Ardennes 1944 : Twilight of the Wehrmacht 9608724201 [PDF]

Zitiervorschau

Τ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ

Ι στορία

ΠΛΟΥΣΙΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΚΑΤΑΤΟΠΙΣΤΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟΛΩΝ ΕΓΧΡΩΜΑ ΣΧΕΔΙΑ ΑΡΜΑΤΩΝ

Ι Μ Ε Γ Α Λ Ε Σ ΜΑ Χ Ε Σ

λ

J rf* · .

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ Ή ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΑ APMAL'/γ ΨΟϊή α ν ΙΤ π α λ ω ν • Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ GREIF" Φ ΟΙ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΑΡΔΕΝΝΩΝ • ΟΙ ΑΝΤΙΠΑΛΟΙ ΔΙΟΙΚΗΤΕΣ jtf ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΠΤΥΧΕΣ • ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ "

'

,Λ -,

r

*-

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 4

Η ΑΝΤΕΠΙΘ ΕΣΗ TO Y Χ ΙΤ Λ Ε Ρ Σ Τ ΙΣ ΑΡΔΕΝ ΝΕΣ (194 4) ΑΠΡΟΣΜΕΝΟ ΠΛΗΓΜΑ

ΕΚΔΟΤΗΣ

Σταύρος Πανέλης ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΕΣ

Νίκος Γιαννόπουλος Βασίλης Καμπάνης

40

ΤΑ ΑΡΜΑΤΑ ΤΩ Ν Α Ν ΤΙΠ Α ΛΩ Ν

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

Δημήτριος Σταυρόπουλος, Γιάννης Τερνιώτης, Σωτήρης Βουρλιώτης, Ιάκωβος Χονδροματίδης ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ

Αλεξάνδρα Ποτηριάδου Δημήτρης Χαδούλας

54

Ε Π ΙΧΕ ΙΡΗ ΣΗ «GREIF» ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΕΠΙΔΡΟΜΕΙΣ ΣΤΑ ΜΕΤΟΠΙΣΘΕΝ ΤΩΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΩΝ

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Γεωργία Λουκά ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Μαρία Οικονομίδου ΑΝΤΙΠΑΡΑΒΟΛΗ

Ειρήνη Τζελέπη

68

ΟΙ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ Δ Υ Ν Α Μ Ε ΙΣ Σ Τ Η Μ Α Χ Η ΤΩ Ν Α ΡΔΕΝ ΝΩ Ν

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

Κική Μιχαλοπούλου, Λίνα Κατσαρού, Βίκυ Βασιλοπούλου Πρώτη έκδοση: Μάρτιος 2002 Copyright ©: Περιοδικό “ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ” ISBN: 960-87242-0-1 Απαγορεύεται η με οποιονδήποτε τρόπο -/αδημοοίευση ή αναπαραγωγή μέρους ή όλου του βιβλίου χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

ΓΡΑΦΕΙΑ

Θεμιστοκλέους 49,10683 Αθήνα ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

78 81 82

ΟΙ ΑΝΤΙΠΑΛΟΙ ΔΙΟΙΚΗΤΕΣ ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΔΣΗ

Περιοδικό “ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ” Τ.Θ. 3951,10210 Αθήνα ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

310) 38.21.985 (5 γραμμές), fax: (010) 38.21.985 e-mail: [email protected] ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ - ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ

Σταύρος Πανέλης ΕΚΤΥΠΩΣΗ

Δ. Ευστράτογλου - 1, Ξυνός ΟΕ ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ

Σπύρος Καδβαδίας

ΕΞΩΦΥΛΛΟ Ο α ν τισ υ ν τα γ μ α τά ρ χ η ς Π άιπ ερ σ υ ν ο μ ιλ εί μ ε α ξιω μ α τικ ο ύ ς τη ς μ ο νά δ α ς το υ κ α τά τις π ρώ τες η μ έ ρ ε ς τη ς επ ίθ εσ η ς σ τις Α ρ δ έν ν ες K am pfgruppe Peiper», πιν. το υ D avid Pem land. δ η μ ο σ ιεύ ετα ι μ ε ά δ εια το υ D avid P en tland και τη ς C ranston Fine A rts, C opyright D avid Pen tiand/C ranston Fine A rts, w w w .p anzer-prints.com ).

ο πρωί της 16ης Δεκεμβρίου η Wehrmacht εξαπέλυσε 240.000 άνδρες και εκατοντάδες άρματα εναντίον των 83-000 Αμερικανών, οι οποίοι όταν συγκεντρωμένοι στις Αρδέννες. Οι ΗΠΑ επρόκειτο να υποστούν έναν αιφνιδιασμό χειρότερο από εκείνον του Περλ Χάρμπορ, δεχόμενες ένα πλήγμα που θα οδηγούσε τον Στρατό τους στο χείλος της καταστροφής. Οι τολμηροί καταδρομείς του Οττο Σκορτσένυ σκόρπισαν τον πανικό και τη σύγχυση στις αμερικανικές γραμμές. Το Συγκρότημα Μάχης Πάιπερ ξεκίνησε μια θυελλώδη αλλά και αιματοβαμένη πορεία. Τα νέα γερμανικά άρματα αποδείχθηκαν ακαταμάχητοι αντίπαλοι, ήταν όμως πολύ λίγα και εμφανίσθηκαν πολύ αργά ώστε να αλλάξουν την τύχη του πολέμου. Τελικά η λυσσαλέα αντίσταση των Αμερικανών στρατιωτών, η έλλειψη καυσίμων από γερμανικής πλευράς και η πλήρης κυριαρχία της συμμαχικής αεροπορίας εξανέμισαν και τις τελευταίες ελπίδες του Χίτλερ να διασπάσει τον θανάσιμο κλοιό που περιέσφιγγε το Γ 1Ράιχ.

Τ

Η ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ TOY XITAEP ΑΠΡΟΣΜΕΝΟ ΠΛΗΓΜΑ Δ Η Μ Η Τ Ρ ΙΟ Σ Β. ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Σ Τ Ο Λ Ω Ν : Α λεξά νδ ρ α Π ο τη ρ ιά δ ο υ ΙΣΤΟ Ρ ΙΚ Η ΕΡΕΥΝΑ: Σ τ έ λ ιο ς Δ εμ η ρ ά ς

Ο α ν τισ υ ν τα γ μ α τα ρ χ η ς Π αιπ ερ σ υ ν ο μ ιλ εί μ ε α ξιω μ α τικ ο ύ ς τη ς μ ο νά δ α ς το υ κ α τά τις π ρώ τες η μ έ ρ ε ς τη ς επ ίθ εσ η ς σ τις Α ρ δ έν ν ες (K am pfgruppe Peiper», πιν. το υ D avid Pentland, δ η μ ο σ ιεύ ετα ι μ ε ά δ εια το υ D avid P en tland και τη ς C ranston Fine Arts, C opyright D avid Pen tiand/C ranston Fine Arts, w w w .p anzer-prints.com ).

