145 13 7MB
Turkish Pages 77
Güncel Hipertansiyon Kılavuzları Dr. Bülent Tokgöz Erciyes Üniversitesi
PLAN Kılavuzlara neden ihtiyaç var? Güncel hipertansiyon kılavuzları ESC 2007 NICE 2011 CHEP 2012 JNC 8
Hipertansiyon = Yüksek Ölüm Riski Hipertansiyonun baş rol oynadığı hastalıklar İskemik/hemorajik inme Miyokard infarktüsü Kalp yetmezliği Kronik böbrek hastalığı
Hipertansiyon = Yüksek Ölüm Riski Sistolik basınçta her 2 mmHg artış İskemik kalp hastalığına bağlı ölüm riski % 7 artış İnmeye bağlı ölüm riski % 10 artış
Yaş ilerledikçe sıklığı artıyor Erişkinlerde % 25 60 yaş üzerindekilerde % 50
Hipertansiyon • • • •
Küresel sağlık sorunu Küresel ekonomik yük Erken mortalite Erken morbidite
• Önlenebilir • Tedavi edilebilir WHO 2009
Hipertansiyonu Anlamak • • • •
Deneysel çalışmalar Hayvan deneyleri İlaç araştırmaları Klinik araştırmalar
Etkili tedavi yöntemleri
Kılavuzlara neden ihtiyaç var? Hipertansiyon farkındalığı yükseliyor ANCAK Tedaviye rağmen kan basıncı kontrolü tatmin edici değil
NEDEN? Hastalar ve sağlık çalışanları optimum tedavinin faydaları konusunda yeterince bilgili değil!
Hipertansiyon Kılavuzları JNC ESC NICE CHEP
2003 2007 2011 2012
Neden güncelleme gerekiyor?
Kılavuzlar zaman içinde nasıl değişiyor? Randomize kontrollü çalışmalar artıyor Kanıta dayalı öneriler artıyor
Özel hasta gruplarına özel öneriler artıyor
Güncel Kılavuzlar Değişen Öneriler Hipertansiyon Tedavisi
• Tanı ve takipte AKBT ve ev ölçümleri • Kardiyovasküler risk değerlendirmesi • Tedavinin bireyselleştirilmesi • Belirli koşullarda Æ Belirli ilaçlar • Yaşlılarda da antihipertansif tedavi (>80y) • Yinelenen öneri Æ Kombinasyon tedavisi
PLAN Kılavuzlara neden ihtiyaç var? Güncel hipertansiyon kılavuzları ESC 2007 NICE 2011 CHEP 2012
ESC 2007 Temel Farklar • Tanı ve tedavi uygun KB ölçümüne ek olarak toplam kardiyovasküler risk değerlendirmesine dayanmalı • Tedaviye karar verirken yaşlılarda “mutlak risk”, gençlerde “rölatif risk” göz önüne alınmalı • Çeşitli risk faktörlerine (diyabet ya da hedef organ hasarı) sahip olanlar (yüksek normal kan basıncında bile) yüksek risk kategorisinde kabul edilmeli
HT Sınıflaması 2003 ile aynı kaldı, ‘prehipertansiyon’ kavramı benimsenmedi
ESC 2007
JNC 7
ESC 2007 Temel Farklar Sınıflandırma • İzole sistolik hipertansiyon da evrelere ayrıldı: – Evre 1, 2, 3 – Düşük diyastolik KB + sistolik HT Æ İlave risk
• Hipertansiyon tanı ve tedavisinde eşik değer için esnek olunmalı, ölçülen kan basıncı değerine ve toplam riske dayalı karar verilmeli
ESC 2007 Tedavi • Amaç – KV olayları önlemek ve riski azaltmak için kan basıncını düşürmek – Organ hasarını önlemek – Diyabet ve proteinüri ortaya çıkışını önlemek
• Yüksek riskli hastalarda ilk 6 ay içindeki kan basıncını düşürme düzeyi kritik öneme sahip
ESC 2007 Tedavi • Tedaviye başlama eşiği – Tüm hipertansiflerde >140/90 mmHg – Yüksek riskli bireylerde 20 mmHg Æ Sonraki ölçümlere yüksek olan taraftan devam edilmeli
Klinik KB ≥ 140/90 Muayene boyunca ikinci ölçüm yapılmalı İkinci ölçüm ilkinden belirgin farklıysa üçüncü ölçüm yapılmalı Son iki ölçümden düşük olanı klinik KB olarak kaydedilmeli
YENİ 2011
NICE Hipertansiyon Tanısı Klinik KB ≥ 140/90
AKBT*
• AKBT mümkün değilse evde KB ölçümleri yapılmalı • İleri Evre HT varlığında AKBT veya ev ölçümlerinin sonuçları beklenmeden tedavi başlanmalı HT tanısının doğrulanması beklenirken hedef organ hasarı araştırılmalı (LVH, KBH, retinopati vb) ve kardiyovasküler risk hesaplanmalı *AKBT : Ambulatuar Kan Basıncı Takibi
