147 101 15MB
Greek Pages 502 Year 1993
POLYBII HISTORIAE VOL. Π
.
LIBRI ιν -νπι
ΕDΙΤΙΟΝΕΜ Α LVDO V ICO DINDORFIO CVRATAM RETRACTAVIT
THEODORVS BVETTNER-WOBST
ΕDΙΤΙΟ STEREOTYPA EDITIONIS PRIORIS (MDCCCLXXXIX)
STVTGARDIAE ΙΝ AEDIBVS
Β. G.
TEVBNERI MCMXCV
Die Deutsche Bibliothek - CIP-Einheitsaufnahme
Polybϊus:
Polybii Ηίstοήae Ι 00. a Ludovico Dindorfio CUT. retractavit Theodorus Buettner-Wobst. - Ed. stereotypa. - Stutgardiae :
[Historiae]
Teubner. (Bibliotheca scήΡΙοrum Graeconun et Romanonun Τeubneήana)
ΝΕ: Buettner-Wobs t , Ί'hoodo. [Hrsg.]
Ed. stereotypa ΥοΙ 2. Libri ιν -ΥΙΙΙ. - Ed. stereotypa ed. Ι. (1889). -1995 ISBN 3-519-01716-4
Das
Werk einschlie8lich aller θείηετ ΤείΙε ist urheberrechtlich geschtitzt.
Jede Verwertung auGerhalb der engen Grenzen des Urheberrechtsgesetzes ist ohne Zustimmung des Verlages unzulassig und strafbar. Das gilt besonders fίir Verviel
Verarbeitung ίη elektronischen Systemen.
faltigungen� ϋbersetΖungen, Mikroverfilmungen und die Einspeicherung und
© Β. G. Teub n er . St u ttg ar t 1985 Printed ίη Germany
Druck und Bindung: DruckhaU8 Beltz, Hemsbach/BergstraBe
MEMORIAE
LUDOVICI LANGII PRAEMATURE DEFUNCTI.
PRAEFATIO.
Et1) omnes illos libl'os, quibus continentur Polybii libri quinque priores, hallstos esse θΧ η η ο archetypo et inter eos codices longe vetust.issimum et praestan tissimum esse Vaticanum (Α) Hultschius (quaest. Ρο!. ι, ρ. 3 ss.) et ego (praef. Ι 1). 72) postquam uberrime ex posuimus, nemo erit, qui hac de re dubitet. Qua au tem erat cura ac diligentia librarius Vaticani (praef. Ι ρ. 4, s.) cum dittographias, quascunque ίη archetypo codice 2) invenerat, magna cum :fide exa.rabat, tum iiS locis, quibus codicis scriptura ita obscul'ata erat, ut dignosci ηοη posset, quid ίη mente habuisset archetYIJi scriba, ambigua3) tradere praeferebat quam audacter pro suo arbitrio corrigere. Itaque dittographias invenimus locis his: IV, 15, 2 "α� πα(!αxα1ιiίν α-ότοv ς μοη-θ'είν] αmοi'ς* additur. 1) Ιη hac disputatione praecipue respexi Polybii librum quartum et quintum ηοη neglectis libns prioribus, ita ut ea quae ίη praefatione primi voluminis exposita sunt corri gerentur et absolverentur. 2) Ita ν, 41,3 disertis verbis ίη margine addit Iibrariu8 (v. ρ. ΧΧΙΙΙ ann.1), ιη archetypo corrupta et obscura Βθ iu vewsse. 3) Similiter docuit Hultschiu.s (Fleckeis. annal. 1867, ρ. 290 s.), ubicunque accentus aut spiritus vocabulorum omit tuntur, haec ηοη negligentia scribae facta eSJ!e, sed codicem archetypum iisdem notis caruisse eaque (liligenter a librario repraesentata θΒΒθ.
VI
PRAEFATIO.
rv,17, 5 .pl νovς* et aCfovplνov!;.
cJOV1WEJlI .φ,αyxάtoιιτo 'l'oVτo ις «χ&οφο �ς � φΕV.,Οll'l'ας την δovMIaν ιb.αcmfτOtις" .,ΙlΙΕ ιr&ιu, Mι:ιroιιraς (s. acc.) 'ι'ήιι %�J φE1ίyovπς * adiicitur rv, 32, 7 �
Tenendom esse videtur φεVyovm!; neque ullom vocabu-
1οιη oorrίgendom; est enim eadem anaooluthia.t), qua usus Xenophon (derep.Lac. Υ, 7): ΠEΡΙ:ιta'I'είlI •• «lIα.,�ά tOll-ra J • • • -ι .,wp. 'Ι'ό Vπό oΤνov Ι'ή cJφιW.εcJ&aι ΙΠφι
hiiJ.&cu, εlcJό-rας, 8'1'ι cW., lιι&aΠEΡ lIεΙπνovν, ιcιπ:aμEvΣVcJJ ooniungit ιbιαyxάtonaJ cum 800USativo participii εMότaς, quod oblitus vocabuli �tEcJ&aJ ita pergit, ut ei fuίsset dicendum, si adhibuisset δείlΙ vocabulum syno nymom.
ΙΥ, 40, 8 111 έmά xal πέντΕ 6Ρ .,1Jιας (s. aoo.)] όρ- Υιι ιαις additom recipiendom ΟΒΙ accer.tu adiecto.
rv, 57, 1 JαrελIπoμεν* et JαrελIπιzμεν (τ. praef. Ι 76s.). ΙΥ, 72, 1 lvcJ1JμEvlιrv* οΙ lνδoμενlιrv Υ. ρ. XXIV. ΙΥ, 76,7 ΚhoιJvη* et ΚhOιιίllEΙ v. ρ. ηπ. rv,78, 11 Π(JOX«'I'αhιφfhlcJης * οΙ Π(Joxa'I'αΙη φ&εlcJης. ΙΥ, 80,16 'Ι'.ην ,uv ΜΙαν Ιι/νεφι "JeιicJav] Ι superscriptum est <eri α; videtur tamen πίίcJaν esse tenendum. ειl ΙΥ, 82, 8 'Ι'oVς ,uν πaρaxalά')ν, ok J' «vαr:ψόμε1Ι0ς] ιbιauJVΌf'Wo!: recipiendom est. ΙΥ, 85, 3 ΙΠΕΙΠΕΡ mnιo!: «xatJlcJ,I,�!: -δμιiς δ μαtιι1Wς wtJlcfuJ] ά:χαρlcJ'Ι'Otις rectius est.
ρ.
• . •
τ
cJfIφiΪ1!: ΙΕ .,ινάκιωντας δθ-' (s. acc.) δ tPl1ιππος -rό'l'r xal Π(lιiξαι ""ΡJOς ήν] per se patet illud 8&' ortum ηΟΒ θ:Ι: Μι t) sed e:ι: 8'1'ε esse tenendum 3). Υ, 11,8
1) Kuehner tGήech. Gr.' § 496,1. 2) Νon ιιatis caute Κaelkerus (de eloc. ΡοΙ. ρ. 245)
scή
bit: ίσχη κέναι] Qα,f}vμως (Βίσ) A2R pro Qιι-ltύμως. ΙΥ, 23, 1 rov!; κατηγO(!�σ(,ντας] κιtτηγOρ�σoντας A� R. IV, 29, 7 {,ποκα,f}ημένης α.(ιτ ΟΟν της ό(!γης] α.(ιτΟΟ A� R- pro α.(ιτφ IV, 30, 2 κ α! πε{ll τούτοις ) καlπερ A2 R. ΙΥ, 32, 4 του μεν εχ-lt(!οος .. Ε χ ο ν τ ε ς] Εχοντος A2R. ΙΥ, 46, 2 Τύ).ιν] Τύ).ην* A�R contra Steph. ΒΥΖ. (ρ. 640, 20 Μθίη.) auctoritatem. IV, 48, 2 συνε).η).α μ μένος] συνε).η).α:μένος A2R. ΙΥ, 5Ι, 1 του 'Δνδ(!όμ",χον] τον A2R. ΙΥ, 52, 3 βουλόμε ν ο ν] μου),όμενο ι A2R. ΙΥ, 52,10 Προσόαι] Π(!ουσΙαι A�R pro Π!}ουσΙι;. ΙΥ, 69, 5 κ",-Itοπ).{σαντεςJ κ",,f}οπ).{σαvτος A2R. ΙΥ, 72,9 Π{ιος ).αΟν] Duos accentus erasitA� (vel Ar); • • •
• .
ηοη
(v. Ι
tanta el'at diligentia, quanta manus p rima Vaticani C. 1). 4 s.).
XIV
PRAEFATIO.
correxit Dindorfius (Steph. thes. VI, 1766 D) �laoν. Sed cum sa.epe exstet nomen Περιιaος Peloponnesium (Benseler CWtb. d.. Eig.' ρ. 1175), apud Pausaniam V, 2, 4 inveniatur nomen Eleense �laoς, apud Α pollodorum repeήantur nomina Έπllaoς (Ι, 9,9) et ιTπlρlaoς (Ι, 8, 5), videtur apud Peloponnesios appellativo ιa ός coniuncto cum Ρr.ι.eΡοsitiοnίbus vis nom.inis proprii ηοη ίαι raro esse subiecta. Has ob causas tenui Benselerum secutus Πρόιslaoν recentium codicum testimoniis confirmatum. IV, 73, 4 τας ιιίν προνομάς έπαφiJxε κατά της Ζώρας, α -ό τ ό ς τε κατειsτρaτoπέδΈ"ιsε] α-ότός τε* � B. IV, 73, 6 γΙμειν ιsrιψ&τow "α1 "α ταιs"ε " ή ν]. καταΙS"E"�" * (sic) Α2 κατασ"ε"ης R. IV, 77, 8 παΙδ .,,"ν] παΙδων � R. Υ, 17, 9 * Eγεrιτων] Τηεατι'όν Α... R. V, 19 7 τoilτο δ' ιbroAιπών κατά πofIElav δ ε ξ ιών] δεξιον A�H. Υ, 31, 1 των fJπE(! KolJ.1j!; Σ1Jρlaς ιs"ιsτ&vτα πό ΑΕμον] τον At R. V, 33, 4 -ήνα�ιNιμ.εν Π(!ός α-ότ όν �*!Ιπειν] ιbr oPJ.iπειν A�R (πρoσaπoPJ.lπειν* D). V,42, 7 �vaAm1j (8. acc.)] �ναJ.&βη AzR pro �vaUPfJ. Υ, 46, δ &νο[τa*!**] &νοΙταν ΛΖ R. V, 50, 13 Z(!ηιs&μενoς �φo (!μo1j.] �oρμ.η; �H. V, 60, 2 τ οί*** τoil στqaτoπέδo,,] τoiσέ" AIIR. V, 66, 1 ιs "ν ει1τa l μ. Ιν o ς πo1ιofIwv] ιsννEι1ταμ.ένoς ΑΙ.! R (ιsννEΠιιsτάμενoς:;: D). Υ, 68, 7 ΤΗς τήν .φul(!OV κατoι"oiίvτας] τιWς �B. V, 79, 11 ιbwvτιι1ταl μ.εν Λtιδo1] ιιίν θxpunxίΙ � (vel Al)R. Cum autem Urbinas (F) 8ervet illud ιιίν, recentes libri θΧ fonte Urbinatis derivati omittant, iam in archetypo iP80, omώum horum codicum fonte, no tatum fuisse videtur, quod negle:xit epitomator. Nam talia delere, ηοη est librariorum ingenii. V, 84, 10 πιεζoμJvων] πιεζoμ.εvov (s. aoo.) � πιε ζόμενov R. V, 91, 1 'ΌΛγηι τά ιιίν] Άγη τα A� 'Λγφ-α R. .
• ••
PRAEFATIO.
χν
Υ, Υ,
91, 2 Ιφευγε] lφvγε* AsR. 95, 12 inq«x.ιMι] inq&*.ιMι �H. Sed inter duas scripturas, quas videtur praebuisse archetypus, Α2 videtur elegisse alteram, alteI'am libra rius archetypi codicum recentium ODE locis his: ιν, 36, 5 ΓλυμπεσΕιν (s. acc.) Al] rAvμπEalv(s.acc.)� ΓλvμΠΕσεi*R θ1: archetypi Γλυμπεσείν; ΓλνμπΙσι esse revocandum Guilelmus Dindor:fius ίη thes. Steph. Π, 657 Β rectissime monuit ηοη probante Ludovico fratre. IV, 37, 6 ΛνΚΟV(ι'Υος δ' &πσ των δμοl(JJ ν βovλόμεvος &(ιχεσ{}αι ΚλΕ ο μ Ινει] Κλ.Εομlvη* Αι Κλ.εομΙνει Ο Ε θ1: archetypo Κλ.εομlvη. ΙΥ, 52, 7, τα κ α τ α ληφ{}Ιντα τ ο ί ς l(lvμaσιv] κaτα λειφ{}έντα* τοίς � κaταληφ{}lvτα* τοίς Ο Ιϊη DE omissa sunt)j cum Ursino et Hultschio restituas: καταληφ{}lvτ' 1ν τοίς.
ιν, 57, 2 Ιπιβovλήιι Αι Η] 1πιβοlήιι � θ1: arche typi 1πιβο.ι:1-ήν. ιν, 81, 5 της τvχης τήν &(lμόζoνσι:w αfJτoίς Ιπι {}-ή σ ε ι ς δΙκην] Ιπι{}-ήσης* Αι lπ�σεις* R θ1: arche typi Ιπι{}ή'σε2ς. ν, 16, 8 τόνο Merallav Λεόντιος & νεδΙξατο των χqημ.&τ6'J'JΙ] ιtvεΙΙξατο* � Dt Ε &νεδIξaτo Αι Ο D2 θ1: . 1 archetypi &νεδΙξατο. Denique c o n i e c t u r i s modo bonis modo pravis vide tur manus secunda Vaticani Polybii verbis corrnptis mederi locis his: rv, 29, 1 ήσφαΙlζετο τας n(lb!; τοVς βαqβ�ovς] τα Αι omittunt Ο D Ε ut dubium. ιν, 29, 1 το1ις tmΕqΚΕιμlvοvς της Λακε! δαιμoνlιtις •
• •
βαqβ&(ιοvς] ΛαΚΕJαιμovlας* v. ρ. XXXVI. IV, 39, 8 δέον �ν �ν] ή* (v. ρ. xxrv) θ1: falsa Va ticani scriptura ΙΥ, 38, 7 &v -ήμιν 7i depromptum. ν, 40, 7 ΙγκεχεΙ(lΕίν ώς] ΙγκεχεΙ(ΙΕίν eraso ώς* Υ. ρ. XLΥΙ. ν, 50, 5 {}εqΙΧΠΕlαις] Pro insolito {}εqaπεlαις 80li tum proponit As ΧΟ(lηγlαις*, tenent �ε(lαπεlιtις R.
PRAEFATIO.
ΧΥΙ
V, 56, 2 μΙχ,μ (v ρ. XLVm) &ν OfJ] ον olnittit Α2 , tenent 0(, CDEj revocavit Casaubonus: o�. Υ, 76, 11 δ.ον] ο.ον v. ρ. ΧΧΧΙ. V, 97, 5 ενε ρ γ ω ν νvκτοπορεlaι (ει punctis notavit Αι) χρησάμενος] ενερrωι Α2 (vel Ar). Quaerere de origine ac fide manus r e c e n t i s Va ticani est difficillimum, οηω neque discerni possint duae tresve manus , quas solemus ηηο compendio Α• secundum Hultschium complecti, neque codex Floren tinus (Β) descriptus e Vaticano a manu recentissima nondum correcto et supIJleto denuo collatus sit, et prorsus iaceat ίη tenebris, quomodo inter Βθ cohaereant reliqui libri recentes. Βί autem recte exp1icavimus, omnes libros recentes (C D Ε) derivatos esse e fonte co dicis Urbinatis ηοη θΧ Vaticani fonte ίΡΒΟ aut θΧ Vati cano aut e libris θΧ θΟ ductis, ηοη abest suspitio, quin manus recentes Vaticani Α• θΧ eodem fonte manave rint. Sed destitutus sum exspectatione; naln quam mul tum inter se differant Urbinatis et manus recentis scrip turae, apparebit nobis conferentibus 10cos omnes hosl): ΙΙ, 7, 1 τινων Αι F] τινί Ar• Π, 31, 2 αfιτω * Αι α.(ιτων F] α-ότω Α• pro α-ότώ. Π, 6 7,2 εν*ωνοι Αι ε.(ιτωνοι (s. acc.) F] ενζωνοι Ar• nr, 63, 6 {)πο μεν ο-\)ς Αι F] -όπoμlνoνσι Ar: ΠΙ, 71, 3 μ1j δειν Αι μ1j δείν FJ μηδεν Ar. ΙΠ, 71, 4 -όπτΙα Αι F J {!πτ� Ar• ΠΙ, 74, 2 .&μφότερα κΙρατα Αι F] &μφότε�α τα κ. Α r. 111,74,2 τ ο ν* π ε � ί τον Tεμέ�ιoν Αι τον πε�ί om FJ τα* περί Ar• ΠΙ, 104, 3 δνναμlν*ς Αι δνναμΙνονς F] δνναμένής Ar• ΠΙ, 105, 10 εν άπαντες Αι ένάπαντες F] {iπαντες* Ar• Π Ι, 111, 3 ηχασι Αι εΙχασι F] iίγoν=!< },r. ΙΥ, 20, 8 Ε'καστοι κατα τα π&τ�ια τονς έπιxω�loνς η�ωας καί -θ'εονς .{ί μ ν ο v ς Αι F]. Super .fiμνοvς duas 1) V.
praef.
Ι
ρ. 15 SS.
PRAEFATIO.
ΧΥΙΙ
obliquas lineolas superscripsit Ar, ut vocabulum illud 5USpectum esse significaret. ιν, 31, 5 τ� ntl?l &ίν εί').οντο AtF] llEl?aoovAr v.
ρ.
χχνω. ιν, 31,
6 ΕνΕ1Jδuxτι-ltΕt� Αι έν EVΔla τι-ltΕί� F] ε{, διιιτιΛ}Εt�* Ar• ΙΥ, 31, 6 EI?E1J Ι νασctτοιιεγα).ανόl?ος Αι ΕI?Ε1Jνaσιιτο ιιε ra),ιXν0I?O� FJ ll?ε1JVασάτω ιιεγα).άνοl?ος Ar. ιν, 38, 12 {jovMιιE-lta δε πάντας (πάντε� correxit Bekkerus) εΙδέναι τCι τοιαντα, κα1 ιιά).ιστα μ�ν α v τ ό π τ α ι rlVEa-ltat Α ιF ] αvτόπτα� * Ar. ΙΥ, 43, 4 έπCιν δε� το τή� Εvl?ώπης Έl?μαίον δ � oν� πl?οςπέσl1 Αι] δέ* F δ' εΙς Ar• ιν, 43, 7 nE l?taXE-ltEl� ΑιFJ πεl?ισχισ-ltεΙς Ar• ΙΥ, 44, 2 κ α τ α π).εν σα ι q4otov Αι F] καταπ).ενσαι ov* Arj cum Hultschio (Philol. χιν, 311) emendavi κατα π).ενσ' ov. IV, 44, 7 naQct γην cΜ Αι παl?άγειv &ε� F] nal?� γήν &εΙ * Ar• lν, 45, 3 a).).ov (5. spir. et acc.) Αι clι).' ofι F] • •
. •
�).).oι Ar• ν, 104, 1 μεγά).ην 1;&:l?ιν Εχειν τοίς f-ltvtIjt λέγον τε� ΑιFJ -&εοίς tl Ar•
Nullo igitur lοσο cum manus recens Vaticani σοη gruat cum Urbinate, evidens est, neque θΧ ipso Urbi nate neque θΧ eius fonte has emendationes esse haustas Sed Ar cum libris recentibus 1) vel pluribus vel sin gulis consentit locis his: Τ, 42, 21:) παντό� Αι] π).ωτός Ar ίη marg. R. Ι, 44, 4 εΗ***lπ).ονν] εlς' π).οvν* Ar in marg. C. Ι, 45, 7 lβοή-ltοvν] nal?EfjoTι-ltovv* ArR. Ι, 45, 12 στούππιονJ σΤVΠΕίον* Ar in marg. D Ε,
στvππείον Ο. 1, 46, 6 �μέl?ανJ (hl?av ArC Ε2•
1) Florentini codicis testimonium nihili est descripti e Vaticano. 2) V. praef. Ι, ρ. 9 ΒΒ.
xvm
Ι , 47 , 2
πaaJ*Λrc.
PRAEFATlO.
b"
Ι π/!όσ-&εσιν ιbι:aσι] ΙπlΠ/loσ-&εν εwαι
1, 48, 5 Post μ'Ι'/Χανημ.&τow addit glo8sema.: δJaσαlEvo.vafj> τας Ράσεις ΛrB"C. Ι, 49, 5 Ι-&ελovτΗV] Ι�ελovτας* ΛrB"o. Ι, 49, 7 ':1τα/!Ρος] 'Λτάf!Pας ArB"o. Ι, 51, 11 νηας] νηες* Λr (vel Λ,)Β"ο. Ι, 53, 10 &ξιόlχ/!εω*] &ξW%f!εmς Ar (vel A,)R. Ι, 55, 10 Post &.νaρολης a.ddit glossema.: lΤ/lέπ.ετο 1Ι«Ι/lOv Α'Ι; in marg. Β Ο. Ι, 56, 3 τοίς Eίι,mτoίς] της E�της* ArBo. Ι, 62, 7 σννιδέναι] σννειδέναι ΛrB C. Ι, 66, 1 τα] τας ArR. 1, 75, 4 Ύεο Ι λόφων] Ύεωλόφων Ar (vel Αι) Ιι. Ι, 81, 10 στ/!oφηv] τ/!oφ�ν Ar CE:I (et reliqui θΧ silentio). Ι, 82, 13 Να/!avάτov] Na/!ava το1ί ΛrDE, Na/!avιX τοv το1ί* Ο. Ι, 83, 1 Sub τας addit σψμ(η.'δας πόλεις Ι Ιπιστας δέ ΛrR (sed pro Ιπιστας δέ habet C ΙπΙ τάςδε). Ι, 86, 1 Π/lιiξαι] Πf!άξας Ar (vel Α2) R. 1, 86, 7 &φ οιψης] ιΧφο/!μ.άς ArR. ΙΙ, 5, 6 Κε(>δll δελον] ΣκΕ(>διλάϊδος * Λr in marg. D Ει, Σκεl!διλα/ C, �κε/!διλάϊδa* Ε2• Π, 10, 3 aVτiόν] aVτoίς* Λr (vel A2)R. Π, 24, 16 δvνάμεroνJ δvνaμiνow ArE. Π, 31, 2 αVτro* (v. ρ. ΧΥΙ)] a.{,τω pro avτφ Aro ΙΙ, 41, 1 πaτ/!ις �(>ξaτo] Πaτ(>Eίς ή/!ξaντο ArR. ΙΙ, 55, 9 lξΕ(>χομένοv] Ιξ Ό(>Χομενο1ί ArR. Π, 59, 2 Ad avvεrrv> 1Ι«τοικοiJσιν addit τοίς Ar ίη marg. R. ΙΙ, 61, 6 νήμην] μνήμην ΛrR. ΙΙ, 64, 6 τον �aτά λ6Ύον Πf!άΎμaσιν] ΤΟίς* ArR. ΙΙ, 67, 2 Ev*rovotJ εl1ζowοι ArBo. IlΙ. 5, 9 lnl] ΙπεΙ ArR. ιιι; 13, 3 'AvvlPov] 'Λσδ(>οvβa* Λr in marg. CDE, 'Λσδ(>o.vβov Β. .
PRAEFATIO.
ΧΙΧ
ΙΙΙ, 24, 2 μαστurτα�ση Ι Nιoνιιnι] Μαστ!a Tα�σή*ιoν
�ν ArR. m, 32, m, 36,
m, 40, m, 49, ΠΙ, 52, m, 59, m, 61, m, 64,
8 ποαμΙονς] πoλίμ.ovς ArR. 3 έπειδη] έπΙ δΑ ��rR. /) έπειταδε] έπl τάδε ArR. 9 vπηvoνσε] ,sπφιOVOΈ ArR. 5 έr'Xμ� η σ « ν αVτOν] έγχει�σάντιιnι ArR. 1 ιUλά δννατoiί] ιUA' Μννάτον ArR. 5 το*] τον ArR. 4 �Oν δ' 011χ1] μόνον δ' oitxl ArB μονο-
m, 66, 71, 71, m, 74,
7 Post &μα addit γά� ArC. 3 (v. ρ. XVI) μη δΈιν] μηδέν ArR. 4 (v. ρ. ΠΙ) "tSπτ!a] tmτια ArR. 2 (v. ρ. ΧνΙ) ιXμφότε�α κέ�aτα] ιΧμφότε(!α
νονχ!* R. ΠΙ, ΙΠ,
τα
Χ.
ArR.
m, 74, 2 (v. l. c.) τον] τά* ArR. m, 75, 5 -δπb τoiί] -σπaτoι ArR. m, 88, 8 J***!av] Δαvν!aν* A r (vel A2)R.. m, 90, 4 �oηττηιuναι] π(!οηττημένας Ar in marg. R. ιπ, 91, 4 Σεννο1ιεσ«voι** (οι Α2 vel Ar)] Σενονεσ«-
νοι* Βια
m, 101, 2 Post των supplet (χκ(!ω(!ειων ex sequenti paragrapho Ar CDE. ΙΠ, 104, 3 δνναμέν*ς (v. ρ. ΠΙ)] δνναμένης ArR. ' ΠΙ, 105, 10 εν άπαντες] &παvτες* ArR.. 1Π, 107, 10 π�oxε�o ..Ι πεζονς (8. acc.)] π�oXε�oiίσι πεζονς* ArDE �OXE�ofjat. το δε σΤf!ατόπεδov πεζσνς* C. ΙΠ, 1 1 1, 3 ηχασι] wov* ArR. ΠΙ, 118, 8 τoiς] της ArR. ΠΙ, 1 1 8, 1 1 rενόfUlνα] γενομένας'ΑrR. ΙΥ, 3, 1 1 μέ�ει της γινοlμενης (8. acc.)] ιu(!lτης
γιν6μειιος ArR. ΙΥ, 7, 6 Αεγο{,σ η ς της �ης] Aηro{,σης ArR. ΙΥ, 18, 8 οΤς ήπωτησιtν [χειν κ εΚ(!tψμ.Ινα δΙ«φο qov :η κατασκεvασμα η ltl.to τι των π.tεΙoνoς ιXξlιoν].
Huic loco ine88e vitia nonnulla graviora
cum
hiatus,
χχ
PRAEFATIO.
qui est inter �IXCJ",vaαμa a,tque i} et inter i} a,tque &110 ha.ud obscure docea,t, pro .κaτaCJ",vaCJμa 1) ΟΟΠθχί "ιxτaCJU1JιXCJμ.aτ', quod solet Polybiu8 voca,bul0 illo re
spondente La,tinorum supellectili ηοη uti nisi in nu mero plurali. memor ea,rum rerum, qu�s recte eΣposuit Ka,elkeru8 de el0C. ΡοΙ. ρ, 247 s. , cum viro ι illo docto ΡΟΒώ .ψu(l a,nte voca,les solitum pro -η ). Qua,e si recte ha,bebunt, "E1C(ItJμ,uνα ηοη cum ΛΣ , οώ a,stipula.ntur recentes libή, muta.ndum esse" in "'''(ιtJμ μένον verisimile eήt. IV, 21, 10 τον μ� ιΗ μJaν πό1ιν τό "οινόν ή-θ'ος
Tnm
(
)
διαβ&llΕCJ-θ'αι] δια ΛΣΒΕ2, IV, 22, 12 0& δ! ΠE(ll Πο1tJφόνταν καΙ τ ι ν ο ς &μa το.vτοις] τινες ΛΣR. IV, 25, 6 ΕΖ-τι:ν α �ixOtJCJiV α(ιτων ΛΙ-τω1οl XoJ(lav! ρήus ι in ra.sura, Ar(BDE). ΙΥ, 31, 6 E(lEtJ Ι ναCJιχτομεrαιaνό(lος] l(lEtJVIXCJιXτro με rαl&vο(lος Λ• R. ΙΥ, 32, 9 των μέ ΙΙεCJ-θ' α ι 1 ε r ό ν-τ ω ν (ut videtur)] 1ηΕCJ-θ'αι μεUόvτωv ΛΣR. IV, 33, 8 '11****] νΙwην ArR. ΙΥ, 35, 15 o{Jτως E�ΩVα πιwτaxi} -τα κ α 1 α rirOVEV] καιW* ArR. ΙΥ, 38, 12 (τ. ρ. χνπ) αwόπται] αwόΠ'τας* Ar R. ΙΥ, 43, 4 (τ. 1. c.) fJtl] δ' ΕΙς ΛΣΒΙΕ2• IV,44,2 (v.l.c.)"α-τα"l ΕVCJα ι] "ΙXΤ""lEiJCJaJ ο-ό * ArRI.
1) Simile vitium sustulit Hultschius VI, 6, 2. 2) Sed βί conferes θΒ quae infra disputavi de ΥΙ, 13, 5 iure, ut opinor, Ροteήs pro �(nEq) scri.bere 1i (.α1 "'τι Δ/'); utrum vero 1000 eo , de quo 8Upra.· est expositum, Βθ ha, beat rectius, vereor, ηθ discerni ηοη possit. At 1000 Βθήί libή ΚaeΙkeή ήπΕΙ! ante lπιτιμ-ήιιεωs scήρtum pro 1i ideo rectum es!le ηοη potest, quod Polybius, quotiescunque t e r n a , quaterna, plura membra enuntΪati particula 1i coniun guntur, ante vocales ηοη �nEq sed 1i .α1 ",η Δί' 801et Μ hibere (ΥΙ, 18, 6 εΙ " Ιξaπoιιτιω.ει'll 8/0Ι nqEa fJtla", ΤΙ'll' 1i 8Jιxl.uaova&'11 τιιιιx� 1i nιxqa.alEIJovaatI 1i .ιxl ",η Δί' lπιτ& eovaιxtI ... )
ΧΧΙ
PRAEF.ATIO.
IV, 45, 3 (v. 1. σ.) a}J.ov) liAAo, ArR. ΙΥ, 48, 7 '�τταλ.oς ut videtur] ':4τταλ.ον .A.rR. IV, 50, 6 μεταΙUλ.oίντo) μετα""έλοιντο * Λ•D; Thom. ρ. 350: ΙUταμ.έλ.oμ.αι �λ.λ.ιoν � μ.εταΙUλ.oiίμ,αι. IV, 50, 9 B*,&vvwv] Βι.&vνων ArR. ΙΥ, 52, 7 τον "έ�αμ.oν τoiί Ι" τoiί Ίεqoiί XOJ�lov] τον ArR. ΙΥ, 54, 2 Κνωσσov] Κνωσσον ArR; videtur esse scribendum Κνωσον, quod alibi testatur Vaticanus (IV, 53, 1. 2. 4; 55, 1. V, 65, 7) et confirma.nt lapidum testimonia (v. praef. Ι, ρ. 73, Lebas inscr. Asie min. (Υ) no. 81). IV, 56, 3 "έ�αμ.α μ.v�I«J μ.V�ι« ArR. ΙΥ, 61, 2 τοίις Ι � χ αt«ς) Ιξ �x. Α,ο. ΙΥ, 69, 5 �oς τ�ν n«�ovat«v x�εΙαν] πα�oiίσαν ArR. Υ, 14, 12 ιUλ.U των �αγμ.&των α(,τοίς �a τΟί e more deberetur. ν, 25, 6 δεϊν ΙΧγειν καΙ καλείν το1ις αlτlοvς] {Μλ λειν*; correxit co11. ι, 69, 10 SS. Doehnerus (Fleck. 3nnal. 1 1 7, ρ. 752) : "UfuAevEιV. Υ, 26, 7 "γνοών τα "α.&' α-όταν] "ατ' α.(ιτόν*. ν, 26, 12 βραχεϊς καιρο1 πάντας μΕν "ν.&ρώποvς ιδψoVαι ,,"1 πάλιν ταΠΕινoVσι, μάλιστα δε τονς Ιν ταίς βασιλε Ι«ις] τοίς βααιλεΙοις* (ν. Schweighaeuseri 1exic. Β. Υ. βασι}.εΙα). ν, 2 7, 1 καταλιπών ταν Δεόντιον 1ν τη: των (s. acc.) εί'κοσι ταλάντων] E'y"vfov *; Reiskii mutata emendatione revocavi έν (irr)vl1 των. ν, 27, 6 ίίτε νoμιoiίσι] 8τι. ν, 29, 4 αiίτις (s. spir.) α·lί.&ις * ; item 14, 2. 5 1 , 1. 94, 8. 96, 4. 110, "! l'ecentes 1ibrarii pro «.Qτις !>erpel'am corl'exerunt α.Q.&ις. (v. Schweighaeusel'Um t. VI ρ. 1 81 ad • • .
• .
. •
PRΛEFATIO.
XLVI
Υ, 29, 4 ' αlί-θ'ι�. αlίτι� Aug. et Reg. Α et Βίο iidem iam saepe superius, ubi a,dnotare neglexi. Sic mox rursus vers. 8 et constanter deinde'). V, 29, 5 ΚΕΥΧ(ιΕι.ων] ΚErX(lEιUν ; ibid. δuv(lιπlδοv] δι' EiJ(ιlποv. Υ, 30, 5 ιYvItXE(liJJ� π(lοσηγον π(lό� τ�� εlσφο(lάς] π(lοσηγον (οαιίΒβΟ π(lό�) *; felicissime correrit Hultschius: πω� εΙχον π(lό�. Υ, 30, 7 erraro meliora praeberet θΧ archetypo hausta locis his :
Π, 38, 4 δl�μ.ατα* Α .&�έμ.μ.ατα 1) F. ν, 85, 3 δ' omisit Α extremo versu, addit F 2). νerum Urbinatis auctoritas ηοη est una sed discerBuntur praeter manum primam (Fl) ductus secundae (F2) atque alius recentioris manus (Fr). Οιιω autem ιν, 2 7, 8 manus secunda ίη rasura addat tres versus eosdem quos praebet Vaticanus, aliis autem locis errata levissima recte plerumque secundum ea quae ίη Vati cano exarata sunt corrigit his:
' Ιν, 8, 5 Επι{jοvλαίς Fj] Επιβολαίς F2 • Π, 8, 6 ι;vΧεl�οτος] εVΧΕ{/lωΤΟς. Π, 1 1, 2 κατεσΤQατοπέδΕvσΕν J καΤΕστ�ατοπlδΕvσαv. ιν, 27, 8 {jοvλομ.ένοvς] {jοvλεvομ.ένοvς. ιν, 39, 1 ΜΕώτιδος] Μαιώτιδος. ν, 11, 8 ΚVQ{ως] ΚVQιος.' videtur F2 ipsum aI'chetypum denuo inspexisse et
alia hoc libro adhibito alia coniecturis emendasse. Con :firmatur hoc iudicium, quod de auctoritate manns secun dae tulimu8, locis sexti et octavi libri his:
6, 3 1'Ενησάντων F1] 1'Eννησιfντων F2 ' 1 6, 1 �ναγκιfζει extr. pag. J αναγκάζΕται. 1 6, 4 Είς Εν (s. acc.) i'στηται] ΕΙς ένΙστηται. 19, 1 τεσαQεσκα{δεκα] ΤΕσσαQεσκαΙδεκα * ; correxit Dindor:fl.us : τετταQασκαΙδεκα. νι, νι, νι, νι,
1) Yidetur exaratum fuisse ίη archetypo .&ιιέιιατα, quod recte accepit librarius Urbinatis , falso οωηθΒ ceteri. 2) Ne putes ΙΥ, 43, 2 Urbinatis scripturam στενότατον praeferendam θΒΒθ Yaticani στενώτατον; quamvis enim con stet, et Atticorum θΒΒθ superlativum σΤΕνότατον (v. Steph. thes. t. ΥΠ, ρ. 70Α C) et hanc formam saepe occurrere ίη voluminibus Herculanensibus ('Zeitschr. f. Gymnas. Wes. ' 1874 ρ. 10 S.) et apud recentissimos scriptores (Zonar. annal. ΥΠΙ, 9 [11, ρ. 136, 17 Bon.]) hunc usum inveniri, tamen pro Urbinatis consuetudine inter Βθ confundendi αι et ο (ΙΥ, 12, 2 . 4. 6. 7. 20, 2, 9. 21, 1. 2. 27, 1 . 2. 38, 2. 11. 40, 1. 41, 8 a1.) Polybio tribui ΠΧ potest σΤΕνότατον contra auctoritatem Yaticani semper servantis σΤΕνώτατον.
LVI
PRAEFATIO.
νι, 32, 4 σvνιψαγιόντες] σvvαrαrωvτες*. νι, 33, 12 ίπιβoλιtς] lπιβοvλιtς. νι, 34, 8 ίκ τής δεκάτης σημalας τιναίς δΙ � μέ ιιαις καΙ τελεllταϊαις] τιναίς - ΤEλEvταϊαις sensu ca.ssa delevit F2 ; melius revocavit Schweighaeuserus glosse mate τιναίς δ' �μέllαις eiecto καΙ fEAEVΤtl[ttr;;. ΥΙ, 44, 2 rσως F2 θΧ Ισ * ς. Vl, 48, 2 φllλάττειν] δια superscripsit F2 (v. ΥΙ, 50, 1). νι, 53, 6 δμοιοτάτοις F2 θΧ δμοιοτ&τ ** ς. ΥΙ, 54, 4 μΕ] μΕν. VI, 57, 4 {)πο.f}έσεως F2 θΧ***** * * ω ς. VI, 5 7, 9 όλΟκιιατεlαv] όχλοκιιατεlαv*. VIII, 1 (3), 3 κα! πάvτα ΠΕιιιλαμβάν ον, oiJ μόνον ταίς ίλ.πΙσι Ι] ΠΕΙΙΙΕλαμβάνον* (sic) ; Βί enim conferes para graphtlm sextam, sine dubio concedes, hoc loco Poly bium ηοη modo de Sardinia et Sicilia sed etiam de Philippo dixisse j itaque cum Hultschio (quaest. Ροl. ΙΙ, 9) suspicor hoc loco statuendam θΒΒθ lacunam, quam ta men explere vix ausim. vm, 14(16), 3 δ κΙνδllνος πάρισσοll �ν] πάρισσος *; cOITexerunt libri recentes: π&ιιισος. νιπ, 20 (22), 9 �.f}E] �λ..f}ε. VIII, 24, 10 (26, 9) βοόμενος] βΟ1/λόμΕνος. VIII, 26 (28), 3 �μερω] �μ.ερΩV. νΙΙΙ, 28 (30), 2 παριt μέν τισιν tThxlv.f}ov προσαγο ρε1l0μwΟ1/] post Πf/oσαγoρεlloμένoll in margine addit F2 θΧ archetypo codice παριt δέ τισιν �πόλλωνoς tThx.vv.f}01/ 1). Vill, 32 (34), 6 τέιιας] πέρας. VIII, 34 (36), 10 ιχχιvοιaς] ιχγχινοιaς. Iam si quis eas emendationes, quas protulit libra rius Urbinatis recentissimus 2) (Fr) accuratius exami1) Nonni Dionysiac. ΧΙ, 328 Β8. Els πό.ιJo011 ήΊ1Joiοιο μα X&(lΤE(lό� ΙΙΙΤΙ11 �πόλλΦ11 ι ο.fιιιομα παιδλ� (Z(D1f πεφιλ7]μ.Ε11011 · αι'.ιJoE χα1 α.{,τλ� ει'7]ν �μπελόEι", ·Tαx{ν.ιJoιo� ιΖΙΙΠΕ(! �πoλλων,
quo cum testimonio coniungas ea, quae Pa.U8anias (IΠ, 10, 1; 19, 3) tradit de sacris Apollinis cum Hyacinthi conexis. 2) Βί est Fr eadem manus, quae initio Urbinatis folia
PRAEFATIO.
LVΠ
naverit, ηοη dubitabit, quin hic et altero libro ηοη arc hetypo usus sit et suo ingenio fretus vitia stu· duerit tollere lοοίβ his: ν, 9 , 8 Ικ πιιι;ιaτ&ξεως μ.&χ11 neoμJv1'jV Fl] ροβΙ πιιι;ιατ&ξεως omissum est ab Urbinatis manu prima νική σας in Vaticano servatum , quod iam in Urbinatis archetypo defuisse inde apparet, quod codex Bavaricus (C) quoque θΧ eodem archetypo derivatus omisso ΗΙ0 vocabulo ροβΙ Κλεομ.ινφ coniectura addidit φvrαδεVσας. Cum autem Fr suo 10οο superscribat νmήσας, fieri ηοη potest, quin haustum sit illud vocabulum θΧ a1tero libro, quem similiorem fuisse Vaticani familiae, ut ita dicam, suspicari licet. ΙΥ, 8, 4 Ι�ανεO'τaτoις] Ικφανέστατα τοίς* ut DE. ΙΥ, 12, 4 πεδΙων] πεδΙον. ΙΥ, 31, 5 τά ΠΕι;ιΙ ιδν εί'λ.οντο] Adduntur κα1 "tyJv vevov, ut, quorsum spectet i11ud πει;ιΙ ιδν (v. ρ. χχνιπ), intellegatur. Cum autem et verba i11a adiecta magis redoleant librum , quam doctrinam , et libri recentes omnes Ικινδ-ννεvoν addant, videtur hoc additamentum deberi coniecturae librarii eius οοαιοίΒ, quo Fr uteba tur, ηοη Urbinatis scribae ΙθCθηΙί. ΙΥ,
38, 7 ή] �ν.
νι, 4, 1 1 σαφέσ Ιτα] σαφως τά* (pro σαφέστατα librorum recentium). νι, 5, 1 ιδνJ Ο>ν. νι, 5, 7 εικως] εΙκός. νι, 5, 9 σvνα-θ'ι;ιοιζομ.ένοvς] Ο'vνα-θ'ι;ιοιζομ.ένων. νι, 6, 6 Ο'lΙναγανακτοντας] σvναrανακτοiίνrας. νι, 6, 1 Ο avy1ntaZVEt] ($VVEntazvEt * (ριο avVEntazvl1 librorαm recentium). VI, 6, 1 1 -δποτ&ττωνται κα1 σvσσώζωσι] 1ιnoτιtττoν ται κα1 σllσσώζΟllσι (pro σvσσφζ.). νι, 7, 1 γένεσεις] γένεσις; 7, 2 τοίς Ι" τοντων
nonnulla deperdita addit, per Βθ patet, codicem adhibitum fuisse ab ea alterum simillimum Vaticano.
LVIΠ
PRAEFATIO.
ποΗοl 6uιφl1l«rΤΟl1σι τιX� ��] ΙπΙ nOAAv (Βίο) ; pra,e οΕ πολ.Α.οl οοl1. VI, 6, 10. 8, 2. VI, 7, 5 όμ6σαι] δμ.6σε. VI, 9, 10 "αfαντ� "ατα τα� ΠOMτεlα�] τα 1Cαfa. VI, 10, 4 τι� 1Cα1Cla Fr θΧ f**CJ1C*α1Clα. VI, 20, 5 π(>oαχ-θΙvτωv] π(>οσαχ-θ. VI, 45, 4 φιλ.oμlαvJ φιλ.oτιμlαv SUΡerscήΡt') τι. Recentiores libros (v. Hultschii pra.ef. t. Π, ρ. m)
tuli
qui a,ut ea,sdem repetunt a,tque Urbina,s a,ut pluήmas omittunt (1. ο.) ecloga,s, omnes θΒβθ deήva,tοs θΧ ίΡΒΟ Urbina,te, ideo verisimile non est, quod cum la,cunis labora,nt multi recentes codices iisdem, qua,rum Urbi nas est expers, tum lacunas explent, quae bia,nt in Urbinate. lta.que libros Regios F et G, Vesontinum, Tubingensem, Vindobonensem (1. ο.) ad unum codicem archetypum 1) redire , quod hi omnes omittunt novem verba τη� &1C(>a� usque ΙπΙ το (VIΠ, 33 (35), 4 s.) iam recte eΣposuit Schweighaeuserus (t. VI, ρ. 488). Ceteri autem codices Mediceus (G) Regius D(H) Regius (Κ) Oxoniensis (L) videntur θΧ libro quoda,m recentiore Σ deήva.tο θΧ eodem a.rchetypo, e quo ftuxit Urbinas, ducti θΒβθΙ) ; na.m labora.nt o m n e s libή recentes (GHKLD) ea,dem la,cuna, qua Urbinas, ΥΙΙ, 1 1 , 5 omissis fo-V Τ6ΠΟl1 usque σvμμΟl1λ.ι1ιω 1C(>αfEi'v et omittunt pra.eter Urbina,tem (F) et Augusta.num (D) a,lii recentes omnes VI, 5, 4 voca,bulum φ1ιεσ-θαι et θΒ. quae Urbina,s et Augusta.nus neglegenter pra.etereunt, addunt libri recen tes GHKL lοοίΒ bis :
Ε
VI, 21, 9 fov� 6έ Π(>tyY.ιπα� XJA.lov� 1Cαl 6ια1COalov� FD1 addunt alii recentes. VI,"42, 2 τδ)ν τιmω" omittunt FD, addunt a,lii recentes. Sed cum inter libros recentes D G HKL longe ve tustissimus et emendatissimus sit Augustanus (D) de ήva,tus, nisi fallor, θΧ codice a.rchet�o (Χ) librorum om.
1) HQc de archetypo certe iudicare non pOSSUInUS, quod libή illi recentes non satis a,ccurate sunt excu8si. 2) Stemma igitur hoc puto θΒβθ enarra.ndum , quam-
PRAEFATIO.
LIX
recentium (v. ρ. XXIXs. ), quo quinque priores libl'i ΡοIΥ bii et excerpta antiqua continebantur, liceat nonnulla ad dere de manu Ι ) quadam antiqua (Dm), a qua saepe numero ίη margine Augustani verba depravata ηοη infeliciter esse emendata, quicunque accurate ΡerΙegeήt Polybium, ίΙΙίcο inveniet. Νοη omnia autem virum illum doctum, cui attήbuendae esse videntur hae emen dationes, coniectura ίηΥθηίΒΒθ, testimonio sunt ea, quae ad ΥΙ, 18, 7 ίη Augustano mendose exaratum sic : έπειδαν γα(! ivοικοvντι ίη margine adiecit: έν &λ.λ.φ. έπειδαν γα(! iξοιδοvν τι. Alium vero illum librum, cuius auctoritate adductus ignotus ίΙΙθ vir multa yί� detur correxisse, fuisse perbonum, inde apparet, quod ηοη modo θΟ 10οο, quem attuli ι meliorem scήΡturam praebet ίΡΒΟ Urbinate habente έπειδαν γCι(! iξοικοvv τι,
quam ηοη ignoro, in praesentia nihil c e rti de codicibus recentiοήbus iudicari posse.
,:Λrchetypus
οοηΙίη. Ι-ΧΥΙΠ.
/
�
Cod. Φ οοηΙίη. I-XVIII.
Vaticanus (Α) cont. Ι-Υ.
Flol'entinus (Β) cont. 1- V.
��
Cod. Σ cont. exc. ant.
Ι
GHKL.
Cod. Χ cont. Ι-Υ et exc. ant.
Ι
C D E.
1) Cum Schweighaeuserus alias manus Augustani non diligenter discernat, de ίίΒ nihil Οθπί enucleari potest.
PRAEFATIO.
LX
sed etiam allis locis pa.rtim. cum Urbinate partim emen datius depravata verba corrigit his Ι) :
ΥΙ, 35, 1 1 οΕ δ� π(>o,,(>ι-f}έντες έ" των o.fι(>"γων l" τijς π(>ώτης Υ).ης FDHL] -δπό DD1 G2). ΥΙ, 37, 12 πο).). "π)."σlως ".fιτoϊς lnιyιvoμIvoov FD] πoUιtπ)."σΙωv DD1 (reliqui incerti). ΥΙ, 40, 9 &vtt F·DH] rv" DD1HD1 (reliqui incerti). ΥΙ, 56, 5 &νομov FD] &νόμ.οιον DD1 et reliqui
recentes.
VIII, 13 (15), 6 έσ"-ύ(>ιον 8 8)] έnιt-ύ(>ΙOν DmF. VIII, 13 (15), 7 δii ).ον ην 8] δϊί).ος DD1F4). VIΠ, 15 (17) , 1 �ijτηs F (S) ] Κ(>7ις Dm. vm, 26 (28). 9 μηδενί δι,,"ιοπ(>"γεϊν F S] μηδεν
ίδιοπ(>'"γεϊν• DD1.
VIΠ, 27 (29), 1 τόπο" F 8] πότο" DD1; quod si con iectura esset revocatum, maneret obscurum, cur ηοη τόν τόπον paragraphi quartae eadem ratione depravatum vir ille doctus correrisset. vm, 31 (33), 6 τοvς δε ),οιποvς a1lvl'XOOV Ιν τ&ξει5) fOVf01lS έφέδ(>ο1lS F 8] το-ύτοις DD1.
ΥΙΙΙ, 34 (36), 11 nOf!Eloov -δπό 'rf!oXόIv D πο(>εΙ"ν -δ,.ro τ(>οχων S] πo(>εΙωv -δπoτ(>όxωv Dmll). Sed ηοη desunt loci , quibus vir ille doctus aut
sua coniectura aut scriptura depravata e libro petita verba corrupta ηοη satis commode sanasse videatuι , hi: '
1) PleΉSque de locis iudicari non potest, quod θθ. quae codicibus annotat Schweighaeuserus haud raro sunt obscura. 2) Apud Hultschium errore typothetae ρ. 576 ann. crit. 24 D expressum est pro D"'. 3) Secundum Hultschium omnίum ΥθΙ complurium recen tium codicum nota hac S utor. 4) Schweighaeuserum lt. νι, ρ. 465) hoc loco secu tus sum. 5) Praeterea Urbinas τ"ξη et [φ"ιδeΟVG praebet, quae correxerunt recentes omnes. 6) Dubito de Urbinate, e quo Schweighaeuserus (t. ΥΙ, ρ. 489) annotat -bnOΤeO%ciIJl , Hinckius apud Hultschium βί lentio testatur νπoτ�ό%ιoJl.
e
PRAEFATIO.
LXI
VI, 27, 6 την έκτος έπιφ&νειαν, �ν (ην F) ο Ιέσ41'ω καΙ κα1εΙσ41'ω . ήμ,ϊν &εΙ το" παντος σx�μ,ατoς κατι't π�όσω πον F S] tj σοι Εσ41'ω ( sic) * DmG; Oasaubonus restituit η νoεlσ.ftω. VI, 37, 3 Β. τονς μΕν πλεlσΤΟ1Jς έν α.vτfί Τfί στ�ατo πεδεΙι:; "aralJ&lio1Jat, τοίς δ' έκπεσαμΙνοις oVΔ' ltις -όπ&�xει σωτη�Ια FD] έκπεσο-ϋσιν* DmGH; cum Poly bius verba faciat de militibus ipso in delicto depre . •
hensis puniendis evidens est, alteros a tribuno capitis damnatos θΒΒθ occisos, alteros, ut supplicium effugerent, e castris, antequam iudicium fieret, clam esse egressos. Itaque puto pro έκπεσαμ,lνοις iam ίη codice archetypo depravato esse revocandum Ικπεσ(είν J1JV)αμ,ένοις coll. ΧΠ,
19,
6
&μ,α δΕ τφ π�ωτoν εΙς τι'tς eoό�1JXm�la!; έκπεσείν.
VI, 40, 6 κατακολΟ1J'fJo εi το δεoύτε�oν στ�ατόπεδoν FD] Επειτα* κατακολΟ1J-θ'εi DmSj :Bekkeri autem con
iecturae κ;τ' &κολΟ1J41'εi, quamvis habeat quandam veri similitudinis speciem, ideo nos astipulari non possumus, quod constat ηθ uno quidem loco apud Polybium ίη νθΒίή κ �τα. Itaque restitui Polybii iJlud usitatissimum
(�ΠEιτα) κατακολ.Ο1J41'εi. VI, 40, 13 Β. το μΕν των δπλιτων σούστημ,α λαμ,�&νει πα�ατ"ξεως δι&-θ'εσιν, έι'tν μ,� ποτιι π�oσιιξελ.lξαι δέrι τονς &στιΧτΟ1Jς, το δέ των -όποζvrlων . . πλη41'ος . . Εχει την κα41'-ήκοvσαν xώ�αν FS] δΕ* Dm - τότιι* DmHmG l). νι, 46, 1 1 ης μ,εν . . δoκoiίσι διαφI�ιιιν . . .. � δε F] � D οίς* Dms. VI, 51 , 2 το γιι�όντιoν εΙχε την �ιστo�ατικην έξΟ1Jαlαν FS] γε�oντικoν* DmR, VI, 53, 5 ή δε (pro δ') εΙκών έατι π�όσωπoν εΙς δμ,οιότητα διαφε�όντως έξει�γασμ,ένoν κα! κατι't την πλ.ιΧσιν "al "ιxrtt την -όπoγ�αφ�ν F SJ &πor�αφ�ν* DmHKLj videtur πλ&υις esse ίΡΒθ. formandi actio, -όπο γ�αφ� fucandi. VIΠ, 19 (21), 9 σ1Jντ&ξας Εν! των φΙλωv α-ό τον ε Ιεν 1) Secutus sum Schweighaeuserum (t. ΥΙ,
ρ. 382).
LXΠ
PRAEF.A.TIO.
tσtoκ(!lvaa.ftat FS] αvτσν kl* Dm cum. hiatn; postqnam equidem ίη Fleckeiseni annalibns (1884 ρ. 121) nbe ήηβ exposui, Polybium. duas formas kl et αlε! sine ullo discήmine usurpare et hoc loco et loco quinti libri (74, 9 εΤλ.κε τον χ(!όνον των σνν.ιhjκων k! -όπΕ(! ) a viήs doctis saepe sollicitato iterum. iterumque exa minato, mea θΟ inclinat sententia, ut tertiam f�')rmanl αιεν Ι) a poetis ηοη raro usurpatam suspicer Polybio θββθ attribuendam ad vita.ndum. hiatum. adhibitam ; neve cui sit o:ffensioni, quod illud αιΕν obscuratum. in libήs ηοη compareat ηίβί duobus locis, reminiscatur voca buli πιστεvειν, quod constat semper apnd Polybium. construi cum dativo, uno loco (Ι, 7 9 , 11) ίη Vati cano paene obscnrato coniungi ad hiatum expellendum cnm accusativo. VIΠ, 26 (28), 10 διασαφείς τοvς ήγειιόνας F] δια σαψήσας * nm G"'j ceteή libή recentes recte praebent διαφεΙς. 1am cum satis videar docuisse, quanti essent aesti mandi codex Urbinas et Augustanus, liber inter re centes 2) codices vetustissimus , de ordine eclogarum. Urbinatis pauca addere ηοη alienum θΒβθ puto. Li brarium enim Urbinatis nil aliud fecisse ώΒί θΟΒ locos, qui praeter ceteros in legendo arήdebant, ad ver bum. exscripsisse, recte exposuit Kaelkerus (de eloc. ΡοΙ. 'Ρ. 221 S8.); sed ηθ ulla dubitatio maneat, quin ille libraήus Polybium ita eχcerpseήt , ut ordo - ΜΟ excepto loco - semper servetur, liceat excerpta illa apponere adiectis paginis S) , in quibus singula sunt exarata. 1) αι et ΕΙ non raro inter βθ a librariis commutari do • . .
cet ΙΥ, 64, 7 (v. ρ. XL). 2) De aliis codicibus (v. Hultschii praef. Ι. ρ. VIlI β., Π, ρ. ΙΥ) in praefatione tertiΪ voluminis mihi erit dicendum. 3) Ea quae de libris prioribus tribi1s 'et de errore quo dam typographico editioDls Hultschii (ρ. 613 ann. crit. 2) attuli, debeo Hultschii collationi, quam vir ille doctus, ut iam supra docui, libera1issime mecum communicavit.
LXIll
PRAEFATIO. L i b. Ι. TijS π01vμ{οv lπιτομ.ηs 1dfos
1, 6, 75, 77, 81, 83, 84,
1- 3, 1 - 7, 5-76, 6 - 78, 5 -81, 2-83, 6 - 84,
5 mc. 11 9 15 11 4 10 -
L i b.
_
ίοΙ
-
"ο, + t Ι)
1r• ]Υ 2) . 4r. 5r• 6r• 6r• 6Υ•
Π.
** τον μ 1όΥΟ11. 1- 7, 3 inc. fol. 7r• - 7r. 4 - 1 7, 8 - 10r• 1 - 31, 7 6 - 69, 1 1 - - 14r.
π01vμ{οv
7, 14, 25, 65,
L ib. ΠΙ. 18, 19, 36, 45, 47, 50, 62, 70, 80, 92, 104, 108,
'** τοv i' ldfov. 10 - 19, 8 inc. fol. 12 - 19, 1 3 - 6- 38, 5 - 6- 46, 7 - 2- 47, 4 - 1 - 51, 11 - 2- 63, 14 - 1 - 75, 4 - 1- 85, 4 - 1 - 94, 7 - 1-105, 10 - 2-1 1 7, 6 - -
1 7r• 1 7v• 1 7Υ• 19r• 1 9Τ• 19v• 21r• 22Υ• 26r• 29Τ• 31Τ• 32Τ•
1) Duo priora folia manu recentiore sunt exarata j ab antiqua ma·nu scripta sunt excerpta inde ab Ι, 7&, 5. 2) Tertium folium non pertinet ad Polybium j exhibet enim fι'agmentum ex praeceptis reip. ge'r. Plutarchi ab his verbis incipiens quae leguntur ρ. 801 Ε Wytt. ιΗλα "αΙ την Καλλιόπην na/?EICcflOV1J (τ. Schweighaeuseri t. ν, ρ. 119).
LXIV
PRAEFATIO. Lib. Ιν. ΠοΑ'ιJμ'ο'ΙJ ** ΤΟV Δ A6yo'IJ. 8, 1 - 8, 12 inc. fol. 39". - 39". 1 1, 1-13, 2 41Ό 20, 1- 21, 4 42r• 24, 4-24, 7 42". 27, 1- 27, 8 43Ό 31, 3-31, 8 43r• 38, 1 -45, 8 60, 8-60, 10 48' initio. 48r. 74, 3- 74, 7 48". 77, 2 -77, 4 48V• 85, 3-85, 6 8 7, 3 - 87, 4 49Ό
L ib. V. Π01'ΙJμ'0'ΙJ * * τον Ε 16yo'IJ. 9, 1 - 12, 8 inc. fol. 49 .. 51". 22, 1 - 23, Ι) 26, 12- 26, 13 - - 52v• 32, 1 33, 8 - 52v• 44, 3 44, 11 - - 53". 65, 11 - - 54r• 64, 1 - 54r• 86, 7 79, 8 - 59 r• 75, 2 75, 6 - 59r1). 88, 3 - 59". 90, 5 90, 8 104, 1 -104, 11 - - 59". Quam tabulam βί accurate inspexeris, invenies libra rium u n ο loco aut errore aut alia causa adductum ordinem turbassej sed accedit a1iud. Non raro enim fit, ut sententiae brevissimae ΘΧ Polybio describantur ad marginem codicis Urbinatis in libris quinque prio ribus hae : 1) Apud Hu1tschium typothetae errore legitur fol.
4:9'.
PRAEFATIO.
LXV
Ad marg. ίοΙ 6v, quo continentUl' excerpta θΧ ι, 84, et Π, 7, 1-3, additur Ι, 88, 3j ad marg. ίοl. 7', quo continentur hausta θΧ Π, 14, 4-17, 8, adduntur 10σί duo θΧ Π, 8, 8 et 8, 10 Β. descriptij ad marg. fol. 26" extremi, quo continetur pars extrema eclogae θΧ πι, 70, 1-75, 4 descriptae, adiicitur ΙΠ, 75, 8 ; ad prima verba excerpti θΧ ΙΥ, 20, 1-21, 4 repetiti ίη marg. fol. 41" additur sententia quaedam θΧ IV, 16, 3 depl'ompta; ad initium excerpti hausti θΧ ΙΥ, 38, 1-45, 8 adiicitur ίη marg. fol. 43< sententia brevissima θΧ ιν, 34, 2 de prompta; ad marg. ίοΙ. 43v ill edii, quo continetur ex cerptum de Byzantio (ΙΥ, 38, 1-45, 8), additur ιν, 35, 7 ; ad excerptum primum θΧ ν. libro petitum (9, 1.- 1 2, 8) adduntur ίη marg. fol. 49" et ΙΥ, 87, 11 et ν, 2, 6 ; ad marg. ίο!. 53v (v, 44, 3 - 1 1) ita additur ecloga hausta θΧ ν, 37, 1 0, ut prima excerpti verba respondeant ίΙΙί additamentoj ad marg. fol. 60', quo 10σο desinit frag mentum de Agelao (ν, 104, 1-1 1), adiicitur sententia sumpta θΧ ν, 106, 4. Quibus rebu8 expositis quis est qui ηοη intellegat, haec additamenta ηοη Βίηθ ullo ordine margini codicis Urbinatis esse ascripta, sed semper ita addita esse, ut appareat , quo fere e 10σο Polybii sint petita? Quae cum ita sint, miram fidem librarii Urbinatis magni aesti mantes neque ρω nihilo ducentes quae Nissenus 1), Υίι' rerum Romanarum peritissimus, cum magna sagacitate exposuit ίη Mus. Rhen. t. χχνι ρ. 253 8S., excerpta Urbi natis θΧ νι libro hausta nos ita ordinavimus, ut codicis auctoritas maneret intacta. Nam cum incipiant libri νι excerpta Urbinatis inde a folio 60v et contineant usque ad ίοΙ. 65v libri νι caput tel-tium usque ad decimum, l} uto cum Nisseno, post prooemium ab Urbinatis librario omissum addidisse Polybium expositionem de variis re-
6-10
1) Quanti duxerim ΝίΒΒθηί auctoritatem atque iudicium, apparet conferenti ordinem fragmentorum. libri ΥΙΙΙ., θΙβί ηοη dubitavi, ubicunque tempol'Um ratio ηοη erat dilucida, ρο tius Urbinati astipulari quam cοniecturiδ
LXVI
PRAEFATIO.
rum publicarum formis, quam excepit historia Roma norum antiquissima. Cum vero ad marginem foliorum 65v, 66< addan tur excerpta 538, 28 Hu. 539, 1 Hu. 539, 3 Hu., secun dum ea, quae Bupra exposui, arbitror, hos locos de promptos θΒΒθ θΧ archaeologia Romana; brevissimam autem sententiam, quam librarius ίη ora ίοΙ 61 r exa ravit (538, 26 Hu.), aut θΧ prooemio aut θΧ expositione de rerum publicarum formis 1) descriptam esse, verisi mile est. Restat, ut de nonnullis 2) Polybii locis, quos depra vatoB esse aut omnes concedunt aut equidem solus puto, accuratius exponam, qua ratione arbitratus sim mede lam posse affeni. ΙΥ, 8, 9 τινες μΕν γα€! έν τιtίς κvνηγ{ιtις εΙσ! τολ μη€!o! Π€!Oς τας των .fJ'η€!{ωv σvγκmιtστ&σεις, οε δ' ιt-ότoΙ Π€!Oς fίπλιt κιt! πολεμlοvς ι2γεννείς, κιtΙ τής γε πολεμικής "/.,€!εΙιtς τής κ«τ' livJ€!ιt μΕν �! -xm' lδΙιtν ε-όXε€!Eίς κιtί Π€!ιtκτικoΙ, κoινfί δε κιtΙ μετα πολεμικής ΙνΙων σνντ&ξεως liπ€!�τοι] �AHί sunt fortissimi in venatione, si congre· diuntur cum bestiis, sed adversus arma atque hostes sunt ignavi ; alii sunt ad be11i usum expediti, si comi nus est pttgnandum et pro sua quisque voluntate rem gerit, sed ίη be110 communi, si omnibus in acie stanti bus obtemperandum est unius ducis imperio neque potest fieri, ut alius aliter pugnet, sed omnes aequo vinculo disciplinae militaris tenentur , sunt inutiles.' Quae Polybii verba si recte interpretatus sum, recte 1) Perperam putat Kaelkeru8 (1. c. ρ. 223) , nunquam quidquam in contextu a libratio Ul'binatis θΒΒθ omissum j conferas θninι 651, 2 Hu. et σ51, 24 Hu. 2) Νοη poBBunι .e1·ba facel'e de omnib u s locis, quibus mea editio differat ab Hultschiana; quicunque accurate et Hultschii et meam sententiam perpenderit, ίΡΒθ , ρυΙο , ίη ΥθηίθΙ, quibus causis adductu8 aut codicunι scripturam te nuerim aut ad aliam coniecturam fugerim.
LXVII
PRAEFATIO.
puto me corrigere : μετ" πολειιι"ης- 1) i π' fσ ο ν 2) cJVv τάξεως-ο ΙΥ, 13, 6 β. την μ.Εν ο/'ν αΙτΙαν "α1 την Itφo�μην δ σvμμ«χι"ος πόλεμος Ε($χεν Ι" tovtrov, την δ' �xην Ι" τον μΕτα τα11τα γενομΕνοv δόγματος- &πάντων των ($vμ μάχων ' οΊ σvνελ.ιtόντες- εΙς την των Ko�ιν.ιtIων πόλιν Ιπι: "v�roaav διαπ�οστ«τεV(jαντος το δι«{jοvλιον Φιλ.lπ nov το11 μΜιλ.Εως] Compositum δΙΙΧΠ�Ο(jτατεvειν hoc uno 10ΟΟ apud Po1ybium repertum per se patet οωη accusa tivo construi ηοη posse apud hunc scήΡtοrem, quamvis ηοη negem, apud scriptores Ροsteήοrίs aetatis οωη accusa tivo posse coniungi (ν. ΜοlΙenhaueή de verb. οωη praep. conιp. Pol. ρ. 40 ann. 3 et Krebsii (die Rection der Ca sus etc.' Π ρ. 13, 2 a) ; itaque reiecta Casauboni coniectura οΊ mutantis in θ non οωη διιχπ�οσταΤΕvσαντος- sed οωη lnE"V�roaav coniungendus esse videtur accusativus ille το δια{JοVλιον. Iam etsi apud Po1ybium non raro solent verba mira ratione collocari (ΠΙ, 6, 10 οΜε1ς- Ιτόλμ.« μΕνειν "ατα πρόσωπον των μιx�μά�ων Υ, 46, 2 ποιησάμε1) Verba repetita Polybio ηοη sunt offensioni : ι, 76, 2 tnEt δ' εΙι; σV 1JάΠΤΟ1J ήllΟ1J &ίLίLήίLoις σννήπτον τοις πoίLεμ.{oιι;; πι, 83, 1 l)1JfOf! δΕ ιιατα την δΙοδον α φ ίLcii 1J Ο Ι; Ιπι πΕδον . . ιιατα δΕ την &π' ΟΦqίiς ίL{μ.1Jη1J τείLεIως σΤΕνην &noίLEl πονσαν nιXqolJ01J ώι; εΙι; τον α Φ ίL cii 1Jα n«q'" την πιχqΙ»qει«ν, δΙEίL08'ών ΤΟ1J « fJ ίL cii w a . . ; νΙΙΙ, 36 (2), 1 τοίι; δΕ την Ι 1J δ ε χ ο μ.ι!νην nqd1JOtaw ποιοvμέ1JΟίfl of.,1I Ι,/lιίLηΤ'Ο1J ' ΤΟ μΕν ,/αq μιηδενΙ πι σΤΕVΕιν εΙι; τ'ίLoι; &πqαIlΤΟ1J , το δε ίLαβόντ« τας Ι ν δ ε χ ο έ 'Ρ α ς π{στΕιΙ; πqάττειν το ιιατα ίLό,/oν &νεπιτlμηΤΟ1J. εΙσ δ' 1 1J δ ε χ ό μ, ε ν « ι πlστειfl ; νπ, 10, 3 lI«t ,/αΙ,) ιι «τ α τη1J Ιπι φά1JΕια1J lια1 11« τ α την τοv ίLoInov βΙον πqοστ«σlιχν, {τι δΕ ιι«τα το πίLήo8'oς τών στεφά1Jω1J, οΦδε1JΟΙ; lίLε{ΠEΤo τcii1J lιαο8" αούτόν. Ceterum conferas ΙΙ, 27, 6 (τόπονι; . . τόπων), 37, 6 (lIat(,Jcii" x«tqoifI); ΠΙ, 1, 7 (ιιατα μΕ(,Jοg κατα μ.Εqοι;), 33, 17 (lιεχqήμ.εο8'α �1J χqήσαιτο), 47, 7 Β. (π«qΕισά,/ονΤΕfI πιχqεισ ά,/ονσιν), 62, 1 Β. lα1iο8'ιι; α1iο8'ιι;) ; ιν, 20, 11 (&q1Jη&ην«ι . . ι2(,J1Jηο8'ή1J«Ι) ; νι, 39, 6 (σΙ»σαντιχι; . . σώσ«ντ«) ; χχνιι, 13 (16), 2 (τη1) 'ΉΠΕιqΟ1J . . τήι; 'HnEl(,Jov . . τήι; 'HnElqov) cet. 2) V. Krebsii (die PriLp. etc.' ρ. 97 et νι, 38, 4 τοv III1J lJV1JOV . . lπ' (σον Ιπιιιqεμ.οιμ,ενοv nίiat1J et Hultschii ann. cήt. •
.
•
r
. •
. •
• •
. •
• •
• .
• •
ρ. 313 V. 7.
LXVIII
PRAEFATIO.
νος δί διά το;; πqoει�μiνoν τήν πo(}εΙcιν cιvλωνος ΥΙ,42, 4 Ιξ ών &στcιτoν -δπά(}χειν σνμ{3cιΙνει κcιl τον "cιτ' icJlav κcιΙ τον κcιτ« μi(!oς €κ.&στφ τόπον τής στ(!cιτoπεδεlcις VII, 16, 2 �ξloν δΑ τον (3cισιλέcι cιVτφ τον ήγεμόνcι των -όπcι σπιστων ΠCl(!CΙΚElEVacιVfcι σνστήσcιι σννεπιδoiίνcιι σφii.ς κcιl "oινωνήσcιι), tamen, quod memoria teneo, verborum ΟΙ' dinem βaeΡe turbatum θΒΒθ ίη libris (v. praef. Ι, 4 Β. ν, 80, 3 (v. ρ. LIII) ) maluerim το cJιcιPoVuov ponere ante δΙClΠ(!OστcιτεVΣcιντoς quam relinquere verborum se riem intaotam Ι). - Eandem medioinam putavi adhiben dam θΒΒθ aliis lοcίβ, quibus verborum ordinem in 00dioibus θββθ turbatum prodit hiatus. Ita ΙΥ, 64. 10 δ δΑ {3cισιλEίις "ν(}ιεvσcις το;; τ ό π ο ν ε l ς lδcιφoς κcιθ'εiλε hiatum verborum collocatione mutata θΒβθ tollendum ideo arbitratus sum non pugnare cum ΒΡθcίθ verisimili tndinis, quod soribae oculi a verbis το;; τόπον faoillime potnerunt aberrare , Βί ίη codice arohetypo versus Βίο erant exarati: οντες Ιξέλιπον τον τόπον ' δ δΕ {3cισιλε-ίις τον τόπον "lI(!ιεVσcις εΖς lδcιφoς "cιθ' ei'λE. Cum autem librarius omisisset το;; τόπον videtuι' errore intellectΙ των πι,>οιι l?1jμένών) delegantibus. ΥΙ, 5, 7 τότι δ�πoν, xa,f}&ntf,> έπΙ των ιω.ων ζφων, κα! Επί TOVTrov σvνα,f}ι,>οιζομένων � 8πtq εΙκός, κατα τoiίτo εΙς τό δμόφνλον avvareMtta,f}at δια τ�ν τής φVΣεως &a,f}iVEtav - &ν&γκη τόν Τfί σωματικfί �ώμrι χα! �y ψν xtxfj τόλιιrι διaφέι,>oντα, ToVTOV �reia,f}at κα! κι,>ατείν ] Cum Campio ('ΡοΙ. Gesch. i1bers. v. Campe' ρ. 656 anu. 1 ) legendum esse censui pro κατα τoiίτo κτλ.: καΙ Ι) τοvτοvς κτλ. ΥΙ, 6, 10 σταν έν ο Τς δ πι,>οεστchς avVEntaxvrι] Dif:ficultatem maxin:ιam putavi ita esse tollendam, ut έν οΤς poneretur ante σταν coll. ΥΙ, 9, 7. ΥΙ, 11 a, 7 (2, 1ο) ΠΕπεισμένος 01ιδενός Ελαττον Ε'ξιιν Εν τΥ πολιτιlι; δια τινας &φοι,>μ&ς, ιχων γνναίκα χι,>ησΙμην] Seclusi δια illud molestum, quod irrepsit tribus ante cedentibus litteris falso repetitis et impente mutatis. ΥΙ, 1 3, 5 η έπιτιμ�σεως] Νοη cum Kaelkero (de eloc. Pol. ρ. 248) revocavi �(ΠEι,» Eπιτιμ�σεως, sed ad didi post η ut hiatum tollel'em και' ν� Δt' collatis eis locis, quos accurate, ut solet, Schweighaeuserus ίη lexico s. v. N� ρ. 395 s. congessi� (v. ρ. ΧΧ ann. 2). ΥΙ, 14, 5 πως γαι,> εΙκός Εν ϊσ'!1 τιμΥ 6vτων των &γ« ,f}wv τοίς κακοiς j] Ut hiatus tollel'etur, delevi Οντων. ΥΙ, 1 7, 5 καΙ γαι,> χι,>όνον cfovvat καΙ σνμπτώματος γινομένον χονφ{σαι χαί τό πιιι,>άπαν &δνν&τον τινός σνμ μάντος &πoλiίσαι τής έι>γωvlας] Addidi ante δουναι se cutus Schweighaeuserum cJvvaTat. ΥΙ, 23, 2 s. Ε'στι δ' � 'Pω(λαϊκ� navonAla πι,>ωτον (λΕν ,f}vι,>εός - o.v τό μεν πλάτος έστ! τ-ης κνι,>της έπιφαvεlας niv,f}' �μιπoδlων, τό δε μήκος ποδων τεττάι,>ων, δ δΕ μlζο vς Υτι καΙ παλαιστιαίος-]Urbinatis codicis verba δ δΕ μΙζονς παλαιστιαίος ηοη satis fl.uere, quamqual1l • • •
• • •
• • •
verba Polybii ηοη accurate afferentis auctoritati esse attri buenda, di ver 8 ί 8 ΙΥΡίΒ curavi expl1.mendum. 1) Quam saepe intel' 5θ commutentul' "α! et "ατά (locent 1, 48, Ο; πι, 83, 4. 114, 3 ; ν, 88, 3; νπι, 29 (31), 3.
PRAEFATIO.
LXXIII
iam Schweighaeuserus exposuit, solebant tamen omnes editores, quos equidem scio, acquiescere ίη emendatione librorum recentium '6 δε ",eltoov έστ! κα! παλαιστιcιίΌς' 'aut, si sit maius, ad hanc longitudinis mensuram palmus accedit" Sed ηθ enarrem, Graeca verba ea pror sus ηοη posse significare, quae Schweighaeuserus θίΒ obtrusit, Polybius cum ita facit verba de scuto Roma norum, ut dubitari ηοη possit, qui'l un um fuerit genus scuti sollemnis, tum, qua est ille scriptor diligentia re rum describendarum, cum de velitum hastis crassitu dinem et longitudinem diserte afferat, per Βθ patet, ίη describendo scuto, quam armaturam Romanorum pro priam accnrate cognoscere uninscuiusque de legentibus maxime intererat, ηοη solum posse dici de latitudine ac longitudine, sed nonnulla esse addenda de crassitn dine. Qnae σιιω ita sint, quod scutum curvatum fuisse verisiniile est ita, ut media eius pars maiore esset cras situdine, quam extrema, graviorem ratus adhibendam esse medicinam loco illi corrupto σΟΠθχί: το δ' έπ' Υτυος (π"χος) Ετι καί παλαιστιαίον. VI, 32, 2 σvμμαlvει τοίς μουλομένοις συνεφιστ"νειν κα� τον XOOfllov το μlγε.f}ος κα! την σλ:ην πεfllμεΤQΟV της παflειιμολης] Lacunam, quam indicavit Ernestus, ita ex pleo, ut addam post συνεφιστ"νειν vocabulum νοείν,
quod et propter litteras antecedentes similliιαas facil lime potuit omitti et Polybii dicendi generi (ν. Schweig haenserum ad VI, 27, 6) est aptissimum. VI, 33, 7 Cum Kaelkero (Ι c. ρ. 264) verba distinxi sic : διδόασι δέ κα! φυλ.ακεία δvο - το δέ φυλ.ακείόν έστιν έκ τεΤΤ"Qωv "vδflωv 6>v οΕ μεν κτλ. ΥΙ, 35, 11 I'Qαφηv λαμμ&νουσι π ό σ ου καΙ πόσας έφο δενσαι δεί φυλακάς] Codicis Medicei (G) πόστην post Schweighaensel1lIIl Olnnes, ηίΒί fallor, editores recepe runt; sed Urbinatis codicis πόσοv 1), dummodo silentio -
1) Aristopll. Acharn. 83 πόσου δΕ τόν π(lωιιτόν χ(lόνοv
ξυνήγαγΕν ;
POLYD. Hrs'I'; ΙΙ.
4
LXXIV
PRAEFATIO.
addas Χι.>όνον , ita ut πόσον idem fere sit atque πότε, retineri posse a Bothio (Polyb. ρ. 46 s.) bene videtur explίcarί. ΥΙ, 39, 6 tovr; fJπει.>ασπlσαντας καΙ σώσαντ&ς τινας των πολιτών 1} σνμμ&χων σ τε στι.>ιχτηγΟς έπισημαlνεται
δώι.>οιι;, οί' τε χιλ[αι.>Χοι tovr; σω-θ-Εντας, έ(χν μΕν Εκόντες ποιή σιν, εΙ δΕ μή, ,,()tvιxvtEt; σνναναγκ&ζονσι τον σώσαντα ι>τεφανοVν.] Quamquam cum Reislrio et Bothio puto,
hoc loco Polybiwn usum esse ellipsi- illa nota, de qua brevissimis disputavit Kruegerus (Gr. gr. 54, 12, 12), tamen ηοη lίbrorwn recentium ποιώσιν pro Urbinatis ποιήσιν recipiendum θΒΒθ videtur, sed ποιήσ(ωσ)ιν. ΥΙ, 44, 3 Β8. &Ε! γάι.> ποτε τον των Ά-θ-η�'αlων δημον
ΠΙΧι.>ΙΧΠλήσιον εΤναι σνμ�αίνει τοίς ιίδεσπότοις ι>κ&φεσι. κα! yftI? έπ' έκείνων, σταν μΕν 7j Jtft noAEμlrov φό�oν 1} διiι · πει.>lστασιν χειμωνος δι.>μη ΠΙΧι.>αστΏ τοίς έπι�άταις σνμφι.>ονείν κα! πι.>οσέχειν τον νονν τφ Κllr:ιε()νήηι, ylve ται το δέον έξ ιxi!toov διαφει.>όντως· 8ταν δΕ -θ-αι.>ι.>ήι>αντες lfι.>ξωνται καταφι.>ονείν των πι.>οεστώτων κα! ι>τασιάζειν πι.>Ος ,uλήλΟllς διiι το μηκέτι δοκείν πάι>ι tIXi!t&, τότε δη των μΕν Υτι πλείν πι.>.αιι.>ονμΙνων , των δΕ κιχτεπει γόντων δι.>μίζειν τον Κllr:ιει.>ν1jτην, κα! τών μΕν έκσεroν των tovr; κ&λΟllς, τών δ' έπιλαμr:ιανoμένων καΙ στέλλεσ-θ'αι παι.>ιχκελε1l0μένων, αίσΧι.>ft μΕν πι.>όσοψις ylVEtιxt τοίι; Ιξω -θ-εν -θ-εωμένοις Jtft την έν �λλήλoις διαφ0ι.>ftν καΙ στ&σιν, έπισφαλης δ' � διct-θ-εσις τοίς tLEtιxaxovat καΙ κοινωνήσασι tov nAov ' διό καΙ πολλάκις διαφllγόντες tft μΙγιστα πι λιΧγη κα! tovr; έπιφανεσΤ&τΟllς χειμώνας έν τοίς λιμέσι κα! πι.>ός τΏ γΥ ναllαγονσιν.] ' Videtur Atheniensium respublica esse similis navium praefectis carentium; nam, ut ίη navibus , quotiescunque aut metu hostium aut periculo tempestatis quodam studio incitantur . οϊ έπι�&τιxι, ut gubernatoris dicto sint audientes, sed amo tis periculis neglegere incipiunt rectoris (tov πι.>οεστό)τος) auctoritatem, ita Athenienses obtemperantes magistra tibus in maximis discriminibus servati sunt, pro nihilo θΟ Β ducentes ίη periculis minimis magna acceperunt
PRAEFA.TIO.
LXXV
detrimenta '. Quae Polybii sententia etsi videatur esse simplicissima, tamen ηοη desunt nonnullae difficultates. Nam primum quidem de vi vocabuli Επιβάται quaedam potest oriri dubitatio j constat enim Επιβάτην signi ficare aut militem classiarium aut socium itineris (·Pas.sagier' ) . Quia autem Polybius comparat Athe niensium rempublicam cum nave , magistratum cum gubernatore, Επιβάτας cum turba vulgi, neutiquam ρο test cogitari de militibus classiariis, quos , quamvis Thucydides (ΥΠ, 14, 1) plane doceat hoc genus ho minum ποη satis fuisse propensum ad obtemperandum ducibus , tali disciplinae νίηοηΙο οηαι rectore fuisse coniunctos, ut ηοη auderent, acriter instare guberna tori, ut navem aliquo eiiceret, nemo negabit. Itaque rectissime Casaubonus vertit . ΟΠ. Pacem cum Aetolis facere cupit. Cleonico utitur mtemuncio. gus. Panormus portus Peloponnesi. Res Zacynthi constituit. Cap. ΟΙΙΙ. Aetoli cum Philippo et Achaeis agunt de pace. Ad ί110Β Agelai Nanpactii oratio. Cap. CIV. Eiusdem oratio de pace.
�
ΧΌ
ARGUMENTA LIBRORUM.
Cap. σν. Convenit pax Achaeis et Philippo cum Aetolis. Synchronismus. Ab hoc tempore res Orientis connecti coeperunt cum rebu8 OccidentlS. Nexu8 narrationis. Cap. CVI. (01. 140, 4). Timoxenus praetor Achaeorum Quies ιη Peloponneso restituta. Athenienses abiecte adulantur regibu8. Cap. CVlI. ptolemaeo confl.atur bellum ab Ae�tiis. Αη tiochus bel1um p&.r&.t adversus Achaeum. Aetoli pacis im p&.tientes. Agelaus praetor. Cap. ονιιΙ. ScerdilaiduB e1ura oppida Philippo eripit. Hunc bello tenestri petit Phl1ippus. Oppid&. c&.pta recipit. Cap. CIX. Classem centum lemborum parat. Oram Illyriae petit. Cap. CX. Pa.niCU9 tenor invadit classem. Praepropere do mum Ββ recipit Philippus. Cap. CXI. Galli llium obsidentes eiiciuntur Troade. Delen tur a Prusi&.. Transitus ad librum sextum. FRAGMENTA LIBRI SEXTI.
1 . Ε:ι; prooemio. Cap. Ι. Argumentum libri sexti. Cap. ΙΙ (Ι). Cur, οωίΒΒθ. nanationis Βθήθ, in hoc tempus Ro ma,nRe reipublic&.e θχΡΟθίιϊοηθω tra.nsfera,t, accurate ex plica,t Polybius. 2.
De variis rerum publ-icαrum formis.
Ca,p. ΙΙΙ. Respublica Rom&.na difficilem ha,bet cognitionem. Consueta partitio trium formarum reipublica,e. Ειι. Βοη sa,tis &.ccura,t&.. Cap. ιν. Differt inter monarchiam et regnum; oliga,rchiam et aristocratiam ; democratia,m et ochlocra.ti&.m. Sex ge nera. rerumpublicarum. Mutua, conversio unius generis in a,liud. Ca,p. V. Pl&.to de repub1ic&.. Pήmum initium civitatum. Ca,p. νι Origo notionum ilJSti et honesti. Regni origo. C&.p. VlI. Benevolentia. subditorum ίΒ regum f&.mili&.m. ΤΥra.nnidis o�o. C&.p. VlΙΙ. Ari8toCra.ti&.� ortus. Oliga.rchia. Cap. ΙΧ. Democra,tiae origo. Ochlocratia et manuum ήο lentia. Orbis revolutionum a..e9,uabilis in rebuspublicis. Cap. Χ. Lycurgi leges de republica.
ARGUMENTA LIBRORUM.
3. &
ΧCΙ
αrchαeologiα Romαnα.
Cap. Xla (II), 1-10. Palatium. Roma condit&. Olympiadum r&tio. Passum pro vino bibunt mulieres Romanae. Num& Pompilius. ΟΒΙίο. condita. L. Tarquinius ΙθΧ Romanorum. Vari& fragmenta minora.
4.
Frαgmentα incertαe sed·ΊS.
Cap. XIa, 11. 12. Α pu-eris virtutem θΒΒθ exercendam. Olcium.
5.
De Romanorum republicα {lorente.
Ca p . ΧΙ Roma respublic& Hannibalis temporibus florebat. Quid supersit dicendum. Multi iniuste historicos obiur gant propter praetermissas minoris momenti res. Νοη θΧ οωΒβίΒ iudicandi scriptores sed θΧ dictis. Respublic& Romana e tι'iblls formis mixta. Iura cuiusque partis. C&p. Xlr. Potestas consulum in urbe; ίη bello. Horum vel. uti regia potestas. Cap. ΧΙΙΙ. Senatus potestas. Aristocraticum videtur θβΒθ regimen. Cap. XIV. Populi potestas in republica. Capitis reis in vo· luntarium exsilium licet abire. Cap. XV. Unus ordo indiget alterius. Consul indiget ορίΒ populi et senatus. Cap. ΧΥΙ. Senatus obnoxius populo. Cap. ΧΥΙΙ. Senatui populus. Cap. ΧΥΙΙΙ. Forma reipublicae Romanae omnium commo dissima: malis suis ίΡΒο. θΧ Βθ medetur. Dictatura.
6.
De militia Romanα.
Cap. ΧΙΧ. Militia Romana. Ante delectum militum crean tur tribuni. Numerus stipendiorum militarium. Conscriptio militum. Distributio tribunorum. Ca1>' ΧΧ. Delectum peragunt tribuni. Peditum numerus in legione. Equites/ Cap . ΧΧΙ. Sacramentum militare. Sociorum conscriptio. Quatuor genera peditum ίη legione. Cap. ΧΧΙΙ. Arma velitum. Cap. ΧΧIlΙ. Gravis armatura. Scutum, gladiU8, pila. Galea cristata, pectorale, lorica. Hastae triariorul!1. Cap. ΧΧΙΥ. ΌθηΙUΉoηθB. Uragi, Optiones. Manipuli. Vexil larii. Centurionum officium. Cap. ΧΧΥ. Equitum turmae. Decuriones. Arma equitum
ΧΟΙΙ
ΑΜωιΕΝΤΑ LIBRORUM.
olim pa.rum commoda. Deinde ad morem Graecorum in meliu8 mutata. Cap. XXVI. Conveniunt in armΪB loco a C08. edicto. Socii. Praefecti 80CiOrum. Extraordina.rii. Alae 8OCiOrum. Dis ΡΟΒίιίο exercitus. Cap.XXVII. Castra.metatio. Praetorium. Tribunorum tentoria. Cap. XXVIII. Tentoria legionum et equitum. Cap. ΧΧΙΧ. Viae castrorum. Tentoria triariorum , princi pum, hastatorum. Cap. ΧΧΧ. Locus sociorum in castris. Via quintana. Cap. ΧΧΧΙ. Forum et Quaestorium in castris. Selecti θΧ extraordina.riis. Evocati. Extraordinariorum tentoria. Εχ tranei socii. Castrorum species similis urbi. Spatium in ter tentoria et vallum. Cap. ΧΧΧΙ Ι. Universum spatium castrorum. Quid :6.at Βί maior numerus sociorum. Iuncta C&stra amborum con sulum. Singula castra consularia. Cap. XXXIll. Sacramentum castrense. Ministeria C&strensia militum. Custodiae diurnae. Cap. XXXIV. Fossa et vallum circa castra. Tribunorum of:6.cium in castris. Minores duces praesto sunt maioribus. Tessera nocturna. Cap. XXXV. Vigiliae nocturnae. Ad vallum excubant Υθ�tes. Vitri�i!l-rum tessellae. Circuitores. Buccina datur um Vlgilia�: SJ.gIl Cap. xxxvl. c1rCU1tiODl· S ratiο. Severa. mqU181 " ·tiο. Cap. XXXVΙΙ. Supplicium militare, fustuarium. Poenae qua.rum arbiter tribunus. Crimina et delicta militaria. Fructus severitatis disciplinae. Cap. xxxvm. Decimatio. Cap. ΧΧΧΙΧ. Praemi& militaria, stipendium. Cap. XL. Agmen. Cap. XLI. C&strametatio in itinere. C&p. XLlI. Melior Rom&norum ratio, quam Gra.ecorum.
7.
Reipublicae Romanae cum aliis collatio.
Cap. ΧΙΙΙΙ. Reipublicae Roma.nae cum aliis collatio. Res publicae veteribus celebratae. Thebanorum respublica per Βθ nihil praesta.utiae habuit. Cap. XLIV. Atheniensium respublica similis na.vi sine pra.e fecto. Atbenis et Thebis turb& hominum dominatur. Cap. XLV. Cretensium respublica perperam confertur cum Laconica. Instituta Laconica. Cap. XLVI. Contraria instituta Cretensium. Horum res publica dissimilis Laconicae.
ARGUMENTA LIBRORUM.
ΧΟΙΙΙ
Cap. XLΥΙΙ. Cretica reipublicae forma minime laudanda. Platonis respublica. Cap. XLVIII. Reipublicae Laconicae laudes. ΕίυΒ incommoda. Cap. XLIX. Reipublicae Laconicae, incommoda. Cap. L. Eius commoda et incommoda. Cap. LI. Respublica Carthaginiensium. Incrementum, vigor, senectus rerumpublicarum. Cap. ΙΙΙ. Poeni Ιθ nautica praestant. Militia pedestri prae stant Romani. Poenorum milites pl'O alienis pugnant, Ro mani ριο ΒυίΒ. Italici natura et usu fortiores Afris. Ιη citamenta virtutis apud Romanos. Cap. LIII. Mortuorum laudatio pro rostris. Maiorum ima gines comitantur exsequias. Cap. L1V. Ιη oratione funebri laudantur et facta maiorum. Ηίβ rebus iuvenes ad praeclara facinora excitantur. Cap. LV. Horatius Cocles. Cap. LVI. Avaritia Poenorum. Romanorum moderatio. Ηο rtlm religio. Iurisiurandi religio apud Romanos.
8.
Co.nclusio dΊSputαtionis de Romαnorum republica.
Cap. L ΥΠ. Futura reipublicae Romanae ruina. Cap. L ΥΠΙ. νίιοι et constaritia reipublicae Romanae tem poribus Hannibalis. Captivos Romanos redimere nolunt. Romano militi aut vincendum aut emoriendum.
9.
Frαgmentum geogrαplIicιtm.
Cap. LIX. Rh�·nchus.
FRΑGΜΕΝΊΆ LIBRI SEPTIMI. Λ. Olymp. 141, 1.
1.
Res Itrιliae.
Cap. 1. Campanorum defectio. Petelilli fuIue expugnantur a ΡΟθΔίΒ. Capua de:6.cit a Romanis.
2.
Res Siciliae.
Cap. 11. Hieronymi legatio ad Hannibalem. Cap. ΙΙI. Legatis Romanis illudit Hieronymus. Cap. IV. Eius foedus cum ΡΟθΔίΒ de dividenda Sicilia. Hie-
XCIV
ARGUMENTA LIBRORUM.
ronymus Pyrrhi nepos. ΑΙίο foedere totam Siciliam sibi paciscitur. Cap. V. Nova legatio Romanol'um ad eum. Absurda a :Romanis postulat. Bellum adversus ίΙΙΟΒ parat. Cap. νι Situs urbis Leontinorunl. Cap. νπ. Hieronymi vitia a nonnullis exaggerata. Cap. νπ!. Laus Hieronis. Laus Gelonis. 3.
Res Graeciae.
Cap. ΙΧ. Foedus Philippi cum Hannibale. Formula foederis. Cap. Χ. Seditio Messeniorum. Cap. ΧΙ (ΧΙΙ). Adversus Messenios primum pravos mores nu davit Philippus. Ante id tempus Graeeis eunetis fuerat ada matu8. Olim Graeeorum delieiae, exinde odiosus omnibus. Cap. ΧΙΙ (ΧΙ). Inter saerifieandum Philippi deliberatio de lthomata aree Messeniorttm. Demetrii consi1ium. Arati consilium sequitur Philippus. Cap. XIIl. Aratus honesta, Demetrius prava suasit Philippo. Εχ homine lupus. Cap. XIV. Aratus et Demetrius contraria suadent Philippo. Deleetus amicorum maximi est momenti. Β. Olymp. 141, 2.
4.
Res Siciliαe.
Cap. XIVb. (Hipl)Oerates et Epicydes) mittunt Cι'etenses cum litteris fictis.
5.
Res IbC1·ieae.
6.
Res Gt·aeciae.
Cap. XIVc. Masylii. Cap. XlVd. Oricenses.
C. OlYInp. 141,
7.
1. 2.
Res Asiae.
Cap. XV. Bellum Antioebi cum Achaeo. lam in alterum annum oppugnantur Sardes. Munitissimae urbes interdum facillime capiuntur. Lagoras Cretensis. Εχ avibus cogno ΒείΙ partem ineustoditam muri. Cap. XVl, Lagorae consilium probat Antiochull.
ARGUMENTA LIBRORUM.
XcV
Ca.p. ΧΥΙΙ. FelΊX Lagorae audacia. Achaeus arcem Sar dium tenet. Antiochi strategema. Aribazus urbis praefectus. Cap XVIII. La.goras in murum per praerupta escendit. Sar dium urbe potitur Antiochus.
FRAGMENTA LIBRI ΟCΤΛΥΙ. 1.
E;r; prooemio.
Ca.p. Ι (ΙΙΙ). Pervicacia Romanorum Poenorumque in bello gerendo. Magni ubique terrarum apparatus. oΔ�. Il(IV). Historiae particularis imperfectio ; universalis uti litas.