I

■

ΣΤΙΣ ΑΡΔΕΝΝΕΣ (1944) «ΑΥΤΗ Η ΜΑΧΗ ΘΑ ΚΡΙΝΕΙ ΑΝ ΘΑ ΖΗΣΟΥΜΕ Ή ΘΑ ΠΕΘΑΝΟΥΜΕ. ΘΕΛΩ ΟΛΟΙ 01 ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ Μ ΟΥ ΝΑ ΠΟΛΕΜΗΣΟΥΝ ΣΚΛΗΡΑ ΚΑΙ Χ Ω ΡΙΣ ΕΛΕΟΣ. Η ΜΑΧΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΕΞΑΧΘΕΙ ΜΕ ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΥΝΤΡΙΒΕΙ ΜΕΣΑ ΣΕ ΕΝΑ ΚΥΜΑ ΤΡΟΜΟΥ. Ο ΕΧΘΡΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΝΙΚΗΘΕΙ-ΤΩΡΑ Ή ΠΟΤΕ!»

Η π λειοψ ηφ ία τω ν Α μερικανώ ν σ τρ α τιω τώ ν θ εω ρ ο ύ σ ε τη ν υπ ηρεσία σ το μ έτω π ο των Α ρδεννώ ν μ ια ανιαρή α π οσ τολή ρ ο υ τίν α ς . Οι εικ ο ν ιζό μ εν ο ι GI π αίζουν ζά ρ ια , για να π ερά σ ουν πιο ευ χ ά ρ ισ τα τη ν ώρα το υ ς . ΓΑΛΛΙΑ

6

ζενχάουερ, δ ιεξή γε ουσιαστικά πόλεμο σε δύο μ έ­ τωπα, ένα εναντίον του εχθρού και ένα μ ετα ξύ των στρατηγών του. Ο διοικητής τη ς 3ης Στρατιάς των ΗΠΑ, στρατηγός Τζωρτζ Πάττον, και ο επικεφαλής τη ς 21ης Ομάδας Στρατιών, Β ρετανός στρατάρχης σερ Μ πέρναρντ Μ οντγκόμερυ, δεν θεω ρούσαν το ν Αϊζενχάουερ πραγματικό στρατιώτη αλλά πε­ ρισσότερο έναν ευ έλικτο διπλωμάτη και συνεπώς του αρνούντο έμμεσα το δικαίωμα να εκφ έρ ει τη 3η Σ τρ α τιά ΗΠΑ I δική του άποψη για τη μορφή των μελλοντικώ ν επι­ χειρήσεων. Αντιγνω μίες εμφιλοχωρούσαν, επίσης, σχετικά με το ν τρόπο προέλασης των Συμμάχων, καθώς α ρ κετοί υποστήριζαν ό τι η προσπάθεια θα τα τέλη φθινοπώρου του 1944 οι Γερμανοί έ ­ έπρεπε να επ ικεντρω θεί σε ένα στενό μέτωπο με νιωθαν ότι το έ το ς που έφ ευ γ ε το υ ς αποζη­ μια τα χυκίνητη αιχμή, η οποία θα παραβίαζε το υ­ μίωνε για τις μεγά λες κατασ τροφ ές που εί­ δάτινο κώλυμα του Ρήνου, πριν οργανωθεί η γ ερ ­ χαν υποοτεί κατά τη ν πολεμική το υς προσπάθεια μανική άμυνα, αλώνοντας τη βιομηχανική περιοχή σε όλα τα μέτωπα. Η άμυνα ένα ντι τω ν Δυτικών του Ρουρ και ολοκληρώ νοντας το ν πόλεμο μέσα Συμμάχων είχε αποκατασταθεί σε μια συμπαγή στο 1944. Ο «Αϊκ», όμως, προτίμησε τελικά τη ν γραμμή. Οι στρατηγοί τη ς Wehrmacht αποκαλούσαν προέλαση σε ευρύ μέτωπο, οδηγώ ντας τις στρα­ αυτή τη ν ανάκαμψη «το θαύμα τη ς Δύσης» και τιές του καθ’ όλο το πλάτος τη ς δυτικής γερ μα νι­ μάλλον δ εν υπερέβαλλαν. 0 Χ ίτλερ διένυε, επίσης, κής μεθορίου. μια από τις γνω στές αναλαμπές αισιοδοξίας του, δηλώ νοντας πως «από το 1941 και έπειτα το κυριό- Η ΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΕΦΟΔΙΑΣΜΩΝ τερ ο καθήκον μου είναι να μη χάνω π οτέ τη ν ψυ­ χραιμία μου». Η ανέλπιστη σωτηρία του από τη δο­ Οσο οι συμμαχικές σ τρα τιές έσπευδαν προς τα λοφονική απόπειρα τη ς 20ής Ιουλίου 1944 το ν είχε βόρεια και τα ανατολικά, π αρατείνοντας τη ν απηνή καταδίωξη των Γερμανών, τα μεγάλα λιμάνια των πείσει ότι αποτελούσε ένα όργανο τη ς μοίρας, προορισμένο να επ ιτελέσ ει,ένα μεγάλο έργο για γαλλικών ακτών του Α τλαντικού κατέχοντα ν ακόμη το ν γερμανικό λαό και το ν ευρωπαϊκό πολιτισμό. από αποφασισμένες φρουρές τη ς Wehrmacht, οι ο­ Την ίδια εποχή η Ανώτατη Διοίκηση τω ν Συμμά­ ποίες, αν και είχαν επίγνωση τη ς απελπιστικής θ έ ­ χων μαστιζόταν από διχογνωμία και φραστικούς σης τους, εξακολουθούσ αν να μάχονται με φανατι­ διαξιφισμούς που δημιουργούσαν οι προσωπικές σμό για να εξασφαλίσουν χρόνο στον Φύρερ. Πι­ φιλοδοξίες. Ορισμένοι ιστορικοί έχουν φθάσει στο σ τές στην εντολή να π ολεμήσουν «μέχρι το τε λ ε υ ­ σημείο να διατυπώσουν τη ν άποψη ότι ο ανώ τατος ταίο φυσίγγιο», οι δυνάμεις, οι οποίες είχαν οχυρω­ διοικητής των Συμμάχων, στρατηγός Ν τουάιτ Μ ­ θ εί στη Χάβρη, τη Βουλώνη, το Καλαί και τη Δουν-

Ο Χ ίτλ ε ρ π ρ ο τί& ετο να α π οκόψ ει τρ ε ις σ υ μ μ α χ ικ ές σ τρ α τιέ ς (1), ω θώ ντα ς τη ν 6η Σ τρ α τιά Π ά ν τσ ερ των SS (2) κα ι τη ν 5η Σ τρ α τιά Π ά ν τσ ερ (3) δ ια μ έσ ο υ των α σ θενώ ν α μερικα νικώ ν γραμμώ ν σ τις Α ρ δ έν ν ες και κατό π ιν προς το σ η μ α ντικ ό λιμ ά νι τη ς Α μ β έρ σ α ς (4). Η α σ θ ε ν έ σ τε ρ η και πιο δυσ κ ίνη τη 7η Σ τρ α τιά (5) 9 α κ ά λ υ π τε το νότιο π λευ ρ ό τω ν μηχα νοκίνη τω ν αιχμών.