NICE AKBT* • Gün içi uyanık saatler boyunca saatte en az 2 ölçüm (Ör: 08.00‐22.00) • Tanı için: Gün içi en az 14 ölçümün ortalaması
*AKBT : Ambulatuar Kan Basıncı Takibi
NICE Evde KB Ölçümleri • Her kayıt, oturur pozisyonda, 1 dk arayla ardışık 2 ölçüm • Günde en az 2 ölçüm (ideali sabah ve akşam) • En az 4 gün (ideali 7 gün) • İlk günkü kayıtlar dikkate alınmaz, kalan ölçümlerin ortalaması alınır
NICE Hedef Organ Hasarı • Proteinüri / hematüri testi • Plazma glukozu, elektrolitler, kreatinin, total kolesterol, HDL‐K ölçümü ve GFR tayini • Göz‐dibi muayenesi • EKG
2004 E ELTM Z Ü D
1 1 0 2
YENİ 2011
NICE Hipertansiyon Tanısı HT tanısı doğrulanmadığı halde hedef organlarda hasar tespit edilmişse LVH, albüminüri, KBH vb
Diğer sebepler araştırılmalı
HT tespit edilmeyenlerde tekrar değerlendirme en çok 5 yıl içinde yapılmalı
NICE Tanım ve Sınıflandırma
NICE Uzmana Sevk Önerilen Durumlar • Aynı gün: – Akselere HT, KB ≥ 180/110, papilla ödemi+ ve/veya retinal kanama+ – Feokromasitoma şüphesi (labil veya postüral hipotansiyon atakları, baş ağrısı, çarpıntı, terleme)
• Elektif: – Diğer sekonder hipertansiyon şüphe edilen durumlar
2004 E ELTM Z Ü D
1 1 0 2
İ YEN 2011
NICE Tedavi Kararı
• Evre 1 HT, 80y ve 55‐80 yaş hastalara aynı tedavi, komorbiditeler gözetilerek (2011)
YENİ 2011
NICE Birinci Basamak Tedavi
• 55y veya siyah ırk – KKB – KKB uygun değilse (ödem, intolerans vb) veya KY veya KY riski varsa tiyazid benzeri diüretik önerilebilir
• Diüretik tedavisi başlanacak veya değiştirilecekse klasik tiyazidler yerine tiyazid benzeri diüretikleri tercih edin (klortalidon 12.5‐25 mg/gün veya indapamid 1.5/2.5 mg/gün) • Tiyazid kullanan ve kan basıncı kontrol altında olan hastalarda tedavi değişikliği yapmayın
NICE Birinci Basamak Tedavi • Beta blokerler başlangıç tedavisinde tercih edilmemeli ANCAK bazı genç hipertansiflerde düşünülebilir (2006): – ACEi ve ARB kullanımına tolerans veya kontrendikasyon varlığında VEYA – Gebe kalma potansiyeli olan kadınlarda VEYA – Artmış sempatik aktivitesi aşikar insanlarda
• Başlangıçta beta bloker tercih edilen ve ikinci bir ilaç gerektirenlerde tiyazid benzeri diüretik yerine KKB önerilebilir – Diyabet gelişim riskini azaltmak için (2006)
6 0 0 2
YENİ 2011
NICE İkinci Basamak Tedavi
• KB kontrol edilemiyorsa KKB ile kombinasyon düşünülmelidir (ACEi veya ARB’ye ek olarak) • KKB uygun değilse (ödem, intolerans, KY veya KY riski) tiyazid benzeri diüretik düşünülebilir • Siyahlarda KKB ile kombinasyonda ACEi yerine ARB tercih edilmeli
NICE Üçüncü Basamak Tedavi • Öncelikle ikinci basmak ilaçların optimal veya en iyi tolere edilen dozda kullanıldığından emin olun (2011) • Üç ilaç gerekiyorsa ACEi veya ARB, KKB ve tiyazid benzeri diüretik kullanılabilir (2006)
YENİ 2011
NICE Dördüncü Basamak Tedavi Dirençli Hipertansiyon Optimal veya en iyi tolere edilen dozlarda ACE veya ARB + KKB + diüretik kullanılmasına rağmen Ofis KB > 140/90 mmHg
Dördüncü ilacı başlayın ve/veya uzman görüşüne başvurun
YENİ 2011
NICE Dördüncü Basamak Tedavi
• Dirençli hipertansiyonun dördüncü basamak tedavisi – İleri diüretik tedavisi – düşük doz sprinolakton (25mg/gün), ön koşul K+ ≤ 4.5 mmol/l, GFR azalmış hastalara özel dikkat gösterilmeli – K+ ≥ 4.5 mmol/l ise yüksek doz tiyazid benzeri diüretik düşünülebilir