Λ. Olymp. 141, 2.
3.
Res 8iciliae.
Cap. ΠΙ· (XXXVIII, 2). Silentium ferri difficile potest. Cap. ΙΙΙ (V). Appius terra oppugnat Syracusas. Archimedis sollertia. Hexapyla. Cap. ιν (VI). Marcellus classe Achradinam aggreditur, sambucas comparat. Cap. V (VlI). Archimedis machinae. Cap. ΥΙ (VHI). Idem. Marcelli scomma. Cap. ΥΙΙ (ΙΧ). Appius non felicior Marcel1o. Oppugnatio ίη obsidionem mutatur. Ingenium unius hominis quantum possit. Terra marique obsidentur Syracusae. Marcellus reliquam Siciliam infestat. 3.
Res Graeciae.
Cap. νιπ·. Demetrii mors. Cap. ΥΗΙ (Χ). Phi1ippi in Messenios impietas perperam a. nonnullis scriptoribus excusata. Cap. JX (ΧΙ). Theopompi inconstantia et maledicentia. Theo pompus de Philippo, Amyntae filio eiusque amicis. Cap. Χ. ΧΙ (ΧΙΙ. ΧΙ ΙΙ). Huius historici maledicentia. Cap. ΧΙΙ (XIV). Aratum veneno tollit Philippus. Aratus post mortem ab Achaeis cultus. Cap. ΧlΙΙ (XV). Lissum tentat PhilippUB. Lissi et Acrolissi situs. Strategema Philippi. Cap. χιν (XVI). Acrolissum strategemate tentat. Lissum vi capit. illyrici maiore parte potitur. Cap. XIVb (XXXVΠI, 5. 6). Dassaretae ; Hyscana.
χονι
ARGUMENTA LIBRORUM.
4. Res Asiae. Cap. χν (XVΠ). Bolis Cretensis a Sosibio Sardes mittitur ad liberandum Achaeum. CambyluB praefectus Cretensium Sardibus. Sosibius et Bolis. Kicomachus et Melancomas. Cap. ΧΥΙ (X V lII). Bolis cum Cambylo agit ΡθΙ' Arianum. Cretica deliberatio. Partes inter Βθ dividunt Bolis et Cambylus. Cap. ΧΥJI (ΧΙΧ). Dolu8 eorum probatur Antiocho. Cap. χνIlΙ (ΧΧ). Dolus Bolidis et Cambyli. Cap. ΧΙΧ (ΧΧΙ). Achaei cautio. Cum Cretense cretissans. Laodice uxor Achaei. Cap. ΧΧ (ΧΧΙΙ). Capitur bic et ad Antiochum ΥίηcΙυΒ du citur. Eius genus et dignitas. Cap. ΧΧΙ ΙΧΧlΙσ. De θΟ supplicium sumitur. Απ Sardium traditur Antiocho. Achaei fatum, exemplum posteris. Cap. ΧΧΙΙ (XXIV). Cavarus bonus princeps corrumpitur ab assentatore. Cap. ΧΧΙΙΙ \XXV). Xerxes regulus Armosatae in regno con firmatur ab Antiocho. Β. Olymp. 141, 4.
5. Res Italiae. Cap. χχιν (ΧΧΥΙ). Tarentini superbia elati Pyrrhum acci verant. Diuturna licentia satietatem praesentium rerum gignit et domini desiderium. Nuntio Tarentum et Thu rios perlato, indignatio multitudinis. Tarentum prcditur Hannibali. Philemenus et Νϊcο agunt cum θΟ. Pecora volentibus hoatibus abacta. Cap. χχν (χχνll). Pactum proditorum cum Hannibale. Philemenus venator. C. Livius praefectus praesidii Ro mani. Convivium ϊη Museo. Cap. ΧΧνΙ (ΧΧΥΙΙΙ). Morbum simulat Hannibal. Tarentum progreditur. Philemenus dux itineris. Cap. ΧΧΥΙΙ (ΧΧΙΧ). Livii compo.tatio in Museo coniuratis opportuna. Omnia curant coniurati. Cap. xxvm (ΧΧΧ). Temenis porta. Hyacinthi tumulus. 'l'arenτrnorum sepulcra in urbe. pythonici sepulcrum. Se accingunt coniurati. Omnia de quibus convenerat agunt. Custodibus oppressis portas aperiunt. Cap. ΧΧΙΧ (ΧΧΧΙ). Tarentum intrat Hannibal. Philemenus cum apro per aliam nortam ingreditur. Cap. ΧΧΧ (ΧΧΧΙΙ). Urbe potitur Hannibal. Livius in ar cem evadit. NOVUB dolus Philemeni. Caedes Romanorum Tarenti.
XCVΠ
ARGUMENTA LIBRORUM.
Cap. XXXl (ΧΧΧΙΙΙ). Hannibal benignus in TarentinoB. Cap. ΧΧΧΙΙ (XXXIV). Urbem ab arce intersepit frustra im I,edientibus Romanis. Cap. ΧΧΧΙΙΙ (XXXV). Nova fossa valloque munitur Taren tum. Sotera via et Bathea. Galaesus s. Eurotas fl.umen. Cap. ΧΧXlν (XXXVl). Arx Tarenti oppugnatur. Per siccum transvehuntur naves Tarentinorum. Cap. XX}tV (Ι). Mors Tiberii, ducis Romani. Prudentissimi interdum capiuntur ab improbis. Αιiί 8Ua imprudentia. Archidamus. Pelopidas. Cn. Comelius. Cap. χχχνι (11). Idonea fidei pignora capienda. Sed et cautus capi potest : quod Achaeo accidit.
6. Cap. ΧΧΧΥΙΙ.
Res Siciliae.
Expugnatio Syracusarum.
Epipolae captae.
7. :Res Hispαniae. Cap. χχχνπι
Clitellarum (:umuluB pro munimento.
8. F1'agmenta incertαe sedis. Cap. XXXVlllb.
POLYJI. ΗΣ8Τ.
Π
Minora vaήa fragmenta].
6
INDEX
locorul.ll in p raefationibus voluminis Ι et Π tractatorum. Λ. PQlyb. Ι, 1, 5
Ι, 70. 106 1, 6. 70 " 2, 1 Ι, 29. 69 '1 2, " I, 98 ann. 1 1 3, ,, Ι, 6. 42. 4'1. 69 " 3, 2 Ι, 30. 69 (bis) " 3, 3 Ι, Ι;. 42 " 3, 6 1, 69 " 3, 7 Ι, 109 " 3, 8 8. 1, 66 " 3, 10 1, 107 " 4 Ι, 70 " 4, 1 1, 22 Β. " 4, 6 1, 411 8. " 4, 1 1 Ι, 110 " 5 1, 43 1 " 5, 1, 39 " 5, δ 1, 6 " 6, 8 1, 43 " '1, 4 Π, 33 " 7, 12 1, 43 ,, 8, 3 1, 82 " 9, 8 Ι, 43. 73 " 10, 5 1, 43 " 10, 7 1, 68 " 11, 1 1, 43 " 11, 2 " 11,16-13,8 Ι, 6. 64 8. 43 8. 1, " 12, 1
1, 12, 5 " 13 " 13, 13 " 14, 1 8. " 14, 4 " 15, 10 " 15, 12 " 17, 6 " 17, 11 " 18, 6 " 18, 6 " 18, 7 " 18, 9 " 19, 2 " 19, 4 " 19, 16 " 20, 5 " 20, 10 " 20, 15 " 21, 2 " 22, 5 " 22, 7 " 22, 10 " 23, 2 " 23, 7 " 23, 10 " 24, 9 " 24, 12
1, 42. 110 1, 1 10 1, 68 1, 110 1, 43 1, 6. 65 1, 39 1, 39 1, 44 1, 44 1, 6 1, 44 1, 77 1, 78 1, 44. 85 Ι, 44 1, 44 Π, 38 1, 86 1, 6 1, 82 1, 34. 82 1, 34. 44 1, 44 Ι,
44
Π, 63 1, 86 1, 76
INDEX.
1, " " " " " " " " .. " "
25, 8 26, 2 26, δ 26, 9 26, 11 26, 12 26, 18 27, 5 27, 9 27, 12 28, 2 28, 5 l' 29, 8 " 29, 9 " 80, 1 " 30, δ 30, 6 " 80, 11 " 81, 2 " 81, 8 " 82, 1 tI 82, 5 82, 'Ι Ι! 88, 1 " 88, 1 1 " 84, 1 " 84, 2 3δ, 2 36, 2 36, 8 .. 86. 1 1 37, 1 Ι! 87, 4 87, 5 .. 38, 1 .. 38, 5 Ι! 89, 1 " 39, 8 " 39, 8 " 39, 9 39, 15 40, 'Ι Ι! 40, 8 " 40, 12 It 40, 13 41, 1 tI
tI
tt
11
tt
tt
It
tI
tI
tt
1, 82 8. 1, 44. 45 1, 77 1, 88 1, 58. 7δ 1, 7 1, 7 1, 7 1, 7. Π, 69 1, 7 1, 45 1, 80 1, 45 1, 48 1, 7.. 77 1, 89 1, 8 1, 45.. 78 1, 7 1, 7. 77 1, 84. 85 1, 45 1, 8 1, 8 Ι , '16 1, 45 1, 8 1, 69 Ι, 17. Π, 81 1, 45. 88 1, 79 1, 45 1, 45. 88 1, 8. '19 1, 30 1, 45 1, 8 1, 8 1, 9 Ι, 1'1 1, 58. '1δ 1, 45 8. 1, 46 1, 9 Ι, 46 1, 40
Ι Ι", 42, 41, 4 1
" 42, 2 42, 5 " 42, 6 " 42, 9 " 42, 12 " 42, 18 " 48, 1 " 48, 8 Ι! 48, 4 .. 48, 6 Ι! 48, 8 " 44, 4 45, 7 Ι! 4δ, 1 1 Ι! 4δ, 12 " 46, 6 .. 46, 8 " 46, 11 .. 46, 12 .. 47, 1 Ι! 4'1, 2 Ι!
Ι!
.. 4'1, 4'1, " 4'1, 48, It
It
4 8 10 5
" 48, 'Ι Ι! 48, 10 Ι! 49, 2 " 49, 4 " 49, 5 Ι! 49, 'Ι " 49, 10 .. 50, 8 " 50, 4 " δΟ, 6 .. δ1, 6 Ι! δ 1, 1 1 Ι! 51, 12 52, 4 Ι! 52, δ 52, 6 δ3, 1 It
tt tt
XCIX
1, 46 1, 80 8. 88 1, 9. Π, 17 Ι, 79 1, 78 1, 9 1, 48 1, 9 1, 9 1, 9 Ι, 40 Ι, 8 1 . 46 1, 9 Ι, 10. Η, 17 Ι, 10. Π, 17 Ι, 10 Ι, 10. 6δ. ΙΙ, 17 Ι , 10 (bi8). ΙΙ, 1 'Ι Ι, 10 Ι, 46. 6δ Ι, 10. Π, 11 1, 10. 65 Ι , 10 (bi8). 46. Π, 18 1, 79. II,88ann.1 1, 44 Ι, 1 0. 15 8. 88 1, 10. 11. 84. Π, 18.22.'12 ann. l 1, 46 1, 44. 65 1, 46 1, 6δ 1, 11. ΙΙ, 18 Ι, 1 1 . Π, 18 1, 11 1, 1 1 1, 10 Ι, 10. 11. 85 Ι, 1 1 (bis) Ι , 11. '16. Π, 18 1, 1 1 Ι, δ
Π, 88 Ι, 12. Π, 22 1, 76 g*
INDEX.
C
1, " " " " " " " " " " "
��"
" " " " " " " " " " " " " " " " " " " ,, " " " " " .. " " " " " " "
68, 9 68, 6 68,.8 63, 9 58, 10 55, 6 65, 6 66, 7 66, 9 56, 10 66, 1 66, 8 66, 4 66, 8 56, 9 66, 11 67, 8 58, 9 58, 8 69, b 69, 8 69, 9 69, 10 69, 12 60, 4 61, 3 62, 8 62, 4 62, 7 62, 9 64, 2 6-1, 6 65, 2 65, 5 66, 1 66, 5 66, 6 66, 10 67, 1 67, 9 67, 11 68, 1 0 68, 18 69, 7 69, 8 69, 10
1, 76 1, 46 1, 19 Ι, 46 Ι,19.80. 83.Π,18 Ι, 19. ΙΙ, 12. 1, 82 1, 47 1, 88 Β. Ι, 12. ΙΙ, 18 1, 12 Ι, 12. 11, 18 Ι, 12. 66. ΙΙ, 99 Ι, 12. Π, 12 Ι, 12 Ι, 12. 47 (biB) 1, 84 Ι, 47. 66 1, 84 1, 76 1, 86. 76 Ι, 12 Ι, 12 Ι, 12 1, 47. 76 Ι, 82 Ι, 47 1, 12. 48. 47 Ι, 18. 76. 11, 18 1, 76 1, 47 Ι, 18 1, 47 Ι, 18 Ι, 18. 48. Π, 18 1, 48 Ι, 18 Ι, 18. 48 Ι, 18 Ι, 40 Ι, 18 1, 48 Ι, 48 Π, 88 Ι, 18 1, 48. Π, 46
1, 69, 18 " 70, 8 " 70, 8 " 70, 9 " 71, 6 " 71, 8 " 72, 9 " 78, 2 " 73, 4 " 78, 5 " 78, 7 " 74, 8 " 74, 4 " 74, 10 " 76, 2 " 75, 8 " 76, 4 " 75, 5 .. 76, 1 " 76, 9 " 76, 8 " )'6, 9 " 77, 4 " 78, 1 " 78, 9 " 78, 11 " 78, 10 " 79, 1 " 79, 5 " 79, 6 ,, 79, 11 " 79, 18 " 80, 8 " 80, . ,, 80, 8 " 80, � " 80, 12 " 80, 18 " 1:11 , 4 " 81, 10 " 81, 11 " 8 �, 6 " 82, 8 " 82, 10 " 82, 11 " 82, 1'1
Ι,18.48.49.ΙΙ,87 1, 80 1, 18 1, 81 Ι, 18. 48 1, 48 1, 40. 48 1, 60 1, 48 1, 80 1, 48 1, 81 1, 40 1, 48 Ι, 48 1, 80 1, 18. Η, 18 1,48. ll,68ann.1 1, 80 ΙI. 67 ann. 1 Ι, 48 Ι, 80 1, 18 1, 48. 71 1, 48 Ι, 48 1, 79 1, 86 Ι, 47. 48. 78 1, 48 Ι, 18. Ι1, 62 1, 40 1, 49 1, 88 1, 79 1, 49 Ι, 49 Ι, 126 Ι, 13. 14. 49. 69 Ι, ι:J. 14. Π, 18 ΙΙ, 49 ann. l Ι, 49 11 80 1, 46 Ι, 49 1, 14. Ι1. 18
INDEX. 1, 83, 1 83, 5 84 , G tt 84 , 6-10 tt 8 tt 8·l, 84, 9 tt 84, 12 tt ' 8 5, 2 tt 85, 4 tt 85, 6 tt 86, 1 tt 86, 2 tt tt �I', 1 8 tt 81\, 8 7, 1 tt 8 7, 3 tt 81, 5 tt 87, 1 tt ί, 9 tt 8 tt 87, 10 2 tt 8!l, " 8�ι 3 88, 9 tt 8:! , 10 tt 88, 12 tt tt
Π, 1, 2 " Ι, 6 2, 1 tt " 2, 2
" 2, 5
" 2, 6 " 2, 8 " 3, 2 3, 3 tt 4, 2 tt " 5, 1 6, 2 tt " 5, 6 " 0, 8 6, 6
tt
tt tt
6, 1 6, 8
6·
Τ, 14. 49. 11, 18 Π, 1, 1 Ι, 43 " 7, 6 " Ι, 4 9 1, 11 11, 65 " 8, 11 " 8, 8 Τ, 49. 66 Ι, 4\1 " Ρ., 9 Ι , 40 " 8, 10 Ι, 14 " 8, 1 1 Ι, 49 " 8, 111
1, 65
,, 9, 2 88.
Ι, Η . 49. ΙΙ, 18 " 9, .� Ι , 49 !Ι, !Ι Ι, 14. 69. Π, 18 " 10, 1 Ι, 49. 65 " 1{1, 3 Ι, 40. 49 " 10, 4 " Ι, 3 1 10, 6 Ι, 14 " 10, 8 Ι, 14. 38. 11, 12 " 11, Ι! Ι, 44 " 11, 3 Ι, 14 " 11, 4 Ι, 49. 68. 80 ,, 1 1, 5 Π, 65 " 11, 8 Ι, 13 (bis) " 1 1 , 10 Ι , 73 " 11, 13 Ι, 16 " 11, 16 " 1 Ι, Ι 1 " 111, 2 Ι, 14 " 12, 4 Ι, 49 " 1 2, 6 Ι, 42 " 12, 8 Ι, 14. 49 " 13, 1 Ι, rιo " 13, 3 Ι, 60 " 13, 4 Ι , 14 " 13, 6 Ι , 72 " 13, 1 Ι, 15 " 14 Ι , 40 " 14, 3 Ι, 15 " 1 4,4-11,8 Ι, 16. 60. Π, 12 " 14, 6 Ι, 16. 60. 1ίι. Π, " 14, 8 18. 43 " 14, 10 Ι, 60 " 14, 11 Ι, 16. 40. 60. 75. " 16, 3 Π, 43 " 16, 8 1, 46 16, 1 Ι, 81 " 16, 2
"
Ι"
CI T,16.60.II,lG.22
Ι, 45 Ι: 45 J 14. 60 Ι, 50. Π, C 5 Τ, 1 6 1Ι, 65 1, 16. 40. 1 1 . ΙΙ, 9 Ι, 15. Π, 12 1, 713 Τ, 1 6 Ι, Μ '
Ι, 34. 44 Ι, 1 5. 60. ΙΙ, 18 Ι, 84
Ι, 60
Ι, 60 Ι, 16 (bis) Ι, 60 Ι, 50 Ι, 41. 11 Ι, 50 Ι, 1 6 Ι, 5U. 65 Ι : 83 Ι 50 Ι: 43 Ι 50 Ι, 15 Ι, 40 Ι, 36 (bis). 60 Ι, 16 Ι, 6 1 Ι, 1 5 Ι, 6 Ι Ι, 110 Ι, 16. 61. Π, 33 Π, 65 Ι, 1.6. 73. Π, 9 Ι, 73. 74 Ι, 51 Ι, 71. 86 Ιι 40. 12 Ι, 66. 1 6 I, 5 1 (bis). 1 1. 15 Ι, 51
CII
Π, 16, 3 " 16, 4 " 16, 7 " 17, 1 " 17, 2 " 17, 4 " 17, 5 " 17, 6 " 17, 7 " 17, 10 " 18, 7 ,. 18, 9 " 19, 2 " 19, 10 " 21, 5 " 21, 8 " 22, 1 " 22, 2 " 22, 9 " 22, 1 1 " 23, 1 " 23, 2 " 23, 5 " 23, 6 " 23, 10 " 23, 12 " 24, 1 " 24, 3 " 24, 7 " 24, 8 " 24, 11 " 24, 12 " 24, 13 " 24, 15 " 24, 16 " 25, 2 " 25, 5 " 25, 6 " 26, 1 " 26, 4 " 26, 7 " 27, 1 " 27, 2 " 27, 8 " 27, 4 " 27, 5
INDEX.
1, 16. Π, 9 Π, 27, 6 Ι, 51 (bis). 75 1, 16. ΙΙ, 9 " 28, 2 1, 71 " 28, 3 Ι, δΙ. 71 " 28, 7 1, 74 " 28, 10 Ι, 51. Π, 9 " 29, 3 1, 82 " 29, 7 Ι, 75 (bis) " 29, 8 1, 51 " 30, 2 Ι, 51. 65 " 30, 3 Ι, 16 " 30, 6 Ι, 44 " 30, 8 1, 44 " 30, 9 1, 34 " 31, 2 Ι, 5 1 " 31, 5 Ι, 74 " 31, 7 1, 51 " 31, 8 Ι, 51 " 32, 1 Ι, 16. 51 " 82, 2 Ι, 16 " 82, 4 1, 74 " 32, 5 Ι, 34. 52 (bis) " 32, 6 Ι, 37 θ. δ2 " 32, 7 1, 44 " 32, 10 1, 6 " 33, 5 Ι, 37 ann. l. 52 " 33, 9 Ι, 52 (bis) " 34, 3 1, 51. 75 " 34, 4 1, 52. 65 " 34, 5 1, 52 " 34, 6 1, 74 " 34, 10 1, 52 " 34, 11 Ι, 35 " 34, 15 Ι, 16. 52. ΙΙ, 18 " 85, 1 Ι, 74 " 35, 3 1, 43 " 85, 6 1, 74 " 35, 7 1, 65 " 36, 2 1, 52 " 37, 2 Ι, 52 Ι, 52. 71 " 37, 3 Ι, 62. 7 1 " 37, 5 1, 52 " 37, 6 1, 52 Ι, 16. Π, 9 " 87, 9
Ι, 16. 31. 52. Π, 67 ann. 1 1, 72 1, 74 1, 74 1, 6& Ι, 52. 71 1, 46 1, 35. 52 Ι, 17. ΙΙ, 9 Ι, 17. ΙΙ, 12 1, 17.52. 74. Π, 9 Ι, 31 Ι, 17. ΙΙ, 9 1, 17. ΙΙ, 16. 18 Ι, 35. 52 1, 53 1, 1 7. 58. 75 Ι, 53. 75 1, 74 1, 74 1, 53. 74 1, 31. 52. 84 Ι, 17 Ι, 17. 81 s. Ι1, 12 Ι, 53 1, 53 Ι, 74 1, 53 Ι, 17. 74. 75 1, 31. 53 1, 74 1, 74 1, 74 1, 53. 74 1, 47 Ι, 31 θ. 53 (bis) Ι, 17 Ι, 17. ΙΙ, 81 Ι , 53. 107. 109 (bis). 1 1 0 1, 17 1, 53 Ι, 5. 53. 109. Ι1, 67 ann. l 1, 44
INDEX. π, 89, 5
" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "
" " " " " " " "
89, 6 89, 7 39, 10 39, 11 40, 2 40, 3 40, 5 41, 1 41, 7 4 1, 8 41, 12 41, 13 41, 14 43, 2 43, 3 48, 6 43, 9 44, 3 44, 6 44. 6 45, 1 45, 3 45, 4 45, 6 46, 2 47, 3 47, 5 47, 7 47, 10 48, 2 48, 8 49, 4 49, 6 49, '1 60, '1 50, 8 σι, 1 6Ι, 2 61, 3 62, 2 62, 8 s. 62, '1 52, 8 63, 3 53, 5
1, 18 1, 18 Ι, 47 Ι, 40 Ι, 47 Ι, 87. 110 1, 49 Ι, 18. 63 Ι, 18. 11, 18. 1, 63 Ι, 18. 40 Ι, 18 tbis) Ι, 18 1, 18 1, 53 Ι, 63 Ι, 18. 11, 12 1, 53 Ι, 53 Ι, 64. 82 Ι, 18. Π, 12 1, 47 Ι, 32. 53 Ι, 18 Ι, 64. 65 Ι, 18. Μ Ι, 64 Ι, Μ
Ι, 77 Ι, 77 Ι, 64 Ι, 18 Ι, 541, 66 Ι, 18. 48 1, 77 1, 66 Ι, Μ Ι, 188. Π, 12 Ι, Μ Ι, 19. Π, 22 1, 38 Ι, 54 (bis) 1, 40 1, 4'1 Ι, 19
Π, Μ, 10 " 55, 1 " 55, 8 " 55, 9 " 56, 1 Β. ι, 66, 2 " 66, 6 " 66, 11 " 66, 13 " 66, 15 " 66, 16 " 67, 1 " 67, 4 " 68, 7 " 58, 8 " 68, 10 " 58, 14 " 69, 1 " 59, 2 " 69. 4 " 69, 6 " 60, 4 " 60, 5 " 60, 6 " 60, 8 " 61, 1 " 61, 3 " 61, 6 " 6 1 , 10 " 62, 1 1 " 63, 1 " 63, 3 " 63, 6 " 64, Ι " 6.ι, 3 " 64, 6 " 66, 1 " 66, 3 " 56, 4 " 66, 9 " 66, 1 1 " 66, 10 8. " 6'1, 2 " 6'1, 3 " 67, 8 " 68, 1 8.
cω
1, 19. 54 1, 54 Ι, 19. 54. 11, 22 Ι, 19. 84. Π, 18 1, 110 Ι, 43. 65 1, 49 Ι, 19 Ι, 55 Ι, 55 Ι, 55 1, 45 Ι, 1 9 Ι, 1 9 Ι, 76 Ι, 79 1, 55 Ι, 55 Ι, 19. 11, 18 1, 4 1 1, 84 ΙΙ, 38 ann. 1 Ι, 77 Ι, 55 Ι, 66 Ι, 65 Ι, 19 Β. 1, 20. Π, 18 1, 76 Ι!, 37 1, 55 1, 77 1, 66 1, 38. 51 Ι, 51. 66 Ι, 20. 11, 18. Π, 34 ann. 1 1, 47 1, 66 1, 55 Π, 33 ann. 1 1, 20 Ι, 20.'11. Π, 16.18 11 55 Π, 83 Ι, 20
ΙΝΏΕΧ
cιν 11, 68, .. 68, " 68, " 68, " 69, " 69, . . 69, " 69, " 69, " 69, " 69, " 70, " 7 1, " 71, " 71, " 71, " 71, " 71,
2 4, 7 8 2 4, 6 7 8 9 10 8 1 8 4 8. 6 7 9
ΠΙ, 1-5
" 1, 2 " 1, 8 " 1, 6 " 1, 7 " 2, 2 " 2, 6 " 2, 8 " 8, 6 " 4, 1 4. " 4,, " 4, 9 " 4, 10 11 5, 1 " 5, 2 " 6, 4 " δ, 6 ". 6, '1 β. " δ, 8 .. δ, 9 11 6, 1 " 6, 4 " 6, δ " 6, 10 11 11 " '1, 2
β,
Ι, 24. 71. Π, 9 ΠΙ, 7, 4 1, 55 " 7, 6 Π' 27 .. 8, 1 Ι, 20. 88 8. " 8, 1 0 1, 20 " 9, 2 8. 1, 84 " 9, 6 1, 55 " 9, 7 1, 45 " 10, 7 1, 20. 11, 88 ann.l " 1 1 , 1 1, 56 " 1 1, 8 I,5G. II,88 ann. l " 1 1 , 5 Ι, 98 ann. l " 11, 8 Ι, 1 1 0 " 12, 4 1, 88 " 12, 7 Ι, 109 " 18, 8 1, 66 " 18, 6 Ι, 98 ann. l .. 18, 7 1, 5. 11, 8 ann. 1 " 14, 1 " 14, 6 " 14, 1 0 1, 95 " 15, 8 " 15, 5 1, 41 1, 109 " 1 5, 9 1, 56 " 16, 18 1, 56. 11, 67 ann.l " 1 6, 1 1,48. 1I, 33ann.l " 16, 8 1, 56 " 16, 4 11, 88 ann. l. 37 " 16, 7 1, 66. 83 " 17, 1 1, 69 " 17, 6 1, 32. 69 " 17, 7 1, 69 " 17, 1 1 1, 69 " 18, 1 1, 56. 78. 74 " 18, 1 1 1, 66 " 19, 1 1, 41 " 19, 6 Ι, 66 " 19, 6 1, 93 .. 19, 8 Ι, 66 . . 1 9, 13 1, 20. 11, 18 " 20, 1 1, 4,. 69 " 20, 8 1, 22 " 20, 4 1, 20 " 20, 6 1, 21. IJ, 67 " 20, 8 Ι , δ6. 11, 12 " 21, 1 1, 66. 68 " 21, 2
ΙΙ, 88 ann. l 1, 70. ll, 88ann.l 1, 67 Ι, 6G 11, 83 ann. l Ι, 66 1, 55 1, 66 1, 56 Ι, 66 1, 56 1, 4 1 1, 76 1, 57 Ι, 21 .46. 66. 11, Ι8 1, 76 Ι, 86. 6 7 Ι, 66. 57. 78 1, 21 1, 67 1, 86. 41. 57 1 , 57 1, 57 Ι, 21. 11, 12 1, 8 1, 57 1, 2 1 1, 42 1, 86. Ι1, 40 Ι, 21. 41. 66 1, 66. 67 Ι , 2 1 . 11, 88 a.nn. 1 1, 4,5 Ι , 2 1 . ΙΙ, 9 1, 2 1 . 67. 11, 10 1, 76 Ι, 21. 11, 10 Ι, 21 1, 21. ΙΤ, 10 1, 21 1, 69 1, 22 Ι, δ7 1, 67 Ι, δ7 Ι, 7δ
CV
INDEX. πι, 21, 3 "
"
" " "
"
"
" "
11
" "
" " "
"
"
"
"
" " "
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
" "
"
11
"
"
" "
"
"
"
"
21, 21, 21, 21, 22,
4
G 7 8 1
22t 2
22, 22, 22, 28, 28, 23, 24, 24,, 24, 2 Ι. 26, 25, 26, 27, 27, 27, 27, 27, 28, 29, 29, 30, 31, 31, 31, 31, 31, 31, 32, 32, 32, 32, 32, 32, 33, 33, 83, 83,
6
!S
11
8 4 5 1 2 8 11 1 6 4 11 3 4 7 8 5 4 6 1 11 4 δ 9 10
11
1 2
5 6 8 9 1 4 5
9
Τ, 1, 1, 1,
Ι,
1, 1, 1, 1,
Ι,
.1 , 1, Ι, 1, Ι, 1,
Ι,
22 86 22 82 57 66 78 83 66 57. 75 58 33 22 (bis). 66 22 46 s. Π, 19 83 8 8 (bis) 58
ΙΙΙ, 83, " 83, 34, " " 84, " 34, " 84, " 85, " 86, " 36, " 86, "
" "
" "
"
1, " Ι , 66 " 1, 47 " Ι, 51S " 1, 85 " 1, 58 " 1, 22 " Ι, 76 (bis) " 1, 58 " 1, 85 " 1, 85 " Ι, 58 " Ι, 5. 58. 69 " 1, 68 " 1, 22 68 " 1, 69 " Τ, 8δ " Ι, 108 " 1, 85 " Ι, 35 Β. δ8. 69. " 8δ. 96 " Ι, 69 " 1, 58 " Ι, 22. Π, 19 " 1, 22 23 " 1, 23 " 1, 66 " 1, 86 " Ι, 4 1 "
11 7, 87, 87, 3!', 89, 89, 39, 89, 89, 39, 40, 40, 40, 40, 40, 40, 41, 41, 41, 41, 42, 42, 43, 43, 44, 46, 46, 46, 46, 47, 47, 47, 47, 4 8, 48,
17 18 6 7 Β. 8 9 6 2 3 6 6 8 11 3 2 4 6 8 10 11 1 4 & 8 11 18 5 7 8 9 2 8 2 3 7 4 5
�
9 2 4 7 8. 9
1
2
Π, 67 ann. l Π, 7 6 Ι, 74 1, 23 Π, 12 1, 58 Ι, 23. ΙΙ, 12 Ι, 47. 51. 61; Ι, 28. 66. ΙΙ, 19 Ι, 58. 72. Π, 27 ann. 3 1, 58 . 1, 78 1, 47 Π, 27 1, 49 1, 23 1, 36 1, 88. 86 Τ, 23 1, 36 1, 66 1, 58 1, 23. 34 Β. Π, 1 9 1, 74 Ι, 58. 75 1, 56 Ι, 78 Ι, 78 1, 58 1, 73
Ι, 2,.1
δ8 66 58 59 36 47 59. Π, 2 7 δ9 Ι, 59. 73 Ι, 85. 86 Π, 67 ann. 1 1, 74 Τ, (.9 Ι, 36 Β. �6 Ι, 1, 1, 1, 1, 1, 1, Ι,
CVI ΙΠ, 48, 8 " 48, 4 " 48, 7 " 48, 11 " 48, 12 " 49, 6 " 49, 9 " 49, 11 " 60, 8 " " " " " " " " " " " "
60, 6 50, 9 5Ι, 2 51, 4 51, 6 51, 9 51, 10 61, 11 61, 12 62, 1 62, 8 52, 5
" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "
62, 6 63, 8 68, 4 58, 6 68, 9 64, 1 54, 2 64, 3 64, 7 54, 8 66, 1 55, 4 65, 8 56, S 56, 4 57, 2 67, 3 57, 4. 57, 6 67, 6 68, 8 1)9, 1 69, 3
INDEX. Ι, 66 1, 28 Ι, 28. 24. Ι1, 12 Ι, 69. 66 1, 69. 92 1, 69 Ι, 24. Il, 19 1, 24. 4.1. 1Ι, 12 Ι,24 (bis). 69. Π, 10. 27 1, 69 1, 56 1, 69 1, 59 1, 46. 69 Π, 27 Ι, 77 1, 66 1, 69 I,69. ll, 67ann.l Ι, 60 Ι, 5. 24 (bis). 41. Π, 12 ann. l. 19 Ι, 60 1, 60 Ι, 24 Ι, 86 1, 41. 60 Ι, 41. 47 1, 60 1, 24 Ι, 24. 60. Π, 12 Ι, 66 1, 60 1, 60 1, 41 1, 74 Ι, 60. 11, 76 1, 49. 60 1, 60. 69 Ι, 43. 60 Ι, 24 Ι, 43 Ι, 48 Ι, 25. '10. Π, 19 Ι, 9
Ι, 60.70. 86.Π,72 1, 70 1, 60 Ι, 87. 70. 92 1, 60. 66 Ι, 25 Ι, 60 1, 47 1, 74 Ι, 25. Π, 12 1, 25 Ι, 26. ΙΙ, 19 1, 25 1, 84. 62. 60 1, 46 Ι, 26. Π, 10 Ι, 26. Π, 10 Ι, 26. Π, 10. 27 Ι, 6 Ι, 25. 61. 71. Π, 16. 22 68, 8 ,π, 27 1, 39. Π, 27 68, 9 1, 61 64, 1 1, 26. ΙΙ, 19 64, 4 Ι, 87 64, 6 1, 26 66, 6 1, 46. 61 66, 7 1, 26 66, 6 Ι, 66. ΙΙ, 19 66, 7 Ι, 35 66, 9 1, 61 67, 2 1, 61 67, 9 Ι, 25 68, 1 1, 50 68, 4 ΙΙ, 26 68, 5 1, 61 68, 14 Ι, 61 69, 1 1, 60 69, 2 Ι, 61 69, 3 1, 61 69, 4 Ι, 86 69, 6 Ι, 66 69, '1 Π, 83 ann. 1 69, 1 0 Ι, 66 69, 11 ,,9, 12 8. Ι, 26
m, 59, 4 " 59, 6 " 69, 6 " 69, 7 ., 60, 1 " 60, 3 " 60, 6 " 60, 7 " 60, 8 " 60, 12 " 61, 4 " 6Ι, 5 " 61, 8 " 61, 10 " 62, 1 " 62, 8 " 62, 5 " 68, 2 " 68, 4 ,; 68, 6 " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "
INDEX.
1Π, 69, 13 " 70,1-75,4 " 70, 7 " 70, 9 " 71, 1 " 71, 2 " 71, 3 " 71, 4 " 71, 5 " 71, 6 " 71, 8 " 72, 3 " 72, 4 " 72, 7 " 72, 9 " 73, 1 " 73, 2 " 73, 3 " 74, 2 "
"
"
"
" "
"
" "
tt
"
tt
" "
" "
"
" tt
"
"
" "
" "
74, 74, 74, 75, 76, 76, 76, 76, 76, 76, 76, 76, 77, 78, 78, 79, 79,
8 9 11 5 8 1 3 4 6 9 10 11 1 6 6 1 4
79, 79, 80, 80, 80, 81, 81, 81,
Ι)
8 1 3 4 6 7 9
Π, 12
Π, 65
1, 86 1, 26 1, 26. Π, 10 Ι, 26. 61. Π, 12 Ι, 26. Π, 16. 19 Ι, 26. ΙΙ, J 6. 19 1, 41 1,4J. 66. Π, 28.47 1, 33 1, 61 Ι, 26. 61 Ι, 65. Π, 28 Π, 28 1, 61 1, 84 1, 43. 6Ι. 71; Π,42 1, 26 (bis): 61. Π, 16 (bis). 19. 51 1, 41. 67 1, 61 Π, 28 Ι, 26. 86. ΙΙ, 19 Π, 66 1, 61 1, 46 1, 67 1, 42 Ι, 61
1, 1, 1, 1,
33. 61 36 61 50 Ι, 61. 67 1, 62. 81 Ι, 43. 61. ΙΙ, 33 ann. l 1, 81 1, 26 1, 61 Ι, 67. 11, 45 Ι, 62. Π, 28 Ι, 68. 70. 71 1, 62 1, 62
CΥΙΙ
ΙΠ, 81, 10 "
"
"
"
.. "
"
" "
"
" "
" " "
"
" " " "
"
"
"
" "
"
" " " "
" " "
tt
" " tt
"
"
"
"
"
"
"
81, 81, 82, 82, 83, 83, 83, 83, 83, 84, 84, 84, 84,
11 12 1 5 1 2 4 6 7 1 2 7 13
85, 2 85, 3 86, 1 86, 3 86, 6 86, 9 86, 11 87, 2 87, 3 87, 9 88, 3 88, 4 88, 6 88, 8 88, 9 89, 6 90, 1 90, 2 90, 4 90, 7 91, 2 91, 4 91, 8 91, 9 92, 1 92, 3 92, 6 92, 9 93, 2 93, 5 93, 10
1, 41 1, 41. 46. 70 1, 68 Ι, 74 1, 67 Π, 67 ann. l Ι, 62. 81 (bis) 1,67. II,72ann.l 1, 62 Ι, 62 Ι, 26. Π, 12 1, 26 1, 43 Ι , 5 . 26. Π, 1 2 ann. 1 Ι, 67 1, 62 1, 26 1, 26 1, 8 ann. l Ι, 55 1, 27 Ι, 27. 67. Π, 12 Ι, 78 Ι, 62 Ι, 27. 62. 74 1, 34. 62 Ι, 67 Ι, 27. 51. Π, 19 1, 62 Ι, 81 Ι, 62 1, 62 Ι, 27. Π, 19 1, 62 1, 82 1,27. 62.73.11,19 1, 62 1, 34. 39. 62 Ι, 62 (bis) 1, 41 1, 63 1, 27 1, 63. 71 1, 41. 77 1, 47
INDEX.
CVIIl ΙΠ, 9δ, 2 .. 95, 4 11 96, 6 " 9δ, '1 11 96, 1 " 96, 4 " 96, 12 " 96, 14 " 9'1, 2 " 9'1. 4 " 98, 1 " 98, 8 " 98, 9 " 99, 3 11 99, 5 .. 99, 7 11 99, 8 11 100, 1 1 1 100, 6 " 101 . 2 11 101, 4, " 101, δ 11 101, 8 " 101, 10 " l(ι8, 6 " 11
" 11
11
"
"
"
" 11
"
11
"
"
" 11
tI tI
..
103, 104, 104, 105, 105, 100, 106, 100,
7 1 3 2 6 8 9 10
106, 106, 107, 107, ΙΙΙΊ, 10'1, 10'1, 107, 1 08, 108, 109,
11 11 1 4 7 10 12 16 3 4 1
1, 86 Ι, 3�. 68 Ι, 63. 'l8 (bis) 1, 42. '18 1, 68 Ι, '16. '18 1, 4'1 1, 67 1, 63 1. 68 1, 2'1 1, 83 1, 2'1 1, 27 1, 4δ 1, 83 1. 4δ Ι,· 63 1, 67 1, 27. Π, 19 1, 68 1, 27 1, 68. 67 1, 27 Ι, 16. 63. ΙΙ, 26 (bis) 1, 63 1, 04 Ι, 28. Π, 16. 19 Ι, 28. 68 1, 02 1, 63 1, 62 Ι, 28. 6'1. 71. ΙΙ, 16. 19 1, 60 1, 42 1, 63 1, 63 1, 46. 63 Ι, 28. 63. Π, 19 1, 6'1 1, 67 1, 28. Π, 12 1, 67 Ι, 63 Β. 71
ΙΗ, 109, δ "
" 11
"
..
"
"
" " "
"
" .. .
. .. ..
11 " " "
"
11 11
" "
" "
" ..
" "
"
"
"
11
" " "
11
11 11 "
"
11
11
109, 9 109, 10 110, 1 11{1, 6 110, 8 1 10, 9 110, 10 111, 1 1 11, 3 1 1 1, 4 1 1 1, 9 111, 1 1 1 13, 2 118, 3 113, 4 118, 7 1 13, 8 1 13, 9 1 14, 1 1 14, 2 114, 8 1 14, 6 1 14, 7 1 15, :Ι 1 10, 4 1 10, δ 110, 6 115, 7 110, 10 1 10, 12 1 16, 2 1 16, 6 1 16, 7 116, 8 1 16, 10 1 16, 1 8 1 1 7, 2 1 1 '1, 3 1 17, Ο 1 17, 6 1 17, 8 β. 1 1 '1, 10 1 1 8, 2 118, 8 118, 1 1
Τ, 28 1, 28 1, 6J 1, 66 Π, 28 Ι, δ. δΙ 1, 75 Ι, 64 Ι, 4δ Ι, 28. 60.Π,1 6.19 Ι, 64. Π, δΙ 1, 64 1, 67 1, 51 J, 52 Ι, 6� 1, 81 1, 81 1, 81 Ι, 28. 64. Π, 10 1, 81 Π, 72 ann. l 1, 63. '12 Ι, δ Ι 1, 81 ΙΙ, 28 1, 81 1, 28. Π, 10 1, 47 1, 28 1, 29 Ι, 64. 72. Π, 33 Ι, 4δ 1, 64. Π, 28 1, 64 1, 64. '12 Ι, '12. 11, 28 r, 29 1, 86 1, 64. Ι1, 27 Ι, 81 Ι, 4.3 1, 64 1, 89. 64 1, 29. 11, 19 1, 29
lNDEX. IV, I, 1 " 1, Ο " 8, 8 " 8, Ο " 3, 8 " 3, 1 1 " 4, 1 " 4, 2 " 4, 3 " 4, 4 " 4, δ " 4, 8 " 0, 4" 6, 1 " 6, 10 " 7 , 3 ·· " 7, 4" 7, 6 " 8, 4 " 8, J) " 8, 6 " 8, 9 " 8, 10 " 9, 1 " 9, 1 0 " 1 0, 1 " 1 0, 6 " 1 0, 8 " 11, 2 " 11, 4 " 11, δ " " " " "
1 1, 12, 12, 12, 12,
7 2 4 6 7
" " " " " " " "
1 8, δ 13, 6 s 14, 4 1 0, 2 15, 4 15, 10 t r,, 8 16, 4
Π, 1 8. 24 Ι1, 82 J, 30 Π, 82 (bis) Π, 32 Π, 1 9 ΙΙ, 32 Π, 30 11, 13 Π, 30 Π, 24. 32 11, 32 ΙΙ, 32 Il, 32 Π, 32 Η, 82 Ι, 16 ΙΙ, 13. 19 ΙΙ,33 bis).08.07 ΙΙ, 65 11, 65 11, 66
Π, 84 (bis). δ3 ΙΙ, 24. ΙΙ, 34 11, 3_Ι Π, 8 Ι 1Ι, 85 Π, 84. δ5 1Ι, 80 ll, 10. 88 ann. 2. 84 Π, 81 Π, δδ ann. 2 11, 66 ann. 2. δ7 ΙΙ, lΊ5 ann. 2 Π , 80. 84. δ5 ann. 2 Π, 32 Π, 67 11, 85 ΙΙ, ο. 80 11, 7 1 1, 24 Π, 65 1l, 24
CIX
IV, 16, 6 1 6, 7 16 , 8 " 1 6, 9
I ""
" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " "
16, 17 , 17, 17, 17, 17, 1 7, 1'ί, 1 8,
11 2 4 5 6 7 8 11 3 8 11 6 7 9
Ι, 60. Π, 24. 86 1 1, 8 Π, 82 Π, 29. 35 (bis). 3 8. 4 1 lΙ, 82. 34.. 36
ΙΙ, 35 Π, 24
n, 6
Π, Π, Π, Π, 11, Π, ΙΙ, 1/, 11,
34 3[) 35 35 26. 85 18, 19 8 ) 8, 82 19, 84 19, Π, 34. 34 ann. 1. 19 , 85 (bis) 20,1-21,4 Π, 66 Π, δδ ann. 2 20, 2 20, 8 1Ι, 8[) 20, 5 Π, 8 5 20, 8 11, 16 Β. 35. 08 11, 32. 5δ ann. 2 20, 9 20; 1 1 Π , 6 7 ann. l 21, 1 Π, 10 (bis). 9.9. 85.δ4.65 ann. 2 2 1, 2 Π, δ5 ann. 2 21, 8 Π, 35 2 1, 10 ΙΙ, 20 21, 1 1 11, 8 21, 12 JI, 34 22 , 2 ΙΙ, 85. 68 Β. 22, 7 ΙΙ, 34 22, 12 ΙΙ, 2u. 86 28, 1 1 1, 13 23, 3 11, 80 36 23, 8 11, 30 28, 9 ΙΙ, 80 24, 6 ΙΙ. 86 24, 7 Π, 8 6 Π, 813 24, 8 24, 9 1l, 86 (bis) 20, 1 If, 37
INDEX.
CX IV, 26, 4
" " " " .. .. " " " " " " .. " " .. " .. " .. " .. " " " " .. .. .. " " " " " .. .. .. .. " " " " " " "
26, 6 26, 7 2δ, 8 26, 8 26, 6 26, 8 27, 1 27, 2 2 7, 6 27, 8 27, 9 28, 2 28, 5 29, 1 29, 2 29, 7 80, 2 80, 4 30, 5 31, 1 81, 2 31, 5 31, 6 32, 1 32, 4 32, 5 32, 6 32, 7 32, 8 32, 9 32, 10 33, 4 33, 7 33, 8 34, 2 34, 5 34, 6 34, 9 36, 6 35, 7 35, 13 35, 15 36, 2 36, 5 36, 6
Π, 36 11, 20 1Ι, 36 Π, 24 Ι, 6. ΙΙ, 12 a.nn. l ΙΙ, 36 Π, 34 a.nn. 1 ΙΙ, 55 a.nn. 2 Η, 65 a.nn. 2 Π, 34. 36 ΙΙ, δι) (bis) Η, 36 ΙΙ, 36 11, 36 1Ι, 15 (bis). 86 ΙΙ, 32 ΙΙ, 13 11, 18 1, 79 Ι, 8δ ΙΙ, 82 Π, 69 β. Π, 17. 28. 28. 57 1Ι,17 (bis). 20. 23 Ι!, 37 1Ι, 13 ΙΙ, 38 Π, 24. 30 ΙΙ, 6 ΙΙ, 37 Π, 20 Π, 7 ΙΙ, 24. 37 Π, 7 Π, 20 ΙΙ, 30. 66 Π, 24 ΙΙ, 37 ΙΙ, 87 ΙΙ, 37 ΙΙ, 64. 65 ΙΙ, 87 Η, 20 11, 30 ΙΙ, 15 1Ι, 37
Π, 37 IV, 37, δ Π, 15. 37 " 37, 6 " 38,1-45,8 IJ, 65 (bis) ΙΙ, 37 " 38, 1 ΙΙ, 37. 63. δ6 " 38, 2 ann. 2 1Ι, 5δ .. 38, 4 Η, 28. 37 .. 38, 6 ΙΙ, 15. δ7 " 38, 7 11, 28. 5 5 a.nn. 2 " 38, 1 1 Π, 17. 20. 53 " 38, 12 Π, 7. δι) " 39, 1 Η, 28 " 39, 3 Ι1, 7. 28 " 39, 4 1, 79 " 39, 5 ΙΙ, 1δ. 24 " 39, 8 Ι , 109. ΙΙ, δι) " 40, 1 ann. 2 ΙΙ, 63 40, 6 .. ΙΙ, 6 " 40, 8 Ι!, 38. 53 " 40, 9 ΙΙ, 7 " 41, 1 ΙΙ, 28 .. 41, 2 Π, 38 " 41, 5 1, 83 " 41, 9 Π, 7 ι' 42, 4 Π, δι) ann. 2 " 43, 2 Π, 17. 20. 28 " 43, 4 (bis) Π, 17. 28 " 43, 7 11, 10. 28 " 43, 9 ΙΙ, 17. 20 " 44, 2 Π, 30. 38 " 44, 4 ΙΙ, 28 " 44, 5 1l, 17. 23. 29 " 44, 7 3 ΙΙ, 17. 21. 70 " 45, ΙΙ, 38 " 45, 6 ΙΙ, 10. 29 " 45, 6 ΙΙ, 29 " 4δ, 7 ΙΙ, 13 " 46, 2 1Ι, 45 " 46, 6 Η, 13. 38 " 48, 2 ΙΙ, 21 " 48, 7 Π, 38 " 48, 9 Η, 38 " 48, 10 Π, 30 " 49, 2
σχι
INDEX. ΙΥ, 50, 1 Β. " δΟ, 6 " 50, 9 " 51, 1 " δΙ, 3 " δΙ, 6 " 52, 1 " 52, 2 " 62, 3 " 52, 7 " 52, 10 " 53, 1 " 53, 2 " 53, 4 " 64, 1 " 54, 2 " 54, 3 " 64, 4 " 55, 1 " 55, 3 11 55, 4 " 55, 6 " 56, 3 " 56, 8 " 56, 9 " 67, 1 " 67, 2 ." 57, 3 ." ')7, 4 " δ7, 5 " 57, 10 " 68, 2 " 68, 3 .. 58, 4 " 58, δ " 58, 1 1 " 59, 2 Β. 11 60, 4 11 60, 6 " 60, 9 " 61, 2 " 61, 3 " 61, 4 " 61, 7 " 62, 5 " 63, Ι
ΙΙ, 38 11, 21. 47 ΙΙ, 21 ΙΙ, 13. 30 ΙΙ, 38 Π, 36 ΙΙ, 38 ΙΙ, 38 (bis) 11, 13 Π, 15. 21. 38 ΙΙ, 13 Ι, 73. Π, 2 1 Ι, 73. Π, 21 Ι, 73. Π, 21 Π, 30 11, 21 11, 37 ΙΙ, 38 Ι, 73. 11, 21 11, 3 1 Η, 38 Π, 38 Π, 21 Ι1, 31 Π, 38 Π, 6. 31\ Π, 15 1Ι, 39 11, 24. 39 1, 73. Π, 39 Π, 68 ann. l Π, 39 Π, 34 Π, 39 11, 39 ΙΙ, 23. 39 11, 69 1Ι, 38 11, 24. 39 ΙΙ, 39. 53 11, 21 ΙΙ, 3 1 Π, 23. 39 ΙΙ, 39 1I, 39 Ι/, 39
IV, 63, 4 " " " " " " " " " " " " " " " .. " " " " " "
"
" " " " " " " " " " 11
"
11
" " " "
" " " "
63, 7 63, 10 64, 3 64, 4 64, 7 64, 9 64, ΙΟ 65, 2 65, 3 61), 4 65, 11 66, 6 66, 8 67, 3 67, 4 67, 5 67, 7 67, 8 68, 3 68, 5 69, 1 69, 4 69, 5 69, 6 70, 1 70, 2 70, 3 70, 7 70, 8 70, 9 71, 1 71, 5 71, 10 72, 1 72, 5 72, 6 72, 8 72, 9 73, 2 73, 4 73, 6 74, 1 74, 2 74, 4
Π, 34 ann. 1. 40 (bis) ΙΙ, 24. 40 ΙΙ, 40 (ter) 11, 40 (bis) Π, 34 (bis) n, 40. 62 ann. l Π, 40 ΙΙ, 34. 68 ΙΙ, 34 11, 40 Ι, 46. Π, 6� !Ι; 40 11, 24 ΙΙ, 24. 41 Π, 31 ΙΙ, 37 Π, 4 1 11, 41 Π, 41 (bis) ΙΙ, 34 Π, 41 ΙΙ, 4 1 Π, 41 Π, 13. 21 Π, 40 Π, 34 Ι!, 31. 34. 41 11, 41 11, 41 1Ι, 41 ΙΙ, 41 11, 39. 41 11, 41 Π, 24 11, 6 . 24 Β. δα Π, 41 Ι, 79. 11, 34 lΙ, 4 1 11, 13 ΙΙ, 25 1Ι, 14 ΙΙ, 14 1 1, 41 ΙΙ, 41 s. ΙΙ, 42
CΧlΙ ΙΥ, 76, !
" " " " " " " " " " " " " " "
76, 6 '16, '1 '16, 8 'ί β, 6 '1β, β 7β, 7 7β, 8 7'1, 4 77, 8 78, 1 78, 1 1 79, 2 79, 8 80, 1 80, 3
" " " " " " " " " " " " " " " " " "
80, '1 80, 1 1 80, Ιβ 81, 1 81, 2 .81, 3 81, 6 81, '1 81 , 1 2 82. 8 88, 2 84, δ 86, 2 f< 6, 8 86, 4 86. 8 87, 4 8'1, 1 1
V, Ι, 3 " Ι, Ι) " 1, 9 " 2, 4 " 2, β " 2, .7 " 3, 4 " 8, 6 " 3, '1
INDEX. 11, 31 ΙΙ, 2δ. 42 Π, 42 1 1, 82 Π, 3 Ι Π, 2δ. 42 Π, β. 42 Π, 42 ΙΙ, 10 11, 14. 42 Π, 42 11, 6 Π, 42 Π, 42 ΙΙ, 86 Π, 32. 34 ann. l. 40 Π, 42 ΙΙ, 42
11, 6
Π, 34 Π, 2δ Π, 42 Π, Ιδ. 23 ΙΙ, 42 ΙΙ, 26 Π, β. 42 11, 36 Π, 43 Π, 43 11, β ΙΙ, 64 Π, 43 ΙΙ, 34 Π, 54. β6 1, 36. Π, 43 Π, 43 Π, 43 ΙΙ, 43 11, 66 11, 41 Π, 43. '10 11, 43 11, 25. 43
1f, 81 V, 3, 8 Il, 48 " 4, 2 3 4, 11, 43 " ΙΙ, '10 " δ, l Π, 48 " δ, 2 Π, 26. 43 " δ, 4 ,.. 6, β ΙΙ, 43 11, 41. 43 " δ, 8 11, 70 " β, 4 Π, 43 " β, β 11, 48 " 7, 1 Π, 44 7, 6 " 11, 7. 26. 43 " '1, 7 11, 43 " '1, 8 ΙΙ, 43 " '1, 9 11, 48 " 7, 12 11, 44 " 8, 1 ΙΙ, 43. 44 " 8, 4 ,. 8, 8 1Ι, 8 Ι 9,1-12,8 11, 66 " 1J, 26 " 9, 2 Π, 26 " 9, 3 11, 2'1. 44. δ'1 " 9, 8 11, 26 " 10, 8 11, 44 '" 11, 1 Π, 8 1 ann. 1 " 11, 2 Π, 27. 29 " 1 1 , Ι) Π, 6. 26. 44. 55 " 11, 8 Il, 10 " 12, Ι) Η, 8 " 12, 6 ΙΙ, '1. '10 " 12, '1 Π, 44 " 13, 1 Il, 34. 44 " 13, 3 11, 45 .. 14, 2 11, 84 " 14, 6 ΙΙ, 21 " 14, 12 ΙΙ, '1 " 15, 2 Π 16, 6 , 3 -1 " 11, 2 1 " 16, β Π, 44 " 1 δ, 8 1 1 , 46 " 16, 9 ΙΙ, 46 " 16, 3 11, 44. 48 " 1 6, 6 11, 16. 44 " 16, 8 Π, 70 1'1, 5 )],14.2 1 .34.44. 69 " 1 '1, 9
Ι"
ΟΧlΙι
INDEX. ΙΙ, 44 ΙΙ, 21. 44 1 8, 3 Ι Ι , 68 18, 6 Π, 31. 44 18, 9 11, 21. 44 18, 1 0 Il, 44 19, 2 ΙΙ, 44 111, 6 ΙΙ, 14 19, 7 Η, 26. 44 20, 3 Π, 44 20, 4 ΙΙ, 44 20, 10 Η, 44 20, 1 1 ΙΙ, 44 20, 12 1Ι, 44 21, 1 ΙΙ, 1 0 22, 2 11, 43 22, ό ΙΙ, 44 22, 6 Π, 7 22, 8 Π, 25. 44 22, 9 Π, ω 23, 4 11, 24. 44 23, 5 ΙΙ, 45 24, 1 Η, 45 24, 2 11, 7. 25. 45 24, 4 24, 5 Π, 7. 45 Π, 45 25, 2 11, 48 25, 3 Π, 45 25, 6 26, 7 Π, 46 Π, 45 26, 12 Π, 45 27, 1 Π, 45 27, 6 ΙΙ, 70 28, 4 ΙΙ, 41 28, 5 ΙΙ, 31 29, 2 Il, 41. 45 Β. 29, 4 11, 46 (bi8) 29, 5 Π, 7 29, 6 ΙΙ, 46 29, 8 Π, 31 30, 3 Π, 46 30, 5 ΙΙ, 46 30, 7 ΙΙ, 14 31, 1 ΙΙ, 46 31, 3 Π, 46 31, 4 Il, 54 32, 1 POL"YJ!. ]IrST. 11.
Υ, 18, 1
.. .. .. .. .. " .. .. .. " .. " " .. " " .. .. .. .. ••
"
.. " .. .. .. " .. " .. " " .. " .. " .. .. .. " .. " " ..
V, 32, 32, 2 3 I .." 32, 6
ΙΙ, 10. 36 ΙΙ, 7 Π, 46 ΙΙ, 31 .. 33, 1 lΙ, 46. 63 .. 33, 2 11, 7. 29 .. 33, 3 Ι, 6. 11, 14 " 33, 4 Π, 46 .. 33, 6 11, 46 .. 33, 6 Π, 46 " 33, 7 1, 87 .. 34, 1 Π, 3 1 " 34, 5 11, ά του των ΑΙτωλων πλή.ftοv�. 'AXatOVg δ', 7 15 ίΧν μ!ν κωλύιιωιιι την δίοδον, οίικ έ(>ΕΊ:ν Ιγκλήματα τoί� &μυνoμένoι� ' iltv δ' &γάγωιιι την 1ιιιυχίαν, οίικ έμποδιεΊ:ν αίιΤOΊ:� Π(>O� την Ιπιβολήν. Π(>O� δ� Μειι- 8 C11jvtOV� Π(>Ο9JάC1εω� οίικ &πο(>ήC1ειν έφ1j' πάλα, γά(> amov� &δΙΚΕίν 'Axαιoί� xal ΜακεδόC1ιν -iΠ1j1ψελμέ20 νoυ� κοινωνψ1ειν τη� ιιυμμαxία�. ταντα δ' ειπων 9 308. καΙ πα(>απλήι1ια τoύτoι� Ετε()α Π(>O� την amoήv υπό8 21). -B'eC1tv, τοιαύτ1jν δ(>μην πα(>ΕdΤ1jc1Ε τιΡ ΣκόπΙ! καΙ "oΊ:� τούτου φtλoι� αιC1τ' οiJτε κοινην τών ΑΙτφλών Π()ΟC1δεξάμενοι ιιύνσδον οiJτε τoΊ:� &πoκλήτoι� ιιυμ25 μεταδόVΤEς, oiιδ'ε μήν lίλλo τφν κα-Β'ηκόντων oiιδ'�ν π(>άξαντι:S', κατά δε "ά� αVτων δ()μα� καΙ x(>tC1Et� 10 διαλαβό�E� {Χμα ME(/d1jvtOL�, 'Hπει(>ώται�, 'ΑχαΙΟΊ:ς, 'ΑκαρναC1ι, ΜαΚΕδόd.ι πόλεμον έξήνεγκαν. ΚαΙ κατά μ�ν -Β'άλατταν πα(>αχρημα πει()ατας 6 30 έξέπεμψαν , o� ΠΕ(>ιτvχόν'tΕς πλοίφ βαι1ιλικιΡ "ών έκ MαΚEδoνία� ΠΕ(JΙ Κύ&1j(Jα, τουτό τ' εΙ� ΑΙτωλίαν
8
ΟΒιαο BELLI SOCIALIS [01. 189, 4J.
xaτararΌVΤEg α�ανδ�oν, τους τε ναvκλή�οvg κα! τούς ΕπιβιΧτας, ιιύv δ! τoVτoις την vavv &π{δovτo. 2 της δ' Ήπε{�οv την πα'l"λt"ν Eπό�4}oυν, ιιvrχ�ώ μενοι Π'lος την &δικ{"ν τ"ες τάlν Κεφαλλήνων vavιI{V' EπεβιXλovτo δ! κ"l .τής ' Λκα'lνιxv{ας Θύ�ιoν 6 3 κατάλ"β{ιι.fίαι. l1μα δ$ τoVτoις ld.fί'l'f διά Πελοπον νήι10V τινάς π{μψαντες Εν μΙιι!} τ11 τάlν Μηαλο πoλιτιilv xώ�,! κατ{ιιχον το κ"λούμενον όxυ�ωιι« KλιX�ιov' φ λαφv'lοπωλε{ιΡ x�ηιιιXμενoι διηΥον Εν 4. τούτιΡ π�oς τάς lt�π"rdg. ού μην &λλά τoVτo μ$ν 10 Τιμόξενος δ τιfιν 'Axαιιfιν ΙΙτ�"τηyός , πα'lαλαβών Tav�(αIII" τον Επ! τιfιν Ιν Πελοποννήιιφ βαιιιλι κιilv Π'lαrμιΧτων -όπ' 'Avτtrovov καταλελειμμΙνον, 6 iξεπολιό'lκηιιε τελ{ως Ιν όλt"αις ήμ{�αις. δ rtX'l βαΙΙιλεύς 'Αντ{"ονος Κόeιν�οv μ$ν εΙχε κατά το 16 τάlν 'Axαιιfιν ιιvrχώ(Jημα δια τούς ΚλεομενικoVς και �oύς, Ό�xoμενOv δ! κατά κρ&τος ελών o1Jx &ποκα τ{ιιτηιιε τοΙς 'ΑχαιοΙς, &λλα ιιφετε�ιιι&μεvος κατεΙχε, 6 βοvλόμενος, ως ,,' Ιμο! δοκεΙ, μη μόνον τής εΙιιο δοv XV'ltEVEtII τ.ης εΙς Πελoπό'Vνηιιov, &λλά καΙ την iO μειιο"ιχιαν . ΙΧύΤής πα�ιχφvλιΧττειν �ά της Εν Ό�xo7 μενφ φ(JΟV'lας καΙ πα'lαΙΙκεvijς. οΙ δ! πε�Ι τον Δω'l(μαχον κα! Σκόπαν πα(Jατη(Jήιιαντες τον και�όν, Εν φ λοιπος ήν Τιμοξ{νιΡ μ!ν όλt"oς ΙΤι l(JΌVog τής &�xής, Λ�ατoς δ$ κα4}{ιιτατο μ!ν εΙς "ον EvtaVΤOII 116 "Ον Ιπιόντα ιιτ�ατη"oς -όπο τάlν 'Axαιάlν, οi)πω δ' 804:. 826. 8 6μελλε την &�κην Εξειν, ιιυνα8'�o{ιιαντες' παιιδημεΙ τούς ΛΙτωλους Επ! το 'Ρ(ον, καΙ πα(Jαιικεvαιιd μενοι πo�μεΙα καΙ τας Κεφαλλήνων δτoιμ&ιιαvτες vavg, διεβΙβαιιαν τούς llvcJ'lag εΙς Πελοπόννηιιον 80 9 κα! προήΥον ΕπΙ την Μειισην{αν. ποιούμενοι δ! .
Ν
POLYB. HISTOR. IV, 6. 7.
9
η}ν πoρ�ίαν δια τής Πατρέων καΙ Φα(Jαιέων καΙ Τ(JιταΙΕων xtb(Jag VΠ�Κ(Jίνοντο μ�ν βούλ�ιι4tαι μηδ�ν "δ{κημα πoι�ϊν ΕΙς τους �χαιoύς, ο-ό δυναμΙνου δΕ 10 τού πλή.ftoυς &πΕΧΕιι&αι τής χώρας δια τ-ην 'Jt(Jog ι; τας ιbφEλEίας άΚ(Jα.ιιία.ν, καΚOΠOΙOiίνΤEς α.mην καΙ λυμαινόμΕνοι δηίEιfαν, μoEl(Jt πα.ΡΕγΕν1jftηΙΙαν ΕΙς την Φιγ«λΕια.ν. ποιηιι«μΕνοι δΕ την δρμην EνΤEiί&Eν 1 1 α.Ιφνιδίως κα.Ι 4trιrxtIiwg, Ενέβα.λον ΕΙς την των ΜΕι1ιιηνίαιν Xtb(Jav , oiJτ� Τής iιπαrιxoύιιης amotg Εκ 10 πα.λα.ιων Χ(Jόνων 'lt(JOf: τους MEΙΙιfηνίOυς φιλίας κα.ι ιιυμμαχίας ο-όδ' ήντινούν ΠOιηιf«μEνOΙ πrιόνoιαν OiJτE τών κατα κοινον ώριιιμ{ναιν δικαίων παrι' &ν.ft:rιαιποις. {iπαν'ια δ' Αν Ελ«ττονι &ΕμΕνοι τής 12 t1φΕτέrιιxs πλΕονΕξίας άδΕώς Επόrι4tουν, oiJ τολμώντων 15 ΕΠΕξιΙναι κα.4tόλου τών MEtIt1fJvtrov. ΟΙ δ' 'Αχαιοί, κα.&ηκούιιης αfιτoϊς Εκ των νόμων 7 συνόδου κα.τα τον "at(Jov τoVτoν, .ηκον ΕΙς Λίγιον. ιιυνΕλ&όνΤΕς δ' ΕΙς την ΕκκληΙΙίαν, κα1 των ΤΕ Πα- 2 τρ{ων καΙ Φαρα.ι{ων άπoλOl'ι�oμένων τα γΕγονότα 110 ΠErιΙ την Xtb(Jav αfιτων &δικήματα. κατα τ-ην των ΑΙτωλών δίοδον, των ΤΕ MEt1t1fJvlrov πα.rιόντων κατα 'Jt(JEttfjElav καΙ δ�oμ{νων ιfφIιfΙ {jOfJ4tEiv &δικουμέ νοις καΙ παrιαt1πονδουμ{νοις, δια.κούt1ανΤΕς τών λΕ- 3 'Υομ{νων, καΙ t1υναrανακτοVντΕg μΕν τοϊς ΠαΤΡΕύΙΙι 96 καΙ Φα(JlXι�ύΙΙι , ιιυμ.π«ιfΧOνΤEς δΕ ται'ς των MEιfιιη νίων &τυχΙαις, μ«λΙt1τα δΕ νoμί�oνΤEς ΕΙναι δΕινον 4, El μήΤΕ t1υrχωrιήt1αντος τοΤς ΛΙτωλοΤς μηδι;νος την (ΙΙοδον μήτξ κα&«πα.ξ ΕπιβαλόμΕνοι παραΙΤΕΤιι&αι κατ Ετόλμηιιαν Απιβήναι ιιτrιατoπ{δφ 'tfjg 'AXatag παρα 80 τάς 6υν&ήκας , Απι π«σι τούτοις παρ6ξυv4t{νΤΕς 6 EψηφIιfαντO βoη&�Τν τoίg MEt1tIfJvtOtg και αυν«l'Ειν
10
ORIGO BELLI SOCIALIS [01. 189, 4].
τOv t1Τ(JαΤ'1γον του� 'Λxαιoυ� Εν τoϊ� 8πλoι�' δ δ' τoϊ� t1vνElO"oiit1L βoυλευoμIνoι� δόξl1, τούτ' είναι 6 XV(JLOν. δ μ!ν oVν Tιμόξενo� δ τότ' lO"' fJπά(Jχω'V 801). t1Τ(Jατηrό�, (0t10ν) οϋπω lfJrOVt1fJ� τή� ct(Jχή�, αμα δ! τoϊ� 'Λxαιoϊ� ctπιt1των διά το Ρq.Ο"ύμως α/πους 5 Et1XfJx{νat κατά το πα(Jον πε(J� τήν Εν τoϊ� σπλοις γvμναt1ίαν, ctνεδύiiΤΟ τήν Ιξοδον κα� καΟ"όλου τήν 7 ιιυναγωγην των Οχλων. μετά γάι;> τήν KλεoμIνoυ� του Σπα(Jτιατων βαΙΙιλiωι;: Ικπτωιιιν, κ«μνοντες μ�ν τoϊ� n(Joyεyoν6tJt πολ{μοις, πιιιτεύoντε� δΈ τrι πα- 10 (JOvtJl1 καταιιτάΙΙει, πάντες ιblLrιb(JfJt1aν Πελοπον8 νήιιιοι τήι;: πε(J� τά πολεμικά πα(Jαιικεvής. δ δ' ''Α(Jατο�, ιιχετλιάζων κα� πα(Jοξvνόμενος EΠ� τn τόλμl1 των ΑΙτωλων, Ο"υμικιbτε(Jον ΕΧ(Jijτο τοΤι;: Π(Jάγμιxt1ιν, ατε κα� προϋπα(JχούΙΙης α/ποΤς ctλλοτριότητος Εκ 15 9 των Επάνω χρόνων. διο κα� t1VνUΙYEtν ΕΙΙπευδε τους 'Λxαιoυ� Εν τοΤς 8πλοις κα� t1vμ(lαλείν Π(JόΟ"υμοg 10 ην τοΤς ΑΙτωλοίς. τiλοg δ� π{νΟ"' ήμi(Jαιg Π(Jό τε(Jον του καΟ"ήκοντοg α/πφ X(JdνOV παραλαβαιν παι;>ά του ΤιμοξΙνου την δημοt1{αν t1φι;>αγίδα, πι;>όg 20 τε τάg πόλεις Εγι;>αφε κα� ιιυνηγε τουg Εν ταΤς ήλι κίαις μετά των 8πλων εΙς την Μεγάλ'1/ν πόλιν. 1 1 {m�(J ο{, δοκεϊ μοι πρΙπου είναι βραχέα ΠΡΟΕιπείν διά τήν Ιδιότητα της φύιιεως. 8 ''A(Jιxτog γάι;> ην τά μ�ν &λλα τέλειοg άνήι;> εΙς 25 2 τον π('αΥματικον Τ(Jόποv· καΙ γάι;> εΙπείν κα� δια νοηο-ηναι καΙ ιιτ{ξαι το κι;>ιΟ"w δυνατός, καΙ μήν ένεγκείν τaς πολι'!:ικας διαφΟ(Jάι;: πι;>�ωι;: κα! φίλους έvδήl1αt1Ο"αι καΙ ΙΙυμμάχους πι;>οΙΙλαβείν otιδενoς δευ8 Τi(Jος, Ετι δ! πι;>άξειι;:, άπάτας, Επιβουλaς ΙΙυιιτή- 80 ΙΙαδΟ"αι κατά των πολεμίων, καΙ ταύτας ΕπΙ τέλος
827. &21
POLYB. HISTOR.
Π, 7. 8.
11
άγαγείν δια τής αVτOυ κακοπα3'είας κα� τόλμ-ης, δει νότατος. Εναργη δ� των τοιούτων μαρτύρι� κα� 4 328. πλείω μ{ν , Εκφαν{f1τατα Λ'� τοίς Ιι1τορηκόf1Ι κατα μ-{ρo� περί τε τής Σικυώνος κα� Μαντινείας κατα5 λήψεως κα� ΠΕρί της ΑΙτωλων Εκ τής Πελλην{ων πόλεως Εκβολής, το δ� μέγΙι1τον, περ� της (κατα τον) 'Λκροκόριν3'ον πράξεως. δ δ' αiJτος οvτος, οτε των ο ύπαί3'ρων άνΤΙΠOιήι1rtιJ3'αι βοιιλη3'είη, νω3'ρος μ�ν Εν ταίς Επινοίαις, ατολμος δ' Εν -r.ais Επιβολαίς, Εν 306. 10 δψει δ' oiJ μένων το δεινόν. δια κα� τροπαίων Επ' 6 α1Ίτον βλεπόντων Επλήρωι1ε την Πελοπόννηι10ν, κα� ΤfJδέ ΠΏ τοίς πολεμίοις άεί ποτ' �ν εύχείρωτος. οϋτως aC των άν3'ρώπων φύι1εις oiJ μόνον τοΙς 7 σώμασιν έχουι1ί τι πολυειδΙς, έτι δ� μαλλον ταίς 15 ψυι,αΙς, ωδτε τον α-{,τον ανδρα μη μόνον Εν τοίς διαφέΡQυf1Ι των Ενεργημάτων προς Ct μsν eiJφVWS έχειν, προς Ct δ' Εναντίως, άλλα κα� περί τινα των δμοειδων πολλάκις τον αiJτον και' συνετώτατον εΙναι και' βραδύτατον, δμοίως hs και' τολμηρότατον και' 20 δειλότατον. oiJ παράδοξα ταϋτά γε, (Ιυνή3'η δ� κα� 8 γνώριμα τοίς βουλομένοις t1υνεφΙf1τάνειν. τιν�ς μ�ν 9 γαρ Εν ταίς κυνηγίαις εΙσί τολμηροί προς τας των 3'ηρίων συγκαται1τάι1εις, οΙ δ' αiJτοί προς 5πλα και' πολεμίους άγεννείς, κα� τής γε πολεμΙΚής χρείας τής 25 κατ' ανδρα μ�ν και' κατ' Ιδίαν eiJXeQetf; και' πρακτι κοί, xotvfJ. δs κα! μετα πολεμικης Επ' ['ι10ν συντάξεως απρακτοι. Θετταλων γουν ΙΠΠΕίς κατ' (λην μsν κα! 10 φαλαγγηδον άνvπόι1τατoι , χωρlς δ� παρατάξεως προς καιρον καί τόπον κατ' ανδρα κινδυνευι1αι 80 δύf1ΧQηf1ΤΟΙ καΙ flf!ahetfj' ΑΙτωλοί δ� τούτων τ&ναν329. τία. Κρi)τεg δ� και' κατα γην κα� κατα 3'άλατταν 11
12
ORIGO BELLI SOClALIS [01. 139, 4].
π�o!; μ!ν EνEδ�α!; κα� λr;ιιτεwg καΙ κλοπα!; πολε μίαιν καΙ νVΚτερινα!; EπιιftEιιει!: καΙ πάΙΙαι; τα!: μΕΤ« δόλου καΙ κατ« p.'�oι; ΧΡΕία!; &vvπόιιτατOΙ, προ!; 611 τi", Εξ δμολόγου καΙ κατ« πρόιι.αιπον φαλαγγηδον Εφοδον &γΕννεί!: καΙ πλάγιοι ταί!; ΨVxaig' �xαιoΙ 5 12 δ! καΙ Μακεδόνει; τ&ναVΤία τούταιν. ταmα μ!ν EΙ�ήιι-3'αι μοι xά�ιν τού μη διαΠΙΙΙΤΕίν του!; &ναγινιh ΙΙΚOVΤαι; τοt'g λΕγομΕνοιg, Εάν που περΙ των αυτων &vcJ�6Jv Εναντία!; &ποφάιιειι; ποιιhμΕ.f}α ΠΕΡΙ τ« πα10 �απλήΙΙια τ{{w Επιτηδευμάταιν. 9 'Λ.f}ροιΙΙ-3'Ενταιν δ! των Εν ταίι; ήλικίαε!; μετα των δπλαιν Elg την Μεγάλην πόλιν κατ« δόγμα τών 2 �Xat6Jv - &πο γα� τούταιν παΡΕξΕβημΕν - καΙ τών ΜΕιιιιηνίΘν αV.f}ιg iπιπορεv.f}Εvταιν ΕπΙ το πλij.f}ΟΙ; καί δΕομΕναιν' μη πε�ιιδEίν ιιφας oVται π�oφανώ!; 15 307. πα�αιιπoνδovμ'νoυς, βουλομΕναιν δ! κα! τήι; κοιvΗι; ιιυμμαχίας μΕταΙΙχ,Είν .κα! ΙΙΠEυδόvταιν δμου τοε!: 3 &λλοις Επιγραφήναι, περί μ!ν τή!; ιιομμαχwg οί Π�OειιτωΤE!; τών �xαιων &πΕλΕγον, ου φάιικοντε!; δυνατον ΕΙναι χαιρΙι; Φιλίππου κιχ! των ιι�μμάXαιν 20 4 ουδένα προιιλαβείν' Ιτι γαρ Ινορκοι; έμενΕ παΙΙιν ή γΕγΕνημΙνη ιιυμμαχία δι' �ντιγόνov κατ« τους ΚλΕ ομενικου!; καιρους ΆχαΙΟίι;, ΉΠΕιριhταιg, ΦαικεύΙΙι, 5 MακeδόΙΙι, Βοιαιτοίg, Άκαρναιιι, ΘΕτταλοt'g. ΕξΕ λΕύιιεΙΙ.f}αι δ! καΙ βοη.f}1jΙΙEtν αυτοίς έφαΙΙαν, ιαν 15 δμηρα δ6JΙΙιν οΙ πα�αγεγoνότε!; τους Εαυτών υ{είς εΙι; τ�ν των Λακεδαιμονίαιν πόλιν χάριν τoiί μη cJtIllv.f}1jιIEιI-3'fXt προι; ΔΙταιλουι; χαιριι; τήι; τών �xαιών 6 βουλήιιεαιι;. ΕιιτρατοπΕδευον δ! κα1 Λακεδαιμόνιοι, κατ« την ιιυι-ιμαχίαν iξεληλv.f}ότεg, Επί τοt'g τών SO ΜΕγαλοπολιτών δροιι;, ΕφΕδραιν καί .f}EaJq6Jv ι-ιαλλov
POLYB. HISTOR. IV, 8-10.
13
� συμμάχων €ΧOνΤEς τάξιν. ''Λ�ατOς δ� τον τ�ό- 7 πον τοϊίτον τα π�oς Μεσσηνίους διαπ�άξας, ΕΠΕμΠΕ προς τους ΛΙτωλους, διασαφών τα δΕδογμένα κα� 880. πα(!αΚΕλΕυόμΕνος ΙπανάΙΥΕιν ικ τής τών ΜΕσσηνίων δ χώ(!ας κα� τής 'Λχαtας μ.η ψαύΕιν ' �ι δ� μή, διότι χ(!ήσΕται τοίς Ιπιβαίνovσιν ώς πολΕμίοις. Σκόπας 8 δ� καί Δω�ίμαχoς &κούσανΤΕς τα λΕγόμΕνα κα� ιΥνόνΤΕς ή.f1'(!οισμένοvς τους 'Λχαιους, ήγoVΝτO συμ φ'�Eιν σφίσι τόΤΕ τί.ftΕσ.f1'αι τοίς παραγγΕλλομένοις. 10 πα(!α.VΤίκα. μ�ν Ow ΙξαπέσΤΕλλον ιΥρα.μματοφό(!ους 9 Elg ΤΕ Κυλλήνη" καί προς 'ΛρίστΦ'V« τον τών ΛΙ τωλων στρα.τηγόν, &ξΙOVΝΤEς κιχτα σπουδφ αVτoίς (ιποστ{λλΕιν τα ΠOρ.f1'μEϊ« της 'ΗλΕία.ς ΕΙς τ.ην ΦΕΙ άδα καλουμένην νήσου. αvτοl δ� μΕτα δυ' ήμέ�ας 10 16 &ν'�Eυξαν γέμoντε�' τηg λΕίας, κ«� προήγον ώς έπί τήν ΉλΕίαυ. &Εί ιΥά(! . ΠΟΤΕ τής τdΊν 'Ηλείων &VΤEt χovτo φιλί�ς ΛΙτωλοί χάριν τοϊί δια ΤOVτων έπι πλοκας λαμβάνΕιν προς τας ιtρπαllας τας Εκ ΠΕλο ποννήσου καΙ λllσΤΕίας. 10 Ό δ' ''Λ(!ατος ΕπιμΕίνα.ς δυ' ήμ.{ρα.ς, κ«ί πισΤΕύ- 10 808. σας Eiιή.f1'ιor; στι ποιήσοντα.ι τ.ην Επ&νοδO'l1, κα.4)οά'ΠΕρ -ύΠΕδΕίκνυσαν, τους μ�ν λοιπους 'Λχα.ιOVς κα.� τους ΔαΚΕδα.ιμονίους δια.φήΚΕ πάντας Elg τφ οίΚΕί«ν, τρισχιλίους δ' HXΦ'V nEtOvr; κα! τριακοσίους 2 lΙδ ΙΠΠΕίς κιχί τους &μα τιρ Τ«υρίωνι στ(!ατιιhτα.ς, π�o iJYE τ.ην Επί Π&τ�ας, &ντιπαράΙΥΕιν το Ις ΛΙτωλο Ις προα.ιρουμΕνος. οΙ δ� ΠΕ(!ί τον Δωρίμαχον, πυν- 8 .f1'ανόμwοι τους ΠEΡ� τον "Λ(!ατO'l1 &ντιπαράΥΕιν ιxmoir; καί ιιυμμ{νΕιν, τα μ�ν διαγωνιάΙΙα1lτEς μιη 80 κατα τ.ην ΕΙς τας ναυς Ιμβαιιιν iπί.f}ωνται ιιφίιιι ΠΕριιιπωμένοις, τα δΕ dnovιYdtOVΤEf; ιιυγχ{αι τον
14
ORIGO BELLI SOCI.ALIS [01. 139, 4].
4 πόλεμον, τ�ν μΕν λείαν /tπit1τειλαν in� τα πλΟΙα,
t1'Vt1τ'fjt1αντει; τουι; (κανονς κα� τουι; iπιτηδείο'Vι; πι!οι; η}ν διακομιδ'fjν, πι!οσεντειλάμενοι τοει; iκπεμπομi νοιι; ταϋτα π:ι!oς το 'Ρίον άπανταν, ώι; iντεv.ftεν /) ποιηt1όμενοι την εμ{Jαt1ιν, αVτo� δΕ το μΕν πι!ωτον 5 iφ'fjδι!ε'Vον τΏ τήι; λείαι; iξαποt1τολfJ πει!ιέποντες, μετα δΕ τιxVτιx πι!oήγον i" μεταβολής ώς Επ' Όλ'Vμ6 πίιχς. άκoύovτες δΕ τους πει!! Το?! Tιx'VIltrovΙX μετα 831. του πι!οειι!ημiνο'V nl'fj.fto'V!; πει!� την Κλειτορίαν εΙνιχι, και νoμίζovτες ουδ' ίΟς δ'VνΨιεσ.ftαι την άπο 10 του 'P'O'IJ btd{JΙXt1tv lXVE'V xtvbΎVO'V nOL'fj6fX6.ftfXt και 7 6'Vμπλοκης, Ικι!ιναν 6'Vμφiι!ειν τοες t1φετiροιι; πι!άγ jtfXt1LfJ ώς τάΧΙ6τα σ'Vμμίξαι τοει; πει!� τον ΗΑρατον, άκμην όλίγοιι; OiJ6L και του μέλλοντος άν'Vπονο'fj8 τοις, {ιπολαβόντει;, αν μΕν τρέψαινται ·τούτο'Vς, προ- 16 καΤΙΧ6ύριχντες την χώραν ά6φαλη not'fj6Etf.ftfXL την άπο το-i; 'PiO'V btd{Jat1LV, Εν Φ μέλλει και {Jο'Vλεύε ται 6'Vνα.ftροίζεσ.ftαι πάλιν το των 'Αχαιων nlij.ftog, 9 αν δΕ κατιχπλιχγένΤΕς φ'Vγομαχωt1ι και μ� βούλωνται t1'Vμ{JάλλΕιν ο{ περι τον 'Άρατον, lXVE'V κινδύ- 20 VO'V noL'fjt1E6.ftfXL την άπόλ'Vt1ιν, δπόταν ιdιτoίς δοκΏ 10 t1'VμφέΡΕιν. OVτOΙ μΕν oiJv τοιούτοιι; χι!ηt1άμενοι λογιt1μοες προηγον, και καΤΕ6τι!ατοπiδεvt1αν πει!ί 1 1 Με.ftύδι!ιον τηι; Μεγαλοπολίτιδος' ο{ δΕ των 'Αχαιων �γεμόνες, 6υνένΤΕς την naIl0'V6tav των ΑΙτωλων, 25 οϋταις κακως έχρ'fj6αντο τοt'ι; πι!άγμα6ιν Wt1.ft' f.ιπερ - 309. 2 βολην άνοίαι; μη καΤΙΧλιπεt'ν. άνασΤf!iψανΤΕς γαι! i" τ:ης ΚλΕιτορίας κατεt1τρατοπiδεV6ιχν ΠEΡ� Καφύας. 3 των δ' ΑΙτωλων nοιοvμiναιν την πορείαν &ΠΟ ME.ftv bQiO'V πιχρα την των Όρχομενίων π:όλιν , έξάγοντες 80 τους 'Λχαιους Εν τφ των Καφυέων ΠΕδίφ παρενέ-
POLYB. HISTOR. IV, 10�12.
15
βαλον, ΠQόβλημα ποιούμενοι τον δι' α-ότού ρέοντα ποταμόν. ol δ' AΙτωλo� καΙ δια τας μεταξυ δυι1- 4 χωρίας - �ι1αν γαρ ετι προ τού ποταμού τάφροι καΙ πλείους δύι1βατοι - καΙ δια τ�ν Επίφαήι1.τως εΙχον 'Jtqof; το t1vμβαίνον ' οί)τε "tiq 'ltqor; τονι; δια τηι; πύλης εΙtJπίπτοντας οίοί τ' ,�t1av βοη8-εΤν άπεqιtJπ&tJτως δια 5 τούι; 'ltqof; τα τείχη 'JtqOtJfJdllOVΤtxg, oVΌ� μην τοίι; τείχε6ιν Ιπαμυνειν δια τούι; τjί πυλl1 βια�oμένoυι;. 7 Ο( δ' ΑίτωλοΙ δια ταVται; ται; αΙτίαι; ταχέωι; iγκqα BιW. τεΤι; γενόμενοι τής πόλεωι;, των άδ"tκων lqyrov �ν τούτ' έπραξαν δικαιότατον' πqώτοvι; rtiq τούι; clt1tx- 10 ΥαΥόνται; κα! προδόντας αiJτοtς την πόλιν κατα8 t1φάξαντες διήqπα6αv τούι; τούτων βΙουι;. δμοΙω.ι; δ� 817. καΙ τοίι; ΙΧλλοιι; Ιχ(>ήσαντο 'Jtiί.t1L · το δ� τελευταίον έπιtJκηvώσαντες ,πΙ τας οlκίαι; iξετοιχωqύχηtJαν μ�ν τούι; βίουι;, Ιι1τρ'βλωι1αν δ� πολλούι; των Κυναι- 15 8-'ων, οίι; ήπίι1τησαν έχειν κεκqvμμ'να διάφοqον η καταt1κεV&ι1ματ' �(πεq) &λλο τι των πλείονοι; άξΙων. 9 Τούτον δ� τον τρόπον λω(:Jηt1ιr.μενοι τονς Κυναι8-εΤι; άνεστρατοπ'δεvtJαv , &πολιπόντες φυλακην 10 των τειχων,. κα! προηΥον αιι; ιπι Λούσων ' καΙ πα- 20 qαγενόμεvοι 'ltqof; το τήι; 'Αqτ'μιδοι; {εqόν, δ κείται μεν μεταξυ Κλείτοροι; καΙ Κvναί.ftης, ασυλον δ� νενόμιtJται 'Jttxqti τοΤι; "Ελλησιν, άνετείνοντο διαρπά tJELV τα 8-qφματα της {}εού κα! τΙΧλλα τα 'JtEql τον 11 ναόν. ο{ δ� ΛουσιίΧται νουνεχως δόVΤες τινα των 25 καταtJκεvαtJμάτωv της 8-�Oti : παρ"?lτή6αντο την των ΑΙτωλων άσ'βειαν τού μηδ�ν πα8-είν άνήκεtJτον. 12 ο{ δε" δεξάμενοι παqαχφιμ' άνα�ευξαντει; πqΟι1εtJτρα� τοπέδεvtJαν τ?ι των Κλειτοqίων πόλει.. 19 Κατα δΕ τους καιρουι; τούτουι; δ των 'Αχαιων 80 στqατηγος ''Αqατοι; Ιξαπ'στειλε μ�ν 'ltqor; Φίλιππον 6
POLYB. HISTOR.
ΙΥ,
25
18. 19.
πα(>ακαλών βοη-ffείν , συνηγε δ� τούς Ιπιλ{κτους,
δ's πα(>α Λακεδαιμονίων κα! Μεσση
μετεπέμπετο
νίων τούς διατεταγμένους κατα τας δμολογίας.
οΙ 2
δ' ΑΙτωλοΙ το μ�ν Π(>ώτον πα(>Εκάλουν τούς Κλειτο5 (>ίους &.ποστάντίχς τών 'Αχαιών αt(>είσ-ffα ι την π(>ος αiιτoύ� σVΜμαXίαν.
των δε Κλειτο(>ίων άπλώς ού 3
Π(>06ιεμένων τούς λόγους ,
προσβολας
Ιποιούντο,
κα! π(>οσε(>είδοντες τας κλίμακας τοίς τείχεσι κα'tc πεί(>αζον της πόλεως.
&.μυνομένων δε γενναίως καΙ 4
341. 10 τολμηρώς τών ενδον, εΓξαντες τοίς πράγμασιν &.νε
στ(>ατοπέδευσαν , κα! π(>οαγαγόντες ιxv-fflg ιbς δπ! την Κύναι-ffα ν, 8μως τα -ff(>έμματα της ρισύραντες &.πήΥαγον.
-ffcoiJ
πε
κα� το μεν πρωτον παρεδί· 5
δοσαν τοίς 'Ηλείοις η}ν Κύναι-ffαν ' ού βουλομένων 15 δε Π(Jοσδέξασ-ffα ι τών 'Ηλείων, έπεβάλοντο μ�ν δι' αiιτών κατέχειν την πόλιν, στρατηγον έπιστήσαvτεg Εύ(!ιπΙδαν , μετα δε ταύτα πάλιν δείσαντες έκ τών π(>οσαγγελλομένων την έκ Μακεδονίας
6
βοή-ffειαν,
έμπ(!ήσαντες την πόλιν &πηλλάγησαν , κα! π(!ο·ηγον 318. 20 αύτις ιbς έπ� τίι 'Ρίον, ταύΤΥ κ(>Ινοντες "olEto-ffa L την διάβασιν.
δ δε Ταυρίων, πυνftανόμενοg την 7
τών ΑΙτωλών εισβολΎιν κα! τα πε(>! την Κύναι-ffαν πεπ(>αγμένα,
-ffcro(!wv
δε τον Δημήτ(>ιον τον Φάριον
&.πο τών νήσων εΙς τας Κεγχρεας καταπεπλευκότα, 25 πα',>Εκάλει τούτον βοη-fffj σαι τοίς 'Αχαιοίς κα! OLlo-ff μίσαντα τους λέμβους έπιτΙ-ffεσ-ffα ι τΥ τών ΑΙτφλών διαβάσει.
ό δε Δημήτριος λυσιτελή μέν, ούκ εύ- 8
σxήμotια δε πεποιημένος την άπο τών νήσων έπάν οδον , δια τον τών 'Ροδίων έπ ' αύτον &.νάπλουν, 80 α σμενος iιπήκoυσε τφ ΤαυρΙωνι , π(>οοδεξαμένου ' κείνου την εΙς την iιπέ(>βασιν των λέμβων δαπά-
26
ORIGO BELLI SOCIALIS [01. 140,
1].
vην. OV'tO!: μΕv OW -όπεριι18'μ(ι1αι:, καΙ δυι1Ι xa8-v ι1τερήι1ας �μέραιι: της τών Αίτωλώv διαβάι1εως, προκαται1νραι: τιvας τόπουι: τής παραλίας της τών 10 ΑΙτωλώv κατήx�η πάλιv εΙς την Κόριv8'ον. Λακεδαι μόνιοι δΕ το μΕv πέμπειν τας βοη8'είας κατα την 5 διάτα�ιv Ιvεκάκηι1αv , βραχείς δΕ τιvας παvτελώς Ιππείς καΙ πεf;ονς, ()τοχαf;όμενοι ΤΟv δοκείv μόvον, 11 Ιξέπεμψαv. "Άρατος δΕ τους '.Αχαιους έχων πολιτι κώτεροv 1J ι1τραΤfJrικώτεqοv fJnEq τών παρόvτωv 12 Εβουλενι1ατο · ILixqt rafJ rovoτov την �ι1υx(αv �re, 10 nqOdavixrov xal μεμνημέvος τηι: προrεrεvημ{VfJς ιιυμφoρίiς, Κωι: OV πάντα διαπραξάμεvοι κατα ται: amibv προαιρέι1εις οΙ περl τον Σκόπαν καΙ Δωq( μαχοv lπανηλ8'οv εΙι: την οlκείαv, καίπερ δια τόπων 842. ποιονμεvοι τας noqelag ευεπι8'{των κιι? ι1τενών καl 15 13 μόvον ι1αλπιrκτού δεσμ{vων. Κυvαι8'είς δΕ μεγάλοι ς άτυχήμαι1ΙV -όπ' ΑΙτωλών καl μηάλαιι: ιιvμφοqαίι: πεΡΙΠΕι1όντει: ομως πάντωv lXv{tqoSnrov Ιδοξαν ήτυ χηκ{ναι δικαιότατα. 20 Έπειδη δΕ κoινfί το τών '.AqxιXdrov [8'νος έχει 20 τιvα naqιX πίiιιι τοίς "'Ελληι1ιν lπ' άΡEτfί φήμην, 01; μόνον δια τηv lν τοίς �{tει1Ι καΙ βίοις φιλοξεvίαv καΙ φιλαv{tqωπίαv, μάλΙι1τα δΕ δια την εΙς το {teiOV 2 εύι1έβειαv, &ξιοv fJqaXiI διαπορησαι nEql της Κυ vat.f}{wv άrqιότητος, πώς δνΤΕς δμολοrοvμ{νως '.Αρ- S5 819. κάδες τοσούτο κατ' Ικείνουι: τουι: καιρούι: διήνηκαν 3 τώv &λλων Έλλήνων ώμότητι καΙ naqaVOILlf!. δο κοvΙΙι δέ μοι, διότι τα καλώς -όπο τών άρχαίωv lπιvεvοημ{vα καΙ φυι1ικώς ι1vvτε{tεωρημ{να περΙ πάντας τουι: κατοικούντας την '.Αρκαδίαν, ταύτα 50 δή πqι1Jτοι καΙ μόνοι τι1Jν '.Αρκάδων lrκατ{λιποv. 9
POLYB. HISTOR. IV, 19.