Σ

ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΑΧΕΣ

Ο Γερ μ ανός σ τρ α τη γ ό ς Ζ ίγ κ φ ρ η ν τ Β έσ τψ α λ ή τα ν ο α ρ χη γό ς ε π ιτε λ ε ίο υ του Ρ ο ύ ν τσ τεν τ.

Το έδ α φ ο ς το ν Α ρδεννώ ν ή τα ν από τα δ υ σ κ ο λ ό τερ α , σ τα οποία Θα μ π ο ρούσ ε να επ ιχ ειρ ή σ ει έν α ς σ ύ γχ ρ ο ν ο ς σ τρ α τό ς . Ενας Α μ ερ ικα νό ς σ τρ α τιώ τη ς τε ίν ε ι χ είρ α β ο ή θ εια ς σ το ν σ υνά δελφ ό το υ (που μ ε τ α φ έ ρ ε ι το π ερίφ ημ ο οπλοπ ολυβόλο BAR), για να α ν έβ ε ι μ ια α π ότομ η π λαγιά.

κέρκη, δ εν επ ρόκειτο να παραδώσουν αυτά τα λι­ μάνια παρά μόνο έπ ειτα από σκληρό αγώνα. Κάθε συμμαχική μεραρχία χρειαζόταν κατά μέ­ σο όρο 500 t εφοδίω ν τη ν ημέρα (οι τεθω ρακισ μέ­ νες 700 t), ενώ η αντίστοιχη γερμανική μπορούσε να α ν τα π εξέλ θ ει με το ένα τρ ίτο αυτής τη ς ποσό­ τη τα ς. Οι Σύμμαχοι απλούστατα δ εν μπορούσαν να εκφορτώ σ ουν α ρκετά εφόδια στους αιγιαλούς τη ς Νορμανδίας, ώστε να κατορθώ σουν να σ υντηρή­ σουν τη ν ο ρμ ητικό τη τα τη ς προέλασής το υς προς τη ν καρδιά του Γ' Ράιχ. Μόνο η 1η Στρατιά του Χό­ τζες απαιτούσε 5.4001 εφοδίω ν τη ν ημέρα, με απο­ τέλεσ μα η 3η του Π άττον να αισθάνεται «αδικημέ­ νη» με 3.1001 ημερησίως. Οι Β ρετανοί απέσπασαν το ένα τρ ίτο τω ν δυνάμεών το υ ς για να απελευθερώ σουν τα λιμάνια τη ς Μάγχης, ενώ με τα υπόλοιπα τμ ήμ α τα (στα οποία συμπεριλαμβάνονταν οι πιο τα χ υ κίνη τες μεραρ­ χίες) προχώρησαν προς Βορρά, καταλαμβάνοντας τη ν Αμβέρσα στις 4 Σεπτεμβρίου 1944. Η ορμή το υ ς ή τα ν εντυπωσιακή. Στις αρχές Σεπτεμβρίου κάλυψαν 370 km σε επτά ήμερ ες, αλλά παρέλειψαν να εκριζώσουν τις υπόλοιπες μονάδες τη ς γερ μα ­ νικής 5ης Στρατιάς, οι οποίες π αρέμεναν ανυποχώ­ ρ η τες στις μήκους 90 km εκβ ο λές του Σέλντε, που εκτείν ο ντα ν σε ολόκληρα χιλιόμετρα. Αντί να φ ρο­ ντίσ ει να εξασφαλίσει τη ν απρόσκοπτη πρόσβαση στο λιμάνι τη ς Αμβέρσας εκκαθαρίζοντας το Σ έλ­ ν τε, ο Μ οντγκόμερυ α φ έθ η κε να παρασυρθεί από άλλα φιλόδοξα σχέδια. Ο ρυθμός προέλασης των Βρετανώ ν επ ιβραδύνθηκε στο μετα ξύ σε τέτο ιο βαθμό, ώστε τα τμ ήμ α τά το υς χρειάστηκαν τέσ σ ε­ ρις η μ έρ ες για να καλύψουν 15 km. Ο Μ οντγκόμερυ αναζήτησε τρόπο για να εξαπολύσει μια άμεση

επίθεση στη βιομηχανική κοιλάδα του Ρουρ και α­ π οδύθηκε λίγες η μ έρ ες αργότερα στην ατυχή επι­ χείρηση «Market Garden».

Γερ μ ανοί α λ εξιπ τω τισ τές επ ιβα ίνο υν σ ε ένα Tiger για να π ρ ο ω θ η θο ύ ν προς το μ έτω π ο.

ΕΣΦΑΛΜΕΝΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ Εξακολουθούσε, όμως, να επ ικρατεί η εντύπω ­ ση πως ο εχθ ρό ς βρισκόταν στα πρόθυρα τη ς κα­ τάρρευσ ης. «Ο Γερμανικός Σ τρατός έχει ξοφλήσει» α νέφ ερ ε μια έκθεσ η των υπηρεσιών πληροφοριών τη ς 1ης Α μερικανικής Στρατιάς στα μέσα Σεπ τεμβρίου. Οταν, όμως, η Wehrmacht κα­ τόρθω σε να αποκαταστήσει μια σ υνεκτική αμυντι­ κή γραμμή στο περίφημο «Δυτικό Τείχος», οι Σύμ­ μαχοι υπέθεσαν πάλι πως επ ρόκειτο για ένα βρα­ χύβιο και περιορισ μένης σημασίας επίτευγμα. Στις 28 Ν οεμβρίου οι εκβο λές του Σ έλντε είχαν πια ε κ ­ καθαριστεί από τις γερ μα νικές φ ρουρές. Οι Κανα­ δοί συνέλαβαν 41.000 αιχμαλώ τους και αλίευσαν ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΑΧΕΣ

Τέσσερις μ ε ρ α ρ χ ίε ς των W affen SS έλ α β α ν μ έρ ο ς σ τη μάχη των Αρδεννών. Π αρ ά τις α τυ χ ίε ς και τις α π ώ λειες, το η θ ικ ό το υ ς ήτα ν α κ μ α ιό τα το , η μ α χ η τικ ή ικ α ν ό τη τά το υ ς εκ π λ η κ τικ ή και η α υ το θ υ σ ία το υ ς π αροιμιώ δης.

