzymie inhto 1574. 2do. Pacijicationis inter Domuni Austriacam^ ac Regem Poloniae et Ordincs Regni tructatae^ Scripta aliuot in kto 1590. C. D. 3tio. De Transita Tartarorum per Pocutiam anno 1594. Epistoa ad Cardinal. Aldobrandinum Crac. 1594. in kto. 4to. Epitaphium quod Stephano Regi afjinique suo scripsit^ refert Beierlinck^ in oper Chronogr. Orbis fol. 151. gdzie ieifol. 294. mówic o nim, zowie go Novum Domosthenem Polonis exortum , pacis belligue artibus Heroem praestantissimum^ Phoebi Martisque Sacerdotem. Listy jeg-o w rónych autorach znajdziesz, u Nakiel. in Miechoiv. fol. 980. u Anton. Possevina in Moschovia et Republ. Moscliovitica^ impressa Lugduni 1630. in Epistolis Turcicis Nicolai Reusneri impressis 1598. inter Epistolas Antonii Mureti epistoa 79. et 82. Colon. 1628. iw Ms. Collegii naszego Raluskiego drugie wydrukowane Cracov. in kto 1587. Testament jego w Moguncyi na wiat z druku wyszed 1G06. Ksijego de Perfecto Senatore Syntagma cytuje Starowol. in Hecat. David Ililhen in vita Farensbachi. Kadzie wiersze jego, które na nadgrobku temu Fareusbachiuszowi wojewodzie Inflantskiemu napisa. Temi tedy ksigami i cnotami zalecony, z senatorami Weneckiemi przedniemi, wszed byt w wielk konfidency, atoli od ojca wezwany do Polski odna dwór si uda Zygmunta Augusta Króla , kdy wróci wszystkicli o sobie expectatywy zwyciy, osobliwie jednak Augustowi przypad by do serca, wic po mierci Sobka podskarbiego koronnego , wysa go do odbierania skarbu , tam i
s
•,
k
i
Zamojski, nie wprzód wyjecha, az metryk koronn dawnolat pomieszan, wszystkie prawa, ranzakcye, przywileje królewskie naleycie skonnotowa uo/.y wdziczny tej pracy jego Król , starostwo mu Bezkie konferowa po mierci
ci
i
i
:
ZaiuoJskL
(i*2
ojca jeg^o. Pr^Jko
August Król zszed
z tronu do grobu, Zakonfederacyl de libertale et castilate sufjragiorum^ et de tranquiUitate tuenda^ Glinianach przyjy. Na elekktór wszystkie województwa i
mojski pod Interregnum,
podda form
w
trudno
votum ksizccia Pruskiego uprz, inszych uacni, czem tyle o sobie zjedna opinji, wiele tn, tego Henryka inszemi po do Francyi stany Rzeczypoze go z imieniem uprosiy, kdy go wszystkiego rycerstwa wispolitej wielkie przymioty ten Pan, skoro do Polta, widzia w" nim ski przyjecha, Knyszyskie mu starostwo ofiarowa. Najwicej jednak Stefan Batory pokaza, jak go sobie szacowa, kiedy cyi Ilenrykowej
o
i
i
w
naprzód
kilkanacie dni po swojej koronacyi,
mu piecz
mniejsz, a potem w rok i wiksz konferowa; buaw mu take wielk pod Woroneami na Moskiewskiej expedycyi odda, krom Bezkiego (które spuci wziwszy Krakowskie) nada mu starostwa Malborskie, Midzyrzeckie, Krzeszowskie, Derpskie , nadto z domem go swoim skolligowa przez wasn synowic. Wesele to w^ Krakowie si odprawowao z pomp magnificency wanie królewsk, co pozna z tego, jako go opisuje Papro, o herb. f. 199. Heindenstein w licie swoim^ inni, lubo jako pisze Ks. Modzian, tom. 3. fol. 36. zazdro poktnie szeptaa, gdy pienidze po rynku ulicach rzucano pod czas tego aktu , ze co nad aegualitatem z innemi w tej ojczynie synami, ta pompa trcia. Atoli to pewna, ze ten Pan nad wszystkie godnoci, ten najcelniejszy punkt honoru sobie zaoy, utrzymanie ojczystej wolnoci, ztd pod trzy interregna w Polszcz, które za ywota jego odprawiy si, ze adnego z domu Rakuskiego do Królestwa promowo;
i
i
i
wa albo przypuci nie chcia: bdc wyperswadowanym u siebie,
eby
zgub kiedykolwiek byo, nawet z teje racyi po dwakro wkraczajcemu z domem Auw maeskie kontrakty, dugo si mocno opiera.