20.
27
μοvf1ιχην γά� , τήν γ' άλη{tώς μουι1ικήν, παι1ι μΕν 4 άν{tι,>ι:σποις δφελος άf1κείν, Άρκάσι δ� καΙ άναγκαίον. ου γαι,> �γηΤEoν μουιιικήν, ως 'Έφορός φηf1ιν έν τφ 6 προοιμlφ της 8λης πραγματείας, ούδαμώς άρμό�oντα δ λόγον αfJτφ Qίψας, έπ' άπάτ?] καΙ γoητείcι πα�ει(Hί X{tat τοίς άν{tρώποις, ούδΕ τους παλαιους K�ητών 6 καΙ Λακεδαιμονίων αυλον καΙ Qv{tμον εΙς τον πό λεμον άvτ1 tιάλπιrγoς εΙκΥ νομιt1ΤΕον clt1ayaYEiV, ούδΕ τους πρώr:οvς 'Λρκάδων εΙς η}ν ολην πολι- 7 10 τε{αν την μουιιικην παραλαβείν έπΙ ΤOfJoiίτoν αιστε μη μόνον παισΙν οvt1ιν, άλλα κα� νεανlt1κοιg γενο μΕνοις έ'ως τριάκοντ' Εταιν κατ' άνάγκην σύντροφι:ιν 8�. ποιείν αυτήν , τlUλα τοίς βlοιg οντας αυt1τηροτά τους. ταντα γαι,> πασίν Εt1τι γνώριμα καΙ σvνήftη, 8 15 διότι σχεδον πα�α μόνοις Άι,>κιΧt1ι πι,>αιτον μεν οί παίδες έκ νηπίων �δειν E{tt�Ovrιxt κατα νόμους τους ϋμνους καΙ παιανας, οίς lκαt1τοι κατα τα πάτρια τους Ιπιχωρίους ηι,>ωας καΙ -ftEovg fJμνοvt1ι' /ιετα 9 δΕ ταύτα τους Φιλoξiνoυ καΙ Τιμο{tΕΟV νόμους μαν20 {tάνοντες πολλΥ φιλoτιμίcι χορεύουι1Ι κατ' ένιαυτον τοίς ΔΙΟVVfJιακοίς αυληταίς έν τοίς -ftειΧτροις, οϊ μεν παίδες τους παιδικους &γαινας, οϊ δε νεανίι1κοι τους ταιν &νδ(>αιν ληομένους. δμοίως γε μην κα� παρ' 10 δλον τον βίον τας &γωγας τας Εν ταΕς ΙΙυνουΙΙίαις 25 ούχ οϋτως πoιoVνται δια ταιν έΠΕιι1άκτων &κροαμά των ώς δι' αfJταιν, &να μΕ(>ος �δειν &λλήλοις προσ τάττovτες. καΙ ταιν μεν &λλων μα.f}ημάτων &ρνη- 11 .f}ηναί τι μη γινώι1κειν ούδεν α{ι1χρον �γoννται, τήν γε μην φδην oiJr' &ρνη{tηναι δύνανται δια το 10 κατ' &νάγκην πάvτας poav-ftιXvEιV, oiJ.f}' δμOλOγoVΝΤΕς &ποr:ρl{Jει1.f}αι δια το ταιν alt1XQfJJv παρ' αfιτoίς 820. 7*
28
ORIGO BELLI SOCIALIS [01. 140, 1].
νομί�εf/8-αι τoVτo. κα1 μην lμρατήρια μετ' αυλού κα� τάξεωg &f/κούντεg, ετι δ' lιQχήt1ειr; lκπoνoiίvτες μετα κοινής IΠιf/ΤQοφής καΙ δαπάνης κατ' lνιαυτον lν τοtg 8-εάτροιg lπιδείκνυνται τοtg αvτων πολίταιg 21 ο{ νΙοι. ταύτά τΕ μοι δοκουδ'ιν ο{ πάλαι παρεΙδ'α- 5 ιΥαιΥεΤν ου τρυφης κα� περιουδ'{ας χάριν , άλλα 3Η. ,f}-εωροiίvτεg μ�υ την Εκάστων αVτoυργίrι.ν κα� f/vl λ-ήΡδην το των Ρίων lπίπονον καΙ δ'κληρόν, 8-εω ρούντες δ! την των ή8-ων αυστηρίαν, ητιg αύτοϊι; παρέπεται δια την τού περιέχοvτοg ψυχρότητα κα� 10 στυγνότητα την κατα το πλείστον lν τl)tς τόποιg {)πάΡΧΟVf/αν, φ t1υvεξομοιούσ{}αι πεφύκαμεν πάντες 2 αν8-ρωποι κατ' &νάιΥκην ' ου γαρ δι' αλλ11ν, δια δ! ταύτην την αΙτίαν κατα ταg l{}νικας κrι.� τας όλOt1χεQεtς διrι.f/τάσειg πλετστον &λλήλων διrι.φέΡOμεν 15 -sJ8-ef/t τε κα1 μορφαΤς κα� χραιμασιν, Ετι δ! των 3 lπιτηδευμάτων τοtg πλείf/τοις. Ρουλόμενοι δ� μα λάττειν καΙ ΚΙQναν το τής φύδ'εωg aiJ8-atJcr; κα� f/κληQόv 1 τά τε ΠQοειρημέvα πάντα παρειι1ήγαγον, καΙ προς τούτοις δ'vνόδοvg κοινας καΙ 8-vσ{ας πλεί- �o f/ταg δμοίωg άvδQάι1Ι, κα1 γυναιξ� κατεί8-ισαν, ετι δ! 4 XOQovr; παρftl1lων δμού κα� παίδων, κα1 συλλήβδην παν lμηχανψ,αντο , ι1πεύδοντες το τής ψυχής &τέ ριψνον δ'ια τ,ηι; των 18-ισμων κατασκευής lξημεQΟύν 5 κα� πραυνειν. Φν Κυναι{}εΤς lιλιγωρ-ήσαντες elg 25 τέλοr; , κα� ταύτα . πλείστης δεόμενοι τή!; τοιαύτηg lπικουQίαr; δια το σκληρότατον παρα πολυ τfjg 'AQ καδία!; εχειν MQa κα� τόπον, προς aiJtCtg δ� τας lν &lloήlotg διατρι(:Νις κα! φιλΟΤΙρ'ίας δρμή6αντες, 6 Τ8λος &πε8-ηριαι8-ησαν οϋτως ωδ'τε μηδ' lv δποίq. so γεγον8ναι των 'Ελληνίδων πόλεων &σΕβήματα μεί12
POLYB. HISTOR. ΙΥ, 20-22.
29
�oνα καΙ σvvεχ{στεl}α. σημείον δΕ τής [(vvαι.ft'{ωv 7 άτvχlας πεl}l τούτο το μέ(Jος καΙ τής τών αλλων 'Αρκ&δων τοrς τοιοvτοις τών ΕπιτηδευμιΧτων δvtια(Jε στήι,Εως' "a.ft" ους 1'"1} xaL(JOiJg την με1'άλην tιφα- 8 5 " ην ποιήσαντες KvvaL.ft'Erg Επl}έσβεvιιαv 'Πl}ος Λα κεδαιμονίους, εΙς ag πόλεις ποτ' 'Α(Jκαδικας εΙσηΜ;ον 821. 8!io. κατα τηt' δδόν, ο! μΕν αλλοι παl}αχl}ημα πάντες αυτούς Εξεκήl}vξαv, Μαντινείς δΕ μετα την &παλ- 9 λαγην "iJτώv καΙ κα.ft'αl}μόv Eπoιήtιαντo κα1 tιφ&για 10 πεl}ιήvεγκαv της τε πόλεως κύκλφ καΙ της XrlJl}ιxg π&σης. Ταύτα μΕν oVν ήμίν εll}ήtι.ft'ω χ&l}ιν τού μη 10 δι" μιίαν πόλιt' τό κοινον �.ft'or; δια{Jdλλειι.ft'αι r:CJv 'Αl}κάδων, δμοίως δΕ καΙ τού μη vομίt1αvτας Ενίους 15 τών κατοικούντων την 'Αl}καδίαν ΠΕl}ιουσlαg XrXl}Lv τα κατα μουιιικην - ΕπΙ πλείον &ιIXErtι.ft'at παl}' αt.ι τοΤς όλιγω(Jείν Εγχειρησαι τo�τoυ τού μέρους, έτι 11 δΕ καΙ Κυναι{}{ων ΕνΕΚΕν, ϊν' αν ποτ' αiJτοrς δ .ft'Eog εtι δφ , τρcι.πένΤEς προς παιδείαν ήμεl}ώtιιv 20 αυτούς, καί μάλΙ6τα ταύτης προς μουσικήν' οϋτως γαl} μόνως αν λήξαιεν της τότε πεl}ι αiJτούς 1'ενο μ{νης ά1'ριότητος. ήμείς δ' Επειδη τα πεl}l Κυναι- 12 .ft'έωv Vπoπίπτoντα δεδηλώκcψεv , αVτις ΕπΙ την ΕΚΤ(Jοπηv Επάνιμεν. 25 ΑΙτωλοΙ μΕν otιν τοιαύτα διεργα"ιιάμενοι. κατα 22 τήν Πε).οπό'l/vησοv �κoν clg -την οίκείαν Μφαλώς. Φίλιππος δΕ μετ" δυνάμεως {JOfl.ft'CJv τοrg 'Αχαιοίς 2 παρην εΙς Κ&ριν&Ο1" υtιτε(Jή6ας δΕ τού καιρού (δι)α ΠΕt1τειλε Ριβλιαφόρους προς πάντας τούς tιυμμάxoυς, 80 παl}ακιιί. ών πέμπειν Εκάστους πa.(J ' αύτών κατα t1πουδήv εΙς Κόροl-θ'ον τούς ρουλευι10μ{νους ύΠ�(J
30
ΟΒΙθΟ BEI,LI SOCIALIS [01. 140, 1].
3 τf1nι κoινj1 συμφε(Jόντων.
αύτος δ' άναζεύξας ώς ίπ� Τη{ας Π(Jοijrε, πυν4tανόμενος τους Λακεδαι μονίους εΙς σφαγας κα� τα(Jαχας ίμπεπτωκ{ναι Π(Jος 4 άλλ-rμOVς. οΙ "rt(J Λακεδαιμόνιοι ttVVΉ4tEL:; δντες βασιλεύεσ4tαι κα� πάντως τοΕς Π(Jοει:ιτibσι πει.f1'α(Jχείν, 5 846. τότε Π(Jοσφάτως μ!ν -ήλευ4tερωμ{νοι δι' 'Αντιγόνου, βασιλέως δ' OfJX -όπάρχοντος παρ' αύτΟίς, Εστασία ζον προς ι:ιφάς, πάντες tιπoλαμβάνoντες (σον αfJτoίς 6 μετείναι τής πολιτείας. τας μ!ν o.ov άρχας οΙ μ!ν δύο τών ίφόρων &δ'l1λον είχον την rνώμην, οΙ δ! 10 τρεΙς Εκοινώνουν τοίς ΛΙτωλοίς τών πραγμάτων, πεπειΙΙμένοι δια την �λικίαν τον φtλΙΠΠOν (J-Qδέπω 822. δυνήσεσ4trιι τοίς κατα την Πελοπόννησον πράγμα6 ΙΙιν Επαρκείν. Eπε� δ' oC μ!ν ΛΙτωλοι ΠΙΧ(Jα την προιιδοκίαν αfJτών Εκ Πελοποννψ10υ ταχείαν Εποι- 16 ήσαντο την Επάνοδον, δ δΕ φtλιππoς ίκ Μακεδο7 νίας πι 4tάττω την παρουι:ιίαν, άπιστoiίvτες οΙ Τ(Jείς ΕνΙ . τών δυείν 'ΛδειμιΧντφ δια το συνειδ{ναι μ�ν ι:ιφίσι πάσας τας Επιβολάς, μη Μαν δ! τοίς γινο μένοις εfJδοκείν, ήγωνίων μη συνεrγίσανΤOς τού 20 βασιλέως πάντα τα Π(Jαττόμενα προς τον φtλιππoν 8 Ιξηγήι:ιηται. δι' & δη συλλαλήσαντ{ς τισι τών νέων 'κήρυττον εΙς το τής Χαλκιοίκου τέμενος μετα τών 8πλων Ιέναι τους Εν ταίς �λικίαις, ιbς τώ11 Μακε9 δόνων ,πι την πόλιν παραγινομένων. ταχv δ! δια 25 το πα(Jάδοξον ά4tροισ4tέντων, δυσαρεστών 'Αδείμαν τος τοίς γινομένοις Επειράτο προπορευ8'εlς πα(Jα10 καλείν κα� διδάσκειν διότι ttΠ(J φην έδει τα κη(Jύr ματα ταύτα κα� τοvς ά4tροισμους τους Εν τοίς 8πλοις παραγγέλλειν, κα4t' ον καιρον τους ΛΙτω- so λους πολεμίους ()ντας -ήκούομεν τοίς δροις τijς χώρrlς
POLYB. HISTOR. IV, 22. 23.
31
ήμων ι1υνειyγI�ειν, ού νυν, οτε Μακεδόνας τoυ� εύεQγέτας καΙ ι1ωτi]Qας πυν.{)οανόμε.{)οα πληι1ι«ζειν μετα του {jασιλiως". [τι δ' αυτου ταυτ' άνακρουο- 11 μένου, ΠQοσπεσόντες οΙ παQακεκληιιέvοι των νέων δ τουτόν τε συνεκέντηι1αν καΙ μετα τούτου ΣfFενέ λαον, '.Αλκαμένη , ΘVέι1την, ΒιωνΙδαν , ΕτέQοvς των πολιτων καΙ πλεΙους. οΙ δ8 πεQΙ Πολυφόντα·ν κα! 12 τινες ίίμα τούτοις iμφQόvως ΠQοΙ:δόμενοι το μέλλον, άπεχώQηι1αv π('ος τον ΦΙλιππον. ταυτα δε ΠQ«- 23 10 ξαντες εύrτέως έπεμπον οΙ ΠQοεστωτες lφΟQΟΙ των 34,7. ΠQαγμ«τωv τους κατηγο('ήσοντας ΠQος τον φtλιπ πον των &v?ΊQημέvωv και παQακαλέσοvτας αύτον Ιπιι1χείν την παQοvσtαv, 1ως �ν Ικ του γειΥονότος κινήματος εΙς την άποκατ«ι1ται1ιν Ελ&Υ τα κατα 15 την πόλιν ' γινώσκειν δε διότι ΠQόκειται διατη(JEίv αύΤΟίς π«ντα τα δΙκαια καΙ φιλ«v.{)οQωπα ΠQος Μακε δόνας' οΙ' καΙ συμμι;αντες ijδη πεQΙ το ΠαQ.{)οέvιοv 2 OQog οντι τφ {jασιλΕί διελέχ.{)οησαν άκολού.{)οως ταίς έντολαίς. δ δε διακούσας παQεκ«λεσε tovg �κoντας 3 323. 20 κατα ι1πουδην ποι'ήσασ.{)οαι την εΙς οίκον έπ«νοδον καΙ δηλουν τοίς έφόροις ($τι κατα το συνεχες ΠΟQεv .{)οεΙς αύτος μ8ν Ιν TEγif} ποι'ήι1εται την σΤQατοπε δείαν, έκείνους δ' οCεται δείν την ταχΙι1την Ικπέμπειν ΙΧνδρας άξιοχρέους τοvς κοινολογησομένουι; ΠQος 25 α{,τον {,πεQ των Ινεστώτων. πoιησ«vτων δ8 το π('οσ- 4 ταχ.{)οεν των άπαντηι1«ντων, διακούσαντες τα παρα του βασιλέωι; οΙ ΠQοει1τωτες των Δακεδαιμοvtmv Ιξέπεμψαν lXvIfQaI; δέκα ΠQος τον ΦΙλιππον οΙ' κα1 6 ΠΟQΕV.{)ο{VΤΕς εΙς την Τεγέαν καΙ παρελ-Β-όντες εΙς 80 το του {jασιλέως ι1vvέδQΙΟV, 'ΩμΙου προει1τωτος αύ των, κατηγόρησαν μεν των περΙ τον '.Αδεtμαντοv
32
ORIGO BELLI SOCIALIS
[01. 140, 1].
ώς αίτίων γΕγονότων τής κινήttεως, πάντα δ' vπιtt χνούνται ποιήttειν α"τοι τφ Φιλίππφ τα κατα τ-ι}ν ttvILILlXXiav, και μηδΕνος 'ν μηδενι φανήttεtt{)-αι δΕύ τεQΟ� κατα τ-ι}ν ΠQός αυτόν E1JVOLav τών δοκουν,.. 7 των &λη�ινών αύτφ φίλων VπάQΧΕιν. ot μεν 01ιν 5 ΛαΚΕδαιμόνιοι ταύτα και τουτοις Π"Qαπλήttια δια λεχftένΤΕς μετΙttτησαν, ot δΕ μΕτέχονΤΕς του συνε8 QQiOV QιeφέQοντο ΠQός &λλήλους ταίς γνώμαις. και 'Γ.ινες μέν, ΕΙδόΤΕς την καΚΟΠQαγμοσvνην τών iv Τ'Υ ΣπάQΤrJ, και πεπειttμένοι τους πεQΙ ΤΟν ΆδΕίμαν- 10 τον &πολωλέναι δια την ΠQος αντους E1JVOtav, τούς τε Λακεδαιμ.ονίους iπιβερλη6ftαι κοινΟΠQαγείν τοίς ΑΙτωλοίς, 6υνΕβουλευον τφ Φιλίππφ παQάδειγμα 848. ποιη6αι τους Λακεδαιμονίους, χρησάμενον (�ύτoίς τον αύτον ΤQόπον δνπε() Άλlξανδ()oς 'χ()ήσατο Θη- 15 9 βαίοις EVftiwg πα()αλαβωll την (�Qχήν ' έτε()οι δε τών ΠQΜβvτέ()ων την μεν τοιαύτ·ην (,()γην {jΙXQVTi ()αν &πέφαινον ΕΙναι τών γηονότων, iπιτιμij6αι δε δείν τοίς αίτίοις, "al μεΤα6Τ'ησάμ;νον τoVτoυς 'γχι:ι()ίσαι ro πολίτευμα και τας ιXQXag τοίς αντού 20 24 φίλοιι;. δ δε βαttιλΕυς 'πι πα6ιν, εΙ ΧQη τον βασι λέωι; λέγειν τας τότε γνώμας' ov γα() ΕΙκος δπτα καιδεκαέτη παίδα πεqι τηλικουτων otJva6ftat π()αγ2 μάτων διεVΚQινειν. άλλ' ήμίν μΕν καftήκει τοίς γqιΧ.φοvttι τας κυ()ού6ας τα διαβούλια γνώμας &να- 25 824. Ttftivat τοίς ΠQοε6τώ6Ι τών ολων' τους μέντοι γ' άκούοντας «ύTOiIf; xqY, 6υνvπoνoείν διότι τών 6υν όντων και μάλιttτα τών πα()ακι:ιμένων εΙκός ittTtV 3 εΙναι ται; τοιαύτας vποftέttι:ιι; και διαλήψεις' ών '.Δ()ιΧ.τφ τις 'πιεικέ6τατ' αν ΠQΟ6ιΧ.πτοι την τότι: 8\1 4 6ηftεtι1αν ύπο τού βασιλέως γνώμην. δ γα" Φίλιπ6
POLYB. HISTOR. IV,
23-25.
33
πος τα μ�ν κατ' ΙδΙαν τών συμμάχων είς αύτούς &δικήματα κα.ftψ,ειν έφησεν α.ύτιjJ μέx�ι λόγου καΙ γ�αμμάτων διορ.ftουν κα.Ι συνεπισημαίνεσ.ftαι, τα δ� 5 προς η}ν κοινην &νήΚOVΤα συμμαχΙαν, ταυτ' έφη 5 μόνοε δεΤν κοινης Eπιιιτ�oφης καΙ διο�.ftώι1εως τυγ χάνειν ύπο πάντων. ΛακεδαιμονΙων δ� μηδ�ν εΙς 6 την κοινην ιιυμμαχΙαν Eκφαν�ς �μα�τηκότων, Επαγ γελλομένων δ! πάντα καΙ ποιεΤν τα δίκαια π�oς �fLiig, ού καλώς έχον εΙναι το (jOvlstJEιI.ftat τι περΙ 10 ιχύτ{bν &παριχΙτητον' καΙ γα� [ίτοπον τον μ!ν πιχ- 7 τέριχ πολεμίων 6ντων κρ.ατήιιαν?:ιχ μηδΈν ποιηιιαι δεινόν, αύτον δ' Εφ' ο{lτω μικ�ας αιτίας &νήκε στόν τι (jovlstJstr.ftat πε�Ι αύτών. έπικυ�ω.ftείt1ης 8 δΈ ταύτης της γνώμης, 3τι δεΤ πα�ιδεΙν το γηονός, 15 εύ.ftέωg δ μαιιιλεύς Πετ�αΤoν τών αύτου φίλων &μα 849. τοΤς πε�Ι τον 'Ωμίαν ΕξαπΙστελλε παρακαλέσοντα τούς πολλούς &ντέχεσ.ftαι της π�oς αύτον καΙ Μα κεδόνας εύνοίας, &μα δ! δώΙΙ0ντα καΙ ληΨόμενο", τούς (ί�κoυς πε�Ι ΙΙVΜμαXίαν. αύτος δ! μετα της 9 20 δυυάμεως &να�εύξας προηγε πάλιν ώς ΕπΙ Ko�ίν .ftov , καλΌν δείγμα της έαυτου π�oαι�έσεως τοΙς συμμ&χοις Eκ?:ι.ftέμενoς Εν τΏ προς ?:ούς Λακεδαιμο νίους &ποφάσει. Καταλαμων δ! τούς &πο τών συμμαχίδων παρα- 25 25 γεγονότα ς slg την Κόριν.ftον, ιιυνήδρευε καΙ διελάμ μανε μετα τούτων τί δεί ποιείυ καΙ πώς χρ'ήσασ.ftαι τοίς ΛΙτωλοΤς. Εγκαλούν?:ων δ! Βοιωτών μεν 3τι 2 συλήσαιεν το τής 'A.ftfJviXg της Ίτωνίας ίε�oν εΙρή νης ύπαρχο ύΙΙης , Φωκέων δ� διότι στρατεύσαντες 80 Επ' ':4μβρυσον καΙ - Δαύλιον lπιβ&λοιντο καταλαβέ t1ft"at τ(tς πόλεις, 'Ηπειρωτών δΈ κα.ftότι πορft'ήt1αΙΕν 3
34
ORIGO BELLI SOCIALIS [01. 140, 11.
αtιτών την χώραν, Άκαρνά.νων δε παραδΕικνυόντων 326. τίνα τ�όπoν �v�τηι1«μ,eνοι πριiξιν ΙπΙ Θύριον νυκτος 4 έτι καΙ πρOt1βαλετν τολμ,ήδαιεν τfj πόλει, προς δε τούτοις Άχαιών άπολογιζομ,/ναιν ώς καταλά.βοιντο μεν τής ΜΕ'}'αλοπολίτιδος Κλά.ριον, ΠOρ.f)oήσαιεν δε 5 δΙΕξιόντες τ-ι}ν ΠαΤfl/ων καΙ Φαραιεων χώραν, διαρ $«�αιεν δε Κύναι-θ'αν, δυλή�αΙEν δε το της Εν ΔΟΟ �oις 'Αflτ/μιδος {ερόν, πολιορκήι1αΙΕν δ� Κλειτορίους, Επιβουλεύδαιεν δε κατα μεν -θ'ά.λατταν Πύλφ, κατα δε Υήν ΙΧρτι (JvvotxttoEL/vn τfj Μεγαλοπολι(τών 10 πόλει ι1πεύδοντες μ,ετα) τών 'IllVfltwv άν«�τατoν 5 α-ότην ποιηδαι , διακούι1αντες τούτων ο{ των δυμ, μ«χωl' δύυεδροι π«ντες δμ,οft'vμαδον Εκφ/flειν Εβου6 λεύσαυτο τοΤς ΑΙτωλοΙς τον πόλΕμον. "fJoftiELevot δε τας "fJOEιflfJEL/vrxg αΙτΙας Εν τφ δόγματι παρα- 15 31>0. κατεβά.λοντο ψήφισμα, ΠflοtJδιασαφΟVVΤΕς 3τι δυνα ναι1ώδουδι τοΤς συμ,μ,ά.χοις, ε( τινα κατ/xoυ�ιν αύτων ΑΙτωλοΙ χώρα" η πόλι" άφ' ov Δημήτflιος δ Φιλlπ7 Που κατα φύσιν πατηρ μ,ετήλλαξε ' παραπλη�ίως δε καΙ τους fιπo τών καιρων ήναγκα�μ,/"oυς άκουδίως 20 μετέχειν της ΑΙτωλών ι1υμ,πολΙΤΕίας , δτι π«"τας τούτους &πoκαταδτή�oυι1ιν ΕΙς τα πά.τρια πολΙΤΕύ ματα, χώραν Εχοντας καΙ πόλΕις τας αύΤών, άφflοv(Jή Toυ� , άφορολογήτους, ElEVft'/flOV!: 6ντας, πολΙΤΕίαις 8 καΙ νόμοις χρωμ,/νους τοΤς πατρίοις. �υνανακoμΙEΤ- 25 σft'αι δε κα Ι τοΙς 'ΑμφικτύΟδιν έγραψαν τους νόμους κα! την ΠEΡ�, το Εερον Εξουι1ίαν, ην ΑΙτωλοΙ παρn ρηνται νύυ, βουλόμενοι τών κατα το {EflOV ΕΠΙΚflα ΤΕΤν αύτοί. 26 Τούτου δε τού δόΥματος ΚVflωft'έντος κατα το 30 πρώτου Ετος της Εκατοστης κα! ΤΕτταρακοστη; 6λυμ-
POLYB. mSTOR. ΙΥ, 25-21.
35
πιά.δος: δ μ�ν συμμαχικος: Π(JοσαγΟ(Jευόμενος: πόλε μος ιi()Xην εΙλήφει δικαΙαν κα.1 Π(Jiπουσαν τοίς: γεrOνόσιν άδικήμασιν. ot δε σύνεδ()οι πα(Jαχ()ημα 2 π()εt1βευτας: έ�απέστελλoν προι; τους: συμμάχους:, ίνα 5 ;ta()' Εκάστοις: δια τών πολλών lπ/.κυρωftξντος: του δόγμα.τος: έκφέ()ωσι πάντες: τοίς: ΑΙτωλοΊς: τον &πο της: χαι()ας: πόλεμον. Ιπεμψε δ;' κα1 τοίς: ΑΙτωλοίι; 3 326. έπιt1τολην δ Φtλιππoς:, διαΙΙαφών ίν' ε! τι λέγειν [χουσι δίκαιον ύΠ�ρ τών έγκαλουμένων, Ετι χα1 νυν 10 συvελftόντες: δια λόγου ποιώνται την διε�αγωγήν ' εΙ δ' υπειλήφασι , διότι χωρ1ς: κοινου δόγματος: 4 λεηλατουιιι κα.1 πορ{tουt1ι πάντας:, ουκ άμύvεσftαι τουι; Μικουμένους: , έαν δ' &μύνωνται , νομισftή t1Et1{tat τούτους: κατ&()χειν του πολέμου , πάντων 15 αύτους: ΕυηftΕσ.,;ά.,;ους: εΙναι. χομιιιάμενοι δ' ot τών 5 ΑΙτωλών ΙΧ()χοντες: .,;ην έπισ.,;ολην ταύτην , το EtSV πρώ.,;ον έλπίιιαντες: ούχ .η�ειν τον Φίλιππον , ιιυνΙ ftcvto qητην ήμέραν Ιν fι Π(Jος: το 'Ρίον &παντή301. σουσι. γνόνΤΕς: δε πα()αγινόμενον, &πέΙΙΤΕιλαν f(JaEt- 6 �o ματοφόρον διασαφουντες ώς ου δύνανται προ της .,;ών ΑΙτωλών συνόδου δι' αύτών oυδ�ν ύπερ τών σλων οΙκονομείν. οΙ δ' :.1χαιο1 t1υνελftόντες: εΙς: 7 .,;ην κα{tήκουσαν σ1$νοδο" τό τε δόγμα πάντες έπε κύρωσαν κα1 το λάφυρον lπεκή()υ�αν κατα τών 2;; ΑΙτωλών. προt1ελftόντος: δε xal ,,;ου βιχιιιλέως: προς 8 την βoυ�ην έν ΑΙγίφ χα1 ιYtalEXftiVΤOf; δια πλειόνων, τα qηftiντα μετ' εύνοίας &πεδέ�αντo xal tCt π()ο -ϋπά()χοντα φιλάν{t()ωπα τοίι; προγόνοις άνΕνεαιΙΙαντο προς αύτον τον Φίλιππον. 90 κιχτα δε τουι; αύτους χαιρους: ΑΙ.,;ωλοί, ΙΙΥVάψαν- 27 τοι: του τών άρχαι(μιιίων χ()όνου, σΤ(Jατηγον αυτών
36
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 1J.
εZλovτo Σκόπαν, δ� έγεγόνει πάντων των προειρημένων άδικημάτων αl'τιο�. {,π�ρ ιbν ουκ οΙδα πω� χρη λέγειν. το γαρ κοινφ μ�11 δόγματι (μη) πολεμείν, πανδημε� δΕ στρατεύονταg &γειν και φέρειν τα των πέλαg, και κoλά�ειν μΕν μηδένα των αΙτίων, στρατη- 5 γoυ� δ' α{ρείσ.fTαι κα� τιμαν τoυ� προεστωταg των τοιούτων έργων, έμοι μΕν δοκεί τηg πάσηg γέμειν 3 κακοπραγμοσύνηg' τί γαρ αν l1λλο τις ταg τοιαύταg κακίαg δνoμάσcιε; δηλον δ' [σται το λεγόμενον έκ 4 τούτων. Λακεδαιμόνιοι την Καδμείαν Φοιβίδου πα- 10 ρασπονδήσαντοg τον μ�ν αl'τιον έ�ημίωσαν, την δΕ φρουραν ovx έξήγαγον, EiJσπερ λυομένηg τηg άδι- 321. κ{αg δια τηg τού πράξαντυ� βλάβηg, παρον τάνανl> τία ποιείν ' τούτο γαρ διέφερε τοιg Θη{jαίοιg. πάλιν έκήρυττον άφι{ντεg ταg πόλει� ilEv.fTIQa� και αυτο- 15 νόμουg κατα την έπ' Άνταλκίδου γενομέν·ην εΙρήνην, 6 τους δ ' άρμσστας ουκ Εξηγον Εκ τών πόλεω11. Μαν τινεί� φtλoυ� δντα� κα� συμμάχους άVα(1τάτουg ποιήσαντεg ουκ [φασαν άδικείν , Εκ μια� πόλεωg 7 tlg πλείoυ� αvτουg διοικίσαντες, tXVOlCf μετα κακίαg 20 852. (χρησάμενοι προφανωg δια) το δΌΚΕίν, Μν τι� αυτo� 8 έπιμύrι, μηδΕ τουg πέλα� δραν. άμφοτέροιg τοίνυν δ ζηλo� οvτοg τη� πολιτείαg αιτιοg κατΙστη των μεγί στων συμπτωμάτων ' δν οVδαμωg ούδ'αμύ ζηλωτΙον oVτε κατ' Ιδίαν ΟtJτε κοινΏ τους DQ.fTWg βουλευομέ- 25 δ δΈ βασιλευ� ΦtλιππO� ΧΡ'1ματίι1αg τοίg 9 vovg. Άxαιoί� άνέζευξε μετα τη� δυνάμεως Επι Μακεδοvίαg, σΠΕύδων έπ� την παρασκευην των προg ΤΟ1Ι πόλεμον, 10 ου μόνον τοίς συμμάχοιg, άλλα πασι τoί� "Ελλησι δια τού προειρημ"ένου ψηφίσματo� καλα� έλπίδαg 80 {,ποδεικνύων ΠρCfότητοg κα� ILεyaloΨVXtag βασιλικi'jg. 2
POLYB. HISTOR. IV, 27-29.
37
Ταύτα δ' Επράττετο κατα τους αVτoVς καιρους 28 κα-θ" oiίς Άννφας , 'ΥΕ'Υονώς �δη κv(>ιος τίbv EνΤOς '1βηρος ποταμού πάντων, ΕποιεΙτο τήν δ(>μήν Ιπ� τήν Ζακαν,f}αίων πόλιν. εΙ μ�ν 01Jv τας πρώτας Επιβο- 2 5 λας τας Άννίβου ταΙς Έλληνικα;:ς πράξει1ιν &π' &ρχής sfJftiwg Επιπεπλέχ,f}αι ι1υνέβαινε, δήλον ιbς Εν τϋ προτέρlf βύβλφ περΙ τούτων &ν ήμας Εναλλαξ έδει καΙ κατα πα(Jά,f}ει1ιν τοΙς Ίβη(>ικο;:ς πεποιήι1ftαι την Εξήγησιν, &κολου-θ'ούντας τοΙς και(>οΙς' Eπε� δ� 3 10 τά τε κατα τήν Ίταλίαν καΙ κατα τήν Έλλάδα κα� κατα τήν 'Adlav τι,ς μ�ν ά(>χας τών πολέμων τού των Ιδίας εlλήφcι, τας δ� ι1υντελείας "οινάς, κα� τήν έξήγησιν πε(JΙ αfJτών ΕΚ(Jίναμεν ποιήσασ-θ'αι κατ' Ιδίαν , εως (Χν ΕπΙ τον xat(JOV iλftωμεν τούτον Εν 15 φ συνεπλάκησαν αΙ προεΙ(Jημέναι πράξεις &λλήλαις κα� πρός �ν τέλος �ρξαντo τήν ά.ναφοραν έχειν oi}rwg γαρ 11 τε πε(J� τας άρχας Εκεει1των έ(1ται διή- 4 γησις ι1αφης 11 τε συμπλοκή καταφανής, περΙ .ης Εν &ρχαίς ένεδειξάμεfta, παραδε{ξαντες πότε κα� πώς 328. 20 καΙ δι' il!; αΙτίας γέγονε λοιπον �δη κοινήν ποιή tJatJ.ftat περΙ πάντων τήν {(Jτορίαν. Εγένετο δ' ή 5 συμπλοκή των πράξεων περΙ τήν τού πολέμου dvv363. τέλειαν κατα τό τρίτον έτος τής Εκατοστής καΙ τετταραΚΟdτής όλυμπιάδος. διο κα� τα μετα ταύτα 25 κοινΥ το;:ς 1ιαιροϊς &κολου-θ'Ούντες ΕξηγησόμεJt'α, τα δ! Π(JΟ τού κατ' lδίαν, άις εΙπα, ΠΡΟι1αναf"ιμνή- 6 σκοντες μόνον τών κατα τους α-(ιτους καιρους Εν Τfι προτέ(Jςι βύβλφ δεδηλωμένω" , ί'να μή μόνον ε-(ιπα (Jα:!Ολούft-ητο�. άλλα κα� καταπ),ηκτική γίνηται το;:ς 80 Π(Jοσέχουσιν ,η διήγησις. φtλΙΠΠOς δ8 παραxειμάζω�' Εν MaxsιYovllf κατέ- 29 -
-
38
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 14Ο, 1].
'}'�αφε τα� δυνάμει� n(lOi: την μέλλουιιαν X(lEtrι.v Ιπιμελωι;, Ημα δ� τούτοιι; ήιιφαλίζετο τα n(lOi: τονι; 2 -όπερκειμένoυ� τη� Μακεδονίας βαρβd(lοvι;. μετα δ� ταϋτα ιιυνελ.&ων πρo� Σκερδιλαίδαν καΙ τολμη()ώι; δονι; α-ότον εΙ� τα� χεΙραι;, διελlrετο περΙ φιλία� 5 3 καΙ t1vμμαχίαι;, καί τα μ�ν {,πιt1χνούμενο� rι.fJτφ t1V'}' xιn:at1ΚEvdtIEtv των κατα την Ίλλυρίδα πρα'}'μάτων, τα δ� κατηγο(lwν 'tWv ΑΙτωλων, δντων εfJκατηγο ρήτων, 6r;δίω� Επειιιε t1VYXrofIcl'v τοΙι; παρrι.καλOυ� 4 μένoι�. μήποτε γαρ oM�ν διαφέρει τα κατ' Ιδίαν 10 άδικήματα των κοινων , &λλα πλή.&ει μόνον καί με'}'έ.&ει των ιιvμβαινόvτω'l-. καΙ '}'αρ κατ' Ιδίαν το των 6r;διοvργWν καΙ κλεπτwll φυλον τούτφ μάλιιιτα τφ τ�όπφ t1φάλλετrι.ι , τφ μη ποιεΙν &λλήλοιι; τα δίκαια καΙ συλλήβδην (δια) τα� εΙς α-ότoυ� &4JoEtI(fX�. 15 Ι) δ καΙ τότε συνέβη '}'EvltI4JoaL ΠΕ(ιΙ τουι; ΑΙτωλούι;. t1vν.&έμενοι '}'αρ τφ Σκε(lδιλαίδr; δώΙΙειν μέ(ιοι; τι τήι; λε(αι; , ιαν t1VVEtdfjdlrι μετ' αfJτων εΙς την 'Λχαίαν, 6 nEtt1.&lnOi: καΙ ποιήι1ιχντοι; τοϊίτο, διαρπάιιαντει; την τδ)ν Kvvat4Jolrov πόλιν , καΙ πολλα περιελασάμενο, 20 ι1ώματα καΙ .&ρέμματα, τον .Σκερδιλαίδαν οΜενος 7 μερίτην Ιποίησαν των άλόντων. διόπερ ιVnoxrι.4Jo854. ημένηι; Ικ τούτων αfJτφ της όργηι;, βραχέα πρOιJ αναμνήt1rι.ντο.ι; τoV Φιλίππου, ταχΙωι; -όπήκονι1ε καΙ 329. συνΙ.&ετο με.&έξειν τηι; xotviji: ι1υμμαχ(αι;, Ιφ' φ 25 λαμβάνειν μ�ν εΙκοΙΙι τάλαντα κατ' lνιrι.vτόν, πλεΙν δ� λlμβoιι; τ(lι&κοντα καΙ πολεμεΙν τοΙι; ΛΙτωλοΙς κατα 4Joάλαττrι.ν. 30 Ό μΕν ο.ον Φίλιπποι; περί ταυτα διέτριβεν. 0& δ' lξαΠΟι1ταλδντει; πρέιJβειι; n(loi: τουι; t1vμμάχovς, 80 &φικόμενοι π(lωτον εΙς 'Axa(lvaviav lνετύγχανον
POLYB. HISTOR.
ΙΥ,
29-31 .
39
τoVτoις. οΙ δ' 'Λκα�νάνες τό ΤΕ δόγμα γνrιΙΙίως ΙΙνν- 2 ΕΠΕκύ'Jωιιαν καΙ τον &πο xώ�ας πόλεμον Εξήνεγκαν τοΤς ΔΙτωλοΤς' καίπε� τούτοις, ΕΙ καί τιΙΙιν έτl�oις, δίκαιοfl ην ιινγγνιhμrιν έχειν, iJπE�L.ftEpolfloL!; κα1 5 καταμΙλλονσι καΙ "ιx.ftdlov δΕδιόιιι τον &πο τciW &ι1τνγΕιτόνων πόλΕμον, κα1 δια το πα�αΚΕΤι1.ftαι μ!ν 3 σvντε�μονoVντας τfj των ΑΙτωλων xώ�ιι, πολv δ! μάλλον δια το κατ' Ιδίαν ε-όχειρώτονς iιπά�Xειν, το δ! μΙγιιιτον δια το μικ�oΤς ipon�Oι1.ftEfI χρόνοις 10 ΠEΤ�αν ΕΙληφΙναι των δΕινοτάτων δια την προς ΑΙτωλOVς &nlX.ftEtav. &λλά μοι δοκούΙΙιν οΙ γνήιιιοι 4 των &νδ�ων καΙ κοινΏ καΙ κατ' ΙΜαν ο-όδΕποτε πε�l πλΕίονος oiι.ft!v ποιεΤι1.ftαι τού κα.ftήκοvτος · σπε� 'ΛκιχρνάνΕς Εν το Τς πλΕίιιτοις και�oΤς ο-όδενος των 15 Έλλήνων �ττoν Eύ�ίσκoνται διαΤΕτηρηκότες, καίπερ &πο μικ�άς δ�μιhμEνOΙ δννάμΕως. οΤς ούκ όκvητEoν δ κατα τας πε�ιιιτάιιεις κοινωνεΤν π�αγμάτων, ΙΙΠΕυ στέον δ! μάλλον, ΕΙ καί τιΙΙιν έτl�oις των Έλλήνων ' καΙ γα� ΙΜιι καΙ κοινΏ ιιτάιιιμον έχονιιί τι κα1 φιλε20 λΕύ.ftερον. ΉΠEι�ωται δ' Εκ na�a.ftldErog διακού- 6 σανΙ:Ες των π�lΙΙβEων το μ!ν δόγμα παραπλrισίως Επεκύρωιιαν, τον δ! πόλΕμον ΕκφΙρΕιν ΙΨηφίιιαvτo 300. τοΤς ΑίτωλοΤς , Επειδαν καΙ Φίλιππος δ βαι1ιλΕvς έξEν1γκrι. τοΤς δ! παρα των ΑΙτωλων πρΕΙΙβευταΤς 7 25 &ΠEκρ{{;rιι1αν στι δΕδοκται τοΤς ΉΠΕιρώταις διατη �EΤν προς α-ότοvς την εΙρήνην , &γεννως καΙ ποικί λως X'JoSPOEVOt τοΤς πράγμαιιιν. &ΠEΙΙτάλrιιιαν δ! κα1 8 προς βαιιιλlα Ώτολεματον π�lσβεις οΙ παρακαλl ιιοντες αύτον μήτε χρήματα πΕμΠΕιν τοΤς ΑΙτωλοΤς 80 μήτ' ΙΙλλο μηδ!ν xOρrιγεΤν κατα Φιλίππου κα1 των ιινμμάχων. ΜΕιιΙΙήνιοι δΕ, δι' oi)g δ πόλΕμος την 31 380.
40
BELLUM 80CIALE ACHAEORUM [01. 1.0, 1].
&ρχην Ιλαβε, τοt'ς 1f'«ρα1'εvομivοις προς αυτους �πε κρtf1ηιιαιι ΟΤΙ της ΦιγαλΕίας κειμένης Ιπι ΤOt'g δροις αυτCΙW και ταττομΕνης -{;Π' ΑΙτωλους ουκ (Χν Ιπι δέξαιντο τον πόλΕμον, πριν 11 ταύτην �π' ΑΙτωλών 2 άπσιιπαιι4tηναι την πόλιν. ΠΕρί δΕ της &ποφάιιεως " ταύτης "aτttJXVtJav, ούδαμώς ευδΌκoVΝτων τών πολ Λών, ΑΙτωλών δε(διότες την τόλμαν) Ιφορεύοντες ΟΙνις καί Νίκιππος καί τινες Ετεροι τών όλιγαρ χικών, �γνooύντες και πολυ παραπαίοντες τού δέονs τος κατά 1'ε την Ιμην 1'νώμηυ. Ιγω γαρ φοβερον μΕν 10 εΙναί φημι τον πόλεμον, ου μην οϋτω "ε φοβερον IJtJΤE παν 1Jπομένειν χάριν τού μη προιιδΙξασ.ιΤαι Ιπεί τί και .ιΤραιιύνομεν την ltJηrορίαν 4 πόλΕμον. και παρρηtJίαν και το της llEv4tEqiag 5νομα πάντες, δ ε! μηδΕν ΕtJται προυρ"ιαίτερον της εΙρήνης; οΜΕ 15 γαρ Θηβαίους Ιπαινούμεν κατα τα Μηδικά, διότι τών 1Jπeρ της 'Ελλάδος lιποtJτάντες κιυδύνων τα nEqtJffJv εϊλοντο δια τον φόβον, ούδΕ Πίνδαρου τον tJvναποφηvάμενον aίIΤOt'g &γειν την ήtJvχίαv 20 δια τώνδΕ τώ·ν ποιημάτων, 6 το κοινόν τις Μτών Ιν εύδί'1 τι4tε�ς ΙρεvvαtJάτω μεγaλάνoρoς oήtJvxiaf) το φαιδρον φάος. 866. 7 δόξας "ι'φ παρavτίκα πι4J'ανώς εΙρηκΙναι, μετ' ού πoλiι πάντων αltJχίtJτην ε1Jρ{4tη και βλαβερωτcίτ·ην 8 πεποιημΕνος �πόφαtJιν ' εl(J1jνη γαρ μετ" μΈν τού 25 δικαίου και πρ'πουτος κάλλιtJτόv ltJtt κηίμα ΚΙ!Ι lvtJttEl'fItatov, μΕτα δΕ κακίιις η δειλίας ΕπουΗ rJttJtov πάντων αrδ'χιστοv κ«1 βλαβερώτατον. 32 ot δΕ 1;ών .:.Υεσσηνίων προεστώτες όλιγαρχικοί, [και] δ'τοχα eόμενοι τού παραυτα κατ' {δίαν lvtJttEloiig, 80 φιλοτιμότερου τού δέοντος αεί διέκειντο προς τηυ
POLYB. HISTOR. ΙΥ, 81. 82.
41
εΙ()ήνην. διο πολλας μεν ΠΕQι6τά6εις καΙ και()ονς 2 έχονΤΕς , 'νίΟΤΕ δε φόβους καΙ κινδυνους διωλί6-3'ανον ' �-3'Qοί�ετο δε κατα την π()ό-3'ε6ιν ταύτην άε! το κεφάλαιον α-όΤΟίς κα! μεγί6ταις 'πο(ουν πα- 881. 5 λα{εΙ1Ι την πατ()ίδα 6υμφΟQαtς. δΌκδ) δ' έγωγε την 8 αΙτίαν εΙναι ταύτην , στι δυ6Ι γειτνιδ)ντες [-3'νε6ι τοίς μεγί6τοις τών κατα Πελοπόνυη60ν, μάλλον δε ελ{}ων
(JvvaXftivro;
δε του πλή{}ου!; πα-
δ Μαχατα!; πα(Jεκuλει διιι πλει6νων αύτου;
10
αΙι;>εί6.ftαι την 'Jt(Jog ΑΙτωλου!; συμμαχίαν, εlΚf1 μεν κα� .ft(JMirog κατηγοι;>ων Μακεδ6νων ,
&λ6γω!; δε
8 κα! Ψευδω!; Εγκωμιάζων τούς Αίτωλούg.
μεταl5τάll
το!; δε τούτου, πολλη!; ίψφΙ6βητήι;ι;ως έτύγχανε το
15
πι;>ιΧγμα' τινΕ!; μεν γαΙ! l5υνηγ6ι;>ουν τοί!; ΑΙτωλοί; κα! 6vvτί.ftε6.ftαι Π(Jοg αύτούς πα(J?ίνοvν την συμ-
9 μαχίαν, Ινιοι δε τούτοις "ντέλεγον. των
πι;>ε6βυτέρων
τινε!;
ού μην &λλα
ΙΠΙ6τή6αντε!; το πλη{}ος
ΙπΙ τε τα; 'Αντιγ6_νου κα! Μακεδ6νων εvει;>γειJίας
20
ΙπΙ τε τας δια Χαριξένου κα! Τιμ.αίου {JldfJιxg, οτε σΤQατεύl5αvτες Αίτωλο! πανδη!ιε! κατέφ.ftCΙQαν μεν
360. aVfrov
την χώQαν, έξηνδQαποδίιJαντο δε 'rιι ς περι,σί- 334.
κους, Επεβούλευι1αν δε
τJ] ΣπάΙ;>Τ'Υ, μετα δ6λου κα!
βία!; του!; φυγάδα!; Επαγαγ6υτες, έπ' ΙΧλλη!; Εγένω'το 25
10 γνώμη ς , κα� τέλος Επεtl5.ftηl5αν τηQεiv την ΠΙ;>Ο!; 11 Φίλιππον κα� Μακεδ6νας συμμαχίαν. γενομένων δε τούτων, δ μεν ΜαχατιΧ!; lXΠQακτοg Επαν'uει πάλιν
35
εΙς την οίκεΙαν, οΙ δ' έξ "Qχηg αίτιοι γεγον6τες τη!; κινήσεως , οvδαμωg εΙξαι δυνάμενοι τοί!;
naQoil6t·v,
αiπι� Επεβάλοντο πράγμα ποιείν πάντων &6εβέl5τα-
80
POLYB. HISTOR. IV, 84. 85.
45
τον, φ&είραντές τινας των νέων. κατα γάρ τινα 2 &υσίαν πάτριον εδει "tJvg μΕν Εν ταίς ήλικίαις μετα τών οπλων πομπεύειν EΠ� τον της 'Λ47ηνίiς της Χαλκιοίκου νεών, τους δ' lφόQοvς συντελι;ίν τα δ πεQ� την &υσίαν, αiJτού πεQ� το τέμενος διατρίβον τας. Εν τούτφ τιρ καΙQιΡ τών πομπευόντων Εν τοίς 8 οπλοις τινΕς νεανίσκων {Χφνω ΠQοσπει1όντες 8'ύουι1ι τοίι; Εφόροιι; άπέσφαξαν αt'ιτοt;ς. καίτοι πίiι1ι τοίς καταφυγόiJσι την άσφάλειαν παρεσκεύα�ε το Ιερόν, 10 ΚCtν &ανάτου τις 1] κατακεΚQιμένος' τότε δΕ δια 4 την ιbμότητα των τολμώντων εΙς τούτ' ηλ&ε κατα φQονήσεως ωστε περ� τον βωμον καΙ την ΤQάπε�αν τ-ης &Εού καταΙSφαγηναι τους έφόρους απαντας. έξηι; 5 δε τούτου τάκόλου&ον τfι ΠQο&έσει ποιούντει; ιΧνεί15 λον μΕν τους πεQ� Γυρίδαν τών γεQόντων, έφυγά δευ6αν δε τους άνΤΕιπόνται; τοει; ΑΙτωλοίς, εί'λοντο δ' έξ αύτων Ιφόρους, ι1υνέ&εντο δε ΠQος τους ΑΙτω λους την συμμαχίαν. έποίουν δε ταύτα, και τήν τε 6 ΠQος 'Λχαιους άπέχ&ειαν κα� την ΠQος Μακεδόνας 20 άχαQιστίαν κα� κα&όλου την ΠQος πάντας άλογίαν ύπέμενον - oiJX -ηκιστα δε δια Κλεομένη κα� την προ!; Εκείνον ευνοιαν - Eπελπί�oντει; άε� κα� ΠQοσ δοκίαν εχοντες τη!; Εκείνου παρουσία!; αμα κα� 361. ι1ωτηρίας. ο{ίτως ο{ δυνάμενοι των &V&Qώπων έπι- 7 25 δεξίωι; δμιλείν τοΙς συμπεριφερομένοιι; oiJ μόνον παρόντες, άλλα κα� μακραν &φεστωτες Εγκαταλεί πουσί τινα και λίαν ισχυρα τηι; προι; α{)τουι; EiJvola!; αΙ&ύγματα. οι γε χωριι; τών {Χλλων κα� τότε, πολι- 8 335. τευ6μενοι κατα τα πάτρια σχεδον iίδη 'tQ�ir; Ενιαυ80 τους μετα την Κλεομένους [κπτωσιν, oiJQ' Επενόησαν οΜέποτε βασιλείς καταστησαι της Σπάρτης' αμα 9
46
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 1].
δ� τφ την φήμην &φικΙσ&αι ΠΕq! της ΚλΕομΕνους ΤΕλΕυτης Ε-ό&Ιως wqμησαν έπ� το βασιλΕίς κα&ιστάναι 10 τά ΤΕ πλή&η κα! το των iφό(Jων &ρχείον, καί κατ," στησαν ο{ ΚOινωνOυVΤEς Εφοροι της α{qΕσεως τοίς στασιώταις, ο{ κα! την Π(Jος ΛΙτωλους συν8-Ιμενοι 5 σvμμαχCαv, iιπ�ρ �ν τον ΙΧ(JΤΙ λόγον έποι'l}σάμην, τον μ�ν ενα νομCμως καΙ κα&ηκόντως, ΆγησCπολιν, δντα μ�ν παίδα την ήλικίαν, υ{ον δ' Άγησιπόλιδος 1 1 του ΚλΕομ{J(Jότοv ' τον δ� συνΙβαινε βεβαΙΙιλEVΚE ναι κα&' oiJg καιqους ΕξΙπεσΕ ΔεωνCδης Εκ της 10 &(Jχης., δια το κατα γΕνος iιπιX(JXEtv έγγιστα της 12 οlκCας ταύτης, ΕπCτροπον δ� του παιδος εΖλοντο ΚλεομΙνη, Κλεομ{J(Jότοv μ�ν υΙόν, Άγηιιιπόλιδος δ' 18 &δελφόν. &πο δε της έτέρας οlκCας, iSντων Εκ της ΊππoμEδovτoς &vγαΤ(Jος Ά(Jχιδάμφ δυείν παCδων, 15 δς ήν υ{ος ΕfJδαμCδοv, ξωντος δε καΙ ΊππομΕδοντος &κμήν, δς ήν υ{ος Άγη(]ιλάου του ΕfJδαμCδov, κα! έτi(Jων δ� πλειόνων &πο της οlκCας tιπα(Jχόντων, &πωτέ(Jω μεν τ(bν πqοεΙ(JημΙνων, προσηκόντων δ� 14 κατα γΕνος, τοντους μ�ν απαντας tιπερείδoν , Δυ- 20 κουργον δε βασιλΙα κατΙστησαν, OV των πqογόνων οΜείς Ετετενχει της Π(Jοι1ηγορίας' δς δονς έκάστφ των Εφόρων τάλαντον Ή(JακλΕοvς άπόγονος καί Ιδ βασιλευς έγεrόνει της Σπά(Jτης. οϋτως Ei$mva πα. ταΧΏ τα καλα γΕγονΕ, τοιγα(Jοiίν ον παίδες παCδαιν, 25 862. άλλ' αVτoί Π(Jωτοι της ιXvoCag ιΧπέτισαν τους μισ&ους οΙ καταστήσαVΤEς. 36 Ό δ� Μαχατας, πυ8-όμενος τα γΕγονότα ΠΕ(JΙ τους ΔαΚΕδαιμovCοvς, �κε πάλιν -{ιΠοι1τρΕψας εΙς την Σπά(Jτην, καΙ παl!εκάλει τους Εφόl!οvς καΙ τονς 30 2 βασιλΕας ΕξενεγκΕίν τοίς 'ΛχαΙΟΤς τον πόλεμον' μ.όνως
POLYB. HISTOR. IV, 36-37.
47
γαρ οϋτως έφη Μιξαι τ.ην τών Λακεδαιμονίων φιλο νΕικίαν τών Εκ παντος τρόπου διακοπτόντων τ-ι}ν προς ΛΙτωλους απλήι1ια τούτοις πραττόντων. πειι1{}έντων 3 5 δ� των Εφόρων κα� τών βαι1ιλiων, δ μΕν Μαχατάς έπανηλ{}ε , ι1υνΤΕτελεσμένος τ.ην πρό{}ει1ιν δια τ.ην «γνοιαν τών ι1υμπραττόντων, δ δ� Λυκούργος &να- 4, λαβων τους ι1τ(>ατιώτας καί τινας τών πολιτικών Ενέ βαλε ν εΙς τ.ην 'Α(>γείαν, &φυλάκτως διαΚΕιμένων εΙς 10 τέλο!; τών 'Αργείων δια τ.ην προϋπάρχουι1αν κατά ίως' (; το, δε λοιπον της χε(>ρονΨ10υ π(>όκειται μεν εΙς το 6 πέλαγοg, Ει1Τι δ' Επίπεδον και πανευέφοδον ΑπΙ την πόλιν, κύκλφ δ' Εκ .ftάλαττης . απότομον καΙ δυι1Π(>Οι1όρμΙι1τον καΙ παντελώς όλίγας Εχον ΠΡθσβάι1έις. διόπε(> αγωνιώντεg ot Σινωπείς μήποτε κατα την 7 10 άπο της 'Λι1ίας πλευ(>αν δ Mι.ft(>ιδάτης συι1τησάμε νος Ε(>γα, και κατα την απέναντι ταύτης δμοίως ποιησάμΕνος &πόβασιν κατα .ftάλατταν εις τούς δμα AoiJg και τούς iιπε(>ΚειμένOυς της πόλεως τόπους, Ιγχει(>ήσΏ 'ι-ολιο(>κείν αύτους, ΙΠΕβάλοντο της χερ- 8 15 (>O�'ήσoυ κύκλφ το νηι1ίζον όχυ(>ούν, &ΠΟι1ταυροϋν τες και πε(>ιχα(>ακούντες τας Ικ .ftαλάττης π(>οσβά ι1εις, αμα δε καΙ β/λη καΙ ι1τρατιώταg τι.ftέντΕς Επι τούς εύκαί(>ους τών τόπων' ει1τι γαρ το παν μέγε- 9 �og αύτης ού πολυ, τελέωg δ' εύκατακράτητον και 20 μέτ(>ιον. ΚαΙ τα μεν περι Σινώπης Αν τoVτO�ς .ην. δ δε 57 βαι1ιλεύς Φίλιππος , &ναbεύξαg Ακ Μακεδονίας μετά της δυνάμεως - Αν γαρ ταυταις ταίς Ιπιβολαίς &πε λίπαμεν α(>τι τον (JvILμιxXtxov πόλεμον - f1ι(ψησEν 25 ΙΠΙ Θετταλίας καΙ της Ήπείρου, ι1πευδων ταύΤΏ πoιήσαι1�αι την εΙι1βOλrιν την εις ΑΙτωλίαν. 'Λλ!- 2 ξανδ(>ος δε καΙ Δωρίμαχοg κατα τον καιρον τούτον Ηχοντες πραξιν κατα της τών ΑΙγειρατών πόλεως, Μ;ροίι1αντες τών ΑΙτωλών πε(>ι χιλίους καΙ διακο80 ι1ίοvg εΙς OlιXν�ειαν της ΑΙτωλίας, 11 ΚΕίται καταν τικ(>ύ τηg προειqημένης πόλΕως, και πoρ�μεία του- 85δ.
70
BELLUM' SOCIALE AC1UEORUM [01. 140, 1].
888. τοις EΤOιμιXδαVΤες, πλoϋV Ετή(>οV1l π(>ος την Επι8 βολήν. τών γά(> ηυτομολ"1κότων τις Εξ ΑΙτωλίας, και. πλείω χ(>όνον διατετ(>ιφώς πα(>ά τοtς Αίγει(>ιΧ ταις, καΙ t1υντε,f)oεω(>ηκώς rovg φυλιΧττοντας τον &π' Αίγίου πυλώνα μΕ4ιυδκομ'νovς καΙ 6 ff4tVμως διεξ- 5 4 ιΧγοντας τά κατά η}ν φυλακήν, πλεονιΧκις πα(>αβαλ λόμενος καΙ διαβαίνων π(>ος rovg πε(>Ι Δω(>ίμαχον Εξεκ'κλητο π(>ος την π(>αξιν αυτούς, ;Χτε Μαν olδ κείους δvτας τών τοιούτων Εγχει(>ημ&των. Τι δ� τών ΑΙγει(>ατών πόλις έκτιδται μ�ν τής Πελοποννήδου 10 κατά τον Κο(>ιν,f)oιακοv κόλπον μεταξύ τής Αίγι'ων καΙ Σικυωνίων πόλεως, "strat δ' ΕπΙ λόφων Ε(>υ μνών καΙ δυδβιΧτων, νεύει δ� tfj ,f)oitJEt π(>ος τον Πα(>νιtt1δ0ν καΙ ταύτα τά μ'(>"1 τής lι.ντίπε(> " XάJ6 (>ας, Ιι.π'χει δ� τής ,f)oαλιΧττης ιbς Επτά δτιΧδια. πα- 15 (>απεδόντος δ� πλού τοtς πε(>Ι τον Δω(>ίμαχον, Ιι.νή x,f)oηδαν καΙ κα3'o(>μί�oνται νυκτος [τι π(>ος τον 7 πα(>ά την πόλιν κατα(>(>'οντα ποταμόν. οΙ μ�ν otιv περ1 τον �λiξανδ(>oν κα1 Δω(>ίμαχον, ;Χμα δ� τού τοις 'Δ(>χΙδαμον τον Πανταλ'οντος vrdv, έχοντες 20 Π6(>1 aiιτovg το πλή3'ος τών Αίτωλών, Π(>Οδ'βαινον π(>ος την πόλιν κατά την &Π' ΑίγΙου φ'(>ουδαν 8 δδόν. δ δ' αυτόμολος, έχων ε!ΚΟδι rovg ΕΠΙΤ"1δει οτιΧτους, διανύδας ταΙς lι.νoδίαις rovg κ(>ημνοvς 3'ιiττoν τών lΚλλων διά την Εμπειf!ίαν, κα1 διαδvg 15 διιΧ τινος ύδ(>ο(>(>ο{ας, !ΤΙ κοιμωμ'νους κατ'λαβε 9 τους ΕπΙ rov πυλΦνος. καταδφιΧξας δ' avrovg &κ μην Εν ταΙς κο{τιιις 5ντας, καΙ διακόψας rotg πε λέκεδι τους μοχλούς, &ν'φξε τοΙς Λlτωλοtς τάς πύ10 λας. οΙ δ� πα(>εισπεδόντες λαμπ(>ώς Iι.ΠΕ(>ινοήτως 30 Εχ(>ήδαντο τοίς π(>ιΧγμαδιν. δ κα1 πα(>αίτιον Er'-
POLYB. mSTOR. Ιν, 57. 58.
71
νΕτα ταΙς ,uV ΑΙγΕιqάταις τ71ς t1φτηq,ας, ταΤς δ' ΛίτΦλαΙς τής &πωλΕίας. -όπαλαμμάναVΤEς ιyιXq τούτα 11 884. τiλας ΕΙναι ταν καταt1χβV &λλατqίαv πόλιν, το γΕ vit1,f}at τών πυλώνων Εντός, τανταν τον τρόπαν 5 ExqifJVrα ταΙς πqάγμαt1Ι. διο κα� (jqaXΝV παντΕλώς 58 χρόνον &,f}qόαι συμμΕ,νανΤΕς ΠΕΡΙ την &ιyαqdv, λαι πον Εκπα,f}Εtς δνΤΕς προς τας ιbφl!λΕίας διiqqsαv, κα� παqSΙ6πίπταVΤΕς ΕΙς τας αΙκ,ας διήρπαζαν ταυς 806. (jίαυς, �δη φωτος δvτας. αϊ δ' ΛΙγsιqίΧται, ταν 2 10 πράγματας αύταΙς &νΕλΠ,6ταυ κα� παqαδόξαv ΤΕλΕως 6υμβΕμηκότας, αΤς μΈν Επi6τηt1αv αϊ παλΕμιαι κατα τας οίκίας, ΕκπλαγΕΙς καΙ ΠΕρίφομοι γsvόμsvοι πάν ΤΕς Ετqiποvτο πqος φυγην Ε'ξω Τής πόλΕως, (ώς) �δη μΕμα,φς αύτ7jς ΚΕκqατημivης ύπο τών παλΕμlΦv. 15 060Ι δ� τής "qavιyfjf: &κουανΤΕς Αξ &ΚΕqαίωv τών 3 οίκιών iξΕ(jο.ή,f}ο.vv, πάνΤΕς ΕΙς τ-ι}ν lXκqαv 6vvirqEXOV. ο&ο.ι μ��ι 01w &E� πλΕ,ο.υς Αγ,νο.ντο. καΙ ,f}αqραλsw- 4 ΤΕροι, το δΈ τών ΑΙτωλών 6vt1Τ(JΕμμα τουναντ{ον Ελαττον καΙ τα(Jαχαιδi6'tΕqαv δια τας πqΟΕιρημivας 20 αίτ'ας. ου μην &λλ& 6VVo.(JifJVrEf: οϊ ΠΕqΙ τον Δαι- δ ρ{μαχαν �δη τον ΠS(JΙΕ6τώτα κlvδvvοv αύτους, 6V6τριχφένΤΕς αιqμηt1αv iπΙ το.υς κατΕχο.ντας την [fκραv, i1πoλαμμάνOνΤEς τ� ,f}qa6Vrfjrt καΙ τόλμ� καταπλη ξάμΕνοι τρiψαι1,f}αι τους ή,f}qαιt1μivοvς Απ! την βο.ή25 ,f}sιaV. οϊ δ' ΛίγΕιραται παρακαM6αVΤEς 6φίΧς αfι- 6 τους ήμΥVOντo. καΙ συνEπλEκoVΤO ταΙς AlτφλoΙ� '}'Ενναίαις. ο.i)6ης δ� r7jf: /tΚ(Jιχς &ΤΕιχί'6ταυ, καΙ rfjg 7 6υμπλο.κής Ακ ΧΕιρος κα� κατ' /tvδ(Jα γινο.μΕνης, το μΕν πqώτov .ην &γιΟν οΤαν ΕΙκός, [J,τs τών μΕν -όπΕρ 8() πατqίδος καΙ τΕκνων, τών δ' i1π�ρ 6αιτηqίας &γωνι tαμivαιv' rilof: γι; μην Eτράπη6ΑV οϊ παΡΕι6ΠΕπτωPOLYB. HIST. Π.
9
72
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 1].
8 κότεg τών AΙτωλlbν. οΙ δ' Alγει�ίXται, λαβόντεg άφΟ(Jμήν εγκλtμαΤOς, lVE(JyιIιr; επΕκειντο καΙ κατα πληκτικώς τοίg πολεμίοιg. Ιξ OV ιιυν{βη το-ΙΙς πλεt ιιτους τών ΑΙτωλών δια τήν πτοίαν ιχυτο-ΙΙς νφ' αντών φεύγοντας Ιν τα!ς πύλαις ι1vμΠΙΧΤ'f}8'ηναι. 5 9 δ μ�ν OVv �λ{ξανδ(Jος εν XEt(Jfbv νόμφ κατ' αυτόν 885. Επειιε τόν κίνδυνον, δ δ' �(Jχίδαμος εν τφ πε�Ι 10 τας πύλας αι8'ιιιμφ καΙ πνιγμφ διcφ8'&(J'f}. το δ� λοιπον πλη8'ος τών ΑΙτωλών το μΕν ι1υνεπατή8'η, το δ� κατα τών Κ(lημνών φεvγον ταίς άνοδίαις εξε- 10 1 1 Τ(Jαχηλίι18'η. το δ� κα! διαιιω8'�ν αύτών μi�oς Π(Jος τας vιxvg, ε(l(lιφος τα οπλα παναίι1Χ(lως, ίΧμα δ' άνελ12 πίι1τως εποιήιιατο τον άπόπλουν. ΑlγεΙ(J(Χται μ�ν 857. ο.ον, δια τήν lJltyro(Jtιxv άποβαλόντες την πατ�ίδα, δια την ευψυχίαν κα! γcvναιόΤ'f}τα πάλιν ΕΙΙωι1αν 15 πα�αδόξως. 59 Κατα δ� τους αVτoυι; κιxt(lovr; ΕV(Jιπίδας, δς ην άπειιταλμ{νοι; ύπο των Αlτωλων ι1Τ(Jατηγος τοίς Ήλείοις, καταδ�αμroν τήν Δυμιχίων καΙ Φα�αι{ων, Ετι ό� την τών Τ(Jιται{ων XιD(lΙXV, κα! Πc(lιελαι1&μcvος 20 lcCιxg πλη8'ος Ικανόν, ΙΠΟΙcίτο την &ποχιD(l'f}ι1ιν ώς 2 Επ! την Ήλείαν. δ δ� Μίκκος δ Δυμαίος, σι1Πc(J ετύγχανε κατ' εκείνους τους κιxι�o-ΙΙς Vπoστρ&τηγoι; �ν τών 'Αχαιών, Εκβοη8'tjιιας πανόημε! τούς τε Δυ μαίους καΙ Φα(lαιείς, ίΧμα δ� και Τ(Jιταιείς Εχω.ν, 25 3 Π(JΟΙΙ{ΚcΙΤΟ τοίς πολεμίοις άπαλλαττομΕνοις. lVc(J γόΤc(lον δ' (lπικείμcνος τοίς φcύγοvιιιν) Εμπcι1rov clr; εν{δ�αν Ιι1φ&λη καΙ πολλουι; άπέβαλε τών άνδ(lών ' τεΤΤCi(lάκοντα μ�ν γά� Επεσον, έάλωσαν ό� "E(Jl όια4 ΚΟΙΙίους των πεξών. δ μ�ν oVΝ Εύ(lιπίόαι;, ποιήι1ας 80 τοvτο το Π(lΟΤ{(Jημα , κα! μcτεω(jιιι{}'εlg ΕπΙ τφ yc-
POLYB. HISTOR.
ΙΥ, 58-60.
73
,..ονότι, μετ' όλίγας ήμ{(Jας α-Ότις Αξελ-8-ών κατlλαβε πα(Jα τον '�(Jαξον φ(Jού(Jιον τών Δυμαίων ε-6καΙ(Jον το καλούμενον Τείχος ' δ φαι1ιν ο! μυ{}οι το παλαιον 5 'Η(Jακλέα πολεμούντα τοίς Ήλείοις Αποικοδομ.ηι1αι, δ βουλόμενον δ(Jριητη(Jίφ Χ(J.ησ{}αι τούτφ κατ' αfJτών. ο! δs ΔυμαίΟΙ καΙ Φαραιείς καΙ Τ(Jιταιεις, 1}λαττω- 60 μ{νοι ιUν πε(JΙ την Ροή{}ειαν, δεδιότες δs το μδλλον Ακ τ.ης τού φ(JΟV(Jίοv καταλήψεως, το μsν πρώτον Ιπεμπον άrriλοvς Π(Jος τον ι1τρατη,..Ο ν τών 'ΑχαΙών, 886. 10 δηλούντες τα γεγονότα καΙ δεόμενοι ι1φίι1Ι βοη{}είν' μετα δs ταύτα πρει1βεVΤας Αξαπδι1τελλον τονς πε(JΙ τών αfJτών άξιώι10ντας. δ δ' "Λρατος 0-6τε το ξε- 2 νικον Αδύνατο συστήι1αι1-8-αι δια το κατα τον Κλεο μενικον πόλεμον Αλλελοιπδναι τινα των όψωνίων 15 τονς 'Αχαιονς τοίς μΙι1-8-0φόροις, κα-8-όλου τε ταίς Απιβολαίς "al συλλήβδην πiXσι τοίς τού :πολέμου πράγμασιν άτόλμως iΧ(Jητο καΙ νω-8-ρως. διόπε(J 5 3 τε Λυκουργος εΙλε το τών Μεγαλοπολιτων Ά{}ή ναιον, δ τ' ΕfJ(Jιπίδας δξης τοίς εΙρημδνοις Γόρ20 τυναν τ.ης Τελφουσίας. οί' τε ΔυμαΙοι καΙ Φα(Jαιείς 4 καΙ Τ(Jιταιείς, δυι1ελπιι1τήι1αντες ΑπΙ ταίς τού ι1Τ(Jα- 858. τηγου Ροη-8-είαις, ι1υνεψρόνησαν &J.λήλοις εΙς το τας μsν κοινας εlι1φΟ(Jας τοΙς 'Αχαιοίς μη τελεΙν, Ιδίq. δ δs ι1υι1τήι1ασ{}αι μισ{}οφόρους, πε�oνς μsν Τ(Jιακο25 σίους, {ππείς δs πεντήκοντα, καΙ δια τοJτων lι.ι1φα λίςεσ{}αι τ-ι}ν χώραν. τούτο δs Π(Jάξαντες vπsρ μsν 6 τών κα-8-' αύτονς πραγμάτων Ανδεχομlνως [δοξαν βεβουλεύι1-8-αι, περΙ δs των κοινων τ&ναVΤ{α' πονη ρας ,..a(J έφόδου καΙ προφάι1εως τοίς βουλομδνοις so διαλύειν το l{}vος Ιδόκουν lι.(Jχη,..οΙ καΙ κα.j}oηγεμόνες γεγονlναι. ταύτης δs -τ.ης Π(Jdξεως το μsν πλείστον 7
74
BELLUM SOCIALE .A.CHAEORUM [01. 140, 1].
τfj� αΙτίαg lπ� τον ιιτ()αΤ'1}γσν lXν τις &ναφl()οι δι καίως τον όλιγω()OVντ« καΙ κατ«μΙλλοντ« κ«l π()οrl8 μενον &ε1 τoυ� δεομlνovς. πά� γα() δ κινδυνεύων, εως μ�ν lΧν τινος lλπίδος &ντΙχητ«ι πα()α τι»v οι κείων καΙ ιιυμμάχων, π()οιι«νΙχειν φιλεϊ τ«ύται�' 5 δταν δ� δυιιχ()ηιιτών &πογνφ , τότ' l1δ'1} (jOfJ{tEi:v 9 &ν«rκά'ε{t' -aύτφ κ«τα δύναμιν. δια κα1 Τ()ιταιεύΙΙι κα1 Φα()αιεύΙΙι κα1 Δυμαίοις, δτι μ�ν Ιδί'! t1VVεt1τ'rj6«ντο μιt1{tοφό()ου�, καταμΙλλοντος τού τών 'Αχαιών 88Ί. �γεμόνoς, OfJ,,; lγκλητΙον' δτι δ� τας εΙ� το κοινον 10 10 εΙιιφο()ας &πεϊπαν, μεμψιμΟΙ()'1}τ'ον. Ιχ()ήν γα() η}ν μ�ν Ιδί«ν χ()είαν μη πα()αλιπεϊν, εfJκαΙ()Oύντάς γε δη κ«� δυν«μ'νoυ�, τα δΕ π()α� την κοινην πολι τείαν δίκαια ιιυντη()εϊν, lΧλλως τε δη κα1 κομιδfj� vπα()χούt1η� &διαπτώτοιι κατα τoυ� κoινoυ� νόμov�, 15 το δ� μΙγιιιτον, γεγονότας &()χηγους τού τών '.Αχαιών συt1τήματο�. 61 τα μ�ν o.vv κατα Πελοπόννηt10ν Ιν τoύτoι� �ν. δ δΕ {jat1tlEv!; Φίλιππος δΙΕλV'ωv την Θετταλίαν πα()fjν 2 ΕΙς 'ΉΠΕι()ον. &ναλαβων δ� τους Ήπεl()ώτας {Χμα 20 τoι� Μακεδόt1ι πανδημε1 κα1 τoυ� lξ 'Λχαίαι;. αfJτφ ιιυνηνΤ'1}κότας ιιφενδον-ήτ«ς τ()ιακοΙΙίοιις, έτι δΕ τoυ� π«()α Πολυ()()ηνίων &ΠEιJταλμlνoυς Κ()fjταg πεντα κοΙΙίους, π()οfjγε, κα1 διελ{tων n}ν 'Ήπειρον παρfjν 3 εΙς την τών 'Λμβρ«κιωτών χώραν. εΙ μεν o.vv Ιξ 268&9. Εφόδου κατα το ιιυνεχες Ιν'βαλεν εΙς την μειιόγαιαν την ΛΙτωλίας, lΧφνω κ«l παραδόξως Επιπε6ων δυ νάμει βα()εί,! τοϊς ολσις π()ιtγμα6ιν Ιπιτε.ft'ι;ίκει τlλo�' 4 ννν δΕ ΠΕι6{tε1ς τοϊς Ήπειρώταις π()ώτον lκπολιο() κήι1αι τον ':Λμβ()ακον, έδωκε τοϊς ΛΙτω).οίς &ναι1Τ()Ο- 80 φην εΙς το κα! ιιτήναι καΙ π()ονοη{tηvαί τι καΙ
POLYB. ΒΙΒΤΟΗ.
IV, 60-52.
75
πα()(Χι1κεvάι1αι1.ftαι Π()O� το μέλλον. οι Υα() Ήπει- 5 t>ώται, το ι1φέτε()ον &ναΥκαιότερον τι.ftέμενoι του κοινου τών ι1υμμάχων, καΙ μηάλω� ι1ΠOυδάζOVΤε� -ύφ' αVτOν� ποιήι1αι1.ftαι τον "Αμμ()ακον, Ιδέοντο του 5 Φιλ!ππου ποιήι1αι1.ftαι πολιο()κίαν περΙ το χω()ίov καΙ τουτο π()ότερον iξελεt'ν , πε()Ι πλε{ι1του ποιου- 6 μενοι το κομίι1αι1.ftαι την 'Λμμ('ακ{αν παρα τών Al τωλών, τουτο δ� YEvitr.ftat μόνω� (lv Ιλπ{ζoντε�, εΙ του π()οεψημένου τόπου ΚV()ιευι1αvτε� iπικα.ft{ι1αιεν 10 ττί πόλει. δ "α() ''Λμμρακo� €ι1τι μ�ν χω(){ον eO κατ- 7 ει1ΚΕVαι1μένOν καΙ προτειχ{ι1μαι1ι καΙ τε{χει, κεt'ται 888. δ' Αν λίμ.vαι�, μ{αν &πο τfί� Xrh()ftg ι1τενην καΙ χω ι1την €xoν πρόι10δον, Απίκειται δ' εfJκα{()ωg ττί τε " χώρΙ! τών 'ΛμμρακιωΤών καΙ ττί πόλει. 15 Φίλιππo� μ�ν OVv πειι1.ftεΙg Ήπειρώται� καΙ κα- 8 ται1τρατοπεδεVι1αg περΙ τον ''Λμμρακον, ΑΥ{νετο περΙ την πα()αι1κεv.ην τών προg τη"ι, πολιορκ{αν. Σκόπα� 62 δ� κατα τον και()ον τoVτoν &ναλαμων τoν� ΑΙτω lovg πανδημε{, κ"1 ποιηt1άμενοg την πο()ε{αν δια. iO Θετταλtα�, Ινέβαλεν Elg Μακεδον(αν, καΙ τόν τε ι1t'τον iπιπο()εvόμενοg τον κατα. την Πιε()ίαν €φ.ftει()ε καΙ λεία� πε()ι(:Jαλόμενοg πΜί.ftοg lπανi}rε, ποιοvμενοg την πο()ε{αν ώ� ΙπΙ το Δίον, Ικλιπόντων δ� τών 2 κατοικουντων τον τόπον, sltrsl.ftlDv τα τε{χη κατέ25 ι1καψε καΙ τα.� olx{ag καΙ το Υυμνάι1ιον, προg δ� τοvτοιg ένέπρησε τα� ι1τoα� ταg περΙ το τέμενοg καΙ τα λοιπα διέφ.ftει()ε τών &να.ftημάτων , δι1α Π()O� κόι1μον 11 χρε{αν Vπi}IlxlJ τοt'� EΙ� ταg πανηrvρειg ι1vμπορεvομένοιg' &νέτ()εψε δ� καΙ τα� Elxdvιxg τών 80 μαι1ιλ/ων άπάι1α�, o&o� μ�ν ow ε-ό.ftέωg κατα. την 8 Ινι1ται1ιν τoV πολέμου καΙ την πρώτην πραξιν ofJ 9*
76
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 1].
μόνον τοίς &ν.ι7(Jώποις, &λλα. κα� τοίς .ι7εοίς πόλε- 360. 4 μον εξενηνοχώς, επανΥει. κα� πα(Jαrενόμενος ΕΙς ΑΙτωλίαν, ούχ ιbς ή6Εβηκώς, αλλ' ιbς αγα.ι70ς &νη(J εΙς τα κοινα Π(Jάrματα γεγονώς, ετιματο καΙ ΠΕ (JιεβλέΠΕΤΟ, πλή(Jεις ελπίδων κενών κα� φ(Jovήματος 5 /) αλόrov πεποιηκως τους ΑΙτωλούς' έ6χον rU(J Εκ τούτων διάληΨιν ιbς της μ�ν ΑΙτωλίας ούδ' Εγγί ζειν τολμή60ντος oVΔενός, α-ότo� δ� ΠΟ(J.ι7ψtοντες αδεώς ου μόνον την l1ελοπόννησον, κα.ι7άπε(J έ.ι70ς ην ιχυτοίς, αλλα και την Θετταλίαν κιχ! τηυ Μιχκε- 10 63 δονίαν. Φίλιππος δ� τα πε(JΙ την Μιχκεδονίιχν ακού6ας, κιχι πα(JαΧ(Jημιχ της ΉΠCΙ(Jαιτών άγνοίας και φιλονεικίιχς τ&πίχεΙ(JΙΧ κεκομΙΙ1μένος, ,Εiι:ολιό(JΚCΙ τον 2''Αμβ(Jακον. Χ(Jη6άμενος δ� τοίς τε χώμα6ιν Ενε(! γώς και τ1} λοιπ'π ΠΙΧ(Jασκεvfι ταχέως κατεΠλήξατο 15 τους lνόντας, κιχι πα(Jέλαβε το XGJ(Jtov Εν ήμέ(Jαις 389, 8 τεττα(Jάκοντα ταίς πάσαις. &φεις δ� τους φνλάττοντας {ιΠΟ6πόνδονς, 6ντας εΙς πενταΚ06ίονς ΑΙτω λών, την μ�ν τών ΉΠΕι(Jωτών Επι.ι7νμίαν Επλή(Jω6ε, 4 πα(Jαδους τον ''Αμβ(Jακον, αύτος δ' &ναλαβων την 20 δύναμιν Π(Jοηγε πα(Jα Xa(Jιtδ(JΙXV, 6πεύδων διαβηναι τον Άμβ(Jακικον καλούμενον κόλπον, 0-0 dτενώτατόν εdΤι, κατα το τών 'Axa(JVιXvrov {E(JOV καλούμενον /)'Άκτιον. δ rιX(J Π(JΟΕι(Jημένος κόλπος Εκπίπτει μ�ν εκ τού Σικελικού πελάγονς μεταξυ της Ήπεί(JΟV 25 καΙ της 'Axa(JvavCιxg dτενφ παντελώς 6τόματι 6 λείπει γα(! τών π{vτε 6ταδίων - Π(Jοβαίνων δ' εΙς την μεdόγαιαν κατα μ�ν το πλάτος 'φ' έκατον dτάδια κείτιχι, κατα δ� το μηκος &πο τού πελάγονς Π(Jοπίπτει πε(JΙ Τ(Jιακόdια dτάδια ' δΙΟ(Jίζει δλ την 30 ΗΗπει(Jον και την 'AxaflVΙXviav, [χων την μ�ν ''ΗπεΙ(Jον
POLYB. HISTOR. IV, 62-64.
77
&πο των I1Qκταιν, την δ' 'AxιxQvιxvUxtJ &πο ILEt1YjIL {jQlιxg. πεQιχιώι1ιχς δ� κιχτα το Π(>ΟΕιQημένον ι1τόμιχ 7 την δύνιχμιν, κιχΙ διελ8'ων την Άκιχ(>νιχνίιχν, ήκε της ΑΙτωλ{ιχς ΠQος η}ν κΙΧλουμένην πόλιν Φοιδ τ(ιχς, ι1υμπιχ(>ειληφως 'AXΙXQV«VUJV πε�oυς διt1χιλίους, {ππε7:ς δ� διιχκοσίους. ΠfQιt1ΤQιχτοπεδεύσιχς δ� την 8 προει(>ημένην πόλιν , κιχΙ ΠQοt1{jολας ένεQγοvς καΙ 361. κατιχπληκτικας ΙπΙ δύ' -IιILiQιxr; ποιηt1ιΧμενος, πα(>έ λαβε κα8" δμολογίιχν, &φεΙς {ιποσπόνδους τουΕ: ένόν10 ταΕ: των Αιτωλων. της δ' έπιούι1ης νυκτός, ιbς έτι 9 μενούι1ης άναλώτου τηΕ: πόλεαις, ήκον βoη8'oVντες πεντακόσιοι των Αίταιλων ' ων την παQουt1ίαv ΠQοαι σ8'ανόμενος δ {jαt1ιλεύς, κα8'ε�E: έπί τινας τόπους EVxιxl{101,g IvέδQαg, τους μ�ν πλείουΕ: αVτων &πέ15 ΚΤΕινε, τους δ� λοιπους {ιΠΟΧ Ε ι(>ίουι; έλαβε, πλην τε λέαιΕ: όλίγων. μετα δ� ταϋτα t1ιτομ�ΤQήt1ας είς τ('ι«- 10 κον.{)-' ήμlQαg την δύναμιν /κ τον ΠΕQικαταληφ8'έντος 890. σίτου - πολυ γα(' πλη8'οι; Ιν τα7:ς Φοιτίαις EiJQi8'Yj t1υvη.{)-(>ΟΙι1μένοv - ΠQοηγε ποιούμενος την πο(>είιχν 20 εΙς την ΣΤQιχτικήν. άποσχων δ� της πόλεως πεQί 11 δέκιχ t1τ«δ'ιιχ κατει1τ(>ιχτοπέδcυσε ΠCQί τον '.Αχελφον ποταμόν , δQμώμεvος δ' έντcv8'εν άδcως lπό('8'ει την χώQιχν, oiιδ'ενoς έΠcξιένιχι τολμωντος των -δπε νιχντίαιν. Ο{ δ' 'ΔχιχιοΙ κατα τους και('ους τούτους ΠΙc�ό- 64 25 μcvοι τφ πολέμιΡ, τον δ� βαι1ιλέα πυν8'ιχvόμcνοι t1ύνεγγυg εΙναι, πέμπουt1ι ΠQέt1{jεις, άξιονντες βοη: .{)-ε7:ν. or καί t1υμμίξαvτες έτι πεQί ΣΤQ«ΤΟV 6ντι τφ 2 ΦιλίππιΡ τ& τε λοιπα διελέγοντο κιχτα τα!; έvτολ&g, 80 καΙ τας ιhφελείας -δποδεικνύντες τφ ι1τ(!ατοπέδιΡ τας lκ της πολεμίας έπει.{)-ον αVΤΟV διαβάντα το 'Ρίον
78
ΒELLΤJM SOCIALE .A.CHAEORUM [01. 14Ο, 1].
ΙμβαλεΙν εΙς την 'Ηλείαν. ών. δ {JafJLlEvr; διακοv fJag τους �ν πρεfJβεvτας παρακαΤ'fJχε, φήσας βου λεVfJαti-θ"αι περΙ των παρακαλοvμ,νωv, αtιτoς δ' &να 'Evgag προ.ηγε, ποιουμενος την πο(!είαν ώς ΙπΙ 4 Μητροπόλεως καΙ Κωνώπης. 0& δ' ΑΙτωλοl την μ!ν 6 liκραν της Μητροπόλεως κατείχον, την δ! πόλιν ig'ltnoV. δ δ! Φίλιππος iμπρήfJας την Μητ(!ό πολιν Π(!Ο?1ει κατα το fJVΝEX!r; ΕπΙ την Κωνώπην. 6 'twv δ' ΑΙτωλων Ιππ'ων ά-θ"(!οισ-θ"Εντων καΙ τολμη fJdνrmv άπανι:αν προς την τού ποταμού JLdfJafJtν, 10 � ΚΕίται προ της πόλεως εlΚΟfJι fJτάδια JtEXOVtla, καΙ πεΠΕιtlμΕνων � κωλυειν τελΕως � κακοποιήfJειν 6 πολλα τους Μακεδόvας περΙ τηv EκPafJLν, σvvνοήfJας 862. αtιτων την Επιβολην δ {JatltlEvr; πα(!ήγγΕιλε τοίς πελταtlταίς πρώτοις Εμβαλείν εΙς τον ποταμον καΙ 15 ποιείtl-θ"αι την ΕκβαfJιν ά-θ"ρόoυ� κατα τάγμα fJVΝηfJτων δ! πει-θ"αΡXOVντων, f1μα τφ την πρώ 7 πικότας. την διαβηναι fJημαίαν β(!αχΕα ταύτης καταΠΕιρά tlavτEg 0& των ΑΙτωλωv Ιππείς , ίν τφ ταύτην ΤΕ μΕίναι fJvvaan{fJafJav καΙ την δευτ'ραν καΙ τρίτην 20 JtafJatνOVfJag fJvμφράττειν τοίς δπλοις προς την 891. fJφetlτωfJαν, &π(!αγoiiντει; καΙ δvtlχρήfJτως &παλλάτκαΙ το λοιπον 8 τovτες άπεXώρovν προς την πόλιν. 41δη το μ!ν των ΑΙτωλων φρόνημα 6υμπεφευγος ΕΙς 9 τας πόλΕις 1ίγε την fJfJVXlaν. δ δ! Φίλιππος Επι- 25 διαβας τφ fJτ(!αΤΕvματι, καΙ πο(!-θ"ή6ας Μεως καΙ ταύτην (την χώραν nfIOijYE ποιουμενος την πο(!είαν εΙς την) Ί-θ"ω(!(αν ' τούτο δ' Εtιτι χωρίον, δ κείται μ!ν ΙπΙ 'tijr; παρόδου κυρίως, όχυρότητι δ! ψ'ιfJικfj 10 καΙ χειροποιήτφ διαφδρει. fJvνεrγί'οντος δ' αtιτoύ, 80 καταΠλαγέντες 0& φVλάΤΤOντες igaLnoν τον τόπον ' 3
POLYB. mSTOR.
ΙΥ,
64. 65.
79
δ δε (JMLAΊivg του τόπου κvqιεtJι1αg εΙς Εδαφος κα3- ε:λε. παραπληι1ίως δε κα! τους λοιπουg · πύqγοvg 11 τούς . κατα την Xιbqιxv Επέταξε τοι'ς πqονομεVΟV6Ι καταφέqΕιν. διελ3-αιν δε τα 6τενα το λοιπον ljδη 65 δ βιiδην κα! πqαε'i:αν Εποιει'το την ποqείαν, άναι1τqο φην διδουg τfl δυνιiμει πqος ταg άπο της Xιbqιxg ι5Jφελείαg. γέμοντοg δε του 6τqατοπέδοv πάντων 2 τών Επιτηδείων, ηκε πqος τουg [�XΙXLOvg} OlVLMιxg. κιχτα6τqιχτοπεδεV6αg δs πqος το Ώιχιάνιον τovτo 3 10 πqώτον Εξελει'ν έκqινε· ποιησάμενος δs πqοσβολαg ι1υνεχει'ς εΙλεν αύτο κατα κράτος, πόλιν κατα μ�ν τον περίβολον ού μεγάλην - Ελάττων γαρ ην έπτα 6ταδίων - κατα δε την ι1ύμπαι1αν καΤΙΧι1κευην οΙκιών κα! τειχών κα� πvqγων ούδ' δπο(ας ηττω. ταύτηg 4 15 δ� ΤΟ μ�ν τει'χ ος κατέσκαψε παν εΙς lδαφοg, τας δ' alκή6εις διαλυων τα ξύλα κα! τον κέραμον slg l1χε δίας κα3-ήqμοtε (κα� 6VVEXCJg κατηγε1' αύτας) τφ ποτιχμφ μετα πολληg φιλοτιμίας εΙς τους OlvtMιxg. οΙ δ' ΛΙτωλο! το μεν πρώτον Επεβάλοντο διατηρεΙν 5 20 την lΧκqαν την έν τοίg Οlνι&δαις, &ι1φαλΙl1άμενοι τε(χεl1Ι κα� Τfl λοιπΏ κατα6'κευΏ ' 6'υνεγγίζουτος δs 868. του Φιλίππου καταΠλιχγέντες iξεΧιbqηι1αν:. δ δs 6 βαι1ιλευς παqαλαβαιν και ταύτην την πόλιν, Εξ αύτης προελ-θ'αιν κατε6'τqατοπέδεv6'ε της ΚΙΧλυδωνίας 892. 25 πρός τι χωρίον όχυρόν, δ καλεΙται μ�ν "Ελαος, ηι1φά λιι1ΤΙΧι δ� τείχε6'Ι κα! ταtς λοιπαίς παρασκευαίς δια φερόντως, �ττάλoυ την περ! αύτο καται1κr" �V &να δεξαμένου τοΙς Λlτωλο'i:g. γενόμενοι δs κα! τούτου 7 κύριοι κατα κράτοg οΙ Μακεδόνες, και πάσαν κατα80 ι1ύραντεg την Καλυδωνίαν, ηκον πάλιν εΙς τους Ol νιάδας. δ δs Φίλιππρς ι1vv-θ'εασάμενοg την εύκαι- 8
80
BELLUM SOCJALE ACHAEORUM [ΟΙ. 140, 1. 21.
'Ιίαν τoiί τόπου, πρό� τε τΙΧλλα καΙ μo<trfJtx Πflος τα� εI� Πελοπόννψιον διαβ&μητήριον Vn«(J8 ;ειν τοϊι; c1vμμάχοιι; εiJκαΙ(Jον. δι6πε,! έπΙ τ!)ϋτο το 20 898. μ{ροι; δ(Jμή6'α.ι; rfj γνώμll na(Jtjyrcllc τοϊι; Μα.κεδ66'ιν ;Χμα τφ φωτΙ πα6'ιν άρΙ6'τoπoιεϊιJ3'αι καΙ διε4 ιJκευα6'μένOυι; έτοίμουι; Vn«(JXEtfI. μετα δΕ ταύτα. 869. διαβ«ι; την κατ« τον Έ(Jvμαν3'ον γ{φV(Jαν, οΜι;νοι; έμποδων 6'τ«ντοι; δι« το πα('«δο;ον τηι; έπιβοληι;, 2δ ,ηκε n(Jog α",την την . π6λιν ένεργωι; καΙ καταπληκτι5 κωι;. οΙ δΕ nE(Jt τον Ε"'(Jιπίδαν καΙ π«ντει; οΙ κατα την πόλιν διηπ6(Jοvν έπΙ τοϊι; c1vμβαίνοvdΙ τφ πε πιϊιJ-θ'αι μήτ' ;Χν έξ έφ6δου τολμijc1α.ι τουι; πολεμίουι; πρΟ6'βαλεϊν καΙ βι&�ειJ-θ'αι προι; omwg όχυρ«ν π6λιν 80 μήτε 'l(JdVLOfI ;Χν ιJυ6'τήιJαιJ3'αι nOltO(Jxtav δι« τη"
POLYB. mSTOR.
rv, 70. 71.