τις 267 μεγά λες νάρκες, τις οποίες είχε ποντίσει η Wehrmacht στο κανάλι. Σ την Αμβέρσα, όπου το συνολικό μήκος τω ν προ­ βλητώ ν τη ς έφ θ α νε τα 39 km(!), εκφ ορτώ νονταν κατά μέσο όρο 22.3001 εφοδίω ν τη ν ημέρα από το υς 600 γερανούς. Η σημασία, που απέδιδαν οι Γερμανοί στο μεγάλο αυτό βελγικό λιμάνι, αποδ εικνύετα ι σαφώς από το γεγονός ότι εξαπέλυσαν εναντίον του π ερισσότερους από 6.500 πυραύλους V-1, προσπαθώντας να αποδιοργανώσουν και να εμποδίσουν τη λειτο υρ γία του. Οι συμμαχικές επ ιθέσ εις συνεχίσθηκαν στο υπόλοιπο του φθινοπώρου, αλλά η επιτυχία που σημείωσαν ήταν π εριορισμέ­ νη. Ο Μ πράντλεϋ ομολόγησε αργότερα πως «ενώ παραδεχόμασταν τη ν ικανότητα του εχθρού για μια μάχη μέχρις εσχάτων στον Ρόερ, δ εν π ιστεύαμε ότι δ ιέ θ ε τε αρκετά μέσα για μια στρατηγική επιχείρηση... Αν μια αντεπίθεση αντιπερισπασμού ή ­ τα ν το όριο τω ν φιλοδοξιώ ν του, προβλέπαμε ό τι θα μπορούσα­ με να τη ν αντιμετω πίσουμε με επιτυχία χωρίς μεγά λες ζημιές ή αποδιοργάνωση του μετώπου». Η πεποίθηση των Συμμάχων ότι οι Γερμανοί δεν ήταν σε θ έ ­ ση να εκδηλώσουν κανενός είδους αντεπίθεση μεγάλης έκ τα ­ σης, έγκ ειτα ι λιγότερ ο στην εσφ αλμένη ερμηνεία των πληροφο-

Γερ μ ανός υ π α ξιω μ α τικ ό ς τω ν Γοεναδιέρω ν, 1944. Τυπική σ το λ ή Γ ερ μ α νο ύ π ε ζ ο ύ τω ν Γ ρ εν α δ ιέρ ω ν , η ο π ο ία χ ρ η σ ιμ ο π ο ιή & η κ ε α π ό το 1944 κ α ι έ π ε ιτ α . Επάνω α π ό τη ν κ λ α σ ικ ή σ το λ ή , χ ρ ώ μ α το ς re e d green, φ ο ρ ά ε ι το δ ιπ λ ή ς ό ψ η ς Z e ltba hn (π ου α π ο τ ε λ ε ί τ ο 1/4 το υ α ν τίσ κ η ν ο υ ) μ ε π α ρ α λ λ α γ ή splinter. Φ έρ ει τ ρ ε ις φ υ σ ιγ γ ιο θ ή κ ε ς απ ό κ α ρ α β ό π α ν ο γ ια το Μ Ρ40, κ ιά λ ια , θ ή κ η γ ια τα κ ιά λ ια , χ ε ιρ ο β ο μ β ίδ α Μ 1924 κ α ι π τυ ο σ κ ά π α ν ο . Επάνω α π ό τ ις κ ο ν τ έ ς δ ε ρ μ ά τιν ε ς α ρ β ύ λ ε ς φ έ ρ ε ι π ε ρ ικ ν η μ ίδ ε ς απ ό κ α ρ α β ό π α ν ο .

ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΑΧΕΣ

cQevrfpttxSoo

ριών, οι οποίες κατέφ θαναν από το Δυτικό Μέτωπο, και πε­ ρισσότερο στην αδυναμία το υ ς να αντιληφ θούν τη ν ιδιότυ­ πη αλυσίδα διοίκησης που υφίστατο στους κόλπους της Wehrmacht. Οι Σύμμαχοι πίστευαν ότι ο αριστοκρατικής κα­ ταγωγής σ τρατάρχης Γκερντ φον Ρούντσ τεντ, ο οποίος έ ­ φ ερ ε τη ν ευθ ύνη τη ς άμυνας το υ Γ' Ράιχ στη Δύση, είχε θ έ ­ σει όντω ς τα ηνία τη ς ισχύος υπό το ν έλεγχό του. Ετσι, υπέ­ θ ετα ν δικαιολογημένα ό τι ένας τέτο ιο ς αξιω ματικός τη ς παλαιάς σχολής και γνήσιο προϊόν του Γενικού Επιτελείου δεν θα διακινδύνευε τις λιγοστές δυνάμεις του σε μια πα­ ράλογη περιπέτεια, αλλά θα ακολουθούσ ε τη λογική οδό, διαφυλάσσοντας την ισχύ ίο υ για τη στιγμή που οι Σύμμα­ χοι θα εκ τό ξευ α ν τη νέα το υ ς επίθεση. Θεωρούσαν κατά συνέπεια ό τι ο κίνδυνος από τις γερ μα νικές μεραρχίες, οι οποίες επάνδρωναν τη γραμμή «Ζίγκφρηντ», ή τα ν σχε­ δόν ανύπαρκτος. Το μέτωπο μήκους 1.500 km, που κα τεί­ χαν οι συμμαχικές στρατιές, δ εν το υ ς π ροβλημάτιζε ι­ διαίτερα, ο ύ τε και το - φυσιολογικό εξάλλου - γεγονός ότι οι δυνάμεις το υς δ εν μπορούσαν να είναι παντού ισχυρές. Είχαν υποπέσει, όμως, σε ένα μοιραίο σφάλ­ μα. Ο ηλικιω μένος Ρ ούντσ τεντ δ εν ή τα ν εκείνη τη ν π ερίοδο τίποτα περισσότερο από μια μαριονέτα, που ο Χ ίτλερ χρησιμοποίησε έξυπνα για να αποκοιμίσει το υ ς αντιπάλους του. Ο επ ιτε­ λάρχης του Ρούντστεντ, ωστόσο, δ εν ήταν άλ­ λος από το ν ικανότατο στρατηγό Ζίγκφ ρηντ Βέστφαλ, ο οποίος είχε υπηρετήσ ει στο παρελ­ θ όν υπό τις διαταγές του Ρόμμελ και το υ Κέσελρινγκ. Η πραγματική κινητήρια δύναμη, ό­ μως, και ο ιθύνων νους των Γερμανικών Ενόπλων Δυνάμεων εντοπ ιζόταν στο αρχηγείο του Φύρερ, στη «Φωλιά του Λύκου», βαθιά στα δάση τη ς Ανατο­ λικής Πρωσίας. Ο ίδιος ο Χ ίτλερ Βρισκόταν πλέον στο πηδάλιο τη ς Wehrmacht διατάσσοντας και εγκρίνοντας τις κινήσεις ακόμη και των μικρότερω ν μονάδων, με α-