to z jej
Zygmuntowi
III.
slryackim to jeeli trybunay tak
i
s
w
PolPolszcz jako i w Litwie skiej swobody filarami, on Ich pierwszym by powodem i autorem , kiedy Batoremu ten sposób wynalaz, poda i wyperswadowa, aby synowie koronni, sprawiedliwoci od sejmu do sejmu jedc z wielkim kosztem, wygldajc przez lat kilka
Nad
albo kilkanacie nie czekali
,
ale
j co
rok
w
trybunale
znale
Nawet exotycznych tytuów lubo sobie ofiarowanych przypuci niechcia, eby si nie zda, co wicej sobie nad Inszych przywaszczy, jako wiadczy Jan Firlej kasztelan Wojnicki w licie do synów swoich wydanym w r. 1604. przysa mu Król Hiszpaski saw dzie jego zachcony f^ellus aureum^ ale go nazad z dzikczynieniem odesa, mówic: £a:ernos titulos^ alienos esse a digiiitate Regis et Patriae istius mogli.
:
^
Zamojski.
moribus. Do tych za faworów na siebie Stefana Króla, nie tylko na wybór nauki, ale m Paprockiego w Ogród. fol. 209. zesza. Drug-a zona l)ya Dorota Firlejowna, kasztelanka Lubelska, starocianka Sendomierska, córka Jdrzeja, (która po mierci Stefana ponowia zwizki maeskie z Lwem Sapieh kanclerzem Litewskim) bya z niej córka wydana za Tczyskiego, ale sterilis. O trzei
zonie Papro, o herb. fol. 657. napisa, ze bya córka syna Jana Zabrzezii1skieg'0 od (ilisklego zabitego, ale iv póniejszej Ksice swojej w Ogrodzie juz o niej , nie nie namienia; jedzi ten Stefan w leg"acyl do Moskwy w roku 1555. wszed do g-robu 1586. na któreg-o pogrzebie mia kazanie ks. Benedykt Herbestus Soc. Jesu. \Vadysaw trzeci syn Jdrzeja by od stanów Litewskich posem na dokoz Herburtowny czenie unji ksieztwa Litewskieg'o z koron w r. 1569. mia za sob Zofi Przyusk , co si pokazuje z ksig- ziemskich Krzemienieckich 1578. z tej spodzi dwie córki, Mag-dalen Danielowi Szemetowi , Katarzyn Charlskiemu podkomorzemu Kiciej
.,
:
zalubione , od tej ostatniej by syn Jerzy Charlski, i córka Elbieta za Rateskim, synów za tego Wadysawa zostao si trzech, Konstantyn z Barbar Chodorowsk sterilis, Stefan z Katarzyn Sulimirsk sterilis. Piotr, którego naznaczono komissarzem do zapaty wojsku. z sejmu 1591. Constit. fol. 633. Ks. Kasper Nahajus Soc. Jesu jeg-o , zon ksiniczk Winiowieck, w r. 1595. od schizmy jeg;o oderwa, a z kocioem Rzymskim pojedna, Histor. Pruth. Polon, bya to córka Alexandra, ale sterilis. Papro, o herb. fol. 672. pisze, ze Piotr ks. Zbarazki , mia za sob córk Jordana kasztelana Krakowskiego bezpotomn, ale w Ogrodzie nic o tem nie ma, jako zna si myli: bo tego Piotra synem tu chce mie Stefana wojewody Trockiego , o którym w Ogrodzie powiada, tylko córk zostawi. Mikoaj starosta Krzemieniecki, czwarty syn Jdrzeja z Herburtowny, ludzi
jowskiemu
,
i
Ew
e
e
rycerskich
niemay poczet przy
sobie
chowa,
z
któremi bojary
wysya, z drug- on Deszpotown, z pierwsz za Koziczank spodzi córk MaZahorowskieg-o kasztelana Bracawskiego ma-
swoje, czasu potrzeby
y
bezdzietny
,
russ, Bazylego onk, i syna Janusza. Janusz wojewoda Bracawski, starosta Krzemieniecki i Piski wedug- lVarszawic. in paneg, Steph. Reg. Vigilnntissimus et animosissimus Dux , zaraz z modych lat, do szukania rycerskiej chway rzuciwszy si, cae ycie swoje w obozie ])rzepcdzl. Pierwsze pole jego byo pod Czanikami, kdy w r. 1567. w czterechsel koni stanwszy, Moskw serdecznie j)a-
Zbaraski.