87
τού και()ού πε()ίστασιν. "μα δξ ,ταύτα λογιζόμενοι 6 διηπίστουν &λλήλοις, δΕδιόΤΕ!; μη π()αξιν δ Φίλιππος εΙ:η δια των ένδον συνεσταμένος κατα της πόλεως. Eπε� δ' ο-ι'ιδξν έιb()ων ' τοιούτον Εξ αύτων γινόμενον, 7 5 ω()μησαν ot μξν πλείους EΠ� τα ΤΕίχη βοη8'ήσονΤΕς, ot δξ μισ8'οφό()οι των 'Ηλείαιν κατά τινα πύλην ύπε"δέξιον Εξηλ8'ον ώς Επι8'ησόμΕνοι τοίς πολεμίοις. δ δξ βασιλευς διατάξας κατα. τ()είς τόπoυ� ' τους 8 π()οσοlσοντας τφ τείχει τας κλίμακας, καΙ τούτοις 10 δμοίαις με()ίσCΙ ς τους &λλοvS' Μακεδόνας, μετα ταύτα δια των σαλπιγκτων &ποδους έκάστοις το σύν8'ημα πανταχό8'εν "μα την π()οσβολ-Υ/ν ΕΠΟΙΕίτο τοίς τεί χεσι. το μ�ν ovv π()ωτον ήμύνοντο γενναίαις ol 9 κατέχονΤΕς την πόλιν, καί πολλους &πο των κλιμά15 κων &πέ()()ιπτον' ΕΠΕί δ' � τε χο()ηγία των βΕλων 10 καί των &λλαιν των π()ος την χ()είαν ΕπιτηδΕίαιν ΕνέλΕιπεν, ώς &ν Εκ τού και()ού τής πα()ασκευής γΕγενημένης, οΖ τε Μακεδόνες ο-ι'ι κατεπλήττοντο το γινόμενον, &λλ' ΕπΙ την τού qιφέντος &πο των κλι20 μάκαιν Xιb()αν δ κατόπιν &μελλήταις Eπiβcιι'νε, τέλος 11 ot μξν Εκ τής πόλΕως τ()απέντες έφευγον πάνΤΕς π()ος την &κ�όπoλιν, των δξ πα()α τού βασιΜαις οϊ μξν ΜαΚΕδόνες Επέβησαν τού τείχους, οϊ δξ κ()ητε!: π()ος -r.ovg κατα την ύΠΕρδέξιον πύλην Επι;ξ25 ελ.ι1όνταS' των μισ8'οφό()ων συμμίξαντες ήνάγκασαν 399. αt'ιτοvS' ο(ιδΕνί κόσμφ qίψαvτcις τα οπλα φεύγειv. οΤς Επικείμεvοι καί π()οσφέ()οvτες τας χεί()ας σvvεισ- 12 έπεσον δια τής πύλης' Εξ ov σvvέβη παvταχό�εv αμα κcιταληφ8'ήναι την πόλιv. οΙ μεν oVv Ψαιφί- 13 so διοι μετα τέκνω." καΙ γvvαικωv &πεXιb()ησαν εΙς την 870. &κραν, "μα δε τούτοις οϊ πε()ί τον EiJfILniιYιxV,
88
BELL'UM SOCIALE ACHAEORUM
[01. 140, 2].
δμο{ως δ� καΙ το λυιπου πλη-6'οι; τών δΙα.f1φζOμένων· 72 δΙ δ� Μακεδόνει; εΙ6πε6όντες την μ�ν Ανδομεν{αν l1πα6αν Εκ τών οΙκιών παραχρημα διήρπα6αν, μΕΤ"
δ� τcWτα ταίι; οΙκ{αιι; έΠΙ6κηνώ6αντες κατεϊχον την οΙ δ� 6υμπεφευγότες εΙς την &κρόπολιν, 5 ούδεμιiiς 6φ{6Ι παρα6ΚΕυης υπαρχούσης, προορώ μενοι το μέλλον έγνωσαν έγχειρ{ζειν σφας αiπούg s τφ Φιλίππφ. πΙμψαντες OVv κήρυκα προς του βα σιλ{α, καΙ λαβόVΤες σV'}'χώρημα περί ΠΡΕσβείας, έξαπ Ι6τειλαν τούς ΙΧρχοντας καΙ μετ" τούτων Ε-ό(μ- 10 πίδαν ' o� καΙ ποιησ«μενοι σπονόάς έλαβον την &6φ«λειαν τοϊς συμπεφΕυγόσιν δμου ξ/νοις καΙ πολί4 ταις. ΟVΤΟΙ μ�ν otJv α!Jτις έπανηλ-θ'ον ίJ-θ'εν ωρμη σαν, έχοντες παράγγελμα μΙνειν κατά χώραν, gmg αν ή δύναμις &ναζεύξυ, μή τινεg &πει-θ'ή6αντες τών 15 δ 6τρατιωτών διαρπά6ω6ιν αiιτoύς' δ δ� βαι1ιλεύς ΕπιγενομΙνης χιόνος ήναγκάι1{)'η μένειν έπΙ τόπου τινάς ήμΕρας. εν αΤς συναγαγων τούς παρόντας τών '.Αχαιών πρώτον μ�ν την 6χυρότητα καΙ την ε-όκαιρ{αν Επεδείκνυε της πόλεως προς τον ένεστώτα 20 6 πόλεμον, &πελογίσατο δ� καΙ την αϊρει1ιν καί η}ν ευνοιαν, ην έχοι προς το l.ftvog, έπΙ δ� πασιν έφη καΙ νύν παραχωΡΕίν καΙ διδόναι τοίς '.Αχαιοίς την πόλιν' προκεiσ.ftαι γάρ αiπφ τά δυνατά χαρίζε6.ftαι έφ' οΙς ε-όχαρι- 25 7 κα! μη.ft�ν έλλΕίπειν προ-θ'υμίας. 6τούντων α-ότφ τών ΤΕ περί τον 'Άρατον καΙ τών πολλών , διαλύδ'ας την' έκκληδ'ίαν δ μ�ν Φίλιππος μετά της δυνάμεως &ναζεύξας έπΙ Λαι1ιώνος έποιείτο 8 την πορείαν , οί δε Ψωφίδωι καταβ«ντες έκ της 400. ΙΧκραι;: έκομί6αντο την πόλιν καΙ τας οΙκή6εις Εκα-· 50 6τοι τάς αυτών, ο{ ό� περί τόν Eiιριπίόαν άπηλ-θ'ον 2 :rι:όλιν.
POLYB. mSTOR. ΙΥ, 71-73.
89
εΙς τον Κόσιν.f}ον κακεW'εν εΙς ΛΙτωλίαν. των δ' 9 '.Αχcιl:κων αρχόντων 0& παρόvτες έπι μsν n}ν &κραν έΠ'(iτη(iαν μι:τα φυλακης ίκανijς Πρόt1λαον Σικυώ νιον, . έπι δ'Ε την πόλιν flv.fttav Πελλην'α. 5 Και τα μsν περι Ψωφίδα τοίίτον έπετελ{t1.f}η 10 τον ΤQόπον. 0& δs παραφVλάττoντες τον Aa(itwva 73 871. των Ήλείων , συν{ντες την παQοvσί-αν των Μακε δόνων, πι:πυσμ'νοι δε και τα γεγονότα περι την Ψωφίδα, παραχQημα την πόλιν έξέλιπον. δ δέ μα- 2 10 (itlcvr; ώς .f}αττον iίκε, ταύτΗV μεν έξ Ιφόδου παρ έλαμε , (iυναύξων δε την πρό.f}ε(iιν, .ην είχε προς το E.f}vog, παρέδωκε και τον Δασιωνα τοΙς 'ΑχαΙΟίς. δμοίως δε κα� την Στράτον έκλιπόντων των Ήλε{ων αποκατέ(iτη(iε τοίς ΤελφΟV(i{οις. ταίίτα δέ διαπρα- 3 15 ξάμενος fjκε πεμ πταίος εΙς Όλυμπ{αν. .f}ύ6'ας δε τφ .f}ι:φ και τους ήγεμόνας έ6'τιά(iας , αμα δε και την λοιπην ΠΡ06'αναπαύ(Jας δύναμιν έπΙ τρι:ίς ήμέ ρας, μετα ταίίτα πάλιιι ανέζευξε. και προελ.f}αιν 4 εΙς την Ήλε{αν τας μΕν ΠQονομας έπαφηκε κατα 20 της χώρας, aiJror; δέ κατε6'τρατοπέδεV(iε περι το κα λούμενον 'Αρτεμί6'ιον. προσδι:ξάμενος δ' ένταV.f}α Ι) την λείαν μετέμη πάλιν έπι το Διοσκούριον. δΥου μένης δέ της χώρας, πολυ μεν .ην το των άλΙ6'κομi νων πλη.f}ος, Ετι δε πλέον το συμφεiίγoν ,εΙς τας 25 παQακειμένας κώμας και τους έρυμνους των τόπων. 6'υμμα{νει piXQ την των Ήλε{ων χώραν διαφερόντως 6 οlκείσ.f}αι και γέμειν σωμάτων και κατα6'κευης παQα την llλλην Πελοπόννησον. ενιοι γαρ avtwv oi!τως 7 6'.τέr!γοvσι τον έπι των αγρων μίον αιστε τινας έπ! 80 δύο και 'tQEtr; γενεάς, εχοντας ίκανας οiJσίας, μη 401. παρα(3εβληκέναι το παQάπαν εΙς άλίαν. τοίίτο δε 8
90
BELLUM SOCIALE ACH.A.EORUM
[01. 140, 2J.
γtνεται δια το μη&λην ποιεi:68-αι 6πουδην κα� π�ό νοιαν τoiι� πoλιτευoμένoυ� των EΠ� τή� χώ�α� κατοι κούντων, �να τό τε ιYtxιxtov ΙXfJfoi:f; Επι τόπου διεξ& γηται κα� των π�oι; βιωτικας l�ctιxg μηδ�ν Ελλεtπn. 9 ιYOXOvt1t δΙ μοι π&ντα ταύτα κα� δια το πλη8-0ς μΕν 5 της χώ�αι; το παλαιον Επινοijt1αι κα� νομο8-ετή6αι, το δ� πλElt1τον δια τον υπ&ρχοντ& ποτε πα�' αfJτοiς 10 {ε�oν (:Jtov, δτε λαβόντες πα�α των Έλλήνων t1VY': χώ�ημα δια τον &γωυα των Όλvμπtων {ε�αν καΙ &πόρ-θ-ητον φκουν η}ν 'Hlctav, ΙΧπειροι Πάντας δντει; 10 74 δεινού καΙ Π&6ης πολεμικης περισΤ&6έωι;. μετα δ� 872. ταύτα δια την '.Λρκάδων &μφΙ6(:Jήτη6ιν πε�ι Δα6ιωνοι; καΙ τηι; Πι6ά:ι:ιδος π&σης &ναγΚα68-έντει; Επαμύ νcιν τf] χώ�rι καΙ μεταλα(:Jεi:ν ται; &γωγας των (:Jtwv, 2 OfJxift περι τού π&λιν &νακτήσασ8-αι παρα των Έλ- 15 λήνων την παλαιαν καΙ πάτριον 6:t1vlCav oύδ� την τυχούσαν ΕπιμΙλειαν {σχον, αλλ' έμ,ειναν Επι των afJfWV, OfJX όρ-θ-ως κατ& γε την (Εμην γνώμην) περι 3 τού μέλλοντος ποιούμενοι πρόνοιαν. εΙ γ&ρ , �ς π&ντες εfJχόμε8-α τοίς 8-coi:f; fVXci:V , καΙ παν ύπο- 20 μ,Ινομεν {μεΙροντες ΙXfJfijf; μ,εταt1χεi:ν, καΙ μόνον τούτο των νoμι�oμένων &γα8-ων &ναμφιtr(:Jήτητόν Ε6ΤΙ παρ' 6:ν8-ρώποις, λΙγω. δη την εΙρήνην, ταύτην δυνάμενοί τινες μετα τού ιYtxatov κα� κα-θ-ήκοντοι; παρα των Έλλήνων εΙς π&ντα τον χρόνον άδ'ήριτον κτίi68-αι 25 παρολιγωι,>ού6ιν 11 προυργιαίτερόν τι ποιούνται τού του, πως OfJx ttv δμολογουμΙνως 6:yvoci:V δόξαιεν ; 4 νη Δί', 6:λλ' (6ως εfJεπί-θ-ετοι τοίς πολεμεi:ν κα� παρα6πονδεi:ν προ8-εμΙνοις Εκ της τοιαύτης &γωγης Ii γίνονται των βίων. &λλ' EXci:vO μΕν 6π&νιον , κΙΧν 80 ποτε "Ινηται, -δυνάμενον κοινης Vπα των Έλλήνων
POLYB. HISTOR.
ΙΥ,
73-76.
91
τυγχάνειν iΠΙΚOVfJία�· ΠfJΟ� δ6 τάι; κατα μ'fJος «δ'ι- 6 κίας ύπoγEνoμ'νη� τοΤς βίoι� XOfJ1Jylag, 3ΠΕ() ΕΙκος ύπά()ξειν πάντα ΧfJόνον έν elfJτjVl1 διάγουσι, δήλον 402. ιbg otJx tlv -ήπόfJ1Jσαν ξ'νων καΙ μιιι{}οφό()ων 'rd)v 5 κατα τόπους � xatfJOvg παfJΕφεδfJεvόντων. VVv δ6 7 το ι1πάνιον καΙ πα()άδ'οξον διδιότες, έν tIvvexldt πολ{μοις καΙ καταφ{}ΟfJαiς ττjν ΤΕ χώ()αν Ιχουσι καΙ τoυ� βίους. TαVτα μ6ν ουν ήμΤν τής 'Ηλείων {ιΠOμντjσεω� 8 10 εΙ()τjιι{}ω χά()ιν, ΕΠΕιδη τα 'rd)v κιχι()ων οtJδέποτε π()ό 'rEfJOV εtJφvειιτέ()ιχν διά{}εσιν Ειιχηκε τή� VVv (π()ος τό) πα()α πάντων δμολογουμένην κτήσιχσ{}αι την &ιιυλίαν · την δ6 χώ()αν, κιχ{}άπε() έπάνω π()οεΤπον, Ετι τής παλαιας tIvVfJ{}elag οίον α�'Yμ&των έμμε15 νόντων, olxovtIt διαφε()όντω� ΉλεΤοι. διο και κατα 75 την Φιλtππoυ ΠΙΧfJοvσίιχν &πλετον μ6ν �ν το τ�ν ίtλιιικoμ'νων πλή{}ος, Ετι δε πλεΤον το 'rd)v ιιυμπε- 373. φευγότων. πλείιιτη δ' άποιικευη καΙ πλετστος δxλo� 2 ή{}()οίd� σωμάτων καΙ {}()εμμάτων εΙς το χω()ίον, 20 δ xalOVat Θαλάμιχς, δια το τήν τε χώ()αν την πέ fJt; αtJτοv ιιτενην εΙναι καΙ δυσ'μβολον τό τε χω (/ίον άπ(/ιχγμάτευτον καΙ δυσπ()όσοδον. άκούων δ' 3 δ βασιλEυ� το πλή{}ος τd)tι συμπεφευγότων εΙς τον προεΙ(Jημ'νον τόπον, κιχι κρίνα� μηδeν άβαΙΙάνιστον 25 μηδ' άπ'ραντον άπολιπεΤν, τοΤς μ!ν μισ{}oφόρoι� προκατελάβετο τους έπΙ τής elt1fjOlijg εtJφvd)ς κει μ{νους τόπους, -αtJτος δε την άποt1κεvην καταλιπαιν 4, έιι τφ χάρακι καΙ το πλεtον μέρος τής δυνάμεως, άναλαβαιν τους πελταστας καΙ (τους) εiJ�ώνoυι; προήγε ao δια τών t1τενι1Jν· OVδ'ενO� δ6 κωλύοντος .ηΚΕ π()ος τρ χωρίον. καταπλαγ'ντων δε των ΙΙυμπεφευγότων 6 _
92
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [ΟΙ 140, 2].
την έφοδον, /Χτε δη προς niitfav πολεμικην χρείαν &.πείρως κα� &.παραι1κεύως διακειμένων, /Χμα δ� καί tfυvδεδραμηκότος δχλου tfυρφετώδους, ταχέως παρέ6 δOtfαν α{,τούς' έν οΙς -ηtfαν καΙ μιtf-ftοφόροι διακό tftot μι'}'άδες, οϋς ,ηκεν έχων 'Αμφίδαμος δ ι1τ(lατη'}'οg 5 403. 7 των 'Ηλείων. δ δ� Φίλιπποg, κυριεύι1ας &.Ποι1κευης τε πολλης καί tfωμ«των πλειόνων η πεντακιtfχιλίων, n(log δ� τούτοιg τηg τετρ«ποδος λείας Ίχναρί-ftμητον isslatf&flsvog πλη�oς, τότε μεν έπανήλ�ε προς χ«8 (ιακα, μετα δ� ταύτα τής δυνιΙμεως {,περ'}'εμούι1ης 10 αύτφ παντoδαπftι; ιbφελείας, βαρυς ων καί δύtfχρη tfτος, &.νεχώρει δια ταύτα, καΙ κατέ�ευξε π«λιν εΙς την Όλυμπίαν. 'Απελλής δ', ος .ην μ�ν εΙς των {,π' 'Αντηόνου 76 καταλειφ-ftέvτων έπιτρόπων τού παιδός, πλείι1τον 15 δ' έτύ'}'χανε τότε δυν«μενος παρα τφ βαι1ιλεί, βου λη-ftείς το τών 'Αχαιών [{Jvog &.'}'α'}'είν εΙς παραπλη tfCav OLιX�EtftV τΏ Θετταλών, έπεβάλετο πραγμα ποιείν 2 μox�ηρόν. Θετταλοί γαρ έδόκουν μΕν κατα νόμους πολιτεύειν καί πολυ διαφέρειν Μακεδόνων, διέφερον 20 δ' ουδέν, &.λλ« παν δμοίως έπασχον Μακεδόι1Ι καί 3 παν έποίουν το ΠΡOtfταττόμενον τοΙς βαι1ιλικοΙς. διο 374. καί προς ταύτην &(lμo�όμενoς την {,πό�εtfιν δ προει ρημένος Ι.πεβάλετο καταπειρά�ειν τών tfυt1τρατευο4 μένων. ι:ο μΕν oi'Jv πρώτον Επέτρεψε τοίς Μακε- 25 δό6ιν έκβαλείν Εκ τών tfra�flWV &.εί τους προκατέ χοντας των 'Αχαιών καταλύtfεις, δμοίως δ� καΙ την Ι> λείο:ν άφαιρείt1-ftαι ' μετα δΕ ταύτα τας χεΙρας nQOtf έφερε δια των ύπηρετων Επί ταίς τυχούtfαις αΙτίαις, τους δ8 tfυνα'}'ανακτούντ� η προtfβοη�ούντας τοΙς 30 μαι1τι'}'ουμένοις παρων αυτος εΙς την /XlvtfLV &'πή'Υε,
POLYB. HISTOR. IV, 75-77.
93
πεπεισμ'νος διά τού τοιούτου Τ(Jόποv το κατά {j(JtXXV (; λήσΕιν εΙς συνήθ-ειαν άγαγroν τού μηδ'να μηδ�ν iιγε Zί1θ-αι δεινόν, σ ποτ' ΙΧν πάσΧl1 τις -δπο τού βασι Μως, κα� ταύτα μΙΚ(JοΊς Χ(Jόνοις πρότερον μετ' 'Αν- 7 5 τιγόνου σvvεσΤ(JαΤΕvμ'νος, κα! τεθ-εαμΕνος ΤΟVς 'AXιxtOVf; στι παντος ιYEιvOV λαβεΊν πείραν -δπέμεινιxv, Εφ' Φ μη ποιεί:ν Κλεομ'νει το Π(Jοσταττόμενον. o-fJ 8 μην άλλά σvσΤ(JαφΕντων τινων 'Αχαι:κων νεανίσκων, 4040. καΙ προσελθ-όντων τοίς πε(JΙ τον 'Άρατο ν καΙ διασα10 φoΎVΤων την 'Απελλού βούλησιν, �κoν ΙπΙ τον Φί λιππον οΙ πε(J� τον "Α(Jατον, Κ(Jίναντες Ιν ά(JΧαίς πε(J! των τοιούτων διίστασθ-αι και μη καταμ'λλειν. έντυχόντων δ' α-fJτων τφ βασιλεί πε(JΙ τούτων, δια- 9 κούσας δ Φίλιππος τά γεγονότα, ΤΟVς μ�ν νεανί15 σκους πα(Jεκάλει θ-α(J(JΕί:ν , ώς o-fJιYEVOf; ιxmoig Ιτι συμβησομ'νου τοιούτου, τφ δ' 'Απελλ.Υ παρήγγειλε μηδ!ν Ιπιτάττειν τοί:ς 'Αχαιοίς χωρΙς της τού σΤ(Jα τηγού γνώμης. Φίλιππος μ�ν OVv κατά την δμιλίαν την Π(Jος 77 ,ο τοvς Ιν (ΤΟί:ς) iJπαίθ-(Jοις συνδιατρίβοντας και κατά την Εν τοίς πολεμικοί:ς Π(Jάςιν καΙ τόλμαν o-fJ μόνον πα(Jά τοί:ς σΤ(Jατεvομέvοις, άλλά και πα(Jά τοί:ς λοι ποίς πάσι Πελοποννησίοις ε-fJδοκίμει. βασιλ{α γάρ 2 πλείοσιν άφορμαίς Εκ φύσεως κεΧΟ(Jηγημ'νον Π(Jος 25 Π(Jαrμάτων κατάκτησιν o-fJ" ε-fJμα(J$ς εiJρεί:ν ' καΙ γάΙ] 3 άγχίνοια και μνήμη και X&:(JL!; έπην α-fJτφ διαφl(Jοvσα, Π(Jος δ$ τούτοις Ιπίφασις βασιλικη καΙ δύναμις, τα δ� μ'γιστον, Π(Jαςις και τόλμα πολεμική. και τί δή 4, ποτ' �ν το ταύτα πάντα κατα}'ωνισάμενον και ποιη- 375. 30 σαν Ικ βασιλδως ε-fJφυούς τύ(Jαννον lXf(Jtov o-fJ" E-fJXE(J$g διά {j(JIΚXiwv δηλωσαι. δια και πε(J� μ�ν
94
BELLUM SOCIALE ACHΔEORUM
[ΟΙ. 140, 2J.
τούτων f1κ{πτεf1ftαι καΙ διαπορείν &λλος Dιρμόιιει καιρας μάλλον του νiίv Ενεf1τωτοg' δ δε Φtλιππος Εκ της Όλvμπtας άναζεύξας τ�ν ΕπΙ ΦαραΙαν παρην εΙς Τέλφovιιαν "άκεiftεν εΙς ΉραΙαν. καΙ n)ν μεν λεΙαν Ελαφvροπώλει, τ�ν δε γέφvραν Eπειικεύα�ε 5 τ�ν κατα τον Άλφειόν, βοvλόμενος ταύτ11 ποιήιια6 f1ftat τ�ν εΙς την Τριφvλ{αν εΙιιβολήν. κατα δε τοvg αfιτοvς καιρους Δωρtμαχος δ των ΑΙτωλων ιιτρατηγός, δεομένων των 'Hlstmv tιφttιι βοηftεiν πορftοvμ{νοις, έξακοtιtοvς ΑΙτωλoVς καΙ tιτρατηγαν 1() 401). 7 Φιλλtδαν α't'Jτοiς Εξέπεμψεν. δς πι'ραγενόμενος εΙς την 'Hlstav, καΙ παραλαβαιν τοvς μιt1-&οφόροvς των 'HlstTXJV, δντας εΙς πεντακοtιlοvς, καΙ πολιτικους χι λtοvς, {Χμα δε τούτοις τοvς ΤαραντΙνοvς, �κε βοη8 -&ων εΙς την Τριφvλtαν, .η της μεν προιιηγορίας 15 τέΤΕvχε ταύτης άπα Τριφύλοv των 'Αρκάδος παίδων Ενός, κεΊται δε της Πελοποννήtιοv παρ" -&άλατταν μεταξv της 'Hlstmv κ�ι Μει1t1ηνtων χώQας, Τ{ΤQα πται δ' εΙς το Διβvκον πέλαγος, itιχατεύΟvι1α της 9 Άρκαδtας αις ΠQος χειμεQιν"ς δύtιεις, εχΕΙ δ' /ν 20 ain:fJ πόλεις ταύτας, Σαμικόν, Δέπρεον, "Τπαναν, Τ.vπανέας, ΠύQγον, Λίπι,ον, Βώλακα , Στvλάγγιον, 10 Φρι;αν. ών όλίγοις ΧQόνοις πρότεQον /πικρατήιιαν τες 'ΗλεΊοι πρotιελάβoντo καΙ την των Άλιφειρέων πόλιν, ovaav /ξ &ρχης (vπ') Άρκαδtαν [καΙ Μεγαλό- 25 πολιν], Δvδιάδοv του Μεγαλοπολtτοv κατ" την τv ραvvtδα πρός τινας lδtας πράξεις άλλαγην δόντος τοΊς ΉλεΙοις. 78 Πλην δ γε Φιλλίδας τους μδν ΉλεΙοvς εΙς Δέπρεον, τους δε μιtιftοφόροvς εΙς Άλίφειραν άπο- 30 tιτείλας, α't'Jτας δε τοvς Αlτωλοvς Ιχων /ν Τvπανιfαις 5
POLYB. HISTOR. IV, 77. 78.
95
έκαραδόκει το ιιυμ{h]ιιόμε1.αeον τηι; πόλεωι;. πι,>ωτοι; μεν OVv δ βιχι1ιλενι; κατ'σχε το πι,>οάστειον τηι; &κι,>αι;, Ει,>η μον καταλαβών' τούτου δ' iμΠΙΠι,>αμ'νου, ΠΡO�'δό μενοι το μ/λλον 0& τοΤι; τείχεσιν iπαμύνοντει;, κα� �ει,>ιδεεΙι; γενόμενοι μη τήι; &xt/ag πt/οκαταληφftεί- Ι) σηι; στερη&ωσι κα� τηι; τελευταίαι; έλπίδοι;, {όρμησαν &πολιπόντες τα τείχη φεύγειν πι,>οι; την &κι,>όπολιv. 12 οϊ δε Μακεδόνει;, γενομ/νου τούτου, παt/αχt/ijμα 13 κα� των τειχων κα� τής πόλεωι; έκυρίευσαν. μετα δε ταύτα διαπρεσβευσαμ'νων τω" έκ τηι; lXxt/ιxg103'1'1. προι; τον Φίλιππον , δον;; την &σφάλειαν παt/'λαβε κα� ταύτην κα&' δμολογίαν. 79 Σvvτελεσ&'ντων δε τούτων, καταπλαγεΤι; γεroνότει; πάντει; 0& κατα την Τt/ιφvλίαν iβοvλεύοντο 40'1. 2 πει,>� σφων α-ότων nal των Ιδίων πατι,>ίδωv. δ δε 15 Φιλλίδαι; Εκλιπών τας Τυπαv/ας, Πt/οσδιαt/πάσαg τιναι; των οΙκιών, άπεχώρ,ισεν εΙι; το Δέπt/εον, 3 ταύτα rιXt/ iπίχειt/α τότε τοΤι; ΑΙτωλων Εγίνετο συμ μάχοιι;, το μη μόνον iv τοΤι; &ναγκαιοτάτοις: και t/0lg Εγκαταλείπεσ&αι Πt/οφανώι;, &λλα κιxl διαι,>πα- 20 γ/VΤαι; η πι,>οδο{}/νται; τούτοις: περιπίπτειν {mO των συμμάχων , � τοΤς: κρατη{}ετσιν ύπο των πολεμίων 4 όφείλεται πάσχειν, 0& δε Τυπανεαται παt//δοι1αν τιΡ Φιλ:ππφ την πόλιν. τούτοιι; δε το παι,>απλήσιον δ έποίησαν οϊ την "'Τπ αναν κατοικοVντεg. {Χμα δε τού- 25 τοις: ΦιαλεΤι;, άΚOύOVΤει; τα πεt/l την Τt/ιφυλίαν xal δυι1ιφει1τούμενοι τ11. 't(1Jv ΑΙτωλων συμμαχίlf, κατl. λαβον μξτα των δπλων τον πεt/� το πολεμάt/χιον 6 τόπον. οϊ δε των ΑΙτωλών πειt/αταί, διατt/ίβοντει; iv ταύΤΥ Τ11 πόλει δια ται; Εκ της: MEt1ιJfjvlιxg ιbφε- 80 λείαι;, το μεν Πt/ώτον οΤοί τ' .ηt1αν ifXELt/civ κα� 11
POLYB. HISTOR. IV, 78-80.
97
κατατολμάν τών Φιαλ8ων, δρώντε!; δε του!; πολίταr; 7 δμο.ft1.ιμαδΟν ά.ftροι�ομένουr; προg την βοή.ftειαν, άπΙστη σαν τη!; Επιβοληr;, σπεισάμενοι δε καΙ λαβ6ν τε!; τας αυτών άποσκευα!; άπηλ.ftον Εκ της π6λεωr;. 5 οΙ δε ΦιαλΕίς διαπρεσβευσάμΕνοι προ!; τον Φίλιππον 8 Ενεχείρισαν σφάς αίιτους καΙ την πόλιν. 'Έτι. δη τούτων πραττομΙνων οΙ Δεπρεαται κα- 80 ταλαβ6μενοι τόπον τινα της πόλεως -ήξίουν έκχω ρείν τη!; ΙΧκρα!; καΙ τη!; πόλεω!; τους 'Ηλείους καΙ του!; 10 Λlτωλούr;, δμοίω!; δε καΙ τους παρα ΔαΚΕδαιμυνίων ' ,ηκε γαρ καl πα,,' έκείνων αυτοίς {Jotj.ftcta. το μεν 2 olιν πρώτον οϊ περl τον Φιλλίδαν ου προσεΙχον, άλλ' έμενον, ώ!; καταπληξόμενοι τους έν τΥ πόλει' τού δε βαι1ιλέω!; εΙ!; μεν την Φιγάλειαν Ταυρίωνα 3 15 μΕτα στρατιωτών Εξαποστείλαντοr;, αυτού δε προά γοντος εΙς το Δέπρεον καΙ ι1υνεrγίζOνΤOς ηδη τΥ 408. πόλει , συνέντε!; οΙ περΙ τον Φιλλίδαν έταπεινώ.ftη- 3'18. ι1αν, οϊ δε Δεπρεάται προσΕπερρώσ.ftησαν ταί!; δρ μαίr;. καλον γαρ δη τουτο Λεπρεάται!; έργον πέ- 4 20 πρακται, το χιλίων μεν ένδον οντων 'Ηλείων, χιλίων δε συν τοίς πειραταί!; ΑΙτωλών, πεντακοσίων δε μισ.ftοφόρων , διακοσίων δε Δακεδαιμονίων, προς δε τούτοις τη!; ΙΧκρα!; κατεχομένηr;, ομω!; άντιποιή σαιJiJ'αι τη!; Εαυτών πατρίδο!; κα! μη προέσ.ftαι τας 25 σφΕτέρας Ελπίδαr;. δ δε Φιλλίδας, δρών του!; Δε- 5 πρεάτα!; άνδρωδώ!; ύφΙι1ταμένου!; καΙ τους Μακε δόνας Εγγίζονταr;, Εξεχώ"ηι1ε τη!; πόλεως ίtμα τοίς 'Ηλείοις κα! τοΙς παρα τών Δακεδαιμονίων. . οϊ μεν 6 ονν παρα τών 2πα"τιατών κρητες δια τη!; Μεσι1η30 νία!; εΙς την οΙκείαν iπανηλ.ftον, οϊ δε πε"l τον Φιλ λίδαν έποιουντο την άπόλυσιν ώ!; iπΙ το Σαμικόν.
98
BELLUM SOCIALE ACJUEORUM [ΟΙ. 140, 2].
7 το δ� τωιι ΔEΠ�Eατωιι πλη'&ος, ίγκ�ατ�ς γηοιιος της
πατ�{δoς, έ�απIδ'ΤEλλE Π�Eδ'βEVΤάς, irXEt�{tov τφ Φι-
8 λtππφ την πόλιν. δ Ife βαδ'ιλΕυς &κούδ'ας τα rE γοιιότα, την μ�ν λοιπην δύιιαμιν ΕΙς το ΔIΠ�EOV άπΙδ'ΤΕιλΕ, τους δ� ΠΕλταδ'τας και τους E.ctώvovg &να- 5 λαβων �γEΤτo, δ'υιιάψαι δ'ΠEVΔΑW τοΙς ΠE�Ι τοιι Φιλ9 λtδαιι. καταλαβωιι δ� της μ�ν &ΠΟδ'ΚΕυης ίγ�ατης έιΥένΕΤΟ πάδ'ης , ot δ� ΠE�Ι τον Φιλλtδ'αιι καΤΕτάχη10 δ'αιι ΕΙς το Σαμικοιι πα�αΠEδ'όVΤEς. π�oδ'δ'τραΤOΠE δΕύδ'ας Ife τιρ χωρ{φ, και την λοιπην Επιδ'παδ'άμΕιιος 10 έκ τον ΔEπ�Ioυ δυιιαμιν, έμφαδ'ιν έποίΕΙ τοίΕ: EVιYOV 1 1 ώς πoλιoρκήδ'ιnιι το xω�ί011. ot δ' ΑΙτωλοι μΕτα των ΉλΕ{ωιι oMw έXOVΤEς Ετοιμοιι ΠΡΟΕ: πoλιo�- κίαιι πλην XE�ων, καταπλαγIVΤEς την ΠE�ίδ'ταδ'ιν 12 έλάλουν ΠE�Ι &δ'φαλΕίας πιιος τον ΦCλιππoν. λα- 15 βόνΤΕς δ2 δ'υγχι6ρημα μΕτα τωρ 5πλων ποιήδ'αδ'.&αι την &πόλυδ'ιν, o{not μ�ν ωρμηδ'αν ΕΙς την ΉλΕ{αιι · δ Ife {Jαδ'ιλwς τον μ2ν Σαμικον παραυτίκα κυ�ιoς 13 ΙιΥένΕΤΟ, μΕτα Ife ταντα, πα�αγEνoμένιnν Π�OE: α-όταν και των &λλιnν μΕ.{t' ΙΚEτη�ίας, πα�IλαβE Φρtεαν, 20 ΙΟ9. ΣτυλάΥγιον, ΛΙ:πιον, Βώλακα, Πύ�γoν, Έπιτάλιον. 14 ταVτα δ2 διαπ�α�άμEνoς lπαviίλ.&E πάλιν ΕΙς το ΛIΠ�Eoν, παδ'αιι -δφ; έαυτον ΠΕποιημένΟΕ: την Τρι- 879. 16 φvλίαν Ιν �μIραις Εξ. παρακαλΕδ'ας δ� τους ΛΕ πρΕάτας τα πρέπovτα τφ καιρφ, και φυλακην EΙιJα- 25 ιΥαΥων ΕΙς την ακραν, &νέtΕvξΕ μΕτα τηι: δυνάμΕως Ιφ' 'H�rxtag, &πολιπων ίπιμΕλητην τήι: T�ιφυλίας 16 Λάδικον τοιι 'AκαΡVανα. παραΙΥΕνόμΕνοι: δ' ΕΙς την π�oEιρημIνην πόλιν την μ�ν λΕίαν διένΕιμΕ παδ'αν, την δ' &ΠΟδ'ΚΕυην &ναλαβων Εκ τηΕ: Ήρα{ας �λ,θ'E 80 ΙΙΙδ'ου ΧΕιμώιιος ΕΙς Μηάλην πόλιν.
POLYB. mSTOR. ΙΥ,
80. 81.
99
Κατα. δ� τoυ� αϋτους και�oυς Φίλιππος Eπ�αττε 81 τα. κατα την T�ιφυλtαν, καΙ Χείλων δ Λακεδαιμό νιος, -όπολαμβ&νων α-ότφ κα,f}-ήΚΕιν κατα. γIνo� την βαιιιλείαν, καΙ βα�{ως φ{"ων την γEfενrJμ{VrJν -όπε�5 οψίαν πε�Ι αtιτpν Εκ των Eφό�aJν Εν τfj καω τον Avκov�yov κ�ίeιει πε�Ι της βαΙΙιλείας, κινεϊν Επε βάλετο τα. κα{)οειιτωτα. νΙ
417.
__
108
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 2].
τας &:"xcι.ι"ειι{cι.ς γΕγενημiV1/ν εΙς cι.υΤOύς των πε,,! τον �πελMίν κcι.κοπ"cι.γμοtJmιην, tov δ' Έπή"cι.τoν l1π"cι.κτoν 6ντcι. τfι φύιιει κcι.! κcι.τcι.γινωσκόμενoν {,πο !18. 8 πάντων, συλλογισάμενος Ικ των Π"ΟΕι"ημ{νων n}ν l1γνoιcι.ν των πε"l τον �πελMίν κcι.! Δεόντιον, Εκ"ι- 5 9 νΕν cι.tι4tt!; &:nIXEtJ4tat των πε,,! τον ''Δ"cι.τoν. πε{δας otιν τους l1"xoντcι.ς μΕτcι.γcι.γΕrν την Iκκληδίcι.ν ΕΙς Σικυωνcι., λcι.μloν τόν τε Π�EιιβύΤE�oν κcι.ι τον νΕώ τε"ον 'Ά"ατον ΕΙς τας xEr�ag, κcι.ι πάντων των γε γονότων &:va4tElg την αΙτίαν Ιπι τον �ΠEλMίν, πcι.�ε- 10 10 κάλει μΕνειν cι.Vτoύς ΙπΙ της Ιξ &:�Xης α{�{σEως. των δ� ιιυγκcι.τα4tΕμ{νων ετοίμως, Εlδελ4tαιν εΙς τούς �xαιoύς κα! X�δάμEνoς (JVΝE�rOrr; τοrς π�oει"ημl11 νοις, πάντcι. κατΙπ"αξε τα προς την ΙΠιβολήν. ΠΕν τήκοντα μ�ν γα� έ'δοξε τάλcι.ντα τοrς 'Αχαιοίς εΙς 15 την π"ιότην &:vab'vrtlv cι.Vτψ δοϋ.σι πcι."cι.x�ημcι. τρι μήνου μισ4tοδοτfjσcι.ι την δύναμιν και σίτου Π"Οδ12 4tE1:vat μυ�ιάδcι.ς · το δε λοιπόν, Εως &ν πα�αιν Ιν ΠΕλοποννήσφ συμπoλεμfι, τάλαντcι. λαμβάνειν Εκά20 στου μηνος πα�α των �xαιων Eπτακcι.ίδεκα. 2 Δοξάντων δε τούτων, ο{ μεν �xcι.ιo! δΙEλύ4tησcι.ν Ιπ! τας πόλΕις' τφ δε {jcι.ιJtlEr βουλευομlνφ μΕτα των φίλων, ΙΠΕιδη δυνηλ4toν cι.{ δυνάμΕις Ικ της πα�()(.xειμαιιίας, Εδοξε χ�ijδ4tcι.ι κατα 4tάλcι.ττcι.ν τφ 2 πολlμφ. oiίτως γα� lπΙπειtJτο μόνως αυτος μεν δυ- 25 νήtJΕtJ4tαι ταχ{ως παντcι.xό{}εν iπιφcι.ίνΕtJ4tαι τοrς πο λεμίοις, τούς δ' {ιΠEνcι.VΤ{Oυς 17κιtJτ' &ν δύναtJ4tαι 3 πcι."cι.βοη4tΕtν &:λλήλοις, [Χτε δΙΕtJπcι.tJμΙνovς μεν τcι.rς χιό"αις, δΕδιότας δ' ΕκάtJτυ'ιJς πε�Ι tJφων δια την &:δη- 887. λότητα και το τάχος τής κcι.τα 4tάλcι.τταν πα"ουΙΙΙας so των πολεμίων' π"ος γα� ΑΙτωλούς και Λcι.ΚEδαι-
POLYB. HISTOR.
Υ, 1. 2.
109
μον/ους 1τι δ' ΉλΕίους δ πόλΕμος ήν «ύτφ, �ι- 4 .f}ι!ν-ι:ων δ� -ι:ούτων, l1.f}(JOt�E τάς ΤΕ τών 'Αχ«ιών νη«ς κ«Ι τας ιιφετi(J«ς ΕΙς -ι:ο ΔΕχ«ιον, καΙ ιιυνΕΧΕΤς ποιοού μενος άν«ΠΕ/(J«ς EYoύμ;'«�E τους φ«λ«ΥΥίτ«ς κ«Ι ιιυν· 5 EtB-t�E τ«Τς Elf1EfJI«tg, Π(Jο.f}Vμωg «iJ-ι:ιjί Π(Jοg το Π«f1«rrΕλλόμΕνον ιιυνVΠ«ΚOυόντων τών Μ«ΚΕδόνων' Πf1όg ΤΕ '1lXf1 -ι:ούς Εν '111 κινδ-ύνους Εκ Π«(JtxτάgΕωg 5 419. 'Y�ν«ιό-ι:«τoι πρός ΤΕ τας κ«τα -Β'άλ«ττ«ν Εκ του κ«ι ('ου ΧΡΕί«ς Ετοιμότ«-ι:οι, λΕιτουρ'1ΟΙ '1E μην ΠΕΡΙ τας 10 τ«φf1Εt«ς κ«Ι Χ«(J«κοποιί«g κ«Ι πίiΙΙ«ν -ι:ην -ι:οι«ούτην τ«λ«ιπω(Jt«ν φιλοπονώ-ι:«-ι:ο/ τινες, οίΌυς ΉιιΙοδος 6 Π«(JΕισάrΕΙ τούς ΛΙιχκ/δ«ς, πoλiμφ ΚΕΧ«(Jηότ«g ήύΤΕ δ«ιτΙ. Ό μ�ν ο"'ν μιχιιιλΕυς κιχΙ το τών ΜΙΧΚΕδόνω·ν πλή- 7 15 .f}og Εν τιjί KO(Jtv.f}rp διiΤ(Jι{JΕ, ΠΕ(JΙ την κ«τα -Β'άλ«ττ«ν ΙΧσκηΙΙιν καΙ Π«(JΙΧΙΙΚΕvην '1ινόμΕνος' δ δ' 'ΑΠΕλλής, 8 oi}τ' ΕΠΙΚ(J«ΤΕΤν -ι:ου Φιλ{ππου δυνάμενος ο151:ε φέ ('Ειν την ΕλιΧ-ι:τωιιιν ΠΙΧ(JΟ(Jώμ!νος, ΠΟΙΕΤΤΙΧΙ ιιυνωμο ιι/ιχν Π(Jοg τους πε(JΙ Δεόvτιoν κιχΙ Mεr«λi«ν, ωιι-ι:' 20 ΑΚΕ/νους μ�ν σvμπ«(Jόvτ«ς Επ' «ύτών -ι:ών "«t(liJv Ε-Β'ελοκιχκεΤν κ«Ι λυμ«ΙνΕΙΙ-Β'ΙΧι τας -ι:ου μ«ιιιλέως Xf1EI«g, «iJfor; δ� χωριΙΙ-Β'εΙς εΙς Χ«λκίδ« φρoντί�Eιν ί'ν« μη διχμό-Β'Εν ιχύτφ ΧΟ(Jηrt« ΠΙX�«'1ίνητ«ι προς τας Επι μολιΧς, olιτoς ELev ουν -ι:οι«υτ« ιιυν-B'Eμεvoς κιχΙ κιχ- 9 25 ΚΟΤΡΟΠΕυσάμΕνος Π(Jος τους πρΟΕιρημΕνους άπ7jρεν ΕΙς την Χ«λκΙδ«; ιικ-ήψεις τινας Εύλό'1ους Π(Jοg τον μιxιιιλiιx ποριιιιΧμΕνος ' κάκεΤ διιχτρφων ο{;τως μΕμ«ίως 10 Ετ-ήΡΕΙ τα κιχτα τους ορκους, πάντων ιχύτφ ΠΕΙ.f}ιχρ χουντωυ κιχτα την πρoyεrEνημένην π/ιιτιν, ωΙΙ-Ι:Ε το 80 -Ι:ΕλΕυτ«Τον άνιχrΚ«ι1.f}7jν«ι τον μιxι1ιλiιx δι' άπορΙιχν Ανι!χυριχ τιΜντ« 'tUiv προς την ιρεΙ«ν άρrvf1ωμάτων
110
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 2).
11 &ΠΟ τοvτωv notErιI.f}at την διαγωγήv.
�{t(Jοιιιμέvωv δ! τώv πλοίωv, καΙ τώV Μακεδόvωv �δη ταίς sl(JE ιι{αις κατη(Jτιιιμένωv, ιιιτομετρήΙΙας καΙ μιιι.f}οδοτή- 888ΙΙας δ βαιιι.λευς την δwαμιv &νήχ.f}η, καΙ xarij(JE IJsvτE(Jaio!; εΙς ΠάΤ(Jας, έχαιν Μακεδόνας μ!v Ε'ξα- 5 ΚΙΙΙXιλtOυι:;, μιΙΙ.f}οφό(Jοvς δΕ χιλίουι:; κα;! htaXQιIIovg. 3 κατα δ! τους α-{πους καιρο-υς dωρίμαχοι:; δ τώv ΑΙταιλών ιιτρατηγος 'Αγέλαοv καΙ Σκόπαv Εξαπέ ιιτε,λε τοίς Ήλείοις μετα Νεοκρήτων πεντακοιιίαιν· ο! δ' 'Ηλείοι δεδιότες μη την Κυλλήvην δ Φίλιπποι:; 10 Επιβάλη.,;αι πολΙΟ(Jκείv, ιιτρατιιό.,;ας τε μιιι.f}οφόρους ιιυνή.f}ροιζον κα! τους πολιτικους �τoίμαζov, ώχυ420. 2' ('οϋντο δΕ καΙ η}ν Κυλλήνην Επιμελώς. ΕΙς � βλδ πων δ ΦtλΙΠΠOς, τονς τε τών 'Αχαιών μΙ6.f}οφό('ους κα! τών πα(" afJrrp Κρητών καΙ τών ΓαλατικιDv 15 {ππέωv τινάς, ιιυν δΕ .,;ovrotf; τών Εξ 'Αχαίας Επι λέκταιv εΙς δΙ6χιλίους πεζουι:; &8'('Ot6ar;, Εv τl1 τών Δυμαίαιν πόλει κατέλειπεν, Ε1μα μΕν ΕφΕδ(μίας έχον τας, Ε1μα δ! Π(Jοφυλακηι:; τάξιv π('ος τον &πο τήι:; 3 Ήλείας φόβοv. αfιτoς δ', έτι πρόΤΕ(JΟV γεrραφως 20 τοίι:; Μειιιιηνίοις κα! το;:ς ΉΠΕι('ιόταις, έτι δΕ τοΙι:; 'Axa(JvMt καΙ Σκε('διλαίδrι, πλη(JΟVV Εκάιιτοιι:; τα παρ' amotg πλοία κα! ΙΙυναVΤαV ΕΙς ΚΕφαλληvίαv, &VctX.f}E�g Εκ τιDv Πατρώv κατα η}ν ιιύvταξιν έπλΕΙ, 4 καΙ Π(JΟ6{6ΧΕ τηι:; ΚΕφαλληvίας κα.,;α ΠρόΝVoυς. δρών 25 δΕ τό ΤΕ πολΙ6μάτιον [τουι:; Πρόννουι:;] δυιιπολιόρ κητον ιύει την 6 πόλιν, έπιΙΙκοπών πώς δvνατον cl'r] ΠΡ06άγειν Εργα τφ . τε{χει καΙ μηχανάς.) βοvλόμενος Ημά μΕν προι15 δέξα6,f}-αι 'ιους t/vμμάχοvς, Ημα δΕ την πόλιν έξε λείν, Ζνα πρώτον μΕν ΑΙτωλών παρέλη-r:αι την &ναγ- 7 καιο-r:άτην ύπηρε6{άν - 'ιαίς γαρ 'ιών Κεφαλλήνων ναvι1Ι χρώμενοι 'ιάς τ' εΙς Πελοπόννηt10ν έποιούν-r:ο διαμά6cις καΙ 'ιας 'ΗπειρωΤών έτι δ' 'Ακαρνάνων 10 έπόρ,f}-οvν παραλtας - δευτερον δ' Ζνα παραt1κεvάt1?l 8 μΕν αύ-r:φ , παραt1κεvά6?l δΕ 'ιοίς 6vμμάχοις δρμη- 389. τήριον εόφVΕς κατα τής των πολεμίων χώρας. t) 9 γαρ Κεφαλλην{α κείται μΕν κατα τον Κοριν,f}-ιακον 421. κόλπον ιbς εΙς το Σικελικον &νατε{νΟV6α πέλαγος, 15 έπίκειται δΕ τής μΕν Πελοποννήt10V τοΙς προς ΙΧρ- 10 κτον καΙ προς έ6πέραν μέρεσι κεκλιμένοις καΙ μά': λΙ6τα ττί των 'Ηλείων χώρq., της δ' 'ΗΠΈίροv καΙ τής ΑΙταιλίας Ετι δΕ τής 'Axa(Jvavtar; τοίς προς με6ημ {J(J{av κα! Π(Jος τας δύ6εις μέ(Jδ6ιν έ6τραμμένοις. 20 δια καΙ πρός τε την 6vvayroyηv των 6vμμάχων εό- 4 φVως έχού6ης κα! κατα τής των πολεμ{ων κα! προ 'ι'ής των φΙλαι ν χαιρας εόκαΙραις κειμένης, εt/πεvδε χεΙ(Jω6άμενος ύφ' αύτον ποιή6α6,f}-αι την νή60ν. t/vv,f}-cro(Jrov δΕ -r:a μΕν &λλα πάντα μέρη 'ιής πόλεως 2 25 τα μΕν ,f}-αλάΤΤll, τα δΕ κρ ημνο Ις περιεχόμενα, μρα χυν δέ τινα τόπον έπΙπεδον αότής ύπά(Jχονt:α, το προς 'ιην Zdxvv,f}-ov έι1Τ(Jαμμένον, 'ιΏδε διενοεί-r:ο ΠΡΟ6άγειν E(Jya κα! τfjδε 'ιην δληll 6vν{t1ταt1,f}-αι πο ltof/xtav. δ μΕν ofnι {Jαt1ιλεvς πεf/! ταύτα κα! προς 3 80 'ιούτοις �ν. κατα δΕ ΤΟν καιροll τoiίτ'Oll πεV'tεκιχ{ δεκα μΕν .ιjκoν λέμβοι παρα Σκεf/διλαtδοv - 'ιους
112
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM
[01. 140, 2].
γαρ πλείιιτου(; Ικωλυ,f}η πέμψαι δια 'tιxs γενομέναs lπι{Jουλαs καΙ ταραχαs περΙ 'tovs κατα την Ίλλυρίδα 4 πολιδυνάιιτα(; - ήκον δε καΙ παρ' 'Ηπειρωτων καΙ παρ' 'Ακαρνάνων έτι δε ΜεΙΙΙΙ'ην{ων ol διαταχ.frένδ 'tES ιιυμμαχοι' τηs γαρ των Φιαλέων πόλΕωs έξαι- 5 ΡΕ.frείιιηs tXπροφαf1ίιιτωs το λοιπον �δ'η μξτεΤχον 6 MEfIfI'l'jvtot τού πολέμου. των δε προs την πολιορ κ{αν -ήτοιμαιιμένων, ιYta.frE�S τα βέλ'η καΙ 'tOVS ΠΕ τρο{Jόλουs κατα 'toVS &ρμό�ονταs τόπουs προs το κωλυειν 'toVS tXμυνομlνουs, παρακαλlιιαs 'tOVS Μα- 10 κεδόναs δ {Jαιιιλεvs προι1ηγΕ 'tιxS μ'ηχαναs 'toiS ΤΕί7 χειιι καΙ δια τουτων 'tOiS lψύγμαf1ιν Ινεχε{ρι;ι. ταχυ δε τού 'tEtXOtJS ΙπΙ δύο πλl.frρα κρεμασ.frlντοs δια την έν 'toES έργοιs προ.frυμίαν των ΜαΚΕδόνων, έγ rtfIfXS 'toiS 'tEtXEf1tv δ PafItlEVS παΡύνει 'tolS Ιν 't1j 15 8 πόλε ι 'tl.frEf1.frat προs α-ότον την εlρ'l'jν'ην. τών δε 390. παρακουόντων, έμβαλων πύρ 'toiS έΡΕίσμασιν δμου 9 πάν το δΙΕf1τυλωμένον κατΙβαλε 'tEixoS. Ο{; γΕνο μΙνου, πρώτουs ΙφηΚΕ 'toVS πελτασταs 'tOvS -όπο 422. Δεόντιον ταττομέvουs, ιιπεΙΡ'ηδον τάξαs καΙ παραγ- 20 10 rE{lιxS {Jιά�εσ.frαι δια τού πτώματοs. οΙ δε περ! τον Δεόντιον, τηροϋντεs τα προs τον 'Απελλην ιιυγκεί μενα, τρΙs έξηs 'tovS νεανίf1κουs ύπερ{Jάνταs το πτωμα δΙΙΤΡΕψαν τού μη τελΕf1ιουργηf1αι την κατά1 1 λ'ηψιν τηs πόλεωs · (καΙ) προδιεφ.frαρκότεs μΕν 'to iιS 25 έπιφανεf1τάτουs των κατα μlροs -ήγΕμόνων, έ.frελοκα κούvτεs δε κα� παρ' ;καΙΙτον tXποδειλιώντεs αfπoί, 12 'tllos έξέΠΕ60ν Ικ τηs πόλεωs πολλαs nlTJrιXS λα {JόVΤΕS, καίπερ εvχερώs δυνάμΕνοι κρατηιιαι -των 13 πολεμίω.ν. δ δε {Ja($tlEVS, δρων tXποδε,λιωvταs μεν 80 'tOvS -ήγεμόvαs, τραυματίαs δε κα! nlEtOtJS γεγονόταs
POLYB. HISTOR.
Υ, 4. δ.
113
τών Μακεδόνων , τηg μΕν noltoQx{ag άπέστη , περί δΕ τω-ν iξl1g έβουλεύετο μετα τών φ{λων. Κατα δΕ τοvg αύτοvg xatqovg ΔvκοfΨΥοg μΕν clg 5 την Μει1ι1ην{αν έξει1τρατεύκει, Δωρ{μαχοι; δΕ τουι; 5 ήμ{ι1ειg εχων ΑΙτωλών εί?; Θετταλ{αν έπεπο{ητο την δρμήν, άμφότεροι πεπεισμένοι τον Φtλιππoν απο ι1πάσειν τη?; τών Παλαιέων πολιορκ{αg. ύπΕρ ών 2 ήκον πρέt1βειg προ?; τον βαι1ιλέα παρά τ' Άκαρνάνων κα� παρα Μει1ι1ην{ων, οί μΕν παρα τών 'Ακαρνάνων 10 παρακαλουντει; αύτον έμβαλείν εΙι; την τών ΑΙτω λών χώQαv κα� τ6ν τε Δωρ{μαχον άΠΟι1τηι1αι τηι; εl?; την Μακεδονίαν δρμη?; κα� n}ν χώραν τών ΑΙ τωλών έπελftείv xal noqftijιIaL nii.t1av Mcibg, οί δΕ 3 παρα τών ΜεΌΌηνίων δε6μενοι σφ{ι1Ι βοηftείν xal 15 διδάι1κοντε?; στι τών έτησίων ηδη ι1τάσιν έχόντων δυνατόν έΌΤι την παρακομιδην έκ τη?; Κεφαλλην{α?; εΙι; την Μει1ι1ην{αν έν ήμέρ'} ποιήt1αι1ftαι tLtif.· διόπερ 4 oC nCQl Γ6ργον τον Μεοσήνιον aΙφν{οιο1l xal πραγ ματικην έοομένην t1vν{σται1αv την έπΙ τον Δυκουρ20 ')'ον in{ftctJLV. οί δΕ περ� τον Δεόντιον, Τ1'/-ρουντεg δ την αυτών tJn6ftcιILV, συνήργουν τοίg περ� τον Γ6ρ- 391. γον έκτενώg, ftεωρουντεg στι t1vμβήσεται την ftc428. (}Ε{αν εΙ?; τέλο?; ΙΧπ(}ακτον ')'ενέσftαι τφ Φιλ{ππφ. πλεvt1αι μΕν ')'αρ εί?; η}ν MEt1t1tjv{av 64διον �ν, άνα- 6 25 nlcv t1aL δ' ixcZftcV τών έτηt1{ων έπεχόντων &δύνα .τον· έξ 0-0 δηλον .ην αι?; δ μΕν Φ{λιπποι; έν τΏ 7 MEt1t1tjv{cy. μετα τη?; δυνάμεωι; σvγ,κλεισftεlg άνα')'κα σftήσεται το λοιπον μέροι; του ftiQoVg ΙΧπρακτοι; μέ νειν. οί δ' ΑΙτωλοΙ την Θετταλ{αν καΙ τηtJ 'Ήπει30 ρου έπιπορευόμενοι κατασύρουι1Ι καΙ π:ορftοvσι πα Όαυ &δεώg. ο-Οτοι μΕν otJv λυμεωνευ6μενοι ταϋτα 8
114 BELLUM. SOCIALE AClUEORUM [01. 140, 2]. κα� ΤOιαVτα ΙΙ"νΕβΟ'ύλΕ"Ο1Ι. ο( δΕ �E�Ι τον ".Λ�ατ01l ιι"μ«α�Ι>VΤEς της Ιναντίας π�oέιιταιιαν γνώμιης. δΕΙν γα� Εφαιιαν ΕΙς τήν ΛΙτωλίαν ΠOΙEιιι.fίαι τον πλΟVv καΙ 'tOVτaJV EXEΙΙ.fίαι τών πqαrμάτmv . E�Eιιτ�αΤE" XMaJV γα� τών ΛΙτωλών μ,Ετα Δω�ιμ,άxo" κάλλιιιτον 5 ΕΙναι και�oν ΙΠEλ.fίEΙν καΙ ΠO�δ'αι την ΛΙτωλίαν. 10 δ δΕ flιxtJ�lEV"S, τα μΕν 6;ΠΙΙΙΤcDv �δη τοΙς ΠΕ()Ι τΟν ΔEΙ>VΤΙOν iκ της πε()Ι τήν πoλιo�"ίαν ί.fίEλOΚΙXΚή δ'εως, ιινναισ.fίαν6ιuνoς δΕ καΙ ίκ το;; ΠΕ()Ι τον πλοVv aVτcDv διαβovλίov τήν κακoπ�αγμ,oιJννην, lκ�ινε 10 . X�δ'.fίαι τοΙς π�άγμ,αδ'Ι κατα τήν '4()ιΧτου yvώμ,ηv. 11 δι6ΠΕΡ Έπη()άτφ ""ev Εγ()αψΕ τφ 'tcDv 'Λχαιών δ'τ()α τηγφ βOη.fίEΙν τοΙς ΜΕδ'δ'ηνίοις, 6;ν"λαβΙ>VΤι τους �XαιO'ύς, αVτoς δ' ιXναX.fίElς ίκ της Κεφαλληνίας παρΗV δΕυΤΕραϊος ΕΙς ΛΕυκάδα μ,Ετα 'toV δ'τ6λο" 15 12 vυκτ6ς. Εύ1!ΡΕπιιιάμ,Ενος δΕ τα ΠΕρΙ τον Δι6ρvκτοv, καΙ ταVτl1 διa:κoμiδ'ας τας να;;ς, ΙποιεΙτο τον 6;π6πλονν . κατα τον �μ,β()ακικOν καλονμ,Ενον κ6λπον. 13 δ rJe ΠΡΟΕΙ()"lμ,έvος κ6λπος ίπΙ πολυ Π()ΟΤΕίνων ίκ το;; ΣΙΚΕλικο;; ΠΕλάγους ΕΙς τους ",EtJoratOvg ιΧνήΚΕΙ 20 τ6πovς της ΛΙτωλίας, κα4Μπε() καΙ π()6ΤΕρον ήμ,Ιν 14 Εl'()"lται. διαννδ'ας cte καΙ κα.fίoρμ,ΙιJ.fίεΙι; βραχυ προ ήμ,έ()ας προς 'tfj καλο"μ,ΕνΏ Λιμ,ναί�, τοΙς μ,Εν δ'τρα τιι6ταις ιXΡΙδ'ΤOΠOΙEεΙΙ.fίαι, πα()ήγγΕιλΕ καΙ το πολυ της 6;πΟδ'ΚΕυης ιΧπo.f}Εμ,Εvοvg Εύζώνους ιιφίΧς πα()α- 25 424. 1δ δ'ΚΕvάζΕΙV π()ος ιΧvαζvrήv, αVτoς δΕ τους δδηγους It.fίροίδ'ας τ& τε ΠΕ()Ι τους τ6πovς καΙ ται; πα()ΙΧΚΕΙ- 892. 6 μ,Ενας π6λΕις iπvv.fί&VΕΤΟ καΙ διη�Eννα. κατα δe τον καιρον τoVτoν �ΚEν Ιχων �ριt1τ6φαντoι; δ ιιτρα τηγος πανδημ,ΕΙ τους �καρνίXνας' πολλα γα� καΙ 80 δείνα ΠEΠ01I.fί6ΤEς Ιν τοΙς ιΧνώΤΕρον χρ6νοις Vπ' 9
POLYB. B1STOR.
Υ,
5-7.
1 15
ΑΙτωλών Εκ,-8'15μω� εΙχον πρo� το κατα πάντ:α τ:ρό πον &μVνα«1-8'αι και βλάψαι τ:ους Αlτωλο15ς. διόπερ 2 ά«1μένω� Επιλαβόμενοι τότε της Μακεδόνων EnaQ κείας, ήκον Εν τ:οις οπλοις, ο-ό μόνον 060ις δ νόμος δ Επέτ:ατ:τε 6τ:ρατ:ε15ειν , άλλα και τών πρε6βυτ:'ρων τιν'ς. ο-όκ Ελάτ:τ:ω δλ τ:oVτ:ων δρμ�ν εΙχον 'Hnet- 3 ρώται δια τ:ας παρaπλη6ίοvg αΙτίας· δια δλ το μέ γε-8'ος της χώρας και δια το τ:ης παρoυ«1ία� αΙφνί διον τ:ης τού Φιλίππου κα-8'υtιτ{ρoυν 'tf1 «1vvarrorf1 10 τών καιρών. τ:ών δ' Αίτ:ωλών τους μλν ήμίtιει� 4 Ιχων Δωρίμαχος (Επεποίητο τ�ν Ιξοδον) , κα-8'άπερ εΙπον, τους δ' ήμί«1εις &πολελοίπει, υομίζων &ξιό χρεων προς τα παράδοξα τα15την τ:�ν Εφεδρείαν -όπάρχειν τ:ών τ:ε πόλεων και τ:ης χώ(lας. δ δλ βαtιι- 5 15 λευς «πολιπων φυλακ�ν {καν�ν της άπotικευης, τ:ότε μ6ν άναζεύξας Εκ της Λιμναίας δεtλης κα� προελ -8'ων ώς έξήκοντ:α f1τάδια κατεστρατοπ{δεvdε. δει- 6 πνοποιησάμενος δλ κα� βραχυ διαναπαύσας τ:ην δ15να μιν αtι-8'ις {όρμα , και συνεχώς νυκτοπορήσας ήκε 20 προς τον 'Αχελφον ποτ:αμον ΙΧρτ:ι τ:ης ήμ{ρας Επι φαινού6ης, μεταξυ Κωνώπης κα� Στρά'tοv, 6πε15δων ΙΧφνω και πα(lαδόξως Επι τον Εν τ:οις ΘΙρμοις τόπον ΕπιβαλεΙν. Ο{ δλ περί τ:ον Λεόντ:ιον κατα δ15Ο τρόπους υρών- 7 26 τες τ:ον μλν Φίλιππον κα-8'ιξόμενον τ:ης προ-8'{6εως, τ:ους δ' ΛΙτωλους άδυνατ:ήσοντας τ:οις παρούdι, κα-8" ba μλν fι ταχεια και παράδοξος ή τών Μακεδόνων 6γεrόνει παρου«1ία , κα-8" έ'τερον δ' fι πρός γε τον 2 6ν τοις Θέρμοις τόπον οΜ{ποτ' αν -όπολαβόντες 80 Αίτ:ωλοι τ:ολμηdαι τον Φίλιππον oVτω πρoxείρω� 425. α-ότον δοvναι δια τας οχυρότητας των τόπων έμελλον
116
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 2].
&προνόητοι καΙ παντελωι; &παράι1κευοι ληφ.ftήι1εσ.ftαι προι; το ι1υμβαίνον' εΙι; � βλ/ποvτεg, καΙ τηρούντει; 898. η}ν [αυτων πρόltει1ιν, φovτo δείν τον Φίλιππον περ! τον 'Αχελφον ι1τρατοπεδευι1αντα πρΟι1αναπαύι1αι την δυναμιν έκ τηι; νvκτοπορίαg, ι1πουδάζοντει; βρα- 5 Ι,είάν γε τοίι; ΑΙτωλοίι; &ναι1τροφην δούναι προι; 4 την {jofj.ftEtav. ο{ δε περΙ τον ':Δρατον, .ftεωρούντsg τον μ�ν καιρον όξυν 6ντα τηι; έπιβοληg, τουι; δε περΙ τον Λεόντιον προδήλωι; έμποδίζονταg, διεμαρ τυροντο τον Φίλιππον μη παρι/ναι τον καιρον μηδε 10 5 καταμ/λλειν. olg καΙ πεισ-θ-εΙι; δ {Jαι1ιλεvg, και ΠΡΟι1κόπτων i1δη τοΤι; περΙ τον Λεόντιον, έποιεί:το 6 την πορείαν κατα το ι1vνεχ/g. διαβαι; δε τον 'Αχε λφον πoταμbν προηγε συντόνιbι; ώι; ΕπΙ τον Θέρ μον' /Χμα δΕ προάγων έδΥου καΙ κατ'φltειρε την 15 7 χώραν. παιπιsι δ' έκ μ�ν εύωνυμων &πολι.πων Στρά τον, 'Αγρίνιον, Θει1τιείg, έκ δε δεξιων Κωνώπην, 8 Λυσιμάχειαν, Τριχώνιον, Φύταιον. &.φικόμενοι; δ� προι; πόλιν την καλουμ'νην Μ'ταπαν, � κεΤται μ�ν έπ' αύτ.ηι; τ.ηι; Τριχωνίδοι; λίμνηι; καΙ των παρα 20 ταύτην στενων, &π'χει δε ι1χεδον έξ-ήκοντα ι1τrXδια 9 τού ΠΡOf1αγορευομ'νου Θ'ρμου, ταύτην μεν έκλι πόντων των ΑΙτωλων εΙι1αγαγων πενταΚΟι1ίουι; ι1τρα τιώταff κατείχε, βουλόμενοι; έφεδρεί,! XfJfjfJafJ.ftat πρόι; τε την εΙ'60δον και την έξοδον την Εκ των 25 10 (JτενιiJν - ει1Τι γαρ παι; δ παρα την λίμνην τόποι; όρεινοι; καΙ τραχvg, ι1υνηγμ{νοι; ταi:g ϋλαιg' διο και παντελωι; ι1τενην και δυι1δίοδον εχει την πάροδον 11 μετα δε ταύτα τουι; μεν μισ.ftοφόροvg προ.ftΕμενοg πάι1ηι; τηι; πορείαg, ΕπΙ δε τούτοιι; τουι; 'Ιλλvριοvg, 30 έξηι; δε τουι; πελτασται; και φαλαγγίται; έχων προηγε 3
POLYB. mSTOR. V, 7. 8.
117
δια τών ι1τενών, άπουραγουντων μ�ν αυτφ τών Κf!ητών , δεξΙών δε παρ" πλάγια τών Θf!f!Κών "at ψιλών άντιπαf!αΠΟf!εvομένων ταί!: χώf!αις. τ�ν μΕν 12 426. γαρ Εκ τών ευωνυμων Επιφάνειαν τής πορείας 5 ήι1φάλιι1.f)-' ή λίμνη ι1χεδον Επt Τf!ιάκοvτα ι1τάδ'ια. άνυδ"ας δε του!: προειρημένους τόπους, "ιxt παρα- 8 γενόμενος Πf!ος τ1)ν καλουμΙνην κώμην Παμφίαν, δμοίω!: xιxt ταύτην άι1φαλιι1άμενος φΡΟVf!{j Πf!οiβαινε προς τον Θέρμον , δδον ου μόνον ΠΡΟδ"ίΧντη "ιxt 10 Τf!αχείαν διαφερόντως , άλλα κα! Κf!ημνους Εξ Εκα- 394. τέρου τού fLEf!OVf: εχουδ"αν βα:.f)-είς, ΕΜτε "ιxt λίαν 2 Επιι1φαλή xιxt t1τεν�ν την πάQοδον εΙναι κατ' Ενίους τόπους, τής πάι1ης άνα:βάδ"εως οϋ6ης 6χεδον Επί Τf!ιάκοντα: t1τάδ'ια. otctvvt1ιxg δε xctt ταύτην Εν βρα- 3 15 χεί χρόνφ δια το τους Μακεδόνας lVEf!YOV ποιεΙ6.f)-α:ι την ΠΟf!είαν, ήκε πολλής ωρας Επt τόν elf!fL()V, κα:ί 4 κcι.ΤιχdΤf!ΙΧΤΟΠΕδεVσα!: Εφήκε την δυνα:μιν τά!: τε πε ριοικίσας κώμας Π,ορ{}εΙν κα:ί το τών eEf!fLCrov πεδίον Επιτρέχειν , δμοίως δε καΙ τα!: οΙκίας τας lν α:ύτφ 20 τφ Θέρμφ δΙΙΧΡΠclbειν, οϋι1ας πΜΙρεις ού μόνον σ?του καί τής τοια:ύτη!: χορηγία:ς, άλλα xιxt κα:τα σκεVi'jς διαφΕ{!ούδ"ης τών παρ' ΑΙτωλών. "ιx.fjo' Εκα:- 6 στον γα,! ho!: lXYOllclf: τε xιxt πανηγυρεις Επιφανε στάτα:ς, Ετι δΕ κα! τα!: τών άρχαιρει1ίων κατα:ι1τά6ει!: 25 Εν τούτφ τφ τόπφ ι1υvτελoυντφν, ΕκαdΤΟΙ προς τας -όποδοχας "at τας εΙς ταύτα πα:{!ασκευας τα πολυ τελέδ"τατα: τών lν τοίς βίοις vπαf!χόντων εΙς τούτον άπετί.f)-εντο τον τόπον. χωf!ίς δΕ τής Xf!ECιxg xιxt την 6 Μφ&λειαν lίλΠΙbον lνταv.f)-οί βεβαιοτάτην ά-ότοΙς 80 bΠclf!χειν, δια το μήτε πολέμιον τετολμηκέναι μη σένα πώποτε εΙς τους τόπους τουτους lμβαλείν, εΙναί,
1 18 BELLUM BOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 2] τε τfj φΜει τοιούτO'Vς EίJtJτε τής f1υμπάttfjς Alfrollag οΤον &X�Ondlerog 61.ειν τάξιν. διότιπερ elQfjvevo μένfjg Εκ παλαιού τής 1.th�ag nlTί(JELg .ηttαν &γα-3'ών πολλων αΊ τε περ! το {ερον οΙκίαι κα! πάντεg ol 8 nl(JL; τόποι. Eκείν'η'll μ�ν oVΝ την νύκτα Παντο- 5 �27. δαπfjς γέμοντες ώφελείαg α{ιτού xtxffjvlltt-3'fjttav ' ffj δ' Eπι:tύ�ΙOν τfjς �ν καταttΚδυής τα πολυτελέστατα κα! τ� δvνtxτα κομίξεtt-3'αι διέλεγον, τα δ! λοιπα 9 ttιoQEtJOVfeg n(JO των tSXfjVcDv Ενεπίμπρασαν. δμοίως δ! καΙ των οπλιον τών Εν ταίς ιιτοαίς &νακειμένων 10 τα μ�ν πολυτελή κα-3'αΙ(JΟνντες &πεκόμιξον, τινα δ' iιπ:ήλλαττoν, τα δ� λοιπα συνα-3'(Jοίιιαντεg nii(J Ινέ βαλον. .ην δ� τι;ιύτα πλείιο τών μυρίων κα� Πδντα κιιιχιλ{ιον. 9 Κα! lrog μ�ν τούτου πάντα κατα τους τού πο- 15 λέμου. νόμους καλώς καΙ δικαίιοg ln(JιXffEfO ' τα δ� 2 μετα ταύτα πως Χ(Jη λέγειν ουκ οΙδα. λαβόντες rα(J 6'11'110ιαν τών Εν Δίφ καΙ Δωδώντι πεπραγμένων τοίg 395. Alfrolotg, fdg τε σ1ίοαg Ενεπίμπρασαν καΙ τα λοιπα τών &να-3'ημάτιοv διέφ-3'ε Ι(Jον, οντα nolVfEMj ταίς 20 καταιικευαίς καΙ πολλής Επιμελείας ένια τετευχότα s κα:Ι δαπάνfjg. oiι μόνον δ! τφ nV(Jl κατελυμήναντο τας ό(Jοφάς, &λλα καΙ κατέιικαψαν εΙς έδαφος. &νέ τρεψαν δ! καΙ τους &νδριάντας, οντας ούκ Ελάττους δισχιλ{ιον' πολλους δk κα! διέφft'ειραν, πλην 8σοι 25 ft'εών Επιγραφας η τύπους είχον' τών δΕ τοιούτων 4 &πέΙΙ1.0ντο. κατέγραφον δ' εΙς τους τοίχους καΙ τον περιφε(Jόμενον ιιτίχov, �δfj τότε τής ΕπιδέξιόΤfjτος της Σάμου φυομ/νης, ος .ην υΙος μ�ν Χ(Jυσογόνοv, δ σύντροφοg δ� τού βαιιιλ/ως. δ δ� στίχος .ην so IIQijg το δίον OV β/λος διΙπτατο ; '7
POLYB. mSTOR.
Υ,
8-10.
1 19
και ρ'ηίστ'η δη και πα(>άστασις Ιπι τούτοις είχε τόν 6 τε βασιλΕα και τούς πε(>ι αυτον φίλους, ώς δικαίως ταυτα π(>άττοντα!: και κα.fh]κόντwς, &μυνομένους τοίς "δμο{οι!: την τών Αlτwλ(bν πε(>ι το Δίον &σ/βειαν. !) Ιμοι δ� τ&ναντία δοκεί τούτων. εί δ' ό(>-θ'ος δ λό- 7 28. ;' ος, σκοπείν Ιν μ/σφ πά(>εστι, χ(>ωμ/νους ουχ ετ/ 4 (>οις τισίν, &λλα τοίς Ιξ αυτης της οίκίας ταύΤ'ης πα(>αδείγμασιν. Άντίγονος Ικ πα(>ατάξεως νΙΚΨJας μάΧ1Ί Κλεο- 8 '" μένην τον βασιλέα τών Λακεδαιμονίων Ιγκ(>ατης Ιγένετο και της ΣΠά(>Τ'ηfJ, αυτός τ' ων κύ(>ιος δ βού- 9 λοιτο χ(>ησ-θ'αι καΙ τΥ πόλει και τοίς Ιμπολιτευο μένοις, τοσουτον &πείχε τοϊ; κακώς ποιείν τούς γε γονότας iJποχει(>ίους ώς Ικ τ(bν Εναντίων &ποδούς 15 το πάτ(>ιον πολίτευμα και την ΙλΕυ-θ'ε(>ίαν, καΙ ,,(bv μεγ{στων &γα-θ'ών αΙ'τιος γενόμενος και κοινΏ και κατ' ίδίαν Λακεδαιμονίοις, οϋτως είς την οίκείαν &Π'ηλλάγη. τοιγα(>ουν ου μόνον Ικ(>ί-θ'η πα(>' αυτον 10 τον και(>ον ευε(>γέτης, &λλα και μεταλλάξας σαιτή(>, 20 oυδ� πα(>α μόνοι ς Λακεδαιμονίοις, &λλα πα(>α πά.σι τοίς "Ελλησιν &-θ'αυάτου τέτευχε τιμης και δόξης Ιπι τοίς π(>οειρημένοις. και μην δ Π(>ώτος αfJτών αυξή- 10 396. σας την βασιλείαν και γενόμενος &(>χηγΟβ τοϊ; π(>ο σχήματος της οΙκίας, Φίλιππος νικήσας Ά-θ'ηναίους 25 την Ιν Xat(>OJVclCf μάχην , ου τοσρvτον t/νVσε δια r(bv 3πλαιν ()σον δια της Ιπιεικείας και φιλαν-θ'ρωπίας τών τ(>όπων. τφ μΈν γα(> πολέμφ και τοίς ()πλοις 2 αυτών μόνων πε(>ιεγ/νΕΤΟ και κύ(>ιο!: κατέστη τ(bν &vτιταξαμένων, Τ11 δ' ευγνωμοσύν1Ί και μετ(>ιότητι 50 πάντας Ά-θ'ηναίους αμα και την πόλιν αvτ(bν εσχεν ύποχεί(>ιον, ουκ Ιπιμετρων τφ .fTvlLΙP τοίς πραττο- 3 POLYB.
HIST. Π.
11
120 BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 2]. μένοιι;, άλλα μέχρι τούτου πολΕμών κα� φιλονΕικων, εωι; τού λαβΕΊν άφOΡμ.aι; προι; άπόδΕιξιν τήg αυτού 4 Πρ€fόΤ1jτοg κα� καλοκάγα.ιΤία'g. τοιγαρούν xωρ�ι; λύ τρων άποt1ΤΕίλαg τοvg αlχμαλαιτουg κα� "1jItEtSt1ag 'Λ.ιT1jναίων τοvg ΤΕΤΕλΕυτηκόταg, έτι δΕ t1vv.ιTElg 'Λν- 5 4,29. τιπάτ(!φ τα τούτων όιιτα κα� των άπαλλ�ττομΕVaw τονι; πΛΕίt1τους lψφιέt1ας, μικ(!ij δαπάνrι δια την 5 ά'Υχίνοια;' την μcγίt1Τ1jν πραξιν καΤΕιργάιιατο ' το γα(! 'Λ.ιΤηναίων φρόν1jμα καταπ}.1jξάμΕvος τf] μCΓαλO ψυxί€f προς παν έτοίμους αύτους Et1XE t1υvαγωvιt1τας 10 6 άντί πολΕμίων. τί δ' 'Λλέξανδρός; ΕΚΕίνος γαρ Επί Τot10ύτον έξοργΙt1.ιΤΕlς Θηβαίοις fJJfitE τονς μΕν οΙκή τορας iξανδραποδί6αfi.ιΤαι, τήν δΕ πόλιν Elg lδαφοg καταfiκάψαι, τής γΕ προς τονς .ιΤΕονς EiJfiE{JEiag ούκ 7 ιbλιγαιΡ1j6Ε ΠΕρί την κατάλ1jψιν τής πόλΕως, άλλα 15 πλΕίf1την Εποιήf1ατο πρόνοιαν -όπΕρ τού μ1jδ' άκού f1Lov άμάΡΤ1jμα γΕνέΙΙ.ιΤαι ΠEΡ� τα {;ρα κα� κα.ιτόλου 8 τα ΤΕμένη. καί μην ΟΤΕ διαρας ΕΙς την 'At1iav μΕΤΕ ΠΟΡΕύΕΤΟ την ΠΕρfiωv άfiέ{JΕιαV ΕΙς τονς 'Έλλ1jνc% παρ" μΕν τών &ν.ιΤραιπων ΕΠΕιρά.ιΤ1j λαβΕΊν δίΚ1jν 20 &ξίαν των f1φίf1Ι ΠΕπραγμένων , των δΕ τοίς .ιΤΕοΙς καταΠΕφ1jμΙfiμΕνων πάντων άΠ{fiΧΕΤΟ, καίΠΕΡ τωι, ΠΕρf1ωv μάλιfiτα ΠΕρί τοϊίτο το μέρος Εξαμαρτόντων Εν τοΊς κατ" την Έλλάδα τόποις. 9 Ταύτ' OVv Εχρήν καί τόΤΕ Φίλιππον Εν νφ λαμ- 26 βάνοντα ιιυνΕχως μη OϋΤUιΙ; τήι; άρχήι; ιbς τής προαιρέ tJEIDg καί τής μcγαλoψυxίας διάδοχον αυτον άναδΕΙ κννναι κα� κλ1jρονόμοv τfhv ΠΡΟΕΙΡ1jμέvωv άνδρων. 397. 10 δ δ' ί'να μΕν καί f1υγγΕνης 'ΛλΕξάνδρου καί Φι λίππου φαίV1jται lLCΓιXl1jv έΠΟΙΕίτο παρ' ολον τον 30 βίον σπουδήν, ί'να δΕ ζ1jλωτης ούδΕ τον έλάχΙf1ΤΟV
POLYB. HISTOR.
Υ,
10. 11.
121
έι1χε λ6γον. τοιγαροϋν τ&ναντία τοι'ς ΠΡΟΕ&Ρ'ημένοις 11 &νδράσιν έΠΙΤ'ηδεύαιν της έναντίας έτυχε παρα πάσι δόξης, προβαίναιν κατα την ήλικίαν. ών ην �ν καΙ 1 1 τ ο τότε πραχ4ttν. τοι'ς γαρ ΑΙταιλών &ι1εβήμασι συνδ εξαμαρτάναιν δια τον 4tVELov καΙ κακφ κακον {ώμε νος ο,)δtν φετο ποιέι'ν l1τοπον. κα1 ΣκόΠtf μ�ν κα� 2 430. Δαιριμάχφ παρ' εκαι1τον εΙς &ι1έλγειαν κα� παρανο μίαν ώνείδι�ε, την έν ΔαιδώνrJ καΙ ΔΙφ προφερό μενος &σέβειαν εΙς το 4tEiov ' α,)τος δt παρlχπλήι1ια 10 ποιών OVx φετο της δμοΙας έκεΙνοις τεύξεσ4tαι δό ξης παρα τοι'ς &κούι1αι1ι. το μ�ν γαρ παραιρει'ι14tαι 3 τών πολεμΙαιν καΙ καταφ.(tεIρειν φρούρια , λιμiνας, πόλεις, l1νδρας, ναυς , καρπούς, τl1λλα τα τούτοις παραπλήι1ια , δι' αιν τους μΕν ύπεναντίους &fj4tEVE15 ι1τΙρους l1ν τις ποιήι1αι, τα ιtE ι1φέτερα πράγματα καΙ τας έπιβολας δυναμικαιτέρας, ταϋτα μΕν &ναγ xιX�ovt1LV οΙ τοϋ πολέμου νόμοι καί τα τούτου δίκαια δραν ' το δΕ μήτε τοΙς (δίοις πράγμασιν έπικουρΙαν 4 μέλλοντα μηδ' 1�ντινoϋν παραι1κευά�ειν μήτε τοΙς 20 έχ4tροΙς έλάτταισιν πρός γε τον ένει1τώτα πόλεμον έκ περιττοϋ καΙ ναούς, &μα δΕ τοvτοις &νδριάντας κα! παι1αν δη την τοιαvτην καταt1κευην λυμαΙνε o4tat, πώς ούκ αν εΓποι τις εΙναι τρόπου κα! 4tv μου λυττώντος έργον; ο,) γαρ έπ' &παιλεtlf δεΙ κα� 5 25 &φανΙι1μφ τοΙς &γνοήι1αι1Ι πολεμεΙν τους &ya4toυg ανδρας, &λλ' έπΙ δΙΟρ4tώι1εt καΙ μετα4tέι1ει τών ήμαρ τημέναιν, ο,)δΕ συναναιρεΙν τα μ/l'jδΕν &δικοϋντα ΤΟι'ς ηδικηκόι1ιν, &λλα συσt1Φ�ειν μαλλον κα� ι1VΝεξαιρει (j4tιxt τοΙς &ναιτΙοις τους δοκοϋντας &δικει'ν. τυράν- 6 30 νου μΕν γαρ έργον έι1Τ� το κακώς πoιoVντα τφ φόβφ δεσπόζειν &κουι1Ιαιν, μιι10ύμενον κα� μΙι10ϋντα τους
122 BELLUM SOCIALE ACHAEORillr [01. 140, 2]. ύποταττομένους' βα�ιλIως �s το πάντας ι;{, ποιοϊίντα, 898. δια τ�ν ι;-όΙ;flγι;�tαν κα1 φιλαν-3"ρωπtαν &γαπώμι;νO'll, έκ6ντων ήγι;ί�-3"αι "al πρo�ταΤEίν. 7 Mάλι�τα δ' Ην τις καταμά,f}οι την «μαρτtαν 'I'� τ6τι; Φιλίππου, λαβαιν προ όφ,f}αλμώ'll ttva διάληψιν 5 ΕΙκος �ν ΑΙτωλους έΧΕιν, ΕΙ t&vanta τοίς ΕΙρημένοις ΕπραξΕ "al μήτΕ τ'ας tJtOItg μήτι; τους &νδ()ιdντας 431. διέφ-3"εΙΡΕ μήτ' Ηλλο μηδsν Ώκί�ατo . των &να,f}ημ&� 8 των. Εγω ELSV γα() οΙμαι την βEλτί�την αν "al φι λαν,f}ρωποτάτην, �υνEιδότας μsν αVτoί!: τα nE()l Δίον 10 "al Δωδώνην ΠΕπραγμένα, tJαφωg δ� γινώ�κoντα!; H,f}' δ Φίλιππος τόΤΕ "al πραξαι κύριος �υ 8 {Jov λη-3"ι;ίη, "al πρ&ξας τα δεινότατα δΙΚαίως ;Χν Εδόκι;ι 9 'ι'ούτο πεποιηκέναι τό γΕ κατ' ΕΚΕίνου!; μέρος' δια δs τ�ν αύτου πρ.,ότητα "al μεyαλoΨVXίαν oVΔSv 15 :ί2 εί'λετο των δμοίων ΕΚΕίνοις Επιtηδεύειν. δηλον γαρ Εκ τούτων αις ΕΙκος �ν αVτων ELSV καταγινώtJκειν, τον δ� Φίλιππον άπoδέxε�-3"αι κα2 -3"αυμά�ειν, αι!; βα�ιλικως καΙ μεγαλoψιJxω!: α-ότοϊί' χ()ωμΙνου tf1 ΤΕ π()ο!; το -3"ΕίΌν EfJ�EfJEt., "al tf1 προς α-ότους όργfί. 20 2 "al μ�ν τό γΕ νικη�αι του!: πολεμίου!; καλοκ&γα,f}ί., "al τοί!; δικαίοις ο-όκ Ελάττω, μEί�ω "S πα(){χεται 8 χρείαν των Εν τοί!; οπλοις "atO(),f}roELdtrov. οΤ!: μ�ν γαρ δι' &νάγκην , οΤς Ifs κ«τα πρoαίρε�ιν EΙκov�ιν ot λειφ-3"ένΤΕς ' "al τα ELsv �τα μΕ'}'άλων 'λαττω- 25 μάτων ΠΟΙΕίται την διόρ,f}ω�ιν, τα δs χωρίς βλάβης 4 προ!; το βέλτιον μετατί-3"η�ι τους «μαρτ&νοντας. το δs μέγι�τoν, Εν οΤς ELsv το πλEί�τόν E�ΤΙ της πρά ξΕως των vnotattOELWrov, Εν οΤ!: q' α-όΤΟΤΕλης ή νίκη γίνι;ται των fιγoυμIνων. 80 δ '1�ως μ�ν ονν ο-όκ Ην τι!; α-ότφ Φιλtππφ των
POLYB. HISTOR. V, 1 1-13.
123
τότε γδνομένων πάι1αν έπιφέ�oι την αΙτίαν δια την �λικίαν, το πλδίον δ� τοίς ιIvvovιIt xιxl ι1υμπ�άτ τουι1ι τών φtλων, ιbν �ν ''Λ�ατoς xιxl Δημήτf/ιος δ Φά�ιoς. ύπ�� ιbν ο-ό δVι1χε(J�ς άποφήvαι1.f}αι xιxl 6 5 μη πα�όντα τότε ποτέ(JΟV την τοιαύτην εΙκος εΙναι tιvμβoυλίαν. XW(J�f; γα� τ.ης κατα τον δλον βίον 7 π�oαι�έι1εως, έν fι πε(J� μ�ν 'ΆραΤόν oM�ν Ctv εvρε- 399. 432 .f}IiffJ Πf/ΟΠδτ�ς οΜ' ttκριτον , πε(Jl δ� ΔημήΤ(Jιον τάναν7:ία, κα� δείγμα τ.ης Πf/οαΙ(Jέι1εως iκατέ(Jων Εν 10 οΙς (ι1υνεβουλεύι1αντο Φιλίππφ) πα(Jαπληι1ίως δμολο γούμενον έχομεν' ύπ�" ο{ί λαβόντες τον οlκεεον και- 8 �Oν ποιηι1όμδ.f}α την &�μό�oυι1αν μνήμην. Ό δ� Φίλιππος - &πο γα� τούτων mx�εξέβην 13 οι1α δυνα7:0ν � ν ttYELV κα� φέ(Jειν άναλαβων έκ του 15 Θέρμου προ.ηγε, ποιούμενος την α-ό7:ην Eπιiνoδoν ?ί καί πα(Jεγένετο , π�oβαλόμενoς μ�ν τήν λείαν εΙς τοVμΠ(Jοti.f}εv κα� τα Βαρέα τών οπλων, Επί δ� τ.ης ο-όραγίας €Xπoλιπων τούς 'Ακαρνάνας κα� τούς μι ι1.f}οφό(Jοvς, σπεύδων άις τά-χΙι1τα διανύΙΙαι τας δυι1- 2 20 χωρίας δια το Π�Oι1δoκάν τούς ΑΙτωλούς έξάψε ι1.f}αι τ.ης oilf/ιxytιxg, πιιιτεύοντας ταες όxυ�ότ'l7ι1Ι τών τόπων. δ καί tivvifjf} YEviιI.f}ιxt πα�α πόδας. οΙ 3 γαρ ΑΙτωλοί ΠΡΟι1βε{Jοη.f}ηκότες xal ι1vνη.f}�ΟΙι1μένοι ι1χεδον εΙς Τf/Ιι1χιλίοvς, εως μ�ν δ Φίλιππος ήν Ιπί 25 τών μετεώ(Jων, ο-όκ 11γγι�oν, άλλ' έμδνον έν τιι1ι τόποις άδήλοις, 'Αλεξιiνδ(JΟV του T�ιxωνέως π�oε tiτώτος α-ότών ' "μα δ� τφ κιν.ηι1αι τήν o-ό�αγίαν έπέβαλον EfJ.f}lwr; εΙς τον Θέρμον καί Π�Oι1έκειντo τοίς itiχάτοις. γινομένης δ� τα(Jαχ.ης πε�ί η}ν ο-ό- 4 30 f/rXΓtιxv, έτι μάλλον έκ.f}ύμως οί παρ α τών ΑΙτωλών έπέκειντο κα! Π(JΟι1έφερον τας χείρας, ΠΙι1τεύοντες •
-
11*
124
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 2J.
5 τοiς τ6ποις.
δ δ'Ε Φίλιππος, προειδως το μ/λλον, υπό τινα λόφον -δπεστάλκει τους Ίλλυριους έν τfj καταβάΙSει καΙ των πελταΙSτων τους έπιτηδειοτάτους. 6 αιν διαναΙSτάντων έπΙ τους έπικειμ{νους καΙ Π(JΟ πεπτωκ6τας των -δπεναντίων, τους μΕν λοιπους των 5 ΑΙτωλων &νοδίιι καΙ προτροπάδην t1vv/{Jη φvγεiv, Εκατον δΕ καΙ τριάκοντα πεσεΙν, άλωναι δ' ο-ό πολυ 7 τούτων έλάττους. γενομ/νου δΕ τού Π(Jοτερήματος τούτου, ταχ/ως οί περ! η}ν ο-όραγίαν, έμπρήt1αντες το Πάμφιον καΙ μετ ' &σφαλείας διελ-Β'όντες τα σΤΕνά, 10 433. 8 συν/μι�αν τοiς Μακεδόt1ιν' δ γαρ Φίλιππος έΙSτρα τοπεδευκως περ! η}ν Μ{ταπαν ένταυ-Β'οΊ: προσανε δέχετο τους &πο τ-ης ουραγίας. εΙς δΕ τ�ν -δστεραίαν κατασκάψας την Μ{ταπαν προ-ηγε, xιxl παΡΕνΕβαλε 9 περΙ τ�ν καλουμ'νην πόλιν "Λκρας. tf1 δ' έ�-ης Ε1μα15 400. προάγων έπ6ρ-Β'Ει τ11ν χώραν, καΙ κατα6τρατοπεδεύΙSας περΙ Κωνώπην έπ'μΕινε την έχομ{νην ήμ{ραν. 10 τfj δ' έπιούσπ πάλιν &να�Eύξας έποιεiτο την πορείαν παρα τον Άχελφον εως έπ! τον Στράτον. διαβας δΕ τον ποταμον έπ{στησε τ�ν δύναμιν έκτος β{λoυ�, 20 14 &ποπειρώμΕνος των Ενδον ' έπυν-Β'άνετο γαρ εΙς τον Στράτον συνδεδραμηκ'ναι των Αίτωλων πε�οvς μεν εl� τριιsxιλίoυς, ίππεiς δΕ περΙ τετρακoιsίoυς, Κ(J-η2 τας δ' εΙς πεντακοσίους. ουδενος δ' έπεξι{ναι τολ μωντος, αvτις &ρ�άμενoς έκίνΕι τοvς πρώτους, ποιού- 25 μενος την πορείαν ιbς έπΙ την Λιμναίαν καΙ τα-ς 3 ναύς. αμα δΕ τφ την ο-(ψαγία.ν παραλλάξαι την πόλιν το μεν πρωτον 6λίγοι των ΑΙτωλικων ίππ'ων 4 έξελ-Β'όντες κα.τεπείρα�oν των it1XιXtmv' έπεΙ δΕ τό τε των ΚρηΤών πλ-η-Β'ος έκ τ-ης πόλΕως καί τινες 80 τών ΑΙτωλικών συνΥίψαν τοiς αvτων ίππεύΙSΙ, γινο-
POLYB. HISTOR. V, 13-15.