Γ ερ μανός α λ εξιπ τω τισ τή ς , Α ρ δ έν ν ες 1944. Μ ε τ ά τη ν ε π ίθ ε σ η τω ν Γερμ ανώ ν α λ ε ξ ιπ τω τισ τώ ν σ τη ν Κ ρ ή τη , π ου έ μ ε ιν ε γ ν ω σ τή ως ε π ιχ ε ίρ η σ η «M erkur», α π ο φ α σ ίσ τ η κ ε να μη ξ α ν α χ ρ η σ ιμ σ π ο ιη θ ε ί η δ ύ ν α μ η τω ν α λ ε ξ ιπ τω τισ τώ ν σ ε α ε ρ α π ο β ά σ ε ις τ έ τ ο ια ς έ κ τ α σ η ς , π α ρ ά μ ό νο σ ε μ ικ ρ έ ς ε π ιχ ε ιρ ή σ ε ις . Οι α π ώ λ ε ιε ς τω ν Γερμ ανώ ν σ τη Μ ά χ η τ η ς Κ ρ ή τη ς α ν ή λ θ α ν σ τις 6.000 κ α ι, κ α τά σ υ ν έ π ε ια , οι σ κ λ η ρ ο τρ ά χ η λ ο ι Γ ερ μ α νο ί α λ ε ξ ιπ τ ω τ ισ τ έ ς π ε ρ ιο ρ ίσ τη κ α ν σ ε ε π ιχ ε ιρ ή σ ε ις π ε ζ ικ ο ύ , φ έ ρ ο ν τ α ς τη φ ή μ η ε ν ό ς απ ό τα π ιο α ξιό μ α χ α σώ μ ατα τη ς γ ε ρ μ α ν ικ ή ς π ο λ ε μ ικ ή ς μ η χ α ν ή ς κ α τά τ ο ν Β 'Π Π . Α π ο φ α σ ισ τικ ή ς σ η μ α σ ία ς σ υ μ μ ετο χ ή ε ίχ α ν οι α λ ε ξ ιπ τ ω τ ισ τ έ ς κ α ι σ τη μ ά χ η τω ν Α ρ δ ε ν ν ώ ν , ό π ο υ δ ια δ ρ α μ ά τισ α ν π ρ ω τα γ ω ν ισ τικ ό ρ ό λ ο . Εδώ , α π ε ικ ο ν ίζ ε τ α ι η ε ιδ ικ ή σ το λ ή μ ά χ η ς τω ν α λ ε ξ ιπ τω τισ τώ ν , όπ ω ς ε μ φ α ν ίσ θ η κ ε τ ο ν Δ ε κ έ μ β ρ ιο τ ο υ 1944. Το χ ιτώ ν ιο φ έ ρ ε ι τη ν π α ρ α λ λ α γ ή splinter, εν ώ το π α ν τε λ ό ν ι έ χ ε ι τ η ν « τρ ίτη π α ρ α λ λ α γ ή » το υ ju m p sm ock. Ο α λ ε ξ ιπ τω τισ τή ς κ ρ α τ ά ε ι το ο π λ ο π ο λ υ β ό λ ο FG42, τ ο ο π ο ίο θ ε ω ρ ε ίτ α ι, έ ν α α π ό τα π ιο α ξ ιό π ισ τα ό π λα τ ο υ Β ’Π Π, εν ώ α π ο τ έ λ ε σ ε τη β ά σ η α ν ά π τυ ξ η ς π ο λ λ ώ ν μ ε τα π ο λ ε μ ικ ώ ν α υ τό μ α τω ν όπλων. Σ τη ζώ νη ε ίν α ι π ερ α σ μ έν η η κ λ α σ ικ ή χ ε ιρ ο β ο μ β ίδ α Μ 1924. Φ ο ρ ά ει τ ις π α λ α ιο ύ τύ π ο υ κ ο ν τ έ ς α ρ β ύ λ ε ς ά λ μ α το ς κ α ι έ χ ε ι π ε ρ ά σ ε ι π ε ρ ικ ν η μ ίδ ε ς γ ια κ α λ ύ τ ε ρ η ε ν ίσ χ υ σ η και π ε ρ ισ σ ό τε ρ η π ρ ο σ τα σ ία απ ό το κ ρ ύ ο . Το κ ρ ά ν ο ς ε ίν α ι το κ λ α σ ικ ό κ ρ ά ν ο ς τ η ς L u ftw a ffe Stahlhelm . Τον εξ ο π λ ισ μ ό το υ (που φ έ ρ ε τ α ι σ τη ν π λ ά τη κ α ι δ ε ν ε ικ ο ν ίζ ε τ α ι σ το σ χ έ δ ιο ) σ υ μ π λ η ρ ώ ν ο υ ν : η σ υ τιο δ ό χ ο ς (Kochgesschir), το Zeltbahn, το σ α κ ίδ ιο το υ ψ ω μ ιού (B rotbeutel), το π τυ ο σ κ ά π α ν ο (Schanzzeug), το π α γ ο ύ ρ ι κ α ι η θ ή κ η τ η ς α ν τια σ φ υ ξ ιο γ ό ν ο υ π ρ ο σ ω π ίδ α ς (G asm askebehälter).

Α υ τή τη ν εικ ό να π α ρ ο υ σ ία ζε το χω ριό Σ τα β ελ ό , έπ ειτα από τις σ φ ο δ ρ ές μ ά χ ες που έδω σαν Α μ ερ ικ α ν ο ί κα ι Γ ΐρ μ α ν ο ίγ ιψ ψ ^ ν κα το χ ή ίο υ .

Ο α ν τισ τρ ά τη γ ο ς Χάσο Ε κ α ρ ντ φον Μ α ντώ υ φ ελ δ ιο ικο ύ σ ε την 5η Σ τρ α τιά Π ά ν τσ ερ και είχ ε τη δ ικα ιο λο γ η μ ένη φ ήμ η εν ό ς λ α μ π ρ ού τα κ τικ ο ύ εγ κ εφ ά λ ο υ . Ο ι κινήσ εις το υ σ τις Α ρ δ έν ν ες α π ο δ είχ θ η κ α ν ο μ ε γ α λ ύ τε ρ ο ς «π ονοκέφ αλος» για το υ ς Σ υ μ μ ά χο υ ς. Α νδ ρ ες των W affen SS β ά λλουν κ α τά το υ ε χ θ ρ ο ύ μ ε ένα π ολυβόλο M C 3 4 τω ν 7,92 mm. Α υ τό το ομ α δικό όπ λο π α ρ είχε μ εγ ά λ ο ό γ κο πυράς σ τις μ ο ν ά δ ες του γερ μ α νικο ύ π εζικού, α φ ο ύ μ π ο ρ ο ύ σ ε να ε κ τ ο ξ ε ύ ε ι 800-900 φ υ σ ίγγια το λ ε π τό μ ε τα χ ύ τη τα 762 m /sec κ α ι ζύ γ ιζε

10 Ο σ τρ α τη γ ό ς Β ίλχ ελμ Μ π ή τρ ιχ δ ιο ικο ύ σ ε σ τις Α ρ δ έν ν ες το II Σώ μα Π ά ν τσ ερ τω ν SS. Οι έ ξο χ ε ς μ ερ α ρ χ ίες « D as Reich» και «H o h en stau fe n » όμω ς π ερ ιο ρ ίσ τη κ α ν σε δ ε υ τε ρ ε ύ ο ν τα ρ όλο, αφ ού ο χώ ρο ς επ ιχειρ ήσ εω ν μ ό λις που π α ρ είχε π εδίο ελ ιγμ ώ ν σ το I Σώ μα Π ά ν τσ ερ SS του Χ έρ μ α ν Π ρ άις.