• İleri diüretik tedavi uygulamalarında bir ay içinde Na + /K+ düzeyi kontrolü yapılmalı ve gerekirse buna devam edilmeli • İleri diüretik tedavi tolere edilemedi veya kontrendike veya inefektif ise alfa veya beta bloker düşünülmeli • Optimal veya maksimum tolere edilen dörtlü ilaç tedavisine rağmen KB kontrol altına alınamadıysa uzman görüşüne başvurulmalı (hala başvurulmadıysa)
YENİ 2011
NICE Hedef Kan Basıncı
• Klinik ölçümler: – Hedef KB ≤ 140/90, 80 y
• ABPM veya ev ölçümleri – Hedef KB ≤ 135/85, 80 y
NICE Hayat Tarzı Değişiklikleri • Hayat tarzı değişiklikleri başlangıçta önerilmeli ve daha sonra hatırlatmalar yapılmalı • Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz kan basıncını düşürür • Tuz alımı azaltılmalı 4 0 0 2 • Aşırı kafein tüketiminden kaçınmalı • Alkol alımı azaltılmalı • Sigarayı bırakması için destek alması önerilmeli
NICE Hayat Tarzı Değişiklikleri • Gevşeme ‘tedavileri’ kan basıcını düşürücü etkiye sahip, ancak rutin öneri değil! • Kan‐basıncını düşürmek üzere kalsiyum, magnezyum ve potasyum desteği önermek GEREKSİZ! • Hayat tarzı değişikliklerinin uygulama başarısını artırmak üzere motivasyonu artırıcı grup çalışması önerilir • Obesite Æ Bkz. NICE Obesite Kılavuzu 2010
4 0 0 2
NICE 2011
NICE 2011
PLAN
Güncel hipertansiyon kılavuzları
NICE 2011 CHEP 2012
CHEP Kanada Hipertansiyon Eğitim Programı • HT farkındalığı yüksek • Tedavi başarısı yüksek
CHEP Tedavi gücü nasıl yükseltilmeli? Yaşam biçimi değişiklikleri ACEi Tiyazid
Uzun etkili KKB
ARB
B‐Bloker
İkili kombinasyon (ACEi‐ARB ve KKB‐BB kominasyonu dışında)
Üçlü veya Dörtlü Tedavi
Tek ilaç tedavisi sıklıkla yetersiz!
UKPDS
ABCD
MDRD
HOT
AASK
IDNT
Özellikle diyabetiklerde ve böbrek yetmezliğinde!
ALLHAT
CHEP İskemik Kalp Hastalığı • • • • •
ACEi/ARB (Kanıt A) Angina olanlara Æ BB (Kanıt B) veya KKB (Kanıt B) Kısa etkili nifedipin önerilmez (Kanıt D) Eşlik eden KY Æ ACEi+ARB önerilmez (Kanıt B) Yüksek riskli hastalarda ACEi+dhpKKB tercih edilir (ACEi+tiyazide kıyasla) (Kanıt A)
CHEP Miyokard İnfarktüsü Sonrası • • • •
BB+ACEİ (Kanıt A), ACEİ intoleransı varsa ARB (Kanıt A, LVH olan hastalarda) BB kontrendike veya etkisiz ise KKB kullanılabilir Nondihidropridin KKB, KY veya pulmoner konjesyon varsa önerilmez (Kanıt D)
CHEP Kalp Yetmezliği • Sistolik disfonksiyonlu (EF>%40) hastalarda – ACEİ (Kanıt A) ve BB (Kanıt A)
• Aldosteron antagonistleri eklenebilecek durumlar (Kanıt A) – Post MI – Yüksek BNP veya NT‐proBNP düzeyleri – ACEi veya ARB ile kombine edildiğinde K düzeyi dikkatle izlenmeli
• ACEi tolere edilemezse ARB (Kanıt A) • ACEi ve ARB tolere edilemez veya kontrendike ise: – Hidralazin+isosorbid dinitrat (Kanıt B)
• KB kontrol edilemezse – ARB ile ACEi veya diğer tedaviler kombine edilebilir (Kanıt A) – ACEi+Arb kombinasyonunda hipotansiyon, hiperkalemi ve renal fonksiyonda kötüleşmeye dikkat (Kanıt C) – Ek tedavi olarak dihidropridin KKB önerilebilir (Kanıt C)
CHEP İnme • Akut inme sırasında (İlk 72 saat) – Trombolitik tedaviye uygun olmayan hastalarda • KB %15 düşürülmeli (Kanıt D) • %25’ten fazla düşürülmemeli, ilk 24 saatte (Kanıt D)
– Trombolitik tedavi alan hastalarda • Etkin KB kontrolü Æ İkincil İK kanamadan kaçınmak üzere
• Akut inme sonrasında – Akut faz sonrası antihipertansif tedavi hemen başlanmalı (Kanıt A) – Hedef KB