125
μένη� δλΜχερε6τέρας ιιυμπλοκης, ήναΥκά6.ftη6αv έκ μεταβOλη� ο{ περ! την οόραΥίαν κινδυνεύειν. το 5 μ�ν ο;'ν πρώτ�ν /Χμφοτέρων έφάμιλλo� �ν δ κίνδυ νος ' προtι{Jοη.ftηιιάvτων δ� τοίς παρix τού Φιλ{ππου 5 μιtι.ftοφόροις τών 'ΙλλυΡΙών, ένέκλιναν και (Ιποράδην δφευΥον ο{ τών ΑΙτωλών {ππείς και μιtι.ftοφόροι. και το μ�ν πολυ μέρος αότών Εως εΙς τας πύλα� και 6 προς τα τείχη συνεδίωξαν οΙ πα/?α τού βασιλέω�, κατέβαλον δ' εΙς έκατόν. /Χπο δ� ταύτης της χρείας 7 10 λοιπον οι μ�ν έκ της πόλεως την ήtιυxίαν �yoν, οΙ δ ' /Χπο της οόραΥίας lχι1φαλώς συνηΨαν προς το στρατόπεδον καΙ τας ναύς. Ό δΕ Φίλιππος καταστρατoπεδεύtια� έν lJ/?lf τοίς 8 ,f}εόί� έ-fTυεν εόχαριστήρια της ΥεΥενημένης αότφ περι 15 την lπιβολην εόροίας, ίlμα δΕ και τους ήΥεμόνας 434. έκάλει, βουλόμενος έστιάσαι πάντα�. έδόκει Υα/? 9 εΙς τόπους αύτον δεδωκέναι παραβόλους και τοιού τους, εΙς ους οΜεις έτόλμησε π/?ότερον (Ιτρατοπέδφ παρεμβαλείν. δ δ' οό μόνον ένέβαλε μετα της δυ- 10 20 νάμεως, /Χλλα και πάν δ προέ.ftετο συντελεtιάμενoς /Χιιφαλώς έποιήσατο την έπάνοδον. δι' ;t περιχαρης ων oVτoς μΕ'/,' έΥίνετο περι την τών ήΥεμόνων Vπo δοχήν' ο{ δΕ περι τον ΜεΥαλέαν και Δεόντιι;.ιν δυΙΙ- 11 401. χερώς έφερον την ΥεΥενημένην έπιτυχίαν τού βα25 σιλέως, ιbς Ctv διατεταΥμένοι μ�ν προς τον Άπελλην πάιιαις εμποδιείν ταίς έπιβολαίς αότoiί, μη δυνά μενοι δΕ τούτο ποιείν, /Χλλα τών πραγμάτων αότΟίς 12 κατα τοόναντίον προχωρρύντων, (διειιφαλμένοι προ φανώς). /Χλλ' ήκόν Υε προς το δείπνον. 30 'fΗσαν μ�ν OVV Efl.ftirog εν vπονοίlf τφ τε βαtιιλεί 15 και τοίς allotg οόχ δμοίως τoί� λoιπoΤ� χαίροντες
126 BELLUM SOCIALE ACHAEORUM
[01. 14Ο, 2].
2 έπΙ τoί� -γηovόΙΙι ' ΠΡOPαίνOντO� δΒ τού πότου, κ& πειτα -γEνoμ'νη� ltκαιρtα� καΙ πολvπι τον Μεγαλέαν κατεκ(>ί.ftηι1αν δμο.ftvμαδΟν ύπο τών φίλων. και Κf!ίνων μΕν έμεινεν Εν τΥ 8 φvλακfj, τον δ;' Μεγαλέαν Λεόντιος άνεδέξατο τών 20 χιιημάτων. Ή μεν oiJv 'Λπελλού και τών πε()ι τον Λεόντων 9 436. πιιαξις Εν τούτοις ,ην, παλίντροπον λαμβάνΟV6α την πιιοκοπην .,;αίι; Εξ άιιχης αυτών Ελπίιιιν. έ'δοξαν μεν 10 γαιι καταπληξάμενοι τον "Αιιατον καΙ μονώ6αντεΙ] τον 25 Φίλιππον ποιήσειν Ο τι αν αυτοίς δοκΥ 6υμφέιιειν, άπέβη δ;' τούτων τάναντία. Κατα δ;' τους Πf!οειιιημένοvς και()ους Avxovqyor; 1 7 Εκ μεν τής Με6σηνίας οΜεν &ξιον λόγοv πιιάξας Επανήλ.ftε · μετα δ';, ταύτα πάλιν δ()μή6ας Εκ Λακε30 δαίμονος κατελάβετο την τών Τεγεατών πόλιν. τών 2 δ;' ι1ωμάτων άποχω()ησάντων εΙς την i1x()av, Επεβά-
128
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 2].
λΕτο :πολιορκεΤ" ταVτΗV' οv8αμώς 8! 8vvdμEvog ιtvvειv oVΔ!" α{,τις ιtvεχ,άψηΙΙΕν ΕΙς τη" ΣπάΡΤllV' 8 οί δ' LΚ της 'Ήλιδος κaταδραμόVΤες τη" Δυμ«(αν 408. κal τΟΟς {JΟll.fttjιιαντας τώ" {ππέω" εΙς Ivέδραv lπα4, rardμEvot Ρf!δ(ως iτρiΨαvτο, κα� τω" μ!ν Γαλατικι'iJ" 6 oVκ όλ(rοvς teΙXΤE{JaAOV, ·ι ω" δ! πoλιτικι'iJ" αΙχμαλώ τους Eλaβoν Πολυμήδll τε το" Alrtia "al Δυμ«(ους 6 'Λ�(πoλιν xal ΔιοκλΕα. Δωρ(μαχος δ! τη" μ!ν πρφτ'1" ε10δον ΙποιήΙΙατο μετ« τι'iJν ΑΙτωλών, πε πεΙt1μΙvος, κα.ftάΠΕΡ Ιπάνω προειπον, αlπoν μ!ν 10 ιtt1φaλώς κaταιιvρειν τη" Θετταλtαν, τον δ! φtλιπ πov dvαt1τήιιειν ιtπo της περΙ τΟΟς Παλαιε1:ς πολιορδ κ(ας ' ευράnι δ! το,)ς περΙ τον Χρvt1όrΟνOV κal Πε τρα7.ον Ετο(μους Ιν ΘΕτταλlq. προς το διακινδvνεvειν, εΙς ,uv το πεδtoν OVκ i.ftάρρει καταβα(νειν, Iv δ! 15 7 ταί'g παρωρε(αις πρΟt1ανέΧων διηγε. Π(Jοσπεt10vt1'1ς δ' αυτφ της τι'iJv Μακεδόνων εΙς την ΑΙτωλ(αν Elt1{JoM,g, ιtφέμεvος τι'iJ" κατ« Θετταλtα" i{Jοή.ftει το6τοις κατ« ιιπουδήν. καταλαβων δ' ιtΠllλλαrμέ νους h της AΙτωλtας . τούς Μακεδόνας ο-δτος μ!ν 20 8 υπελε(πετο κα! κa{tvt1τέ(Jει πάvτφv' δ δ! {lιxt1tAEVS &VtXX.ftE!SO έκ της ΔEvκιIδoς, "al ΠΟ(J.ftήt1ας iv πα(Jά πλφ τη" τι'iJ" Olav.ftimv χώραν, κατηρε μετα τού 9 στόλου παντος εΙς KdIJtv.ftov. δ(Jμ(ιιας δ! τας νηaς 487. έν -εφ ΔΕχα(ιΡ -rtjv τε δνναμιν iξε{J({Jαtι. κα! τους 25 'Υ(Ηφμ«τοφόρους διαπΕιιτελλε προς τας E1J Πελοπον vtjt1CjJ t1vμ.μαχ(δας πόλεις, δllλι'iJν τη" ήμΕραv, iv fι δEfjtιEΙ πάvτας μετ« των 3πλω" κοιτα(ους Εν -ej1 των 18 ΤεΥΕατciw r(VEfS.ftat πόλει. ταύτα δ! διαπραξάμεvος, καΙ μείνας ov8Eva χρ6vοv έv -rfj Κορ(v.ftιρ , πα(Jήγ- 80 ,.,ειλε τοίς Mακεδόtιι.'I1 dvatvytjv. ΠΟΙ'1σdμεvος δ!
POLYB. HISTOR. V, 17. 18.
129
την πo�είαν δι' '��γoυς �κε δευτεραίος εΙς Τη/αν. προσαναλαβων δε τους fJ8'�Ott1fLiVOvr; τών 'Αχαιών 2 προηγε δια της όρεινijς, t1πουδά�ων λα8'είν τους Λακεδαιμονίους Ιμβαλων εΙς την χώραν. περιελ- 3 5 8'ων δε ταίς Ιρημίαις, τεταρταίος Ιπέβαλε τοίς κατ αντικ�υ τijς πJλεως J.όφοις, κα� παρΥει δεξιον Εχων το Μενελάιον Ιπ' α-ότας τας 'Αμύκλας. οΙ δΕ Λακε- 4 δαιμόνιοι, 8'εωρoiίντες Ικ της πόλεως παράγουt1αν τήν δύναμιν, Ικπλαγείς Ιγένοντο καΙ περίφοβοι, 10 8'αυμά�oντες το t1VfLfJaiVOP. άκμην γαρ fjt1av μετέω- {) 404. ροι τaίς διανοίαις Ικ τών πρΜπιπτόντων -όπΕρ τoiί Φιλ{ππου περΙ την καταφ8'οραν τoiί Θέρμου καΙ κα8'6λου ταίς Ιν Λlτωλίrι πράξεc1Ι, καΙ τ.ς iνcπεπτώκει -Ι1ρους παρ' α-όΤΟίς fJπΈρ του τον Λυκούργον 15 Ικπέμπειν βοη-l1ήt10ντα τοίς ΑΙτωλΟίς. -όπΕρ δε τoiί 6 το δεινον .ηξειν hτl t1φiXς 01Jτως :όξέως Ικ τηλικού του διαστήματος οvδε διενοείτο παράπαν α-ότών o-ό� δΕΙς, aτε καΙ τής -ήλικίας ΙχοVt1ης άκμην ε-όκαταφρό νητ6ν τι 'tijg τoiί {Jrxt1tλIwg. διο καΙ παρα δόξαν 20 α-ότοϊς τών πραγμάτων t1υγκυροvντων ΕΙκότως 1jt1av Ικπλαγείς. δ γαρ Φίλιππος τολμηρότερον καΙ πρα- 7 κτικώτερον .η κατα την ήλικίαν χρώμενος ταίς Ιπι βολαίς εΙς άπορίαν καΙ δυc1χρηc1τίαν [1παντας ήγε τους πολεμίους. άναχ8'εΙς γαρ Ικ μέσης Αίτωλίας, 8 25 κα8'άπερ Ιπάνω προείπον, καΙ διανVt1«ς Εν νυκτί τον 'Λμβρακικον κόλπον, είς Λευκάδα κατηρε. δύο 9 δε μείνας -ήμέριχι;; ένταυ8'α, τΏ τρίΤ?1 ποιηt1άuενος -όπο την έω8'ινην τον άνάπλουν, δευτεραϊος πυρ8'ή488. t1rxg aIL" την τών ΑΙτωλών πaqαλία,ν Εν Λεχα{φ 30 κα8'ωρμίώτον �πό(>oυν τί δ80ν cCrJ ποιείν' άΥωνιώι'τες δ� μη δ'όξαιεν iftΕλοκακείv δια 3 τας π(!ογηΕν'ημΙνας ΠEρ� αυτους 1Jποψίας, δ)(>μηt1αv δια τής Α(!γείας εΙς την Λακωνικήν, βΟ11λόμΕνοι (JυvιΧψαι τοίς ΠEΡ� τον Φίλιππον. πα()αγΕνόμΕνοι 4 15 δε π()ος Γλυμπείς χω(!ίov, δ ΚΕίται ΠΕ(>Ι τους 8(!ους τTjς 'Αργείας "al Λακωνικής) π(!ος τούτο κατεt1τ(!α τοπ{δευt1αv άΠΕί()ως EtfLΙX καΙ �/fftvμως ' OVτE γα() 5 τάφρον O�ΤE xάρακα τΏ πα(!εμβολΏ ΠΕ(>ιέβαλον o�τε τόπον ε':'φυή πε(!ιέβλεψαν, άλλα τΏ τών κατοικουν20 των το χωρίον evvol/f πιt1τεvοvτες άκ&κως Π(!Ο τού τείχους αυτού παρενέβαλον. δ δ2: Λυκούργος, πρόt1- 6 ayyelftclofJ!; αυτιji τTjς τών MEt1t1rJvtrov πα(>ουι1ίας, 406. ιΧναλαβCoυ ΤΩ1'ς μιι1ftοφόρους καί τινας τών Λακε δαιμονίων ΠΡΟTjγε, καΙ ουνάΨας τοίς τόποις 1Jπο 25 την εωftινηv iπέftετο τ-Υ t1τρατοπεδεί/f τολμη(>ώς. ο{ δ2: Μει1t1ήvιοι, τl1λλα πάντα κακώς {:lοvλευt1άμε- 7 νοι, καΙ μάλιι1τα προελftΕίv έκ τTjς Τεγέας, μη κατα το πλiίftος άξιόχ(>εως υπά(>χοντες μήτε πιt1τεvοvτες Εμπεί(>οις, πα(>' αυτόν γε τον κίνδυνον κατα την 30 Επίftεt1ιv 8μως τΟ δυνατον Εκ τών π(>αγμάτων έλα βον προς την έαυτών (Jωτη(>ίcιν' afLCI Υαρ τιji t1vvt- 8
132
BELLUM SOCJALE ACHAEORUM [ΟΙ 1'0, 2].
δΕίν Ιπιφαινομένους τιWς πολεμίους &φ/μενοι πάν-
9 των ι1πουδΥ "(JO!; το XW(JtOV "(Joι1iψvyov. διόπε(J AVΚOV(JrO!; των μ�ν ϊππων Εγκ(Jατης Εγ/νετο των πλείστων και της &ποσκευης, των δ' &νδ(Jων �ω f(JtfJ μ�ν οΜενος ΙΚV(JίΕvσε, των δ' Ιππέων όκτω 5 μόνον &πέκτεινε. 10 Μεσι1ήνιοι μ�ν ovv τοιαύτl1 ΠΕ(JιπετείfJ Χ(Jησάι40. μενοι πάλιν δι' "A(JfOVt; εΙς την οΙκείαν &νεκομί11 ο-θ'ησαν. δ δ� AVΚOV(JrOt; μΕΤΕω(Jιιι.ftεΙς Επι τφ γε γονότι, πα(Jαγενόμενος εΙς την Λακεδαίμονα "E(Jl 10 πα(Jασκwην Εγίνετο και σvνήδ(JεVΕ μετά των φίλων, ώς ουκ Ε&ιιων τον Φίλιππον Επανεl.ftείν (lκ) τής 12 Xιiψας &νευ κινδύνου και c1vμπλοκijς. δ δ� {Jac1t λευς Εκ τής Έλείας &να�εύξας "(Joilrs, Πι.ψl)-ων {Χμα την xιD(Jav, και τετα(Jταίος αυ8'ις εΙς τάς 'Αμύκλ«ς 15 κατη(Jε παντl τφ c1Τ(Jατεύματι nE(Jl μ'c10ν �μέQας. 21 ΛVΚΟV(Jγος δ� διαταξάμΕνος "E(Jl του μέλλοντος κιν δύνου τοίς �γεμόc1ι και τοΙς φίλοις, αvτος μ�ν ΙξΕλ8'ων Εκ της πόλεως κατελάβετο τους "E(Jl ΤΟ ΜενΕ λάιον τόπους, εχων τους πάντας ov" Ιfuiττοvς 20 2 δΙc1χιλίων, τοίς δ' εν τΥ πόλει συνέ.ftΕΤΟ Π(JοσέΧΕιν τον νoiίν, ϊν' δταν αVτOίς al'(J?l το ι1ύν.ftημα, c1πουδΥ κατά ΠλΕίους τόπους Εξαγαγόντες "(JO τijς πόλεως την δύναμιν έκτάττωι1Ι, {Jλ{ποvc1αν έπι τον EV(JιD ταν, κα3" ον Ιλ&χιc1τον τόπον &π'χει της πόλΕως δ 25 3 ποταμός. τά �ν oVΝ nE(Jl τον Λυκοίψγον και τους Λακεδαιμονίους Εν τούτοις ήν. 4 'Ίνα δ� μη των τόπων &γνοουμ{νων &νυπότακτα 407. και κωφά γίνη'fαι τά λΕγόμενα, c1vνvποδεικτέον &ν 5 Είη την φύc1ιν και τάξιν αVτων, ο δη και πα�' δλην 80 την Π(JαγμαΤΕίαν "Et(JιDlLE.fta ποιείν, συνάπτοντες και
POLYB. mSTOR. V,
20-22.
133
t/vvοικεΙΟVvτεg &:ε! του!; &:γυοουμένου!; των τόπωυ τοίς 1'νωΡΙbομένοιg κα! παραδιδομέvοιg. Ιπε! 1'a(J 6 των κατα πόλεμον κινδύνων τους πλε(ov!; κα! κατα γην κα! κατα -0'άλατταν t/φάλλοvσιν aC των τόπωιι 5 διαφορα(, βουλόμε-0'α δ! πάντες otιX οf)τως το γE'JΙΟ νο!; mg το πω!; '1'ένετο 1'ιvώt/κειν, otι πα(JολΙ1'ω- 7 ('ητέον τη!; των τόπων tJΠΟ1'(Jαφης Ιν ο-όδ" δπΟ(q. μ�ν των πράξεων, 'lxtt/fIX δ' Εν ταί!; πολεμικαtg, ο-όδ" όκνητέον πoτ� μ�ν λιμέt/Ι καΙ πελάγεt/ι κα! νή10 t/οις cJvγχρ.ηcJ-0'αι t/fjμElotg, πoτ� δΕ πάλιν CE(Jo1:g, iS(JE6t, Xιfψαις Ιπωνύμοιg, το δ� τελεvταίoν ταίς Ικ 8 441. τoiί πε(Jιέχοvτοg διαφΟ(Jαίg, Ιπειδη κοινόταται παt/ιν &:ν-0'ρώποι!; cl6!V amat' μόνω!; ya(J ofJτω!; δννατον 9 clg Εννοιαν &:γαΥε,ν των &:γνοουμένων τους ·&:κούον15 fIXg, κα-0'άπε(J καΙ Π(Jότε(Jον εl(Jήκαμεν. Εt/τι δ' � 10 των τόπων φύσι!; τοιαύτη [tJΠ!(J Φν vϋv δη δ λό yog]. τη!; ya(J Σπά(Jτηg τφ μ�ν κα-0'όλου t/Xfjμιxfl 22 περιφερoiί!; 1Jπα(JχούcJης καΙ κειμένης Ιν τόποι!; Ιπι πέδοις, κατα μέρο!; δ! πε(Jιεχού6ηg Ιν amjj διαφό20 �oυς &:νωμάλους κα! βουνώδει!; τόποvs-, τoiί δ� πο- 2 ταμου πα(Jα(Jρέοντοg Ικ των προς &:νατολα!; αtιτης liE(JWV, δ!; καλε,ται μΕν Eiι(Jtbrag, Υ(νετιι:ι δ� τον πλε(ω. χρόνον ΙΧβατος δια το μέγε-0'ος, 6υμβαίνει του!; 8 ρουνου!; Ιφ' ών το Μενελάιόν Ιt/τι πέ(Jαν μΕν εΙναι 25 τoiί πoταμoiί, XcicJ-0'at δ! τηS- πόλεω!; κατα XEllLE(Jt να!; &:νατολάg, iSvτα!; f(JIXXcrg κα! δυ6Ράτου!; καΙ δια φερόυτω!; 1Jψηλoύς, Ιπικεί6-0'αι δ� τφ n(Jog την πόλιν τoiί πoταμoiί διαcJτήματι XV(Jlrog, δι' 0-0 φέΡΕται μΕν 4 δ ΠΡΟΕΙ(Jημένοg ποταμος πα(J' αtιτην την τoiί λόφου 50 Ρ(bαν , EcJft δ' otι πλΕίον το παν διάt/τημα f(Jtwv �μι6ταδ{ων ' δι' ov η}ν &:υακομιδην έδει ποιεϊ:cJ-0'αι 6
134 BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 2]. κατ' &;νά"κην τον Φtλιππον, iκ μ�ν ε-όωνvμων Ιχοντα την πόλιν κιχΙ τους Λακεδαιμονίους Ιτοίμους καΙ παρατι;τ(ψμένους, ίκ (δΕ) δεξιά'w τόν τε πόταμον καΙ τOVς περΙ τον Λυκoύ�oν ίπΙ τών λόφων 408. 6 εφΗlτό1τας. εμεμιηχάνηντο δl τι προς τοϊς V-Πά('XOυ6ι 5 καΙ τoιoVτoν οί Λακεδαιμόνιοι· φ('άξαντες ,,"ρ τον ποταμον �νιι>f}εν επι τον μεταξυ τόπον της πόλεως καΙ των βουνων εφηκαν, ov διαβ('όχου YcVfl,f}iVfog, ο-όχ οΤον τους ί'ππους, &λλ' ο-όδ' ΙΧν τOVς πεζOVς '1 δυνατον .ην εμβαίνειν. διόπερ &;πελείπετο πα,/ α-ό- 10 την την παρώ('ειαν Vπo τους λόφους την δύναμιν «2. liyoVfar; δV6πα('α{Jοη,f}-ήτοvς καΙ μακρους αiιτoυς, εν πορείif παραδιδόναι τοϊς πολεμίοις. Elr; a βλέπων δ Φίλιππος, καΙ βουλευ6&μενος 8 μετα τών φίλων, &;ναγκαιότατον ΙΚρινε των παρόν- 15 των το τρέψα6{}αι πρώΤΟ'υς τους περΙ τον Λυκού('9 γον &;πο τών κατ" (το) Μενελάιον τόπων. &;ναλα ραιν ΟΟν -rOV!: τε μΙ6�oφόρoυς καΙ τOVς πελτα6τάς, ίπΙ δ� ΤOVτOις κιχΙ τους 'IllV('tOVg, προηγε διαβ"ς 10 τον ποταμον ώς ΙπΙ τους λόφους. δ δ� Λυκούργος, 20 6υν3'εωρά'w την Ιπίνοιαν τού Φιλίππου, τους μΕν με3" Εοιυτού 6τρατιώτας �τo{μαζε καΙ παρεκάλΗ προς τον κίνδυνον, tot'g δ' Ιν τf'ι πόλΗ το 6ημείον &;νέ11 φηνεν. ov γενομένου παραυτίκα τους πολιτικούς, οΤς επιμελΕς �ν, Ιξηγον κατα το 6υνΤΕταγμένον 25 προ τού ' τείχους, ποιοϊίντες ΙπΙ του δεξιου κέρατος 23 τους {ΠΠΕt'ς. δ δΕ Φι'λιππος εγγί6ας τοίς ΠΕΡΙ τον Λvκoυργoν το μΕν π('ωτον ,,-ότους ΙφηΚΕ τOVς (ιι2 63'οφό('ους, Ιξ OV καΙ 6υνέβη τας &;ρχ"ς επικυδΕ6τέ('ως &;γωνίζΙ63'αι τους παρα των Λακεδαιμ,ονίων, 80 Είτε καΙ τoiί κα3'οπλισμοϊί καΙ των τόπων α-ότοί; OV
POLYB.
ΗΙΒΤΟΒ. VI 22-24.
135
μΙΚ(JιΧ ιιυμβαλλομδνων. Eπε� δ� τονς μΕν ΠΒλταιιτιΧς 3 δ ΦΙλιπποι; νπΙβαλ.! τοι'ι; άγωνιζομ/νοιι;, iφ.sδ(Jεtας Ιχονται; τάξιν) τοι'ι; δ' 1λλυι,:ιιοι'ι; Vπ.s(Jά(Jαι; Ικ πλα "Ιων Εποιει'το n1ν έφοδον, τότε ιιυνΙβη ΤoVΙ; μΕν 4 δ πα(Jα τού Φιλ(ππου μιιι.ftοφό(Jοvς iπα(J.ft/νται; τύ των 1llv(Jtwv κα� ΠΒλταιιτων iφεΟ(Jεtrr πολλαπλα ιιΙως ΕΠΙ(J(Jωιι.ftηναι Π(JΟΙ; τον κΙνουνον, τονς οΕ πα(JιΧ τού Δvκον(Jrοv, καταπλαγ/ντας την των fJlX(Jiwν 409. δπλων εφοδον, ΕγκλΙναντας φυγΒι'ν. επειιον μΕν δ 10 0{,ν α:ότΟ1ν εΙς Εκατόν, Εάλωιιαν οΕ μικρφ πλεΙους ' ' οΙ οΕ λοιποι διΙφυγον Βlς την πόλιν. δ δΕ Λvκού(J γος o:f.ιτoς ται'ς &νοδ'Ιαις δρμψ1ας ννκτωρ μετ' 6λΙ448. "ων iποι'fjιιατο την είς πόλιν πάf!οδοv. ΦΙλιππος 6 o� τονι; μΈν λόφουι; τοι'ι; 'IlJ,VQtorg κατελάβετο, τονι; 15 δ' ευζώνους έχων και πελταιιτιΧι; Επαντμι Π(JΟΙ; την ονναμιν. 'Άρατοι; οΈ κατα τον xctt(Joν τούτον, lίrwv 7 Εκ των 'Αμυκλων την φάλαγγα, ιtννηγυι; �ν itOfJ τήι; πόλεωι;. δ μΕν oVv βαιιιλενι; διαβαι; τΟν ποτα- 8 μον Εφήορευε τοι'ι; εf.ιζώνoιι; και πελταδται'Ι;, έτι δ'Ε iO τοι'ι; {ππεύιιιν, (lωι;) τιΧ βαρ'α των δπλων Vπ' αf.ι τονι; τονι;. βουνονι; άιιφαλΟ1ι; δΙl1ει ται; ΟυδχωρΙαι;. των σ' έκ τηι; πόλΒωι; έπιβαλομένων Εnμρει'ν τοτι; 9 iφεΟ(Jενοvιιι των ίππ{ων, καΙ γενομ{νηι; δυμπλοκήι; δλΟf1χε(Jεf1τέ(Jας, και τΟ1ν πελταδτΟ1ν εiJψνχωι; άγω25 νΙδαμ'νων, και πε(Jί τούτον τον κο:ιρον δ ΦΙλιπποι; 10 δμολογονμενον ΠΡΟΤ'(Jημα ποιήιιαι;, και ΙΙυνδ'ιώξαι; τονι; των Aaxco(ttILoνtwν ίππει'ι; εΙι; ται; πνλαι;, μετα ταύτ« σιαβαι; άδφ«λω� τον Εf.ιιμDταν άΠΟV(Jάrει τοι'ι; α1JΤού φαλαγγΙταιι; 80 'Ήδη δ� τήι; tJ(Jrtr; ιtυν«γoνιιης, άπο:ναγκαζόμενος 24 «iJτov ιιτ()«τοπεσενειν, πε()l την Εκ των στενων Ιξο-
136
BELLUM SOCIALE ACBAEORUM
[ΟΙ. 1'0, 2].
2 δοv Ιχ(>ήιιατο ΙΙτ(>ατοπεδε{f!, κατά ιιvμπ?:mμα τό'Jv ήγεμόVΘ" πε(>ιβaλΟμέvmv ?:oιoiίt'ov ?:όποv 010'11 ουκ �v &λλοv ?:ι� εύροι {lovldf'Evog EΙ� τηv χώραv τη� A«xmvtx.,,� πα(>' αύ?:ήv τηv πόλιv ποιεΙιι4tαι τηv 8 εlιι{lολήv. Ιιιτι Υαρ ΙπΙ τη� άρχήι: τό'Jv πρΟΕι(>ημέ- 5 νωv ιιτεvi1Jν, ffταv άπο τή� Tηέα� 1} κα.&όλου τiί� μειJ'σγα{Oυ ΠCf.ραγι.vόμενοs Ιγγί�rι τις 'tfj Λακεδαί [Lovt, τόπo� &πέΧΘ" μ!v τή� πόλEω� δvο μάλιιιτα , ιιταδtοvs, Ιπ' αύ?:ού δ! κεIμενo� τού ποταμού. τονΤΟυ δ� ΙΙVμ{lαtvει τηv μ!v ΙπΙ την πόλιν καΙ τοv 10 ποταμον βλέπουΙΙαv πλευραv περι{χεΙΙ.&αι παΙΙαv &πOρ(>ό'Jγι μεγάλrι καΙ παVΤελό'J� άπροtJίτφ ' το δ' 410. ΙπΙ τoΙ� κρημνoΙ� ΤOVτOΙ� ΧΘ(>ίοv Ιπίπεδόv Ιιι?:ι καΙ 444:. γεi1JδΕ� καΙ κ&4tvγρον, [ιμ.a δ! καΙ πρo� τα� ΕΙιια γωγa� καΙ -τa� Ιξαγωγα� τό'Jν δννάμΕΘ" ευφυό'J� κεί- 15 δ μεvοv, ωΙΙτε τον ιιτ(>ατοπεδεvιιαvτα Ιv αύ?:φ καΙ καταιιχόvτα -τΟv -όπε(>κείμεvοv λόφον δοκεΙv μ!v Ιv &ιιφαλει ιιτ(>ατοπεδΕύΕΙ" δια τηv παρά.&ειιιν τή� πό λεms, ιιτ(>ατοπεδεύΕΙ" δ' 1'11 καλλίtJτφ , κ(>ατoΥVΤα 6 τiί� εΙιιόδου καΙ -τήι: διόδου (τό'Jv) tJτενό'Jv. πληv δ 20 lε φtλιππo�, καταιιτρατοπεδεύtJα� Ιv τούτφ μετ' άΙΙφαλε{α�, 'tfj κατα πόδαι: ήμ{(>" τηv μw άπο Ο'κευηv π(>oaπέιιτειλε, τηv δ! δύvaι1ιv Ιξέταξεv Ιv τοίι: Επι7 πέδoι� εi'ιιvvοπτοv -τοιι: Ικ τήι: πόλεms. χρόvοv μ!v . omι 'ttva β(>α1.:ύv Εμεινε, με-τιΧ δ� ταύτα κλίνα� έπΙ 25 κέ(>α� �γε ΠOΙoVμενo� την πο(>είαv d:ιι: ΙπΙ Τηέαν. 8 tJvvιXψas δ! -ΤOΙ� τόποιg Εν 01� 'Λντtγοvοs καΙ Κλεο μένη� ιιvvειιτήtJαν-το τον κ{vδvvον, αύ?:ού κα-ΤΕιι-τ(>α9' τοπέδΕυΙΙΕ. τΥ δ' έξή� .&εαιιάμενo� τουι: τόπoυ� καΙ 4tvιια� -τoΙ� 4teot� έφ' Εκατέρου τό'Jν λόφmv, ων 80 δ μ!ν 'Όλυμπo�, δ δ' .EiJa� καλείται, μετα ταiί-τα
POLYB. mSTOR.
ν, 24. 25.
137
π()οηγε , t1τε()ροποιψιάμενος η}ν ον()αγΙαν. &φικό- 10 μενος δ' εΙς Τεγ{αν κα! λαφυ()οπωλήδ'ας παt1αν την λεΙαν, κα! μετα ταύτα ποιηt1άμενος δι' ''Άργους την πορεΙαν , �κε μετα της δυνάμΕως εΙς Κό()ιν{}ον. 5 παρόντων δΕ πρεt1{Jευτwν παρά τε �Poδίων κα� Χίων ι Ι ΠΕ()! διαλVt1Εως τού πολέμου, χρηματίt1ας τουτοις κα! t1υνvποκ()ι{}ε�ς κά� φήt1ας Ετοιμος εΙναι δια λvεt1{}αι κα� νϊίν κα� πάλαι προς Αlτωλοvς, τούτους μ�ν ΑξέΠΕμπε, fJtalIrEt1{}at κελΕvt1ας κα! τοΤς ΑΙτω10 λοΤς ΠC()! της διαλύι1εως, αντος δ� καταβας εΙς το 12 Δέχαιον ΕγΙνΕΤΟ πε()Ι πλοϋν, έχων τινας π()άξεις δλοt1χερεt1τέρας έν τοίς πε()! ΦωκΙδα τ6ποις. Κατα δΕ τον καιρον τούτον ο{ περ� τον Δεόν- 25 τιον κα! ΜΕιΥαλέαν κα! Πτολεμαίον, έτι πεπειt1μένοι 15 καταπλήξΕt1{}αι τον ΦtλΙΠΠOν κα� λυειν τφ τοιούτφ τ()όπφ τας π()ογΕιΥενημένας Ιψα()τ{ας, ένέβαλον λό- 411. γους ε(ς τε τους πελταt1τας καΙ τους Εκ τού λεγο446. μένου παρα τοίς Μακεδόσιν &γήματος, 8τι κινδυ- 2 VEvovt1t μ�ν {)π�ρ πάντων, γίνεται δ' αντοΤς ονδξν 20 των δικαΙων oVΔE κομttοvται ΤΕλεΙας τας (ώφελεΙας) τας γινομένας αtιτoΤς Ικ των i{}tt1tLwv. δι' ών παρ- 3 ώξυναν τους VEavtt1XOvg ι1υt1τραφέvτας J.rχειρηt1αι διαρπάtΕιν tLev τας των Επιφανεt1τάτων φtλων κα ταλvt1εις, Ακβάλλειν δk τας {}ύ()ας κα! κατακόπτειν 25 τον κέραμον της τού fJat1tλIrog ανλης. τούτων δΕ 4 t1υμ{Jαινόντων, κα� της πόλεως δλης έν {}ο()ύβφ κα! ταραχfj κα{}εt1τώσης, &XOtJt1ag δ ΦΙλιππος, �κε μετα t1πουδής Εκ τού ΔεχαΙου {}έων εΙς την πόλιν. κα! 5 t111vararWV εΙς το {}έατρον τους Μακεδόνας τα ",�ν 80 παρεκ&λει, τα δ' Επ{πληττε πiit1ιν Ιπ! τοίς πεπ()αγ μ/νοις. {}ο()ύβου δ' ΙSνΤOς κα! πολλης &Κ()Ιδ'Ιας, καΙ 6
138
BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 2J.
τών μΕν οΙομΕνων δεΤν &Υειν καΙ καταλεvειν τοίιι; αlτίοvg, τών δΕ διαλvει14}αι καΙ μηδινΙ μνηι1ικακεΤν, 7 τότε μΕν -δΠΟΚ(Jι4}εΙg ιbι; πεΠΕιι1μένοι; καΙ πα('ακαλl ι1αι; πάντας Επανi]λ4}ε, ι1αφώι; μΕν εΙδωι; τουι; ά(Jχη rovg τi]g κινήσεωι; Υηονόται;, 0-& Π(JΟι1ποιη4}εlι; δΕ 6 δια τον καΙ(Jόν. Μετα δΕ την τα(Jαχην ΤQ;vτην α! μΕν Εν τΓ, Φω26 κίδι Π(Jοφανεϊι1"Ι n(Jd�Etg iμποδΙι1μοvς τινας Ει1χον' 2 0t δΕ πε"l τον Δεόντιον, άπεΥνωκότει; ται; Εν α-δ τοΤι; Ελπίδαι; δια το μη δΕν ι1φίι1Ι Π(Jοχωρεtιι τaιv 10 ΙπινοουμΕνων, κατΕφευγ01l Ιπί τον �nEllijv καΙ διαπεμπόμενοι ι1υνεχώι; lκdλoυv αfπoν Εκ τi]ς Χαλ κ(δος, ιXπoλoyι�όμενoι την πε"l ι1φαι; άπο"ί"ν καί s δυι1χ"ηι1τίιιν Εκ τi]ι; n(JOf; τον βαι1ιλΕα δι"φΟ(Jαι;. ι1υν Εβαινε δΕ τον :4πελλήν πεποιήι1a-αι την Εν τf] Χαλ- 15 κίδι διαΤ(Jιβην Ε�ουσΙαι1τικc6τε(Jον τού καa--ήκ01lΤΟΙ; 4, «-ότφ ' τον μΕν "α" βαι1ιλΕα, νΕον Ετι κ"Ι το πλεϊον -δφ' α-δτον δντα καΙ μηδενοι; ΚV(JΙΟV ιΧπεδείκνυε, τον δΕ τών π"αΥμάτω'" χεΙ(Jιι1μΟν καί την τών ολων fι έξουι1ίαν εΙι; α-δτον EnaVijrc. διόπε" οί: τ' ΙΧΠΟ Μα- 20 κεδ01lί"ς καί Θετταλίας ΕΠΙι1τάται καί χεΙ"Ιι1ταί την 446. άναφορα" Εποιουντο προι; Εκετνον, αί: τε κατα την Έλλάδα πόλεις Ιν τοΤι; ψrJφίι1μ"ι1ι καί τιμαϊι; καί δω- 4:12. "Ealg Ιπί βρ"χυ μΕν Εμνημόνευον του βαι1ιλlωι;, το 6 δ' δλοιι αiιτoες ην καί το παν �πελλήι;. Εφ' οΤι; 26 Φίλιπποι; πυva-ανόμ.ενοι; πάλαι μΕν Ει1χετλ.{αtε καί δVι1χε(Jώι; Εφε"ε το γινόμενον, {itE καΙ παρά πλευ "αν ΙSντoι; �ράτoυ καί Π(Jαrματικώι; Εξε(JrαζομΕVΟV την -δπό.&ει1ιν· άλλ' iκα(JΤΕ(Jει καί παι1ιν Ηδηλοι; ηv '1 ΕπΙ τί φΕ(Jεται καί Επί ποί"ι; -δπά"χει ""ώμ'ης. δ δ' 80 �nElli]g, &Υνοών τα καa-' α-δτόν, πεπεΙι1μΕνοι; δ',
POLYB. HISTOR.
V, 25. 26.
1 39
ιαν �ι� 3ψιν έλ3τl τφ Φιλίππφ, πιXvτ« κceτα την Ιαυτον yνιhμιην διοικήΙΙειν , ίό('μιηιιε τoΤ� ΠΕ('l τον Δεόντιον lπικov('ήιιων LΚ τή� Xoιλκίδo�. π«()αΥενο- 8 μΙνοv δ' εΙ� την Κόριν-!)-ον αtιτoν, μεΥιΧλην ιιπουδη1ι 5 Εποιονντο καΙ παρώξυνον ";Oν� νloυ� εΙ� την &πιΧν 'f1jtttv ol περι τον Δεόντιον και nτολεμαΤον κcel Μηαλέ«ν, 3ντε� iιγεμόνε� τό)ν τε πελταΙΙτό)ν κ«ι τών &λλων τών lπιφανεΙΙτάτων ιιυΙΙΤ1jμά't'ω". Υενο- 9 μ{ν1j� δε τή� εΙσόδου τ('αyική� δια το πλή-!)-o� τό)ν 10 &πανΤ1jιιάντωv iιyεμόνων καΙ ιιτρατιωΤών, �κε πqο� τήν atιλήν δ π('οεΙ('1jμΙνο� stι-!)-lro� Εκ πορείιχ;;. βου- 10 λομlνου δ' «tιτoν κατα τήν ΠΡΟΥcrεV1jμΙνην ιιυνή4tEtιuι sltttlvat, πα('ακ«τΙιιχε τι� τό)ν ραβδούχων κceτα το συντετ«rμΙνον, φήσα� otικ εfJκαίρω;; έχειν 15 τον βαιιιλέ«. ξενισ-!)-εl� δε καί διαΠoρήσα� lπι πο- 11 λνν χ('όνον δια το πα('άδοξον δ μΕν 'Λπελλή� Επα νήΥΕ διατετ('αμμlvο�, οΙ δ>Ι λοιποl πα('αχ('ήμα πάvτε� &πl('('εον ιι.π' αfJτoν πρoφανώ�, ωΙΙτε το τελευταΤον μόνον μετα τών {δίων παίδων slt1Eλ4tsiv εl� τήν 20 αiJτοv κατάλυt1ιν. β('αxεί� Υα(' δη πάνυ καιρόΙ 12 πάντα� μ),ν Iι.ν-!)-('ώπoυ� ώ� Επίπαν -δψονιιι καί πά λιν ταΠΕινουιιι, μάλιιιτα δε τoν� Εν τ/ΧΙ;; βαιιιλείαις. δντω;; Υά(' εΙΙΙιν ούτοι παραπλήt1ιοι τ/XΤ� ιπι τών 13 Ιι.βακίων ψήφοι;;' ΕκεΤναί τε rft(' κατα την τον ψ1j25 φίtοντο� βούλψ1ιν &('τι χαλκονν κcel πα('αυτίκα τά447. λαvτoν lt1χύουσιν, οΖ τε περι τα� afJlft� κ«τα το τον βαιιιλέω� νεϋμ« μακιΧ('ιοι κceΙ παρα πόδα� lλεEιvol Υίνονται. δ δ>Ι Mηαλlα�, δ('ών Π«(Jα δόξαν 14 418. Εκβαίνουt1αν αirτoΤ� την lπικουρίαν την κceτα τον so 'Λπελλήν, φόβου πλή('η� .ην καΙ πε('l δ('αιιμΟν Ey l νετο. δ δ' '.AΠEλλη� ιπι μΕν τα� ΙΙ1J1ι01,σία� και 15
140 BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 2].
τοιαύτα των τιμων παρελαμβάνετο, των δ� διαβου λίων καΙ τηι; με.ft' �μέραν t/υμπεριφορfig ού με16 τείχε. ταΙι; δ' Εξηι; �μέραιι; δ βαtιιλευι; ΙπΙ ται; κατα την Φωκίδα πράξειι; πάλιν Ικ τoiί ΛεχαΙου ποιού μενοι; τον πλoVΝ Ιπεt1πάt1ατο τον 'Λπελλην. διαπε- 5 σούσηι; δ' αύτιΡ τηι; Ιπιβοληg, ο{πος: μ.!ν α{,τις: Ιξ 27 Έλατείας: άνέt/τρεφε, κατα δ� τον καιρον τούτον δ Μεγαλέας: εΙι; τας: 'A.ft'l'jvag άπεχώρηt1ε, καταλιπων 2 τον Λεόντιον Ιν (lγγ)ύΏ των είκοσι ταλάντων. των δ' lν ταΙς: 'A.ft'l'jvaL!; t1τρατηγων ού προσδεξαμένων 10 αύτόν, μετηλ.ftε πάλιν εΙς: τας: Θήβας:. δ δΕ βfJ!σι 3 λευς: άναχ.ftΕΙg Ικ των κατα Κίρραν τόπων κατέ πλευσε μετα των ύπαt1πιt1των εΙς: τον των Σικυω νίων λιμΙνα , κάκεΙ.ftεν άναβαι; εΙς την πόλιν τους μΕν ΙΧρχοντας: παΡ?'Jτήt/ατο , παρά δ' 'Άρατον κατιt- 15 λύσας: μΕτα τούτου την πfit1αv ΙποιεΙτο διαΥωγήν, 4 τιρ δ' 'Λπελλf1 t1υνέταξε πλεΙν ΕΙς: Κόριv.ftοv. προt1π�σόI}των δ� των κατα τον Mεγαλlαν αύτιΡ , τους: μΕν πελταt1τάς:, Φν �γεΙτo Λεόντιος, εΙι; την Τριφυ λίαν Ιξαπέστειλε μετα Ταυρίωνοι;, ωι; τινος: χρείαι; 20 κατεπειγούσης, τούτων δ' άφορμησάντων, άπαγαγεΙv 6 ΕκΙλευσε τον Λεόντιον προς την άναδοχήν. t1vνiv τες δ' οΙ πελταt1ταΙ το γεγονός, διαπεμψαμένου τινά προς αύτους τoiί Λεοντίου, πρεt/βευτας ΕξαπΙστειλαν προς τον {Jat1tλla, παρακαλoVΝτες, εΙ μ8ν προς ΙΧλλο 25 448. τι ΠΕποίηται την άπαγωγην τoiί Λεοντίου, μη χα:ιρΙι; αύτων ποιήt/ασ.ftαι την ύπΕρ των ΙγκαλουμΙνων "Ql6 σιν, ΕΙ δ� μή, στι voμotoiίt1t μεγαλείως παρολιγωρει tS.ftat καΙ καταγινιbt/κεσ.ftιχι πάντες: - είχον γα!,) άεΙ η)ν τοιαύτην lt1ηγορίαν ΜαΚΕδόνες: προς: τoVς: βασι- 80 7 λεΙς: - εΙ δ� προς: την lγγύην τoiί Mεγαλloυ, διότι
POLYB. HISTOR.
V, 26-28.
141
τα χ(>ηματα ,κατα κοινον εΙι1ενέΥκαντει; Ακτίσουf/ιν αfπoί. τον μ�ν ο/;ν Δεόντιον δ {jaf/LlEVf; παqο;υν- 8 4:14:. 06'ε�ι; 06'άττον � πqοέο6'ετο οια τ-ι}ν των πελται1των φιλοτιμίαν Απανείλετ;ο. οϊ o� πα(>α των 'Poδtων καΙ 28 5 Χίων �,ρέσβειι; Ιπανήκον Ικ τήι; Δlτωλίαι; , &νοχάι; τε πεποιημ/νοι Τ(Jιακον.f}ημ/l/ουι;, καΙ πειοι; ται; οια λύι1ειι; έτοίμουι; φάf/κοντεg είναι τοVι; Δlτωλούg, καΙ 2 τεταΥμ/νοι ρητην ήμJ(>αν, ειι; ..ην �;ίoυν τον Φίλιπ πον &παντήf/αι πειοι; το 'Ρίον, (,πιt1χνοvμΕνοι πάντα 10 ποιηι1ειν τοVι; ΔΙτωλοVι; έφ' φ f/vvo6'lf/o6'at την ει. ('ηνην. δ σ� Φίλιπποι;, δε;άμΕνοι; ται; &νοχάι;, τοϊι; 3 μ�ν (Ιυμμάχοιι; εΥ('αψε , οιαf/αφων π/μπειν εΙι; Πά τραι; τοVι; f/vνεΟ('Εvt10νται; καΙ βοvλΕVf/ομένουι; -δπ!ρ τήι; π('οι; ΔΙτωλοVι; σιαλύ6εωι;, αvτοι; σ' Ακ του 15 Δεχαίου κατέπλευσε δευτεραϊοι; εΙι; ται; Πάτραι;. κατα 4 δε τον καιρον τούτον iΠΙf/τολαί τινει; &νΕπέμφο6'ηt1αν προι; avrOV Ακ των κατα την Φωκίδα τόπων, παρ α του Μεγαλέα οιαπεμπόμεναι προι; τοVι; ΔΙτωλουι;, έν αΙι; .ην παράκλησίι; τε των ΔΙτωλων 06'αρρεϊν καΙ 20 μένειν έν τφ πολέμφ , διότι τα κατα τον Φίλιππον εξω τελlωι; if/ΤΙ δια την &χορηΥηf/ίαν ' προι; δ8 τού τοιι; κατηΥορCαι τινει; του {jaf/Lllιor; καΙ λοιδορCαι φιλαπεχο6'εϊι; .ηf/αν. &ναΥνοVι; δ� ταύται;, καΙ νομί- Ι) σαι; πάντων "ων κακων &ρχηΥον εΙναι τον 'ΑΠΕλλήν, 25 τούτον μ8ΙΙ cvfJ'iιog φυλακην περιστησαι; iξαΠΕf/τειλε μετα (Ιπουδ-ηι; εΙι; τον Κόριν{)-ον, rtua δε καΙ τον υϊον αfπoυ καΙ τον έ('ώμενον, έπ! δ'ε τον Μεγαλέαν 6 εΙι; ται; Θηβαι; Άλlξανo('oν επεμψε, Π(>ΟC1τάξαι; &Υειν αfπoν έπ! ται; &('χαι; προι; την ΙΥΥύην. του δ' 'Αλε- 7 80 ξ&νδ(>ου το Π('Οι1ταχfJ'εν ποιησαντοι;, OVl -δπ/μ,εινε την Π('άξιν δ Μεγαλέαι;, &λλ' afltrjJ π('οσηνεΥκε ται;
142 BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140,2. 8]. 4,4,9. 8 xεE()�.
πε()! δ� τας αυτ«ς ήμ{ρας fJ1J1J{(JfJ κα! τοv :,ιπελλ1ίν μΕταλλάξαι τον β{ον, {Χμα δ� κα! τον vlov κα! τον l()ιbμενoν. 9 ο&οι μ�ν ovv της ά()μΟ:ΟVfJης τvχόντες καταιιτροφης lξέλιπον τον β{ον, κα! μάλιιιτα δια τήν 5 29 εΙς 'Άρατον γενομένην lξ αότων &ιιέλγειαν' οί δ' ΔΙτωλοl τα μ�ν EdnEvhOV nOtfjdΙXd.ftΙXt τ�ν ΕΙρήνην, πιε'όμενοι τφ ΠΟλέμφ, κα1 παρ« δόξαν αVτo1:ς προ2 χωρουντων των πραγμάτων - lλΠ{ι1αντες γαρ ως παιδ{φ vηπίφ χρήdαd.ftαι τφ Φιλίππφ διά τε την 10 Ι15. ήλικ{αν κα! τ�ν άπειρΙαν) τον μεν Φίλιππον EiiQov τέλειον livh()lt καΙ κατα τας lπιβολας . κα1 κατα τας πράξεις, αότο1 δ' lφάνηιιαν Εύκαταφ()όνητοι καΙ παι δα()ιώδεις Εν τε τοΙς κατα μέρο;; κα! :τοΙς xa.ftdlov 8 n(laYILttdtv - {Χμα δε προtJπιπτούdηg αύτοΙς της τε 15 nE(ll τους πελταιιτας γενομένης ταραχης καΙ της τcfιν περΙ τον :,ιπελλην κα1 ΔEΌVΤΙOν άπωλείας lλπ{ιιαντες μέγα τι κιχΙ hVdXEQEg κ{νημα ΠΕΡΙ τ�ν αυλήν εΙναι, παΡΕΕλκον VπΕ()τι.ftέμεvοι τ�ν lπΙ το 'ΡΙ'ον ταχ.ftεΙdαν 4, ήμ{ραν. δ δε Φίλιππος, &tJILlvwg lπιλαβόμενος της 20 προφάιιεως ταύτης δια το .fta()QEEv lπΙ τφ πολ/μφ, κα1 π(lοδιειληφmς άποτ(){βεd.ftαι τας διαλύιιεις, τότΕ πιχρακαλέΙΙας τους άπηντηκότας τίΟν fJvμμάχwν oiJ τα π()ος διαλύιιεις πράττειν, άλλα τα προς τον πόλε μον, &.vax.ftEl;; αvτιg ΨrinlEVdEV εΙς τον Kdqtv.ftov. 25 δ κα1 τOVς μ�ν Μακεδόνας δια Θετταλ{ας άπ{λvdε πάν τας Elg τ�ν οΙκε{αν παραχειμάιιοντας, αότος δ' άνα X.ftEl;; Ικ Κεγχ()εων, κα1 παρ" τ�ν :,ιττικ�ν xoptd.ftElg β δι' Ev(l{nov , κaιι;{nlEvdEV εΙς Δημητριάδα' κ&κεί. ΠτολΕμαΙον, δς �ν Ιτι λοιπος της των περΙ τον Δεόν- 30 τιον iται(lείας, κ()ίνας lν τοΙς Μακεδόιιιν &πέκτεινε.
POLYJ:I. HISTOR.
143
V, 28 - 30.
Κατα δ'� τους xatf;JOvr; τούτους Άννίβας μ�ν ΕΙς 7 Ίταλίαν έμβΕβληκως &ντεt1Τf;Jατοπέδεvε ταεος των 'Ρω400. μαίων δ'vνάμεt1Ι πεf;J� τον Πάδον καλούμενον ποτα μόν , Άντίοχος δ'� τα πλΕt't1τα μέf;Jη Κοίλης ΣVf;Jίας 8 5 καΤΕt1Τf;Jαμμένος α/,τις ΕΙς παf;Jαχρμαt1ίαν &vilVt1E, AVXOVf;JYOf; δ" δ βαt1ιλευς των Δακεδ'αιμονίων εΙς ΑΙτωλίαν εφυγε, καταπλαγεΙς τους iφόf;Jοvς. οι yιXf;J 9 έφΟf;JΟΙ, Πf;Jοt1ΠΕ60ύι1ης αVτοt'ς ψευδονς δ'ιαβολης, ιbς μέλλοντος αVΤΟυ νεωτεf;Jίζειν, Μtf;Jατος μεν &ΠΕτίf1ετο την &ρχήν, οί δ' 'Axatol της f1ει,>είας Εναρχομένης t/τι,>ατηγον α{;τwν 'Άι,>ατον 10 κατέστησαν τον πρεσβύτει,>ον. 8 Kal τα μεν κατα την Εiψώπην Εν τουτοις ην. ήμείς δ' Επειδη κατά τε την των χι,>όνων διαίι,>εσιν xal κατα την των πι,>άξεων πει,>ιγραφην άρμό�oντα τόπον εΙλήφαμεν, μεταβάντες ΕΠΙ τας κατα την Άσίαν 15 Πι,>άξεις τας κατα την αiιτην όλυμπιάδα τοις πι,>οει ι,>ημένοις Επιτελεσf1είσας α{πις {;πει,> Εκείνων ποιησό31 μεf}α την Εξήγησιν, κα� πι,>ωτον Επιχειι,>ήσομεν δη λοϋν κατα την Εξ &ι,>χης πι,>όf1εt/ιv τον {;πει,> Κοίλης Συι,>ίας Άυτιόχφ καΙ Πτολεμαίφ σvt1τάντα πόλεμον, 20 2 σαφως μ!ν γινώσκοντες δτι κατα τον καιι,>ον τοϊί- 417. τον, εΙς ον Ελήξαμεν των Έλληνικων, δσον οi}πω κι,>ίνεσf1αι συνΙβαινε καΙ πέρας λαμβάνειν αiιτόν, αίι,>ουμενοι δε την τοιαύτην Επίστασιν καΙ διαίι,>εσιν 3 της Ενεστώσης διηγήσεως. τοϊί μεν γαρ μη της των 2 5 κατά μέρος καιι,>ων &κι,>ιβείας διαμαι,>τάνειν τους &κούοντας ίκανην τοις φιλομαf10iit/ι πεπείt1μεftα παραt/κεvά:ειν Εμπειι,>ίαν Εκ τοϊί τας Εκάστωυ &ι,>χας καΙ t/vvτclclar; παι,>υπομιμνήσκειν, xaf1' δποίους Εγί vοvτο καιι,>ους της {;ποκειμένης όλυμπιάδος xal τωv 80 4 Έλληvικων πράξεων' το δ' εiιπα�aκολοvf1ητοv καΙ
POLYB. HISTOR.
Υ,
30-32.
145
6αφή ylVSΙ τoiί πωι: δεί χ(>ηι141αι ?:οίι: κατα τούι; άΠΟι1τάται; π(>άγμαι1Ι, 7 καΙ πρώτου συμβουλεύοντοι: Έπιr{νoυι: διό?:ι δεί μή μ{λλΕιν, &λλ' Εκ Xeι(>oι; έχει141αι τών προκειμ/ νων, καΙ π(>ωτον καΙ μάλΙι1τα τον βαι1ιλiα ι1υνάπτeιν 10 τοίι: τόποιι: καΙ πα(>' αυτούι: εΙναι τούι; κ«ιρούg' 8 οf$τωg γα(> 7) το παράπαν o,)δ� ?:ολμήι1Ειν &λλοτ(>ιο π(>αγείν τούι; περΙ τον Μόλωνα, τoiί βαι1ιλ!ωι; πα(>όν τοι: καΙ τοίι; πολλοίι: Εν ΟψΕΙ γενομένου μετα ι1υμ9 μέτρου δυνάμεως, 7J καν ολωι: τολμήι1ωσι καΙ μείνωι1ιν 15 Επί τηι; προ41έι1εωg, ταχέωι: αυτονι: συναρπαι141ένται; ίιπο των οχλων ίιποχρρίουι; πα(>αδο41ήι1ει141αι τφ 42 βαι1ιλεί' ?:αiίτα λiγoντoι: έτι τoiί προει(>ημένου διο(> γΙι141εΙι: Έρμείαι; πολύν έφηι1εν α-ότον χ(>όνον Επί βουλον δντα καΙ π(>οδότην τηι: βασιλείαι: διαλε).η- 204:27. 2 .ft-Ivat, ννν δ$ καλώι; πoΙOVvτα φανΕ(>ον Εκ τηι: συμβουΜΊι: γεγον{ναι, ι1πουδ&ζοντα μετ' όλίγων έγ Xet(lcaat το τoiί βαι1ιμωι: ι1ωμα τοίι: &ΠΟι1τιΧταιg. 8 τότε μΕν ο.ον οlον ίιπο41ύΨαι; τφ διαβολήν πα(>ηκε τον 'Επιγ{νην, πικ(>ίαν ακαι(lον μάλλον 7J δυσμ/- 25 4 νειαν Επιφήναg' α-ότοι; δΕ κατα τήν αίιτoiί γνώμην τήν μΕν έπί τον Μόλωνα ι1τ(lατeίαν, κατάφοβοι; (hv τον κίνδυνον, Εξέκλινε δια τήν άΠΕι(l(αν των πολε μικων, inl δΕ τον Πτολεμαίον έι1πούδαζι; ι1τρατεύειν, &σφαλη τoiίτoν εΙναι ΠΕΠΕισμ{νοι: τον πόλεμον δια '!ιο δ τήν τoiί π(lοeΙ{Jημένου -βαι1ιλέωι: �tf41vIlCav. τότε
POLYB. HISTOR.
V,
41 -43.
157
μ8ν OVv καταπληξάμενος τούς έν τφ συνεδ"ίφ πάν τας έπΙ μΕν τον Μόλαι11α στ"ατηγούς έξέπεμψΕ μετα δυνάμΕαις $έναινα κα� Θι;όδοt:ον τQ.ν ήμιόλιον, τον 468. δ' Άντίοχον πα"ώξυνι; σ-υνι;χώς, οίόμενοr; δείν έπι5 βάλλειν τας XEiQιxg τοίς κατα Κοίλην Συ"ίαν π"άγ μασ-ι, μόναις οϋταις ύπολαμβάναιν, Ι;Ι πανταχό&Εν τφ 6 νεανίσ-κφ ΠΕQιoκaλεt1άμενος "α() ε4; &Κ(>οβολιt1μον 'tOV!; άπο της' πόλεως καΙ t1vγκατα- 6 {ltflιXt1ar; ΕπΙ πολv 'toV!; Π()OκινδtιVEύOVτ«ς, κ(f,ΠΕιτα πάλιν Εκ μεταβολης των φευγόvτωv κ«ί δι«ν«t1τά σεως των Εγκα.ft'ημένων t1vμ{lαλιhν, πολλoVς �ν afJ9 των &πέΚΤΕινΕ, τέλος δ' Επακο�ov4hjσας καΙ π()oκaτα πληξάμΕνος Εξ Εφόδου πα()έλαβΕ καί τaύτην τ�ν 10 10 πόλιν. κατα δb τον και()ον τoVτoν ΚΕ()αίας, ΕΙς των· υπα ΠτολΕμ«ίον ταττομένων υπά(>χων, &πέστη π(>ος αfJτόv· φ χ(>ησάμΕνος μεr«λOΠ('Eπως πολλοvς EμEΤEιh(>ισE των π«ρα τοΤς EναVΤίOις 1ιγΕμόνων · 1 1 Ίππόλοχος γοϊίν δ Θετταλοg OfJ μΕτα πολv ΤΕΤ(Jα- 15 κοσίους {ΠΠΕίς ήΚΕν έχων προς αfJτoν των υπό π"ο12 λEμaΤOν ταττομένων. &σφ«λισάμενος δ� καί το 'Λτ« βύ('ιον &νέζΕυξΕ, κ«ί προάΥων παρέλαβΕ Πέλλαν καί 71 Καμονν και Γεφ('ούν. τοιαύτης δε "Ενομένης τής EiJ()Ot(tg, ο{ την πα('ακειμένην 'Λ()αβίαν κατοικονν- 20 ΤΕς, παρακ«λlσανΤEς σφάς αfJτούς, δμο.ft'vμaδδν αfJτιjJ 2 προσέ4tΕVΤΟ πάνΤΕς. προσλαβων δε και τ�ν · παρα τούτων Ελπίδα καί χορηγίαν προηγΕ, καί κ«ταt1χαιν {ΟΊ. * * * ΕΙς τ�ν Γαλάτιν * * * "ίνΕται * * * 'Aptlow καΙ 495. των Ε4; αfJτα παραβΕβοη41ηκότων, ών ήΥΕΤΤΟ Νικίας, �5 8 &varxrtt'or; ων κ«ί συγγEν�ς ΜΕννέου. καταλΕΙΠΟ μένων δ' Ιτι των rabιX(Jmv, & δΟΚΕι' των κ«τ' ΕΚΕί νους 'tovg τόπους όχυρότητι διαφi(Jειν, ΠΡΟ6στρατο ΠΕδΕύt1ας αfJτοΙ:g καί συστησάμΕνος Ιργα ταχέως καΤΕi πλήξατο καί π«ρέλαβΕ την πόλιν. μΕτα δε ταVτα 80 πvν.ft'aνόμΕν.ο ς ΕΙς τα 'Ραββaτάμaνα της Ά()αβίας καί '1
POLYB. mSTOR. Υ, 70. 71.
193
πλΕίΟ'υς ή.f1ρΟ'Ι6μiνΟ'vς τίbν πΟ'λΕμίων πΟ'ρ.f1ΕΤν καΙ κιχτατρέχρν τ-ι}ν τίbν πρΟ'ι1ΚΕχωρηκότων Άράβαιν α.vτφ χώριχν, πάντ' Ιν ΙλάττΟ'νι .ftBμEνO'g αιρμηι1Ε καΙ πρΟ'6Ει1τρατΟ'πΕδΕυΙΙΕ τΟ'ίς βουνοίς , Ιφ' αιν ΚΕίιι.ftαι 5 6υμβαίνΕΙ την πόλιν. ΠΕΡΙΕλ.ftWν δ� κα! 6vν.ftEιxdιX- 5 μΕνΟ'ς τον λόφΟ'ν κατα δύΟ' τόπΟ'υς μόνον Εχον,,-ιχ -πρό60δον, τΙΧύΤ?Ί ΠΡΟ6ΕβαινΕ κα! κατα τούτους ιιυν{6τα1:0 ΤOt.ις τόπΟ'υς τας τίbv μ/ηχανημάτων κατιχ ι1ΚΕυάς. άΠOδσt.ις δ� την ΙπιμΕλΕιαν τίbν Ιργων τίbν 6 10 μξν Νικάρχφ, τίbν δ� ΘΕοδότφ , το λσιπον ΙΧύτος l1δη κοινον α-ότον παρΕ6ΚΕύαζΕ κατα την ΙπιμΙλΕιιχν καΙ την Ιπί6ΚΕψιν της έκατέρου ΠΕΡΙ ταύτα φιλοτι μίας. πολλ1}ν δ'� ποιουμέναιν σπουδην τίbν περΙ τον 7 ΘΕόδοτον κα! Νίκαρχον, καΙ ι1υηXίbς άμιλλωμΕνων 15 προς άλλήλους ΠΕΡΙ τού πόΤΕρο; ιxfJfίbv φ.f1ά6ΕΙ κατα βαλων το προκείμΕνον τίbν Εργων ΤΕΙ'χος, ταχέως 6υνέβη καΙ παρα την πρΟ6δοκίαν έκάΤΕρον ΠΕ6Είν το μέρος. OV συμβάντος Ιποιονν7:0 καΙ νύκτωρ μ�ν 8 καΙ με.ft' ήμl(!αν ΠΡ06βολας καΙ πα6αν Π(!Οι1ΕφΕρον 20 βίαν, OfJδlνιx πα(!αλΕίπον7:ες και(!όν. 6υνEXίbς δ� 9 καταΠΕιράζονΤΕς της πόλΕως 0-0 μην l1νυον της lπι βολης oM�ν δια το πλη.ftος τίbν εΙς την πόλιν 6vv δεδραμηκότων άllδρίbν, εως OV τίbν αΙχμαλώτων τινος -όποδΕίξαν'tvς τον -όπόνομον, δι' OV κατέβαινον ΙπΙ 25 την -όδρείαν O'C πολιορκούμενΟ'ι, τούτΟ'ν &να(!(!ήξαντες Ινέφραξαν υλ?Ί καΙ lt.f1otg κα! �αντΙ τφ τοιούτφ 496. γένει. τότε δ� 6υνείξαντες oC κατα την πόλιν δια 10 την άνυδρίαν παρΕδΟ6αν αiιτoύς. ov γενΟ'μένΟ'υ κυ- 11 408. (JLEvdag τίbν 'aeeoήιJaνOΤE!; ot τοϊί 20 Ta(J6VfjetcJOg πεbοί, καίπερ iίδη τετραμμ{vοι, πάλιν 14 έκ μεταβολ-ης ήμύνOVΤO τους εΙιJπίπτovτας' Εξ ofι περιεχόμενοι παvταχό{tεν οΙ Σελγείς τέλος εΙς φv15 Ύην ωρμησαν. {Χμα δε τούτοις οί ΠΕδνηλΙ66είς έπι .f>'{μενοι τους έν τιji χάρακι καταλειφ.f>'{ντας Εξ{βα- 25 16 λον. Ύενομένης δε τής φυγής Επί πολνν τόποv, lπε60ν μεν οfJκ Ελάττους μυρίων, των δε λοιπω" οί μεν 6ύμμαχοt Πclvτες εΙς την olXEtιxv, οί δε ΣελΎείς δια τ-ης όρεινής ιΙς την α{πων πατρίδα κατέφυΎΟ1!. 74 Ό δε Γαρσύη(Jις άναbεύξας Εκ ποδος είπετο τοίς 30 φεύΎου6Ι, 6πεύδων cJtEl.f>'Erν τας δυ6χωρίας κιχ! συν-
POLYB. HISTOR. ν, 73-75.
197
Ei'ftfJat ff1 πόλει π()�ν 11 t1fijVat καΙ βοvλεύt1ΙΧfJ4tαί τι ΤOυ€; πεφευγότα€; {,π�() τη€; αύτού πα()oυσία€;. OV- 2 το€; μ�ν ofnι ήΚδ μετα τη€; δυνάμεως π()o€; την πό λιν' οΙ δ� Σελγεϊ€; δυσελπιστoύντε€; μ�ν ΙπΙ τoϊ€; 3 5 σpμμ«χOΙ€; δια την κοινην πε()ιπέτειαν, Ικπεπληγ μένοι δΕ ταί€; ψυχαϊ€; δια ι:ο 'YηυνO€; &τύχημα , πε ()ίφοβοι τελέω€; ήσαν κα� πε()l σφων αiJτων καΙ περΙ 499. τη€; πατ()ίδo€;. διο t1vvελ4tόvτε€; εΙ€; Ικκλ"lfJtαν Ιβου- 4 λεύfJαντο π()ει1βευτψι Ικπέμπειυ ;να των πολιτωυ 10 Λόγβαι1ιυ, δ€; Ιγεγόυει μεν Ιπι πολυ fJvνή4Τη€; καΙ ξέvοg �ντιόχoυ τού μεταλλάξαντo€; τον βίον lπl ΘΡ4κη€;, δο4tείfJ"l€; δ' Ιυ πα()ακατα{}ήΚΥ και Λαοδ{- 5 κη€; αiJτφ τη€; 'Αχαιού γενoμένη€; γυυαικό€;, lτετ,lόφει ταύτην ιb€; 8'vγατέ,Iα καl διαφε,lόντω€; ΙπεφιλΟ($ΤΟ,l15 γήκει την πα'l4tένον. δι' & νOμί�Oντε€; οΙ Σελγεϊ€; 6 ciJφVifJfOΙfOtI εΧΕιυ π,IεfJβεvτην Π,IO€; τα πεQιεfJτωτα τούτον Ιξαπέι1τειλαν ' δ€; πoιησάμενo€; lδίf! την εν- 7 τευξιν π,lο€; ΓαQfJύηQιν, ΤO(Jούτο κατα την π,Iοαί,lε- 461. fJtv &πέfJχε τού iJorJ4tciV τυ πατ,lίδι κατα το δέον 2() fbfJfE τfι.υαντία πα,lεκάλει τον Γα,lσύη,lιν fJποvδfJ πέμπειν Ιπι τον Άχαιόν, άvαδεχόμενQ€; lΙYXEι,ltEiv oιiJfoi€; την πόλιν. δ μΕν ούν Γα,lfJύηρι€;, δεξάμενo€; 8 έΤOίμω€; την Ιλπίδα, ΠQΟ€; μΕν τον 'AXfXLOtI Εξέπεμψε τoυ€; iΠΙfJπασομέvοvg κα� δΙα(Jαφήσovτα€; πε/?, των 25 IVefJfrhfrov, π/?o€; δΕ fovg Σελγετ€; άνOχα€; ποιηfJά- 9 μενO€; ε Ελκε τον Χ,Ιόνον των fJvν4tηκιbν, αιεν ύπΕρ των κατα μέ,Io€; άντιλOγία€; κα� σκήψει!: εισφε/?ό μενο!: xd,lLtI τού ΠΡO(Jδέξασ4tαι μΕν τον �xαιόν, δού ναι δ' άναστροφην τφ AOιyPιXfJEL Π,IO€; τα€; lντεύξει€; . 80 κα� πα/?αfJκεvα€; τή!; lπιβoλη€;. κατα δΕ τον και('ον 75 τούτου πλεoνάκι€; fJvμπο('εvομένων πρo€; άλλήλoυ€;
198
RES
ΑΒΙΑΕ
MINORIS [01. 140, 2].
Eί� δ'ύλλογον , δγ{νΕτό τι� δ'ννή4)-εια τΩv δκ τού δ'τρατοπέδου , παΡEΙδ'ιόVΤων πρo� τας: δ'ιταρx{α� είς: 2 τ�ν πόλιν. δ δ� καΙ πολλοίς: καΙ πολλάκις: i1δη παρα{τιον ιΥέγOVΕ τής: &πωλEία�. κα{ μοι δΟΚΕί πάν των των ζφων ε.vπαραλΟιΥΙδ'τότατον iYπάΡXHν lf.v- 5 8 .fJ'ρωποg, δοοι:ούν Εlναι πανουργότατον. πόδ'αι μ�ν ιΥαρ παΡΕμβολαΙ καί φρούρια, πόδ'αι δε καΙ πηλίκαι 4 πόλEΙ� τούτφ τφ τρ 6πφ παρεt1πόνδηvται; και τoύ- � των 01Jτω δ'υ.νΕχως: κα1 προφανως: πoλλoΤ� i1δη t1VtL βΕβηκότων o.vκ οlδ' σπω� καινο{ τινε� α{ει καί νΙοι 10 5 προς: τας: τοιαύτας: &πάτας: πεφύκαμεν. · τούτου δ' 500. αίτιον it1τιν στι τας: των πρότερον δπταικότων δν iX&t1"ot� περιπετε{ας, o-fJ ποιούμε4)-α tιροιsίqΟVf:, &λλα δ'{του μ�ν και χρημάτων πλή4)-οg, έτι δε τειχων και βελι1?ν καταt1ΚΕvάg, μετα πολλής: ταλαιπωρ{ας: και 15 δαπάνης: έτοιμαζόμε4)-α προς: τα παρ&δοξα των ι1υμ6 βαινόντων, δ δ' it1τί 6�t1τον μ�ν των δVΤων, tLεyt t1τας: δ� παρΙχεται χρε{ας: iv τoϊ� iπιt1φαλέδ'ι καιροig, τούτου πάντες: κατολιγωρουμεν , και ταύτα δννά μενοι μετ' ε-fJt1χήμοvog &ναπαύΟΈως: &μα καΙ διαιΥω- 20 ιyijg Ικ τής: {ι1τορ{ag και πολvπραιΥμοt1Vvηg περιπλ�ν δ ILW '1 ποιε Τδ'8"αι την τοιαύτην δμπειρίαν. 'Αχαιος: !ίΚΕ προς: τον καιρόν, ο{ δ� ΣΕλιΥΕϊς: συμμΙ ξαντες: α-fJτφ μεγάλας: ltJXOV Ιλπίδας: ιbς: δλοtJχsρούg 8 τινος: ΤΕυξόμενοι φιλαν8"ρωπίαg. δ δε AJιyflIXt1tg διJ 25 τούτφ τφ καιρφ κατα βραχυ tJ11V1J8"ροικαιg slg τ�ν 462. ίδίαν οίκίαν των Ικ τού tJτρατοπiδοv παρειtJιόvτωv δ'τρατιωτων, δ'υνΕβούλευΕ τοt'� πολίταις: μ� παΡΕϊναι 9 τOv καιρόν, &λλα πράτΤΕιν βλέΠOVΤα� Eί� τ�ν -όπο δΕικννμΙνην φιλαν.fJ'ρωπ{αν -όπ' 'Αχιtιού, "αί τ{λo� 80 iπι4)-st'ναι ταt'g tJvν&ήκαιg πανδf/μεί {lovλEvtJaILivovg
POLYB. HISTOR. Υ, 76. 76.
199
-όπ�ρ των iνεt1τώτων. ταχυ δ� t1vvα.ftροιt1.ftεtt1ης της 10 iκκληt1tας, OVτoι μ�ν Ιβουλεύοντο , καλέt1αντες κα� τους &πο των φυλακεΙων &παντας, ιός τέλος lπι.ftή t10ντας 'totg προκειμένοις' δ δ� Δό βαt1ις &ποδους 76 5 το t1ύν.ftημα του και(!ου 'totg -όπεναντΙοις ήτοίμα'ε τους ή.ftροιt1μένους κατα την οlκΙαν, διεt1κευά�ετο δ� καΙ κα.ftωπλί�ετο μετα των υίων αfJτος &μα προς τον κίνδυνον. των δ� πολεμίων δ μ�ν 'Λχαιος τους 2 [μ�ν] ήμίt1εις Εχων προέβαινε προι; αfJfην την πόλιν, 10 δ δ� Γαρt1ύηρις τους .[,ποΙειπομένους &ναλαβων προηγεν ιός ΙπΙ το Κεt1βέδιον καλoύμε'iιoν. τovτo δ' Ι6τΙ μ�p Διος Ιερόν, κεtται δ' εfJφυως κατα της πόλεως ' l1κρας γαρ λαμβάνει διά.ftεt1ιν, t1vv.ftcat1a-: 3 μένου δέ τινος κατα τύχην α/πόλου το t1VjLfJιxtvov 501 . 15 καΙ ΠΡ06αγγBtλανΤOς προς την Ικκλη6ίαν, οΙ μ.�ν ιπι το Κε6βέδιον όSρμων μετα σπουδης, οΙ δ' ΙπΙ τα φυλακεtα , το δ� πλη.ftος -όπο τον .ftυμoν ΙπΙ την οlκίαν του Δογβάσιος. κιxταφανoύ� δ� τής πράξεως 4γενομένης, οΙ μ�ν αvτων Ιπ1 το τιJrOΙ; ιΧναβάντες, 20 ο{ δ� ταΙι; afJλeίοιg βια6άμενοι, τόν τε Δόγβασιν καΙ τους υ{ούς , &μα δ� καΙ τουι; l1λλους πάνται; αΙιτο.ί κατεφόνευt1αν. μετα δ� ταυτα κηρύξαvτες τοΙι; δού- 6 λοις lλευ.ftερίαν κα1 διελόντει; 6φας α13τους Ιβοή .ftovv Ιπ1 τουι; εvκαίρους των τόπων. δ μ�ν oVv 6 25 Γαρt1ύηΡΙf: lδων π(!οκατεχόμενον το KEt1fJirJtOV &π έ6τη της προ.ftέ6εως · τού δ' 'AXrl:tOii βια�oμένoυ προς 7 αfJτας ται; πύλας iξελ.ftόvτες ο{ ΣελγεΙς htfΙXΚOt1IOvg μ�p κατέβαλον των Mvt1wv, τους δ� λοιπους ιΧπέ t1τηt1αν της δρμης. μετα δ� ταύτην την πραξιν δ 8 80 μ�ν '.ΑχαιΟς καΙ Γαρt1ύηρις ιΧνεχώρησαν εΙς την a-b των παρψΡολήν, οΙ δ� ΣελγεΤς, δεδιότει; μ�p τας Εν 9
γ
200
RES ΑβΙΑΕ ΜΙΝΟΒΙβ [01. 140, 2].
a{,τoί� ιιτάΙΙEΙ�, δEδιόΤE� δ� καΙ τη." τω." πολεμίων 463. iπιστ�ατοπεδείαv, έξέπεμψa." με8-' {�ΤfJ�ιων τoύ� π�ειιβvτέ�oυ�, καΙ ΙΙπονδaι: ΠΟΙfJΙΙάμΕνοι διελvtraντο 10 τον πόλΕμον ΙπΙ ΤOύΤOΙ�, Εφ' φ πa�αχ�ημα μ�ν δούναι ΤEτ�ακόΙΙια τάλαντα καΙ τoύ� των ΠΕδvη- 5 λιιιιιέων αΙχμαλώτov�, μετα δΙ τινa x�όνoν lτε�α π�οιι8-Είvαι τ�ιακόσια_ 11 Σελγεί� μ�ν oVv δια την Δoγβ&ιιιo� t!ιιιέβειαν ττί πατ�ίδι κιvδ'ιJVΕvιιαvτε�, διά τη." ιιφετέ�αν Ευ τολμίαν τήν τε πατ�ίδα διετή�ησαν καΙ την ΕλΕυ- 10 8-E�ίαν ου καηισχυναν καΙ τη." intάρχοvιιαν aύτoί� 77 π�o� ΔαΚEδαιμoνίoυ� συΥγένειαν' '.ΛχαιO� δ� ποιη ιι&μEνo� ιύφ' EαVΤOν την Μιλυάδα κα1 τα πλΕίστα μi�η τη� Παμφυλία� άνέζΕυξΕ, καί πα�αγενόμEνo� εl� Σ&�δεις ΕπολΕμει μ�ν Άττάλφ συνεχω�, t!ινετεί- 15 νετο δ� Π(!οvσίff, πάσι δ' �ν φoβε(!o� καΙ βα�ύ� 2 τoί� Επί τάδε του Tαυ�oυ κατοικουιιι, κατά δ� τον καιρόv, κα8-' δ." Άχαιος Εποιείτο την ΕπΙ τoύ� Σελ602. γεί� ΙΙΤf/αΤΕίαv, ''Λτταλo� Ιχω." τoύ� ΛIγoσάγα� Γα λ&τα� ΕπεΠΟ(Jεvετο τά� κατά την ΑΙολίδα πόλει� 20 κα� τά� t1V11EXsi6 ταύται�, δΙΙαι Π(JόΤΕ(JΟV Άχαιφ 3 Π(Jοσεκεχω(Jήκειt1αν διά το." φό{jοv' ώ." α! μ�ν πλEίoυ� Ε8-ελοντην αυτφ π�0t118-εντo κα1 μΕτα Χ&(JΙΤ{J�, όλι'.4 γαι δέ 'rtvs� τή� βία� Π(Jοt1εδεή8-ησαv. �σαν δ' α{ τότε μετα8-έμεναι Π�o� αυτον π�ωτo." μ�." KvlLfl κα1 25 Σμ,υ�να κα1 Φώκαια ' μετά δ� ταύτα� Alγαιεί� καί Τημ,vίται Π(JOt1Εχώ(!ησαν, καταπλαγέντΕς η}ν Ιφο60ν' δ -ήκον δ� καΙ πα(Jα TfJtwv κα1 Κολοφωνίω." π�lιιβEΙ� 6 Ι"xειρίζoντε� ιιφά� αυτoύ� κα1 τά� πόλει�. π�oσ1" δεξ&μενo� δ� καΙ ΤOύτoυ� Επί ταε� t1V118-ή"αι� αί� 80 κα1 το πρόΤΕρον, καΙ λαρων δμή(!ους, Εχ(!ημάτισΕ
POLYB. HISTOR.
ν, 76-78.
201
τοίς 'ltfXt,>a των ΣμVf1Vαίων πρεσβευταίς φιλανfJ'qώ πως δια το μάλιστα τούτους τετηιιηκΙναι τfιν πιιος α-ότον πίt1τιν. πqοελfJ'ών δ! κατα το t1vvsx�g κα� 7 δΙf1.βας τον Λύκον ποταμον προηγεν . ΕπΙ τας των 5 Mvt1CJv κατοικίας, απο δ� τούτων -γενόμΕνος �κε πιιος ΚαιισΙας. καταπληξάμενος δ! τούτους, δμοίως 8 464. δ� καΙ τους τα Δίδυμα τείχη φυλάττovτας, παρέλαβε καΙ ΤElύτα τα χωιιία, Θεμιστοκλέους α.(,τα παραδόντος, δς Ετύγχανε 6τιιατηγος {;π' Άχαιού καταλι;λειμ10 μ'ιιος των τόπων τούτων. δρμήσας δ' EVfEύfJ'EV καΙ 9 κατασύρας το Άπίας πεδίον {;ΠEρ'β�λε το καλού μενον δρος ΠελΕκαντα καΙ κατΙζευξε περΙ τον Ml γιστον ποταμόυ. 0lJ -γενομένης Εκλείψεως σελήνηςΙ), πάλαι δυσχε- 78 15 ρως φΙροντες οΙ Γαλάται τας Εν ταίς πορείαις κακο nafJ'sCag, Είτε ποιούμενοι την 6τρατείαν μετα -γυναι κων καΙ τΙκνων, έπομlνων α.(,τοίς τούτων Εν ταίς άμάξαις, τότε σημειωt1άμεvοι το γεγονος ο.(,κ αν 2 Ιφασα:ν δτι προελfJ'είv εΙς το πρόσfJ'εv. δ δε βα6Ι- 3 20 λευς "Λτταλος, χρείαν� μ'Εν Εξ α.(,των ο,(,δεμίαν δλο ι1χερη κομιζόμενος, fJ'SWIICJv δ' αποσπωμένους Εν ταίς πορείαις καΙ 'XIxfJ" α{;τους στρατοπεδεύοντας καΙ 503. το δλον aπEtfJ'oVνrag καΙ ΠΕφροvημαΤΙt1μένους, εΙς αμηχα:νίαν Εν'πιπτεν 0.(, τfιυ τυχούσαν' ίΧμα μΕυ 4 25 -γα(' 1jywvCa μη προς τον Άχαιου απουεύσαντες σvv EnCfJ'wvrat τοίς α{;τού πράγμαt1ιv, ΙΧμα δ' {;φεω('άτο την. ΕξακολοvfJ'ούt1αv α.(,τφ φήμην, Εαν περιστήt1ας τους ι1τρατιώτας διαφfJ'εί('τι πάντας τους δοκούντας δια της Ιδίας ntt1rswg πεποιησfJ'αι την εΙς τfιν '.Ασίαν 1) Secundum Oppolzerum videtur hic defLctus lunae fuisse οι. 140, 2 (a. U. 536) prid. ld. Septembr.
202
RES SYRIACAE [ΟΙ 140, 2. 8].
διdfJaΙΙιν. διο τηι; προειρημ'νηι; &:φορμηι; λαβ6μενος Επηγγείλατο κατά μ!ν το παρον άποκαταιιτήσειν afJ τoVι; προς τη" διιΧβαι1ιν καΙ τ6πον δάJΙΙειν cvφviί προς κατοικία ν, μετά δ! ταύτα ιιυμπριΧξειν εΙι; δπ6ΙΙ' Ζχ" αfJτOv παρακαλωιιι τών δυνατών καΙ καλώς 5 'x6ντιuν. β �τταλoι; μ!ν o.(,v, &:ποκαταιιτήι1αι; τους ΑΙγοιιιΧγαι; εΙς τον Έλλήι1ποντον καΙ χρηματίιιαι; φιλαν .f)oράJπιuς Δαμψακηνοες, �λεξανδ()εύιιιν, 'ΙλιεύΙΙι, διά το τετηρηκ{ναι τούτους την προι; αfJτοv πίστιν, &:νε- 10 79 χώ()ηι1ε μετά της δυνιΧμεως εΙς Π{()γ(ψον ' �vτίoχοι; δ! κα! Πτολεμαtος, της Εαρινfjς ωραι; Εvιt1τιχμ{ vιης, €τoίμας Εχοντει; τάς παραt1κεvας Εγίνοντο προς 2 τφ διά μάχης κρίνειν την Εφοδον. οΙ μ!ν ο;'ν πε()Ι τον Πτολεμαtον αψμηι1αν Εκ τηι; �λεξανδ()είιxς, έχον- 15 τει; πε�ών μ!ν εΙι; Επτά μυριιΧδας, lnnctg δ8 πεvτιx- 465. 8 κιιιχιλ{ους, Ελέφαντας Εβδομ,ήκοντα τ()εtς' 'Avτίoxoς δ! γνους τήν έφοδον αfJτών ιιυνηγε τιΧς δυνιΧμεις. 1jt1av δ' α{ίται ΔιΧαι μ!ν καΙ Κα()μ,ιΧνιοι κα! Ktλικες εΙς τον τών EfJ�tbvιuv τ()6πον καftωπλιιιμέvοι περΙ 20 πεντακιιιχιλίους' τoύτιuν δ' Είμα την Επιμ,έλειιχν εΙχε 4 καΙ την ήγεμονίαν Βύττιχκος δ Μακεδών. -όπο δ8 Θε6δοτον τον AΙτιuλoν τον ποιησιΧμενον την π()ο δοt1ίαν 1jt1av Εκ ndt1fJ!; Εκλελεγμ{νοι της Ptxt1LAclag, καθ-ωπλιιιμ.{νοι δ' εΙς τον Μακεδονικον τ()6πον, l1ν- 25 δ δρες μύ()ιοι ' τούτων ol πλείονες ά()γv()άt1πιδες. το δ8 της φάλαγγος πλη8'ος ήν εΙι; δvt1μv()ίοvς, .ης 301. ήΥεtτο Νίκιχρχος καΙ Θε6δοτος δ καλούμενοι; ήμι66 λιος. π()ος δ! τούτοις �yριίX""ει; καΙ Πέ(ίιιαι τοξ6ται κα! ιιφενδονηται διt1χίλιοι. μετ" δ! τούτων χίλιοι 80 7 Θρijκει;, Φν ήγεtτο ΜενΙδημ,ος �λαβανδεύς. -όπη()χον δ
POLYB. HISTOR. νι 78-80.
203
δ� καΙ Μήδων κα1 KιtJσ{aJν καΙ ΚαδουιιίaJν καΙ Kα�μανίiw οΙ πάιreEς ΕΙς Π6ιreακιΙΙxιλίoυς, οΊς &IeUVEtV 'Λιιπαιιιavού ΠΡΟΙΙΕτέτακτο τού Μήδου. "ΛραβΕς δ� 8 καί τινΕς τών τoVτOις π�oιιxώ�aJν .ηιιαν μ�ν ΕΙς μυ5 ρίους, ύΠEτάττOιreo δ� Ζαβδιβήλφ. των δ' &πο της 9 Έλλάδος μΙΙΙΟ-οφόΡaJν ,ηγΕίτο μ�ν 'Ιππόλοχος Θεττα λός, -ύπηρχov δ� τον &�ι4tμον ΕΙς ΠΕντακισχιλίους. K�ηται; δ� χιλ{ους μ!ν καΙ ΠΕ'vτακοσίοvς ΕίΧΕ τοΙΙς 10 μΕΤ' Ev�l6xov, χιλίους δ� ΝΕόκρητας τοΙΙς ύπο 10 Ζέλυν τον Γορτννιον ταττομένους ' οΙς {Χμα συνησαν 11 &κοντισταΙ ΔυδοΙ ΠΕντακόιιιοι καΙ ΚάρδαΚΕς οΙ μΕτά ΔυΙΙιμάχου τού Γαλάτου χίλιοι. 'ιών δ' ΙππέaJν .ην 12 το παν πλη-θ'ος ΕΙς έξακιιιχιλίους' ΕίΧΕ δ! 'ιών μ�lI τετρακιιιχ,ιλίaJν 'ιήν ,ηγΕμονίαν 'Λντίπατρος δ τού 15 βασιλέως &δΕλφιδούς, ΙπΙ δ� 'ιων λοιπών Ιτέτακτο ΘεμίΙΙaJν. καΙ της μ�ν 'Διreιόxoυ δυν&μεaJς 'ι0 πλη- 13 4to;; .ην πεbΟΙ μ�ν έξακιιιμvριοι καΙ διtJχίλιοι, σνν δ� τούτοις Ιππείς έξακιtJχ,ίλιοι, 4tfJqla δ� δυιιΙ πλε{aJ 'ιών έκατόν. 20 Πτολεμαίος δ! ποιηιιάμΕνθς τήν ΠO�Eίαν ΙπΙ HfJ- 80 lOVt1lov, το μ!ν πρώτον Ιν ταVτ?1 τf'ι πόλει κατέ bΕvξε , πρOt1αναλαβων δ� 'ιους έφΕλκομένονς καΙ 2 t1ιτομετρήt1ας την δvναμιv Εκίνει, και προηγΕ ποιοv μενοι; 'ιήν ΠO�E{αν πα�ά το ΚάΙΙιον καΙ τά Bάρα-θ'�α 466. 25 xalOVttcva διά n}S &vύδqοv. δι(Χνvt1ας δ' έπΙ το 3 προκείμενον πεμπταίΟΙ;, κα.ΤΕt1τρατοπέδΕvιιε ΠΕντή κοντα ιιταδίονς &ποt1χwv 'Ραφίας, .η ΚΕίται μΕτά 000. 'Ρινοκόλουρα πρώτη τών κατά Κοίλην .l)υρίαν πό λεων Θς προς την ΛΙΓVΠ1:oν. κατά δe τους αvτovς 4, 80 καιρoVι; 'Λιreίoχ,oς ήΙΙ:Ε τήν δνναμιν εχ,aJν, πιφαγενό μΕνος δ' εΙι; rιXbav καΙ ΠΡΟΙΙαναλαβων EvταOOα την
204
RES SYRIACAE [01. 140, 3].
δνναμιll at;.&ιg Π(Jο.Υει βdδfj1l. κα� πα(Jαλugας Τ�lI προεΙ(Jημ/νηv πόλιν καΤE�τρατoπ/δευ�ε ΝVΚΤός, &ΠΟ/ί �xων τών -δπεναντ(ων ιbg δ/κα �ταδtovg. το μ!ν o1nι πρώτον Εν τoVτφ τφ δια�τ-ήμaτι '}'ηονότεg &,ΙΤ6 Ε�Τ(Jατοπ/δεvοll &λλ-ήλοιg' μετα δ/ τιναg fJμlqag 5 '.Anio1,og, ιiμιχ τόπον {jovAdμEvog tiJφv{�ΤΕρον μΕτα λαβεεν κα� ταi'ς δvνdμεtrιν Eμπoιη�ιxι .ftd(J�og, Π(JΟ6E�τρατOπ/δEυ�E τοl'g περ� τον Πτολεμιχεον, ω�τε μη πλεi'ον τών π/νΤΕ �τιxδίων τοvg Xdqιxκιxg &πέχειν 7 άλλ-ήλων. Ιν Φ xat(Jιp ΠΕ(J{ ΤΕ ταg ύδρείιχς και 10 προνομας Ι'}'{νοντο trvμπλοκιχ� πλΕ(ους, δμο{ωg δ! κιx� μΕταgv τών �τριxτoπ{δων &X(Jofjolt�μo� �νν{ �τιxντo, ποτ! lIw {ππ{ων, ποτ! δ! κιχΙ πεtών. 81 Κατα δ! τον καιρον τoiίτoν Θεόδοτος ΛΙτωλικfJ μ/ν, oiJx άνdνδ(Jφ δ' lΠΕβdλετο τόλμll καΙ Π(JdgΕΙ. 15 2 �ννEιδως '}'αρ Εκ τηg Π(Jο'}'ηενημΙνηg �VlIfjttD�EfiJg την το;; {jatrtl/mg ai(JEtrLlI κιx� δ(άιταν πο{ιχ τις �ν, EΙ�ΠOΡEύEται τρ(τοg '}'evdlIElIOg {,πο την im.ftινην Elg 3 τον τών πολεμ{ων χάρακιχ. κατα μ!ν oinι τ�ν δψιν lί'}'νω�τoς �ν δια το �κότoς, κατα δ! τ�ν [�4}ητιx 20 κιx� τ�ν lίλλην ΠEρικoπ�ν άνEπι�-ήμαντoς δια το ποι,. 4 κίλην ΕΙναι κάκείνων την δννιχμιll. l�τοχιχ�μl1l0g ι}' Ιν ταες πρότερον ήμ/ριχις της το;; βα�ιλέως �Κ'l νης δια το πανΤΕλώς �ύνeγγυς rtve�.ftat. τους άκρο βoλι�μoύς, ωρμη�ε .ftριχ�{ως Ιπ' αfJτ-ήν, κα! τοvg 25 Ι) μ!ν πρώΤου.ς πάντας δΙEλ.ftαιν Ela.ftE, παριxπε�ιbν δ' ΕΙς την �κηv-ήv , /ν � χρηματ(tειν eltD.fJ'Et καΙ δΕΙ ΠllεΙν δ βα�ιλεύς, πdviΙΧ τόπον l(Jεvν-ή�ας το;; ΜW βιχ�ιλέωg &π/τυΧΕ δια το τΟν μ!ν llcolelIιxi'ov Ικτος της Ιπιφανο;;ς κιχΙ χρηματι�τικηg �κηνηg ΠOΙEε�4)oαι so4β7. δΟβ. 6 την &νάπαv�ιν, δύο δ{ τινιχς τWν ιxfJτoiί κoιμωμiνων
POLYB. BISTOR. Υ, 80-82.
205
τραvματί(/αg, κα! τον lατρον τού βα(/ιλέαιι; 'ΔlΙδρΙαll «ποκτείναg, «lΙη,ώρηιιε μετ' Μφαλείαι; εlι; την έαυ τού παρεμβολήν , βραχέα .f}ορvβη.f}εΙg .f1δη περ1 την τού χάρακαι; Εκπτω(/ιll, τΏ μεν τόλΡl1 ιιυντετελεκωι; 7 5 την π(>ό.f}ει1Ιll, τΏ δΕ προνοί" διειιφαλμΙνοι; δια το μη καλώι; Εςητακέναι πού την &:νάπαυΙΙιν δ Πτολε μαίοι; elth.f}Et ποιεί(/.f}αι. Οί δΕ βα(/ιλείι; πέν.f}' ήμέραι; &:ντιιιτ(>ατοπεδεv- 82 ΙΙαντες «λλήλοιι;, Eγvαι(/αν &:μφότεροι δια μάχης κρί10 νειν τα π(>άγματα. κατα(>χομένων δε τών πε(>l τον 2 Πτολεμαίον κινείν την δVΝαμιν Εκ τού χά(>ακοι;, cv4timg οί πε(>l τΟν 'Avτίoxoν &:vτεςηγoν. καΙ τας μεν φάλαγγαι; &:μφότε(>οι καΙ τούι; Επιλέκτουι; τούι; εΙι; τον .ΜακεδονικΟν τρόπον κα.f}ωπλιιιμένουι; κατα 15 πρόιιωπον «λλήλων Εταςαν, τα δε κέρατα Πτολεμαίφ 3 μεν έκάτερα τουτονΙ ΙΙυνί(/τατο τον τρόπον. Πολυ κράτηι; μεν είχε μετα τών . -όφ' έαVΤOν ίππέων το λαιον κέραι;· τούτου δε καΙ της φάλαγγος μεταξύ 4 κρητει; .ηf1αν πα(>' αvτονι; τούς ίππείι;, έξηι; δΕ 'tov20 τοιι; το βαιJιλΙΚOν itγημα, μετά δΕ τoVτoυι; οί μετα Σωκράτουι; πελταιιταί, (/υνάπτοτιτει; τοίι; At(JVf1t τοίι; εΙι; τον Μακεδονικο ν τρόπον κιχ.f}ωπλιιJμένοις. ΑπΙ 5 δε τού δεξιού κέρως ΈχεκριΧτηι; .ην δ Θετταλόι;, έχων τούι; -όφ' αVτoν ίππείι; · παρα δε τούτον Εκ τών 25 εVωνύμωv. ϊΙΙταντο Γαλάται καΙ Θρi'jκει;· έξηι; δΕ 6 ΤOVτOις φοςCδαg ι:ίχε τούι; &:πο της Έλλάδοι; μιf1.f}ο φόρουι;, f1υνάπτοτιταg τοίς τών Alγ1JΠτίων φαλαγ γίταις. τών δε .f}ηρίων τα μεν τεττα(>άκοντα κατα 7 το λαιον .ην, Εφ' 0.0 Πτολεμαίος αVτoς Εμελλε ποιε;:30 ιJ.f}at τον κίνδυνον, τα δε τριάκοντα καΙ τρία Π(>Ο τού δεξΙΟύ κέρατος έτέτακτο κατ' αVτoύς τσνς μιf1.f}ο-
206
RES SYRIACAE
[ΟΙ. 140, Β].