π οτέλεσ μα οι ενέρ γ ειές του να είναι πολύ πιο δύ­ σκολο να π ροβλεφ θούν από ό,τι εκ είν ες ενός επ αγγελματία στρατιωτικού, ο οποίος θα ακολου­ θούσ ε τη ν ορθόδοξη στρατηγική. 0 Β έστφαλ είχε τη ν ευκαιρία να διαπιστώσει πόσο πολύ απείχε ο Χ ίτλερ από τη ν πραγματικότητα, όταν κλήθηκε στη «Φωλιά του Λύκου» για μια ενημέρω ση από το ν η γέτη του Ράιχ. Ο Φύρερ απέδιδε τη ν απώλεια τη ς Γαλλίας σε μια κακοδαιμονία συμπτώσεων, σφαλμάτων και προδοσιών, ενώ υποβάθμιζε τη ν α­ ξία τη ς συμμαχικής προέλασης έως τα σύνορα τη ς Γερμανίας, χαρακτηρίζοντάς τη μια απλή αιχμή τ ε ­ θωρακισμένων που θα μπορούσε εύκολα να συ­ ντρίβει. ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΑΧΕΣ

Αν και ο Χ ίτλερ γο η τευ ό τα ν από το παράτολμο και το πρωτότυπο, δ ιέ θ ε τε ωστόσο και μια ο ξεία α­ ντίληψη τη ς Ιστορίας. Καθώς οι συμμαχικές στρα­ τιές συνέκλιναν προς τη ν καρδιά του «χιλιετούς» Γ' Ράιχ, ο Φύρερ γνώριζε πως «αργά ή γρήγορα (το πολύ εντό ς εξαμήνου) το παν θα κα τέρ ρ εε για τη Γερμανία», σύμφωνα με τα σχόλια των ιστορικών, και απ εχθανόταν να περιοριστεί σε έναν παθητικό ρόλο, π εριμένοντας απλά το μοιραίο και διατηρώ ­ ντα ς τις δυνάμεις του για μια τελική ηρωική μάχη. Ε τρ εφ ε ακόμη τη ν ελπίδα ό τι θα μπορούσε να μιμ ηθ εί το ν Μ εγάλο Φ ρειδερίκο και, όπως εκείνος συνέτριψ ε το υς π ολυαριθμότερους εχθ ρο ύς του αναλαμβάνοντας τη ν επ ιθετική πρωτοβουλία, έτσι

και η Γερμανία θ α έπρεπε να συγκεντρώ σει τις τ ε ­ λ ευ τα ίες δυνάμεις τη ς και να κτυπήσει με πείσμα.

Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΙΔΕΑΣ Υπό αυτό το πρίσμα η αναδιοργάνωση των γ ερ ­ μανικών δυνάμεω ν τη ς Δύσης, που έλα β ε χώρα το ν Σεπτέμβριο και το ν Οκτώβριο, ήτα ν κεφαλαιώ δους σημασίας για τη ν ανύψωση το υ ηθικού τη ς Wehrmacht. Στον Βορρά η Ομάδα Στρατιώ ν «Η» υπό το ν στρατηγό Κουρτ Σ το ύ ν τεν τ κάλυπτε τη ν πε­ ριοχή από τη Βόρεια θάλασσα έως το Ντύσελντορφ, κατόπιν η Ομάδα Στρατιώ ν «Β» του στρα­ τάρχη Β άλτερ Μ ό ντελ έφ θ α νε έως το ν ποταμό Μοζέλα, η Ομάδα Στρατιώ ν «G» του Χέρμαν Μπαλκ απλωνόταν έως τη ν Καρλσρούη και η Υπερρήνεια Ομάδα Στρατιών (επικεφαλής της οποίας ο Χ ίτλερ είχε τη φαεινή ιδέα να το π ο θετή σ ει το ν αρ­ χηγό των SS, Χάινριχ Χίμμλερ, τελείω ς ακατάλληλο για αυτόν το ν ρόλο) συμπλήρωνε το μέτωπο μέχρι τα ελβ ετικά σύνορα. Παρότι η Wehrmacht εξα κο ­ λουθούσ ε επίσημα να παρατάσσει 10 εκατομμύρια άνδρες, ο η γέτη ς του Ράιχ προχώρησε σε νέα μαζι­ κή επιστράτευση για να μπορέσει να συγκροτήσει τις π ρόσ θετες εκείν ες μεραρχίες, οι οποίες θα του επέτρεπαν να επιχειρήσει τη ν εντυπωσιακή του ε ­ π ιθετική επιστροφή. Προς ποια κατεύθυνση, όμως, θα έπρεπε να στραφεί ένα τέ το ιο κατακλυσμιαίο πλήγμα, που θα το καθιστούσε ακόμη ισχυρότερο η απόγνωση των Γερμανών στρατιωτών; Σίγουρα όχι προς το Ανατο­ λικό Μέτωπο, όπου οι άφ θονες δυνάμεις του Στάλιν ελάχιστα θα επηρεάζονταν, ακόμη κι αν έχαναν 20 ή 30 μεραρχίες τους. Μια τέτο ια κρούση θα μπο­ ρούσε να καθυστερήσ ει για κάποιο χρονικό διά­ στημα το ν Κόκκινο Στρατό, αλλά όχι και να μεταβάλ ει το ν ρου του πολέμου και φυσικά δ εν θα επ έ­ τρ επ ε τη ν ευνοϊκή ανακατανομή τω ν δυνάμεων τη ς Wehrmacht ανάμεσα στα δύο μέτωπα. Από τη ν άλλη πλευρά στην Ιταλία ο ύ τε η διαμόρφωση του εδάφ ους ο ύ τε η εποχή του έτο υ ς παρείχαν ελπί­ δες για μια μεγάλη στρατιωτική επιτυχία. Αν μια τ έ ­ τοια επίθεση επιζητούσε να ανατρέψ ει το στρατη­ γικό σκηνικό, αυτό ή τα ν δυνατό να συμβεί μόνο στη Δύση. Η ιδέα του τόπου, του χρόνου και τη ς έκτασης τη ς αντεπ ίθεσ ης α νήκει αναμφίβολα στον ίδιο το ν Χίτλερ. Είναι σίγουρο πως είχε επίγνωση του εξα ι­ ρετικά ριψοκίνδυνου χαρακτήρα τη ς επιχείρησης, αλλά θα πρέπει να ακολούθησ ε το απόφθεγμα του Κ λαούζεβιτς, σύμφωνα με το οποίο «εκείνος που π ιέζεται σκληρά, θ εω ρ εί τη μεγαλύτερη τόλμη σαν τη μεγα λύτερη σοφία». Ο στρατηγός Γκερντ φον Ρούντστεντ, ο οποίος ανακλήθηκε από τη ν απο­ στρατεία για να αναλάδει τη διοίκηση το υ Δυτικού Μετώπου, ήταν από τη ν αρχή σθεναρά α ν τίθ ετο ς με τη χρήση τω ν τελευ τα ίω ν εφ εδρ ειώ ν τη ς Γερμα­ νίας για μια τέτο ια επίθεση, άποψη τη ν οποία συμ­ μερίζονταν και όλοι ανεξαιρέτω ς οι ανώ τατοι αξιω ­ ματικοί τη ς Wehrmacht. Ο Χ ίτλερ όμως παρέμεινε α μ ετα κίνη το ς. Σκοπός το υ ήταν να κερδίσει το ν π όλεμο και όχι απλώς να το ν παρατείνει. Το ερώ τη­ μα ήτα ν πού ακριβώς θα έπρεπε να κα τα φ ερ θ εί το πλήγμα. Η μια εκδοχή προέβλεπε τη ν αποστολή τω ν πάντσερ από τη ν ολλανδική πόλη Βένλο προς τη ν Αμβέρσα, όπου αφ ενός θα στερούσε το υς Συμμάχους από το σημαντικό αυτό λιμάνι και α φ ε­ τέρ ο υ θα απομόνωνε τη βρετανοκαναδική 21η Ο­ μάδα Στρατιών, αλλά η διαδρομή αυτή τεμ ν ό τα ν