118
sza, BieL fol. 622. Mylany potem w r. 1577. na Tatarów z wadz re^imentarsk, grassujce na Podolu pogastwo spdzi. Biel. foL 752. A gdy si Król Stefan na Moskw wybra, w szturmie do Poocka, z wielkiem si mztwem swojem rzek z czci jazdy wpaw popisa, a pod Sokoem zajrza, tam nieprzyjacielowi oczy pierwszy w i)rzel)ywszy , zagorzaego, ze wszyslkiejuz miasta z Szeremeta uchodzcego Pod ToBiel. 766. fol. mi, którzy przy nim byli, pojma. tysice ludzi dwa ropcem wysany tam od Króla Stefana , we ucieczki 3Iosk\v z Tatarami na naszych czuwajc zhi i do przymusi 1580. Biel. fol. 775. Temi i inszeml heroicznemi dzieami, tak o sobie wznieci estymacy u tego Króla, ze tez nonforis o nim powiedzia, si Polona liber tas domi reges auaererel Janussium regno et corona dignum esse^ i Ci-
Dwin
,
.,
.f
choc.
Allo. Osecen.
fan z
chci
lib. 2.
przyznawa ,
ze
e
mu to Stecap. 24. twierdzi, artis militaris peritissimus^
by
prudentia et consilio praesertim in expeditionibus bellicis singulari, ciuis probus et reipublicae amantissimus. Papr. IV Ogrodzie fol. 208. powiada, ze po odjechaniu z obozu Mieleckiego hetmana wielkiego koronnego , nie byo nad Janusza w rycerskim kunszcie bieglejszeg-o , dosy za jego spraw inni hetmani sawy sobie nabywali, i nieumiejtno swoj, jeg^o przemyln w wojennych expedycyach rad zdobili. Po skoczonej z Moskw wojnie do traktatów w r. 1581. zostawiony, pokój zawar , a w roku nastpujcym do stolicy Moskiewskiej posem wysany, zby by przysig od kniazia Moskiewskiego wedug umówionych kondycyi odebra, wszystko to z wielkim splendorem , z dziwn przezornoci i swoj saw zakoczy. Biel. fol. 790. Heindenst. Na Tatarów potem szabl swoj obróci, których na wielu miejscach fortunnie razi, i Konstantyna ksizcia Ostrogskieg-o wojewod Kijowskiego od nich cile oblonego , oswobodziwszy , za uciekajcym w pog-o poszedszy, pod Zasawiem i sia ich trupem pooy, i plon zabrany odbi: Starowa, in Belat. Snrm. fol. 216. tylko ze ten autor Stefana wojewod Trockiego stryja Januszowego, bratem jego uczyni omylnie, i Grat. in Obitum Sigism. III. Wojowa nie prdzej przesta, nieli yc w r. 1608. ostatni swoje pod czas Rokoszu przy majestacie królewskim owiadczywszy usug, umierajc mówi: Quid cst: tot bella cum hostibus composui^ cum Deo bella bellis addidi. Kowalic. kaz. fol. 199. Pan na zakony i klasztory szczodrobliwy.
Z-
czy si by doywotnie z Ann ksiniczk Czetwerlysk, Jerzy Krzysztof. Z tych z której dwóch si synów zostao ,
i
Krzysztof koniuszy koronny, starosta Krzemieniecki i Solecki, od ojca mztwem i tryumfami wsawionego do Nider-
Zbaraski*
119
w wojennych dzidach i z bratem wysany, cudzych krajacli przep