8 φόρους {ππείς. 'ΛντΙοχος ιt! τoν� μ!ν έξήκοντα των
Ιλεφάντων, Ιφ' αιν �ν ΦΙλιπποι; δ t/ύντροφοg αυτού, προ τού ιtεξιoύ κέρατοι; προέt/τηt/ε, κιχ4}' δ ποιείt/4}αι τον κίνιtvνoν αVτoι; έμελλε προι; τονι; περ! 9 τον Πτολεμαίον' τούτων ιt! κατόπιν δΙt/χιλίοvg μw 6 468. {ππείι; τούς υπ' 'ΛντΙπατρον ταττομένουι; iπέt/τηt/ε, 10 cftt/xtλtovg δ' Ιν Ιπικαμπίφ παρενέβαλε. παρα δΕ τούι; Ιππείι; Ιν μετώπφ τούς κρηται; έtιτηt/ε ' τού τοιι; δ' έξηι; έταξε τούι; &πο τηι; Έλλάδοι; μιtι4}oφό (Jovg ' μετα δ! τούτων καΙ των εΙι; τον Μακεδονικον 10 τρόπον κα4}ωπλιtιμένων /f:OiJg μετα Bvττάκoυ τού 1.1 Μακεδόνοι; δνται; πεντακιιιχιλίους παρενέβαλε. τηι; δ' ευωνύμου τάξεως Ιπ' αύτο μΕν το κέρας έ4}ηκε cJ�t/xtλtovr; {ππείι;, ών �γείτo Θεμl6ων, παρα δ! τού τουι; Κάρδακαι; κα1 Δυδούι; &κoντιtιτάι:, έξης δΕ τού- 15 τοις τούς υπο Μενέδημον εVbώνοvg, οντας εΙς τριt/12 χιλloυς, μετα δΕ τούτουι; Kt(Jtιlovg κιχ! Μήδους κιxl ΚαρμανΙοvg , παρα δ! τούτους "Δραβαι; {Χμα τοίς 13 ΠΡΟ(Jχώροιg, t/vνάπτονταg τΏ φάλαγγι. τα δΕ κατά λοιπα των 4}ηρΙων τoV λαιoV κέρατος προεβάλετο, 20 των βαtιιλιxων τινα γεγονότα παΙδων iπιt/τήt/αg Mυ'tι1κoν. 83 Τούτον δΕ τ�ν τρόπον των ιtυνάμεων Ικτεταγμένων iπιπιψι1εt/αν ol Pfl(JLlcig &μφότεροι κατα πρόtισJΠoν τας ι:ιύτων τάξεις παρακαλoiίvτει; {Χμα τοίι; 25 2 �γεμό(JΙ κα! φΙλοις. μεγΙt/τας ιt' Ιν τοίς φαλαγγl ταιι; Ιλπίδαι; Εχοντει; &μφότεροι πλείt/την κα1 t/ποv ιtην κα! παράκληιιιν IπoιoVντo περΙ ταύται; τας τάS ξειg, Πτoλεμaίφ μΕν 'Λνιtρoμάxoυ κα! Σωt/ιβίοv χα! τηι; άδελφης 'ΛΡ(Jινόηg, τφ ιt! Θεοδότου καΙ Ntxάf!- 80 χου (Jvμπαρακαλονντroν ιtια το παf!' έχατερφ τόύτουι;
1)07.
POLYB. HISTOR. Υ, 82-84.
207
Βχειν τας των φαλαγγιτων �γεμoνίας. .ην δ� 'Πα�α- 4 πλψ1ιος δ νους των -όφ' -Eκατέ�oυ πα�ακαλoυμέναιν. (διον μ�ν γα� B� oν Iπιφαν�ς καΙ κιχτηξιαιμένον Π(Jοφέρει1.fJ'αι τοίς παρακαλουμένοις oύδέτε�oς α ύτων 5 εΙχε δια το Π�Ο(fφάταις παρειληφένιχι τας &ρχάς, 008. της δ� των προγόναιν δόξης καΙ των Ικείνοις πε- 5 π�αγμέναιν &ναμιμνήι1κοντες φ�όνημιx καΙ .ftάρdΟς τοίς φαλιχγγίτιχις επειρωντο παΡΙι1τάνιχι. μάλΙι1τα δ1: 6 τας εξ ιχύτων εΙς το μέλλον Ιλπίδιχς Ιπιδεικνύντες, 10 καΙ κατ' Ιδίαν τους 1ιγουμένους κα! "Otvf] πάντας το1.ις &γαινίbει1.fJ'ΙΧΙ μέλλοντας ήξίουν και πα�Eκάλoυν 469. &νδ�αιδως και γενναίαις χρήσιχσ.ftαι τφ πα(Jόντι κιν δύνφ. ταύτα δ� και τούτοις πα�απλήι1ια λέγοντες, 7 τα μ�ν δι' αύτων , τα δΕ καΙ δια των Ερμηνέαιν, 15 πα�ίππευoν. Έπει δΕ πα�ιων �κε μετα της &δελφης Πτολε- 84 μαίος μ�ν Ιπ! το nιXf1fjg της f1φετέ�ας πα�ατάξεαις εfJώνvμον , 'Λvτίoxoς δΕ μετα της βαdιλικης Ιληι; έπι το δεξιόν , f1ημήναντες το πολεμικον συνέβαλον 20 Π(Jωτον τοίι; .fJ'ηρίοις. όλίγα μΕν ovv τινα των παρα 2 Πτολεμαίου f1vvή�ειt1ε τοίς Εναντίοιι;' Εφ' ών Ιποίουν &rCJva καλον οϊ ΠV(Jγομαχοvντει; , ικ XEt(JQg ταίς dα(Jίι1αιι; διαδΟΡΙΧΤΙbόμενοι καΙ τύπτοντες &λλήλους, έτι δΕ καλλίαι τα .fJ'11�ία , βιαιομαχουντα και f1vμ25 πίΠΤOVΤα κατα πρόι1ωπον αVτοίς. έι1τι γαρ � των 3 �Φαιν μάχη τοιαύτη τις, ι1υμπλέξαντα καΙ παρεμ βΙΧλόντιχ τους όδόVΤαι; εΙς &λλήλους ώ.fJ'εΙ: τΏ (jίCf, διε�ειδόμενιx περι της χώρας, Ιαις &ν καταΚ(Jατησαν τΏ δυνάμει .ftάτερον πα�ώι1rι την 3'ατέ(Jου n(Joiιo80 μήν ' οταν δ' ana; Eγκλi:ναν πλάγιον λάμrι , ΤΙΤ(Jώ- 4 f1κει τοΙ:ς όδΟV(JΙ, "a.fJ'ιXnE() οϊ ταV(JΟΙ τοΙ:ς κέραf1Ι.
γ
208
Μ8 8YRIACAE [01. 140, Β].
5 τα δΕ πλεΤt1τα. τC'w τού Πτολεμα.t01J &ηρtωv &'JtEιYEt
λία. τ'tjv Il«XfJ1l, 3περ [.300� it1τΙ notEiv τοig ΔιΒVΚOΤ� 6 iλiφα.t1ι· τ'tjv ιΥάρ όt1μη'll κα.Ι φω'llήv ο{ι μ{vοvt1ιv, &λλα κα.Ι κα.τα.πεπλ"1'J'μ{vοι το μiιyεftο� κα.Ι τηv δ15vα.μιv, ω� 'J" ΑμοΙ δοκεΤ, φεVιyοvt1ιv εiιft{ω� '� &'JtO- 5 t1τ-ήμα.το� τoυ� 'IVιYt"OiI� iλiφαvταg' δ καΙ τόΤΕ t1VV{{J"1 609. 7 'J'Εv{tιftα.ι. τoύτωv δΕ δια.ταραχft/vτωv κα.Ι πρo� τά� αύτC'w τ«�ειg t1vvωfJ'οvμ{vωv, το μεv &'Υ"1μα. το τού Πτολεμα.ίου πιεζόμliVΟV ύπο τC'w ft"1qtrov iV/xltVE, 8 τοig δε 'JtEql ΤOv Πολυκρ«Τ"1V καί τοig ύπο τοVτοv 10 ίππεύΙΙι διατετα.'J'μ{vοιg οΙ ΠΕρΙ του 'AvτtoxOV ύπερ τα ft"1q{a, ΠΕρικερωVΤΕ� κα.Ι προtιπtπτοvτεg ivl{Jα.λοv. 9 &μα. δ]; τούτΟ'f:, των iλεφ«vτωv Εvτόg, οΙ περΙ την φ«λα.γιΥα. τωv Έλλ-ήνΩV μΙ6ftοφόροι ΠΡΟ6Πli6όVΤlig τουg τού Πτολliμα.t01J ΠΕλταt1ταg E�/ω6αν, ΠΡ06υγ- 15 4:70. ΚEXVΚότων -i1ιY"1 κα.ι τάg τοντων Τ«�Ειg των ft"1q{ΩV. 10 το μΈv olnι Ε{Ιώvvμοv τού ΠτολΕμα.ίου τoVτoν τον 85 τρόπον ΠΙΕζόμενον Εv{κλΙVΕ παν, 'ΕΧliκq«Τ"1g δ' δ το δΦοv έχων κ{ρα.g το μ8V πρωτOtl iκαρα.δόκει τ'tjv των πqΟΕΙΡ"1μlvωv Κliq«των tιύμπτω6ΙV, 'ΠΕΙ δ]; τον iO μεv κοvιορτοv Εώρα. κα.τα των lδίων φΕρόμΕvον, τα δ]; πα.ρ' "worg &ηρία. το παράπα.v ο{ιδ]; ώπωv ε�φυ!ι; κα� π(>ό χει(>οll Π(>ΟΙ; ται; Εκ του και(>oiί χά(>ιται;. τότε δ6 10 καί τηι; ε-όvOίαι; π(>οκα.ftηγοvμivηι; Π(>ΟΙ; τουι; άπο τηι; j1Ac�allιY(>Etar; (:Jat1tAc;:r; ·εΙκότωι; ΤOVτO t1VVi(:JatVE rCvca.ftat· "fi γα(> οlκίff ταύτη μάλλ01l άεί πωι; 0& 1 0 κατα Kotληll Συ(>ίαll 6χλοι π(>0t1κλt1l0vσι. διόπε(> 1 1 ουκ άπέλειπον -όπε(>βολ.ην ά(>εt1κε(αι;, t1τεφά1l0ΙΙ; �ί .ftvσίαιι; κα� βωμο;:ι; καί παllΤ� τφ τοιούτφ τ(>όπιΡ τιμωντει; ΤΟll Πτολεμα;:ον. j1l1τίοχοι; δ! πα(>αγενόμΕlΙΟΙ; εΙι; τ.ην Ιπώνυμον 87 15 α-ότου πόλιν ευ.ftέωι; E�έπεμψε -covg περί τον 'Λντί0111. πατ(>ον τον άδελφιδουν καΙ Θεόδοτον τον ήμιόλιον π(>εσβεVΤαι; Π(>ΟΙ; τ.Ον · Πτολεμα;:ον {,π!(! εl(!ήνηι; καί διαλύσεωι;, άγωνιω.ν τ.ην των -όπεναllΤ(Φ'ΙΙ iφοδ01l' -ήπίστει μ611 γα(> το;:ι; δχλοιι; δια το γεrOνOΙ; Ελ&τ- 2 20 τωμα πε(!ί αυτόν, ΕφοβεΊτο δ! τδν j1Xatov μή t/11V επί.ftηται το;:ι; και(>οΊι;. Πτολεμαίοι; δ! τOύτΦ1l ουδ!ν 8 συλλoγι�όμενoι;, άλλ' άt1μεllίtωv /Π� τφ γεrOνότι, π(!οτε(>ήματι δια το πα(>άδοξον καί συλλήβδην /ΠΙ τφ Κοίλην �(!ίαν Εκτηι1.ftαι πα(!αδόξωι;, ουκ άλλ625 τ(>ιος .ην τηι; 1ιt1vχίαι;, άλλ' {,π!(> το δέον οlκεΕοι;, ελκόμενος -όπο τηι; trvvij.ftovr; Εν τιΡ βίιΡ �ff.ftvμίαι; καί καxε�ίαι;. πλ?}lΙ πα(>αγενομένων των πε(>1 τον 4 'Αντίπατ(!ον, β(>αχέα Π(>Οι1αvατα.ftε�ι; καί καταμεμψά με1l0Ι; ΕπΙ τοΊι; πεπ(>αγμένοιι; τον j1vτίοχοv, t/VVEXdJ30 ρηι1ε σπονδας illta1Jtj(ovg. καί τούτοιι; μ!ν Απι,κυ- 5 (>ώσοντα ται; διαλύt1ειι; (tivv)εςαπέστειλε Σωι1t{Jι01l., 473.
212
RES RHODIORUM [01. 140, 2].
6 αfπoι; δ� διαΤflίψαg ΕπΙ Τflε';g μηνας Εν Το';ς κατα
ΣVfllav κιx� Φοινίκην τόποις καΙ κιxταιιτηιιάμ.εvoς ται; πόλειιj, μετα ταντα καταλιπων τον 'Λνδflόμαχον τον 'Δι1πένδιον ιιτρατηγον ΕπΙ πάντων τfbν Πflοειρη μένων τόπων άνΕζευξε μετα της άδελφijς καΙ τfbν 5 '1 φίλων Ε:π' 'ΛλΕξανδflΕίαg, παράδοξον τοίι: Ev τ1) βαι1Ι. lelr; ΠflΟΙ; την του λοιπου βίου Πflοαlflει1ιν τέλος 8 Επιτε.fJ'εικως τιρ πoλiμφ. 'ΛντΙοχος δ} τα πεflΙ ται: ι1πονδαι: άι1φαλΙι1άμενοι;- Πflοg τον Σωι1lβιον, έγίνΕτΟ κατα την Εξ άρχηι: πρό.fJ'ει1ιν ΠΕflΙ την έπΙ τον 'Λχαιον 10 παραι1κευ'ljν. 9 τα μ�ν ovv κατα την 'Λι1ίαν Εν τουτοις �ν. 88 'Ρόδιοι δ} κατα τούι: προειρημ.Ενουι: xaLflovg έπει λημμένοι της άφορμης τηι: κατα τον ι1ειι1μον τον γενόμΕνον παfl ' αfπo,;ς {jfltxXE'; XflΌVιp πρότεflον, Εν 15 φ ι1υνέβη τόν τε κολο6'60ν τOv μέγαν πει1Ε';ν κα! 2 τα πλε';ι1τα τfbν τειχfbν καΙ τfbν νεωρίων, οf}τωg έχείριζον vovvEΧ,fbg καΙ πραγματικfbg το γεroνoς άις OlS. μη βλάβης, JtOfl.fJ'tfJderog δ� μάλλον , αfπoίς αl'τιον 3 γενiι1.fJ'αι το ιιυμπτωμα. τοΙΙοντον lirvota καΙ qr;- 20 .fJ'vμία διαφΕρει παfl' άν.fJ'ρώποιg έπιμελείας καΙ φflΟ νήΙΙΕOJΙ; ΠΕflί τε τους κατ' {δίαν βίους κα! τας κοινας πολιτείας, αιι1τε τοίι: �ν καΙ ται: έπιτvχtαι; βλάβην έπιφέΡΕιν, το';ι; δ� καΙ ται: ΠΕflιπετείαι; ΕπανΟfl.fJ'ώ4 ΙΙεωι: ylVEd.fJ'at Χaqrtιτίαι;. οΙ γουν '-HShtot τότε παρα 25 τον χειflΙι1μον το μδν ι1υμπτωμα ποιουντει; μέγα καΙ δεινόν, αfπoΙ δε 6Eμvfbr; καΙ πρoι1τατικαιι; κιχτα ται; Πflει1βε(α� Xριbμξνoι ταίg έντευξειιι καΙ ταίι; κατα μέροι; δμιλ�αις, εΙι; τουτ' lirarov ται; πόλειg, καΙ μάλΙι1τα τούς {jafJtlSig, αιι1τε μη μόνον λαμβάνειν 50 δωρεαι; vπεflβαλλΟVι1αg, άλλα καί XdflLV πρ0ι10φείλειν
POLYB. HISTOR. V, 87-89.
213
αfrτoίE; ΤΟVΕ; διδόvταE;. Ίi�mv γα� κα� riArov OV 5 μόvον lδmκαν EβδOμ-ήΚOVΤα κα� πIvτ' ά�γυ�ίOP τά λavτα π�oς την EIE; το ΕλαιΟ1Ι τοΙς iv τιρ γvμvαιι(φ ) 2 " ). πα�αl,�ημα, τα l,�dVtp β�αl,ΟΡfJγίαv, τα ,.,.,V δ ι:V 5 ιχρΙ παvτελίΟς, άλλα κα� λiβfJταΕ; ά�γυΡOίίE; κα� βάΙΙεΙΕ; τοVταιv κα( τιvαΕ; M�(αE; ιXVE.f}EtJaV, Π�OE; δε 6 474. ΤOVτOις ΕΙς τας 4t'tJt1(aE; δέκα τάλαντα καΙ την ίπαύ ξηΙΙιν τών πολιτών &λλα δΕκα, Xd�tV τοv την π{iΙΙαv EIE; Εκατόν τάλαντα fEvEtJ.f}ιxt δmΡΕάv. καΙ μην άτΕ- 7 lU lEtav τοΙι; προι: αVΤΟVΕ; πλοrζομΕνΟΙΕ; lδοιιαv κα! ΠEντ-ήΚOVΤα καταπΕλτας τ�ιπ-ήxεΙE;. κα! τελεvταΙoν 8 τοιιαύτα δόντεΕ;, ώς προιιοφΕ(λοντες χά(/ιν, lστησαv άνδριάVΤαE; Ε·ν τιΡ τών 'Ροδίαιν δε(γματι, ΙΙΤΕφανού μενον τόν δημον τών fPoMrov 1mb τοv δήμου τοv 15 Σvρακοσίmν. Επηγγε(λατο δε καΙ ΠτολεμαϊΟΕ; av- 89 τοϊΕ; ά�γυρ(oυ τάλαντα τριακόιιια κα� ΙΙ(του μυριά δας άρταβών έκατόν, ξύλα δε ναυπηγ-ήι1ιμα δΕκα δΗ. ΠΕντήQmν καΙ δ'έκα τ�ι-ή�ωv, πεvκίνων τετραγώνων π-ήχεις έμμΙτρου,,; τετ�αΚι(Jμυρ(οvς, καΙ XaAxov νομί- 2 2Ο σματο,,; τάλαντα χίλια, (Jτυππ(οv ΤρΙ(Jχίλι', d.f}ovimv {στοvς ΤΡΙ(Jχιλίουr;, εΙ,,; τηv τοv xoAoO'tJov κατα(Jκωην 3 τάλαντα τ�Ιtίx(λι', οΙκοδόμους Εκατόν, ύπουργου,,; τριαΚΟ(JίΟVΕ; καΙ πεντήκovτα , καΙ τούτοις xa.f}' εκα (JΤΟV Ιτος ΕΙς όψώvιοv τάλαντα δεκατIττα�α, π�ό,,; 4 25 δε τούτοι,,; εΙς ΤoVς άγώνας καΙ τας ,f}V(Jlar; άρτάβας (Jίτοv μυρία,,; δΙ(Jχιλίαr;, καΙ μην εΙ,,; ιιιτoμετ�(αν δΙκοε τ�ιή�ων άρτάβαΕ; δΙ(Jμvρίαr;. καΙ τούτmv Εδωκε 5 τα μεν πλείΙΙτοε ποεραχρημα, τού δ' άργυρίου ποενΤΟΕ; το τρίτον μiρoς. πoε�απληιιίω,,; 'ΛντίγονΟΕ; ξύλ' άφ' 6 30 ΕκκαιδεκαπήχουΕ; 1αι,,; όκτοεπήχουΕ; Elr; (JφηΚ((Jκmν λό γον μύφοε, (JτρωτηρceΕ; Επτοεπ-ήχεΙΕ; πεvτceΚΙ(Jχιλίovς, ••
214 BELLUM SOCIALE AC1UEORUM [01. 140, 2. 3]. (ftff'lj('OV τάλαvτα τ()ιι1χΙλια, πΙττης τάλαvτα xtλι' , �llng ιbμιης μeτρητ,}g 'J,tMovg, IΨJlν�Ioν π('ος τοού7 τοιg ΕκιχτOv ΙπηγγΕΙλατο τάλαvτα, Χ(ιVδ'ηlg δ' .η 'J'VV'J) δ/κιχ μΕv ι1Ιτov μνριάδας, ΤI}Ιδ''J,tλια δ8 μoλtβδoυ 8 τάλαντα. ΣέλΕνκος δ' δ πατήl} 'Λvτιόχον χωρΙς μ8ν 5 &τέλΕιαv ΤΟΕ'ς ΕΙς τήν αVτOύ βαι1ιλΕΙαν πλoι;�oμένo% 'J,ιol}lr; δ8 "EVΤ'ljt!Etg μΕν δέκα κατηt!τιtrμέvας, ι1ίτov 9 δ' Ε!ΚΟι1ι μvριάδαg, καΙ μ7}ν ξούλων κιxl qητtvης καΙ ΤI}Ι'J,ος μνριάδας πηχώv καΑ -r:αλάvτωv χιλιάδ'αg. 90 παl}απλ'ljδ'ια δ8 το*οις Προνι1Ιας κιχΙ Μι.ftl}ιδάτης, 10 Ιτι δ' ο{ κατ,} τήv 'Λι1Ιαν 3VΤEς δ'υνάι1ται τόΤΕ, λέγω 470. 2 δ8 Λνι1αvίαv, Όλυμπιχοv) Λιμvαϊοv. τάς γΕ μήv πόλΕις τ,}ς σVVΕπιλαμβαvομivαg αυτοϊς κατ,} δ'υναΒ μιv ofJδ' ί(v iξαt!ι.ftμ'ljι1αιτο �lfδ'tως οΜΕΙς' 1Dt/.ft' 3ταv μέv τις ΕΙς τοv χρόνοv Aμβλiψy καΙ τήν &ρ- 15 x'ljv, &φ' OV ι1υμΡαίVΕΙ τήv πόλιv αυτώv t/VVljJxt ι18'αι, κιxl Μαv 8'αυμά�EΙV Φς ΡραΧΕ;: χι,>όvιΡ μΕγάλην ΕπΙδ'οδ'ΙV ΕΙληφΕ Π6Ρ! Τ6 τους κατ' Ιδ'Ιαv Ρίους κα! 4 τα κοιvα 'tijg πόλΕως' σταv δ' ΕΙς "7}v 6fJκιxιρIαV τού τόπου κα! τήv lξm.ft6V Ιπιφοι,>,}v κιχ! ι1υμπλή- 20 515. ρωι1ιv .,;ijg EiιδαιμovIας, μηκέτι .ftαvμά�ΕΙV, μικρου δ' Ιλλ6ΙΠΕΙV δ'ΟΚ6Ε'V τού κα.ft'ljκοvτος. δ Ταύτα μΕv o.vv 6lρ'ljδ'8'ω μαι χά('ιν π('ώτον μΕν της 'Ροδίων ΠΕ('Α .,;α κοιv,} ΠI}Οδ'ται1ίιtς - ΕπαΙνον rd(J 6lt/tv lίξιoι κιχΙ �'ljlov - δΜΕl}ον δ8 τής τών 25 vVv Pttt/tλIιoV μικl}οδΟι1tας κιχ! τής τών i.ftvibv καΙ 6 πόλ6ω,ι μικl}οληΨίας, ϊvα μιη8-' oC Ραδ'ιλΕΕ'ς τέτται,>α καΙ πένΤΕ πl}οι:έμΕVΟΙ τάλαvτα δoκibι1ί τι ΠΟΙΕ;:V μέγα καΙ tητώι1Ι τήv αυτηv iJπd(JXEtV αfιτοE'g E1nιOιαV ΚΙΧΙ τιμήν "ul}a τώv Έλλ'ljvωv, ηv ο{ πΙ}ο τού Ραι1ιλΕΙς 80 '1 6lxov, αϊ 'fE πόλΕις λαμΡάvονι1αι "(JO όφ.ftαλμibv το
POLYB. HISTOR.
Υ, 89-91.
215
μέγε8'ος: τών πρόΤΕρον δωρεών μη Aav8'dvmC1ttI ιπι μΙΚΡ0i:ς: xal τοi:ς: τvχοvC1Ι νϋν τας: μ,εrίC1τας: καΙ καλ λίC1τας: ΠΡΟϊέμ,εναι τιμάς:, &λλα πιιρώνται το κατ' 8 &ξίαν ΕκάC1τοις: τηρεi:ν, ifi πλεi:c1ΤΟV διαφέΡΟVC1ιν "Ελ5 ληνες τών lillrov &ν8-ριDπων. 'Άρτι δε τής: 8-Ερινης: ωρας: iVΙC1ταμένης:, καΙ C1τρα- 91 τηγουντος: 'Αγήτα tLsv τών ΑΙτωλ{/)ν, 'Αράτου δs πα(Jειληφότος: την τών 'Αχαιών C1τρατηγίαν - &πο γ&ρ τούτων iποιηC1άμε8-α του C1vtLtLIXXtxov πολέμου 10 την iΚΤ(Jοπήν - Avxov(Jyor; ",sv δ Σπαρτιάτης: Επα νήκε πάλιν Εξ ΑΙτωλίας· οί γαρ Ιφοροι, ψευδή την 2 διαβολην εύ(Jόντες:, δι' �K ΙφευγΕ, μετεπέμποντο καΙ μεΤΕκάλουν αό8-ις: τον AVXOV(JYOtI. otίτoς μsν OVtI S έτάττετο προς: ΠVΡ(Jίαν τον ΑΙτωλόν, δς: iτύγχαvε 15 τότε παρα τοi:ς: 'Ηλείοις: C1τρατηγος: ων, περΙ τής: ΕΙς την ΜεC1C1ηνίαν clC1fJOlTίg. "Αρατος: δ� πα(Jειλήφει τό 4 τε ξενικον το τών Άχαιών κατεφ8-αρμένον τάς τε πόλεις όλιγιDρως: διακειμέvας: προς τας: εΙς: τοϋτο το μέρο!: εΙC1φΟ(Jας δια το τον προ αfJτοv C1τρα-rηγον 4:78. 20 Έπήρατον, ως iπάνω Π(Jοεi:πα, κακώς καΙ Ρff.f)oύμ,ως κεΧρi}C18-αι τοi:ς xotvoi:r; πράγμαC1ιν. ofJ μην &λλα Ι> 016. παρακαλέC1ας; τους Άχαιούς:, καΙ λαβων δόγμα περΙ τούτων, ΕνΕργος Εγίνετο πε(Jί την του πολέμου παρα C1XΕVtjv. ήν δ� τα δόξαντα τοϊς ΆχαιοΙς: ταύτα· πε- 6 25 �oυς �ν τρέφειν μΙC18-0φόροvς: όκταΚΙC1χιλίοvς, ΙππεΙς δ� πεvταΚοι1ίοvς:, τ{/)ν δ' 'ΑχαϊΚών Ιπιλέκτους, πε �oυς: μ�ν τρΙc1χιλίοvς:, lππεi:ς δ� τριακοσίους: · clVat 7 δ� τούτων Μεγαλοπολίτας μ�ν χαλκάc1πιδας, πε�oυς μ�ν πενταΚΟc1ίοvς, Cππεi:ς δ� πεντήκοντα, καΙ τους 30 rc1f1V!; Ά(Jγείωv. iδοξε δ� καΙ ναυς πλεΙν τρεi:ς: 8 μ�ν ΠΕρί την Άκτην καί τοv 'Αργολικον ",όλπον, POLTB. HIST. 1I.
15
216 BELLUM SOCIALE ACHAEORUM (01. 140, 3J. τρείι; δ! κατα Πάτρας κιχ! Δύμην κα1 τήν τα*17 θ-άλaπαν. '�ρατoς μ!ν otΊv ταύτ' 8πρaττε κα! ταύτας Εξήρ92 2 τυε fιXg παρat1ΚΕυάς· δ δ! ΔVΚΟVΡΥος κα! Πvρρlαg διαπεμψάμενσι "(Jog άλλήλους, ί'να ταίς ainaig iιμέ- ;; (Jαις ποιήιιωνται τη" [ξοδον, "(Joijyov clg τήν ΜΈιι3 ιιηνίαν. δ δ! ΙΙΤ(Jατηγοg τών 'Αχαιών, ιιυνείι; τ.η" Επιβολήν α-όΤών , �κεν [χων τους μισ.ftοφό(Jοvg καί 'ttvag τών lπιλ Ικτων εΙς τήν Μεγάλην πόλιν "ΙX(Jtx4 βoη.ftήιιων τοίς Μεσσην{οις. ΔVΚΟV(J')'οg δ' έςΟ(Jμή- 10 ΙΙας τας μ!ν Καλάμας, XΙO(J{ov τι τών Μεσιιηνίων, "(JOItotJllf κατ{σχε, μετα δ! ταυτα "(Jofj')'E, ι1ΠΕύδων δ συμμίςαι τοίς ΛΙτωλοίς. δ δ! ΠV(J(Jlαι;; παντελώς lλαφ(Jοg Εςελ.ftων Εκ της 'Ήλιδος, καί κατα τήν εΙσ βολην τήν εΙς Μεσιιηνίαν cv.ft{rog κωλv.ftείι;; fιπo τών 11> β Κvπα(JΙδδ{ων, &ν{(1ΤΡΕψε. δ'όπερ δ ΔυΚ01ψγος; o1Jτε ι1υμμίξαι δυνάμενος τοίς περί τον ΠV(Jρlαν οi)τ' αvτοg άξιόχ(Jεωg fιπάρχων, Ιπ! βραχυ "(JotJfJolιXg ποιηδάμενοι;; προς τήν Άνδανίαν &Π(Jακτοι;; alι.fttg εΙς 7 τήν Σπά(Jτην &πηλλά')'η. '�ρατoς δ {, διαπεδουδηι;; 20 ' τοίς πολεμ{οιι;; τηι;; Επιβολής, το κιιτα λόγον ποιών κα! προνοουμενος του μ{λλovτoι;; , δυνΕτάξατο πρόι;; r:E Ταυρίωνα παραδΚEυά�ειν Ιππείς ΠΕντήκοντα καΙ πε�oυι;; πεντακοσίους καΙ "(Jog ΜεΙΙδην{ovς, ϊνιχ τους 47'1. 8 [δους τούτοις {ΠΠΕίς καΙ πε�oυι;; ΙξαΠ06τείλωσι, βου- 25 λόμενοι;; τοvτοιg μ!ν τοίι;; "vδ(JάδΙ παραφvλάΤΤΕδ.ftαι 011. τήν ΤΕ τών ΜΕΙΙι1ην{ων χώραν καΙ Μεγαλοπολιτών 9 καΙ Τεγεατών, 8ΤΙ δ! τών 'ΑΡΥΕ{ων - α&αι γαρ αε χώραι, ι1vvτε(JμονοvΙΙαι τπ Δακωνικπ Π(Jόκεινται τών &λλων Πελοποννησίων προg τον άπο ΔαΚΕδαι- 80 10 μον.'ων πόλεμον - τοίι;; δ' Άχαίκοίς Επιλ!κτοιg καΙ
POLYB. HISTOR. V, 91-93.
217
μιιι.ft'οφόροις τα προς τ�ν Ήλείαν καΙ τ�ν ΑΙτωλίαν Eστριψμένιc μέρη της 'AXatag TfJflEtv. Ταύτα δ' &ρμΟΙΙάμενος διέλυε τους ΜΕ'}'αλοπο- 93 λίται; προς α{πους κατα το τδ'Jν 'ΛXαιδ'Jν δόγμα. 5 ιιυνΕβαινε γαρ τούτους προιιφάτως ύπο Κλεομένους 2 ίπταικότας Tfj πατρίδι καΙ το δ� λΕ'}'όμενον έκ .ft'εμε λίων ΕιιφαλμΙνους πoλλδ'Jν μ!ν iπιδεtσ.ft'αι, πάντων δ! σπανίζειν' Totg μ!ν γα(> φρονήμαιιιν έμενον, ταϊ:ς 3 δ! χορηγίαιι; καΙ κoιν'rι καΙ κατ' (δίαν προς παν 10 &δυνάτως εΤχον. διόπερ .ην &μφιιιβητήιιεως, φιλο- 4 τιμίας, όργης της Ιν &λλήλοις πάντα πλήρη ' τούτο γαρ δ� φιλεt yiVEt1.ft'at καΙ περΙ (τα) κοινα πράγ ματα καΙ περΙ τους κατ' Ιδίαν βίους, δταν Ιλλίπω σιν αί χορηγίαι τας έκάιιτων Ιπιβολάς. πρδ'Jτoν μ!ν 6 16 ovv ήμφιιιβήτουν ύπsρ τού τειχιιιμού της πόλεως, φάι1κοντες oC μ�ν συνάγειν αύη}ν δεϊ:ν καΙ ποιεϊ:ν τηλικαύΤ1jν fιλίκην καΙ τειχίζειν Ιπιβαλλόμενοι "a.ft'i ξονται καΙ φυλάττειν καιρού περιστάντος δυνήσον ται' καΙ γαρ νύν παρα το μ/γε.ft'ος αύτη ς καΙ τ�ν 20 Ιρημίαν it1φάΜtαι. προς δ! τούτοις είι1φέρειν φοντο 6 δείν τους κ?:ηματικους το τρίτον μέρος της γης είς την τδ'Jν προσλαμβανομέ'ι' ων οlκητόρων &ναΠλήρω ΙΙιν. oC δ' ΟtJτε την πόλιν Ιλάττω notErv ύπΙμενον 7 o1Jτε το τρίτον τδ'Jν κτήιιεων εύδόκουν εΙιιφέρειν 25 μέρος. μάλιιιτά (τε) τδ'Jν νόμων ύπο Πρvτ:άνιδoι; γε- 8 γραμμένων προς &λλήλους lφιλονείκουν, ον Εδωκε μ!ν αυτοϊ:ς νομο.ft'έτην 'Λντίγονος, .ην δ! τδ'Jν έπι φανδ'Jν &νδρδ'Jν Ικ τού Περιπάτου καΙ ταύτης τής aC(>it1Emg. τοιαύτης δ' ΟtJt1ης της &μφισβητήιιεωι; 9 478. 80 ποιησάμενος 'Άρατος την Ινδεχομένην Επιστ(>οφην κατ�παυσε η/ν φιλοτιμίαν αVτδ'Jν. Ιφ' οlς δ' έληξαν 10
218 BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 8J. JS18.
τηι: πqοι: &λλήλουι: διαφοqαι:, rq«ψαντει: εΙι: ΙΙτήλ1fl1 παqα τον τηι: Έ6τ{αι: &ν/.&εΙΙαν βωμόν Ιν Όμαq{φ. Μετα δ! ται: διαλύ6ειι: ταύται: &να�εύξαι: ιrύτoι: 94 μ!ν �κε πqοι: την των 'Αχαιων 6ύvoδoν, τουι: δ! μΙ63'οφόqοvg 6υν/6τη6ε Λύκφ τφ Φαqαιεί, δια το 6 τούτον tJπ06τq«τηrοv εΙναι τότε τη!; 61YVtElE{ag της 2 πατρικηg. οϊ δ' 'Ηλείοι, δvιιαqε6τούμενοι τφ Πvq q{r;, π«λιν Ιπε6Π«6αvτo ιιτqaτηrόν :ιιαqα των ΛΙτω3 λών ΕVqιπ{δ'αν. δι: τηqή6αg την των '4χαιων σύνο δον , xat πα(Jαλαβwν ϊππεί!; μ!ν Εξήκοντα, πε�oυ!; 10 δ� Jtt1Xtl{ovg, Ιξωδευιιε, καΙ διελ3'ων δια τηι: Φα4 ρατκηι: κατ/δ'(Jαμε την xwqaν Ιωι: τηι: A1rt«Jog. πε qιελαt1ιΧμενοg δ� λε{αν {κανην Ιποιείτο την &ποχω5 qη6ιν ώ!; ιπι ΛεόVΤιoν. ot δ'! περΙ τον Λύκον 6νν/ντε!; το γεroνo!; Ιβοή3'ονν ιιατα ιιπουδ'ήν, 61JV- 16 «ψανΤΕ!; δ'! τοl!; πολεμ{οι!; xat ιιυμμ4,αντε!; Ιξ Ιφό δου κατέβαλον μ�ν α-ότων εl!; ΤΕΤ(JαΚ06{ουι:, ζωr(J{r; 6 δ' έλαβον εΙι: JtaXOa{Ovg, Ιν οΙ!; �σαν iπιφαvεtg l1νδρε!; Φυ6t1{αg, ΆντιΧνωρ, Κλέαρχοg, 'AvJ(JdlOxog, ΕiJανΟ(J{δ'αι:, 'Α(JΙ6τοrείτων, ΝικιΧιιιπποι:, '.ι1t1π«ιιιοg· 20 των δ' σπλων xat "ijg &πOt1ΚEvη!; iΚVΡ{ΕvfJαν πάιιηg. 7 κατα δ! τους αvτους καιρουι: δ των 'Αχαιων 'IIavaq xog Ιξοδ'εύο'ας Elg ΜολVΚ(J{αν, �κεν έχων ου πολύ 8 λε{ποντα των Εκατον fJωματων. αvτιg δ' tJπ06τqέ ψαι: έπλεVt1ε Π(JΟΙ: Χάλκειαν, των δ' Ικβοη3'ηιιιΧντων Ιδ iXV(J{EV6E δύο μακρωv πλο{ων · α-ότ«νδ(Jων' έλαβε δ! καΙ κέλητα περΙ τό 'ptOv ΛΙτωλικον δμου τφ πλη9 qWματι. t1vνδ'qαμόντων δ'! των τε κατα "ην καΙ των κατα' .&άλατταν λαφV(Jων πεqΙ τουι: α-ότούς και ρούι:, κα1 t11JVαχ.ftε{t1ηι: &πό τούτων ΠΡ06όδου κα1 30 χοqηr{αι: txavijg, 'γ/νετο 'toig τε t1Τ(Jατιwταις .&ιXqtSog
POLYB. HISTOR. Υ,
93 -95.
219
ύπ'ε(l της τών όΨων(ων κομιδης ταΙ:ς τε πόλεc1ιν έλ π�ς vπ'ε(l τού μη βα(lvν{tήι1ει1{tαι ταίς εlc1φο(lαίς. 019. 'Άμα δ'ε τοίς π(lοειρημΙνοις Σκερδιλαίδας, νομ(- 95 4-79. ζων ύπο τού βασιλέως ιXιYLXeic1{tιxt δια τό τινα τών f> χ(lημάτων έλλε(ΠΕιν α:ότφ τών κατα τας ι1υντάξεις δμολογη{t{ντων, lXς έποιήι1ατο προς Φίλιππον, έξαπ {ι1τειλε λέμβου9, πεντεκαίδεκα, μΕτα δnλoυ ποιού μενος την έπιβολην της κομιδής τών χρημάτων' οί' 2 κα� κατδπλευσαν είς Λευκάδα, πάvτωv αfJτους ι:bς 10 φιλίους Π(10ι1δεχομένων δια την γeγενημένην κοινο "(1ftγtav. &λλο μ'εν olJv οίικ έφ{tα6αv οΜ'εν έργά� 3 ι1αc1{tαι κακον ούδ' iδννήftη6ιχν , 'Ayaft.tvιp δ'ε και Kac1c1ιXvιY(lrp τοΙς ΚΟ1μνfttοις έπιπλΙου6Ι ταίς Ταυ (1Ιωνος ναυσΙ και cJvrxrx{t0(1fLLd{tef6tv ιbς φtλoις μετα 15 τεττάρων πλοΙων, πα(1ασπονδήc1αντες iπi{tεvτο , κα� «"υλλαβόντες αfJτοv� τε και τα πλοία Π(10� Σκε(lδι λαί"δαν άπΙπεμΨαν. μετα δ'ε ταύτα ποιηc1άμεvοι τ11ν 4 άναγωγην έκ τη� Λευκάδος κα� πλεύc1αvτε� ιbς έπι Mαλ{α� έλιί�oντo και κατηγον τoυ� έμπό(10υ�. 20 'Ήδη δ'ε τού {tερΙ6μού c1vνάπτοvτος, και τών 5 "ε(l1 τον Tιxv(ltrovrx κατολιγω(lΟVvτων της των &(ιτι QηftεΙc1ών πόλεων π(lοφvλακή�, ':Α(ιατος μΈν έχων τoυ� έπιλέκτoυ� iφήδ(lεvε τn τού «"Ιτου κομιδΏ "ε(ll την Άργεtαv, ΕfJριπtδα� δ'ε τoυ� ΑΙτωλους Ιχων 6 25 έξώδευc1ε, βoυλόμενo� καταc1ύρ'α ι την τών Τριταιέων χώραν. ο! δ'ε πε(lι Λvκον και Δημόδοκον τον των 7 'Αχαιων Ιππάρχην «"υνέντες την έκ τής 'Ήλιδo� τών ΑΙτωλών έξοδον, iΠΙc1vναγαγόντες τους Δυμαίους κα� τους Πατ(lείς και Φαραιείς, t1vv δ'ε τοvτοις 80 Ιχοντες τους μΙι1{tοφό(lοvς, ένέβαλον εΙς την ΉλεΙαν. παραγεiιόμενoι δ' έπΙ το Φύξιον καλούμενον τους 8 15 '"
220 BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01. 140, 3]. μ!ν ΕV�ι6νoυς κα� τους [ππείς Ιφηκιχν εΙς την κατα δ()ομ'tjv, τα δ� βα()έα των σπλων Ικρυψαν περ� τOv 9 προεΙ(Jημέvοv τόπον. lκβοη.ftη6ιtvτωv δ� πανδημε� των 'Hletmv Ιπ� τους κατατρέχοντας κα� ΠΡΟ6κει μένων τοίς �ποχω(Jούδ'ιν, Iξαναδ'τάVΤες ο! περ! τον 5 620. 10 Λύκον lπέ.ftεντο τοίς προπεπτωκόδ'Ι. των δ' 'Hletmv ού δεξαμένων την δρμ'tjν, �λλ' Ιξ lπιφαvεtας Τ(Jα π{ντων, �Π{ΚΤEιναν μ!ν αύτων ΕΙς διαΚΟδ'tοvς, ζω rfJtCf δ' έλαβον όγδοήκοντα, 6υνΕκόμΙ6αν δε καΙ την 480. 11 ΠΕ(JΙΕλα.ftΕΤιiαv lEtav ά.6φαλως. ίΧμα δε τούτοις δ 1'0 ναύαρχος τωυ 'Αχαιώυ ποιη6άμΕυος �oβάδ'Eις πλΕΟ νάΚΙf! Εις ΤΕ τήυ KalvιYmvtav κα� Ναvπακτtαv τ'tjν ΤΕ XGS(JaV "ιxτi6V(JE κα! την fjO'tj.ftEtav αύτωυ δ'VVΕΤ(JΙΨΕ 12 ιYtg. έλαβΕ δε καί Κλεόνικον του Ναυπάκτιον, δς δια το Π(Jόξενος vπά(Jχειν των 'Αχαιώυ παραVΤα 15 μευ ούκ lπρά.ftη, μΕτα δ{ τινα Χ(Jόνον ά.φεt.ftη XID(J�g λύτρων. Κατα δε τους αύτους χρόυΟllς 'Αγ-ήτας δ των 96 ΑΙτωλωυ 6τρατηγος 6υυαγαγων πανδημεί τους Al τωλους ΕλΕηλάτηδ'Ε μ!υ την των 'Ακαρυάυωυ χώραν, 20 lΠΕΠΟΡΕύ.ftη δε πορ.ftών πα6αν ά.ιJEώς την 'ΉΠΕιρον. 2 Ο-Qτος μεν ο.ον ταύτα πράξας lπαvελ.ftωv διαφηκε 8 τους ΑΙτωλους Ιπί τας πόλεις. ο! δ' 'Ακα(JναVΕς &υτεμβαλόνΤΕς εΙς την Στρατικην καί πανικιΡ ΠΕ ΡΙΠEδ'όVΤEς αl6Χ(Jως μ{ν, ά.βλαβως γΕΙ μην Επανήλ- 25 .ftov, ού τολμηδ'άυτων αύτους Απιδιωξαι των Ικ τού Στράτου δια το νομίζΕιν ΙνΕδ()ας Ενεκα ΠΟΙΕl6.ftαι την ά.ποχι6ρηι1ιν. -4 'ΕγένΕΤΟ δε κα! πε(Jί ΦανΟΤΕίς παλιμπροδΟι1tα τοιόυδε τίυα τρόπον. 'Αλέξανδ(Jος δ ΤΕταγμέν'ος Eπ� 80 τής Φωκtδος Vπo ΦιλtΠΠOυ δ'VVΕι1τ'tj6ατο πραξιν Ιπ!
POLYB. mSTOR.
V, 96-97.
221
fovg ΑΙτωλοvς διά τινος Ίά.t1oνoς, ος EτύγXιtνεν ύπ' ιWτoυ τεταγμ{νος ΕπΙ τής τών Φανοτ{ων πόλεως' ος διαπεμψάμενος π('ος 'Λγήταν τον τών ΑΙτωλών 6 στ('ατηγον dψολόγη6ε τ-ι}ν I1Xf!ιtv α-όΤΟίς παf!αδώσΕιν 5 την Εν τοίς Φαν06#tE�g τας κλιμακΙδας τοίς τεΙχε6Ι δ 6 κατεπεΙ(>αζε της πόλεως. τφ μ6ν o.vv αΙφνιδ(φ καΙ πα(>αδόξφ κατεπλήξατο τους ΜελιταΙΕίς, ω6ΤΕ ρifδtως (tv κ(>ατησαι της πόλεως' τφ δ6 παρα πολυ YEVE6#tat τας κλίμακας Ελάττους της χ(>εΙας διεψεvσ#tη της 98 π(>άξΕωι;. Εν φ δη γένει μάλιστ' lXv τις EπιτιμήtιεΙE 10 022. 2 τοϊς iιγoυμένoιι;. εΙΤΕ γά(> τινες μηδεμίαν π(>όνοιαν ποιησάμΕνοι μηδ' EκμEτρηtιάμEνoι τείχη, κ(>ημνούς, ΕΤΕ(>α τί'Jw τοιοvτων, δι' ιbν Επιβάλλονται 'ltotEi6.ftat την EΙ�oδo2l, αύτό.ftΕν &6κέπτως πα(>αγίνονται πόλιν καταληψόμΕνοι, τίς ο-όκ (tv τοίς τοιο'!5τοις Επιτιμή- 15 8 tιειεν; εϊτ' Εκμετ(>ησάμΕνοι το xa.ft' αυτούς, καΠΕιτα τ11ν κατα6ΚΕυην τών κλιμάκων κα� κιx#tdAov τών τοιούτων όργάνων , ;χ μικ(>αν έχοντα την ά.6χολ(αν Εν μεγάλφ δίδωtιι τήν αυτών ΠΕοραν, εlκϋ καΙ τοϊς τυxoiίtιιν ά.ν.ftρώποιι; EγXEι(>ίζoυtιι , πώς ο-όκ llgtov 20 4 Εγκαλείν; ο-ό γαρ έιιτιν ΕπΙ τών τοιοvτων πράξεων 1) πoιηtιαί τι τών δεόντων 1} μηδ6ν 'lta#tEiv δεινόν, 482. δ ά.λλ' αμα ταίς ά.ποτυχίαις επεται βλάβη κατα πολ λους τρόπουι;, κατ' α-ότον μ6ν τον τού π(>άττειν ιιαι(>ον κίνδυνος πε(>Ι τους ά.ρItιτoυς τών ά.νδρών, 25 Ιτι δ6 μάλλον κατα τας ά.πολVt1εις, οταν απαξ κατα6 φρονη#tώt1ι. πολλα δ6 καΙ λίαν τών τοιούτων Ιστ! πα(>αδεΙγματιχ' πλείους γα(> (tv εiίρoι τις τών &πο τυγχιχνόντων Εν ταίς τοιαvταις Ιπιβολαίς τους μ6ν ά.πολωλότας, τους δ' εΙς τον Εσχατον παραγεγονό- 80 7 τας κΙνδυνον, τών ά.βλαβώς ά.πολελυμένων. π(>ός
POLYB. HISTOR.
ν, 97-99.
223
γε μην το μέλλον δμολογουμένως &πιt1τ{αg κα� μott10g iξεqrάζοvται κα.ι1' afJt:wv, έτι δ! φυλακην παqαγγέλ lovt1L παt1Ιv · ού ιyaq μόνον t:oig πα.f!ούσιv, &λλα κα� 8 τ:ο;:ς t1vvc;:t1L το γΕ'}'ονος τqόποv τινα παqάγγελμα 5 δ{δοται πqΟ6έχειv αύΤΟίς κα� φυλάt:t:εt1.f!αι. διόπεq 9 ,,-;;δέποτε τα;:ς τοιαύt:αιg έπινο{αις εΙκΥ χqηστέοv τους έπΙ πqαγμάt:ωv ταττομένους. δ δ! t:qόποg της έκ- 10 μετq'fjt1εωg καΙ καt:αt1κευηg t:wv τοιούt:ων εύχεqηg κα� &δίάπτωτος, ιαν λαμβάνηται με.ι1οδικώς. νύν 11 10 μ!ν oVv το t1VVcX!g της διηγή6εως &ποδοτέον ' πεq� δ! τού τοιούτου γένους πάλιν μεταλαβόντες όφμό ζονt:α "txtqov καΙ τόπον κατα την πραγματείαν ΠΕι ραι1όμε.ι1α t1υνυποδεικvύειv πώς G.V τις ηκιt1t:α πεq� τας 'tοιαύt:ας έπιβολας {ψαρτάνοι. 15 Ό δ! Φ{λιππος διαψευι1.ι1ε�ς 'tfjr; πράξεως, καΙ 99 523. καταt1t:qατοπεδεύt1αg ΠΕq� 'tov Ένιπέα ποt:αμόν, t1vv ηγε τας παqαι1κευαg Εκ τε της Δαρ{σης καΙ 'tCJv G.l λων πόλεων, ίΧς έπεπο{ητο κατα χειμώνα προς την πολιορκ{αν' � ιyaq 8λη πρό.ι1εt1ιg ην αύτφ της οτqα- 2 20 ,,;ε{ας εξελείν τας Φ.ι1ιώτιδας καλουμένας ΘήΡας. ή 3 δ! πόλις afJ,,;1}. "ci:t:at μ!ν ού μακqαv &πο ,,;ης .ι1α λάt:t:ηg, &πέχου6α Δαρίι1ης ιbς τριακot1ίους t1ταδ{ουg, έπ{κει,,;αι δ' εύκαίqως τΥ τε Mαγνηι1{� καΙ 'tfj Θετ ταλί�, καΙ μάλΙl1τα της μ!ν MaΙYVfJt1lag τΥ ,,;ών Δη25 μητριέων Xtbq�, t:fjg δ! 'Θετταλίας ,,;fj των Φαρt1α λίων καί Φεqαίωv. εξ ής καί τό,,;ε , κατεχόνt:ωv 4 αvτηv ,,;ων ΑΙτωλών κα� 6υνεχείς ποιουμένων ,,;«ς iπιδ(Jομάς, μΕ'}'άλα t1vvi{JatVE Ρλάπτεσ.ι1αι τούς τε Δημητριεi:g καί t:Ovg Φαρt1αλίουg, Ετι δ� ΔαΡΙ6αίους' 483. 80 πολλάκις γαρ έποιουvt:ο τας καταδρομας grog έπΙ το 5 καλούμενον Άμυιμκον πεδίον. διόπεq δ Φίλιππος 6
224 BELLmI SOCIALE ACHAEORUM [ΟΙ 140, 3].
Ο'όκ Ιν μικl/φ τιλ}έμενοι; μεr«λην Ιποιείτο δ'ποvδην 7 νπΕ() τού κατ" κl/άτοg leelet"v αιύτήν. δ'vναχ-ftiντων δΕ κατιtΠελτΙ»ν μΕν δκατον πεντήκοντα , πετl/ο{Jολι κι»ν δ' 6()Υάνων πέντΕ καΙ ε(κοδ'Ι , Πl/οι1ηλ&ε 'tat"g Θή{Jαιg, καΙ δΙEλιnν το δ'τ()οιτόΠΕδον Elg τ()ία μέ()η IS 8 διέλοιβΕ τούι; πέ()ιξ τόποvg τηι; πόλΕωg, καΙ τφ μΕν δνΙ ΠΕΙ/Ι το Σκόπιον Ιδ'τ()ατοπiδεVδ'Ε , τφ δ' &λλ� ΠΕ()Ι το κοιλουμΕνον Ήλιοτl/όπιον, το δΕ τ()ίτον ElXE 9 κατα το τηι; πόλΕωι; νΠΕ()ΚΕίμΕνον iSl/og, τα δΕ με 'tltev τι»ν στl/ατοπiδων τάφ()φ καΙ · διπλφ χ«()ακ, 10 διαλOΙβιnν ώχvl/α)δ'ατο, "l/og δΕ καΙ "vl/yotg evλtvotg ήδ'φαλtδ'ατo, κατά πλΙ&l/ον δ'τήδ'ΟΙΙ; αντoVι; μετά φv10 λακηι; της &Ι/κούδ'ης. ieijg δΕ τούτοις τας πα()α CJXEVag /t.j)o()otCJag δμού πάδ'αι; �Ι/eατο ΠI/Οδ'«ΥΕιν τα 15 μηχανήματα Π()ΟΙ; την &Κ()ΙΧν. 100 ΈπΙ μΕν 000 ήμ{l/ας τΙ/εΙς ται; π()ώται; OVIfEV ήδυνατο "()O{Jt{JdtEtV τΙ»ν Ι()Υων δια το 'Υενναίως καΙ 2 παl/α{Jόλως &μννεδ'&αι τονς Ικ της πόλΕως. !:ΠΕιδη δΕ δια την δ'vν{χραν τΙ»ν &κ()οβολΙδ'μι»ν καΙ το πλή .j)oog τΙ»ν βελΙ»ν οΙ π()οκινδvνΕvοντεg τι»ν Ικ της πό- ιο 624,. λεωι; οΙ μΕν ΙΠΕι1011, οΙ δΕ καΤΕτ()αvματtι1&η�αν, τόΤΕ β()αχείας Ινδόδ'Εως 'ΥΕνόμΙνης �()eαντο τΙ»ν 6(JVΥμά3 των οΙ ΜακΕδόνΕς. Τl1 δΕ ι1V11εxε ί� , καίπε" &ντι βαίνοντος του χω(Jtοv, μόλιι; ivaτat"ot ,,(log το ΤΕίχος 4 ietxoντo. μΕτα δΕ ταύτα ποιούμΕνοι την Ι()Υαι1ίαν 25 Ικ διαδοχής, {!Jδ'ΤE μή.j)o' ήμέ()ας μήτΕ νvκτoς διαλΕl πειν , Ιν 't(JtCJtv ήμ{()αις δύο "λI.j)o(Ja του 'tEtxovg δ vπα)(ιveαν καΙ διεδ'τύλωδ'αν. τΙ»ν δ' i(JεΙδ'μ«των ο-{ι δvναμ{νων νποφ{()Ειν το {Jd(log, &�λ' Ινδόντων, ΠΕ dEt"v (1vν{{Jη το 'tEt"XOg Π()Ο του πυρ iμ{JαλΕt"ν τούς Μα- 30 6 ΚΕδόνας. ένΕ()Υόν δΕ ποιησαμ{11ων την &ναΚ«&αρι1ιν
POLYB. HISTOR.
Υ, 99-101.
225
του πτώματo�, κα2 παf!αt1κεvαι1αμένων "f!0� την εfι10δον κα� μελλόντων fίδη βιάζεt14'tαι, καταΠλαγέν τε� παf!έδοΙΙαν ol ΘηβαίΟΙ την πόλιν. δ δ$ Φίλιπ- 7 πo� δια τη� "f!ιXgew� ταύτη� &ιιφαλΙι1άμEνo� τα κατα 5 την MαΓVΗΙΙίαν κα� Θετταλίαν &φείλΕΤΟ τά� μεγάλα� ώφEλEία� τών ΑΙτωλών, &ΠΕδΕι'ξατο δε κα� ταί� αό- 484. του δννάμΕιιιν στι δικαίω� EπανEtλEΤO τoν� "Ef!� τον ΛΕ6ντιον, 3{tΕλοκακήΙΙαντα� Πf!όΤΕf!ον Εν τf] "Ef!� τoν� ΠαλαΙEί� πολιορκίο/. γEν6μEνo� δε κύριo� τών 8 10 Θημών τoν� μεν -δπάρxoντα� οΙκήτ:ορας Εξηνδραπο δίΙΙαι:ο, Mακεδόνα� δ' εΙιιoικίιια� Φιλίππου τήν πό λιν &ντ1 Θηβών κατωνόμαιιεν, 'Ήδη δ' αύτου ιινντετελειιμένου τα κατα τα� Θή- 9 βας, πάλιν ήκον iJπερ τών διαλύδ'Εων "ΙXf!ιX τε Χίων 15 κα� 'Ροδίων κα� Βνζαντίων ,,(!it1fjEt� καΙ πα()ά Ώτο λεμαίον του βαιιιλδω�' oE� πα()απληιtίoν� &πoκ()(ιιει� 10 δονς ταίς Πf!ότερον, κα� ψήσα� OVx &λλότ(!ιος εΙναι διαλύσεως, έπεμΨε κελεύt1ας αvτους πεί(!αν λαμβά νειν xal 't{jjv ΑΙτωλών. αύΤO� δε της μεν διαλύιιεω� 1 1 20 ώλιγώf!ει, του δε Πf!άττειν τι τών έξης &ντείχετο. Διόπε(! &κούων τονς Σκε()διλαίδον λ6μβονς "Ef!1 101 Μαλέαν λl1ζεσ-Β-αι καΙ "iXt1t τοίς Εμπό()οις ώς πολε μίοις Xf!ijιI-B-ιxt, παρεt1πονδηκέναι δε καΙ τών Ιδίcoν τινα πλοίων lv Λενκάδι σvνο(!μήt1αντα, κατα(!τ(ιιας 2 25 δώδεκα μεν καταφράκτoν� ναϊις, όκτω δ' &φράκτονς, 020. τιμάκovτα δ' ittLtoJ.{ovc, Επλει δι' Εύρίπον, ιιπεύ δων μ�ν καταλαβείν καΙ τονς Ίλλυ(!ιούς, κα-Β-όλον δ$ μετ'ωf!ος tbv ταί� Επιμολαίς ΙπΙ τον κατά τών ΑΙτωλών πόλεμον δια το μηδέν πω t1·vvELxivιxt τών 80 Εν Ίταλίο/ γεγονότων. t1Vv'fjatve δδ, κα-Β-' oϋ� και- 3 (!ονς Επολιόρκει τας Θήμας ,Φίλιππος, ήττijt1-Β-αι 'Pιu-
226 BELLUM SOCIALE ACBAEORUM [01. 140, 3] .
μαtοv� -όπ' 'Λννφου Τ11 ΠΕ()Ι TvqqfJvtav μάxrι, την δΕ φήμην -όπΕρ των γεγονότων μηδέπω ΠΡOt1πεπτω4 κέναι τoί� 'ΈλληΙ1ιν. δ δΕ Φtλιππo�, των λέμβων MΤEρΨ1α� καΙ κα{}ορμΙι1{}εΙς πρo� ΚεγΧΡΕαίς τας μΕν καταφράκτους ναύς Εξαπέι1τειλε, 6'υντΙΙ:ξας ΠΕΡΙ Μα- 5 lilt'V nOLEi6'-f}αt τον πλoΎV ιbς Επ' Alytov και Πα τρων, τα δΕ λοιπα των nlOtW11 fJπΕρΙ6'{}μt6'ας /ν 5 Aexatrp παρήγγελλΕ π(iι1ιν δρμΕίν. αύτo� δΕ κατα 6'πουδην �κε μετα φtλων ΕπΙ την των ΝΕμέων πανήΙΧρτι δ' αύτού {}εωμένου τον 10 6 γυριν ΕΙς 'Άργος. &:γωνα τον γυμνικόν, παρ ην Εκ MaXEttOvtag γραμμα τοφόρος διαι1αφων δτι λΕtπονται Ψωμαίοι μάΧTJ με- 485. 7 γάλrι και κρατε;; των fJnaa1'qwv Άννφα�. παραvτtκα μΕν ovv Δημητρtφ τιΡ Φαρtφ μόνφ την ΕΠΙ6'τολην 8 Επέδειξε, 6'ιωπαν παρακελευι1άμενος' δς και λαβό- 15 μενος της &:φορμης ταύτης τον μΕν προς τους Al τωλους φετο δείν την ταχtι1Τηv &:πορρ;;Ψαι πόλεμον, &:ντέχει1{}αι δΕ των κατα την 'IllvqtBa πραγμάτων 9 ήξtοv και τη� εΙς Ίταλtαν διαβά6'εως. τα μΕν γαρ κατα την Έλλάδα πάντα κιιι νυν tjrJfJ ποιείν αύτιΡ 20 το προσταττόμενον Εφη και μετα ταύτα ποιήι1ειν, '.Axα�ων μΕν Ε{}ελοντην Εύνοούντων, ΑΙτωλων δΕ καταπεπληγμένων Εκ των 6'υμβεβηκόταιν αύτoί� κατα 10 τον ένΕστωτα πόλεμον ' την δ' Ίταλtαν Εφη και την iXEi: διάβασιν &:ρχην εΊναι τη� -όπΕρ των δλων έΠΙ6 25 βολης, ην οίιδενι κα{}ήκειν μάλλον 1} 'κεtνφ τον 102 δΕ καιρον ΕΊναι νύν, έπταικότων 'Ρωμαtων. τοιού τοις δΕ xρη6'άμενo� λόγοις ταχέως παρώρμησε τον 526. Φtλιππoν, ιbς ΙΧν,. οΊμαι, και νέον βα6'ιλέα και κατα τα� πράξεις έπιτυχη καΙ κα{}όλου τολμηρον ε Ίναι 80 δοκούντα, προς δΕ τoύτoι� Εξ ηΙκίας δρμώμενον
POLYB. HISTOR. V, 101 102.
227
τοιαύτης, η μάλιι1τά πως άε� τής των δλων ελπίδος εφίεται. Πλην Ο γε Φiλιππoς, ιbς εΙπον, τότε μΕν αvτφ 2 τφ Δημ1jJ:(Jίφ τα Π(JΟι1πεπτωκότα δια τής εΠΙι1τολής 5 έδήλωι1ε , μετα δε ταϊίτα ι1υνήγε τους φίλονς καΙ διαβούλιον άνεδίδου nE(Jl τής n(JO!; ΑΙτωλους δια λύσεως. δντων δε κα� των nE(J� τον ''Α(Jατον OVX 3 άλλΟΤ(Jίων διεξαγωγής τ:φ δοκεΊν ύΠΕ(Jδεξίοvς δντ:ας τφ πολι!μφ notE'Ctj.f}at την διάλυ6'ιν, οϋτως δ βα6'ι- 4 10 λεύς, οΜε τους n(JE6'{3Evttls; [τι Π(JΟ6'δεξάμΕνος τους XOLVfj n(JιXttOvtas; τα nE(J� τας διαλύ6'Εις, na(JΙXX(JiifLΙX Κλεόνικον μεν τον Ναυπάκτιον n(JO!; τους ΑΙτω λους διεπέμψατο - κατέλα{3ε ytl(J ετι τούτον εκ 5 της αΙχμαλωι1ίας επιμι!νοντα την τών 'Αχαιων 6ύν15 οδον ΙXVtO!; δε na(Jala{3Cov Εκ KOQ'lI�ov τας νιχύς xal την πε�ήν δύναμιν ήκεν έχων εΙς ΑΙγιον. κα� 6 n(JOEl.f}Cov lnl Δα6'ιώνα κα� τον εν τοΤς flE(JLnntOL!; ntJ(JYOV na(Jtila{3tfJv, καί σvνvποκρι.f}εlς ώς lμ{3αλών 486. ΕΙς τήυ Ήλείαν, τού μη δοκεΊν λίαν ετοιμος εΙναι 20 n(JO!; την τοϊί πολι!μου κατάλυι1ιν, μετα ταϊίτα Iflg 7 η t(Jlg άνακάμψαντος τοϊί Κλεονίκου, δΕομένων των Αlτωλών εΙς λόγους ι1φί6'Ι (jvvsl.f}Etv επήκου6'Ε, καΙ 8 πάντ' &φεlς ' τα -τοϊί πολέμου προς μεν τας ι1υμμα χίδας πόλεις γραμματοφό(Jοvς lξαπι!στειλε, na(Ja25 καλων πέμπειν τους ι1vνεδ(Jεύι10ντας κα� με.f}έξοvτας της ύΠ�(J των διαλύι1Εων κοινολογίας, avtos; δΕ δια- 9 βας μετα της δυνάμΕως xal καΤαι1Τ(JαΤΟΠΕδεύσας περΙ Πάνο(!μον, ος έστι μεν της Πελοποννήσου λιμήν, 'κεεται δε καταντικρυ της των Ναυπακτίων πόλεως, κατα δε 10 so άΡέμενε τους των συμμ&χων σvνέδ(Jοvς. τον καιρον τοϊίτον, xa.f)' ον έδCΙ (jvνα�ροί�ε(j.f}αι -
228 BELLUM SOCIALE ACHΛEORUM [01. 140, 3]. τούι: Π(J0εΙ(Jημiνοvg, πλεvσαg είς ΖάκυιΜΤ0ν δι' av τον κ"τεdτήσιχτο τα :uτα n1" νηιιον , .ιx� nιx(Jijv 103 ιdJ.&ιι: &νιχπλ{ων. -i1δ'η δ-! xat των σvνέδ(Jων 'Ij4}(Jot527. ιιμ,ένων, Ιξέπεμψε n(Jog τούι: Αίτωλούι: "Λqατον xat 2 Ταvqίωνα καί τινας τών ήκόντων «μα τούτοιg. o� 5 καΙ ΙΙvμμίξαντεs τοΤg Αίτωλο1:ι: πανδημεΙ (JVΝΗ4}(JOL ιιμένοις εν Nαvπάκτφ, ΡραχέΙΧ διαλεχ4}iντεg κat 4}εω (JΟVvτεg «-ότών ,ην δ(Jμην την nqog τας διαλvιιειg, Ιπλεον Ιξ ύΠΟΙΙΤ(Jοφfjς n(Jog τον Φίλιππον XιXqtv τον s διαιιαψηιιαι nE(Jl τούτων. οΙ δ' Αίτωλοί, ιιπεvδοντεg 10 διαλυΙΙαΙΙ4}αι τον πόλεμον, έξαπέιιτελλον «μα τούτοις Π(Jέιι(Jειg προς τον Φίλιππον , &ξιονντες na(Jayevi ιUtι:tι μετα τ7Jg δvνάμεωg n(Jog ιιφί'ig, ϊνα τ7Jς κοινο λογίαι: lκ XEL(Jog γινομένης τυxrι τα Π(Jάγματα τ7Jς 4 ά(JμοtοVtιης διεξαγωγ7Jς. δ δΕ Ρασιλεύς (παq)ο(Jμη- 15 -I)-ε�ι: ΤΟΕ'ς πα(Jιχ.καλοvμένοιg διέπλευσε μr;τα τ7Jg δvν,x μεωι; n(Jog τα λεγόμενα Κο1:λα τ-ης Ναυπακτία.ς, α 5 Τ7Jg πόλεωg εΙκΟΙΙι μάλιιιτα ιιταδtoυς &φέστηκε' (1Τ(Jα τοπεδευιιας δΕ και πε(Jιλαβων χάρακι ταg v7Jιxg xat την πα(Jεμβολήν, έμενε Π(Jοσανiχων τον xaL(Jov τ7Jg 20 6 lντεVξεωg. οΙ δ' Aίτωλo� XW(Jlg τών δπλων ήκον πανδημεί, και διασχόντεg cbg δύο ιιτάδια τ-ης Φι λίππου ΠΙΧ('Εμβολής διεπέμπ01lΤΟ καΙ δΙΕλέγοντο nEql 'l ταιν ΕνεΙΙτώτων. το μΕν οΙιν πρώτον δ (Jαιιιλεύg πάνται: Εξέπεμπε τούς ηκοντας na(JιX τιbν ιιυμμάχων, 25 XIόlIόVc1as Επι τούτοις προτείνειν η}ν εl(Jήvην το1:ς 487. 8 ΛlτωλοΕ'g, αιιιτ' έχειν &μφοτέqοvι; α ΝVν έχουΙΙι ' δεξα μένων δΕ τών Αίτωλών έτοίμωι;, το λοιπον -i1δη περΙ των "ατα ILiqog ιιυνεχεΕ'ς Eγίνovτo διαΠΟα'τολαι n(Jog &λλήλovg, ών ταg μΕν πλείουι; πιχqήα'ομεν δια το so 9 μηδΕν Εχειν �ξιoν μνήμηg, τ-ηg δ' 'Λγελάου τοϊί
POLYB. mSTOR. ν, 102-104.
229
Ναυ'Πακτίου παραινέι:ιεως ποιηι:ιόμε.fJ'α μνήμην, fι κατα τήν πρώτην έντευξιν έΧflήι:ιατο πρός τε τον βαι1ιλέα κα� τους παρόντας ι:ιυμμάχους. δς έφη δείν 104 μάλιστα μ!ν μηδέ'Ποτε πολεμείν τους "Έλληνας άλλή5 ΙΙοις, άλλα μεγάλην χάριν έχειν τοίς .fJ'Eoig, εΙ λl628. γοντες Εν κα� ταύτο πάντες κα� συμ'Πλέκοντες τας χείρας, κα8'άπερ οΙ τους 'Ποταμους διαβαίνοντες, δ'ύ ναιντο τας τών βcιρβάρων έφόδους ά'Ποτριβόμενοι συσι:ιφ�ειν ι:ιφας αύτους κα! τας πόλεις. ού μήν 2 10 άλλ' εΙ το πcιράπαν τούτο μή δ'υνατόν, κατά γε το 'Παρον 1'}ξίου ι:ιυμφρονείν κα! φυλάττεσ.fJ'αι, προrδο μένυυς το βάρος ταιν στρατοπέδ'ων κα� το μέγε.fJ'ος τού Ι:ΙυνΕι1ταιτος προς ταίς δ'ύσεσι πολέμου ' δήλον 3 γαρ είναι παντί τφ κιi� μετρίως περί τα κοιν" 15 σπoυδ'ά�oντι κα� νύν, φς έάν τε Καρχηδ'όνιοι 'Ρω μαίων έάν τε 'Ραψαίοι Καρχηδονίων περιγένωνται τφ πολέμφ , δ'ιότι κατ' ούδένα τρόπον εΙκός έστι τους κρατήσαντας ιJπ� ταίς Ίταλιωταιν κα! Σικελιω τών μείναι δ'υναστείαις, ηξειν δ! καί δ'ιατείνειν τας 20 έπιβολας καί δυνάμεις αυτών πέρα τού δέοντος. δ'ιόπερ 1}ξίου πάντας μ!ν φυλάξασ8'αΙ τον καιρόν, 4 μάλιστα δ'! Φίλιππον. ε ίναι δ! φυλακήν, έαν άφέ- 5 μενος τού καταφ.fJ'είρειν τους 'Έλληνας κα� 'Ποιείν ευχειρώτους τοl'ς έπιβαλλομένοις κατα τούναντίον 25 Φς iιπ!ρ Ιδίου σώματος βουλεύηται, καί κα8'όλου πάντων . τών τής Έλλάδ'ος μερών Φς οΙκείων κα� προιιηκόντων αυτφ ΠOιHjται πρόνοιαν' τούτον γαρ 6 τον τρό'Πον χρωμένου τοίς πράγμαιιι τους μ!ν "Έλ ληνας EiJvovg vπάρχειν αύτφ' καί βεβαίους ι:ιυναγω30 νιι:ιτας προς τ"ς έ'Πιβολάς, τους δ' έξω.fJ'εν �ττoν έπι βουλεύιιειν αυτού 'tfJ δ'υναστεί,!, καταπεπληγμένους
230 BELLUM SOCIALE ACHAEORUM [01 140, 3J. 7 τ�ν τών Έλλήνων προς αύτον πίt/τιν.
εΙ δΕ πραγ- 4:88. μ.&των όρέγεται, προς τάς δύt/εις βλέπειν α-ότον ή;ίοv καΙ τοΤς lν 'Iταλlιf t/vvεt/τώtJι πολέμοις "IlOtJiXEtv τον νονν, ϊνα γενόμΕνος έφεδρος έμφρων "EtIla-D'l1 tJVV καιρφ της τών δλων &ντιποιήtJαtJ-D'αι δVναtJτείας. 5 8 εΊναι δΕ τον Ενει1τώτα καιρον ο-όκ &λλότριον της 9 Ελπίδος ταύτης. τάς δΕ προς τοvς "Ελληνας διαφο ράς κα! τοvς πολέμους εΙς τάς &ναπαύί1εις αvτον 029. Vπεl}τatεt/-D'αι παρεκάλει, κα! μάλιtJτα dποvδάξει� περ� τούτοv τού μέρους, ϊν' EXrJ τ�ν E;oVdiav, δταν 10 βούληται, καΙ διαλύεd-D'αι κα! πολΕμεΤν προς αVτOύς' 10 ιDς Εαν {Χπα; τά προφαινόμενα 1I'iJv &πο της Εdπέρας νέφη προσδέξηται τοΤς κατά τ�ν Έλλάδα τόποις Επι dτηναι, καΙ λίαν &ymvtiiv εφη μ� τάς &νοχάς καΙ ΤoVς πολέμοvς κα! κα-D'όλοv τάς παιδιΙΙς, &ς ννν 15 "attoμEV προς &λλήλους, Ε"ΚΟΠ"ήναι dVΜfJ11 πάντων 1 1 �μών ΕπΙ τοdοVτον ωtJτε "αν Εvξαd-D'αι τοΤς ""ΕοΤς -ύπάρχειν �μΤν την E;Ovdtav ταύτην , κα! πολεμετν 8ταν (Jοvλιbμε-D'α κα! διαλύΕtJ-D'αι προς &λλήλοvς, κα! κα-D'όλοv κvρίους Είναι τών Εν αvτοΤς &μφΙd(Jητοv- so μένων. 105 Ό μΕν ιWν 'Λγέλαος τοιαύτα διαλΕχ-D'ΕΙς πάντας μ�ν παριbρμηdΕ τοvς ι1υμμάχους προς τάς -διαλύι1εις, μάλΙdτα δΕ τον Φίλιππον, olκείoις χρηdάμενος λό γοις προς την δ(ψην α-ότού την �δη ΠΡOκατεtJΚEυα- ιδ 2 σμένην -ύπο τών τού Δημητρίου παραινέι1εων. διόπερ &ν-D'ομολογ'ηdάμΕνοι προς dφiiς -ύπ!ρ τΑw κατά μέ ρος, κα! κvριbdαVΤΕς τάς διαλύtJΕις, IXmIlttJ-D'fltJav, "ατάγοντες εΙς τάς οΙκείας εκαι1ΤΟΙ πατρίδας EΙ ήVΗν so &vτ! πολέμου. .3 Ταύτα δΕ πάντα tJVVi(Jfl YEvitJ-D'at κατά τον τρίτον
ρ
POLYB. HISTOR.
V,
104. 105.
231
ένιαυτον τής έκαΤO(fτής xat τετταραΚΟdτής όλυμ,πιά� δος, λΕγω δ» την των : τας �xαιων και Φιλίππου προς ΛΙτωλους δια5 λύdΗς. τας μ,sν ο.(,ν Έλληνικας και τας 'Ιταλικάς, δτι 4 δξ τας Λιβυκας πράξΗς, ο{ίτος δ καιρος και τούτο το διαβούλιον dυνέπλεξε πρωτον' ol.ι γαρ έτι Φί- 6 489. λιππος ol.ιδ' ο! των Έλλήνων προεdτωτες &ρχοvτες 10 προς τας κατα την Έλλάδα πράξεις ποιούμ,ενοι τας tΚναφoρας οi)τε τους πολέμ,ους οi)τε τας διαλύdεις Εποιούντο προς tΚλλήλoυς, &λλ' i1δη πάντες προς 030. τους Εν 'Ιταλί,! dκοπους tΚπέβλεπoν. ταχέως δ» καΙ 6 Πf/ος τους νηdιώτας και τους την 'AdCav κατοικούν15 τας το παραπλήdιον dVVE{Jf} γενέd.ftαι· καΙ γαρ ο! 7 Φιλίππφ δυι1αρεdτούμ,ενοι καί τινες των �ττάλφ διαφερομ,ένων ol.ι",έτι προς ':Λντίοχον και Πτολεμ,αΤον oiιδ» προς μ,εdημ,{Jρίαν και τας &νατολας ένευον, &λλ' έπι την έdπέf/αν &πο τούτων των καιρων έβλε20 πον, και τιν�ς μ,�ν προς Καρχηδονίους, ο! δ» προς 'Ριομ,αίους iπρέd{Jευον, δμ,οίως δ� και 'Ρωμ,αΤοι προς 8 τους "'Ελληνας, δεδιότες η}ν τού Φιλίππου τόλμ,αν και προορώμ,ενοι μ,η dυνεπί.ftηται τοΤς τότε περιε ι1τωdιν αiιτoυς καιροτς. �μ,εΤς δ' Επειδη κατα την 9 25 έξ &ρχής ύπΜχεdιν dαφως, οΙμ,αι, δεδείχαμ,εν πότε και πως και δι' ί(ς αΙτίας α! κατα την Έλλάδα πρά ξεις 6υνεπλάκηdαν ταΤς 'ΙταλικαΤς και Διβυκατς, λοι- 10 πον "ατα το 6υνεx�ς ποιησάμ,ενοι την διήγηdιν ύπsρ των 'Ελληνικων εως εΙς τους καιρούς, {ν οΤς 'Ριο80 μ,αΤΟΙ την πε�ι Κ&νναν μ,άι:ην �ττή.ftηdαν, Εφ' ην Τών Ίταλικων πράξεων την κcιταστρoφην έποιησ&-
232 RES GRΑΕC.,ΡΙΌL., ANTIOCHI, AETOL. [01.140,3.4]. μ ε.ftα, καΙ ταύτην την βύβλον άφοριούμι;ν, Εςισώ σαντες τοίg- προειρημένοις �ιρoίς. 106 �χαιoΙ μ�ν ουν ώς .ftαττον thti.ftEVΤO τον πόλεμον, στρατηΥον αvτfiJν έλόμΕνοι ΤιμόξΕνον, άναχω ρήσαντες εΙς τά σφέτερα νόμιμα κα1 τάς διαΥωΥάς, 5 2 {Χμ' �χαιoίς δ' [καΙ] α{ λοιπαΙ πόλεις α{ κατά Πε λοπόννησον, άνεκτώντο �ν τούς Ιδίους (βίους), E.ftE ράΠΕυον δ$ την χώραν, άνενΕΟVvτο δΕ τάς πατρ(ους .f1vσίας καΙ πανηyύρcις κα1 τ&λλα τά προς τους 3 .f1EOiJg παρ' έκάστοις fJπάρχoντα νόμιμα. σχεδον "αρ ιο ώς άν εΙ λή-fίην συνέβαινε 'Υηον'ναι παρα τοίς πλEίστOιg περΙ τά τοιαύτα διά την συνέχειαν τών 4 ΠΡΟΥΕΥονότων πολέμων. ου "αρ οίδ' δπως άεί ποτε 4:90. Πελοποννή6ΙΟΙ, τών &λλων άν.f1ρώπων οlκειότατα προς τον ημερον κα� τον άν.ftρώπινον βίον (Εχον- Ι5 581. τες), fjκιστα πάντων άπολελαύκασιν αυτού κατά Υε τούς άνώτερον χρόνους, μαλλον δέ πως κατα τον Ευριπίδην ησαν άεΙ πρασίμοχftοί τινες καΙ 01Jποτε τούτο δι μοι δοκούσι πάσΧΕιν είκό δ fjσvχοι δορί. τως· {Χπαντες "αρ �yεμoνικoΙ κα1 φιλΕλεύftεροι ταίς 20 φύσεσι μάχονται 6υνεχώς προς άλλήλους, άπιχραχω6 ρήτως διακείμενοι περΙ τών πρωτείων. �ftηναίοι δΕ τών Εκ Μακεδονίας φόβων άπελ{λυντο καΙ τ.ην 7 Ελευ3-ερίαν Εχμν Εδόκovν l1δη βεβαίως, χρώμενοι δΕ προστάταις Ευρvκλείδrr- καΙ Μικίωνι τών �ν &λλων 25 Έλληνικών πράξεων ουδ' δποίας μετείχον, άκολου .ο-οVvτες δ$ τfι τών προεστώτων α{ρέσει καΙ ταίς τούτων δ(JtJαίς εΙς πάντας τούς βασιλείς Εξεκ{χυντο, 8 καΙ μάλιστα τούτων εΙς Πτoλεμaίoν, καΙ παν Υένος νπέμενον ψηφισμάτων κιχΙ κηρυΥμάτων, βραχύν τινα so λόΥOV ποιούμενοι τού κα.f}ήκoντoς διά την τffJ.v προ-
POLYB. HISTOR. V, 106-Ι08.
233
εt1τώτων Ιι.κρισίαν. Πτολφαίφ γε μην ev.ftiwg Ιι.πο 107 τ-ούτων τ-φν καιρων "υνέβαινε γtνεσ.ftαι τ-ον προ!: 'tovg Αlγvπτ-tοvι; πόλεμον. δ γαρ προειρημένος βα- 2 f1tlEvg κα.ftοπλtσαι; τουι; Λίγυπτίουι; επ� τον προι; 5 Άντίοχον πόλεμον προς μεν το παρον Ενδεχομένως EβOυλεύf1ατo, τoiί δε μέλλοντος ή6'τόχη6'ε ' φρονημα;- 3 ΤΙ6'.ftέντει; γαρ Εκ τoiί περ! 'Ραφtαν προτερήματ-ος, οtJκέτι το ΠΡΟ6'ταττόμενον οίο! τ' �f1av 1Jπομένει.ν, Iι.Χλ' ε�ήτoυν ήγεμόνα xal πρόσωπον, ιbς {κανo� βοη10 .ftetv δντες αύτοtς. δ xal τέλοι; Εποίησαν ου μετα πολυν χρόνον. Άντtοχοι; δε μεγάλΥ παραι1κευΏ χρη- 4 σάμενος Εν τφ χειμωνι, μετα ταiίτα; τής .fteQetag Επιγενομένης ύπερέβαλε τον Ταύρον, xal f1vv.ftilLevog π"οι; ':.1τταλον τον βασιλέα; κοινοπραγtαν ενίι1τατο 15 τον προς Άχαιον πόλεμον. Αlτωλοl δε παραυτα 5 μεν ε-όδοκουντες 'tfJ 'Υ.ενομένΥ διαλύσει προς 'tovf: 532. Άχαιούι;, ιbς αν μη κατα γνώμην αυτοtι; τoiί πολέμου προκεχωρηκότοι; - διο xιxl "τρα;τηγον Άγέλα;ον 491. εϊλοντο τον Ναυπάκτιον, εfoκoiίντα; πλεtt1τα; συμβε20 {JloηtJ.ftat προς ται; δια;λύι1εις - ο-όδένα; χρόνον δια- 6 λιπόντει; δυ6'ηρέι1τουν κα! κατεμέμφοντο τον Άγέ λα;ον ιbι; ύποτετμημένον πάσαι; αtJτων τας lξω.ftεν ιhφελεία;ς καΙ τας είς το μέλλον Ελπίδα;ι;, δια '::0 μη προι; τινάς, προς πάνται; δε τους "Έλληνα!; πεποιή25 ιι{}αι την εΙρήνην. δ δε προειρημένοι; Ιι.νήρ ύπο- 7 φέρων την προειρημένην τ-οια;ύτην Ιι.λογίαν xal μέμ ψιν πα;ρα;κα;τεtχε ται; δρμαι; αtJτων' διο καΙ κα;ρτερεΙν οvτοι μεν ήνα;γκά�OVΤO παρα φύt1ιν. Ό δε βασιλευι; φtλΙΠΠOς, Iι.vaXOlL L6'.ftelg κατα .f}tf- 108 ' 30 λα;ττα;ν &.πό των διαλύΙΙεων είι; Μακι:δονίαν, κα;Ι καταλα;βων τον Σκερδιλα;ίδα;ν ΕπΙ 'tfJ προφάt1ει των
234
RES PHILIPPI MACEDONIS [01. 14o. 8. 4].
πρ0t10φειλομ{νων χρημάτων, προι:: it καΙ τα πε"l την Λευκάδα πλοι'α παρε6πόνδη6ε, καΙ τότε τήι:; μ�ν Πελαγονίαι:; πόλΙ6μα διηρπακότα το ΠΡΟ6αγορευό2 μενο! Πι6ιιαι'ον, τijg δ� Δα66αρήτιδοι:; ΠΡ06ηγμ{νον πόλε% ται:; μ!ν φόβφ� ται:; δ' Επαγrελίαιg, 'Λντιπά- δ τρειαν, Χρυ60νδύωνα , Γερτoiίvτα , πολλ1}ν δ� καΙ τijg 6υνορού6ηι:; τούτοl.ι:; ΜαΚΕδονίαι:; ΕπιδΕδραμη8 κότα, παραυτίκα μ�ν ωρμη6Ε μι;τα τήι:; δυνάμεως, ώι:; &νακτήσασ.ftαι 6πoυδά�ων τας &,φεστηκυίας πό4 λεις, xa.ftdAov δ' έκρινΕ πολεμεϊ:ν προς τον ΣΚΕ"δι- 10 λαίδαν, νομίζων &'ναγκαιότατον εΙναι παρευτρεπίσα6.ftιxt τα κατα την Ίλλυ"ίδα π"ός τε τας liAAag Επιβολαι:; καΙ μάλιστα προς την εΙς Ίταλίαν διάβαδ 6ιν. δ γαρ Δημήτριo� οϋτωι:; E�{καιε την Ελπίδα καΙ την Επιβολην τφ βασιλΕι' ταύτην 6υνεχως, ωστε 15 κατα τους ϋπνους τον Φίλιππυ'" ταiίτ' όνειρώττειν 6 κα1 περΙ . ταύτας εΙναι τας πράξεις. Ιποίει δ! ταVτα Δημήτριος OV Φιλίππου χάριν - τούτφ μΕν γα" τρίτην Ι:ΙΙως Εν τούτοις Ινεμε μερίδα - μάλλον δ� τijg προς 'Ρωμαίους δυιιμενείας, το δ! πλει'ΙΙτοll Ινε- 20 533. 7 κεν αυτoiί καΙ τών Ιδίων Ελπίδων ' μόνως γα" ov τως ΕΠ{ΠΕιστο την Εν τφ Φάρφ δυνα6τείαll κατα8 κτήσασ.ftαι πάλιν. πλην g γε Φίλιππος στρατεύσας ιΧνεκτήσατο μ!ν τας προει"ημ{νας πόλειg, κατελάβετο �92. δ! τijς μ!ν Δα66αρ'ήτιδος Κρεώνιον καΙ Γερούντα, 25 τώ'll δ� περΙ την Δυχνιδίαν λίμνην Έγχελάνας, Κ' ρακα, Σατίωνα, Βοιούς, τijς δ! Καλοικίνων χώρας Bιtντίαν, ΙΤl, δ! τώ'll καλουμ'νων ΠιΙΙαντίνων Όρ9 yη6f1dV. έΠΙΤΕλΕσάμενοι:: δ! ταf; cα διαφήκε τας δυ νάμεις ΕΙς πα"αχειμαΙΙίαν. �ν δ' δ �ειμαιν ο-Οτος, 80 κα.ft' δν 'Λννίβας, πεπο,,&ηκως τους έπιφανε6τάτους
POLYB. mSTOR. V, 108-110.
235
τ6πονς της 'Ιταλίαg Ιμελλε πε()! το ΓEqotWto'V -riIg ΔαV1J(αg ΠOιεΙιJ.&αι την παqαΧειμάιJίa'V. 'ΡωμαΙοι δΕ 10 τότε "ατδιJτηιJav ιJτqaτηrοvς α{)τών rdtov Τεq''Vτιο'V "αΙ ΛεVκιoν ΑΙμίλιον. 5 Φίλιπποg δΕ "ατα την παqαΧειμαιJ(av άναλΟΥΙ- 109 tόμενος δτι 'Jt(Jog τας Επι{Jολαg αυτού X(Js(a πλοίων EιJτ! κa! -rijg "ατα &dλαττα'V υπη()EιJίaς, κa! ταύτηg οίιχ cbg 'Jt(Jog νaνμaXίαν - τούτο μΕν "αε> οίιδ' ΙΧν 2 �λΠΙιJE δV1Jατος El'Vat, 'Ρωμαίοις διavαυμαχετν 10 άλλα μ«λλον εως τού πα(Jακομίtι:ι'V ιJτqατιώτας κ«Ι &«ττον tJtal(JSL'V ot; πqό3'οιτο κa! πα(Jαδόeως Επι φαίνEιJ3'αι τoεg πολεμlοις· διόπεε> vπολα{Jaw άq(ιJτη'V s Elvat 'ltqog ταύτα τη." τών 'Iλλν�ιων 'VαVΠ,l,}Υίαν Ικα τον ΕΠΕ{Jdλsτο λέμβονς καταιJκενdtsιν, ιJXEδoν 'lt(Jm15 τος των Εν MaxsιYoV(l1 βαιJιλέων. κaταρτίιJας δΕ 4 τούτονς ιJV1Jijys ταg δvvdμειg άρχομ''V'Ι'}g 3'sqslag, "αΙ {JqaXior. πρoιJαιJκήιJας 'tOVf; Μακεδόνας Εν ταΤς El(JEιJlatg άνήχ3"l'}. ,,«τα δΕ τον αυτον "ftt(Jov 'Λν- ιί τίοχος μΕν VπEρ'βαλι: τον Ταύρον, Φίλιππος δΕ 20 ποιijιιdμενος τον πλονν δι' Ευρίπον καΙ [τού] 'JtEq! Μαλδαν ήΚΕ 'ltrIog τους 'ltE(J! Κεφαλλ'l'}'Vία'V "αΙ Λεν δ84:. 2UiιYa τόποvg, Εν οlς κα&oρμΙιJ3'εΙς Εκαραδόκει πολν πραrμονων τον των 'Ρωμα(ων ιJτόλoν. πυν3'ανόμΕ- β νος δΕ 'Jtsql το Λιλνβαιον αυτους δqμεΙ'V, .ftoα(ψήιJας »5 άvήx3'η , καΙ προηΥε ποιοομε'Vοg τΟν πλονν ώς h' �πολλωνίag. �ιy'l'} δΕ ιJVIIεryltonog aυτoύ τοΤς 'JtEql ll0 τον 'ΛιΡον ποταμον τόποις, δg �εZ' παρα τη." τών 'Λπoλλωνιaτών πόλιν, Εμπ(πτει πανι"ον παqaπλήιJιον τοΙς 'Υινομ'νοις ΕπΙ c-wv πεtικώ'V ιJτqaτoπδδων. των 2 . 110 "αρ ΕπΙ -riIg ovqarlag πλεόντων 'tt'VEg λδμβοι, xa3'oq- 4:98. μΙιJ3'δνΤEς εΙς την ιιήιJoν, 7} καλεΙται μΕν ΣdιJω'V,
236 RES PHIL. MACED. ΕΤ PRUS. REG. ΒΙΤΗΥΝ. [0l.140,4 J. κε1:ται δ$ κατα τηv εΙι1βοληv τηv εl� ΤOv 'Idvtov πόροv, .ηκοv {,πο vύκτα προς τον Φίλιπποv, φάι1κον τε� ιιυvωρμηκ'vαι τιvα� αύτo1:� πλ{ovτας άπο πορ./)'3 μού, τούτους δ' άπαγγ'λλειv, 3τι καταλείποιεv iv 'Ρηγίφ πεvτήρεις 'Pωμαϊκα� πλεoύι1α� έπ' �πoλλω- 5 4 νία� κα� πρo� Σκερδιλαίδαν. δ δ$ Φίλιππος, ύπο laplov δΙΙον ο.()πω τοv ΙΙτ6λον έπ' αiιτoν παρείναι, περίφoβo� γενόμενo� καΙ ταχ'ως άναι1π"σα� τα� άγ5 κύρα� amL� clg ΤOiιπίι1ω παρήγγειλε πλείν. oiιδενΙ δ$ κόιιμφ ποιηι1άμεvος τηv άvαζυγηv κα� τον ιxV«- 10 πλουv δεvτερα1:0ς clg Κεφαλληνίαν κατηρε, ι1V11εxω� β ήμ'ραν κα� vύκτα τον πλονν ποιούμεvοg. βραχυ δ' τι ./)'αρρήΙΙαg Ενταύ8'α κατΕμεινε, ποιων iμφασιv ώ� Ιπί τιναg των Ιν Πελοποvνήι1φ πράξεων έπεστρο7 φώg. ΙΙV1l'βη δ$ Ψευδως γενΕι1./)'αι τον 5λον φόβοv 15 8 περί αiιτόν. δ γαρ Σκερδιλαίδας, άκούων κατα χει μωνα λΙμβοvg ναvπηγε1:ιι./)'αι τον Φίλιππον πλε'ους, καΙ προιιδοκων α1Jτoύ την κατ« ./)'άλατταv παρου ΙΙίαν , διεπ{μπετο προς τους 'Ρωμα'ους διαι1αφωll 9 ταύτα καΙ παρακαλών βοη./)'ε1:ν, ot δ$ 'Ρωμαιοι δεκα- 20 vatav άπο τού περί το Λιλύβαιον Εςαπ'ιιτειλαν ΙΙτόδΙό. 10 λου, ταύτην την περί το 'Ρήγιον όφ.l)-ε1:ι1αν · �V Φί λιπποg εΙ μη πτοη./)'είg ιXldywg BφVγε, 'tίoV περί τήν Ίλλυρίδα πράςεWV μάλιι1Τ' llv τότε καθ-ίκετο δι« το τους 'Ρωμαιους πάσαιg τα1:ς Επιvοίαις καί πιφαι1κευα1:ς 25 περί 'toV �ννίβαν καί την περί Κάνναν μάχην γίνε ιιθ-αι., των τε πλοίων Εκ τού κατα λόγον Εγκρατηg 11 ίίν ΙγεrΌVει. "νν δ$ διαταραχ8'εlς {,πο τηg προσαγ γελίας άβλαβη μΙν, oiικ εύσχήμοvα δ' Εποιήιιατο την άναχώρηιιιv εις Μακεδονίαν. 80 111 Έπράχθ-η δΕ τι κατα 'tomovg -roυg χρόνους κα�
POLYB. HISTOR. Υ, 110. 111.