από πολυάριθμα κανάλια και άλλα υδάτινα κωλύμα­ τα και ήταν μάλλον ακατάλληλη για ταχεία κίνηση αρμάτων. Ενα άλλο ενδ εχό μενο ήτα ν μια επίθεση με στόχο το ν διαχωρισμό τη ς αμερικανικής 7ης Στρατιάς από τη ν 3η, αλλά μ ετά από τη ν αρχική διάσπαση δ εν υπήρχε κανένας άλλος σ τρατηγικός α ντικειμ ενικό ς σκοπός που να δικαιολογεί το ε γ ­ χείρημα. Τελικά, ο Χ ίτλερ επ έλ εξε το ίδιο γεωγρα­ φικό σημείο, από όπου ορμώ μενοι τόσο ο ίδιος όσο και άλλοι περίφημοι Γερμανοί διο ικη τές, είχαν ση­ μειώσει στο π αρελθόν λαμπρές νίκες.

Τα σώ μα τα νεκρών Α μερικανώ ν σ τρ α τιω τώ ν κ ε ίτο ν τα ι β υ θ ισ μ έν α σ τη λάσπη σ το χω ριό Χ όνσψ ελντ. Λ ίγ α λ ε π τά α ρ γ ό τερ α τα γερμ α νικά ο χ ή μ α τα π έρασαν επάνω από τα π τώ μ α τα , δ ια μ ελ ίζο ν τά ς τα .

11

ΓΙΑΤΙ ΣΤΙΣ ΑΡΔΕΝΝΕΣ; Σχεδίαζε να καταφ έρει το κτύπημά του στις Α ρδέννες, εκ εί όπου οι Αμερικανοί διατηρούσαν έ ­ ναν υπερβολικά μεγάλο το μ έα με ελάχισ τες δυνά­ μεις. Π ίσ τευε ό τι θα επ ετύγχανε μια γρήγορη διά­ σπαση, θα οδηγούσε τα άρματά του επάνω από το ν ποταμό Μεύση και, αφού δ εν θα βρισκόταν πλέον τίπ οτα να το ν εμποδίσει, θα κυρίευε το λιμάνι τη ς Αμβέρσας αφαιρώντας από το υ ς Συμμάχους το ν σ ημαντικότερο κόμβο ανεφοδιασμού τους. Παράλ­ ληλα, θα εξασ φάλιζε εκ νέου τις π ολύτιμες βάσεις εκτό ξευ σ η ς τω ν πυραύλων V-2, απέναντι στους ο­ ποίους οι Βρετανοί εκείνη τη ν εποχή δεν είχαν να α ντιτά ξο υ ν κανένα α ντίδοτο. Ταυτόχρονα, ο βαθύς αυτός ελιγμός, που ως προς τη σύλληψη θύμιζε τις αλκυονίδες η μ έρ ες του 1940, θα απέκοπτε, βόρεια του ρήγματος, ολόκληρη τη ν 21η Ομάδα Στρατιώ ν ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΑΧΕΣ

To M 4 Sherm an α π ο τέλ εσ ε το β α σ ικ ό τερ ο τεθ ω ρ α κ ισ μ έν ο τω ν συμμαχικώ ν δυνάμεω ν κ α τά το ν Β ’Π Π . Αν και ή τα ν σαφώ ς κ α τώ τερ ο από τα γερμ α νικά τεθ ω ρ α κ ισ μ έν α τη ς π εριόδου, δ ια τ ίθ ε τ ο σ ε μ ε γ ά λ ε ς π ο σ ό τη τες , γεγο νό ς που δ ια δ ρ α μ ά τισ ε κ α θ ο ρ ισ τικ ό ρόλο σ τη ν έκβα σ η το υ π ολέμ ου. Ε ικ ο ν ίζετα ι το Μ 4 Α 1 τε λ ε υ τα ία ς π αρ α γω γής, μ ε το ενιαίο μ ο ν ο κ ό μ μ α το σκάφ ο ς (hull) και το τυπ οπ οιημ ένο πυροβόλο των 76 mm. Α ναμφ ίβολα συνιστά το πιο διάσ ημ ο α μ ερ ικ α νικ ό ά ρ μ α . Το σ υ γ κ εκ ρ ιμ έν ο π ρ ο έρ χ ετα ι από τη συλλογή W heatcroft. Φ έρ ει τα δ ια κ ρ ιτικ ά ά ρ μ α το ς τη ς 2ης Ιλ η ς, τη ς 66ης Επ ιλαρχίας Α ρ μάτω ν, τη ς 2ης Τεθω ρ α κισ μένης Μ ε ρ α ρ χ ία ς , η οποία έλ α β ε μ έ ρ ο ς μ α ζ ί μ ε κάποια σ το ιχ εία (Μ 36) το υ 702 Τά γμ α τος Κ α τα σ τρ ο φ έω ν Α ρ μά τω ν σ τη ν επ ίθ εσ η σ το Ο υφ α λίζ, που π ρ α γ μ α το π ο ιή θ η κ ε σ το Β έλγιο σ τις 16 Ια νο υ α ρ ίο υ 1945. Σ τη μάχη τω ν Α ρδεννώ ν σ υ ν η θ ιζό τα ν οι επ ιλα ρ χίες α ρμ ά τω ν να υ π ο σ τη ρ ίζο ντα ι μ ε μ ερ ικ ο ύ ς κ α τα σ τρ ο φ ε ίς α ρμ ά τω ν Μ 36, α φ ο ύ το πυροβόλο τω ν 90 mm σ υ νισ το ύ σ ε το ν μόνο τρόπ ο α ν τιμ ετώ π ισ η ς τω ν βαρέω ν γερμανικώ ν α ρμ ά τω ν τη ς π εριόδου.