237
Π�oυιιίq. μνήμης &ξιον. τών ψα� Γαλατών, ους δΙΕ- 2 ΡίΡαΙΙΕν Εκ 'tijg Eύ�ώπης δ (JatItlsvr; 'Άτταλος Εις τον π�oς 'Λχ,αιον πόλΕμον δια "tlV Επ' άνδ�Eί,! δό ξαν, τούτων xω�ιΙΙ3'έντων τού Π�OEιρημένoυ Ραιιι- 494. b λiως δια τας &ρτι 6η3'Είιιας υποψίας κα� πορ3'ουντων μετα πολλής άtιελψείιxς κιx� βίας τας Εφ' Έλληc1πόν-τtp πόλεις, το δ! τελEvταεΌν κα� πολιορκείν 'tovr; Ίλιείς Επιβαλομένων, Εγένετο μέν τις ούκ άγεννης περ� 8 ταύτα πραξις κα� Vπo τών τ-ήν Τρφ&δα κ"οικουν10 των 'Λλεξάνδρειαν ' Θ�μίιιτην γαρ ΕξΙΧΠΟc1τείλαντες 4 μετ' &.νδρών ΤΕτρακισχ,ιλίων llvc1av μ!ν την Ίλιέων πολιορκίαν, Εξέβαλον δ' Εκ 'Jtdc1Tlf; 'tijg Τρφάδος 'tovg Γαλάτας, Εμποδίζοντες ταίς χορηγίιχις κα� δΙΙΧλυμαι νόμενόι τας Επιβολας ιχύτών. 0& δΕ Γαλάται κατα- Ι) 15 c1χόντες την' 'Λρίσ{1αν κΙΧλουμένην Εν τύ τών 'Λβυ δηνών χώρο/, λοιπον ΕπεβουλΕυον κα� ΠΡΟc1επολiμουν τιχίς ΠEΡ� τουτους τους τόπους ΕΚΤιc1μ{ναις πόλεσιν. Εφ' ους t1ΤQιχτεvc1ας μΕτα δυνάμεως Προυc1ίας καΙ 6 παραταξάμΕνος 'tOVf; μ!ν &νδρας κατ' α-ότον τον κίν20 δυνον Εν χερών νόμφ διέφ3-ΕΙΡΕ, τα δ� τέκνα c1XE δον απιχντιχ κα� τας γυναίκιχς ιχύτών Εν τΏ παρEjι βολfJ κιχτέc1φαξε, τήν δ' &.ΠΟc1κευ-ήν Εφijκε δια(!πάc1αι 636. τοίς ήγωνΙc1μένοις. πράξας δ! ταύτα μηάλου μ!ν 7 ά,,!{λυΙΙΕ φόβου κιx� κινδυνου τας Εφ' Έλληιιπόντου 25 πόλεις , κΙΧλον δ� πα(!άδειγμιχ τοίς Επιγινομένοις Iιπiλιπε τού μη 6rr-Mav 'JtotEic13'at τους έκ 'tijg Εύ ρώπης βα(!βά(!ους τήν εΙς την 'ΛΙΙίaν διάβαιιιν. τα μ�ν o.ov πε(!� την Έλλάδα κα� τήν 'At1iav Εν 8 τούτοις .ην. τα δ! κατα την Ίταλίαν 'tijg ΠEΡ� Κάν30 ναν μάχης έπιτελεt13'είc1ης τα πλείc1τα μΕΤΕτί3'ετο προς 'tov;: Καρχηδονίους, κΙΧ3'άΠΕΡ Εν τοίς προ τoVτων
238 RES PRUSIAE REGIS ΒΙΤΗΥΝΙΑΕ [01. 140, 4,]. 9 ήμΙν δΈδ'ήλιuται.
ήμΕΤς δ'έ ννv μέν έπΙ τoντιuν τcϊ;ν καιρCϊ;ν τής δ'ιηγήι1EΙUς λήξομΕν, έΠΕΙ cJtElfJlv4J'allsv ΙΧς ΠΕρΙ{ι1ΧΕ των ΤΕ κατα τήν 'Αι1{αν καΙ τCϊ;ν Έλλη "ιχων πράξEιuν ή ΤΕτταραΧοι1τή τCϊ;ν όλυμπιάδ'ιuν 10 προς ταΤς ["ατόν' έν δ'έ τΏ μΕτα ταVτα (Μβλφ, βρα- !) χ{α πρΟι1αναμνήι1ανΤΕς τής [έν �αVτ'!] τΏ βύβλφ] ΠΡOκαται1ΚEυ1jς, έπΙ τΟν ΠΕΡΙ τής Ί"oμαίιuν πολΙΤΕίας λόγον έπάνιμΕν κατα τήν έν &:ρχαΤς όπόΙΙΧΕΙΙιν.
F R A GM E N T A L I B R I νι 1.
_
ΕΧ
PROOEMIO.
Στήσα1Jτεg δ' έπ� τούτων τoiί μIλλoντo� ΙΙΤOXα�όΙUνOν Ικ των ifδη γεγο- 5 S νότων ε-όμαρI�. περ� δ� τij� 'ΡωμαΙων οΜ' δλω� ε-όχερΈι; oίJτε περ� των παρόντων iξηγήιιαι:s4tαι δι,}. την ποικιλΙαν τij� πολιτεΙας, oίJτε περ� τοϊί μδλλον τo� προειπείν δια την &γνοιαν των ΠΡΟΥεγονότων περ� α-ότoV� Ιδιωμάτων κα� "OLvfJ κα� κατ ' ΙδΙαν. 10 4 διόπερ ο-ό τ1jς τνχούιιης Ιπιιι·εάιιεως προιιδείται κα�
4tεωρ(ας, εΙ μΙλλοι τι� τα διαφέροντα κα4tαρtως Εν aiJτfJ ιιvνόψειι4tαι. 6 ΣVμβαIνcι δη τους πλεIι:sτoνς των βόνλομένων διδαιικαλικως �μίν {ιΠOδEικνύCΙν περ� των τοιούτωυ 15 τρΙα γένη llr.Etv πολιτειων, δν το μΈν καλOϊίΙ:SΙ βα ι:sιλεIαν, το δ' lι.ριιιτοκρατΙαν, το δΈ τρΙτον δημοκρα542. 6 τΙαν. δοκεί δέ μοι πάνν τι� εΙκότως &'11 iπαπορijιιαι πρo� α-ότους, πότερον ώς μόνας ταύτας .η κα� νη ΔΙ' 7 ώς lι.ρΙδτας �μίν εΙt1ηγοvνται των πολΙΤΕιων. κατ' 20 Ιι.μφότερα γαρ &γνοεΤν μοι δοκοVt1ι. δ'1jλον "αρ ώ� &ρIι:sτην μΈν fιγητIoν πολιτεΙαν την ικ πάντων των 8 προειρημ'νων Ιδιωμάτων δννεδτωσαν ' τουτον γαρ τοv μ'ρονς ο-ό λόγφ μόνον, άλλ' έργφ πείραν εΙλή φαμεν, Λνκουργον ΙΙνδτήσαντος πρώτον κατα τοv- 25 9 τον τον τρόπον το ΛακεδαιμονΙων πολΙτενμα. κα) 499. μην ovIt' ώ� μόνας ταύτας ΠΡΟδδεκτ'οv ' κα� γαρ μοvαρχικας κα� τνραννικας ifδη τινας τε4tεάμε4tα πολιτείας, ar πλείδτοv διαφέρον6αι βασιλείας παρα10 πλήδιου εΧΕιν τι ταύτυ δοκοv6ιv ' fι κα� δνμψευδονται �O Κ« � (Jvγχρωvται πάντες ο{ μόνaρχοι "a4t' οσοv οΤοί
POLYB. HISTOR. νι, 3. 4.
243
τ' εΙσ! τφ τ-η� βασιλεία� όνόματι. και μ�ν όλιγαρ- 11 χικ" πολιτευματα και πλείω γ/γονε, δoκoiίvτα παρό μοιον έχειν τι τoί� &(1ισΤOΚ(1ατικoί�, � πλείστον ώ� Ιπo� εΙπείν διεστάσιν. δ δ' αiJτο� λόγo� καΙ περΙ 1 2 δ δημOΚ(1ατία�. δτι δ' &lfJ.f)/� Ιστι το λεγόμενον Εκ 4 τούτων συμφαν/�. oi)τε γα(1 πάσαν δήπου μονα(1- 2 "(,ίαν sfJ.f}itD� βασιλείαν �ητέoν , αλλα μόνην τ�ν εξ έκόντων συγχω(10υμένην καΙ τΏ γνώμ?1 το πλείον η φόβφ καΙ βίιr κvβε(1Vωμ/vηv' oM� μην πασαν όλι- 3 ιο γα(1χίαν αριστοκρατίαν νομιστέον, αλλα ταύτην, -ητις itv κατ' εκλογην vπo τών δικαιοτάτων καΙ φρονι μωτάτων ανδρών βραβευηται. πα(1απλησίω�_ οΜλ 4 δημοκρατίαν, εν fι παν πλ-η.f}ο� κύριόν Iι1Τι ποιείν Ο,ΤΙ ποτ' av αfJτo fJovlTJ.f}jj και πρό.f}ηται παρα δ' 5 15 φ πάΤ(1ιόν ει1ΤΙ καΙ σύνη.f}ε� 8'εoύ� ι1/{jεσftαι, γoνεί� .f}εραπεύειν, πρεσfJvτ/ροv� αΙδείι18'αι, νόμοις πεί.f}ε σ8'αι, παριΧ τοίς τoιoύτoι� ι1υστήμασιν ί5ταν το τoί� πλείοι1ι δόξαν vικi'j, τούτο καλείν (δεί) δημΟΚ(1ατίαν. διο και Υ/νη μsν εξ εΙναι "ητέον πολιτειών, τρία 6 20 ",Sv � πάντες .f}ρvλούι1Ι καΙ νύν προεί(J'ηται, τρία ιYs 04:3. τα τούτοις ι1υμφυ-η, λ/γω δ� μονα(1χίαν, όλΙΥαρχίαν, όχλοκρατίαν. Π(Jώτη ",Sv o-OV ακατασκεύω� και φυ- 7 σικώς ι1υνίι1ταται μοναρχία, ταύΤ?1 δ' Επεται και εκ ταύτη� Υεννάται μcτιX κατασκεVΗ� και δΙΟ(J8'ώι1εως 25 βασιλεία. μεταβαλλούσης δ� ταύτης εΙς τιΧ ι1υμφυη 8 κακά, λέγω δ' εΙ� τυραννίδ' , αlι8'ι� Ικ τής τούτων καταλύι1εω� α(1Ιι1ΤΟΚ(1ατία φύεται. και μην ταύτης 9 εΙς όλιγαρχίαν iΚΤ(Jαπείσης κατιΧ φύσιν, τού δe πλή .f}ov� ό(Jγi'J μcτελ8'όντo� τιX� τών Π(Jοει1τώτων άδι30 κίας, γεννάται δήμo�. lκ ιyS τ-η� τουτου πάλιν VfJ(JstDg 10 και πα(Jανομία� αποπληρούται ι1ύν χρόνοις όχλΟΚ(Jα16*
244
VARIAE RERUM PUBL. FORMAE.
τ(α. ιΥνο(η δ' &ν τις t/αφέt/τατα πε()! τούτων d7ς άλη.ftώς it/τιν οΙα δη νυν εΙπον, ΙπΙ τας Εκάι1των κατα ψύt1ιν άρχας καΙ '}'EIIit/Etg καΙ μεταβολας Ιπι- 600. 12 t/τήt/ας. δ ιΥαρ t/vνιδών Ικαt/τον αυτών ώς φύεται, μόνος �ν OVτOς δύυαιτο t/vνιδεtν καί την αiJξηιJ'ιν 5 καΙ την άκμην κα! την μεταβολην Εκάt/τωv καί το 13 τέλος, πότε καΙ πώς καΙ πού καταντήt/ει πάλιν' μά λ"ιt/τα δ' ΙπΙ τής 'Ρωμα(ων πολιτε(ας τoVτoν &ρμό ι1ειν τον ΤQόπον iιπείληφα τής iξη'}'ήt/εως δια το κατα φύσιν αυτην άπ' άρχής εΙληφέναι τήν τε συ- 10 στασιν καί (την) α iJξηt/ιν. Άκρι{Jέt/τερον μΕν o.vv Ct/rog δ περΙ τής κατα 5 φύσ ιν μεταβολής τών πολιτειών ΕΙς άλλήλας δΙΕν κρινεϊται λόγος παρα Πλάτωνι καί τιt/ιν έτέροις τών φιλοt/όφων ' ποικίλος δ' iόν καί δια πλειόνων 15 2 λΕ')'όμΕνος όλί'}'οις Ιφικτός it/τιν. διόπερ δι10ν άνή κειν ύπολαμβάνομεν αύτου προς την πραγματικην {ιJ'τoρίαν καί την κοινην Ιπ(νοιαν, τovτo πειραιJ'ό3 με.ftα κεφαλαιωδώς «ttEl.ftctv · καί '}'αρ �ν Ιλλείπειν τι δόξΏ δια τής κα-Β-ολικής iμφάt/εως, δ κατα μiρoς 20 λό'}'ος τών έξής �η-Β-ηt/ομένων {κανην άvταπόδοt/ιν ποιήt/ει τών νVΝ Ιπαπορη-Β-έντων. 4 Πο(ας O.vv άρχας λέγω καί πό-Β-Εν φημί φυειJ'-B-α.ι 5 τας πολιτε(ας πρώτον ; 8ταν η δια κατακλνσμους η 644. δια λοιμικας περι t/τάσεις i1 δι' άφορίας καρπών η 25 δι' &λλας τοιαυτας αΙτίας φ-Β-ορα '}'ένηται .τοϊί τιbν άν.ftρώπων γένονς, οί'ας lΙδη γε'}'ονέναι παρειλήφα6 μεν καΙ πάλιν πολλάκις lt/Et/.ft' δ λόγος α{ρεϊ, τόΤΕ δη t/vμφ.ftειρομένων πάντων τών Ιπιτηδενμάτων καί τεχνών, οταν Ικ τών ΠΕριλειφ.ftέντων οίον ΕΙ σΠΕΡ- 30 μάτων a{,.fttg αυξη4ηj συν χρόνφ πλή-Β-ος άν-Β-ρώπων, 11
POLYB. mSTOR.
ΥΙ, 4-6.
245
τόΤΕ δήπου, κα.ftάπερ έπΙ τών &λλων �φων, κα1 Απ1 7 τούτων σvvα.ftροι�ομένων - οπερ εlκόg, καΙ τούτου!: ε(!: το δμόφυλον t1vναγελά�εt1.ftαι δια την τ�!: φυ t1smg ltd.ftlVEtav - &νάγκη τον τΏ σωμαΤιΚΏ �ώμrι 5 κα1 τΏ ΨVxικΏ τόλμΙΥ διαφέροντα , τούτον iιysrIJ.ftat και κρατείν, κα8-ιtπερ και ΑπΙ τών &λλων γενών άδ'οξο- 8 ποιήτων bφων .ftεωροVμενον τοvτο χρη φύι1εω!: έργον άλη.ftινώτατον νoμί�ειν, παρ' οΙι: δμολογουμένωι: τουι: Ισχυροτάτουι: δρώμεν i}γοvμένοvg, λέγω δε -rιtv- 001. 10 Qovg, κάπροvg, άλεκτρvόναg, τα -rOv-rOLg παραπλήt1ια. -rιXg μεν ουν άρχαι: εΙκο!; τοιούτουι: εΙναι καΙ τουι: 9 τών &ν.ftρώπωt' {JCovg, ζφηδον ι1vνα.ftροιζομένων καΙ -roig άλκιμω-rάτοιg καΙ δυναμικωτάτοιι: έπομένων' οΙι: σροι: μέν έστι -rijg άρχήι: ldxvg, δνομα δ' ttv εl'ποι 15 τιι: μοναρχίαν. έπειδαν δε τοΙg (fV(f-rήμα(fΙ δια τον 10 χρόνον -όπογένηται (fvν-rροφία καΙ dvvtt.ftEttx, τοvτ' άρχή βασιλείαι: φυεται, και τότε πρώτωι: Εννοια γίνε ται τοv καλοv και δικαίου τοίι: άν.ftρώποιg, δμοίωι: δε καΙ τών έναντίων τοVτοιg. δ δε τρόπο!: -rijg άρ- 6 20 x�g και τ� !: γενέσεωι: τών εΙρημένων -rοιόt/δ'ε. πάν- 2 -rmv γαρ προg ται: t/VVOVt1tag δρμώντων κατα φvt1ιν, έκ δε τουτων παιδοποιίαι: &ποτελοvμέν1/g, δπόΤΕ τι!: τών Εκτραφέντων tlg iιλικίαν Ικόμενοι: μη νέμοι χά ριν μηδ' άμυναι τοvτοιg olg έκτρ/φοιτ' , άλλd που 25 τ&ναντ(α κακώι: λlγειν 47 δ'ραν τούτουι: έγχειροίη, 040. δήλον ι:bg δvt1αρεt1τείν καΙ προσκόπτειν εΙκοι: τουι: 3 t1vνόνταg και συνιδ'όνται: την γεrενημένην έκ τών γεννηt1άvτων έπιμέλειαν καΙ "ακοπά.ftειαν περι τα τ/κνα κα} την τούτων .ftεραπε(αν καΙ τροφήν. τού -l 80 γαρ γ/νουι: τών &ν.ftρώπων -rαvτrι διαφέροντοι: τών &λλων bφων, fί μόνοιg αύτοίι: μ/τεστι νού και λογι-
246
VARIAE RERUM PUBL. FORMAE.
ιψού, φανΕ(}ον ώς oVx ΕΙκος πα(}ατρέχρν αVτoυς την π(}οειρημένην διαφο(}άν, κα-&άπε(} ΑπΙ τών αλ- δ λων ζφων , &:λλ' iπιtιημαίνεtιfJ'αι το l'ινόμενον κα� δυtιαρεστείtιfJ'αι τοίς παρoύtιι, π(}οο(}ωμένους το μέλ λον καΙ συλλΟΥιζομένους στι το παραπλήιrιoν Εκά- 5 6 στοις αVτών συΥκυρψ1ει. καΙ μην σταν που πάλιν ΕΧτερος υπό ,f}-ατέρου τυχω" iπικoυρίας � βοηfJ'είας Εν τοίς δεινοίς μη νέμΥ τιj5 σώσαVΤΙ χά(}ιν, &:λλά ποτε καΙ βλάπτειν έγχειΡϋ τούτον, φανε(!ον ώς εΙκός τιj5 τοιούτφ δvt1α(}εσΤΕίt1fJ'αι καΙ π(!otικόΠΤEιν τους 10 ει'δότας, ιrυναyανακτoύυτας μΕν τφ πiλας, &:ναφέρον7 τας δ' Αφ' αvτοvς το παραπλήιrιoν. έξ ών Vπoγί νεταί τις έυνοια παρ' έκάt1τφ τής τού κα.ftήκοvτος δυνάμΕως καΙ .ftΕωρίας· σΠΕΡ Εt1τΖν &(}χη και τέλος 8 δικαιotιύυης. δμοίως πάλιν οταν cψύΙΙΥ μέν τις προ 15 πάντων έν τοίς δεινοίς, ύφίστηται δε καΙ μένΥ τας 502. έπιφορας των &:λκψωτάτων ζφων, ΕΙκος μεν τον τοιούτον υπό τού πλήfJ'ους έπισημασίας τυγχάνΕιν εύνοΙ'κής καΙ πρOt1τατικής, τόν δε τ«ναντία τούτφ 9 Π!1άττοντα καταγναιt1εως καΙ π(}Ot1κοπής. Αξ ov πιΚ- 20 · λιν εύλογον ύπογίνεσ.ftαί · τινα ,f}-Εωρίαν παρα τοίς πολλοίς αlιrχρoύ καΙ καλού καΙ τής τούτων προς αλληλα διαφο(}ίΧς, και το μεν ζήλου κα� μψήσεωg 10 τυγχάνΕιν δια το συμφέρον, το δε φυγής. Αν olg βταν- δ προεστως κα� την μηίtιτην δύναμιν έχων 25 · «ει σύνεπιtιχύrι τοίς προειρημένοις κατα τας των πολλων διαλήψεις, καΙ δόξΥ τοίς υποταττομένοις 11 διαVΕμηΤΙΚΟf: εΙναι τού κατ' «ξίαν έκάt1τοιg, ουκέτι Μ6. την βίαν δεδιότες, τΏ δε l'νώμΥ το πλείον εύδο κούντες, υΠOτάΤΤOVΤαι κ((� tιvt1σφζοvtιι την «ρχην 80 αVτOύ, καν βλως n l'η(}αιός, δμο {tυμαδον έπαμύνον_
POLYB. HISTOR. νι,
6. 7.
247
�ε� καΙ διαyωνι�όμενoι πqο� τους EπιβOυλεύOVΤα� αiιτoύ Τ11 δvνιχιιτεί'f. καΙ δη τιρ τοιούτφ τqόπφ 12 βαιιιλευς Εκ ftovtt(JXov lav-D'itVEt γενόμενος, σταν παqιΧ τού -D'vftoij καΙ της Ιιιχύος μεταλάβrι την 1ιγεδ μονίαν δ λΟΥιιιμός. ΙΧf5τη καλού καΙ δικαίου πqώτη 7 παq' ιkν-D'qώποις κατα φύιιιν έννοια καΙ των Εναν τίων τούτοις, ΙΧf5τη βαιιιλείας ιkλη-D'ινης ιkqχη καΙ γένειιις. oiι raq μόνον αiιτoί�, ιkλλα καΙ τοίς Εκ 2 τούτων (ο!) πολλοΙ διαφυλάττουιιι τα-ς ιkΡXά�, πε10 πειι1μ{νοι τoυ� Εκ τοιούτων γεroνότας καΙ τqαφ{ν τας {ιπο τoιoύτoι� παqαΠληΙΙίΟ'Jς έ'ξειν καΙ τα� πqοαι (ι{ι1ει�. Εαν δι ποτε τοίς ΕΥΥόνοις δVι1αqειιτήιιωι1Ι, 3 ποιούνται μετα ταύτα την arqeιItv των ιkqχόντων καί βαιιιλέων oiικέτι κατα τας ι1ωματικα:� και -D'vμι15 κας δυνάμεις, ιkλλα κατα τας της γνώμης καΙ τού λΟΥιιιμού διαφοqάς, πείqαν είληφότες Επ' ιxiιτων των lqrrov της έ; &μφοίν παqαλλαrης. τΟ μεν OVtI 4 παλαιον Evel'tjqΙXιIXOtI ταί� βαιιιλείαις ο{ κqι-D'έντες απα; και τυχόντες της έ;ουι1ίας ταύτης, τόπους ΤΕ 20 διαφέροντας όι,vqούμενοι και τειxί�oνΤEς και χώqαν κατακτώμενοι, το μεν της MφαλEία� χάρι'" , το δΕ της δαψιλείας των έπιτηδείων τοίς {ιΠOτεταyμ{νOΙ� ' αμα δ8 περι ταύτα ι1πoυδά�oντε6 EΚΤO� �ιιαν πάΙΙης; 5 διαβολης καΙ φftόνοv δια το μήΤΕ πεqι την Ει1-D'ητα 1)03. μ 25 ηάλας ποιείιι-D'αι τα� παqαλλαrας μήτε πεqι την (jqwtJLtI και πόιιιν, ιkλλα παqαπλήι1ιον Ηχειν την βιο τείαν τoε� ίΧλλοις, δμό6ε ποιούμενοι τοες πoλλoί� ιkεΙ την δίαιταν. 'πει δ' Εκ διαδοχης καΙ κατα Υένος 6 τας &qXιXg παραλαμβάνοντες ετοιμ,α μΕν είχον �δη 30 τα προς την άι1φάλειαν, Ετοιμ,α δΕ και πλείω των {καν ων τα προς την τqοφήν, τότε δη ταίς Επι-D'vμίαις 7
248
VARIAE RERUM PUBL. FORMAE.
lπόμΕVΟΙ διit
η}",
'JtEqtOVtιUx.v Eξ"λλoν� ,uv Εtι.ftήται;
Μ7. ώιΕλμβο", δΕΙ", Ιχρ", ΤoVΙ; TJrονμivονς τω", inτoτατ τομΕvιοv, Εξ"λλονι; δ� καΙ πoικIλa� τα� ΠΕ"Ι τ1}", Τf/οφήv άΠOλαVtιEΙΙ; καΙ άξεις ούχ {κοινός Εt1τι. 4 δηλον "αρ ιbς δΕί μεν Επιπέμπειι.f!οιι τοίς ιιτροιτοπl δοις &εί τας χορηγίοις' ίΧνευ δε τού της ΙΙυγκλήτου 80 Ρουλήμοιτος OVτε ΙΙίτος oiJ.ιt' {ματιΙΙμος OVτ' όψώνια
POLYB. HISTOR. VI, 14-16.
261
δύνατιχι xoqTjrEitf4tat τοίι: tfΤ(Jιχτοπiδοιg, ό56Τ' &πqά- Ι) κτοvg rtVE64tιxf, ταg iπιβολαg τών iιγoυμέναιν , i4tE λοκακεΤν καt καιλv6ιεqγείv π",ο4tεμΕvηg τήι: 6υγκλή656. του. και μην τ6 γ' έπιτελείι: � μη 'YtVEtf4tat ταg 6 δ έπινοίΙΧι: ΚΙΧΙ ΠQο4ti6ειg τών 6Τ(Jιχτηγώv έν Τ?1 συγ κλήτφ ΚξΤΤΙΧΙ' τού "ιX(J έΠΙΧΠΜτεΤλιχι 6Τ(Jιχτη'ΥΟV Ετε f!ov, έπειδαν ivtaV6tOg διiλ4tn Χ(Jόvοg, i1 τον 1Jπά(J χοντα ποιείν Επίμονον, Ιχει την κυ",ίαν αϋτη. και 7 μην ται: Επιτυχίαg τών iιγoυμIναιν lκτ",αγφδή6ΙΧΙ κιχι 10 6υναυξή6αι κ6:ι πάλιν &μαυ(>ω6αι καΙ ταπεινωσαι το tfVVΕδqιον Ιχει την δύναμιν' τουι: γα(> πqΟιJαγΟ- 8 (>ευομΕvουg πα",' αυτοίg .ft",ιάμβουg, δι' ιbν {}ΠΟ την δψιν &'Υεται τοΤg πολίταιι: {}πο τών tfτ(>ατηγωv IJ των κατει(>γα6μέναιν πqαγμιΧταιv EvιXf!rEta, τούτους ου 15 δύνανται xει(>ί�ειν, wg ΠQέπεt, ποτ! δ! το παQιΧπαν ουδ! 6υντελεΙν, lαν μη το συviδQΙΟV tfυ'ΥκατιΧ.fJηται και δφ την Elg τ�ύτα δαπάνην. τού γε μην δήμου 9 στοχά�ε6.ftαι και λίαν αiJτοίg &ναγκαΤόν 16ΤΙ, κίtν 8lrog &πο τήι: οίκείαι: τύχαιtfι πολυν τόπον &φε6τώ20 τεg' δ 'YιXQ ται: διαλύ6ειι: και 6υν&ήκαι: ιΧκύQουg και κυQ{αg ποιών, αιι: lπάvαι π(>οείπον, οvτόg 16τιν. το 10 δ! μΕγΙ6τον ιΧποτιi}εμΕ'fJουg την ιΧ(>χην έν τούτφ δΕε ταg εiJ.f1ύναg 1Jπέχειv των ΠΕΠQαγμΕ1/αιv. φστε κατα 11 μηδένα τ(>όπον άσφαλει: εΙναι folg 6ΤQαΤ1'J')lοίg όλι25 rroQEiV μήτε τijg 6υγκλήτου μήτε τ·ηg τού πλή.f10υg ciJvoCιxg. 'Ή γε μην 6ύγκλητοg πάλιν, ή τηλικαύτην έχου6α 16 δύναμιν , π(>ωτον μ!ν Εν fotg "otvotg π(>ιΧγμα6ιν άvα'ΥκιΧ�cται ΠQοσέχειv τοίg πολλοίg καΙ 6fOlιX�ctJ&at 80 τού δήμο υ, rc'ιg γ' δλΟ6χεQΕ6τάταg καt μεγί6ταg �η- 2 τήσειg και δ'ιο(>.fJώ6ειg των άμα",τανομένων κατα τήg
REIPUBL. ROMANAF.
262
ΜΤΙΟ.
πολιτείας, οίς .ft&νατος ιXxolov.ftci το Π(1όι1τιμον, ου δύναται δ'υντελείν, Ζχν μη ι1υνεπικυ(1ώδ''!1 το Π(10βε- 512. 8 βουλευμένον δ δήμος. δμοίως δξ καί πε(1ί τών εΙς ταύτην ιΧνηκόντων ' εαν r&(1 τις εltJφέ(1'!1 νόμον, � τής έξουtJίας ιXφαΙ(10ύμEνό� τι της -Dπα(1χούtJης τΏ 5 ι1υΥκλήτφ κατ« τους i.ftιtJμους η τας Π(10εδ(1ίας καί τιμας καταλύων α-ότών η καί νη Δία ποιών έλατ τώματα ΠΕ(1ί τους βίους: πάντων δ δημος γίνεται 1'ίδ7. 4 τών τοιούτων καί .ftcrvaL καΙ μη κύ(1ιος. το δ� ι1υνέχον, εαν Είς ένίστηται τών δημ&(1χων, ουχ οΤον .1.0 έπί τέλος lY.ycιv τι δύναται τών διαβουλίων ή ι1ύγ κλητος, άλλ' oυδ� δ'υνεδ(1Εύειν η συμΠΟ(1ΕύΕι1.ftαι το Ι) πα(1άπαν οφείλουι1Ι δ' ιΧΕί ποιείν οΙ δήμα(1ΧΟΙ το ctoxoiiv τφ δήμφ καί μάλιστα στοχάζΕσitαι της τού του βουλήι1Εως - διο π&ντων τών Π(10εΙ(1ημένων 15 χά(1ιν δέδιε τους πολλoVς και προσέχει τφ δήμφ τον voiiv ή σύΥκλητος. 17 Όμοίως γε μην πάλιν δ δήμος ύπόχρεώς έστι τΏ tJVΥκλήτφ , καί tJτοχάζει1.ftαι ταύτης οφείλει και 2 ΚOινf1 και κατ' Ιδίαν. πολλών γαρ έρ γων δντων τών 20 έκδιδομ{νων ύπο τών τιμητών δια Π&ι1ης 'Ιταλίας ΕΙς τας έΠΙδ'κευας καί καταδ'κευας τών δημΟι1ίων, ίΧ τις ουκ Ζχν έξα()ι.ftP.ήι1αιτO ��δίως, πολλών δξ πότα μών, λιμ{νων, κηπίων, μετάλλων, χώρας, tJυλλήβδην 3 OtJa π{πτωΚΕν Vπo την 'Ρωμαίων δυναι1τείαν, πάντα 25 χcιρίζει1.ftαι δ'υμβαίνΕι τα πρocιρημ{να δια Toii πλή .ftους, και ι1χεδον ιbς έπος ΕΙπείν π&ντας ivctcft{cJ.ftat 4 ταίς- ώναίς καί ταίς ΕΡΥα6ίαις ταίς Εκ τούτων' οί μ�ν γαρ άΥορ&ζου6Ι παρα τών τιμητών αυτοί τας Εκδόδ'Εις, 0& δξ xoLvrovoiicJL τούτοις, ο{ δ' Εγγυών so ται τους �γO(1ακότας, 0& δΕ τας ουσίας διδόα6Ι πε(1ί -
-
'POLYB. mSTOR.
VI,
16-18.
263
τoVτων Elg το δημόσιον. Εχει δΕ πε(>� πάντων τών Ι) π"οει()ημένων την κυ()ίαν το συνέδ()ιον' κα� γάρ χρό νον (δύναται) δούναι κα� σvμπτώματοg γενομΕνου κουφίσαι κα� το παράπαν άδvνάτoυ τινος συμβάντος δ άπολύσαι της Εργωνίας. καΙ πολλά δή τιν' Ει1τίν, 6 Εν οίς κα� βλάπτει μΕγάλα κα� πάλιν ώφελεϊ: τοvg τά δ1]μόσια 'X,Eι(>lbOVΤag ή σύrκλητοg' ή γά(> άναφο()ά τών Π(JοεΙ(Jημ{νων γίνεται προς ταύτην. το δΕ μέ- 7 γιστον, Εκ ταύτηg άποδίδονται κριταΙ τών πλείστων 10 καΙ τών δημΟιστάσεις δεόντωg Εχειν την lt(JfLOrTjv αvτών, ωστε μη οΤόν τ' εΙναι ταύτηg ευ(>εϊ:ν άμείνω πολιτείας δύδταδιν. οταν μΈν γά(> 2 τις iξω.fJ'εν κοινος φόβος ΙΠΙδτάς άvαrκ&σrJ δφiJ.g 25 συμφ(>ονεΤν καΙ tJVVE(JrErv άλλήλοις, τηλικαVτ1]ν και τοιαύτη ν δυμβαίνει rtVE6.fJ'at την δύναμιν τού πολι τεύματος ωστε μήτε παραλείπεδ.fJ'αι τών δεόντων 3 μηδέν, ΕΧτε περΙ το Π(JΟδπεσον &εί πάντων δμoV ταΙς Ιπινοίαις άμιλλωμένων, μήτε το ",qt.fJ'Ev υδτε30 ρείν τού καιρού, κοιν-Υ καΙ κατ' Ιδίαν Εκάστου συνεργουντος προς την τού πρΟΚΕιμένου ι1υντέλειαν. POLYB. HlST. 11.
17
264
REIPUBL. ΗΟΜΑΝΑΕ RATIO. MILITIA ΗΟΜΑΝΑ.
4, διόΠE� &νvπόδ'τατoν δ'υμβα'νει 'Υ'νεδ'8"αι κιx1 π«ντος
Εφικvεttι4tαι τού κ�ι4tέντoς την Ιδιότητα τού πολι-
δ τενματος. 3ταιι 'Υε μηιι π&λιιι &πολv4t{vτες των Εκτος φόβaw Eνδιtxτ�'βφδ'Ι ταΤς ευτυχ'αις "a1 nE(Jtovtf'atg ταΤς Εκ τωιι κατο�mμ&τmv, &πoλανovτες της ε·Μαι- δ μοιι'ας, "a1 ύποκολακευόμειιοι καΙ 6if8"vμoijvτες τ�έ πmvται π�oς ϋβ�ιιι "a1 "(Jog ύπε(Jηφαν'αν , δ δη 6 φιλεΤ r'vEtf4tat, τότε καΙ μ&λΙδ'τα tfvvtιYEiv Ιδ'ΤΙΙΙ αυτο πα�' αυτού ΠΟ(Jιtόμεvοv το πολ{τευμα τήιι βο-ή7 ""ειαιι. Επειδάιι γά� EξoιδΌiίν τι τών ",E(JcbV φιλο- 10 νεικfj καΙ πλέοιι τού δέοιιτος ΕΠΙΚ(Jατfj, δηλον ώς Ο'Μειιος αυτοτελούς διιτος κατά τοιι Ilqτι λόγον, ιΧν ΤΙδ'πάδ'8"αι . δΕ καΙ παqιχποδ'�εtι4tαι δvvαμένης της �9, IΚ&δ'του "(Jo{}lttEmg ύπ' &λλήλmν, oiι6Eν ίξοιδΈε' τώιι 8 με�ώιι ' oVΔ' ύπε(Jφ(Jοvε;:. π&ιιτα rftq Εμμ{ιιει το;:ς 15 ύποκεφ{ιιοις τ:ά μΕιι κωλυόμειια της δ(Jμ.ης, τά δ' Εξ ιX(Jxijg δεδιότα την Εκ τού π{λας ΕΠ'(Jταδ'ιν. [Cod. Urb. fol. 66 (exc. ant. ρ. 177).] 9 Ό δΕ δικτ&τmq ταύτην Ιχει την διαφΟ(Jάv των ύπ&τaw' των μΕιι γά� ύπ&των lκατ{(!φ δώδεκα πε- 20 λlκεις &ΚΟλοv4toVttι, τούτφ δ' εCκot1ι "a1 τέττα(!ες, κ&κε;:νοι μ.Ειι Ειι πoλλoiς Π�Ο(Jδέονται της δ'υγκλ-ή του προς το δ'υVΤελε;:ν τάς Επιβολ&ς, ο.οτος δ' Ιδ'τιν αVτοκρ&τω(J δ'Τ(Jατηγός, ο{, καταttτα4t{vτος "ΙX(Ja Χ(Ji1μα διαλύεtt8"αι συμβα'νει n&ttag τάς &(Jxltg Εν τυ 115 'Pώμ.rι πλήιι των hoημo&�xmv. ου μ.ηιι &λλά πε(JΙ "'W τούτων Εν Illlotg άκριβεttτέ(Jα'll ποιηttόμ.ε8"α τήν δια (Jτολ-ήν. [Polyb. llI, 87, 7.]
POLYB. HISTOR. νι,
18. 19.
265
VI. DE MILITIA ROMANA. Έπειδαν 6:πoδε�roι1Ι τούι:; υπάτους, μετα ταϊίτα 19 δΗ. χιλιά()χουι:; καft'ιι1τασι , ΤΕττα"αι1καtδεκα μ�ν Εκ των π'ντ' Ενιαυι1ίους 'χ6ντroν �δη ι1τ()ατείας, δ'κα δ' 5 ΙΧλλουι:; σύν τούτοιι:; Εκ των δέκα. των λοιπων τούς 2 ,μδν ΙππεΤς δ$κα , τούς δδ ΠΕζούς Εξ καί (δέκα) δεε ι1τ"ατείας τελεΤν κατ' 6:νάγΚ'1ν Εν τοΤς ΤΕττα"άκοντα καΙ Εξ έτει1ιν 6:πο γενΕας πλην των Vπo τας τετ"α XOIιtar; δ"αχμας τετιμ'1μένroν' τούτους δδ πα"ι"ι1Ι 3 10 πάντας εΙς την ναυτικην χ"είαν. ιαν δΕ ποτε κατε πείγΥ τα της πε"Ιι1τάι1εroς, όφείλOVι1ιν ο{ πεζοl ι1τρα τεύειν ΕΙ'κοσι ι1τ"ατείας Ενιαυι1ίους. πολιτικην δδ 4 λαβεΤν 6:ρχην ούκ έξει1τιν ούδενl π"6τε,,ον, ιαν μη δέκα στρατείας Ενιαυσίουι:; Τι τετελεκώς. Εαν δδ μέλ- Ι) 15 λroσι ποιεt6.ftαι την καταγ()αφην των ι1τρατιroτων ot ται:; υπάτους έχονΤΕς 6:ρχάg, προλέγουι1ιν Εν τιj'J δήμιΡ την i}μέραν, Εν fι δεήι1ει πα"αγενέσ.ftαι τούς Ιν τιχΤι:; i}ltxtatg 'Ρroμαίουι:; ΙΧπαντας. ποιοϊίι1ι δδ τοϊίτο xιx.ft' Εκαι1τον Ενιαυτ6ν. της δ' i}μέflας Επελ.ftούι1'1g καΙ 6 20 των 6τραΤΕυσίμroν πα"αγενομένroν είς την 'Ρώμην, καΙ μετα rιxv.ft' &.ft"OtIι.ftiVΤrov ΕΙς το Καπετώλιον. διείλον ι1φας ΙΧύτούς ot νεώτε()οι των χιλιά()χων, 7 κα.ftάπερ (Χν ύπο τοϊί δήμου κιχταστα.ftωι1ιν 11 των στρατηγων, clg τέττιχ"α μέιrη δια το τέττιχ()ιχ παρ' 25 αυτοίι:; στ"αΥ;6πεδΙΧ την δλΟ6χερη καΙ πρώτην διαί flEt1tv των δυνάμεων ποιεtσ.ftαι. καΙ τούι:; μ�ν π"ώ- 8 τους καται1τα.ftέντιχς τΙτταρας clg το π"ωτον καλού μενου στ()ατ6πεδον ένειμαν, τούς δ' Εξης τ"εΙς clg 060. το δεύτερον, τούς δ' ΕπομΙνους τούτοιι:; τΙττα"ας clg so το τρίτον, τρεΤι:; δδ τούς τελευταίους ΕΙς το τΙταρτον.
069, 5
266
MILITIA ROMAN.A.
9 'tCJv δέ Π(/Εδ/Wτi(/ΙΟV δύο μw τούι: π(/ώτουι: Elg το π(/ιflτoν, 't(/Et:g δε τούg δΕvτi(/οvg E!g ΤΟ δΕύτΕ(/ον τUtiαδι δτ(/ατόπΕδον, δύο δε τούι: E�ήι: Elg το τ�ι. τον, Τ(/Εt:g δε τούι: ΤEλEVΤαίoυι: elg το τΕτα(/τον [τιflν 20 Π(/EδβvτE�ιoν]. γεvομ{vηg δε τηg διαι(/{δΕιοg καΙ 5 καταδτάδΕιος τών χιλιά(/χιον τοιαύτηι: ωδΤΕ πΆVιeα 2 τα δτ(/ατ6ΠΕδα τούg lδοvg Ιχειν &(/χονταg, μΕτα ταVτα κα4ίtδανΤΕg χιο(/Ιι: &λλήλιον κατα δτ(/ατ6ΠΕδον κλη (/ούδΙ ταg φvλαg κατα μΙαν καΙ π�oδκαλoiιvται την 3 &ΕΙ λαχΟύδαν. 'κ δε ταύτηι: έκλΕγουδΙ, τών νεανΙ- 10 ιικιov τ{ττα(/αg 'πιεικώς ΤoVg πα�απληδtοvg 'tat:g δΙδ. 4, 7jλικtαιg καΙ ταt:s E�εδΙ. Π(/Οδαχ4ίΕ'l/τιον δε τούτΙΟ'l/ λαμ βάνουδΙ π(/ώτοι την έκλογην 0& τού π(/ώτου ιιτ(/ατοπέδου, δεύτε(/οι δ' 0& τού δEVΤE(/Oυ, τ(/Ιτοι δ' 5 0& τού τ(/Ιτου, τελεvταt:οι δ' ο{ τού ΤΕτά(/του. πάλι'l/ 15 δ' &λλιο'l/ τεττά(/ιον π(/oσαX4ί{VΤΙOν λαμβάνουδΙ π(/ιfI τοι την αϊ(/εδΙ'l/ ο{ τού δευτ{(/ου δτ(/ατοπΕδου καΙ 6 iξηs OVτΙOς, τελΕvταt:οι δ' 0& τού π(/ώτου. μετά δε ταύτα πάλιν &λλιον ΤΕττά(/ιον Π(/Οδαχ4ίΕ'l/τιον Π(/ώτοι λαμβά'l/ουιιι'Ι/ ο{ τού τ(/ίτου δτ(/ατοπ{δου, 'tElEvτat:Ot 20 '1 δ' ο{ τού δευτΕ(/ου. [καί] αω κατά λ6γον oiίτιoς 'κ ΠΕ(/ι6δου τής 'κλογής γινομΕ'l/ης παραπληδίουι: δυμβαί'l/ει λαμβά'l/εδ4ίαι τούς &νδ(/ας elS εκαδΤΟ,l/ 8 τών δτ(/ατοπΕδιον. 3ταν δ' έκλ{ξΙΟδι το π(/οκείμενο'l/ πλή4ίος - τούτο δ' Ιδτι,l/ δτε μεν Elg εκαδτον ιιτ(/α- 25 τ6πεδον πεtοί ΤΕτραΚΙδχίλιοι καί διακ6διΟι, ποτε δε ΠΕ'ι/ταΚΙδχίλιοι, έπειδά'l/ μEI�ιo'l/ τις αύτΟt:ς προφαί9 'ι/ηται κίνδvvος - μΕτά ταύτα τού!; {ππεt:g t'o μεν παλαιο'l/ ύδτE�oυς elrMtEtSa'l/ δoκιμά�Eιν 'πΙ τοt:ς ΤΕ τ(/ακιδχιλίοις δΙCΙΚOδίoις, ννν δε π(/οτΕρους, πλου- 50 τίνδην cιtπω'l/ γΕγΕνημένης ύπο τού τιμητού τής
POLYB. HISTOR.
ΥΙ,
19-21.
267
Ικλογής ' καΙ ΠΟΙΟVι1Ι τριαΚΟι1ίους εΙς ;καιιτον ιιτρα τόπεδον. ΈπιτελεΙΙ8'είιιης δΕ τής καταγραφής τον προει- 21 ρημένον τρόπον, &8'ροίιιαντες τους Επειλεγμένους 061. δ οί π(>οιι-ήκοντες των χιλι&(>χων κα8" Εκαιιτον ιιτρα τόπεδον, και λαβόντες Ικ π&ντων ;να τον Ιπιτη δει ότατον , Ιξo(>κί�oυιιιν ή μην ΠΕι.ftαρχ-ήι1ειν κα1 2 ΠΟΙψ1ειν το προt1ταττόμΕνον -όπο fWv άρχόντων κατα δύναμιν. οί δΕ λοιποι πάντες όμνύουιιι "a.ft' ;να s 10 προπορευόμενοι, fOVf' αντο δηλοvνΤΕς 'ΟΤΙ ποι-ήι10υι1Ι πάντα κα.ft&περ δ πρωτος. Κατα δΕ τους αύτους καιρους οί τας -όπ&τους 4 άρχαι; έχοντες παραγγΕλλουιιι τοΙς lίρxoυιιι το Ις άπα των t1υμμαχίδων πόλΕων των Ικ τής 'Ιταλ{ας, Εξ ών 15 &ν βούλωνται t1υι1τρατεύΕιν τους συμμ&χους, δια ι1αφοvντες το πλή.ftος κα1 την ήμέραν καΙ τον τό πον, εΙς ον δε-ήιιΕι παΡΕΙναι τους κεκριμένους. αί δ δΕ πόλεις παραπληt1ίαν ποιηιι&μεναι τΥ προειρημένΤ1 την Εκλογ-ην κα1 τον δρκον ΙκπΙμπουσιν , lίρxoντα 20 συt1τ'ήι1αι1αι κα1 μισ.ftοδότην. ot δ' Εν frj 'Ρώμl1 χιλίαρχοι μετα τον Εξορκιιιμον 6 016. παραγγείλα11τες ήμέραν έκ&t1τφ στρατοπέδφ κα1 τόπον, εΙς ον δε'ήt1Ει παρείναι χωρΙς των σπλων, τότε μ!ν άφήκαν. παραγενομlνων δ' εΙς την ταχ-8"είσαν 7 25 ήμΙραν διαλiγoυσι των άνδ'(>ων τους μΕν νεωτ&τους κ«l πενιχροτ&τους εΙς τους γροt1φομ&χοvς, τους δ' έξής τούτοις εΙς τoVς &ΙΙτ&τους καλουμένους, τους δ' άκμαιοτ&τους ταίς ήλικίαις εΙς τους πρίγκιπας, τους δΕ πρεt1j3vτ&τοvς εΙς τoVς τριαρίους. α{παι γ&ρ εΙιιι 8 80 καΙ τoιιαVται διαφοραl παρα 'Ρωμαίοις κα1 των ονο μαΙΙιών κα1 των ήλικιων, έτι δΕ των κα8'οπλιιιμων
17 "
MILITIA ROMANA.
268
9 Ιν Eκ«�τφ �τρατoπIδφ. διαιροv�ι δ' α-ότουι; τον τ�όπoν ΤOVτOν lJ�τ' ΕΙναι τoV!;, μ�ν ΠΡE�βυτ&τoυι; καΙ τριαρ{ουι; προιιαγΟ()Εvομiνοvι; Εξακοιι{ουι;, τους δΕ πρ{γκιπαι; χιλ{ους κα� διακοιι{ουι;, Ιιιους δΕ τού τοις τους άιιτ«τουι;, τούι; δΕ λοιπούς καΙ νΕωτ«τους δ 10 γροtιφοφό(Jοvg. έlι:v δΕ πλΕίους των ΤΕΤ(Jακιιιχιλ{ων αιιιι, κατά λόγον ποιοννται την δια{ΡΕιιιν πλην των τ(ιια�ίων. . τούτους αω τούς Ισουι;. 22 ΚαΙ τοΤι; μΕν νΕωτ«τοιι; παρήγγΕιλαν μ«χαιραν 062. 2 φΟΡΕΤν καΙ 'Υρόιιφουι; καΙ π«ρμΗV. ή δΕ πάρμη καΙ 10 δύναμιν έχΕι τΏ καταΙΙΚΕυΏ καΙ μ{'J'Ε.f}ος &ρκουν προς &σφάλΕιαν· ΠΕριφΕρης 'J'a(J οvσα τιρ σχήματι τρίΠΕ3 δον ΕΧΕΙ την διάμΕτρον. πρotιEπικotιμEΊ:ται δΕ καΙ λιτφ ΠΕρικεφrtλαίrp ' ποτΕ δΕ λυΚΕ{αν t1 τι των τοιού των έΠιΤ{.f}Εται, σκέπηι; aμα καΙ σημΕίου χάριν, �να 15 τοει; κατά μέρος ήιΥΕμόσι προκινδυνΕύονΤΕΙ; έρρω4 μένωι; καΙ μη διάδηλοι ιΥίνωνται. το δ'Ε τών 'Υρό tιφων βέλοι; Ιχρ τιρ μΕν μήΚΕΙ το ξύλον ιbς Ιπ{παν δίπηχυ, τιρ δΕ πά.ΧΕΙ δακτυλιαΤον, το δε κέντρον σπι.f}αμιαΤον, κατά τotιoVτoν ΙπΙ λΕπτον έξΕληλαιιμi- 20 νον καΙ tιυνωξυtιμένoν αισΤΕ κατ' &νάιΥκην EiJ.f}irog &πο τiίι: πρώτηι; έμβoλiίς Jl&μΠΤΕΙΙ.f}αι καΙ μη δΎVα σ.f}αι τους πολεμίουι; &ντιβάλλΕιν ' El δΕ μή, κοινον γίνΕται το βέλοι;. 23 ΤοΊ:ς γΕ μην δΕυτέροιι; μ�ν κατά την ήλικίαν, 25 άστ&τοιι; δΕ πρσσαγΟΡΕvομiνοις, παρήl'γΕιλαν φέΡΕιν 2 πανοπλ(αν. έστι δ' ή 'Ρωματκη πανοπλ{α πρώτον αΙ; το μ�ν πλ«τοι; έστ1 της κυρτiίι: Ιπι μεν .f}VΡΕός φανΕίας πέν.f}' ήμΙΠOδ'tων, το δΕ μήκος ποδών ,;ετ3 τάρων, το δ' έπ' (τυος (π«χος) €τι καΙ παλαι�ΤιαΤoν 80017. Ικ διπλυυ tιανιδιbματoς ταvροκόλλn ΠEπηιyιbι;, 6.f}o-
-
POLYB. HISTOR. VI, 21 -23.
269
νίφ, μετα δ! ταύτα μΟfJχείφ δέ()ματι πεqιείληται την έκτοι; "ΕπιφάνΕιαν. Εχρ δ! πε()l τηv Ιτυv Εκ 4, τωv txvro.ftsv κα1 κάται.ftεv με()ωv ιιιδη()Oϋv ιιιάλαιμα, δι' ο{, τάι; τε καταφο()αι; τωv μαχαιqwv &fJφαλΦται 5 κα� τας π()οι; τηv ιΥην ΕξεqείfJειι;. Π()Οι1ή()μΟι1ται (ί' 5 αiJτφ κα1 fJιδη()fi κόρχοι;, � ται; δλΟι1χε()εΤι; &ΠΟι1τδιΥει πληγαι; M.ftwv κα1 fJaqtfJwv κα1 κα.ftόλου βιαίαιv βε λών. ίtμα δ! τφ .ftvqstp μάχαι()α' ταύτηv δ! πε()Ι 6 τοv δεξιοv φΕ()ει μη()όv, καλοvfJι δ' αiJτηv Ίβηqι10 κήv. [χει δ' αυτη κ'vτημα διάφο()οv κα1 καταφοqαv 7 Ιξ &μφοΤv τοΤv με()οιv βίαιον δια το τοv όβελίιικον αότήι; {ι1χυ()οv καΙ μόvιμοv εΙvαι. π()οι; δΕ τούτοιι; 8 063. ΜιιοΙ δύο καΙ πε()�κεφαλαία χαλκη καΙ π()οκvημίι;. τω.v δ' VttfJcDV slfJtV οΙ μ!v παχετι;, οΙ δΕ λεπτοί. 9 15 τωv δ! (Ιτε()εαιτέ()αιv οΙ μΕv ι1Τ()ΟΡιΥύλοι παλαιΙΙτιαίαV EXOvfJt τηv διάμετqοv, οΙ δΕ τετqάrαιvοι τηv πλευ ()άv. οΖ 1ε μηv λεπτοl ι1ιβυvίοιι; ΕοίκαΙΙι ι1υμμΙτqοιι;, ους φοqοvιιι μΕΤιΧ τωv πqοειqημέvαιv. /ΧΠάvτωv δΕ 10 τούτωιι του ξύλου το μήκόι; έfJτιv άιι; τqεt'ι; πήχειι;. 20 Π()Οι1ήqμΟι1ται δ' έκάι1ΤΟΙ Ι; βέλοι; (Ιιδη()ούv &γκιι1Τ()αι τόv, Ιιιοv 81,0'11 το μήκοι; τοΤι; ξύλοιι;' ο{, η}ιι ΕvδεfJιv 11 κα1 τηv χ()είαιι οvταιι; Mφαλί�ovται βεβαίωι;, lwg μεfJWV τωv ξύλωιι Ιvδιδ'fντει; καΙ πvκvαΤι; ταΤι; λα {JtfJf, καταπεqοvωvτει;, ωfJτε π()ότε()οv � τοv δεfJμοv 25 Εv ταΤι; χ()είαιι; &vαχαλαfJ-θ'ηvαι τοv ιιίδη()ον .ftραύε σ.ftαι" "alnsq δντα το πιΧχοι; Ιιι τφ πv.ftμέvι, καΙ ΤfJ π()οι; το ξύλοv ΙΙvvαφj] τριωv ήμιδακτυλίωv' ιπι ΤΟι10ύτον καΙ τοιαύτηv π()όνοιαν ποιούνται τηι; έv δ'fι1εωι;. έπΙ δ'Ε παfJι τούτοιι; π()οιιεπιΚΟι1μούνται πτε- 12 80 'Ιίvφ ιιτεφάVφ καΙ πτεqοt'g φοιvικοτι; � μέλαfJΙV όρ-θ'οΤι; Τ()ΙfJtv, άιι; πηχυαίοιι; το μέrf..ftοg, ώv Π'lΟfJτε.ft{vταιv 13
270
MILITIA ROMANA.
κατα κοvvφην lΧμα τοϊ!: &λλσι!: δπλoιg δ μ�ν άνηρ φ"'νετα� διπλάιιιο!: lαντoV κατα το μ/γε8'οs, -ή δ' 14 δψι!: καλή καΙ καταπλ'1κτικη τοϊς ivan'otg. 0& μ�ν oVv πολλο! Π�OιιλαβόVΤε!: χάλκωμα ιιπι8'αμιαΙον πάνΤ1J πάvτως, δ π�oιιτI8'εvται μ�ν π�o των ΙΙτ/ρ- 6 νων, καλουιιι ιYt κα�διoφνλακα, τελεΙαν έχονιιι τήν 15 κα8'όπλιΙΙιν ' ο{ δ' Vπt" τας μν(1'α!: τιμώμενοι διμχχ,- 618. μα!: άvτΙ του καρδιοφνλακο!: ιινν τοϊ!: &λλo�!: &λν16 ιιιδmτοvs πε��τ{.{tεvται 8'ώ�ακας; δ δ' αfπoς τ"όπος τη!: κα8'oπλtιιεώ!: ιιιτι καΙ πε"Ι του!: Π(1'γκιπας καΙ 10 τρια�'oνς, πλην άVΤΙ των {,ιιιιων 0& Τ(1ιά(1ΙO� δό(1ατα φO�oVΙΙιν, 664:. 24 'Εξ lκάΙΙτον ιYt τιDv π�oει(1'1μ/νων γενων πλήν των νεΘτάτων [ξ/λεξαν ταξιά(1χονς ά�ιιιτIνδ'1ν δικα, μετα ιYt τoVτoνς lτ/ραν Ικλογήν &λλων δΙκα ποι- 15 2 οννται. καΙ ΤOVτoν!: μ�ν lΧπαντας ΠΡΟΙΙ'1γόρενιιαν ταξιά�xoνς, ων δ πρωτος α{ρε.f}εΙς καΙ ιιννεδ(1Ιον κοινΘνεϊ' πρoιιεκλiγoνται δ' omo� πάλιν α&οl τους 3 (ιιονς OV(1aYOVg. έξης ιYt ΤOVτO�ς μΕτα των ταξιάρ xmv διεϊλον τας -ήλικΙας, έκάΙΙΤ'1ν εΙς δΙ"α μ/(1'1, 20 πλην των γροιιφομάΧΘν ' καΙ Π(10ιι/νειμαν έκάιιτφ μ/(1ει των έκλεχ8'/ντων άνδρων δν' -ήγΕμόνας "αΙ 4 δν' OV�ayovg. των ιYt γροιιφομάχmv τους Ιπιβάλ λοντας κατα το nMj.f}og (ιιονς έπΙ πάντα τα μ/(1'1 5 δι/νειμαν. κα! το μ�ν μ/ρος Εκαιιτον ΙκάλεΙΙαν και 25 τάγμα κα! ιιπεϊραν και ΙΙ'1μα'αν , τους δ' -ήγφόνας 6 κεvτν�ίωνας κα! ταξιά�xoνς, οljτο� ιYt κα8" i"άΙΙΤfJν ιιπεί(1αν Ικ των καταλε�πoμ/νΘν [ξ/λΕξαν αvτο1 δνο τους ά"μαιοτάτονς κα! γενναιοτάτονς &νδ(1ιχς ΙΙ'1'Ι μαιαφόρονς. δνο ιYt xα.f)' Ε"αιιτον τάγμα πoιoiίf1�ν 80 -ήγεμΌVας εΙκότως' &δήλον γα� δντος κα! του ποιη-
POLYB. HISTOR.
VI, 28-25.
271
ΙΙαι κα! του πα3'ΕΤν τι τον �γEμόνα , τής πολΕμικης ll1Elιxg o� ΕπιδΕχομένης πρόφασιν, ού6έΠΟΤΕ βού λονται την ΙΙΠΕtl1αν .χωρΙς �γιsμόνOς Είναι κα! προ· ιιτιΧτου. παρόντΦv fLW ο.ον &μφοτέρων δ μ�ν πρωτος 8 5 «{qE3'Elg �γι;Τται του δΕξιου μέρους της ΙΙΠΕίρας, δ δ� δΕύΤΕρος των Εύωνύμων &νδρων τής σημαίας Ιχρ την �γEμoνίαν ' μη παρόντων δ' δ καταλΕιπόμΕνος �γEΤται πάντων. βούλονται δ' Είναι τούς ταξιάρχο·υς 9 ούχ οfJτως 8'ρασΕΤς κα1 φιλοκινδύνους ώς �γEμoνι10 κούς κα1 ιιταΙΙίμους κα1 βα3'ΕΤς μαλλον ταΤς ΨυχαΤς, ούδ' Εξ &ΚΕραίου ΠΡQιιπίΠΤΕιν 7j κατάl1ΧΕΙΙ8'αι της μάχης, Επικρατουμένουι; δ� κα1 ΠΙE�oμένoυς Vπoμέ νΕιν κα1 &πο8'νήΙΙΚΕιν ύπ�ρ της χώρας. Παραπληιιίως δΕ κα! τούς {ΠΠΕΤΙ; ΕΙς (λας δέκα 25 15 δΙΕΕλον, Ιξ έκάστης δ]; Τ(lΕΤς π(ιοκ(lίνουσιν ίλά(lχας, οvΤοΙ δ' αύτοΙ Τ(lΕΤς ΠΡΟ6έλαβον ούραγούς. δ μ�ν 2 otιν πρωτος α{ΡΕ8'ΕΙς ίλά(lχης JιγEΤται της rλης, οΙ 019. 560. δ]; δύο δΕκαδά(lχων [χου(1Ι τάξιν, καλουνται δ]; πάν ΤΕς δE�oυρίαινEς. μη παρόντος δΕ του πρώτου πά20 λιν δ δΕύΤΕqος lλάqχου λαμβάνΕΙ τάξιν. δ δ]; κα8'ο- 8 πλιιιμος των Ιππέων ννν ι-dν l(1ΤΙ παqαπλήους tJκηνα� οι τ(Χξί(Χ(JΧΟΙ λ(ΧμβάνοvtJιν. {lμ(Χ δ� τον Π(JοεΙ(Jημένον τ(>όπον Π(Χ(JΕμβάλλοντες "a.f}' ικ(χ15 στου μέ(Jος τον lκτoν οVλαμον &πο τού πέμπτου ΠΕντήκοντ(Χ πόδας &φιtJτiitJι, πα(>(ΧπληtJίως δ� κ(χι τας τών πεξων τάξει�, αιtJτε YCVEtJ.f}(XL ""ι ταύτην 6 «λληυ δια μέtJων τών tJΤ(Jοιτοπέδωv δίοδον, Επικά(J6ιον ,uv nf}O!; τας 6ύμας, π(Χρ«λληλον δ� τ(Xε'� τών 20 χιλΙ«f}χων tJκηναε'ς, 1}υ ,,(XlOvtJt πέμπτην δια το naf}ιX τα πέμπτα τ«γματ(Χ παf}ήκειν. Ό δ' -ύπο τας τών xtlt&(JXrov tJκηνας δπιtJ.f}εν 31 τόπος Vπoπεπτωκώς, lξ lκατέ(JΟV δ� του μέ(>ους της 024:. τού στρ(Χτηγίου πε(JιtJτ«tJεως π(Χρ(Χκείμενος, δ μ�ν 25 εl� Iι.YO(JιXv γίνι;ται τόπος, δ δ' Ιτε(Jος τφ τε ταμΙΕίιΡ καΙ ταΊ:ς {lμ(Χ τούτιρ xoρηγίαι�. ιι.πο δ� τη� Εφ' Εκ«- 2 'tc(Jtx ΤEλευταί(X� τών xtlt«(JXWV tJκηνη� κ(Χτόπιν οΤον Επικάμπιον lχovτε� τ«ξιυ πρo� τας tJκην«�, οΤ -tibv iπιλέκτων {ππ{ων dι.πόλεκτoι καί τινε� τών E.f}clOV80 την tJΤ(J(Χτεvομένων τf] 'tibv Vπ«των χά(>ιτι, π«ντες οvτοι ιJτ(>ατοπεδεύοvtJι n(X(JιX τα� Εκ τών πλ(Χγίων
070.
278
Μπ,ιτΙΑ ROMANA.
τοϊί XιX(laXOf: Ιπιφανε{ας , βλέποντες 0& μΕν Ιπι τας τοϊί ταμιεΙου πα(lοισκευάς, ο{ δ' Εκ .ftoοιτέρου μέ(ιους 8 εΙς τ�ν &YO(ldv. ιbς δ' Επι το πoλiι συμβοιΙνει τού τοις μη μόνον στ(lατοπεδεύειν σύνεγγυς τών 1Jπά των, &λλα και κατα τας πο(lείας κοιΙ κατα τας liλλας 5 671. X(letag πε(lι τον fJπατον και τον ταμΙοιν ΠΟΙΕΊσ.ftαι 4 την ΙπιμέλΕιοιν και την δλην διατ(lιfjήν. &ντίκεινται δΕ τούτοις Επι τον XιX(loιxa βλέπονΤΕς 0& την πα(lα πλήσιov X(JEtav πα(JΕχόμενοι ΠE�OΙ τοΊς Π(JΟΕΙ(J'1μέ5 νοις &ΠΠΕϊίσιν. έξης δΕ τούτοις δίοδος ιΧπολείΠΕται 10 πλάτος ποδών έκατόν, πα(Jάλληλος μΕν ταΊς τών χιλιάρχων σκηναΊς, ΕπΙ .ftoάΤΕ(ια δΕ της ιXYO(liig και σΤ(Jατηγίου καΙ ταμΙΕίου παραΤΕΙνουσα πα(lα πάντα 6 τα ΠΡΟΕιρημ{να μέ(ιη τοϊί χάρακος. παQα δΕ την ιΧνωτέρω πλΕυραν ταύτης 0& τών συμμάχων &ΠΠΕΊς 15 ΕπΙλεκτοι σΤ(JαΤΟΠΕδεύοvσι, βλlπoντες Ιπί τε την ιΧγοραν EttLoι και το σΤ(Jατήγιον καΙ το ταμιεΊον. 7 κατα μέσην δέ την τούτων τών {ππέων παρεμβολην και κατ' αvτην την τοϊί σΤ(Jατηγίου περίστασιν δίο δος ιΧπολείπεται ΠΕντήκοντα ποδών, φέρουσα μΕν 20 Επι την δπισ.ftoε πλΕυραν της στραΤΟΠΕδΕίας , τfj δέ τάξει προς όρ.ftoας κειμένη τfj ΠΡOEιρημένrι πλατείq.. 8 τοΊς δ' {ππεύσι τούτοις &ντίτυποι τί.ftoΕνται πάλιν 0& τών συμμάχων Επίλεκτοι ΠE�oί, Ρλ{ποντες Π(Jος τον XιX(Jaxa και την δπισ.ftoΕν Επιφάνειαν της δλης σΤ(Jα- 25 9 τοπεδεΙας. το δ' ιΧπολειπόμενον Εξ έκατέ(Jου τοϊί μέρους τούτων κένωμα παρα τας Εκ τών πλαγίων πλευ(Jας δίδοται τοίς &λλοφύλοις καΙ τοΙς Εκ τού καιρού Π(lΟι1γινομένοις συμμάχοις. 10 Τούτων δ' οfJτως Εχόντων το μ�ν σύμπαν (JXijpctsoo2i. γίνΕται της ι1Τ(JαΤΟΠΕδΕίας ΤΕΤ(Jάrαινον lσόπλΕυρον,
POLYB. mSTOR. VI. 31. 32.
279
τα δε κατα μδρος l1δη της τε 6υμοτσμίας Ιν aoότn και της lίλλης οΙκονομίας πόλει παραπλη�ίαν Εχμ την διιH"ε�ιν. τον δε X«ρακα τίbν �κηνίbν &φι�τa�ι 11 κατα Π«6ας τας Ιπιφανείας δΙΟΙΚΜίους πόδοις. τoVτo 5 δε το κένωμα πολλας κοιι δοκίμους οι-ότοες παρέχε ται χρείας. πρός τε γαρ τας εΙι1αγωγας και τας ιςα- 12 γωγας τίbν ι1τρατοπέδων ε-όφvίbc; έχει κοιι δεόντως εκα6τοι γαρ κατα τας Eαυτίbν 6ύμας εΙς τούτο το κένωμοι πoιoύvται την έξοδον, &λλ' ο-όκ clc; μίαν 672. 10 ι1υμπίπτοντες &νατρέπουι1Ι καΙ ι1υμπατούι1ιν άλλή λους' τ«c; τε τίbν παρειυαγομένων .ft'ρεμμ«των και 13 τας Ικ τίbν πολεμίων λείας εΙς τούτο παρ«γοντες άι1φαλίbς τηρούιίι τας νύκταc;. το δε μέγι�τoν, Ιν 14 ταίς iπιf}έι1εt1ι ταίς νυκτεριναίς οi)τε πύρ οi)τε βέλος 15 Ιξικνείται προc; α-ότους πλην τελείως όλίγων ' γίνε ται δε και ταύτα ι1χεδον &βλαβη δι« τε το μέγεf}οc; της &πOtίΤ«ι1εως και δια την τίbν ι1κηνίbν περί�ταt1ιν. Δεδομένου δε τού πλήf}οvς και τίbν πεξίbν και 32 τίbν Ιππέων xaf}' ΕκατΙραν την πρό.ft'ει1ιν, lίν τε 20 τετραΚΙι1χιλίους lίν τε πεVΤαΚΙι1XιλίOυς εΙς εκαι17:0ν ι1τρατόπεδον πoιίbι1ι , naQanlfjt1trog δε και τίbν ι1η μαιών τού τε (l«.ft'ovc; και τού μήκοvc; και 7:0ύ πλή f}ovg δεδομένου, προς δε 7:0ύτοις τίbν κατα τας διό δους και πλατείαc; διαιίτημ«7:ων, δμοίως δε και τίbν 25 &λλων άπ«ντων δεδομένων, ι1υμβαίνει τοίς βΟ1.λο- 2 μένοις ι1υνεφιι1τ«νειν (νοείν) και 7:0ύ χωρίου 7:0 μέγε.ft'ος και την σλην περίμε7:ρον τiίς παρεμβoλiίς. ιαν δέ ποτε πλεον«ξΊΙ το τίbν ι1υμμ«χων πλη.ft'ος, 1) 3 τών 'ξ άρχης ι1υι1τρατευομΕνων 1) τίbν 'κ τού καιρού 30 ΠΡΟι1γινομένων, τοίς μ�ν 'Κ του καιρού nQoc; τοΤς 4 προειρημένοις και τους παρα το στρατήγιον &να-
280
MILITIA
ΗΟΜΑΝΑ.
πλ'ηρoiίσι τόποvg, την &rοραν κα� το ταμΙΕϊον δυνα rar6vtEg Elg α-ότον τον καΤΕΠΕίrοντα προg την ΧΡΕίαν 5 τόπον' totg δ' Εξ &qxijg t1VVΕΚΠΟΡΕvομ'vοιg, Εαν 1ί πλij{tος {κανώΤΕρου, ρύμην μίαν Εξ έκατ'ρου τού IL'qovg των 'PWILafxwv δτρατοπ/δων προς ταίς υπαρ- 5 xotJaatg παρα tιXg Εκ των πλαrίων ΕπιφανΕίας παρα- 626. 6 τι{tέαδι. πάντων δε των ΤΕττάρων στρατοπέδων κα� των -{'1ιάτων &μφοτέρων ΕΙς ενα χάρακα avva{tqot6{tivtmv, οΜεν ετ�ρoν δΕί νΟΕίν πλην δύο 6τ�α τιας κατά τον αρτι λόrον παρ�μβ�βληκυίας &νΤΕ- 10 6τραμμέvαg αiιταίς 6vνηρμόt1{tαι, ιιυναπτούσας κατα τας των έπιλΕκτων έκατέ(ιου τού t1τ(lατοπ'δοv πα(l073. Εμβολάς, ο{)ς ΕποιούμΕν ΕΙς την όπί6ω βλiπoντας 7 ΕπιφάνΕιαν τής ολης πα(lΕμ(jολής, ΟΤΕ δη συμβαίνει rtV�t1{tat το μεν 6χ,ήμα πα�άμηΚEς, το δε χωρίον 15 διπλάσιον τού π(lόt1{}ΕV, την δΕ ΠΕρίμΕτρυν ήμιόλιον. 8 οταν μεν o{,v 6υμβαίνΏ τους υπάτους &μφοτέρους δμoiί dτραΤΟΠΕδΕύειv, οντως &E� χρώνται ταίς στρα ΤΟΠΕδΕίαις ' οταν δΕ χωρίς, ταλλα μευ ώσαύτως, τ�)ν δ' &ro(lιXv κα! το ταμΙΕίον κα! το στρατήριον μέdον 20 τι{}έασι των δυΕίν στρατοπέδων. 33 ΜΕτα δε την dτραΤΟΠΕδΕίαv dVVα{tΡΟισ{tέvτcς ο{ xtMa(lxot τους Εκ τού dτρατοπ'δοv πάντας ElEvfti ρους δμού κα� δούλους όρκί�oυιιι, xa{t' ενα ποιού2 μΕνοι τον δρκισμόν. δ δ' O(lXOf; έστ! μηδΕν Εκ της 25 πα(lΕμ(jολής κλέψειν, &λλα κ&ν EV(I'!J τι, τούτ' &νοί3 ΙΙειν Επ! τους χιλιάρχ,ους. έξής δε τούτοις διέταξαν τας ιιημαίας Εξ έκάστου στ(lατοπ'δοv των πριγκί πων κα� τών &στάτων, δύο μΕν ΕΙς την Ιπιμ'λειαν 4 τού τόπου τού προ των xιλι�ρχ,ων ' την rιX(l διατρι- 80 ρην Εν ταίς καΒημΕ(ιΕίαις ο{ πλΕίστοι των 'Ρωμαίων
POLYB. HISTOR. νι, 32. 33.
281
έν ταiίτy ποιούνται τΥ πλατεCCf ' διόπε() &εΙ ιJπoυ δάζoυιJΙ περΙ ταύτηg, ώς QαCνηται κα� καλλύνηται σφIιJιν έπιμελως. των δ$ λοιπων όκτωκαίδεκα τρείς 5 εκαιJτoς των χιλιάρχων διαλαγχ&νει' τοσαύται γ&ρ 5 είσι των άιJτάτων καΙ πριγκΙπων έν έκάστφ στρα τοπέδφ σημαίαι κατα η}ν ίΧρτι ρη-&είσαν διιxIρε€1ιν, xtltaeXOL δ' εξ. των δ$ τeιων ιJημαιων άνα μέρος 6 έκάιJτη τφ χιλιάeχφ λειτου()γεί λειτουργίαν τοιαύ την. έπειδιΧν καταστρατοπεδΕύσωe1Ι, την σκηνην 10 {στασιν OVτOι κα� τον περ� την σκηνην τόπον ήδά φισαν. κl(v τι περιφ()άξαι ΜΥ των σκευωιι άι1φα λείας χάριν, οirτοι φροντίζουι1ι. διδόασι δ� καl 7 φυλαΚΕία δύο - το δ$ φυλακείόν έστιν έκ ΤΕττά()ων 1)27. &νδρων - Φν ο{ μεν προ της σκηνης, οε δε κατό1J74.15 πιν παρα τους ϊππους ποιούνται την φυλακήν. ού- 8 σων δε σημαιων έκάστφ χιλιάρχφ τριων, έν έκάσΤΥ δε τούτων άνδρων vπαeχόντων (ιπερ τους έκατον xωρ�ς των τριαeίων κα� γροtJφομάχων - ο{;τοι "ιXe ο-ό λειτουργουσι - το μεν εργον γίνΕται κουφον 9 20 δια το παρα τετάρτην ήμέραν έκάσΤΥ σημαί,! κα-&ή· κειν την λειτουργΙαν, τοίς δε χιλιάρχοις αμα μεν το της εύχρηστιαι;' άναγκαίον, αμα δε το της τιμης δια των προει()ημΙνων άΠΟΤΕλείται σι;μνον καΙ προtJτα τικόν. α{ δε των τριαρίων tJημαίαι της μεν των 10 25 XLlLrXexrov παραλύονται λειτουργίας, εΙς δε τους των {ππέων ο-όλαμους έκάtJτη ιJημαία κα-&' ήμέραν δί δωtJι φυλαΚΕίον άE� τφ γειτνιωντι κατόπιν των ού λαμων ' οϊτινΕς τηρούσι μεν κα� τl(λλα, μάλιστα δε 1 1 τους ϊππους, ϊνα μήτ' έμπλεκόμενοι τοίς δέμασι 30 βλάπτωνται προς χρείαν μήτε λυόμενοι και πρσσπί πτοντες &λλοις ϊπποις ταραχας καΙ -&ορύβους έμ-
282
MIL1TIA ΗΟΜΑΝΑ.
πoιώtιι -crp tιτρaτoπIδιp. μΙα δ' Εξ άπαtιώll κα3-' .§ιμΙραll tιημαtα «lΙά μίρος τφ tιτρατηγφ παραΚΟΙΤΕC' �τις Ημα μ�lI άtιφ«λEιαν παραtιΚEυ«ζEΙ τφ tιτρατηγφ προς τάς Επιβουλ«ς, Ημα δ� κotιμEί το πρόtιxημα της άρχης. 5 34 της δ1. ταφΡΕίας καί χαρακοποιίας δύο μ�ν Επιβ«λλoυtιι Πλcvραί -cotg tιυμμ«xoις, παρ' ίις καί tιτρα ΤΟΠcδcύcΙ το κΙρας α:ότώll iκdτcρον, δύο δ1. 'foCg 2 Ρωμα{οις, έκaτέρrι' τφ tιτρατoπέδφ μΙα. διαΙΡΕ3-cί tιης δ� της nlWQ"f: Eκ«tιτης κατά tιημαίαν, την μ�ν 10 κατά μέρος ΕπιμΕλΕιαν ο{ ταξίαρχοι ποιούνται παρ EtιτώΤEς, την δΕ κα.ιΤόλου δοκιμαιι{αν της πλΕυρας S δύο τών χιλι«ρχων. δμοΙως δ1. καί τήν λοιπην την κατά το tιτρατόΠEδoν ΕπιμΕλΕιαν ο&οι ποιούνται' κατά δύο γάρ ιιφ"ς α-ότους δΙΕλόνΤΕς άνά μέρος της 16 έκμήνου την δίμηνον lίρxoυιιι, καί π«tιης ο{ λaχόν" ΤΕς της lν -roCg iιπαίf}-ρoις προtιιτανται ΧΡΕίας. δ δ' αvτος τρόπος τής άρχής Ειιτι καί τών πραιφέκτων :'70. δ ΠΕρί τους tιυμμ&χoυς. ο{ δ' {nnECg καί ταξίuρχοι π«ντΕς Ημα τφ φωτί πaραγΙνονται προς τας "fiJv 20 χιλι&ρχων tικην&ς, ο{ δΕ χιλίαρχοι προς τον ϋπατον. 628. 6 Κ&ΚΕCνΟς μΕν το καΤΕΠΕCrον άΕί παρα'Υ'ΥΙλλΕΙ τοίς χιλι &ρχοις, ο{ δ1. χιλίαρχοι τοίς {ΠΠΕύΙΙι καί ταξι&ρχοις, ο&ο/' δ1. τοίς πολλοίς, δταν ΕΚ«tιτaJ1l δ καιρος Υ. '1 την δε τοϊί νυκΤΕρινοϊί tιυν.ιTήματoς παρ&δOtlιν 25 8 &tιφαλίζoνται ΤΟll τρόπον τοϊίτοll. κα3-' Eκαtιτoν γΙ1l0ς καί 'fffw {ππέων καί τfiJν ΠE�ώll lκ της δΕκ«της tιη ιιαΙας καί ΤEλEvταίας tιτραΤOΠEδEυoύtιης κατά τάς 615μας, LΚ τούτων εΙς δΚ&6της άνηρ λαμβάνεται κατ' Εκλογήν, δς τών μεν κατά τάς φυλακάς λειτουργιών 80 &πολύcται , παραΥΙllΕται δε κα.ιΤ' ήμέραν δύνοντος 12
POLYB. HISTOR. νι,
33-35.
283
ήΛCoυ προς η}υ του χιλιάρχου σκηνήν , και λαβων το σύν8-ημα - τουτο δ' έστι πλατείΌν έπιγεγραμ μένον - άπαλλιiττεται πάλιν. άναχωρήσας δ' έπΙ 9 την αύτου σημα(αν τό τε ξυλήφιον παρέδωκι; και το 5 σύν,f}ημα μετα μαρτύρων τφ τής έχομένης σημα(ας ήΥεμόνι, παραπλησίως δΕ πάλιν ο-ότος τφ τής έχο μένης. το δ' σμοιον Εξης ποιουσι πάντες, Εως (ιν 10 έπι τας πρώτας και σύνεγγυς τοίς χιλιάρχοις στρατο πεδευούσας σημαίας έξικυηται. τούτους δε δεί το 10 πλατείον Ετι φωτος δντος άναφέρειν προς τους χιλι άρχου:;. κ�ν μεν άνενεχ.f}1j πάντα τα δο.f}έντα, γι- 1 1 νώσκει διότι δίδοται το σύν.f}ημα πάσι και δια πάντων εΙς αfJτου ηκει' έαν δ' έλλείΠl1 τι, παρα 1 2 πόδι:ι:g �ητεί το yεyovdg, εΙδως έκ της έπιγραφηg έκ 15 ποίου μ{ρουg OfJX ηκει το πλατείον. ο-ό δ' {(ν cilQE.f}fJ το κώλυμα, τυγχάυει της κα.f}ηκoύσης �ημίας. τα δΕ περι τας νυκτεριναg φυλακας ο-υτως ol- 35 κονομείται παρ' αfJτοίς. τον μεν στρατηγον και την 2 τούτου σκηνην ή παQακοιτοvσα σημαία φυλάττει, 20 τας δε των χιλιάρχων και τους των Ιππέων OfJla μους oC διατεταγμένοι κατα τον ΙΧρτι λόγον έξ έκά5'46. στης σημα(ας. δμοίως δΕ και παρ' Εκαστον τάγμα 8 πάντες εξ έαυτων τι,f}έασι φυλακήν ' τας δΕ λοιπαg δ σΤQατηγος &ποτάττει. γίνονται δ' ιbς έπίπαν τρείς 4 25 φυλακαι παρα τον ταμίαν, και παρ' Εκαστον των πρεσβευτωυ και συμβούλων δύο. την δ' έκτος έπι- 5 φάνειαν οϊ γροσφομάχοι πληρουσι, παρ' σλον xa,f}' ήμ{ραν τον χάρακα παρακοιτοvντες - α-υτη γαρ 529. έπιτέτακται τούτοις ή λειτουργία - έπί (τε) των 30 εΙσόδων &να δέκα ποιοvvται τούτων αfJτων τας προ κοιτίαg. των δ' εΙς τας φυλακας άποταχ,f}{ντων άφ' 6
284
MILITIA ROMANA..
Εκάστου φυλαΚΕ{ου τον n}ν Π(Jώτην μέλλοντα τη(JεΤν είς Εξ Εκάστης σημιt{ας o'I'J('fX')'Og ltYEL π()ος τον χιλ{'1 α()χον έσπl()ας' δ δ� δtδωσι τούτοις πάσι ξυλήφια κατα φυλακήν, Pl,)lXXla τελέως, έχοντα χα()ακτηl,)α. λαβόντες δ' οvτοι μ�ν ΕπΙ τους &ποδΕδειγμένους δ &παλλάττονται τόπους. 8 Ή δ� της Εφοδείας πίδτις ΕΙς τους (ππεΤς &να τίθ-Εται. δεΤ γαl,) τον π()ίbτoν llιXl,)XfJV καθ-' εκαδτον t1τl,)ατόΠΕδον ένΙ τίbν o'I'JQayίbV τών αυτού παραΥΥΕΤ λαι π()φ παράγΥΕλμα τοιούτον, Ζνα τέττα()διν ρvτος 10 Eμφαν{δrι νΕαυ{δκοις τών Εκ της {δίας Ελης 'Jt(Jo ItQt9 δτου τοίς μΙλλουσιν ΕφοδεύΕιν. μετα δ� ταύτα τφ της Εχομένης Ελης ήΥΕμόνι δεΤ τον α'Ι'Jτον άφ' έσπέ ()ας πα()αΥΥείλαι διότι τούτφ καθ-ήΚΕΙ τα ΠΕ()Ι της 10 Εφοδείας φl,)οντΦιν εΙς την lX1JQLov. τούτον δ' άκο15- 15 σαντα παραπλησίως τα'Ι'Jτα δΕί ποιεΤν τοΤς π()οει()η μένοις εΙς την Επιούσαν ήμέραν' δμοίως δ� καΙ τους 1 1 έξης. ο{ δ� προκl,)ι.ftένΤΕς ύπο τών ουραγών Εκ -της π()ώτης Ιλης τέττα()Ες, ΕΠΕιδαν διαλάχωσι τας φυ λακάς, ΠΟΡΕύονται π()ος τον χιλtα()χον, και γ()αφην 20 λαμβάνουσι πόσου καΙ πόσας έφοδεύσαι δεΤ φυλακάς. 12 μετα δ� ταϊίτα πα()ακοιτούσιν ο{ τέτταΡΕς πα()α την πρώτην σημαtαν τών τ()ιαl,)ίων' δ γαρ ταύτης ταξί αρχος την έπιμέλειαν ΠΟΙΕίται τού · κατα φυλακην 36 βουκαναν. δυνάψαντος δ� τού και('ού την π()ώτην 25 Εφοδεύει φυλακην δ ταύτην λαχών, έχων μεθ-' αυτού 077. 2 μά()τυ()ας τίbν φίλων. ΕΠΙΠΟ()Εύεται δ� το'iJς QfJ.ftiv:.. τας τόπους, ov μόνον τους ΠΕ()ί τον χά()ακα και τας εΙσόδους, άλλα καΙ τους κατα σημαίαν ΙΧπαντας 8 καΙ τους κατ' ο'Ι'Jλαμόν ' καν μ�ν εϋ()?1 τους φυλάτ- 80 τovτας την π()ώτην Ε'J'(Jη'J'Ο(Jότας, λαμβ«νει παρα
POLYB. HISTOR.
ΥΙ, 86-87.
285
τούτων το κάρφος' Νι.ν δ' ΕfJΡ?1 κοιμώμενον η λελοι πότα τινα τον τόπον , Επιμαρτυράμενος ΤoVς 6ύνεγ1'υς άπαλλάττεται. το δξ παραπλήσιον γίνεται καΙ 4 υπο των τας Εξής φυλακας Εφοδευόντων. η}ν δ' 5 5 Επιμέλειαν τού κατα φυλακην βουκαναν, ώς άρτίως 630. εΙπον, ϊνα ιιύμφωνον ύ τοίς Εφοδεύουσι προς τους φVλάττoντας, ο[ τής πρώτης σημαίας των τριαρίων έξ Εκατέρου τού στρατοπέδου ταξίαρχοι κα3-' ήμέραν ποιούνται. 10 των δ' Εφόδων Εκα6τος {Χμα τφ φωτΙ προς τον 6 χιλίαρχον άναφέρΕι το 6ύν47ημα. κ&ν μ�ν Υ πάντα δεδομένα, xωρ�ς Ε1'κλήματος άπαλλάττονται πάλιν' &ν δέ τις Ελάττω φέρπ τού πλή�oυς των φυλακείων, 7 ζητούσιν Εκ τού χαρακτήρος ποίον Εκ των φυλα15 κείων λέλοιπε. τούτου o� 1'νωσ47έντος καλεί τον 8 ταξίαρχον' οvτος δ' lίγEι τους άποταχ3-έντας εΙς την φυλακήν' o1iτoι oe συγκρίνονται προς τον έφοδον. Εαν μξν οδν Εν τοίς φύλαξιν Υ το κακόν, εiι3-έως 9 δήλός Εστιν δ την Εφοδείαν Ιχων Επιμαρτυράμενος 20 τους 6ύνΕ')'γυς' όφείλΕι γαρ τούτο ποιείν' Εαν δξ μηδ�ν ύ τοιούτο γεγονός, εΙς τον Ιφοδον άναχωρεί το1Jγκλημα. κα3-ίσαντος oe παραχρήμα συνεδρίου 37 των χιλιάρχων κρίνεται, κ&ν καταδικασ.ftύ , ξυλοκο πείται. το δξ τής ξυλοκοπίας Eστ� τοιούτον. λαβαιν 2 25 ,ξύλον δ χιλίαρχος τούτφ τού κατακρι47έντος οΤον ηψατο μόνον, Ov γενομένου πάντες ο[ τού 6τρατο- 3 πέδου τύπτοντες τοίς ξύλοις καΙ τοίς λί.ftοις τους μ�ν πλείστους Εν αiιτfJ τύ στρατοπεδείr:- καταβάλ λουσι, τοίς ο' Εκπεσ(είν ουν)ι:ψένοις οΜ' coς υπάρχει 4 so 6ωτηρία ' πως 1'άρ ; σΤς 01JΤ' εΙς την πατρίδα την 078. Εαυτων Επανελ47είν Εξε6τιν 01Jτε των άναγκαίων oiι-
286
MILITIΔ ROMANA.
δε�ς &ν οΙκί" τολμψιειε δέξαιι.fJ-αι τον τoιoVτoν. διο τελΕίως οϊ περΙΠEΙΙόVΤες aπαξ τοιανΤΏ ιιυμφορCf καταυ φ.f}είΡOVΤαι. το δ' αtπo πάιιχειν όφείλΕι τοΙς προ ειρημένοις δ τ' ΟfJραγος κα� [δ] τής ίλης �γεμών, ,αν μη παραγγείλωιιιν, δ μ�ν τοΙς Ιφόδοις, δ δ� τφ 6 τής Ιχομ'νης ίλης �γεμόνι, το δέον Ιν τφ xα.ft'lj, 6 κοντι καιρφ. διόπεl! 01Jτως Ισχυl!ας ουσης κα� &παρ αιτ'ljτoυ τής τιμωl!ίας &διάπταιτα γίνΕται παl!' ctfJ τοΙς τα κατα τας νυκτεl!ιvας φυλακάς. 7 ΔεΙ δ� Πl!οσέχειv τούς μεν σΤl!ατιώτας τοΙς χι- 10 8 λιάl!χοις, τοντους δ' έτι τοΙς {,πάτοις. κύl!ιος δ' έιιτ� κα� ,ημιων δ χιλίαl!χος καΙ 1vEXV(JιX,wV καΙ μαιιτιγων, 9 τούς δ� συμμάχους οΙ Πl!αίφεκτοι. ξυλΟΚΟΠΕίται δε 581. κα� (πας) δ κλlψας τι των Ικ τού στρατοπέδου, κα� μην δ μαl!τυ(!'ljσας ψευδή παραπληιιίως, κ&ν τις των 15 Ιν άκμΏ παl!αΧl!ησάμενος EiJl!E.ftjj τφ σαιματι, προς δ� 10 τούτοις δ τρ�ς περ� τής αtπής αΙτ{ας 'ημιω,f}είς. ταύτα μ�ν otιν ιbς MLx'ljμoata xolιXb"ovatV ' εΙς δ' άνανδρίαν τι,f}έαΙΙι κα� στρατιωτικην αlσχύνηv τα τoιαVτα των Ιγκλημάτων, Εάν τινΕς ψευδή περ� α{,των &νδραγα- 20 .fJ-iav άπαγγείλωσι τοίς χιλιάρχοις ενεκεν τού τιμας 11 λαβείν, δμοίως &ν τινες εΙς Εφεδρείαν ταχ,f}'vτες φόβον χάριν λίπωσι τον δο,f}{vτα τόπον, παραπλη σίως Ιάν τις &ΠΟΡΡ{ΨΥ τι των σπλων κατ' αtιτoν 12 τον κίνδυνον δια φόβον. διο καί τινες μ�ν Ιν ταίς jJ5 'φεδρείαις προδήλως άπόλλυVΤα" πολλαπλασίων afJ τοΙς ΙπιγινομΕνων OfJ ,f}{λοvτες λιπείν την τάξιν, 13 δεδιότες την οΙκε{αν τιμωρίαν ' έυιοι δε κατ' αtπoν τον κίνδυνον lκβαλόvτες ,&vqEov .η μάχαιραν 'i1 τι των &λλων σπλων παραλόγως �ίπτoυιιιν έαvτοvς εΙς 30 τοvς πολεμίους, .η κυριενειν Ιλπίb"οvτες ών &πέβα-
POLYB. HISTOR.
287
νΙ, 37-39.
λον 1} πα.&όντε� τι την πρόδ'ηλον αΙιιχ;ύνην δ'ιαφευ ξεCf.&αι καΙ την των οΙκείων υβριν. Έαν δέ ποτε τα.(ιτα ταύτα περΙ πλείoυ� CfυμβfJ 38 579. rsviCf'&ιxt καΙ Cfημαίας τινας δλΟCfχερως ntECf'&sttIιxr; 5 λιπεt'ν τους τόπους, το μ�ν ί'Χπαντας ξυλΟΚΟΠΕt'ν 1) φονεύΕιν &:ποδοκιμάξουιιι, λύCfιν δ� τού πράγματος Ευρ{Cfκονται Cfυμφέρουιιαν ί'Χμα καΙ ΚCΙταπληκτικήν. CfVΝα'&ΡΟίCfας γαρ το ιιτρατόπεδον δ χιλίαρχος καΙ 2 προαγαγroν εΙς (μέσον) τους λελοιπότας, κατηγΟΡΕl: 10 πικρω�, καΙ το τέλος πoτ� μεν πέντε, πoτ� δ' όκτώ, πoτ� δ' sfxotIt, το δ' δλον προς το πλή.&ος αω t/1:0χαξόμΕνος, αιt/τε δέκατον μάλιt/τα rlvst/.f}at των �μaqτηκότων, τοt/οvτου� Ικ πάντων κληρούται των &:ποδ'εδ'ειλιακότων, καΙ τους μ�ν λαχόντας ξυλοκο- 3 15 πεε' κατα τον αρτ& qη.&έντα λόγον άπαραιτήτως, τοΤς δ� λοιποΤς το μέτρημα XQt.f}dg δ'ους &:vτΙ πυρων Εξω ΚΕλΕύει τού χάρακος καΙ τή� άt/φαλείας ποιεt'6.f}αι την παρεμβολήν. λοιπον τού μ�ν κινδ'υνου καΙ φό- 4 βου τού κατα τον κλήρον έπ' ft/ov Ιπικρεμαμένου 20 παιιιν, ιb� �ν &:δήλου τού 6υμπτώματος υπάρχοντος, τού δε παραδ'ειγματι6μού (τού) κατα την κρι.&ο- 532. φαγίαν δμoίω� συμβαίνοντος ΠΕΡΙ πάvτας, το δυνατον Εκ των Ε.f}Ι6μων εfληπται καΙ προς κατάπληξιν και δ'ιόρ.&ωι1ιν των 6·υμπτωμάτων. 25 Καλως δ� καΙ τους νέους έκκαλούνται προ!; το 39 κινδ'υνευειν. Ιπειδ'αν γαρ γένηταί τις χρεία καί τινες 2 αυτών &:νδ'ραγα.f}ή6ωCfΙ , ι1υναγαγroν. δ 6τρατηγος έκ κληι1ίαν τού ι1τρατοπέδ'ου, και παραι1τηι1άμΕνος: τους δ'όξαντάς τι πcπραχέναι διαφέρον, πρώτον μ�ν lγκώ80 μιον υπΕρ έκάt/του λέγει περί ΤΕ τής &:νδ'ραγα.f}ίας, καν τι κατα τον βίον αυτοΤς αλλο ι1υΝVπάρXrι τής POLYD. ΗΙβΤ. ΙΙ.
18
288
MILITIA ROMANA.
3 Επ' άγ«.&φ μV'ήμιης &ξιον, μετα δ� ταiίτα τφ μ�ν τρώδαντι πολέμιαν γαίδ0ν δωρετται, τφ δ� κατα βαλόντι καΙ δκυλεύδαντι , τφ μΕν πε,φ φιιΧλην, τφ 4 δ' {ΠΠΕί φιΧλαρ', Εξ άρχής δ� γαΙδ0ν μόνον. τvγxιx νει δ� τούτων ούκ Εαν /ν παριχτιΧξει τις � πόλεως 5 καταλtjψει τρώδrι τινας � c1xvlcvt1rι τί'JJν πολεμίων, 580. άλλ' Ααν Αν άκροβολΙδμοΙς i1 τιc1ιν &λλοις τοιούτοις καΙΡΟΙς, Ιν οΙς μηδεμιας άνάγκης ουδης κατ' &νδρα κινδυνεύειν αtπoί τινες έκουl1ίως καΙ κιχτα π(!οαί5 QEc1tv αtJτOύς εΙς τoiίτo διδόαc1ι. τοίς δ� πόλεως 10 καταλαμβανομένης πρώτοις ΑπΙ το τεΙχος άνα{jαc1Ι 6 XQVc10VV δίδωσι στέφανον. δμοίως δ� καΙ τους -ύπε(} ((δπίσαντας καΙ c1ώσαντdς τινας τί'JJν πoλιτί'JJν � συμμάχων Ο τε στρατηγος iΠΙc1ημαίνεται δώροις, οΖ τε χιλίαρχοι τούς c1ω.&έντας, ιαν μ�ν έκόντες ποιή- 15 c1(ωσ)ιν, εΙ δ� μή , κρίναντες c1vvavayxιX'OVc1t τον 7 σώσαντα c1τεφανοVν. σέβεται δ� τοϋτον καΙ παρ ' ολον τον βίον δ σω.&εΙς ώς πατέρα , καΙ πάντα δεΙ 8 τούτφ ΠΟΙΕΙν αύτι.-ν ώς τφ γονεΙ. Ακ δε τής τοιαύ της παρορμήc1εmς ού μόνον τους άκούοντας καΙ 20 παρόντας Ακκαλοϋνται προς την Αν τοίς κινδΎVOις ΙΧμιλλαν καΙ �ήλoν , &λλα καΙ τούς iν οl'κφ μένον9 τας' οί γαρ τυχόντες τί'JJν τοιούτων δωρεί'JJν χωρΙς τής Αν τοίς στρατοπέδοις εύκλείας καΙ τής Αν οl'κφ παραχρήμα φήμης καΙ μετα την Απάνοδον την εΙς 15 την πατρίδα τάς τε πομπας ΕΠΙδήμως πομπεύουc1Ι δια το μόνοις ΑξεΙναι περιτί.&εσ.&αι κόc1μον τοίς -ύπο 10 τί'JJν στρατηγί'JJν /π' &νδραγα.&ί,! τετιμημένοις, Εν τε 088. ταίς οlκίαις κατα τους Απιφανεστάτους τόπους τι .&έασι τα σκυλα, c1ημεία ποιούμενοι καΙ μαρτύρια 80 1 Ι τής έαυτών άρεΤής. τοιαύτης δ' Απιμελείας ουσης
POLYB. HISTOR.
νι,
39. 40.
289
κα! σποvδijς πε�ί τε τας τιμας καΙ τιμω�ίας τας Ε." τοίς στ�ατoπέδoις, εΙκότως κα! τα τέλη των πολεμι κω." π�άξεω." Επιτυχή καί λαμπ�α rίvεται δι' αύτων. Όψώνιο." � οϊ με." πε�oί λαμβάvοvσι τής ήμέ- 12 s ρας δύ' όβολούς, οί δε ταξία�xoι διπλούν, οί δ' ίππείς δ�αχμήv. σιτομετ�οvνται δ' οί με." πε�oί πυ- 13 ρω." 'Αττικού μεδ'tμvοv δύο μέ�η μάιιστά πως, ο{ δ' ίππείς κ�ι{}-ω." μEv Επτα μεδίμνους εΙς το." μήvα, πυρων δε δύο , των δε συμμάχων οί με." πε�ol το 14 10 {σον , οε δ' ίππείς πυρων μεν μέδιμνον EVlX καΙ τl/ίτον μέl/ος, κρι-8'ΏV δε πέvτε, δίδοται δε τοΙ-ς με." 16 συμμάχοιι; τούτ' Εν δωl/εψ τοίς δε 'Ρωμαίοις τον τε σίτου καί τής Εσ.{)-ijτος, κiί." 'ttvog δπλου προσ681. δεη-8'ωσι, πάvτωv τούτω." δ ταμίας τήν τεταrμέvην 15 τιμήν Εκ των όψωνίω." ύπoλoιyί�εται. τας δ' Εκ τijς παρεμβολής άναστρατοπεδείας ποι- 40 οννται τον τl/όπον τούτον, δταν το πρό1το." σημήνΥ, 2 καταλύουσι τας σκηνάς καΙ σvντι-8'έασι τά φορτία. πάντες' 01}τε δε κα-8'ελΕί." έξεστι." ουτ' άναστήσαι 20 πρότερον ο-ύδ'ένα τής των χιλιάρχω." καΙ τού στl/α τηγού σκηνής. στα." δε το δεύτεl/ον, άvατι-8'{ασι τα 3 σκευοφόl/α τοίς ύπo�υγίoις. Επαν δε το τ�ίτoν ση μήνΥ , πl/οάγειν δεί τους πρώτους καΙ κινεΙ-ν τή." σλην πα�εμβoλήν, εΙς με." O{,V τή." πl/ωτoπo�είαν 4 25 ώς ίπίπα." τάττουσι τους EπιΛSΚΤOυς' ",ούτοις δε το τω." συμμάχω." δΈξιον Επιβάλλει κέl/ας' Εξής δε τού τοις εΠΒται τα τω." ΠI/ΟΕιl/ημένω." ύπo�ύιyια, τϋ δε 6 τούτω." πo�εί" το πl/ωτο." τω." 'ΡωμαΙ:κών άκολου-8'εΕ' στl/ατόπεδοv , έχο." i)πισ.f}-εν την Ιδία." άποσΚEVήν. 80 (κ"πειτα) κατακολου-8'εί το δεύτερο." dτρατόπεδον, 6 Επομlνω." αύτφ των Ιδ'tω." ύπo�υγ{ω." καΙ τijς τώ."
290
MILITIA ROMANA.
t/1Jμμ.άχων ιkποσΚΕvijί; τών ΙπΙ 'fijf: ούρrηίας τεταγμέ νων τελεvταΤoν γαρ Ιν τΏ πορεί/f τάττεται το -raw 7 t/1Jμμάχo:J1' Εvώνvμον κέραί;. οΙ δ' ΙΠΠΕΤί; ποτe μΕν ιkποvραγl)vt/ι ΤΟΤί; αύτών ;καt/τοι μΕρεt/ι, ποτe δe 08'. παρα τα iιπo�oύyια πλάγιοι παραΠΟΡΕούονται, t/VV{XOV- 5 ΤΕί; ταϊίτα κa� 'f'Iιν &tιφάλEιαν τοούΤΟΙί; παραt/ΚΕvάξον8 ΤΕί;. προt/δοκίας δ' ο{ίt/ης κατα τ'!}ν ούραγίαν τα μ!ν &λλα παρ' αύΤΟΤί; τον αύτον ΕΧΕΙ τρόπον, αύτοΙ δ' οΙ τών t/vμμ,άχων Ιπίλεκτοι τ'!}ιι ούραγίαν &:'ΙΤ� τήί; πρω9 τοπορείας μεταλαμβάνΟ1Jt/ι. παρα δΕ μίαν ήμ'ραν τα 10 μeν rιγεΤται τών (1τρατοπΕδ'ων κα� ΚΕράτων, τα δ' αύτα πάλιν Επεται ταϊίτα κατόπιν, ί'να 'fijf: περι ταί; -όδ(μίαί; κα� t/ιτολΟΥίαί; ιkΚEραιότηΤOί; πάνΤΕί; Επ' [σον κοινω SIcDt/t, μεταλαμβάνovτεί; ιkEΙ την Ιπ� τή" πρωτοπο10 ρείαί; Ιναλλαξ τάξιν. χρώνται δ! κα2 έτΕρφ γένΕΙ 15 ΠOΡEία� Εν ΤΟΤ,; Επιt/φαλ{t/ι τών καιρωfι , Εαν &:ναδ82.11 πεπταμΕνον:; EXGJt/L τόπουί; lXyovt1L γαρ τριφαλαγ γίαν παράλληλον τών άt1τάτων καΙ πριγκίπων καΙ τριαρίων, τάττοιιτεί; τα τώιι fιyoυμ{νων t1ημαιων ύπo�ύγια προ πάντων, ΕπΙ δΕ ταίς πρώταΙί; σ,l,/μαίαΙί; 20 τα τaw δευτΕρων , ΙπΙ δe ταΤί; δΕυτ{ραΙί; τα τών τρίτων, καΙ κατα λόΥον oϋτω� Eναλλα� ιω τιι3'{ντεί; 12 τα iJΠΟbύrια ταΤί; t/ημαίαΙί;. οϋτω �E t/vντά�αντεί; την πορείαν, δπειδαιι προt1πίΠΤl1 τι των δεινών, ποτΕ μεν παρ' &:tιπίδα κλίνανΤΕς, ποτε δ' Επι δόρυ, 25 ΠΡiJάΥοvt/Ι τα� t/ημαίαί; Ικ τών VΠΟbvrίων ΠΡΟί; την 18 τών πολεμίων Ιπιφάιιειαν. λοιποll Εν βρ"χβ χρόνφ καΙ μιί'f xtνfjt1EL το μΕν τών δπλιτων t/ύt1τ,l,/μα λαμ βάνει παρατά�Eω; διά.ftΕt/ιν , Νιν μ-ή ΠΟΤΕ π()οt/ε�ε14 λί�αι δ/υ τoν� άστάτους, το δΕ τών VΠΟbVΥίων και 50 τών παΡΕπομένων τούτοιq πλη4Τος, ύπο τoiιB πι:ι�a-
POLYB. HISTOR.
νι, 40. 41.
29 1
τεταγμ'νους {,ΠΕ βα(fιλεΙ:ς �f1av πα�' αύτΟίς, 2 10 καΙ το "ε(>όντιον ι:Ιχι: τ11ν άqιστοκqατικην ΕξουσΙαν, καΙ το πλη8'ος �ν xvqLOV τών κα.ftηκόvτων αfJτφ ' κα.ftόλοv δΕ την τών ολων «(>μο"ην είχε πα(>απλη (ftav τfj 'ΡωμαΙων κα� ΔακεδαιμονΙων. κατά "ε μην 3 τους; και(>ους τούτους , xa.ft' ους εΙς τον 'Λννιβια16 κον Ενέβαινε πόλι: μον, xεί�oν �ν το Κα(>χηδονΙων, ΙΧμεινον δΕ το 'ΡωμαΙων. Επειδη ,,«(> παντος; καΙ 4 σώματος καΙ πολιτείάς καΙ π(>άξεώς; i(fτί τις αiJξη (1ις; κατιΚ φύ(1ιν, μετα δΕ ταύτην άκμή, ΚΙΧΠΗτα φ.ftt(ftg, κ�άτι(1τα δ' αυτών Ε(1ΤΙ πάντα τιΚ κατα την MS. 20 άκμήν, πα(>α τούτο κα! τότε διέφε(>εν άλλήλαιν τιΚ πολιτεύματα. xιx.ft' oιJOν "Ctq ή Κα(>χηδονίων π(>ό- 6 092. τι:(>ον [ιJχυε καΙ π(>ότε(>ον εύτύΧΗ της :Ρωμαίων, κατα ΤOιJoύΤOν ή μεν Kα�xηδων �δη τότε πα(>ήκμα tlJV, ή δε 'Ρώμη μάλΙ(fτα τότ' ε ίχε τήν άκμην κατά 25 "ε τήν της πολιτείας (fύιJτα(fιν. διο καΙ την πλεΙ- 6 ιJτην δύναμιν Εν τοΙ:ς διαβουλΙοις; πα�α μεν Kaq χηδονΙοις δ 'δήμος �δη μετειλήφει, παqα δε 'ΡωμαΙοις; άκμην εΙχι:ν ή (fύγκλητος;. o.ftEV πα(>' οlς μεν τών 7 πολλών βουλευομένων, πα(>' οίς δε ι-ώυ ά(>Ιστων, 80 καΤΙι1χυε τα 'ΡωμαΙωυ διαβούλια πε () l τας κοινας π(>άξεις. � κα! πταίσαντες τοίς; ολοις τφ βουλεύε- 8
302
REIP. ROMANAE CUM ALIIS COLLATIO.
t18'at καλω� τ{λo� Ιπεκράτ'ηt1αν τφ πολΕμφ των Καρ Χ'ηδον(ων. 52 Τά γε μην κατα μ{ρo�, οΤον ev4t{OJ� τα πρo� τας ΠOMμικα� xρεIα�, το μΕν προς τας κατα 4tdlat ταν , δπιρ εΙκός, Βμεινον &t1xovt1t καί παραt1κεvά�Ον- Ι) ται ΚαΡΧ'ηδόνιοι δια το καί πάτριον αύτoί� -όπ«ρχειν Ικ παλαιον την Ιμπειρίαν ταύτ'ην καί 4tαλαττοvρ2 γείν μάλιt1τα πάντων &ν4tρι6πων, το δΕ περί τα� πε�ικας xρεία� πολυ δή τι 'Ρωμαίοι προς το {3Ιλτιον 3 &t1XOVt1t ΚαρΧ'ηδονΙων. ο ι μΕν γαρ η}ν δλ'ην ΠΕρί 10 τoVτο ποιοϊίνται σποvδήν , ΚιφΧ'ηδόνιοι δΕ των μΕν πε�κων slg τΕλος όλιγωροvC'ι, των δ' {ππικων {3ρα4 χείάν τινα ποιούνται πρόνοιαν. αΙ'τιον δΕ τούτων lt1tlv δτι ςενικαίς καί μΙt14tοφόροις χρωνται hvvdδ μεC'ι, 'ΡωμαΙ:οι δ' Εγχωρίοις κα! πολιτικαΙς. fι καί 1δ περί τούτο το μ{ρος ταύτην n}ν πολιτείαν &ποδεκτΕου ΙκεΙν'ης μάλλον ' � μΕν γαρ iv ταίς των μιC'-&-οφό ρων εύψυxIαι� Εχει τας Ελπίδας &εί της iλεv8'ερtας, � δΕ 'Ρωμαίων Ιν ταΙς C'φετ{ραις &ρεταΙς καί ταΙς 6 των t1Vμoμodxwv Ιπαρκείαις. διο κΒν ποτε "tiXtt1OJat 20 κατα τας &ρχάς, 'Ρωμαίοι μΕν &ναμάχονται τοΙς δλοις, 7 Καqχηδόνιοι δΕ τουναντίον. (lκείνοι "αρ) -όπΕρ πα τρίδος &γωνΦίμενοι καί τΕκνων οόδ{ΠΟΤΕ δύνανται λη;αι tijg όργijς, &λλα μ{νοvC'ι ψvχομαχούvτες, Ιως 8 (ίν περιγΕνωνται των Ιχ8'ρων. διο καί περί τας 25 vavttxag δvνάμεις πολύ τι λειπόμενο/. 'Ρωμαίοι κατα 044. 098. την Εμπειρίαν, ώς προείπον Ιπάνω, τοίς f)lotg Επι9 κρατούC'ι δια τας των &νδρων &ρετάς ' καίπερ γαρ ού μικρα C'υμ{3αλλομ{νης εΙς τους κa.τα .ιtάλατταν κινδύνους της ναυτικijς χρεΙας, δμως � των Επι{3α.. 80 των εtιψυχ,ίcι πλείC'την "iXll'XEtat ροπην Ε Ις το νικίϊν.
POLYB. HISTOR. ΥΙ,
δΙ-δ3.
303
διαφl�οvt1ι μεν ουν καΙ φύt1ει πάντε� Ίταλιωται ι() Φοινίκων καΙ Λιβύων τΏ τε 6ωματικΏ 6ώμΥ κα1 ταί(; ψυχικαί(; τόλμαιg' μεγάλην δε :χαΙ δια τωυ i.f}ι f1μων πρo� τούτο το μlρo� ποιούνται των νΙων παρ5 όρμηf1ιν. �ν δε 6rJ.f}Ev (κανον Ef1rιxt f1ημεiον τ-η(; τού 1 1 πoλιτεύματo� σπoυδή�, l1ν ποιετ(ται) περ1 το τοιού τoυ� &ποτελεΤν tXVOQag IJt1rc πάν υπομlνειν χάριν τού rvXcfv i1) rfJ πατ�ίδι τ-η(; 'π' &�ετfJ φήμη(;. "Όταν ,.,α� μεταλλάξrι τι� παρ' α-ότοΤ(; των 'πι- 53 10 φανων &νδρων, t1vντελοvμ'vη(; τ-ηg Εκφοραg κομί tEraL μεΤd τού λοιπού κό6μου προ(; του(; καλοvμ'νοvg Εμβόλου(; εΙ(; την &,.,OQdv ποτε μεν έστfo(; ΕναΡΥή(;, σπανίω� δ'Ε κατακεκλιμ'νο(;. πl�ιξ δε παντo� τού 2 δήμου 6rdvrOg, &vafjd(; ΕπΙ του(; Eμβόλoυ�, �ν μεν 15 υ{ος Εν �λικί't καταλείΠ'Yjται καΙ rvl'/1 πα�ών, ov τος, εΙ δε μή, των lΧλλων εΙ' τι(; &πο 'Υ'νους υπάρ Χει, λlrEL πε�l τού τετελευτηκότος 'tdg &QErd(; κα1 'tdg' Επι'tετεVΥμ'νας Εν τφ ζ-ην πράξεις. δι' Φν συμ- 3 βαίνει τους πολλους &ναμιμνη6κομlνοvg καΙ λαμ'td 'Yεroνότα, μη μόνον ιο βάνοντας Vπδ την δψιν rovg κεκοινωνηκότα(; των E�yων, &lld καΙ τους Εκτός , Επι το60ύτον ,.,ίνεεr.f}αι t1vμπα.f}εiς ΕΜτε μη των Κ'Yjδεvόντων (διον, &λλd "οινον τού δήμου φαί νει1ftαι το ιιύμπτωμα. μεΤd δε ταύτα .f}άψαντες και 4Ι5 ποιήt1αντες 'td νομιtόμενα rtft'aut την ι:Ικόνα τού μεταλλάξαντος clg τον ΕπιφανΙt1τατον τόπον -τ-η(; ol κίας , ξύλινα ναί"δια πει;ιιτιft'ντεg. ή δ' εΙκών Et1'tL Ι) πρό6ωπου εΙς δμοιότητα διαφε�όντως iξειρrαt1μ'νον καΙ xard την πλάσιν καΙ κατα την ύπιηραφήι" ταύ·· 6 80 τας δη τας είκόνας Εν τΕ ταί;: δημoτελlσι .f}Vt1iat(; &νο{rΟΙ'τε� κοσμ-ούσι φιλoτ{μω�, Επάν τε των ο{κείω1.'
304
REIP. ROMANAE cυΜ ALllS COLLATIO.
μΕταλλΙΙξl1 τις Επιφαν'fjς, &Υουι1ιν ΕΙς την Eκφo�«ν, ΠΕ�ιτιD'{ντΕς ιbς δμοιοτΙΙτοις ΕΙναι δOΚOϋιJΙ κατ« ΤΕ δια. '1 το μ{ΥΕ'&ος και την &λλ7]ν ΠΕ�ικοπ'fjν. OVτOι δΙ Π�OιJαναλaμβ«νOυι1ιν EιJ{}ήτας, Εαν μΙν Vπατoς � ιJτ�αΤ7]rοg n Υηονώς, ΠE�ιπo�φύ�oνς, Εαν δΙ τιμ7]- 5 τ'fjς, πo�φv�ας, iιι.ν δΊ καΙ ΤΕD'�ιαμβΕvκΙΟς � τι τοιου.;. 8 τον καΤEι� yαιJμ{νoς, διαχρύι10υς. α�ol μΙν o.w Εφ' ��μΙΙτων ο&οι ΠO�Eύoνται, δΙΙβδοι δΙ κα1 ΠΕλέ ΚΕις καΙ τlίλλα τα ταίς ά�xιtίς Εlmi}ότα ιJvμπαραΚΕi ιJD'aI Π�07JrΕίται κατα την άξίαν έκ«ιιτιΡ τής ΥηΕν7]- 10 μέν7]ς κατα τον βίον Εν τfj πολΙΤΕίCf π�oαyαιyής 9 3ταν δ' Ε;ι;l τοvς Εμβόλους llD'mttI, καD'{ζονται πάν τες έξής Επ1 δίφ�αιν Ελεφαντίνων. ιW ΚΙΙλλιον ούκ Eύμα�lς Ιδείν D'έιψα νΙιΡ φιλοδόξφ καΙ φιλιη«D'φ " 10 το "α� τας των Επ' ά�ετfj δεδοξαι1μ{νων άνδ�ων 15 εΙκόνας Ιδείν δμού πΙΙιιας οΤον ΕΙ ζώιιας κα1 πεπνυ μένας τ(ν' ουκ ttν παραιιτ'fjιιαι; τ( δ' ttν κ«λλιον 54 D'έαμα τούτου φανεί7] ; πλην 3 rE λ{Υαιν ύπl� τού .&«ΠΤΕΙΙD'αι μέλλοντος, E'Jtaν διέλD'l1 τον περ1 τούτου λόΥον, ltqxnΙXI των ltllwν άπο τού προrΕνεt1τΙΙτοv 20 των παρόντων, καΙ λ6Υει τας Επιτυχίας έΚΙΙιJτoυ καΙ 2 τας πρΙΙξεις. Εξ ών καινοποιουμένης άε� των άΥα D'wν άνδρων τής Επ' &ρετfj φ'fjμ7]ς &{}ανατ':ζεται μεν Τι των καλόν τι διαπραξαμένων EiJxlEIIX, Υνώριμος δΕ τοΙς πολλοίς κα1 παραδόt1ιμος τοίς ΕΠΙΥινομένοις 25 Τι των ΕvερrεΤ1JιιΙΙνταιν την πατρίδα ΥίνΕται δόξα. 3 το δΕ μέΥΙι1τον, οΙ νέοι παρορμωνται π�oς το παν υπομένειν υπE� τ(iW κοινων πραΥμ«ταιν χΙΙριν τού τυΧΕίν τής ιJvνακολοv{}ούσ1Jς τοίς άrαD'οίς των &'114. δ�ων Εύκλείας. πίι1τιν δ' ΕΧΕΙ το ληόμενον Εκ 50 τούτω1/. πολλο1 μΕν Υaρ Εμονομ«Χ7]t1αν έκουιιίως
694.
POLYB. HISTOR. νΙ, 58-55.
305
'Ρωμαίων ύπ'έρ τής τών 8λων κρίσεως , ο-όκ όλίγοι δ'έ προδήλους EZAovJ'o .{}-ανάτους, τινες μΈν Εν πο λ{μφ της των lίλλων ενεκεν ι1ωτηρΙας , τιν'ές δ' Εν Elρ�ν'!Ί χάριν της των κοινων πραγματων tXt1φαλείας. 5 κα� μΎJlI άρχας Εχοντες ένιοι τονς lδίους υ{ονς παρα δ πάν Ε.{}-ος 1j νόμον ιΧπΕΚΤΕιναν, περ� πλείονος ποιού δ9δ. μενοι το της πατρίδος συμφΕρον της κατα φύι1ιν οlκειότητο; προς τονς ιΧναγκαιοτάτους. πολλα μ'έν 6 oiJv τοιαύτα κα� περ� πολλων {στορείται παρ" 'Ρωw δ ' άρ κΟ'ίίν Ει1ται προς το παρον Επ' 10 μα ίοις όνόματος �η.{}-'έν υποδείγματος κα� πίστεως ενεκεν. Κόκλην γαρ λ{γεται τον 'Ωράτιον Επικλη.{}-Ε1Iτα, δια- 55 γωνιζόμενον προς δύο των υπεναντίων EΠ� τφ κατ- 546. αντικρν της γεφύρας πΕρατι της lπ! τού Τιμέριδος, 15 η κείται προ της πόλεως , ΕπεΙ πλή.{}-ος έπιφερόμε νον εΙδε των βοη.{}-ούντων τοίς πολεμίοις, δείσαντα μη βιασάμενοι παραπέσωσιν εΙς την πόλιν , βοάν iΠΙt1τραφέντα τοίς κατόπιν ώς τάχος άναχωρήι1αν τας διαt1παν την γέφυραν. των δ'έ πει.{}-αρχησάν- 2 20 των, εως μΈν ΟVΤΟΙ διέσπων , υπέμενε τραυμάτων πλή.{}-ος ιΧναδεχόμενος και διακατ{σχε τ11ν Επιφοραν των 'χ.{}-ρών , ονχ οϋτως την δύναμιν ώς την υπό t1τασιν α-ότού κα� τόλμαν καταΠΕπληγμένων των υπεναντίων ' διαι1παι1.{}-είι1ης δ'έ της γεφύρας, ο{ μ'έν 8 25 πολέμιοι της δρμης έκωλύ.{}-ηι1αν , δ δ'έ Kόκλ1Iς �ί ψας ΕαυΤΟ'ν εΙς τον ' ποταμον Εν τοίς 8πλοις κατ" προαίρει1ιν μετήλλαξε τον βίον, περι πλεΙονος ποιη ι1άμενος την της πατρtδος ιΧι1φάλειαν και την Ει10μένην μετα ταύτα περ! α-ότον ευκλειαν τής παρού30 t1fJf: ζωης και τού καταλειπομένου βίου. τοιαύτη 4 τις, ώς έοικε, δια τών παρ' α-όΤΟίς Ε.{}-ιι1μων έγγεν.
306
REIP. ROMANAE CUM ALIIB COLLATIO.
ναται τοΙι; ν/οιι; δρμή καΙ φιλοτιμία προς τα καλα των Ιργ(1)ν. 56 ΚαΙ μην τα περΙ τους χρηματιιtμoυς l.ftη καΙ νόμιμα βΕλτίω παρα 'Ρωμαίοις lιtτΙν t} παρα Καρπαρ' olg μ�ν γαρ oM�ν αltJχρον των 5 2 χηδονίοις &νηκόντων προς κέρδος, παρ' olg δ' o-όδ�ν a fιtxtov τού δωροδΟΚΕΙ:ιt.ftαι καΙ τού πλεονΕΚΤΕΙ:ν &πο των μη 8 κα{tηκόντων xa{t' ί)tJον γαρ lν καλφ τί{tενται τον &ΠΟ τού κρατίtJτοv χρηματιιtμόν, κατα τοtJούτο πά λιν lν όνείδΕΙ ποιούνται την lκ των &πΕι(!ημένων 10 4 πλΕονΕξίαν. tJημεΙ:ον δ� τούτο ' παρα μ�ν ΚαρχηδΟΟ. δονίοις δωρα φανερώς διδόντες λαμβάνουσι τας &ρ χάς, πα(!α δ� 'Ρωμαίοις {tιΧνατόι; ItJτι περΙ τούτο δ πρόtJτιμον. 34}Εν τών ΙΧ4}λων τijg &ρετijg lναvτίων Τι4}εμ{νων παρ' &μφοΙ:ν , εΙκος άνόμοιον εΙναι καΙ 15 τήν παραιtκευην έκατ{ρων προς ταύτα. 6 Mεγίιtτην δι μοι δΟΚΕί διαφοραν [χειν τό 'Ρωμαίων πολίτευμα π(!ος βέλτιον lν Τ11 περΙ -0'εών 7 διαλt1ψει. καί μοι δοκεΤ το παρα τοΤς IXλλoι� &ν {tfJthnotg όνειδιeόμενον, τούτο ιtυνέχειν τα 'Ρωμαίων 20δΙ7. 8 πράγματα, λέγω δ� τήν δειtJιδαιμονίαν ' {πΙ τoιtoύ τον γαρ lκτετ(lαγΦδηται καΙ πα(lειιtijκται τοϊίτο το μ{(ιοg nιx(l' α-ότοΙ:g tfg τε τους κατ' Ιδίαν {jtovg καΙ τα κοινα Tijg πόλεως ωιtτε μή καταλιπεΙ:ν -ύπερβολήν. 9 δ καΙ δόξειεν Ζχν πολλοΙ:ς εΙνιχι -0'αυμάιtΙOν. lμοί γε 2δ μήν cfoxovιtt -rov πλή-0'ους χάριν τούτο πεποιηκένιχι. 10 ε! μ�ν γαρ -ην ιtoφων &νδρων πολίτευμα ιtυναγιx γεΙν, [ιtωι; o-όδ�ν -ην &νιχγκαίΌς δ τοιούτος τρόποι;' 11 lπεΙ δ! παν πλij'&όg Αι1τιν lλιχφ(!ον καΙ πλijρεg Ιπι -&vfItcUV πα(!ανόμων, lJ(!yijg &λ6γου, .ftυμού βιαίου, 30 λείπεται τοtg ιXδt1loIg φ6βοις καΙ τ11 ΤOιαVτ'!Ί τρα-
POLYB. HISTOR. VI, 66-67.
307
γφδί". τα πλή,f)η t1vυiχειν. διόπερ οί παλαιοl δο- 12 XOVt1t μοι τας ΠEΡ� -Β-Εών 'υνοίας κα! τας -ύπΕρ τίΟν Ιν �δoυ διαλήψΗς ούκ εΙκΏ κα� ι&ς Ιτυχεν εΙς τά: πλή,f)η παρΗt1αrαγείν, πολΙΙ δΕ μάλλον οί νυν εΙκΏ καΙ IS άλόγως ΙκΡάλλειν αύτά. τοιγαρονν χισρ�ς τών lil- 13 λων οί τα κοινα ΧΗρίζοντες παρα μΕν τοίς '"Έλληt1ιν, ,αν ταλάντου μόνον ntt1tEv,f)cUt1tv, άντιγραφείς Ιχον τες δ/κα κα� t1φραγίδας tOt1aVrag κα! μάρτυρας δι πλΟΙι1ιΌυς ού δυνανται τηρΕίν την πίστιν' παρα δΕ 14 10 'Ρισμ,οιίοις κατά τε τας άρχας καΙ πρεt1{Jείας πολυ τι πλή-Β-ος χρημάτων ΧΗρίζοντες δι' αύτής τής κοιτά: τόν ορκον πίστεως τηρουσι το κα,f)ηκον. κα! παρά: 16 μΕν τοίς lillotg t1ndvtdv 'στιν. εvρείν άπεχόμΕνον 097. lΧνδρα τών δημοt1ίων κoι� κα,f)αρεvοντα περΙ ταύτα ' 15 παρα δΕ τοΙ:ι; 'Ρωμ,αίοις t1ndvtdv 'στι το λαΡείν τινα πεφωραμ,ένον ,πΙ totavtt1 πράξΕι. [Cod. Urb. habet haec (v. ρ. 264, 17. 293, 5) cum antecedentίbιιs arcte cohaerentia (exc. ant. ρ. 188).] VIII. CONCLUSIO DISPUTATIONIS DE 20
ROMANORUM REPUBLICA.
'"Ότι μΕν ovv nat1t τοΖ'ς olJt1tJJ -ύπόκειται φ,f)ορά: 57 κα! μΕταρολη σΧΕδόν ού π�σδεί λόγων' ίκανη γαρ ή της φvt1Εως άνάγκη πα(Jα6τijt1αι την ΤΟΙΟΙ1;την πί στιν. δυΕΖ'ν δΕ τειόπων δντων, xa,f)' oi}g φ,f)Είρε- 2 25 σ-Β-αι πΙφυκε παν γένος πολΙΤΕίας, του μΈν 19ro{tev, τού δ' Εν α(ιτοίς φυομlνου, τον μΕν Εκτος lΧστατον ΕΧΕιν ι1υμβαίνΗ την ,f)Εωρίαν, τον δ' Εξ αύτών τε ταγμΙνην. τί μΕν δη πειίδτον φύΕται γΙνος πολιτείας 3 κα! τί δΕύτερον, xat πώι; εΙς αλληλα μΕταπίπτουσιν, 80 εΙρηται πρόσ,f)ε1J ήμίν, ωt1τε rovg δυναμ,Ινους τας 4.
308
CONCLUSIO LIBRI.
Ix(JXιXg τφ τ{λΕΙ συνάΠΤΕιν τής lVΕf1ΤΦ6ης imo.fM- 548. f1Erog κ�ν a:lJrovg �δη Π(JΟΕΙΠΕίv ύπ�ρ του μΙλλοντος. Ι> Ιf1ΤΙ ' δ', ιbς έγφμαι, δηλον. δταν rιX(J πολλους κα1 μηάλους κινδύνους διωf1αμέvη πολΙΤΕία μΕτα ταVτα ΕΙς ύΠΕ(Jοχηv καΙ δυναΙΙΤΕίαν άδή(JΙΤΟV άφίκηται, φα- b VE(J OV ιbς ΕΙf10ΙΚΙbομ{vης ΕΙς αfJτην έπ1 πολv τής ΕΜaιμονίaς f1vμβαίvει τους μ�ν βίους rCVEf1.f}ιxt πολVΤΕλΕf1Τ{(Jοvς, τοvς δ' ΙΧνδρας φιλονεικοτέρους του δέοντος ΠΕρί ΤΕ τας άρχας κα1 τας ΙΧλλας έπιΡολάς. 6 Θν Π(Jο{Jαιvόvτωv έπΙ πλέον ΙΧρξει μ�ν τής έπ1 το 10 ΧΕίρον μΕταΡολης � φιλαρχία κα1 το τής άδοξίας 3νΕιδος, προς δ� τούτοις � ΠΕρ1 τοvς Ρίους IxlΙXbO'Ι νΕία. κα1 ΠOλVΤiλEΙα., λήΨεται δ� την Ιπιγ(!α.φην της μΕτα.Ρολης δ δημος, δταν -όφ' ών /r'EV IxιYtXEt6.f}ctt δόξn δια την πλΕονΕξίαν, -όφ' Θν δ� χαυνω{)-!'ί κολα- 15 8 ΚΕυόμΕνος δια την φιλαρχίαν. τόΤΕ ra(J lξΟ(J'J'Ι6.f}ΕΙς 598. κα1 {)-vμφ πάντα ΡουλΕυόμΕνος Ο!Jκέτι {tΕλή6ΕΙ ΠΕΙ{)- αΡΧΕίν ονδ' [60ν έΧΕιν τοίς ΠΡΟΕt1ΤWf1ιν, άλλα πάν 9 κα1 το πλΕίf1τον α!Jτός. ov 'ΥΕνομένου τών μ�ν 6vo μάτων το κάλλι6τον ή πολΙΤΕία. μΕταλήΨΕται , την 20 lλtiv{tΕρίαν κα1 δημοκρατίαν, τών δ� πραrμάτων το ΧΕίριστον, τ1}ν 6χλοκρατίαν. ΉμΕίς δ' έπειδη τήν ΤΕ Ευόμεvοι; 4 Εκ τού χ&(>ακος �δη, καί τι φήδ'αι; ΕπιλΕλήδ'-θ"αι, π& λιν άvέκαμΨΕ, καΙ λαβων το καταλειφ-θ"w αv-θ"ιι; 15 άπελυετο, voμί�ωv δια τηι; άVαχω(>ήt1Eωι; ΤΕτη(>ηκέναι τηv πίδ'ΤΙV κα1 λελυκέναι τοv 3ρκοv. ώv παραγεvο- Ι) μέvωv slg τηv 'Ρώμην, καΙ δεομέvων κα! πα(>ακαλούv τωv τήν σύγκλητοv μη φ8'οvήσαι τοίg έαλωκόιιι τήι; f1ωτη(>ίαg, άλλ' έαιιαι τ(>είι; "νlig EΚα(JΤOν κατα699.110 βαλόντα ιιω-θ-i'jvαι προς τους άναγκαίους' τούτο γαρ συΥχω(>εϊν εφαfJαν τον Άννίβαν' εΙναι δ' άξίουι; 6 σωτηρίαg αbτούg ' οϋτε γαρ άποδεδειλΙ«κέναι κατα την μ&χηv oϋi' άv&ξιοv otιιtsν πεποιηκέvαι τijg 'Ρώ "fjg, άλλ' άπολειφ-θ"έvται; Τοv χάρακα τηρεϊv, π&v25 τωv άπολομέvωv τώv &λλωv Εv τfj μ&χrι τφ καιρφ πε(>ιληφ.ftέvταg -δποχειρίουι; γεvέfJ-θ"αι τοίι; πολεμίοιg. 'Ρωμαίοι ιyS μΕγ&λοιι; κατα ται; μιίχαι; περιπεπτω- 7 κόΤΕg Ιλαττώμασι, πιίvταιv δ' ιbς εποg εΙπείν Ιστε ρημέvοι τότε τώv συμμdχων, f)f10V 01Jπω δs προιι50 δοκώvτεg τον περΙ της πατρίδοg αtJτοίg lκφέΡΕσ-θ"αι κίνδvvοv, διακούσαvτες τώv λεγομένωv omE τού 8
310
CONCLUSIO LIBRI.
πρ{πoντo� α{πο'l� El'ξανΤE� τα'l� συμφορα'l� ώλιγώ ρηι1αν οi$ΤΕ τών δΕόντων Ο'ΜΕν το'l� λογιι1μο'l� παρ9 Εtδον, άλλα ι1υνιδόVΤε� τ�ν Άννίβου "(Jd.f1etJLV, 8τι βούλεται δια τή� πράξεως ταύτη� ΕΧμα μΕν εύπορή ι1ίχι χρημάτων, ίlμα δΕ το φιλότιμον Εν τα'l� ιιdxαις 5 Εξελ{ι1.f1αι τών άντιταττομ{νων , iιπoδει;ας στι τoΙ� 10 ήττημ{νοις σμως ΕλπΙς &πολείπεται σωτη(Jίας : τοσ ούτ' άΠ{ι1χον τού ποιήι1αί τι τών &ξιουμένων ωστ' oi$τε τον τών οΙκείων Βλεον οi$τε τας Εκ τών &ν δρών Ει10μένας χρείας Εποι'ήσαντο περΙ πλείονος, 10 11 άλλα τους μΕν 'Λνιl(βου λογισμους κα� τας Εν τού τοις Ελπ(δας άπέδειξαν κενάς, άπειπάμενοι την ftLU λύτρωι1ιν τών άνδρών, τοΙς δΕ παρ' αύτών ένομο .f1{τησαν � νικάν μαχομένους � .f1ν'ήσκειν, Φς lίλλης oVΔεμιας Ελπ(δος iιπαρxoύσης εΙς σωτηρίαν α'13τοΕ'ς 15 1 2 ήττωμΙνοις. διο καΙ ταVτα "(Jo.f1/ELCVOt τους μΕν ΕννΙα τών πρει1βευτών i.f1cAovn}v κατα τον σρκον 550. άναχωρoiiντας Εξ{πεμψαν, τον δΕ ι10φισάμενον προς το λύσαι τον σρκον δ'ήσαvτες &ποκατέι1τηι1αν πρo� 13 τους πολεμίους, ωι1τε τον 'Λνν(βαν μ� Τ0ι10Vτoν 90 χαρήναι νικ'ήσαvτα τfj μάxrι 'Ρωμαίους Φς συντρι βήναι καταπλαγ{ντα το στάσιμον καΙ το μεγαλόψυ χον τών &νδρών Εν το'l� διαβovλίoι�.l� [Cod. Urb. fol. �4V (exc. ant. ρ. 192).] 1) Cicero De 'officiis III, 32, 1 13: "Polybius, bonus auctor primis, θΧ decem Jlobi1issirois , qui tum erant missi, no vem revetiisse dicit, Τθ a senatu non impetrata: unum θΧ decem, qui paull0 post quam erat egressus e castris , red isset, quasi aliquid esset oblitus, Romae remansisse. Red itu enii:n il1 castra. 1iberatum βθ θΒΒθ iure iura.ndo inter pretabatur. Νοη recte : fraus enim astήngit, non dissolvit ίη
POL ΥΒ. HISTOR ΥΙ, 58. 59.
31 1
ΙΧ. F'RA GM ENTUM GEOGRAPHICUM. 600.
ΚαΙ τόποc δέ τι' οϋτω καλεΊται 'Ρύγχο!; πε(>� 59 Στ(>&τον τη!; Λίτωλίι% wc φηcι Πολύβιοc έν ς' ίcτo ριων.
[Athenaeus ΠΙ, 48 p. 95 d.)
periurium. Fuit igitur stulta calliditas perverse imitata prudentiam. Itaque οει(>ημένφ t1vγγραφΕt· ος γ' Ιπιβαλόμενος γρ«φειν τας Έλληνικας πράξεις άφ' ών Θοvκvδίδης άπΕλιπε, καΙ t1vνcγγίtJας τοΙς AEVX 10 τ�ικoΙς καιροες καί τοΙς ΕπιφανεtJτάτοις των Έλλη ",ικων E�γων, η)ν μ�ν 'Ελλάδα μεταξυ καί τας tιxV της Ιπιβολας &πέρριψε, μεταλαβων δ� η}ν vnd{tct1tv 4 τας Φιλίπποv πράξΕις πρού{tετο γράφΕιν. καίτοι γε πολλφ tJεμνότερον �ν καΙ δικαιότερον Εν tfl nEρ1 15 της Έλλάδος VnO{titJEι τα πεπραγμένα Φιλίππφ t1vpr nEi}Llafjctv -ηπεi} Εν tfl Φιλίπποv τα της Έλλάδος. 5 oVΔ� γα� Πi}οκαταληψltεlς ύπο βαt1ιλικης δvναtJτείας, καΙ. tVlCuv Ιξουδίας , οVδεlς "ν init1XE tJvv xιxti}ifj ποιήδαι1{tαι μετάβαt1ιν Ιπί το της Έλλάδος δνομα 20 καΙ π�όδωπoν' απο δ� ταύτης άi}ξάμενος καΙ Πi}οβας ΙπΙ ποσον ουδ' σλως ουδείς αν ήλλάξατο μονάρχου 6 Πi}όt1χημα καΙ βίον, &κεi}αίφ Χi}ώμ..ενος γνώμrι. καί τί δήποτ' ήν το τας τηλικαvτας Ιναντιώσεις βιασά μενον παριδεΙν Θεόπομπον ; εΙ μή νη Δί' ση iXEt- 25 νης μεν της vπο{tέσεως τέλος ήν το καλόν, της δ� 686. 7 κατα Φίλιππον το t1vμφ'i}ον. 011 μήν άλλα Πi}ος μεν ταύτην την ιΧμαi}τίαν, xa{to μετΕβαλε την υπό {tεt1ιν, [tJως αν είχέ τι λέγειν , ε[ τις αύτον -ηρετο 8 ΠE�l τούτων' προς δ� τή11 κατα τών φίλων alt1Xqo- 30 λογίαν ούκ "ν οίμαι δvνη{tηvαι λόγον ΙXVtOV άπο-
POLYB. HISTOR. VIII, 1 1. 12.
347
δούναι, συγχοψi]ι1αι δ1: δι6τι πολύ τι παρ{πει1ε του κα-l}ήκοντο!:. [Exc. P(>ir. p. 18j 9, 6-9, 13 ο-όδ' δποίους Athen. IV, 62 ρ. 167 bj VI, 77 ρ. 260dj 9, 9 τΙ γαρ ουκ &πην Cod. Urb. {οΙ 107r margo.] Φίλιππο!: δ1: του!: μ1ιν MeddfJvlovg πολεμίov!: 12 (14) 5 γεγον6τα!: ο-όδ1ιν &ξιον ήδvνή-l}η λ6γου βλάψαι, κα{περ Ιπιβαλ6μενο!: κακοποιείν αυτών την χώραν, elg δ1: τους &ναγκαιοτάτου!: τών φίλαιν την μεγίdτην &σέλγειαν Εναπεδει'ξατο. τον γαρ πρει1βύτερον ''Δρα- 2 679. 10 τον, δVι1αρει1τη-l}έντα τοί!: υπ' αυτού πεπραγμlνoιι; Εν τfι Mει1σήνrι, μετ' ου πολυ μετα Ταυρίαινος τού xειρι�oντo!: αυτφ τα κατα Πελοπόννηι10ν Επανε{λατο φαρμάκφ. παραυτ{κα μ1:ν ουν ήγνοείτο παρα τοΙς 3 έκτο!: το γεγον6!: ' καΙ γαρ ήν fι δύναμι!: oiJ τών παρ' 15 αυτον τον καιρον &πολλυουι1ών, &λλα χρ6νον έχουι1α κ�l διά-l}ει1ιν έργα�oμένη ' τ6ν γε μην 'Άρατον αiJτον 4, ουκ έλάν-l}ανε το κακόν. έγένετο δ1ι δήλον έκ τού ταιν' απανται; γαρ έπικρυπτόμενος τους &λλοvg, προς Ι) Ενα τών υπηρετών Κεφάλαινα δια τήν ι1vνή.fJoειαν 20 ουκ έστεξε τον λόγον, &λλ' έπιμελώς αiJτφ κατα την &ρραιστίαν τού προειρημένου trvμπαρόντος κα{ τι τών προ!: τφ τοίχφ πτυι1μάταιν έΠΙι1ημηναμένου δΙαι μον υπάρχον, εΙπε ((ταVτα τ&πίχειρα τη!: φιλίας, ώ Κεφάλαιν, κεκομίtrμε.fJoα της προ!: Φίλιππον". 01JΤαι!: 6 25 έι1ΤΙ μέγα τι καΙ καλον χρημα μετρι6της, f1ιdτε μαλ λον δ πα-l}ών τού πράξαντος rιtrχύνετο το ψεγονός, el τοι10ύταιν καΙ τηλικούταιν κεκοιναινηκως Ιρψαιν έπ� τφ τού Φιλίππου ι1υμφέροντι τoιαiίτα τ&πίχειρα κεκόμΙι1ται τη!: ευνοίαι;. OVTOIJ μ.�ν otιν καΙ δια το 7 636. S0 πολλάκις της &ρχης τετευχ{ναι παρα τοΙς 'ΛχαιοΙς, καΙ δια το nlij.fJoO!: καΙ δια το μ{γε-l}ο!: τών el!: το
348
RES GRAECIAE (PHILIPPI) [01. 141, 8).
E&vO� EVE�EtItwv, μεταλλ&ξα� τον βίον ΙΤυ'l,ε πρε πούσης τιμής καΙ παρα τΏ πατρίδι καΙ παρα τφ 8 κοινφ των 'Αχαιών' κιχ! γαρ ft-vtIlιxg ιxmifj κα! τιμας ήρωικάς ΕΨηφίι1αντο, κα! ι1υλλήβδην οι1α προς αΙώ νιον άνήκει μνήμην, αιι1τ' εΙπερ καΙ περί τους άποι- 5 χομένους Ει1τι τις αΙι18-ηι1ις , εΙκος εvδοκείν ιxVtOV κα! τ-Υ των 'Αχαιών εVχαριtιτίlf . καΙ ταίς Εν τφ ζήν κακοπραγίαις κα! κινδύνoι�. [Cod. Urb. foΙ 106ν extr. (exc. ant. ρ. 198); Φίλιππος δ� - 7 τών 'Αχαιών habet cod. Peir. ab antecedentibus
ηοη
seiuncta.]
10
Πάλαι δΕ τΏ διανοίlf περί τον Δίι1σον κα! τον 'ΑκρόλΙι1ι10ν t1Jv, κα! ι1πουδ&ζων Εγκρατης YEvltIft-ιx, τών τόπων τούτων, αιρμηι1ε μετά τής δυν&μεως' 2 ποιηti&μενος δ� την πορείαν Επί δύ' ήμέρας, κα! διελ8-αιν τα ιJτεν&, κατέζευξε παρά τον 'Aρδά�ανoν 15 3 ποταμόν, OV μ.ιχκραν τής πόλεως. .fTεωρών δ� τόν τε τού Δίι1ι10υ περίβολον καί τα προς τΏ .fTαλ&ΤΤΥ 580. κα! τα προς την μειJόγαιoν ήιJφαλΙιJμένoν διαφερόντως καί φύσει κα! καταιJκεvfj, τόν τε παρακείμενον 'ΛκρόλΙι1tiον αvτφ κα! δια τ1}ν εΙς 1JΨος &ν&ταιJιν 2() καί δια την ΙΙλλην Ερυμνότητα τοιαύτην Εχοντα φαν ταιJίαν αιιJτε μηδ' αν δλπίι1αι μηδένα κατα κρ&τος έλείν, τής μΕν περί τούτον Ελπ{δος άπέι1τη τελέως, 4 τής δ� πόλεω� ov Μαν άπήλπιι1ε. ιJvν.fTεωρήι1ας δ� το μεταξυ διάtiτημα τού Λ{ι1σου κα! τοϊί κατα τον i5 'ΛκρόλΙι1ιJoν πρόποδος ι1ύμμετρον νπάρχόν προς την Επιβολην την κατα τής πόλεως, κατα τούτο διενοή8-η tιυστηtι&μενoς άκρoβoλιtιμoν χρήtιαti.fTαι ι1τρατηγ?Ιδους ι» μίαν ήμέραν δ ματι προς το παρον οΙκείφ. προς άν&παυtιιν τοίς Μακεδόι1Ι, κα! παρακαλέσας Εν so ιxvt-y τα πρέποντα τφ καιρφ, το μΕν πολυ μέρος καΙ
13 ( 1 5)
POLYB. HISTOR. vm, 12-14.
349
Χ(Jηdιμώτατοv των εύ�ώνων €τι νvκτoι; εις τινας φιΧ(Jαγγας -δλώδεις έΚ(Jvψε κατα τον Απ! της μειιο β87. ya(ov τόπον -δπΕΙ! το Π(JΟΕι(Jημέvον διιΧιιτημα, τους 6 δ>: πελταστας εΙς τ-ι}ν iπαύ(JΙΟV έχων κα! το λοιπον 5 μέ(Jος των ε-ό�ΏVων ΙπΙ .f}ιXτE(Jtx της πόλεως κατα .f}ιΧλατταv iΧ(Jήτο τj] ΠΟ(Jε(c;. πε(Jιελ&ων δ>: την πό- 7 λι.ν, καΙ γενόμενος κ«τα τον Π(JοεΙ(Jημ'νον τόπον, δηλος ην dις ταύΤl1 ποιηΙΙόμενος την Π(Jος την πόλιν άνάβαι1ιν. ούκ ά.rνοοvμέvης δΕ της του Φιλ(ππov 8 10 πα� oυιιίας ην πλη&οι; {κανον Εξ άπάιιης της Π'(Jιξ 'ΙλλV(Jίδοg εΙς τον Δίσιιον �&(JΟΙdμ'νον' τφ μΕν γαΙ! 9 'AX(JOMffffrp δια την όΧV(Jότητα πιιιτεύοντες μΕΤ(J(αv τινα τελ:έως Elg α-ότον άπ'νειμaν φvλακ7jν. διόπεΙ! 14 (16) Είμα τφ ιIvVE'}'rt�EιV τους Μακεδόνας EiJ&'wr; ix τής 15 πόλεως Εξεχ'οντο, .f}α(J(Jουντες Απ( τε τφ πλ7j&ει καΙ ταε'ς των τόπων όχvρότηιιι. τους μΕν oVv πελτα- 2 ιιτας δ Ραιιιλευι; Εν ΤΟε'ς Επιπέδοιι; ΙπέιιτηΙΙε, τοΙς δΕ κούφοις πα(J7jrrειλε Π(Jο{Jα(vειv Π()Qg τους λόφοvg καΙ σvμπλΕκειι&αι Π(Jος τους πολεμ(ουι; i(J(Jωμ'νως. 20 ποιούντων δΕ το πα(Jαγγελ&έv, ΙπΙ πOdον μΕν δ 3 xCvιYvvor; πιΧ(J-tιιοg ην ' μετα δΕ ταυτα κα1 ταε'ι; ιYvιIxw ('ίαις εΙξαντες οϊ πα('ιΧ του Φιλίπποv καΙ τφ πλ7j&ει των πολεμίων ΕΤ(JιΧπησαv. κατ«φvγόvτωv δΕ τού- 4 των εΙι; τουι; πελταιιτας ο{ μΕν Εκ της πόλεωι; κατα- 081. 25 φ(Jονrjιιαvτες προΥεσαν καΙ dvrκατα{Jάvτες iv ΤΟε'ς . Επιπέδοις Π(JOdεμιΧχοvτο τοΙς πελταστ«ε'ς' ο{ δΕ τον δ Άκρόλιιιιιον φvλ&ττοvτεg, &εωρoiίντες τον Φίλιππον Ικ διαδοχης ταε'ς ιιπείραιι; ΕπΙ πόδα ποιούμενον την &vaxth(JTjt1tV, καΙ δόξαντες τοΙς δλοις. «-ότον εΙΚΕιν, 80 Ελα&ον Ικκλη&έντει; δια το πιιιτεύειν τj] φύΙΙει του τόπου, κ&πειτα κατ' όλίγους Ικλιπόντες τον 'ΛΚ(Jό- 6
350 RES ASIAE (ACHAEUM CAP. ANTIOCHUS) [01. 141, Β].
ltfJdO" κατέ(Ι(ιεον ταΤ� &νoδίαι� EI� τoυ� δμαλούς xal πεδινoυ� τόπους, ιbς iίδη τινος ώφελεIα� κα1 τροπής 7 των πολεμΙων ΕfJομένης. κατα: δ� τον καιρον του τον ο{ τας Eνέδρα� Εκ τή� μHl0γαία� δ'Eιληφότε� &φανως Ε;αναfJτάντεg Ενεργον ΕΠΟΙ�fJαντο τήν Ιφο- 5 δον' [Χμα δ� τoύτoι� lκ μEταβoλή� οΙ πελταfJταl 638. 8 ιιvvεπ{,f}εντο τoΤ� iιΠEναντίoι�. οιί συμβάντo� δια τα(lαχ,f}{ντΕς οΙ μ�ν Εκ του AtfJfJov fJπο(lάδην ποιού μενοι τήν &ναχώρηι1ιν δΙΕfJφtοVΤο πρo� την πόλιν, ol δ� τον 'ΛκρόλΙfJι10ν lκλιπόνΤE� &ΠΕτμ�,f}ηfJαν iιπo 10 9 των lκ τη� lν{δρα� Εξαναιιτάντων, διο κα1 (Ιυν{βη το μ�ν &ν{λΠΙfJτον, τον 'Λκρόλιιιιιον παραχρημα λη φ,f}ijναι χωρΙ� κινδύνων, τον δ� AtfJfJoν τΏ κατα: πό δα� -ήμέρCf μετα: μηάλων &γώνων, ποιηfJαμένω'Ρ των ΜαΚΕδόνων Eνεργoυ� "α1 καταπληκτικας ΠΡΟfJβολάς. 15 10 Φίλιππος μ�ν 0.(,'11 , πα(lαδό;ως Eγκρατή� γΕνό.UΕνΟ� των ΠΡΟΕιρημένων τόπων, [Χπαντας τοvς π/ρι; iιπo χειρίovς IΠΟΙ�fJατο δια: ταύτης τή� πρά;Εως, ωιιτε τοv� πλείιιτoυ� των 'Ιλλυριων l,f}ελοντήν Επιτρ/πειν αfπφ 11 τας πόλEΙ�' oVΔεμIα γαρ όχυρότης Ιτι προς τήν Φιλίπ- 20 που βίαν ούδ' &fJφάλΕια τoΤ� &ντιταττoμένoι� πρου φαίνετο, κεκρατημ{νων μΕτα βΙας των Π(lΟΕι(lημένων όχυ(lωμάτων. [Cod. Urb. ίοΙ 107v (exc. ant. ρ. 199).] ΔαfJσα(lijται fevoc Ίλλuρίαc' Πολύβιοc ότΜψ. 602, 18
(Jtb) :
663: 0 [Steph. ΒΥΖ. 2 (88,6)
ρ.
220, 21 Mein.]
25
"'Τιικανα πόλιc Ίλλuρίbοc οόbετέρwc ' Πολύβιοc η'. [ibid. ρ. 653, 1 4 Mein.] IV. RES ASIAE.
Βωλις �ν &νη(l γένΕΙ μ�ν K(I�ς, χρόνον δ� πο- 081, 28 1 5 (17) 638, 17 λύν Ιν τΏ βαι1ιλείCf διαΤΕτ(lιφως lν fιrεμονικfj ,,(lo- so
POLYB. HISTOR. ΥΠΙ, 14-15.
301
f/ταf/ίtf, δ'οκών δ'� καΙ f/VVEf/tv Ειρν καΙ τόλμαν πα()άβολον καΙ τ()ιβην Εν τσΕ'ς πολφικοΕ'ς ο-ύδ'ενός Ελάττω. τούτον δ Σωf/ίβιος δ'ια πλειόνων λόγων 2 πι./1τω/1άμενος, καΙ πα()α/1κευά/1ας Ei$vovv lαvτφ καΙ 5 π()όθ"υμον, lι.ναδίδ'ω/1Ι την π()αξιν, λέγων ώς o-ύδ'�ν �ν τφ βα/1ιλΕΕ' μεr�ον χα()ί/1αιτο κατα τονς Ενεστώτας 1)82. και()ους � /1υνεπινο'lj/1ας πώς καΙ τίνι τ()όπιΡ δ'ύναται σώσαι τον 'Λχαιόν. τότε μεν olιν δ'ιακού/1ας ό S Βώλις, καΙ φήσας ΕΠΙ/1κ/ψα/1{}αι πε()Ι τών εΙ()ημένων, 10 Εχωρί6.ftη · δ'ους δ'� λόγον {αυτφ , καΙ μΕτα δ'ύ' � 4 Τ()Είς ήμέ()ας n()O/1El.ftdJv '1f()ος τον Σω/1ίβιον, Ιι.νε δ'lξατο την π()αξιν εΙς αυτόν, φή/1ας καΙ γηονέναι πλείω χ()όνον Εν ταΕ'ς Σά()δε/1Ι καΙ τών τόπων Εμ689. πεφΕΕ'ν, καΙ τόν Καμβύλον τον ήΥεμόνα τών πα()' 15 'ΛντιόχιΡ στ()ατεvο.uiνωv Κ()ητών ου μόνον πολίτην, άλλα καΙ /1υγγ.�νη καΙ φίλον -δπά()χειν ιχfJτφ. /1υνέ- δ βαινΕ δ'� καΙ τόν Καμβύλον καΙ τους -ύπό τούτον ταττομένους κ()ητας ΠΕπιt1ΤΕύt1.f}αί τι τών φυλακτη ()ίων τών κατα τονς δΠΙ/1.ftε τόπους της &κ()ας, οί'20 τινες καταt1ΚΕvην μ�ν ο-όκ ΕΠΕΟΙχοντο , τΏ δ'! /1υνΕ XEtCf τών -ύπο τον Καμβύλον ΤΕταγμένων Ιι.νδ'()ών Ετη()ούντο. τον δ'� Σω/1ιβίου δ'εξαμένου την Επί- 6 νοιαν, καΙ δ'ΙΕιληφότος � μη δVΝαΤOν Είναι f/ωθ"ηναι τον Άχαιον Εκ τών ΠΕ()ΙΕt1τώτων, � δ'vνατoV xιx.ftdnιx; 25 νπά()χοντος δια μηδενός �ν {τέ()ου fEv{t1.ftιxt τούτο βΙλτιον � δια Βώλιδος, τοιαύτης δ'� t1vvδ()αμού/1ης καΙ ΠΕ()Ι τον Βώλιν π()οθ"υμίας, ταχέως Ελάμβανε το π()άγμα π(>οκοπ'ljν. () ΤΕ yd(J Σωt1ίβιος &μα μ�ν 7 Π()ΟΕδ'ίδου τών χ()ημάτων εΙς το μηδ'!ν ΕλλείΠΕιν ΕΙς 80 τας Επιβολάς, πολλα δ' Elι 'Υενομ{νων vπιt1χνεΕ'ΤΟ orht1Etv , τας δ'� παρ' αυτού τού fJΙXt1tλiWi; καΙ παρ' 8
352 RES ASlAE (ACHAEUM CAP. ANTIOCHUS) [0l. 141,3]. �xαιoϊί του ι1φ�oμEνoυ χ«ριτας Εξ ύπερβoλiίς αiJεφv εΙς μΕ'}'«λας Ελπίδας �γε τον Βώλιν' δ τε προειρ'YJ μένος ώιήρ, Ετοιμος lhv προς τήν πραξιν, oVΔδνα χρόνον Επιμείνας Εξέπλευι1ε , ι1υν�ματα λαβων καΙ πίι1τεις πρός τε Νικόμαχον εΙς 'Ρόδον, ας Εδόκει 5 πατρος Ιχειν δι«ftει1ιν κατα τήν EiJvoLav καΙ ΠΙι1τιν προς τον �XαιΌV, δμο(ως δ! καΙ προς Μελαγκόμαν 10 εΙς "Εφει10ν. ΟVΤΟΙ γαρ �ι1αν, δι' ών καΙ τον προ του χρόνον �xαιoς τ« τε προς τον Πτολεμαrοv καΙ τας &λλας άΠ«ι1ας τας Ιξαι4)οεν Επιβολας ExεIρι�ε. 10 Παρα')'ενόμενος δ' εΙς την 'Ρόδον καί μετα ταVτα 16 (18) π«λιν εΙς την 'Έφει10ν, καί κοιναιι1«μενος 'torg προ ειρ'YJμΕvοις άνδρ«ι1Ι, καί λαβων αύτονς Ετο{μους εΙς 588. τα παρακαλούμενα, μετα ταϊίτ' �ριανόν τινα τών 640. ύφ' αύτον ταττομένφν διαπδμπεται προς τον Καμ- 15 2 βύλον, φήι1ας Εξαπεστ«λ4)οαι μ!ν δκ της 'Λλcξαvδρε{ας ξενολογήσφν, βούλε(14)οαι δ! τφ Κ-αμβύλφ ι1υμμεξαι περ{ τινων άναγκαίων' διόπερ ιΡετο δεεν τ«ξαι14)οαι καιρον καί τόπον, δν Φ μ'YJδεvος ι1υνειδότος· αύτοες S ι1υναντήι10υσι. ταχν δΕ του �ριανoυ ι1υμμιςαντος 20 τφ Καμβύλφ καΙ δηλώι1αντος τας Εντολ«ς, Ετο{μαις δ προειρημένος &νηρ ύπήκουι1ε 'tOrg παρακαλουμέ νοις, καΙ ι1vv4)οiμcvος ήμέραν καΙ τόπον Εκατέρφ γναιι1τόν, εΙς ον παρέι1ται νυκτός, άπΕπεμψε τον 4, �ριανόν. δ δ! Βώλις, Είτε Κρής ύπ«ρχφν καί φύσει 25 ποικ{λος, παν Eβ«στα�ε πράγμα καί πΜαν έπ{νοιαν δ Εψηλ«φα. τέλος δ! ι1υμμίξας τφ Καμβύλφ κατα την του �ριανoυ ι1ύνταξιν ΕδφΚΕ την Επιι1τολήν. ής τε4)οε{ι1ης εΙς το μέι10ν έποιουντο την ι1κέψιν Κρητικήν ' 6 ού γαρ έι1κόπουν ύπ!ρ της τοϊί κινδυνεύοντος ι1φ- 80 τηρ{ας ούδ' ύπ!ρ της τών ' έγXεΙΡΙι1«VΤαιν την πραξιν 9
POLYB. HISTOR. VllI, 15-17.
353
πEι:Jτεως, ιίλλ' ύπ�ρ της α{,τών ιίσφαλεΕας κα� τον r:Jφtσιν αύτοΕ'ι; συμφέροντος. διόΠΕΡ ιίμφόΤΕΡΟΙ κρη- 7 τες δνΤΕς ι1υντόμως καΤ'ηνέΧ&'ηι1αν έπ� n}ν αύτην γνάΨ'ην" αfJτ'η δ' ην τα μ�ν παρα τον Σωι1ιβCοv 5 πρ&δΕδομένα δΕκα τάλαντα διελiι1fJ'αι κοινϋ , την δ� 8 πρα�Ιν �ντιόxφ δ'ηλιfιι1αντας κα� ι1υνεργφ χρησαμέ νους έπαγγεΕλασ&αι τον �xαιoν έγχειριεΕ'ν αύτφ, λα βόντας χρήματα καΙ τάς εΙς το μΕλλον έλπΕδας ιίξΕας της προεΙΡ'ημΕν'ης έπιβολης. τούτων δ� κvρωfJ'iντων 9 10 δ μ�ν Καμβύλος ιίνεδiξατo χειριεΕ'ν τα κατα τον �ν τΕοχον, δ δε Βώλις έτάξατο μετά τινας ήμέf!ας πέμψειν τον �ριανoν προς τον �xαιόν, έχοντα παρά τε τον Νικομάχου καΙ Μελαγκόμα ι1υν&'ηματικα γράμματα. περι δε τον παρεΙι1ελ&εΕ'ν τον 'Αριανον εΙς την &κραν 10 15 ιίι1φαλώς και πάλιν ιίπελ&εΕ'ν, έκεΕ'νον έκέλευε φρον τΕζειν. έάν δε πρoσδεξάμεvoς την έπιβολην 'Αχαιος 11 64:1. άντιφωνήσrι τοίς περι τον Νικόμαχον καλ Μελαγκό μαν, ommr; έφ'η διfισειν δ Βώλις αύτον εΙς την XflEtιxv καΙ ι1υμμΕξειν τφ Καμβύλφ. της δ� διατάξεως γε- Ι2 20 νομΕν'ης τοιαύτης χωΡΙι1&έντες έπραττον έκάτεροι τά 684:. συντεταγμένα. ΚαΙ λαβων καΙflον ΠflώΤΟ1J δ Καμβύλος 'liflOd- 17 (19) φέρει τφ t3ασιλεΕ' τον λόγον. δ δ' �ντtΟΧΟf;, προς 2 Τflόπον αύτφ και παραδόξου γΕνομέν'ης της έπαγ25 ΙYElCιxg, τά μ�ν {,περχαρης thv πάν&' {,πισχνεΕ'ΤΟ, τα δε διαπιι:Jτών έξήταζε τα!] κατα μέρος έπινοΕας και παραι1κευά!] αυτών. μετά δε ταντα πιστεύσας, και Β νομiζων ως &'11 εΙ συν &εφ γΕνεσ&αι την έπιβολήν, ήξCQV καΙ πολλάκις έδεΕ'το τον Καμβύλου ι:JυντελεE'ν 80 n}ν πραξιν. το δ� παραπλήι1ιον δ Βώλις έποΕει προς 4 τον Νικόμαχον καΙ Μελαγκόμαν. οϊ δ� πιl1τεvοντες
354 RES ASIAE (ACHAEUM CAP. ANTIOCHUS) [01. 141,8]. άπο του κρατί�τοv yίνE�3'αι τήν ΙπιβΟλήν, καΙ παρ αvτίκα τφ 'Λριανφ σνν3'/vτEς; τας; προς; τον 'Λχαιον Ιπι�τoλας; 'Υηριψμ/νας; �νν3'ηματικώς;, κα3'ιίΠΕ() l.ftog δ ψι α,)τοες; , O{Jrrog ω�ΤE τΟν κv()ιeύ�αvτα της; Ιπι�τo λής; μή δύνα�3'αι Υνώναι μηδ�ν τών Ιν α,)τΏ re- 5 'Υραμμένων, I�απέ�ΤEιλαν παρακαλουνΤΕς; ΠΙ�ΤEύEιν 6 'rOt"g ΠΕΡΙ τον Βώλιν καΙ τον Καμβύλον. δ δ' '.Δ()ια νος; δια τού Καμβύλοv παΡΕλ3'6:ιν ΕΙς; τήν &κραν τα 'Υηραμμ/νιχ 'rOt"g ΠΕ()l τον '.ΔχαιΟν άπ/δωΚΕ, κιχΙ �vμ Π,ιχ()6:ιν άπο της; άρχης; -rot"g Υινομένοις; άκ()ιβώς; τον 10 κ«τα μ/()ος; όπ�ρ Eκιί�των άΠΕδίδοv λόΥον, πολλιίκις; μ�ν κα1 ποικίλως; ύπ�ρ τώ1! κ«τα τον Σω�ίβιoν κιχ1 Βώλιν άiιιχκ()ινόμΕvοg, πολλιίκις; δ� ΠΕ()1 Νικομιίχοv κα1 ΜΕλαΥκόμα , μ«λι�τιx δ� ΠΕ()l τών κιχτ.α τον 7 Καμβύλον. 0-0 μην άλλ' α,)τοπα3'ώς; κιχ1 'ΥΕνναίως; 15 όπέμΕνΕ τονς; iλirXovg, καί μιίλι�τα δια το μη 'Υι842. νώ�ΚEιν το �ννέxoν τών τφ Καμβύλφ κιχί Βώλιδι 8 δΕδΟΥμ{νων. 'Λχαιος; δ� καΙ δια. τών άνιxκρί�Eων τώ1! του '.Δριανού κιχί μιίλι�τα δια τών πιχρα. τού Νικομ«χοv καί ΜΕλΙΧΥκόμα �vv.ftημάτωv ΠΙ�ΤEύ�ιxς; 20 άVΤEφώνη�E , καί πιχ()αχρημα πιίλιν ΙξiΠEμΨE τον 9 '.Δριανόν. πλΕ01lιίκις; δ� τούτοv rιvομ{vοv παρ' Εκιχ τέρων, τέλος; ο! ΠΕ()ί τον 'Λχαιον ΙπέΤ()Εψαν ΠΕ()Ι �φών -rot"g ΠΕρί τον Νικόμαχον, ίiΤE μηδΕμιΙΧς; &λλης; Ιλπίδος; Ετι καταλΕιπομ/νης; προς; �ωτη()ίαν, καί πέμ- 26 ΠΕιν ix{levov ίiμα τφ '.Δριανφ τον Βώλιν ά�eλήνοv 10 νvκτόg, ώς; 'γxEιριoVvτEς; αVτούg. ήν Υιί() '!:ις; ΙΠί- 585. νοιιχ ΠΕ()ί τον 'Λχα/ον τοιαύτη, Π(>ιiJτoν μ�ν διιχφvγet"ν τους; ΙνE�τώτιxς; κινδύνοvς;, μΕτα δ� τΙΧύτα πoιή�ιx�3'αι δ{χα προόδοv την δρμην Ιπί τους; κιχτα. ΣV(){αν τό- 30 11 ποvg' πιίνv ιΥα() elxe μeγιίλιxς; Ιλπίδιχς; ΙπιφaνΕΙς; &φνω
POLYB. HISTOR. VIII, 1 7.
18.
355
καΙ παραδόξως τοίς κατά Σνρ{αν άv8'ριbποιg, καΙ έτι διατρ{βοντοι; �ντιόxoν περΙ τάς Σάρδειg, μέγα ποιήσειν κ{νημα καΙ μεγάληι; άποδοχηι; τεύξε τούτφ μ!ν έπέτ()εψαν έξιδιά6ασ-3-αι δια τ(fnι Itltc1ΚOfL'VWV -3-1jQ{Wv πρώτον μ�ν τον έπι της πόλεως τcταιΥμ'νον Γάιov Λ{βιον, δcύΤΕ()ον δ� τους φVλ&τΤOντας τον 5 Πl1λωνα τον -δπο τας Τημcν{δας π()06αιΥΟ()Ευομέυαι; 8 πύλας. δς πα()αλαβαιν η}ν π{6τιν ταύτην, καΙ τα �ν αin'ος κvν1jrcτων , των δ' έτοιμαξομ'νων αύτφ δι' '.Ανν{βου, c1vVElwg είσ'φΕ()Ε των -3-1jQ{WV, ών τα μ!υ iδίδoυ τφ Tatrp , τα δ! τoiς έπΙ τού πυλωνος 10 χά()ιν τού τ-ι}ν ρινοπύλην έτοίμως ά.νOίιyCΙν αiιτφ · 9 το ιΥά.() πλείον έποιείτο τας Εl6όδοvς καΙ τας 'ξόδους νυκτός, πρoφά6CΙ μw χ()ώμενος τφ φόβφ των πολε μίων, άρμοξόμενος δ� προς τήν iιπOXEtfLlV1jtJ Πρό10 -3-ε6ιν. ιfίδ1j δ� κατε6κευα6μένov τοιαύτην 6υνή-3-cιαν 15 τού Φιλημένου προς τους έπΙ της πύλ1jς αιστε μή διαπορείν τους φVλάΤΤOντας, ά.λλ' δπόΤΕ ΠΡ06εrιyί6ας τφ τε{χCΙ πρΟ6ι1υρίξαι νυκτός, c-ό-3-έως ά.νοίγε11 6.f}ιxt τ11ν ρινοπύλην α-ότφ, τότε παρατηρήι1αντες τον έπι της πόλΕως ίΧρχοντα των 'Ρωμα{ων, ά.φ' ήμέρας 20 6&1. μέλλοντα riVE6.f}at μετα πλειόνων έν τφ προι1αιΥΟ ΡΕυομlνφ Μουι1δίφ 6ύνcγγυς της &ιΥοράς , ταύτην έτάξαντο τήν ήμέραν προς τον Άνν{βαν. Ό δ� πάλαι μ�ν έπεπόριστο ι1κηψιν ιbς &ρρω26 (28) 6των, χά(μν του μη .f}αvμάξΕιν ά.κούοντας τους 'Ρω- 25 μα{ους, ιbς και πλΕ{ω χρόνον έπι των α-ότων τόπων 2 ποιείται τήν διατριβήν· τόΤΕ δ! και μάλλον Π(>06 Εποιείτο τήν ά.ρρωι1τ{αν. ά.πεϊχε δ� τφ στρατυπΙδφ 3 τριων ήμερων δδον τού Tάραvτoς. ηκοντος δ� τoi'ί καιρού, παρεσΚli1Jιχκαις Η" ΤΕ των ΙππΙων και των 80 πεξων τους διαφ'ροντας ε-όκινησ{,! και τόλμrι, περι
POLYB. HISTOR. νπι, 26- 27.
365
μυρίουι; δVΤας τον &ρtιf}μόν , παρήγγειλε τεττάρων ήμερών έχειν Εφόδια. ποιηι1άμενος δ! τήν &vlXbvrήV 4 υπο τήν Εω3'ινήν lΧ(Ji)το Τ11 πορείο/- ι1υντόνωι;. τών δ! Νομαδικων {ππΙων εΙς ογδοήκοντα προχειρισάμε5 νοι; ΕκΕλευε προπορενει18'αι τήι; δυνάμεωι; εΙι; τριά- 593. κοντα ι1ταδ(ουι; κα� τουι; παρα την δδον τόπουι; Εξ Εκατέρου τού μέρουι; έπιτρέχειν, ί'να μηδε�ι; κατο- 6 πτενι1rι την δλην δνναμιν, άλλ' ο{ μΈν υποχείριοι γίνοιντο των διεμπιπτόντων , οε δ! διαφυγόντες 10 &ναγγέλλοιεν εΙι; τ-ι}ν πόλιν, ώι; Επιδρομήι; οi$ι1ηι; Εκ τών Νομάδων.· &ΠΟι1χόντων δ! των Νομάδων 6 ώι; Εκατον εCκοι1ι ι1ταδ{ουι;, Εδειπνοποιήι1ατο παρά τινα δυι1ι1ύνοπτον κα! φαραγγώδη ποταμόν. κα! 7 ι1υνα3'ρoίιsας τουι; ήγεμόνας κυρίωι; IkW ού διειsάφει 15 τ1}ν Επιβολήν, άπλώς δ! παρεκάλει πρώτον μ!ν αν δρας &γα3'ους ιytVEt13'lXt πάντας, αις ούδέποτε μειζό νων α-όΤΟίς α8'λων υποκειμένων, δε6τερον δ! (Ιυν- 8 έχειν εκαι1τον Τ11 πορείο/- τους υφ' αυτον ταττομένουι; κα! πικρώι; Επιτιμαν τοίς κα8'όλου παρεκβαίνουι1ιν 20 Εκ τήι; ίδίαι; τάξεως, τελευταίον δ! πρoιsέxειν τον 9 νούν τοίς παραγγελλομένοις κα� μηδΈν lδιοπραγΕίν πάρεξ των προt1ταττομlνωv. ταύτ' Ειπαιν κα� δια- 10 652. φε!ς τουι; ήγΕμόνας Εκίνει τήν πρωτοπσΡΕίαν, κνέ φατος ΙΧρτι γΕνομΙνου, (Ιπουδάζων (Ιυνάψαι τφ ΤΕίχει 25 περ� μΙι1ας νύκται;, κα3'ηγεμόνα τον Φιλήμενον έχων καΙ ΠlXρΕt1κευακwς fw ΙΧγριον α-ότφ προς τήν δια ΤΕταγμΙνην ΧΡΕίαν. Tιjj δ! Γαίφ τιjj Λιβίφ, γΕνομΙνφ μετα τών ΙSυν- 27 (29) ή3'ων &φ' ήμέραι; Εν τφ ΜΟΜΕίφ κατα την τών νΕα80 vίt1κωv πρόληψιν , ΚlX� ι1ΧΕδον ijδη τού πότου τήν &κμαιοτάτην έχοντος διά3'Eι1ι.v, προσαγγέλλΕται ΠΕΡ!
366 RES ITALIAE (PRODITIO TARENTI) [01. 141. 4]. δυt1μ"� �λtoυ τούς Noμ«δα� Ιπιτρ/χει" την χώραν. δε πρo� μεν α-ότο τoVτo δΙΕνοή8-η , καΙ xaλEt1ag τιν"ς των iJrEIλdVmv t1vν/ταξε τούς μεν iJtLlt1Etg των {ππ/ων 1ξΕλ8-όντας ύπο την έω8-ινην κωλΜαι τούς κακοποιουιιτας την χώραν τWv ΠOλεμίmν, τής γε μην 5 δλης πράξεω� δια ταϊίτα κα1 μαλλον άννποπτος ήν. S ο{ δε ΠΕΡΙ τον Νίκωνα κα1 Τραγίσκον, αμα τφ t1xd τος 'YEII/t18-at t1VΝa8-Qota8-'vrEg 1ν τΏ πόλει πάντες, 4 iτήqοvν την έπ«νοδον των πεq1 τον Λίβιον. των δΕ ταχ/ως έξαναt1τάντων δια το γE')lον{ναι τον πότον 10 άφ' ήμ'ρας, ο{ μΕν �λλoι πqός τινα τόπο" άποστάντες Ιμενον, τινες δε των VEavtt1xmv άπήντων τοίς ;)94. ΠΕqΙ τον Γάιον, διακεχυμ{νοι καί τι κα1 προσπαί �OνΤιiς άλλήλοις, ιbς llv ύποκqινόμΕVΟΙ τούς 1κ t1vv5 Ovt1lag έπανάγoντα�. Ιτι δε μαλλον ήλλοιωμένων 15 ύπο rfjg μ'8-ης των ΠΕΡΙ τον Λίβιον, αμα τφ συμ μίξαι γ'λως έξ &μφΟίν Ήv ,:,αΙ παιδιά πρόχειρος. 6 iπεl δε t1υvανακά.μψαντες &ΠOκατ'στηιtαν α{'τον εΙς οΤκον, δ μΕν Γάιος άνεπανΕΤΟ με8-ναιν, ιbς εΙκός it1τι τούς άφ' ήμ'qας πίνοντας, οΜεν &τοπον oiJδE 2o δυσχερΕς έχων 1ν τΏ διανοίff, xaqίXg δε πλήQ'ης κα1 7 qφftυμίας. ο{ δΕ ΠΕQ1 τον Νίκωνα καΙ TQarlt1XOfI 6IJ8. έπεΙ t1υνέμιξαν τοίς άπολελειμμ/νοις VEιxvlt1XOtg, διε λΌVΤEς ιJφας ΕΙς tQta μ/Qη παQΕφvλαττον, διαλα βόνΤΕς τής tiroQιXg τας εvκnΙQοτάτας ΕΙσβολάς, ϊνα 25 μήτε των Ιξαι&εν πqοσπιπτόντων μηδεν α-ότούς λαν8 &άνrι μήτε τω" ,Εν αVτΏ τΏ πόλει γινομένων. Ιπέ t1τηt1αν δε κα1 παQα την οΙκίαν τού Γαίου , t1αφως εΙδότες ιbς ιαν γίνηταί τις ύπόνοια του μ/λλοντος, έπΙ τον Λίβιον άνοισ&ήt1Εται ΠQωτον, .κιχΙ παν το 30 9 πραττόμΕνον άπ' έκείνου λήψεται την άQχήν. ιbς δ' 2δ
POLYB. HISTOR. ΥΙΙΙ, 2 7 2 8 .
.
367
αί μW άπο τών δείπνων Επάνοδοι κα� 6υλλήβδην τoιoiίτoς .&ό ΡVβoς fjδη πα/?ψχήκει, τών δε δημο τών ή πλη.&υς κατακεκοίμητο, π/?ούβαινε δε τα της νυκτος κα� τα της Ελπίδος &.κέ/?αια διέμενε, τότε ι1υν5 α'&ι,JOΙ6.&έντες π/?οηγον Eπ� την π/?οκειμένην Χfμίαν. τα δε ι1υγκείμενα τοίς νεανίσκοις .ην προς τους 28 (30) Καl?χηδονίοvς' τον �ν 'Αννίβαν έδει 6υνάψαντα τΥ 2 πόλει κατα την &πο της με60γαίου, π/?ος Εω δε κειμένην πλευ/?άν, ώς Eπ� τας Τημενίδας Π/?Ο6αγορευο10 μένας πύλας, &νάψαι πύρ lπ� τού τάφου, τού πα/?α μέν τιι1ιν 'Τακίν.&ου Π/?Ο6αγο/?ευομένου , παρα δέ τι6ιν 'Απόλλωνος 'Τακ{ν.f}-ου, τούς δε πει,J� τον Τρα- 3 γί6κον, δταν Cδω6ι τούτο γινόμενον, ενδο.f}-εν &.ντι πυι,Jι1εiίι1αι. τούτου δ� 6vντελεσ.f}-έντος, ι1βέι1αι το 4, 15 πiί(J έδει τους περ� τον 'Αννίβαν κα� βάδην ποιεί6.f}-at την ΠOι,Jείαν ώς lπ� την πύλην. dJV διατεταγ- 5 μένων, ο[ μεν 'νεανίσκοι διαπο/?εv.f}-έvτες τον οίκού μενον τόπον της πόλεως �κoν lπ� τους τάφους. το 6 γα/? προς Εω μέ/?ος της τών TaQav,;{vrov πόλεως 595. 20 μνημάτων E6Τ� πληρες, δια το τους τελευτήι1αντας έτι καί νiίν .&άπτει1.f}-αι πα/?' αύΤΟίς πάντας έντος τών τειχών κατά τι λόγιον &/?χαίον. φαι1� γα/? χ/?η- 7 6αι τον .&εΟν τοίς Τάραντίνοις ΙΧμεινον κα� λφον έ6εσ.&αί 6φιι1ι ποιουμένοις την οl:κηι1ιν μετα τών 25 πλειόνων. τους δε νομίι1αντας &ν οlΚψl' OtJtror; 8 ΙΧ/?Ι6τα κατα τον χ/?η6μόν, εΙ κα� τούς μετηλλαχότας 6Μ. Ιντος τoiί τείχους έχοιι;ν, δια ταiίτα .&άπτειν έτι κα� νύν τους μεταλλάξαντας έντος τών πυλών. ού μην 9 &.λλ' οϊ γε Π(Jοει/?rιμένοι παραγενόμενοι προς τον 80 τού Πυ.&ιονίκου τάφον Εκαραδόκουν το μέλλον. 6υν- 10 εrγΙ6άντων δε τών περ� τον 'Ανν(βαν καί πραξάνδ
368 ΜΒ ITALIAE (pRODITIO ΤΑΒΕΝΤΙ) [ΟΙ. 141, 4]. των το ιιννταχ41έν, «μα τφ το πvq Ιδείν οΙ πlρΙ τον ΝΙκωνα καΙ TqarttIxov ανα.f}αρ(>1'ίιιαντει; ταίι; ψνχαίι; καΙ τον παρ' αVτων πνριιον αναδε�αντει;, ΙπεΙ -το παρ' Ικείνων πvρ πάλιν iάJqmv αποt1βεν ννμενον, ωqμ1Jιιαν /πι -την πvλ1Jν μετά δρόμον καΙ δ 11 ιιπovδηι;, βονλόμΕνοι φ&άt1αι φονΕvιιαν-τει; -τουι; Ιπ! 'tov πνλωνοι; ΤΕταγμένονι;, διά -το tIVYΚEl'δ.f}at [καΙ] ιιχολΏ καΙ fJdιY1JV ΠΟΙΕίιι41αι την πορείαν τουι; Καρ12 XfJιYovtovg. εfJροήt1αντοι; δΕ 'tov πράrματοι;, κα! προ καταληφ41έντων τών φνλαττόντων, οΙ μΕν Εφόνενον 10 13 ΤOVτOνι;, οΙ δξ διέκοπτov τουι; μοχλoVι;. ταχυ δΕ -τών πνλών ανοιχ.f}ειΙΙών, προι; τον δioν-τα καιρον ήκον οΙ περΙ τον 'ΛννΙβαν, κεχρημ{νοι τΏ πορεΙ,! ιινμμέτρωι;, fόtιτε μηδεμίαν iπttJταιιιν "ενέιι41αι παρ' 15 δδον ΕπΙ την πόλιν. (31) ΓΕνομ{ν1JΙ; δΕ -τηι; εΙιιόδον κα-τά την πρό41εΙΙιν 29 &tιφαλοvι; καΙ τελ/ωι; α41ορvβov, δόξαντει; ήνVt1.f}αι ιιφίtιι -το πλείt1τον 'tijg iπι{:Jολijι;, λοιπον amo! μΕν EfJ41aqtιwg f1ιYfJ προijγον ΙπΙ -την αγοράν κατά την 2 πλατεΤαν την από 'tijg Βα41εΙαι; &'ναφ{ρoνtιαν · 'toV!; 20 "ε μην Ιππείι; απ{λειπον Εκτοι; 'tov -τεΙχονι;, δvτ:αι; ofJx Ελάττονι; διtιxιλίων, 41{λοντει; ΙφεδρεΙαν α{ιτοΤι; {ιπάqχειν ταvτην πρόι; τε τάι; έξω41εν ΙπιφανεΙαι; κα! προι; τά παράλογα τΏv Ιν ταΤι; ΤOιαVταιι; Επι3 μολαΤι; t1vμβαινόντων. Ιγγίιιαντει; δΕ τοΤι; περ! την 25 &'γοραν τόποιι; την μΕν δvvαμιν Επ{ιιτηιιαν κατά πορεΙαν, αfJτοΙ δΕ καΙ τον Φιλήμενον iκαραδόκοvv, δεδιότει; πώι; ιιφItιι πqοχωρήtJει καΙ τοvτο -το μέροι; 600. 4 'tijg iπιβολijι;. δτε γαρ ανάψαντει; το πvρ έμελλον προι; τάι; πvλαι; δρμα.ν, τότε καΙ τον Φιλήμενον, 80 665. έχοντα τον -Ον Ιν φερέτρφ καΙ Λίβναι; αιι; εΙ χιλίονι;
POLYB. HISTOR. VIIJ, 28-30.
369
E;CΙπέιιτειλcιν ΙπΙ την πcιqcικειμένην πύλην, βουλό μενοι κατι% -εην Ι; άQχη� ΠQό.f}ειιιν μη ψιλω� Εκ μιίX� Eλπίδo� Ε;ηρτηΙΙ.f}αι την Επιβολην αύτων, άλλ' Ικ πλειόνων. δ δ� πqοειqημένο� Ιγγίιια� τφ τείχει κατι% Ι) (; τθν Ε.f}ιιιμΟν ΙπεΙ προιιειιύρι;ε, ΠCΙρην δ φύλα; εύ .f}έώς καταβαίνων πqος την 6ινοπύλην. το;; δ' εΙπόν- 6 τος lξω.f}εν άνοίγειν ταxέω�, 8τι βαqύvονται ' φέρουιιι yaQ Vv &γριον' άΙΙμένως άκούΙΙας δ φύλαξ άνέφξε μετ« ιιπουδης, Eλπί�ων καΙ προς α-Dτόν τι διατεί10 νειν την εύαγρίαν των περ! τον Φιλήμενον δια το μερίτην άεΙ γίνεΙΙ.f}αι των εΙιιφερομΙνων. αύτος μΕν 7 ουν δ προειρημδνος την πρώτη", Εχων χώQαν το;; φορήματος EltIfjl.f}E, καΙ ιιυν αύτφ νομΙΧδικην Εχων διαιικευην ετερος, άις εΙς τις (hv των άπο της χώ15 ρας, μετ« δΕ το;;τον &λλοι δύο πάλιν ot φέροντες Ικ των δπιιι.f}εν το .f}ηρίον. Ιπε! δΕ 'tltfaqE!; δντες 8 Iντo� Ιγένοντο της 6ινοπύλης, τον μΕν άνοί;αντα .f}εώμενον άκάκως καΙ ψηλιχφωντα τον vv αύτο;; πατάξαντε� άπέκτειναν, τούς δ' Επομένους μ�ν ιx-DfOig, 20 ΠQOTJγοvμένοvς δε των &λλων , Λίβυα�, δντας εΙς τριάκοντα , ttxolt1 και με.f}' ήιιυχίας παqηκαν δια της πνλίδος. γενομένον δ� τούτου κατ« το ΙΙυνεχες ot 9 μ�ν τούς μοχλους διΙκοπτον, ot δε τούς ΕπΙ το;; πνλώνος Εφόνενον, ot δε τoύ� Εξω Λίβυας Ικάλονν 25 δια σνν.f}ημάτων. εlΙΙελ.f}όντωv δε καΙ τοντων άιιφα- 10 λως, προηγον άις lπΙ την άγοραν κατα το ΙΙυνΤΕ ταγμΙνον. &μιχ δε τφ ιινμμίξαι καΙ τούτονς, ΠΕΡΙ- 11 χαρης γΕνόμενος Άννίβας Επ! τφ κατα νο;;ν αύτφ προχωΡΕίν την πρίΧξιν είχετο των προκειμέυων. άπο- 30(32) ΒΟ μΕρίιΙιχς δΕ των Κελτων ΕΙς διιιχιλ(ονς, καΙ δΙΕλων εΙς τρία μέQη τoύτoν�, ιιυνΙιΙτησΕ των νΕανίΙΙκων
370 RES lTALIAE (pRODITIO ΤΑΗΕΝΤΙ) [01. 141, 4]. δύο προ!; Εκαστον μέροι; των χειριeόντων την πριtςιν. 2 �ΚOλOVθ-ω!; δλ κα� των παρ' αύτον τινα!; ήγψόνων συνΕξαπέσΤΕιλΕ, ΠΡΟδτάξα!; διαλαμΕϊν των El!; την 8 �γoραν φΕρουσών δδών ται; Ε-Qκαιροτάτα!;. σταν δΕ 597. 656. τούτο πράξωσι, τοϊι; μΕν Εγχωρίοιι; νΕανίσκοι!; Εξαι- 5 (JErtJftat παρήγγΕιλΕ κα� σφeειν του!; Εντυγχάνοντα!; των πολιτων, άναμοωνται; Εκ πολλού μένΕιν κατα χώραν Ταραντίνουr;, ιbι; {,παρχούση!; α-Qτοrr; τijr; Μφα4 lEtar;, τοl'r; δΕ παρα των Καρχηδονίων κα� των ΚΕλτων ήΥΕμόι1Ι ΚΤΕίνΕιν δΙΕΚΕλΕύσατο του!; Εντυγχάνοντας 10 των 'Ρωμαίων. ΟVΤΟΙ μΕν oVv χωρισftένΤΕr; �λλήλων f> έπραττον μΕτα ταύτα το ΠΡΟι1ταχft{ν. τijr; δλ των πολΕμίων ΕΙσόδου καταφανοϋ!; �δη γΕνομ{νηι; τοl'r; Ταραντίνοιr;, πλήρη!; ή πόλις κραυγijr; ΕγίνΕΤΟ κα� 6 ταραχijr; παρηλλαγμένη!;. δ μΕν ovv Tdror;, προσΠΕ- 15 σούι1ηι; α-Qτφ Τ1)!; ΕΙσόδου των πολΕμίων, 6'υννοήσαι; ιΜύνατO'll α{,τον δντα δια την ELlftfjV , E-Q.f}{ror; ΕξΕλ .f}Wν Εκ τijr; οΙκία!; μΕτα των ΟΙΚΕτων και παραγΕνό μΕνο!; Επι την πύλην τη1Ι φέρουσαν Επι τον λιμένα, και μΕτα ταύτα τού φύλακο!; άνοίξαντοι; α-Qτ(jj την 20 �ινoπύλην, διαδυ!; ταύΤΥ και λαμόμΕνο!; άκατίου των δρμούντων, Εμμαι; μΕτα των ΟΙΚΕτων Elr; την 7 &κραν παρΕκομί6'ftη. κατα δΕ τον καιρον τοϊίτον οϊ ΠEΡ� τον ΦιλήμΕνον, ήτοιμασμένοι 6'άλπιγγα!; 'Ρω μαι:και; καί τινα!; των α-Qταίr; χρijσftαι δυναμένων 25 δια την