12

ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΑΧΕΣ

του στρατάρχη Μ οντγκόμερυ, τη ν 9η Στρατιά των ΗΠΑ και μεγάλο τμήμα τη ς 1ης Στρατιάς (συνολικά 37 μεραρχίες!), διχοτομώ ντας καταστρεπτικά τις δυνάμεις τω ν Συμμάχων. Μ ε τη ν πτώση τη ς Α μβέρ ­ σας, οι π αγιδευμένοι Βρετανοί, Καναδοί και Α μερι­ κανοί, οι οποίοι θα είχαν εγκλω βισ τεί μετα ξύ Ολ­ λανδίας και Βελγίου, δεν θα είχαν άλλη λύση από το να επιχειρήσουν μια δ εύ τερ η και οδυνηρότερη Δ ουνκέρκη ή να εξοντω θούν. Αν η επιχείρηση είχε αίσια έκβαση, κανείς δεν θα μπορούσε να φ α ντα­ στεί το ν βαθμό ανατροπής τη ς γ εν ικό τερ η ς στρα­ τηγικής ισορροπίας. Η Wehrmacht θα είχε λυτρω θεί από τη μάστιγα το υ διμέτωπου πολέμου, ε ξο υ δ ε τε ­ ρώνοντας τελείω ς το ν κίνδυνο από τα δυτικά για διάστημα πολλών μηνών, και θα μπορούσε να μ ε­ τα φ έρ ει με ασφάλεια το ν όγκο τω ν δυνάμεών τη ς στον Βιστούλα και το ν Δούναβη, για να αναχαιτίσει αποφασιστικά το ν σοβιετικό οδοστρω τήρα στην Α­ νατολή από το ν ποταμό Δράβο έως τη Βαλτική. Ισως, τό τε, οι Ρώσοι να επεδίωκαν κάποια ανακωχή, αναγκάζοντας Βρετανούς και Αμερικανούς να πράξο υν το ίδιο. Κερδίζοντας χρόνο, η Wehrmacht θα προλάβαινε π ιθανότατα να ενισ χυθεί με νέα υπερβαρέα άρματα, πολλά αεριω θούμενα αεροσκάφη και αρκετά από τα νεώ τερα υποβρύχια Type XXI, τα οποία δ εν χρειαζόταν να αναδύονται κατά το ν πλου. Οι πύραυλοι V-1 και V-2 θα τελειοπ οιο ύντο και ίσως οι Γερμανοί κατόρθω ναν να αποκτήσουν πρώτοι τη ν ατομική βόμβα, θ έτο ν τα ς ολόκληρο το ν κόσμο απέναντι σε έναν αποτρόπαιο εκβιασμό. Οι Α ρδ έννες π ροσέφεραν στους Γερμανούς έ ­ ναν ιδεώδη χώρο απόκρυψης τω ν δυνάμεώ ν τους, αφού τα πυκνά δάση, τα οποία σκέπαζαν κυριολε­ κτικά το υ ς στενούς δρόμους, εμπόδιζαν σοβαρά τη ν αναγνώριση από το ν αέρα. Επιπλέον, οι Α ρδέν­

νες βρίσκονταν πολύ κοντά στον ορεινό όγκο του Σ νέε Α'ίφελ, όπου ο Κάιζερ είχε φροντίσ ει πριν από το 1914 να κατασκευάσει ένα πυκνό σιδηροδρομι­ κό δίκτυο, ακριβώς για τη ν περίπτωση που θ α πα­ ρουσιαζόταν κάποτε η ανάγκη να συγκεντρώ σει α­ στραπιαία τα σ τρατεύματά του στη Δύση, χωρίς αυ­ τή η κίνηση να γίνει αντιληπτή. Αλλωστε, οι μονά­ δες τη ς 5ης Στρατιάς Πάντσερ, που θα λάμβανε μέρος στην επιχείρηση, ή τα ν σε θέση να μεταβούν στους χώρους εξόρμησ ης με ελάχιστη προσπά­ θεια, αφού δρούσαν ήδη κοντά στα φράγματα του Ρόερ. Τοπογραφικά η περιοχή χω ρίζεται στις Υψηλές Α ρδ έννες το υ Νότου και τις Χαμηλές Α ρδέννες του Βορρά. Από το τραχύ ορεινό έδαφ ος των γερμανο-βελγικών συνόρων οι Α ρδέννες μεταλλάσσο­ νται βαθμιαία σε πιο επίπεδους λόφους, ενώ το υ­ ψ όμετρο είναι μικρότερο όσο προχωρά κανείς προς τα δυτικά, έως ότου καταλήγει σε μια σχετικά ομαλή λοφώδη περιοχή γύρω από τη ν Μπαστόν, Τα πυκνά δάση, όμως, το διακοπ τόμενο έδαφος, οι αρ­ δ ευ τικοί χάνδακες και οι βα θιές απ ότομες χαρά­ δ ρες συνιστούν ένα αξεπέραστο εμπόδιο για έναν μηχανοκίνητο στρατό, ο οποίος αναγκαστικά θα πρέπει να περιορίσει τις κινήσεις του κατά μήκος των λιγοστών δρόμων, οι οποίοι ακολουθούν τον ρου των ποταμών μέσα από τις κοιλάδες. Κατά συ­ νέπεια, ένα τέτο ιο υ είδους έδαφ ος επιβάλλει τη ν απ οκεντρω μένη διοίκηση και έλεγχο τω ν επ ιτιθ έ­ μενων σχηματισμών, ενώ ευνοεί τη δράση μικρών μονάδων που αμύνονται. Για έναν στρατό που έρ ­ χετα ι από τη ν Ανατολή και επιδιώκει να παραβιάσει τις Α ρδέννες, ιδιαίτερη σημασία έχει η λεγάμενη διάβαση του Λοσχάιμ, που απ οτελεί το ν μοναδικό μακρύ διάδρομο, πλάτους 10 km, που οδηγεί κα-

43η Βρ ΜΠ X X X Βρ ΣΣ

Λ ιέ γ η ^ ^

Εουπεν

V 6η Στρατιό Πβντοιρ

SS(N tHt (XX)

Bp T O M . Φρ

53η Βρ ΜΠ

J

|277 rip ΜΛΓ

Ελσ ενμπ ορν1

jE^JNapüp

1η Αμ Μ Π Ια λ υ εν τύ

*| /

1η Αμ Στρ ατιά (Χ ό τζες )

ιυ λινγ κ εν*

13η ΜΠΓ 12η l i p ΜΛΓ

1ΣΠ SS

12nMnSS ! ,3η Γερ Μ AJP

IIΣΠ SS

Μ ά ν τερ φ ελν τ

X X X Βρ ΣΣ

3η Αμ ΤΘΜ

Ντινάν

.Χ ο τό ν

LXVI Γερ ΣΣ 5η Στρατιά Πάντσερ (Μαντώιιφελ)

LVIII ΣΠ

Ροσφόρ Ο υφ α λίζ

/

560 t ip Μ Λ Γ

ΜΠ «Lehr»

Ομάδα Στρατιών Β (Μόντελ)

ΓΕ Ρ Μ Α Ν ΙΑ

Νοβίλ" Χ όσ ινγκεν

2η ΜΠ 26η l i p ΜΛΓ ΜΠ «Lehr»

9η ΜΠ και 15η ΜΠΓ

< ^ 5 η f t p Μ Αλ VIII Αμ ΣΣ Μέτωπο τη νύκτα της 15ης Δ εκεμ β ρ ίο υ 1944

^

>εμπραμον

**

LXXXV Γερ ΣΣ 352 f ip ΜΛΓ

,28η Αμ ΜΠ/

7η Στρατιά (Μπραντενμπέργκερ)

Νεφσατώ '

· Φ · Μ Γερμανική επίθεση 16/20 Δ εκεμβρ ίου g ■* Μέτωπο τη νύκτα της 20ή ς Δ εκεμ β ρ ίο υ ■